Brak prawa do odliczenia/odzyskania części lub całości podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „(...)”

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 marca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia/odzyskania części lub całości podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „(...)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina podpisała umowę o dofinansowanie realizacji Projektu: (...) pn. „(...)”, który będzie realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020 w ramach Osi priorytetowej V: Gospodarka niskoemisyjna, Działanie: 5.4 Strategie niskoemisyjne, Poddziałanie: 5.4.2 Strategie niskoemisyjne BOF. Gmina w chwili obecnej znajduje się na etapie aneksowania ww. umowy w zakresie nowego/dodatkowego zadania inwestycyjnego pn. „(...)”.

Projekt będzie realizowany w formie projektu partnerskiego, tj. obok Gminy (która w projekcie będzie pełniła rolę partnera) w projekt będą zaangażowane także sąsiednie gminy wchodzące w skład tzw. BOF (...). W celu realizacji projektu 29 kwietnia 2016 r. zostało zawiązane Porozumienie w sprawie realizacji projektu przez Gminy: (...) - Lider projektu i partnerów: (...),(...),(...),(...),(...),(...),(...),(...).

Cały Projekt (rozumiany jako pełny zakres projektu obejmujący łącznie zadania na obszarze wszystkich ww. gmin) obejmuje swoim zakresem:

‒zakup niskoemisyjnego taboru na potrzeby transportu miejskiego,

‒wyposażenie dróg i ulic w infrastrukturę służącą obsłudze transportu miejskiego (zatoki, pętle autobusowe) oraz pasażerów (przystanki, wiaty autobusowe),

‒budowę liniowej infrastruktury dla rozwoju niezmotoryzowanego transportu indywidualnego - dróg rowerowych oraz ciągów pieszo-rowerowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą,

‒budowę i przebudowę dróg gminnych i powiatowych, które stanowią jedynie uzupełniający element projektu.

Zadania dotyczące infrastruktury towarzyszącej są elementem uzupełniającym i niedominującym w projekcie.

Gmina, jako partner Projektu, zobowiązała się do realizacji na swoim obszarze nowego/dodatkowego zadania inwestycyjnego pn. „(...)”.

Zakres inwestycji obejmuje m.in.: budowę ciągu pieszo-rowerowego wraz z budową linii oświetlenia ulicznego i budową przepustu Ø 120 na odcinku od ul. (...) w (...) do osiedla (...). Każdy z parterów jest odpowiedzialny za realizację swojego zakresu prac i dokonania płatności na rzecz Wykonawcy wyłonionego w postępowaniu przetargowym dla swojego zakresu robót/inwestycji.

Poziom dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020 będzie wynosił 85,00% całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu. Wkład własny Beneficjenta wyniesie 15,00 % kwoty całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu. Gmina będzie zobowiązana do pokrycia ze środków własnych wszelkich wydatków niekwalifikowanych w ramach realizowanego projektu.

Gmina (Urząd Miejski w (...)) będzie w całości ponosił koszty inwestycyjne do momentu zakończenia realizacji inwestycji i rozliczenia przedsięwzięcia gwarantując, że po zakończeniu realizacji Projektu nie zostaną wprowadzone zasadnicze zmiany w charakterze projektu (w szczególności w okresie trwałości projektu). Ponadto utrzymane zostaną cele projektu.

Powstała infrastruktura nie będzie służyła czynnościom opodatkowanym, gdyż Gmina nie będzie zawierała żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących wybudowanej infrastruktury (w tym sprzedaży, dzierżawy itp.). Powstała infrastruktura będzie miała charakter publiczny, nie będą pobierane żadne opłaty z tytułu jej wykorzystania.

Reasumując, Gmina nie będzie czerpać jakichkolwiek pożytków/korzyści z majątku wytworzonego w wyniku realizacji operacji, a powstały majątek nie będzie wykorzystywany przez Gminę do czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Przedmiotowy projekt będzie finansowany z 2 źródeł, tj. ze środków Unii Europejskiej (Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014-2020 oraz środków własnych Gminy.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia/odzyskania części lub całości podatku VAT w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pn. „(...)” w ramach projektu: (...)„(...)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685), nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań własnych oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Jednostki samorządu terytorialnego, takie jak gmina, z uwagi na podmiotowość nadaną im przepisami prawa (w przypadku gminy ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559)) w zakresie, w jakim wykonują zadania do realizacji których zostały powołane działają jako organy władzy publicznej, a zatem dla tych czynności korzystają z wyłączenia od opodatkowania w oparciu o przepis art. 15 ust. 6 ustawy.

Gmina jako podmiot prawa publicznego zgodnie z art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559) realizuje zadania użyteczności publicznej, którymi są zadania własne gminy, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. W art. 7 ust. 1 wskazano, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy (pkt 2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Stosownie do zapisów art. 7 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, ustawy określają które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.

Zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, do zarządcy drogi należy w szczególności pełnienie funkcji inwestora (pkt. 3), utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą (...).

W przedmiotowej sprawie Gmina będzie wykonywać zadania publiczne polegające na budowie ciągu pieszo-rowerowego od ul. (...) do os. (...). Oznacza to, że w odniesieniu do tych czynności Gmina będzie występować jako organ władzy publicznej i nie będzie uznawana za podatnika stosownie do powołanego wyżej art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W przedmiotowej sprawie związek taki nie występuje, gdyż w przypadku Gminy nabycie towarów i usług (w związku z realizacją ww. zadania inwestycyjnego) nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Reasumując, w przedstawionej sprawie Gmina stoi na stanowisku, że nie przysługuje Jej prawo do odliczenia/odzyskania VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na zakup towarów i usług w związku z realizacją nowego/dodatkowego zadania inwestycyjnego pn. „(...)”. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Gmina nie będzie działała jako podatnik VAT i wydatki związane z realizacją projektu nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) zwanej dalej ustawą:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usług;.

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje zatem w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do  wykonywania czynności opodatkowanych czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o  której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Wątpliwości Gminy dotyczą prawa do odliczenia/odzyskania podatku VAT w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pn. „(...)”.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Gmina – w formie projektu partnerskiego - będzie realizowała zadanie inwestycyjne pn. „(...)”. Zakres inwestycji obejmuje m.in.: budowę ciągu pieszo-rowerowego wraz z budową linii oświetlenia ulicznego i budową przepustu Ø 120 na odcinku od ul. (...) w (...) do osiedla (...). Powstała infrastruktura nie będzie służyła czynnościom opodatkowanym. Powstała infrastruktura będzie miała charakter publiczny, nie będą pobierane żadne opłaty z tytułu jej wykorzystania.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będą spełnione, gdyż Gmina, realizując inwestycję związaną z budową ciągu pieszo-rowerowego wraz z budową linii oświetlenia ulicznego i budową przepustu Ø 120 na odcinku od ul. (...) w (...) do osiedla (...), nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz będzie działać jako organ władzy publicznej w  zakresie zadań własnych nałożonych odrębnymi przepisami prawa (art. 15 ust. 6 ustawy), w ramach czynności publicznoprawnych, a efekty realizacji tej Inwestycji – jak wynika z wniosku – nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Powstała infrastruktura będzie miała charakter publiczny. W konsekwencji, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją przedmiotowego zadania inwestycyjnego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Gminie nie będzie również przysługiwało prawo do odzyskania podatku VAT na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, iż pojęcie „kosztu kwalifikowanego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i  przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1.z zastosowaniem art. 119a;

2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).