Brak możliwości odzyskania w całości lub w części kwoty podatku VAT

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odzyskania w całości lub w części kwoty podatku VAT naliczonego zarówno w trakcie realizacji inwestycji, jak i po jej zakończeniu.

Uzupełnili go Państwo pismem z 23 czerwca 2022 r. (data wpływu 29 czerwca 2022 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Stowarzyszenie nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Prawo o stowarzyszeniach ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086 z późn. zm.), definiuje stowarzyszenie jako dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych. Stowarzyszenie samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności (art. 2 ust. 2 ustawy - Prawo o stowarzyszeniach).

Na mocy art. 34 ustawy - Prawo o stowarzyszeniach, stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków. Zaznaczyć należy, że działalność statutowa stowarzyszenia to działalność zgodna z jego statutem, w którym wymienione są cele działalności stowarzyszenia i sposoby ich realizacji. Działalność statutowa nie jest nastawiona na zysk, czyli nie jest to działalność gospodarcza, która w organizacji pozarządowej jest tylko działalnością pomocniczą.

W ramach całokształtu działalności Stowarzyszenie otrzymało dofinansowanie na realizację projektu pn.: „(…)”. Zadanie realizowane będzie w ramach poddziałania „(…)” objętego Programem w zakresie Rozwoju ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W wyniku realizacji operacji zostanie osiągnięty następujący cel: udostępnienie mieszkańcom, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci, infrastruktury rekreacyjnej, pośrednio integrację i aktywizację mieszkańców, poprzez budowę ogólnodostępnego i bezpłatnego placu zabaw wraz z elementami siłowni plenerowej w miejscowościach (…).

Place zabaw z elementami siłowni plenerowej nie będą służyły działalności Stowarzyszenia opodatkowanej podatkiem VAT. Stowarzyszanie nie będzie prowadziło sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizacją inwestycji. Nie będzie pobierało opłat za korzystanie z obiektu, nie będzie osiągało z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z powyższym Stowarzyszenie do kosztów kwalifikowanych zaliczyło kwotę podatku VAT realizowanej inwestycji i w konsekwencji otrzymałoby dofinansowanie. W tym celu należy wykazać, że ten podatek VAT nie będzie mógł być przez niego odzyskany w całości lub w części zarówno na etapie realizacji inwestycji ani po jej zakończeniu. Tylko w takiej sytuacji Stowarzyszenie może zaliczyć podatek VAT poniesiony na realizację inwestycji jako wydatek kwalifikowany opisanej inwestycji.

W związku z powyższym Stowarzyszenie jest zobowiązane załączyć do wniosku o płatność inwestycji interpretację indywidualną dotyczącą odliczenia lub zwrotu podatku VAT.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo:

Nazwa projektu brzmi: „(…)”.

Informują Państwo, iż wkradła się omyłka pisarska w treści własnego stanowiska które brzmi:

„W opisanym przypadku projekt „(…)", realizowany jest w ramach tzw. zadań własnych Gminy nałożonych na nią przepisami ustawy o samorządzie gminnym, gdyż przeprowadzenie robót budowlanych jest wymagane z uwagi na spełnienie obowiązku”.

A winno brzmieć: „W opisanym przypadku projekt „(…)" realizowany jest na podstawie ustawy prawo o stowarzyszeniach.

Pytanie

Czy w związku z realizacją projektu „(…)” Stowarzyszenie będzie miało prawo do odzyskania w całości lub w części kwoty podatku VAT naliczonego (w drodze odliczenia lub zwrotu tego podatku) zarówno w trakcie realizacji inwestycji, jak i po jej zakończeniu?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem nabycie towarów i usług w związku z realizacją zadania pn.: „(…)” nie daje nam w świetle art. 86 ust. 1, art. 87 ust. 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2021 r, poz. 685 tj. ze zm.), (dalej: ustawa o VAT) prawa do odzyskania (w drodze odliczenia lub zwrotu) podatku VAT naliczonego w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na inwestycje, jak i po jej zakończeniu ponadto nie będziemy prowadzili sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem inwestycji.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników tego podatku uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem sądów administracyjnych, do organów władz publicznych należy zaliczyć także jednostki samorządu terytorialnego, w tym gminy.

Jak przewiduje art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku VAT naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT).

W świetle art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku, gdy kwota podatku VAT naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku VAT należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o te różnice kwoty podatku VAT należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku VAT nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego lub zwrotu różnicy podatku VAT przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT oraz gdy towary i usługi, z nabyciem których podatek VAT został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia lub zwrotu podatku VAT naliczonego jest zatem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku VAT należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

W opisanym przypadku projekt „(…)” realizowany jest na podstawie ustawy prawo o stowarzyszeniach.

Powstała infrastruktura nie będzie służyła działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym Stowarzyszenie realizując opisaną inwestycję nie będzie działało w charakterze podatnika VAT, ponieważ nabywanych towarów i usług niezbędnych do zrealizowania tej inwestycji nie będzie wykorzystywała do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT opodatkowanej podatkiem VAT.

Stowarzyszenie będzie wykonywać zadanie „(…)” , nie występuje więc w charakterze podatnika VAT, a poniesione w związku z tą inwestycją wydatki nie są związane z wykonywaniem przez Stowarzyszenie czynności opodatkowanych. Tym samym nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od kwoty podatku należnego.

Stanowisko Stowarzyszenia znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS).

Przykładowo w piśmie z dnia 26 maja 2021 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej  0112-KDIL1-1.4012.157.2021.2.AR. Brak prawa do odliczenia VAT od wydatków na realizację projektu przez stowarzyszenie.

Pismo z dnia 11 września 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDlP4.4012.456.2019.2.AK Prawo do odliczenia VAT w związku z projektem realizowanym przez stowarzyszenie.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie jest spełniony, gdyż Wnioskodawca realizując opisany projekt, polegający na budowie placu zabaw nie działa w charakterze podatnika VAT, a efekty realizacji tego projektu nie będą w żaden sposób wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Powyższe przepisy wykluczają zatem możliwość dokonania odliczenia lub zwrotu podatku VAT naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w sytuacji ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W świetle 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6l ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych (np. dzierżawa).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Natomiast na mocy art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2020 r. poz. 2261):

Stosownie do art. 2 ust. 2 ustawy Prawo o stowarzyszeniach:

Na mocy art. 34 ustawy Prawo o stowarzyszeniach:

Zaznaczyć należy, że działalność statutowa stowarzyszenia to działalność zgodna z jego statutem, w którym wymienione są cele działalności stowarzyszenia i sposoby ich realizacji. Działalność statutowa nie jest nastawiona na zysk, czyli nie jest to działalność gospodarcza, która w organizacji pozarządowej jest tylko działalnością pomocniczą.

W analizowanym przypadku Państwa wątpliwości dotyczą możliwości odzyskania w całości lub w części kwoty podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto, jak wskazano powyżej, art. 88 ust. 4 ustawy wyklucza odliczenie w odniesieniu do podmiotów niebędących zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT.

Mając na względzie powołane powyżej przepisy stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie nie będą spełnione podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedmiotowej inwestycji.

Wynika to z faktu, że nie są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Inwestycja nie będzie służyła Państwu do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Nie będą Państwo pobierali opłat za korzystanie z obiektu.

Zatem, zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 1 ustawy, w związku z art. 88 ust. 4 ustawy, nie mają Państwo prawa do odliczenia kwoty podatku VAT w związku z realizacją inwestycji, jak również nie mają Państwo prawa do zwrotu różnicy podatku na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy.

W związku z poniesionymi wydatkami, nie macie Państwo również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 80). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego i pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Państwo nie będziecie spełniać tych warunków, nie macie Państwo możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Podsumowując, nie macie Państwo możliwości odzyskania w całości lub w części kwoty podatku VAT naliczonego zarówno w trakcie jak i po zakończeniu inwestycji pn.: „(…)’’.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto należy także zauważyć, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne dla Państwa przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

 - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.)