Nabycie wierzytelności jako odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, miejsce świadczenia usług nabycia wierzytelności od po... - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.490.2022.1.MP

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 5 października 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.490.2022.1.MP

Temat interpretacji

Nabycie wierzytelności jako odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, miejsce świadczenia usług nabycia wierzytelności od podmiotu mającego siedzibę za granicą.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe w  części dotyczącej nieuznania nabycia wierzytelności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT oraz jest prawidłowe w części dotyczącej określenia miejsca świadczenia usług nabycia wierzytelności od podmiotu mającego siedzibę za granicą.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania nabycia wierzytelności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT oraz określenia miejsca świadczenia usług nabycia wierzytelności od podmiotu mającego siedzibę za granicą.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest podmiotem z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Zgodnie z wpisem w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), przedmiotem przeważającej działalności Wnioskodawcy jest:

PKD 70.22. Z,Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.

Z kolei przedmiotem pozostałej działalności Wnioskodawcy, zgodnie z treścią wpisu w KRS są:

‒ PKD 41, Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków;

‒ PKD 62, Działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalność powiązana;

‒ PKD 68, Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości;

‒ PKD 73, Reklama, badanie rynku i opinii publicznej;

‒ PKD 74, Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna;

‒ PKD 78, Działalność związana z zatrudnieniem;

‒ PKD 82, Działalność związana z administracyjną obsługą biura i pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej;

‒ PKD 63, Działalność usługowa w zakresie informacji;

‒ PKD 96, Pozostała indywidualna działalność usługowa.

Wnioskodawca planuje odpłatnie nabyć, od innej polskiej spółki (dalej: „Zbywca”), własność nieruchomości położonej w (…) (dalej:  „Nieruchomość”). Zbywca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Wnioskodawca będzie wykorzystywał Nieruchomość wyłącznie do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

W związku z powyższym, planowane jest zawarcie umowy sprzedaży, na podstawie której własność Nieruchomości zostanie przeniesiona na Wnioskodawcę przy czym planowane jest, że zapłata ceny przez Wnioskodawcę nastąpi poprzez przelew środków pieniężnych na wskazany przez Zbywcę rachunek (rachunki) bankowy.

Jednocześnie umowa sprzedaży Nieruchomości będzie przewidywać, że Wnioskodawca jest upoważniony do skorzystania z upoważnienia przemiennego (facultas alternativa), dzięki któremu Nabywca będzie upoważniony, według własnego uznania, zamiast zapłaty części ceny za Nieruchomość, do przeniesienia na Sprzedawcę (w całości lub w części, według uznania Nabywcy) wierzytelności z  tytułu umów pożyczek, kredytów lub podobnego rodzaju transakcji (dalej: „Wierzytelności”) z takim skutkiem, że zobowiązanie do zapłaty kwoty ceny równej wartości Wierzytelności wygaśnie (na co Zbywca udzieli nieodwołalnej zgody).

Wnioskodawca stanie się właścicielem Wierzytelności wskutek aportu wniesionego przez jedynego udziałowca Wnioskodawcy, którym jest spółka kapitałowa prawa luksemburskiego (dalej: „X.”). X. jest osobą prawną z siedzibą działalności gospodarczej w  Luksemburgu.

X jest spółką holdingową, której głównym aktywem są udziały w polskich spółkach zależnych z branży nieruchomościowej. X i Wnioskodawca są podmiotami powiązanymi i  członkami międzynarodowej grupy kapitałowej.

Zasadniczym celem istnienia X jest operowanie udziałami Wnioskodawcy i innych spółek z grupy kapitałowej, a także inne czynności typowe dla holdingu. X nie świadczy, co do zasady, żadnych usług opodatkowanych VAT na rzecz spółek zależnych, w tym, w   szczególności: usług doradczych, usług administracyjnych, usług informatycznych i usług zarządzania. X udziela spółkom z grupy oraz innym podmiotom (w tym spoza grupy) pożyczek a także pobiera dywidendę od spółek zależnych, o ile te dokonują dystrybucji zysku. X jest podatnikiem podatku od wartości dodanej zarejestrowanym do celów VAT w  Luksemburgu. X nie jest zarejestrowany jako polski podatnik VAT oraz nie posiada w Polsce zaplecza personalnego i technicznego, które umożliwiałoby odbiór i  wykorzystywanie usług świadczonych do potrzeb własnych X

X wniesie Wierzytelności aportem do Wnioskodawcy w celu wyposażenia Wnioskodawcy w  środki na nabycie Nieruchomości. Wierzytelności zostaną wniesione do Wnioskodawcy po wartości nominalnej i obejmować będą wyłącznie kwotę główną Wierzytelności (tj.  przedmiotem aportu nie będą odsetki). Wnioskodawca nie będzie pobierał od X jakichkolwiek opłat lub prowizji związanych z otrzymaniem Wierzytelności.

Brak jest przesłanek, które uprawniałyby do twierdzenia, iż wystąpi konieczność prowadzenia w stosunku do Wierzytelności działań windykacyjnych. Wartość nominalna Wierzytelności będzie odpowiadać tej części ceny Nieruchomości, która nie zostanie pokryta gotówką przez Wnioskodawcę.

Wnoszone przez X do Wnioskodawcy Wierzytelności pochodzić będą z pożyczek, kredytów lub podobnego rodzaju transakcji udzielonych przez X lub przez inne podmioty. Pożyczkobiorcami, tj. dłużnikami względem X, mogą być podmioty z tą spółką powiązane. Jeżeli X nie jest pożyczkodawcą w przypadku danej Wierzytelności oznacza to, że zostanie/została ona nabyta przez X

Aport zostanie w części wniesiony na kapitał zakładowy Wnioskodawcy (do wysokości wartości nominalnej obejmowanych udziałów) a w pozostałej części na kapitał zapasowy Wnioskodawcy (tzw. agio).

Wnioskodawca występuje z niniejszym Wnioskiem celem potwierdzenia, że otrzymanie przez niego w drodze aportu Wierzytelności od X nie będzie wiązało się dla Wnioskodawcy z  konsekwencjami na gruncie podatku VAT.

Pytanie

Czy z tytułu otrzymania przez Wnioskodawcę Wierzytelności w drodze aportu Wnioskodawca będzie miał obowiązek wykazania podatku VAT należnego w  Polsce?

Państwa stanowisko w sprawie

Z tytułu otrzymania Wierzytelności w drodze aportu Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku wykazania podatku należnego na terytorium kraju.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, przy czym zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy VAT – ilekroć w przepisach ustawy VAT jest mowa o  „towarach” rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a  także wszelkie postacie energii.

Ze względu na to, że wierzytelności nie stanowią towarów w rozumieniu przepisów ustawy VAT, transakcje mające za przedmiot takie składniki majątku nie będą stanowiły dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu VAT.

Należy zatem ustalić, czy przeniesienie Wierzytelności na gruncie niniejszego stanu faktycznego, można uznać za świadczenie usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy VAT – przez świadczenie usług, o którym mowa w  art.  5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w  jakiej dokonano czynności prawnej,

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie usługi na gruncie VAT zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej podatnika, które:

można zakwalifikować jako „świadczenie” oraz

‒ nie stanowią dostawy towarów.

Zgodnie z szeregiem orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”), aby mówić o odpłatnym świadczeniu, niezbędne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

‒ istnieje związek prawny między świadczeniodawcą i świadczeniobiorcą, w  ramach którego następuje świadczenie wzajemne;

‒ wynagrodzenie otrzymane przez świadczeniodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za świadczenie na rzecz świadczeniobiorcy;

‒ istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie świadczeniobiorcy;

‒ odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z  czynnością, która miałaby być opodatkowana podatkiem VAT;

‒ istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Powyższe wynika, w szczególności, z wyroków TSUE w następujących sprawach: C- 489/99 Immobiliare Flavia, C-16/93 R. J. Tolsma, C-89/81 Hong-Kong Trade Development Council czy C-154/80 Association coopérative „Coöperatieve Aardappelenbewaarplaats GA”.

Odpłatne świadczenie wymaga istnienia stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę a  jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi więc istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem a  przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywane jest świadczenie, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego.

Powyższe zostało potwierdzone w orzecznictwie TSUE (przykładowo, w wyroku z  8  marca 1988 r. Apple and Pear Development Council v Commissioners of Customs and Excise nr  C- 102/86, wyroku z 3 marca 1994 r. R. J. Tolsma v Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden nr C-16/93, wyroku z 21 marca 2002 r. Kennemer Golf & Country Club v Staatssecretaris van Financiën nr C-174/00, wyroku z 23 marca 2006 r. Ministero dell'Economia e delle Finanze and Agenzia delle Entrate v FCE Bank plc. nr C-210/04).

Regulacje dotyczące podatku VAT nie określają, co należy rozumieć przez wynagrodzenie/odpłatność za wykonane świadczenie. W orzecznictwie TSUE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być możliwe do wyrażenia w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie uiszczone (zob. wyrok z  29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09, Astra Zeneca UK Ltd. v.  Commissioners for Her Majesty's Revenue and Customs; wyrok z 26 czerwca 2003 r. w  sprawie C-305/01, Finanzamt Gross-Gerau v. MKG-Kraftfahrzeuge-Faktoring GmbH).

Z kolei w świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w  tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i  ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwolnione z VAT są usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i  weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT nie ma zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu (art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT).

Wnioskodawca podkreśla, że zgodnie z utrwaloną praktyką polskich sądów administracyjnych i organów podatkowych, podmiot przenoszący wierzytelność (cedent) nie świadczy na rzecz odbiorcy (cesjonariusz) żadnej usługi w rozumieniu przepisów o VAT, gdyż działa on nie w  ramach działalności gospodarczej, a jedynie wykonuje przysługujące mu uprawnienia właścicielskie. Z kolei w określonych okolicznościach (nX przy zbywaniu wierzytelności w  ramach umowy faktoringu lub w  celu ściągania długów), polskie sądy administracyjne i  organy podatkowe przyjmują, że nabywca wierzytelności świadczy usługę na rzecz zbywcy, której podstawą opodatkowania może być dyskonto (tj. różnica między ceną wierzytelności a  ich wartością nominalną) czy też wartość odrębnej opłaty/prowizji transakcyjnej (o  ile strony zastrzegły je między sobą).

W tym zakresie, tytułem przykładu, wskazać można:

  • wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 marca 2012, I FPS 5/11;
  • wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 kwietnia 2018 r., I FSK 966/16;
  • interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 kwietnia 2020 r., 0114-KDIP4-3.4012.73.2020.2.MP;
  • interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 sierpnia 2021 r., 0111-KDIB3-1.4012.552.2021.2.ICZ.

W ocenie Wnioskodawcy, na gruncie przedstawionego stanu faktycznego nie można przyjąć, by otrzymując Wierzytelności w drodze aportu od X, Wnioskodawca świadczył odpłatną usługę opodatkowaną podatkiem VAT.

Należy podkreślić, iż w związku z otrzymaniem Wierzytelności Wnioskodawca nie otrzyma jakiegokolwiek wynagrodzenia od X Jak bowiem wskazano w opisie stanu faktycznego, Wierzytelności zostaną wniesione do Wnioskodawcy po wartości nominalnej, tj. bez jakiegokolwiek dyskonta, w którym można by upatrywać potencjalnego wynagrodzenia dla Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie będzie również pobierał od X jakichkolwiek opłat lub prowizji związanych z otrzymaniem Wierzytelności.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, otrzymania Wierzytelności na gruncie niniejszego stanu faktycznego nie można kwalifikować jako podlegającego VAT nieodpłatnego świadczenia usług. Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT warunkiem opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest ich przekazanie do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca wykorzysta Wierzytelności w celu uregulowania zapłaty za Nieruchomość, przy czym Wnioskodawca będzie wykorzystywał Nieruchomość wyłącznie do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

W związku z tym, nie będą spełnione przesłanki opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług wskazane w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym otrzymanie przez Wnioskodawcę Wierzytelności w drodze aportu nie podlega VAT jako odpłatne świadczenie usług ani nieodpłatne świadczenie usług znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji organów podatkowych dotyczących wniesienia wierzytelności aportem.

Przykładowo, w interpretacji 27 września 2013 r., IPTPP2/443-505/13-4/IR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wskazał:

„Nadto Wnioskodawca wskazał, iż przedmiotowa wierzytelność jest wierzytelnością pieniężną (umowa pożyczki/kredytu). Wartość akcji przekazanych w zamian za wniesienie wierzytelności w formie aportu będzie odpowiadać wartości ekonomicznej tej wierzytelności. Wartość wierzytelności będzie odpowiadać wartości emisyjnej akcji, która w  przypadku Spółki będzie wyższa od wartości nominalnej akcji wydanych w zamian, za aport. Cena emisyjna będzie wyższa od wartości nominalnej akcji, gdyż wartość Spółki, przypadająca na jedną akcję, przewyższa wartość nominalną akcji. Różnica pomiędzy ceną emisyjną a nominalną danej akcji zasili kapitał zapasowy Spółki (tylko w takim przypadku dotychczasowi akcjonariusze Spółki nie zostaną pokrzywdzeni). Innymi słowy, wartość rynkowa/ekonomiczna wierzytelności będzie odpowiadać sumie wartości nominalnej wydanych akcji oraz części przekazanej na kapitał zapasowy. Otrzymana w formie aportu wierzytelność będzie w dacie jej nabycia wierzytelnością częściowo wymagalną. Przedmiotowa wierzytelność nie jest wierzytelnością trudną, co do której może istnieć wątpliwość co do ściągnięcia długu. W stosunku do przedmiotowej wierzytelności, nie toczy się żadne postępowanie, w tym egzekucyjne i upadłościowe. Wniesienie aportem wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy nie będzie nakładać żadnych świadczeń na rzecz zbywcy wierzytelności.”

„W odniesieniu do powyższego, wskazać należy, iż świadczenie usług zakłada istnienie dwóch podmiotów, a więc tego, który świadczy usługę (usługodawcę) i tego, który świadczenie odbiera (usługobiorcę), czyli konsumenta usługi. Skoro opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, to znaczy, że istnieje stosunek prawny pomiędzy usługodawcą i  usługobiorcą, a rezultatem tego związku jest wzajemne działanie tych podmiotów.

Działanie to polega na tym, że wynagrodzenie otrzymywane przez wykonawcę usługi następuje w zamian za wykonanie usługi na rzecz jej odbiorcy. Pomiędzy odpłatną czynnością podlegającą opodatkowaniu, a otrzymywanym z tytułu tej czynności wynagrodzeniem musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek.”

„Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż czynność polegająca na nabyciu wierzytelności, spowoduje niewątpliwie „uwolnienie” zbywcy wierzytelności od ciężaru egzekwowania wierzytelności i  w przedmiotowej sprawie stanowi usługę polegającą na uwolnieniu podmiotu wnoszącego wierzytelności w formie aportu od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i  ryzyka jego nieściągnięcia. Jednocześnie należy jednak zauważyć, że z okoliczności sprawy nie wynika, aby Wnioskodawca miał uzyskać wynagrodzenie w związku z otrzymaniem wierzytelności, zatem w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.”

„Wnioskodawca nie dokona również nieodpłatnego świadczenia usług, zrównanego z  odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, podlegającego opodatkowaniu, bowiem treść wniosku nie wskazuje by nabywane przez Zainteresowanego wierzytelności miały służyć do celów innych niż Jego działalność gospodarcza.”

Analogiczny pogląd wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z  24  kwietnia 2015 r., IBPP2/4512-38/15/ICz:

„Wierzytelności przysługujące Udziałowcom wniesione zostaną do Spółki Nowo Zawiązanej w całości na kapitał zakładowy Spółki Nowo Zawiązanej albo jedynie w  części na kapitał zakładowy, w pozostałym zaś zakresie na kapitał zapasowy Spółki Nowo Zawiązanej (objęcie udziałów z agio). W obu przypadkach wartość przedmiotu aportu ustalona zostanie w  wysokości odpowiadającej wartości nominalnej wierzytelności będącej przedmiotem aportu - tj. 300.000,00 zł w przypadku każdego aportu. W zależności natomiast od ustalonej ceny nominalnej udziałów, w zamian za przedmiotowe aporty Udziałowcy obejmą udziały o  wartości nominalnej odpowiadającej wartości całej wnoszonej wierzytelności (po 300.000,00 zł) lub tylko jej części - w tym drugim zaś przypadku różnica między wartością nominalną objętych udziałów a wartością wnoszonej wierzytelności przekazana zostanie w  całości na kapitał zapasowy Spółki Nowo Zawiązanej.”

„Podsumowując, w tej konkretnej sprawie, należy stwierdzić, że usługa uwolnienia wierzyciela od długu przez Spółkę Nowo Zawiązaną towarzysząca nabyciu wierzytelności nie będzie wykonana odpłatnie. Wnioskodawca w opisie sprawy jednoznacznie wskazał, że w  związku z nabyciem wierzytelności nie otrzyma żadnego wynagrodzenia. Zatem czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w  związku z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.”

W tym kontekście przywołać należy także interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w  Katowicach z 28 października 2016 r., IBPP2/4512-571/16-2/WN:

„(…) aby dane świadczenie – usługa, stanowiło na gruncie podatku od towarów i  usług czynność podlegającą opodatkowaniu, świadczenie musi być wykonane odpłatnie, za wynagrodzeniem.”

„Z okoliczności sprawy wynika, że wartość przedmiotu aportu ustalona zostanie w  wysokości odpowiadającej wartości nominalnej wnoszonych wierzytelności. Z  kolei wnoszący aport w  zamian za wnoszoną wierzytelność otrzyma od Spółki z  o.o. udziały wynoszące wielokrotność kwoty 50 zł. W momencie nabycia wierzytelności nie wystąpi różnica między wartością nominalną wierzytelności jaką Wnioskodawca nabędzie, a wartością po jakiej zostanie przekazana. Ponadto Wnioskodawca wyjaśnił, że z tytułu nabycia wierzytelności po stronie Spółki z o.o. nie wystąpi jakiekolwiek wynagrodzenie.”

„Zatem, skoro jak wskazał Wnioskodawca, świadczeniu usługi polegającej na uwolnieniu osoby fizycznej wnoszącej aportem wierzytelności od ciężaru egzekwowania tych wierzytelności od Dłużnika, Spółce z o.o. nie będzie przysługiwało jakiekolwiek wynagrodzenie, to czynność ta jako nieodpłatna nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”

„W opisanej sytuacji Spółka z o.o. nie będzie wykonywać nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, bowiem nabywane wierzytelności nie będą służyć do celów innych niż prowadzona działalność gospodarcza. Nabyte wierzytelności będą związane z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki a mianowicie w związku z ich nabyciem zostanie podwyższony kapitał zakładowy Spółki, a w dalszej kolejności będą one przedmiotem aportu do Spółki z o.o. Zatem nabycie wierzytelności w tych konkretnych okolicznościach wskazanych we wniosku nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust.  1 pkt 1 w  związku z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.”

W tym kontekście, w ocenie Wnioskodawcy, zważywszy na brak wynagrodzenia jakie otrzymywałby Wnioskodawca od X w związku z otrzymaniem Wierzytelności, nie sposób dopatrzyć się świadczenia przez Wnioskodawcę na rzecz X odpłatnej usługi opodatkowanej VAT.

Ponadto, biorąc pod uwagę, że Wnioskodawca wykorzysta Wierzytelności w celu uregulowania zapłaty za Nieruchomość (przy czym Wnioskodawca będzie wykorzystywał Nieruchomość wyłącznie do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT), na gruncie niniejszego stanu faktycznego nie można również mówić o świadczeniu przez Wnioskodawcę na rzecz X nieodpłatnej usługi opodatkowanej VAT.

Niezależnie od powyższego, Wnioskodawca pragnie wskazać, iż nawet gdyby przyjąć (z czym Wnioskodawca się nie zgadza), iż otrzymanie przez Wnioskodawcę Wierzytelności należy uznać za podlegające VAT świadczenie usług, to miejscem świadczenia takiej usługi nie byłoby terytorium Polski.

W myśl art. 28a ustawy o VAT, na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

1) ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

  1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w  art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
  2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Z kolei, w oparciu o zasadę ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art.  28j ust. 1 i 2 oraz art.  28n.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w  rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej.

W konsekwencji, zważywszy, iż x ma siedzibę działalności gospodarczej w  Luksemburgu, na gruncie niniejszego stanu faktycznego, miejscem świadczenia ewentualnej usługi podlegającej podatkowi VAT nie mogłoby być terytorium Polski.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, z tytułu otrzymania Wierzytelności w drodze aportu Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku wykazania podatku VAT należnego w Polsce.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest :

nieprawidłowe w części dotyczącej nieuznania nabycia wierzytelności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT oraz

‒ prawidłowe – w części dotyczącej określenia miejsca świadczenia usług nabycia wierzytelności od podmiotu mającego siedzibę za granicą.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i  usług (Dz.  U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i w art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i  zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

·w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

·świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust.  2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z  8  marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o  podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o  charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w  art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że planują Państwo odpłatnie nabyć od innej polskiej spółki,  własność nieruchomości położonej w (…).  Jednocześnie umowa sprzedaży Nieruchomości będzie przewidywać prawo do skorzystania z  upoważnienia przemiennego (facultas alternativa), dzięki któremu będą Państwo upoważnieni do przeniesienia na Sprzedawcę (zamiast zapłaty części ceny za Nieruchomość),  wierzytelności z tytułu umów pożyczek, kredytów lub podobnego rodzaju transakcji z takim skutkiem, że zobowiązanie do zapłaty kwoty ceny równej wartości Wierzytelności wygaśnie (na co Zbywca udzieli nieodwołalnej zgody).

Właścicielem Wierzytelności staną się Państwo wskutek aportu wniesionego przez jedynego udziałowca, którym jest spółka kapitałowa prawa luksemburskiego („X”). X  jest osobą prawną z siedzibą działalności gospodarczej w  Luksemburgu.

X jest podatnikiem podatku od wartości dodanej zarejestrowanym do celów VAT w  Luksemburgu. X nie jest zarejestrowany jako polski podatnik VAT oraz nie posiada w  Polsce zaplecza personalnego i technicznego, które umożliwiałoby odbiór i  wykorzystywanie usług świadczonych do potrzeb własnych X. X wniesie Wierzytelności aportem w celu wyposażenia Państwa w środki na nabycie Nieruchomości.

Wierzytelności zostaną wniesione aportem po wartości nominalnej i obejmować będą wyłącznie kwotę główną Wierzytelności (tj.  przedmiotem aportu nie będą odsetki). Nie będą Państwo pobierali od X jakichkolwiek opłat lub prowizji związanych z otrzymaniem Wierzytelności. Aport zostanie w części wniesiony na kapitał zakładowy (do wysokości wartości nominalnej obejmowanych udziałów) a w pozostałej części na kapitał zapasowy (tzw. agio).

Brak jest przesłanek, które uprawniałyby do twierdzenia, iż wystąpi konieczność prowadzenia w stosunku do Wierzytelności działań windykacyjnych. Wartość nominalna Wierzytelności będzie odpowiadać tej części ceny Nieruchomości, która nie zostanie pokryta gotówką.

Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy z tytułu otrzymania Wierzytelności w drodze aportu, będą Państwo zobowiązani do wykazania podatku VAT należnego w Polsce.

W odniesieniu do powyższego, zauważyć należy, że aport to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aporty pieniężne), rzeczy lub prawa (aporty rzeczowe) oraz umiejętności, kompetencje techniczne, czy zawodowe.

Analizując powołane powyżej przepisy art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, należy stwierdzić, iż czynność wniesienia aportu w postaci praw majątkowych do spółki spełnia definicję  świadczenia usług.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami ustawy z  dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.),

Stosownie do treści art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego:

Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Na podstawie art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego:

Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zatem wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o  podatku od towarów i  usług. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z  innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela, podczas gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W  wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z  umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w  związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też innego jej wykorzystania do celów prawno-gospodarczych. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę. Sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej, jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Zatem usługą na rzecz cedenta jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Zatem zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z   majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w  takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Jednakże jak wskazano na wstępie ww. usługa podlega opodatkowaniu wówczas, gdy jest świadczona odpłatnie.

Powyższe rozumienie przelewu wierzytelności jako usługi znajduje potwierdzenie w  wyrokach polskich sądów administracyjnych. Przykładowo w orzeczeniu z 6 listopada 2009 r. sygn. akt I  SA/Po 628/09 WSA w Poznaniu stwierdził: „Biorąc pod uwagę powyższe Sąd podziela pogląd organów podatkowych, że wierzytelność nie jest towarem, a zakup wierzytelności jest usługą. Istotą tej usługi jest zdjęcie z dotychczasowego wierzyciela (zbywcy) ciężaru egzekucji, czy też niewypłacalności dłużnika. Usługa ta wyraża się w tym, że usługodawca uzyskuje zysk generowany „kosztem zbywcy”. Zbywca w tym wypadku otrzymuje za wierzytelność cenę niższą od jej wartości nominalnej. Z drugiej strony zbywca uzyskuje konkretne świadczenie w  postaci zdjęcia z niego: ryzyka niewypłacalności dłużnika, konieczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego, czy też opóźnień związanych z egzekwowaniem gotówki”.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt analizowanej sprawy należy podkreślić, że stosunek cywilnoprawny pomiędzy zbywcą i nabywcą wierzytelności kończy się po dokonaniu tej czynności prawnej. Po zbyciu wierzytelności, zbywca nie ma wpływu na dalszy byt wierzytelności i nie jest zainteresowany dalszym postępowaniem nabywcy w tym względzie.

Natomiast w kwestii nabycia wierzytelności trudnych po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, że „Artykuł 2 pkt 1 i  art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”. W pkt 25 ww. orzeczenia, Trybunał wskazał, że „Różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a  ceną ich sprzedaży nie stanowi bowiem wynagrodzenia za tego rodzaju usługę, lecz odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i  zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”.

Podkreślić należy, że ww. wyrok TSUE odwołuje się do wierzytelności „trudnych”, tj.  wymagalnych, o wątpliwej perspektywie spłaty. Jak natomiast wskazano we wniosku, zgodnie z opisem sytuacji,  brak jest przesłanek, które uprawniałyby do twierdzenia, iż wystąpi konieczność prowadzenia w stosunku do Wierzytelności działań windykacyjnych.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że w okolicznościach przedstawionych we wniosku czynność nabycia Wierzytelności, co do których w momencie dokonywania przelewu nie istnieją wątpliwości co do możliwości ich zaspokojenia, należy uznać za świadczenie usług w  rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Mamy tu bowiem do czynienia ze świadczeniem usługi przez Państwa - nabywcę Wierzytelności - na rzecz Zbywcy Wierzytelności, polegającą na uwolnieniu sprzedawcy od wykonywania czynności związanych ze odzyskaniem Wierzytelności. Zbywcy zostaje zaoszczędzone ryzyko i  koszty posiadania takich Wierzytelności, zostaje on „wyręczony” w czynnościach podejmowanych w celach dochodzenia długu. Zbywca nie musi podejmować żadnych działań zmierzających do zaspokojenia swoich należności od dłużnika.

W związku z tym, nabycie Wierzytelności w okolicznościach wskazanych we wniosku będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a  tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5  ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko w  ww. zakresie jest nieprawidłowe.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia tych usług. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy bowiem, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie. Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie, zostały zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług w rozdziale 3 działu V „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług”.

Według art. 28a ustawy:

Na potrzeby stosowania ww. rozdziału:

1) ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:

a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i  prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w  którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z  zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i  2 oraz art. 28n.

W myśl art. 28b ust. 2 ustawy:

W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w  rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie będą przewidywać innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.

Zgodnie z opisem sprawy Wierzytelności są/będą przez Państwa nabywane od udziałowca, którym jest spółka kapitałowa prawa luksemburskiego (X) z siedzibą działalności gospodarczej w  Luksemburgu.  Podmiot, od którego Wierzytelności są/będą nabywane  – stosownie do art. 28a ust. 1 pkt  1 – spełnia definicję podatnika na potrzeby stosowania przepisów o miejscu świadczenia przy świadczeniu usług.

Do świadczonych przez Państwa usług nabywania Wierzytelności znajdzie więc zastosowanie art. 28b ust. 1 ustawy, w myśl którego, miejscem świadczenia usług w  przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podmiot od którego Wierzytelność jest nabywana posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Ponieważ X ma siedzibę działalności gospodarczej w Luksemburgu, miejscem świadczenia usług nabywania Wierzytelności nie będzie terytorium Polski. W  konsekwencji, z tytułu otrzymania Wierzytelności w drodze aportu nie będą mieli Państwo obowiązku wykazania podatku VAT należnego w Polsce.

Państwa stanowisko w  ww. zakresie jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

W odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych, należy zwrócić uwagę na to, że interpretacje indywidualne są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą innych organów wydających interpretacje indywidualne w sprawach innych podatników, co jest tym bardziej zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z  indywidualnych spraw podlegających interpretacjom. Również interpretacje powołane przez Państwa na poparcie własnego stanowiska rozstrzygają w  odmiennych stanach faktycznych od sytuacji przedstawionej we wniosku.

Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Państwa interpretacje indywidualne nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w  analizowanej sprawie.

Interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i  zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art.  47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), za  pośrednictwem systemu teleinformatycznego e-Urząd Skarbowy na stronie: https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/ (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA) będąc użytkownikiem/wyznaczając użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym.

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).