Prawo do odliczenia podatku naliczonego oraz prawo do zwrotu podatku naliczonego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 kwietnia 2022 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz prawa do zwrotu podatku naliczonego.

Opis stanu faktycznego

Jesteście Państwo spółką zarejestrowaną według prawa Wielkiej Brytanii, wchodzącą w skład grupy VAT zarejestrowanej w Wielkiej Brytanii. Spółka jest podatnikiem podatku od wartości dodanej (dalej: podatek VAT) na terytorium Wielkiej Brytanii. Spółka jest także zarejestrowana do celów podatku od towarów i usług jako czynny podatnik podatku od towarów i usług na terytorium Polski. Jednocześnie, Spółka posiada na terytorium Polski zarejestrowany oddział w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 r. poz. 994), (dalej: Oddział).

Działalność Spółki za pośrednictwem Oddziału

Głównym przedmiotem działalności Spółki na terytorium kraju (prowadzonej za pośrednictwem Oddziału) jest wspomaganie innych podmiotów powiązanych, w szczególności w zakresie usług marketingowych i obsługi klienta, jak i w zakresie rozwoju biznesu oraz ogólnych usług wsparcia wpisujących się w szczególności w oznaczenie PKD o numerze 82.99. Usługi te nie stanowią usług finansowych ani też usług pośrednictwa w zawieraniu umów na wykonywanie tego rodzaju usług. Aktualnie Spółka świadczy ww. usługi wyłącznie na rzecz spółki powiązanej A z siedzibą w Wielkiej Brytanii (dalej: Usługobiorca), należącej do tej samej grupy VAT, do której należy Spółka. Usługobiorca nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. Wobec tego, jako że miejscem świadczenia dla tych usług jest siedziba Usługobiorcy, to wskazana usługa traktowana jest przez Spółkę jako tzw. eksport usług. Jednocześnie, Spółka wskazuje również, że gdyby miejscem świadczenia wyżej wskazanych usług było terytorium Polski, usługi stanowiłyby czynności podlegające opodatkowaniu VAT na terytorium kraju. Spółka zaznacza również, iż nie wyklucza, że w przyszłości będzie świadczyć wyżej wskazane usługi na rzecz innych podmiotów powiązanych (nie wyklucza jednocześnie, że może się okazać, że Oddział będzie świadczył usługi dla samej centrali Spółki).

Zakupy Spółki w Polsce

Spółka nabywa obecnie niektóre usługi oraz towary od polskich podmiotów niepowiązanych, będących czynnymi podatnikami VAT w Polsce. Zakupione towary i usługi wykorzystywane są do świadczenia wyżej wskazanych usług na rzecz podmiotów powiązanych. Towary i usługi, które są lub będą w przyszłości nabywane przez Spółkę na terytorium Polski, co do zasady są i będą związane ze wszystkimi usługami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej wykonywanej przez Spółkę za pośrednictwem Oddziału. Spółka posiada i będzie posiadać dokumenty potwierdzające ogólny związek zakupów wykorzystywanych dla świadczenia tych usług.

Oddział jako stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce

W kontekście prowadzonej działalności Spółki w Polsce, Spółka pragnie wskazać, że na terytorium kraju utworzyła stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, w postaci Oddziału. W ocenie Spółki, decydują o tym w szczególności następujące okoliczności:

1.Na terytorium Polski znajdują się pracownicy Spółki, którzy są upoważnieni do podejmowania niezależnych decyzji w zakresie działalności na terytorium Polski - np. w zakresie zawierania umów z dostawcami usług/towarów czy decyzji w zakresie zatrudniania nowych pracowników na terytorium Polski. Dla pełności stanu faktycznego warto przy tym wskazać, że decyzje strategiczne w zakresie działalności samej Spółki (np. decyzje biznesowe dotyczące klientów Spółki) są dokonywane w miejscu siedziby Spółki tj. w Wielkiej Brytanii.

2.Spółka dysponuje zapleczem technicznym w postaci wynajmowanego biura (wraz z jego wyposażeniem). Biuro to jest wykorzystywane na co dzień przez pracowników zatrudnionych przez Spółkę na terytorium Polski. Jednocześnie Spółka informuje, że umowa na najem wyżej wskazanego biura nie podlega rozwiązaniu w najbliższym czasie (tj. w okresie kilku kolejnych lat).

3.Jak wskazano wyżej, Spółka (za pośrednictwem Oddziału) prowadzi działalność w zakresie wsparcia prowadzenia działalności innych podmiotów powiązanych, w szczególności w zakresie usług marketingowych i obsługi klienta, jak i w zakresie rozwoju biznesu oraz ogólnych usług wsparcia wpisujących się w szczególności w oznaczenie PKD o numerze 82.99.Z. Wsparcie to jest niezbędne dla celów świadczenia usług w Wielkiej Brytanii.

Zatem, mając na uwadze wyżej wskazane informacje należy wskazać, że zasoby Spółki utworzone na terytorium Polski charakteryzują się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, aby stanowić stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej Spółki na terenie Polski dla celów VAT. Spółka wskazuje również, że jest zarejestrowana na terytorium polski na potrzeby podatku CIT. Jednocześnie Oddział jako pracodawca pełni funkcję płatnika zaliczek na podatek PIT oraz funkcję płatnika składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Pytania

1.Czy w związku z dokonywanymi czynnościami (tj. świadczenie usług poza terytorium kraju) Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupów dokonywanych przez Spółkę na terytorium Polski?

2.Czy Spółka jest i będzie uprawniona do otrzymania zwrotu VAT na podstawie zasad ogólnych przewidzianych w ustawie o VAT, tj. poprzez uwzględnienie kwot podatku naliczonego w składanych plikach JPK-V7, a nie w trybie przewidzianym dla podmiotów, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1. Państwa zdaniem Spółce przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupów dokonywanych przez Spółkę na terytorium Polski w związku z dokonywanymi czynnościami na rzecz Usługobiorcy.

2. Spółka będzie uprawniona do otrzymania zwrotu VAT na zasadach ogólnych przewidzianych w ustawie o VAT, tj. poprzez uwzględnienie kwot podatku naliczonego w składanych plikach JPK-V7, a nie w trybie przewidzianym dla podmiotów, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.

Ad. 1

Podstawową zasadą podatku VAT jest zasada neutralności. Zgodnie z tą zasadą podatnik VAT nie powinien ponosić ciężaru ekonomicznego tego podatku - podatek ten co do zasady powinien obciążać konsumenta końcowego. Powyższa zasada realizowana jest poprzez umożliwienie podatnikowi pomniejszenie podatku należnego o kwoty podatku naliczonego poniesionego przy nabyciu towarów i usług związanych z jego działalnością gospodarczą (stanowi to tak zwane prawo do odliczenia). Z zasady neutralności podatku VAT i jego terytorialności wynika również, że jeżeli podatnik chce skorzystać na terytorium danego państwa z prawa do odliczenia podatku naliczonego, to musi spełnić warunki wynikające z przepisów ustawy o podatku VAT obowiązującej w tym kraju.

System odliczenia podatku naliczonego został uregulowany przepisami prawa wspólnotowego w przepisach art. 167-192 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej jako: Dyrektywa VAT). Fundamentalnym celem tych przepisów jest całkowite uwolnienie podatników od obciążenia podatkiem VAT naliczonym poniesionym w związku z ich działalnością gospodarczą. Przepisy te są wypełnieniem wyżej wskazanej zasady neutralności. Istota powyżej wskazanego prawa do odliczenia została potwierdzona przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w postanowieniu w sprawie C-393/15 ESET z 21 czerwca 2016 r. (dalej: sprawa ESET), w którym TSUE podkreślił, że ustanowiony w Dyrektywie VAT system odliczeń ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru podatku VAT należnego bądź zapłaconego w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Również w wyroku z dnia 12 lipca 2012 r. w sprawie C-284/11 EMS-Bulgaria Transport, TSUE zwrócił uwagę, że wspólny system podatku VAT ma zapewnić całkowitą neutralność działalności gospodarczej w zakresie obciążeń podatkowych, bez względu na jej cel i rezultaty, pod warunkiem, że ona sama podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem VAT.

W polskim porządku prawnym, realizację zasady neutralności zapewnia przede wszystkim art. 86 ust. 1, jak i artykuły następne ustawy o VAT. Wskazać należy, że na podstawie wspomnianego art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści art. 86 ustawy wynika więc, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikowi jedynie w przypadku spełnienia określonych warunków, tj. gdy odliczenia dokonuje podatnik VAT, natomiast zakupywane towary i usługi, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych przez tego podatnika.

Przedstawiona zasada wyklucza więc możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. W tym zakresie, aby ustalić prawo Spółki do odliczenia podatku wynikających z faktur dokumentujących zakup towarów i usług z wykazanym na nich polskim podatkiem VAT, należy przede wszystkim sprawdzić, czy Spółka, wykonując usługi na rzecz podmiotu powiązanego, tj. Usługobiorcy mającego siedzibę poza terytorium kraju, w rzeczywistości wykonuje czynności opodatkowane.

W tym zakresie należy odwołać się do przepisu art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, który wskazuje katalog czynności opodatkowanych VAT na terenie kraju. Zgodnie z przytoczonym przepisem, opodatkowaniu VAT podlegają:

1.    odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;2.    eksport towarów;3.    import towarów na terytorium kraju;4.    wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;5.    wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jak wynika z powyższego, wśród czynności opodatkowanych brak jest odpłatnego świadczenia poza terytorium kraju. Jest to spójne z systemem VAT, który przewiduje opodatkowanie usług w państwie konsumpcji danej usługi, a więc w kraju odbiorcy usługi mającego siedzibę poza terytorium kraju (o ile dana usługa opodatkowana jest na zasadach ogólnych). Niemniej jednak, powyższa zasada o związku zakupywanych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi ulega rozszerzeniu, na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT. Zgodnie ze wskazanym przepisem, podatnikowi przysługuje również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium Polski, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Powyższy przepis powinien być rozumiany w ten sposób, że upoważnia do odliczenia podatku naliczonego nie tylko w sytuacji, gdy podatnik podatku od towarów i usług wykazuje podatek należny z tytułu wykonywania na terytorium kraju czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ale gdy wykazuje fakt dostawy towarów lub świadczenia usług, których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju i nie należą do czynności objętych zwolnieniem z opodatkowania. Dlatego, odliczeniu podlega również podatek od zakupów związanych z wykonywaniem czynności, które opodatkowane są poza terytorium kraju, o ile spełnione są dwa podstawowe warunki. Ich łączne spełnienie uprawnia do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług związanych z czynnościami świadczonymi poza terytorium kraju:

‒pierwszym z nich jest to, aby hipotetycznie - w przypadku wykonywania takich samych czynności w kraju przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zatem świadczenie poza terytorium kraju powinno mieć charakter sprzedaży, która w warunkach wykonywania tych samych czynności w Polsce skutkowałoby ich opodatkowaniem,

‒drugim z nich jest to, aby podatnik posiadał dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju.

Zatem powinny to być dokumenty potwierdzające dokonanie określonych czynności poza terytorium kraju i ich związek z zakupami opodatkowanymi na terytorium kraju. Powyżej wskazane stanowisko zostało potwierdzone w szeregu interpretacji indywidualnych np. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Przykładowo, w indywidualnej interpretacji podatkowej z dnia 20 lutego 2020 roku (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.568.2019.4.PK), w której organ stwierdził, że:

„Jak wynika z cyt. przepisu, warunkiem do odliczenia podatku naliczonego związanego z usługami świadczonymi poza terytorium kraju jest to, aby - hipotetycznie - w przypadku wykonywania tych samych usług w kraju podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.” 

„Powołany przepis wymaga ponadto, aby podatnik posiadał dokumenty, z których wynikać będzie związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju. Powinny to być przede wszystkim dokumenty potwierdzające dokonanie określonych czynności poza terytorium kraju, które będą jednocześnie opisywać te czynności.”

„W tym miejscu wskazać należy, że z treści art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy wynika, że podatnik podatku od towarów i usług, który dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, zachowuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, przy spełnieniu określonych warunków.”

„Przepis ten winien być rozumiany w ten sposób, że upoważnia do odliczenia podatku naliczonego nie tyle w sytuacji, gdy podatnik podatku od towarów i usług wykazuje podatek należny z tytułu wykonywania na terenie kraju czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ale gdy wykazuje fakt dostawy towarów lub świadczenia usług, które z uwagi na przepisy dotyczące miejsca świadczenia opodatkowane są poza terytorium kraju.”

Zatem, w Państwa ocenie, istotnym dla ustalenia, czy Spółce przysługuje w opisanych okolicznościach prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, jest ustalenie, czy:

‒    świadczone przez Spółkę na rzecz Usługobiorcy usługi dawałyby prawo do odliczenia VAT (czyli podlegałyby opodatkowaniu VAT, a nie zwolnieniu z VAT), gdyby miejsce ich świadczenia znajdowało się w Polsce (tj. usługi te byłyby klasyfikowane jako odpłatne świadczenie usług opodatkowanych na terytorium kraju), oraz

‒    istnieje i będzie istniał związek pomiędzy zakupami dokonywanymi przez Spółkę na terytorium kraju a czynnościami (świadczeniem usług) wykonywanymi na rzecz Usługobiorcy poza terytorium Polski, przy czym Spółka posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju.

Jak wskazaliście Państwo w opisie stanu faktycznego, głównym przedmiotem działalności Spółki na terytorium kraju (prowadzonej za pośrednictwem Oddziału) jest wspomaganie innych podmiotów powiązanych, w szczególności w zakresie usług marketingowych i obsługi klienta, jak i w zakresie rozwoju biznesu oraz ogólnych usług wsparcia wpisujących się w szczególności w oznaczenie PKD o numerze 82.99. Usługi te nie stanowią usług finansowych ani też usług pośrednictwa w zawieraniu umów na wykonywanie tego rodzaju usług.

W świetle przedstawionego opisu stanu faktycznego, w Państwa opinii nie ma wątpliwości co do bezpośredniego związku pomiędzy zakupami Spółki w Polsce (dokonywanymi za pośrednictwem Oddziału) a czynnościami (świadczeniem usług) wykonywanymi na rzecz Usługobiorcy poza terytorium Polski.

Jak wskazano również w opisie stanu faktycznego w niniejszym wniosku, Spółka posiada i będzie posiadać dokumenty potwierdzające ogólny związek zakupów wykorzystywanych dla świadczenia usług z tymi usługami. Jak wskazano powyżej, przepis art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT warunkuje prawo do odliczenia również tym, czy czynności, z którymi związane są zakupy, pociągałyby za sobą prawo do odliczenia podatku, w przypadku, gdyby były dokonane w Polsce.

W Państwa ocenie, wskazany przepis wymaga zatem przeprowadzenia hipotetycznego testu, czy gdyby miejscem świadczenia usług wykonywanych przez Spółkę na rzecz Usługobiorcy była Polska, to podatnikowi przysługiwałoby prawo do odliczenia podatku od towarów i usług. Bazując na powyżej wskazanych przepisach, w szczególności art. 5 ustawy o VAT, w opinii Spółki należy stwierdzić, iż usługi ogólnego wsparcia, w szczególności w zakresie usług marketingowych i obsługi klienta, które są świadczone przez Spółkę na rzecz Usługobiorcy powinny być kwalifikowane jako odpłatne usługi, które byłyby czynnościami opodatkowanymi w rozumieniu art. 5 ustawy o VAT, gdyby były wykonywane na terytorium kraju (na marginesie wskazać należy, że czynności te nie powinny zostać uznane za czynności zwolnione wynikające z katalogu takich czynności, określonego w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT).

Zatem należy stwierdzić, że gdyby miejscem świadczenia wyżej wskazanych usług było terytorium Polski, usługi stanowiłyby czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na terytorium Polski. Wobec tego, w Państwa opinii, wskazane powyżej okoliczności dotyczące stanu faktycznego wypełniają wszystkie przesłanki wymienione przez ustawodawcę w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT. W szczególności dokonywane w Polsce przez Spółkę (za pośrednictwem Oddziału) zakupy są i będą związane ze świadczeniem usług na rzecz Usługobiorcy (dla których miejsce świadczenia jest poza terytorium kraju). Ponadto, jak wskazała Spółka, świadczone usługi przez Spółkę, gdyby miejscem ich świadczenia było terytorium Polski, podlegałyby opodatkowaniu VAT, a kwoty podatku naliczonego mogłyby być przez Spółkę odliczone. Co do zasady, Państwa zdaniem, mimo świadczenia wyłącznie usług na rzecz Usługobiorcy, których miejsce świadczenia zgodnie z art. 28b ust. 1 znajduje się poza terytorium Polski, nie pozostają one poza systemem VAT. W związku z tym, Spółce przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z ponoszonymi kosztami swojej działalności gospodarczej, podlegającymi opodatkowaniu w Polsce, które zostały udokumentowane fakturą zawierającą podatek VAT naliczony.

Zatem, mając na uwadze okoliczności stanu faktycznego opisanego przez Spółkę oraz powołane przepisy, należy stwierdzić, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z dokonywanymi w Polsce zakupami (za pośrednictwem Oddziału) na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT.

Ad. 2

W nawiązaniu do powyższych regulacji, zakładając, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego poniesionego w związku z dokonywanymi w Polsce zakupami (za pośrednictwem Oddziału), kluczowe staje się określenie właściwego trybu ubiegania się o zwrot. Prawodawca unijny wprowadził bowiem specjalne regulacje, które mają umożliwiać podatnikom z krajów trzecich, w tym np. z Wielkiej Brytanii (na zasadzie wzajemności) odzyskanie podatku zapłaconego w danym państwie członkowskim, w takim samym zakresie, w jakim podatek ten mogą odzyskiwać podatnicy z tego państwa. Kwestie te na poziomie unijnym są uregulowane w przepisach trzynastej dyrektywy Rady 86/560/EWG z  17 listopada 1986 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do podatków obrotowych - warunki zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium Wspólnoty.

Wskazane wyżej regulacje unijne znalazły również swoje odzwierciedlenie w regulacjach krajowych, w szczególności w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, zgodnie z którym, w odniesieniu do podmiotów nieposiadających siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywano transakcji gospodarczych, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu na terytorium kraju, niedokonujących sprzedaży na terytorium kraju, mogą być zastosowane zwroty podatku na warunkach określonych w ust. 1 a-1 g oraz w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 2, 3 i 5 ustawy o VAT. Warto nadmienić, że skoro w świetle art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT zwrot podatku w odniesieniu do nabytych na terytorium kraju towarów i usług nie przysługuje podmiotowi mającemu stałe miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywano transakcji gospodarczych, nie mogą w jego przypadku być zastosowane zwroty podatku na warunkach określonych w art. 89 ust. 1a-1g ustawy o VAT oraz w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 2, 3 i 5 tej ustawy.

Wnioskując z powyższego a contrario, w odniesieniu do podmiotów posiadających stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w kraju w postaci m.in. oddziału zagranicznego podmiotu, z którego dokonywane są transakcje gospodarcze, podatek naliczony związany z prowadzonymi przez to stałe miejsce transakcjami gospodarczymi podlega odliczeniu na zasadach ogólnych, według zasad określonych w art. 86 ust. 8 pkt 1 i art. 87 ust. 5 i 5a ustawy o VAT, a przez to tego rodzaju podmiot uprawniony jest do rozliczenia podatku naliczonego i wnioskowaniu o zwrot podatku na zasadach ogólnych, tj. poprzez złożenie pliku JPK- V7.

W nawiązaniu do powyższych przepisów prawa, należy stwierdzić, że decydujące znaczenie dla Spółki ma więc okoliczność czy Spółka, w przypadku ubiegania się o zwrot poniesionego podatku VAT na terenie kraju dysponuje „stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są transakcje gospodarcze”. W przypadku braku wystąpienia tych warunków, Spółka byłaby uprawniona do otrzymania zwrotu VAT wyłącznie w trybie właściwym, dla podmiotów o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy VAT, tj. rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 2, 3 i 5 ustawy o VAT, czyli rozporządzeniu z 29 września 2005 r. w sprawie przypadków i trybu zwrotu podatku od towarów i usług przedstawicielstwom dyplomatycznym, urzędom konsularnym, członkom personelu tych przedstawicielstw i urzędów, a także innym osobom zrównanym z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych (Dz. U. 2005 nr 193 poz. 1618 ze zm.). Kluczowe jest więc określenie dwóch elementów, tj.:

1.utworzenie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej;

2.dokonywanie transakcji gospodarczych z tego stałego miejsca.

Jak zostało wskazane w stanie faktycznym niniejszego wniosku, zasoby Spółki utworzone na terytorium Polski (zarówno personalne w postaci zatrudnionych pracowników, jak i techniczne w postaci wynajmowanego biura wraz z wyposażeniem technicznym) charakteryzują się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, aby stanowić stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej Spółki na terenie Polski dla celów VAT. Odzwierciedleniem tego stanu rzeczy jest utworzenie przez Spółkę Oddziału na terytorium kraju. Dlatego też, w ocenie Spółki, pierwszy ze wskazanych warunków jest spełniony. Jeśli chodzi o drugi ze wskazanych warunków, należy w pierwszej kolejności wskazać, że żaden z przepisów ustawy o VAT czy rozporządzeń nie definiuje pojęcia „transakcji gospodarczych”. W tym zakresie jednak, dla potrzeb analizy pomocne okazuje się orzecznictwo polskich sądów administracyjnych, które wskazuje, że użytego w tym przepisie pojęcia „transakcji gospodarczych” nie można utożsamiać z pojęciem czynności opodatkowanych. W ślad za tym, Spółka uważa, że zakres obu tych kategorii może w pewnych sytuacjach się pokrywać (np. transakcją gospodarczą i czynnością opodatkowaną będzie odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju), ale nie oznacza to, że zakresy te są tożsame. Potwierdza to również treść ustawy o VAT, w tym samego przepisu art. 89.

W tym zakresie warto wskazać na treść analizowanego ust. 1 pkt 3, mówiącego o stałym miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są transakcje gospodarcze i skonfrontować ten przepis z ust. 1a, zgodnie z którym: Podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, mogą ubiegać się o zwrot podatku w odniesieniu do nabytych przez nie na terytorium kraju towarów i usług lub w odniesieniu do towarów, które były przedmiotem importu na terytorium kraju, jeżeli te towary i usługi były przez te podmioty wykorzystywane do wykonywania czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na terytorium państwa, w którym rozliczają one podatek od wartości dodanej lub podatek o podobnym charakterze, innym niż terytorium kraju.

W świetle powyższego, w Państwa ocenie, sam ustawodawca rozróżnia w kontekście podmiotów, o których mowa w ust. 1 pkt 3, że mogą dokonywać zarówno transakcji gospodarczych, jak i czynności dających prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przyjmując więc za zasadną koncepcję racjonalnego ustawodawcy należy uznać, że gdyby ustawodawca kierował się wolą, aby do kategorii podmiotów wskazanych w ust. 1 pkt 3 zaliczyć jedynie te które wykonują czynności opodatkowane, wówczas ustawodawca posłużyłby się tym pojęciem wprost. Konkludując powyższe, w Państwa ocenie, zakres czynności wchodzących w zakres kategorii „transakcji gospodarczych” jest szerszy niż definicji „czynności opodatkowanych”. Dlatego też, świadczenie usług poza terytorium kraju mieści się w pojęciu „transakcji gospodarczych” mimo, że nie stanowi czynności opodatkowanych.

Powyżej wskazana argumentacja została bezpośrednio potwierdzona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA) z dnia 21 lutego 2017 r. (sygn. I FSK 1763/16), w którym NSA wskazał, że: „Użytego (...) przepisie pojęcia „transakcji gospodarczych” nie można utożsamiać z pojęciem czynności opodatkowanych, skoro w art. 89 ust. 1 obok użytego w pkt 3 pojęcia „transakcji gospodarczych” w ust. 1a używa się pojęcia „czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego” będącego synonimem właśnie czynności opodatkowanych.” (...) „(...) kiedy zatem w przepisie tym mowa o „transakcjach gospodarczych”, pojęcie to, podobnie jak pojęcie „działalności gospodarczej”, należy rozumieć w sposób szeroki, bez zawężania jego zakresu jedynie do transakcji opodatkowanych w państwie członkowskim, w którym podatnik występuje o odliczenie tego podatku VAT.”

Mając na uwadze powyższe, w Państwa ocenie, występuje również drugi ze wskazanych elementów, co implikuje brak możliwości traktowania Spółki jako podmiotu niemającego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, z którego dokonywane są transakcje gospodarcze. Posiłkowo wskazać również należy, że w innym wyroku tj. z 6 maja 2021 r. (sygn. I FSK 1538/18), NSA, powołując się na orzeczenie TSUE w wyroku z dnia 21 czerwca 2016 r. w sprawie C-393/15, uznał, że: „(...) TSUE wskazał, wbrew stanowisku prezentowanemu przez Ministra, że w przypadku prawa do odliczenia nie obowiązuje zasada, iż w danym państwie członkowskim z uprawnienia, o którym mowa w art. 169a dyrektywy 2006/112/WE, mogą korzystać tylko te podmioty, które w tym kraju równocześnie realizują zasadę neutralności w oparciu o art. 168 dyrektywy 2006/112/WE. Z powołanego orzeczenia można bowiem wywieść, że uprawnienia wynikające z obu tych przepisów mają charakter autonomiczny, a zatem podmiot zarejestrowany w danym państwie członkowskim może korzystać z systemu odliczeń bezpośrednich, bazując na czynnościach opodatkowanych wykonywanych poza terytorium tego kraju. Może zatem sporadycznie wykonywać czynności opodatkowane w danym państwie członkowskim, lub nie wykonywać ich wcale. Na gruncie polskich unormowań nie będzie to stanowiło przeszkody w stosowaniu art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT.”

W związku z powyższym, Państwa zdaniem w związku z powstaniem na terytorium polski stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej, w postaci Oddziału, z którego dokonywane są transakcje gospodarcze, podatek naliczony związany z prowadzonymi przez to stałe miejsce transakcjami gospodarczymi (stanowiącymi świadczenie usług na rzecz Usługobiorcy) podlega odliczeniu na bieżąco, na zasadach ogólnych przewidzianych w ustawie o VAT tj. poprzez uwzględnienie kwot podatku naliczonego w składanych plikach JPK-V7, na podstawie w art. 86 ust. 8 pkt 1 i art. 87 ust. 5 i 5a ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej ustawą

Z powołanego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju, przez które - w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy,

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy,

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy,

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy,

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy,

Z treści art. 86 ustawy, wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Co więcej, zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy,

Uprawnienie wynikające z powyższego przepisu odnosi się do podatników, którzy dokonują dostaw towarów bądź świadczenia usług opodatkowanych poza terytorium kraju, a zakupy, jakich dokonują, są związane właśnie z tymi czynnościami. Warunkiem do odliczenia podatku naliczonego związanego z czynnościami dokonywanymi poza terytorium kraju jest to, aby – hipotetycznie – w przypadku wykonywania tych samych czynności w kraju podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Powołany przepis wymaga ponadto, aby podatnik posiadał dokumenty, z których wynikać będzie związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju. Powinny to być przede wszystkim dokumenty potwierdzające dokonanie określonych czynności poza terytorium kraju, które będą jednocześnie opisywać te czynności.

Podkreślić również należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ponadto, w myśl art. 87 ust. 1 ustawy,

Jak wynika z przepisu art. 87 ust. 5 i 5a ustawy,

Jednocześnie na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy,

Zgodnie z art. 89 ust. 1a ustawy,

Zatem, w odniesieniu do sposobu odzyskania podatku naliczonego przez podatnika istnieją dwie kategorie podatników: pierwsza, czyli podatnicy mający siedzibę w państwie członkowskim, w którym nabywają towary i usługi lub importują towary podlegające VAT, którzy mają prawo do odliczenia VAT, oraz druga kategoria, czyli podatnicy niemający siedziby w tym państwie członkowskim, mający prawo do zwrotu VAT.

W myśl art. 99 ust. 1 ustawy,

Zgodnie z art. 99 ust. 7c ustawy,

Natomiast w myśl art. 99 ust. 11b ustawy,

Zgodnie z art. 99 ust. 11c ustawy,

Stosownie do art. 99 ust. 13a i 13b ustawy,

W myśl art. 109 ust. 3b ustawy,

Z treści wniosku wynika, że jesteście Państwo Spółką wchodzącą w skład grupy VAT zarejestrowanej w Wielkiej Brytanii. Spółka jest podatnikiem podatku od wartości dodanej (podatek VAT) na terytorium Wielkiej Brytanii. Spółka jest także zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług na terytorium Polski. Jednocześnie, Spółka posiada na terytorium Polski Oddział. Głównym przedmiotem działalności Spółki na terytorium kraju (prowadzonej za pośrednictwem Oddziału) jest wspomaganie innych podmiotów powiązanych, w szczególności w zakresie usług marketingowych i obsługi klienta, jak i w zakresie rozwoju biznesu oraz ogólnych usług wsparcia. Aktualnie, Spółka świadczy ww. usługi wyłącznie na rzecz spółki powiązanej z siedzibą w Wielkiej Brytanii (Usługobiorca), należącej do tej samej grupy VAT, do której należy Spółka. Usługobiorca nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. Wobec tego, jako że miejscem świadczenia dla tych usług jest siedziba Usługobiorcy, to wskazana usługa traktowana jest przez Spółkę jako tzw. eksport usług. Jednocześnie gdyby miejscem świadczenia wyżej wskazanych usług było terytorium Polski, usługi stanowiłyby czynności podlegające opodatkowaniu VAT na terytorium kraju. Spółka nabywa obecnie niektóre usługi oraz towary od polskich podmiotów niepowiązanych, będących czynnymi podatnikami VAT w Polsce. Zakupione towary i usługi wykorzystywane są do świadczenia wyżej wskazanych usług na rzecz podmiotów powiązanych. Towary i usługi, które są lub będą w przyszłości nabywane przez Spółkę na terytorium Polski, co do zasady są i będą związane ze wszystkimi usługami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej wykonywanej przez Spółkę za pośrednictwem Oddziału. Spółka posiada i będzie posiadać dokumenty potwierdzające ogólny związek zakupów wykorzystywanych dla świadczenia tych usług.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy w związku z dokonywanymi czynnościami (tj. świadczeniem usług poza terytorium kraju) Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupów dokonywanych przez Spółkę na terytorium Polski (pytanie nr 1) oraz czy Spółka jest i będzie uprawniona do otrzymania zwrotu VAT na podstawie zasad ogólnych przewidzianych w ustawie o VAT, tj. poprzez uwzględnienie kwot podatku naliczonego w składanych plikach JPK-V7, a nie w trybie przewidzianym dla podmiotów, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT (pytanie nr 2).

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy wskazać, że nabywane w Polsce przez Spółkę (za pośrednictwem Oddziału) towary i usługi dotyczą czynności opodatkowanych polegających na odpłatnym świadczeniu usług poza terytorium kraju (w Wielkiej Brytanii) na rzecz Usługobiorcy i jednocześnie jak Państwo wskazaliście, gdyby miejscem świadczenia wyżej wskazanych usług było terytorium Polski, usługi stanowiłyby czynności podlegające opodatkowaniu VAT na terytorium kraju. Ponadto Spółka posiada i będzie posiadać dokumenty potwierdzające ogólny związek zakupów wykorzystywanych dla świadczenia tych usług. Zatem stwierdzić należy, że Spółce jako zarejestrowanemu podatnikowi podatku VAT przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabywaniem przez Oddział towarów i usług na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy. Ponadto odnosząc się do pozostałych Państwa wątpliwości należy wskazać, że skoro Spółka posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej nie jest uprawniona do zwrotu podatku naliczonego od zakupów dokonanych w Polsce na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 3 ustawy. Powyższy przepis ma zastosowanie do podatników m.in. którzy nie posiadają stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonano transakcji gospodarczych. Jednak jak wskazano w opisie stanu faktycznego Spółka w związku z utworzeniem na terenie Polski Oddziału posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej i tym samym nie jest uprawniona do odliczenia podatku od towarów i usług na zasadach określonych w art. 89 ust. 1 pkt. 3 ustawy.

Przy czym należy wskazać, że skoro działacie Państwo na terenie Polski jako podatnik „VAT czynny” oraz będziecie dokonywać w okresie rozliczeniowym wyłącznie świadczenia usług poza terytorium kraju w przedmiotowej sytuacji spełniona będzie przesłanka uprawniająca do zwrotu kwoty podatku naliczonego od zakupów dokonanych Polsce o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy. Tym samym, wykazując w pliku JPK_V7 macie Państwo prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów krajowych i zwrotu podatku na podstawie art. 87 ustawy, w terminie określonym w art. 87 ust. 5 ustawy, zatem nie znajdzie w powyższej sytuacji zastosowania art. 87 ust. 5a ustawy. Bowiem art. 87 ust. 5a odnosi się do przypadku, gdy podatnik nie wykonał w okresie rozliczeniowym czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz czynności wymienionych w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji, biorąc po uwagę okoliczności przedmiotowej sprawy w kontekście przytoczonych regulacji, należy stwierdzić, że będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów dokonanych w Polsce i rozliczenia w prowadzonej przez Państwa ewidencji jednolitego pliku kontrolnego.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania 1 i 2 należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Macie Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”. 

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z  29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).