brak opodatkowania darowizny nieruchomości - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.524.2020.6.ASZ

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 08.10.2020, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.524.2020.6.ASZ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

brak opodatkowania darowizny nieruchomości

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2020 r. (data wpływu 30 czerwca 2020 r.), uzupełnionym pismem z 3 września 2020 r. (data wpływu 10 września 2020 r.) oraz pismem z 6 października 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania darowizny nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 czerwca 2020 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie braku darowizny nieruchomości. Wniosek uzupełniono pismem 3 września 2020 r. (data wpływu 10 września 2020 r.) oraz pismem z 6 października 2020 r. będącymi odpowiedzią na wezwanie z 27 sierpnia 2020 r. znak: 0111-KDIB2-2.4014.132.2020.2.PB, 0111-KDIB2-2.4015.52.2020.2.PB, 0111-KDIB2-2.4010.262.2020.3.AT, 0111-KDIB3-2.4012.524.2020.5.ASZ.

W przedmiotowym wniosku, uzupełnionym pismem z 3 września 2020 r., przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółdzielnia Mieszkaniowa S. (dalej Spółdzielnia) działa w oparciu o ustawę z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych oraz Statut. Celem Spółdzielni jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Natomiast przedmiotem działalności Spółdzielni jest budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych, ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych.

W skład mienia Spółdzielni wchodzi m.in. 18 budynków wielomieszkaniowych (bloków). Wszystkie zostały wybudowane ze środków Spółdzielni w latach 80 XX w. Niektóre z tych budynków zostały wybudowane na gruntach należących do osób trzecich, m.in. do SRK S.A. (dalej SRK).

Obecnie, w celu uregulowania stanu prawnego nieruchomości, SRK zamierza przekazać grunty pod budynkami na rzecz Spółdzielni w formie darowizny w trybie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. W drodze darowizny miałyby zostać przekazane następujące działki gruntowe w G., obręb S.:

xx, xx, xx, xx, xx, xx, xx, xx.

Na nieruchomościach gruntowych, które w drodze darowizny ma otrzymać Spółdzielnia, znajdują się budynki wielomieszkaniowe, zgodnie z załącznikiem nr 1 do niniejszego wniosku. Ze względu na fakt, że niektóre budynki znajdują się na kilku nieruchomościach gruntowych, przyjęto porządek wg adresów budynków z wyszczególnieniem przypisanych do nich numerów działek.

Wszystkie lokale mieszkalne (z dwoma wyjątkami wskazanymi w wykazie) są użytkowane na podstawie praw spółdzielczych (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu), czyli żaden z lokali nie stanowi odrębnej własności użytkownika lokalu. Tym samym na zasadzie art. 3 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, użytkownikom tych lokali członkostwo w spółdzielni przysługuje z mocy prawa.

Ponadto należy wskazać, że z prawem do nieruchomości związane jest zobowiązanie publicznoprawne w postaci obowiązku uiszczania podatku od nieruchomości. Podatek uiszczany jest miesięcznie, zaś łączna roczna wysokość podatku od gruntu i od budynków za ostatnie 5 lat została przedstawiona w załączniku nr 2. Podatek jest uiszczany przez Spółdzielnię.

Na dzień dokonania darowizny nie będą istniały żadne wymagalne zobowiązania publicznoprawne z tytułu opłat i podatków związane z przedmiotem darowizny.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.

SRK nabyła działki gruntu objęte wnioskiem o wydanie interpretacji na podstawie decyzji uwłaszczeniowych, za wyjątkiem działki nr xx, którą SRK nabyła w drodze kupna od osób fizycznych.

SRK nabyła własność (działka nr xx) i prawo użytkowania wieczystego pozostałych działek objętych wnioskiem przed dniem wejścia w życie ustawy o VAT. Tym samym prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości nie istniało.

Przed planowaną darowizną nie nastąpi rozliczenie przez SRK nakładów poniesionych przez SM. Zgodnie z zapisami decyzji uwłaszczeniowych nr xxx, xxx budynki posadowione na nieruchomościach Skarbu Państwa są własnością oraz w użytkowaniu wieczystym SRK S.A. jako następcy prawnego KW S.A. Nieruchomości te zostaną przekazane nieodpłatnie na rzecz Wnioskodawcy w trybie art. 23 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa.

SRK nie będzie rozliczała nakładów poniesionych przez Wnioskodawcę na wybudowanie budynków z uwagi na fakt, iż przekazuje przedmiotowe nieruchomości nieodpłatnie na rzecz podmiotu, któremu przysługuje roszczenie o zwrot tych nakładów.

W związku z ww. faktem, SRK nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Przed planowaną darowizną SRK nie wejdzie w faktyczne, ekonomiczne posiadanie budynków posadowionych na działkach mających być przedmiotem darowizny.

Przed dokonaniem darowizny nie zostanie przeniesione na Wnioskodawcę prawo do rozporządzaniem posadowionymi na działkach budynkami jak właściciel.

W związku z powyższym opisem, w zakresie podatku od towarów i usług, zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane pismem z 3 września 2020 r.):

Czy nabycie, o którym mowa powyżej, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie poprzedzające (tj. uznanie tej dostawy za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT), czy dostawa ta podlega zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Stanowisko Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowane pismem z 6 października 2020 r.):

W ocenie Wnioskodawcy, darowizna nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a zatem nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, zwanym dalej podatkiem podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
  2. eksport towarów,
  3. import towarów na terytorium kraju,
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co do zasady, podlega tylko taka dostawa towarów, która ma charakter odpłatny. Jednak w ściśle określonych przypadkach nieodpłatne zbycie towarów może być również przedmiotem opodatkowania tym podatkiem.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zatem, co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości bądź w części.

Powyższe oznacza, że darowiznę uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem lub wytworzeniem.

W konsekwencji niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Przy czym, zauważyć należy, że definicja pojęcia wytworzenie nieruchomości zawarta jest w art. 2 pkt 14a cytowanej ustawy, zgodnie z którym ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o wytworzeniu nieruchomości rozumie się przez to wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług darowizny nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że Spółdzielnia jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. W skład mienia Spółdzielni wchodzi 18 budynków wielomieszkaniowych (bloków). Wszystkie zostały wybudowane ze środków Spółdzielni w latach 80 XX w. Niektóre z tych budynków zostały wybudowane na gruntach należących do osób trzecich, m.in. do SRK S.A.

SRK zamierza przekazać grunty pod budynkami na rzecz Spółdzielni w formie darowizny w trybie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. W drodze darowizny miałyby zostać przekazane następujące działki gruntowe w G., obręb S.: xx, xx, xx, xx, xx, xx, xx, xx.

SRK nabyła działki gruntu objęte wnioskiem o wydanie interpretacji na podstawie decyzji uwłaszczeniowych, za wyjątkiem działki nr xx, którą SRK nabyła w drodze kupna od osób fizycznych.

SRK nabyła własność (działka nr xx) i prawo użytkowania wieczystego pozostałych działek objętych wnioskiem przed dniem wejścia w życie ustawy o VAT. Tym samym prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości nie istniało.

Przed planowaną darowizną nie nastąpi rozliczenie przez SRK nakładów poniesionych przez SM S. Zgodnie z zapisami decyzji uwłaszczeniowych nr xxx, , xxx, xxx budynki posadowione na nieruchomościach Skarbu Państwa są własnością oraz w użytkowaniu wieczystym SRK S.A. jako następcy prawnego KW S.A. Nieruchomości te zostaną przekazane nieodpłatnie na rzecz Wnioskodawcy w trybie art. 23 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa.

SRK nie będzie rozliczała nakładów poniesionych przez Wnioskodawcę na wybudowanie budynków z uwagi na fakt, iż przekazuje przedmiotowe nieruchomości nieodpłatnie na rzecz podmiotu, któremu przysługuje roszczenie o zwrot tych nakładów. W związku z ww. faktem, SRK nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Przed planowaną darowizną SRK nie wejdzie w faktyczne, ekonomiczne posiadanie budynków posadowionych na działkach mających być przedmiotem darowizny.

Przed dokonaniem darowizny nie zostanie przeniesione na Wnioskodawcę prawo do rozporządzaniem posadowionymi na działkach budynkami jak właściciel.

Jak wskazano wyżej nieodpłatne przekazanie towarów (np. darowiznę) uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem lub wytworzeniem tych towarów lub ich części składowych. Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania darowizny w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jako czynności wyłączonej spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Z powyższych przepisów wynika, że darowizna nieruchomości ze względu na nieodpłatny charakter czynności podlegałaby opodatkowaniu podatkiem VAT tylko przy spełnieniu przesłanki określonej w art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. w sytuacji gdy podatnikowi przysługiwało prawo w całości lub w części do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tej nieruchomości lub jej części składowych.

W przedmiotowej sprawie istotnym dla rozstrzygnięcia jest brak prawa do odliczenia podatku naliczonego przez Wnioskodawcę przy nabyciu. Należy również zaznaczyć, że budynki wielorodzinne posadowione na nieruchomościach gruntowych stanowią własność Wnioskodawcy, jedynie działki gruntu stanowią składnik majątku SRK.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy stwierdzić, że darowizna opisanych nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z opisanych okoliczności sprawy wynika bowiem, że SRK nabyła działki gruntu objęte wnioskiem o wydanie interpretacji na podstawie decyzji uwłaszczeniowych, za wyjątkiem działki nr xx, której nabycie nastąpiło w drodze kupna od osób fizycznych. SRK nabyła własność (działka nr xx) i prawo użytkowania wieczystego pozostałych działek objętych wnioskiem przed dniem wejścia w życie ustawy o VAT. Tym samym nie wstąpił podatek naliczony do odliczenia.

Ponadto przed dokonaniem darowizny nie nastąpi rozliczenie przez SRK nakładów poniesionych przez Wnioskodawcę na budynki zlokalizowane na przedmiotowych działkach, ponieważ SRK przekazuje przedmiotowe nieruchomości nieodpłatnie na rzecz podmiotu, któremu przysługuje roszczenie o zwrot tych nakładów.

Zatem darowizna własności nieruchomości gruntowych o numerach xx, xx, xx, xx, xx, xx, xx, xx na rzecz G. nie będzie stanowiła odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, a zatem będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w ww. kwestii jest prawidłowe.

Jednocześnie tutejszy Organ informuje, że nie udziela się odpowiedzi na pytanie dotyczące zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ponieważ Wnioskodawca oczekiwał na nie odpowiedzi w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie poprzedzające (tj. uznanie tej dostawy za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT).

W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób prawnych zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej