W zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, w kwocie wykazanej w fakturach pro-forma wystawionych przez Dostawcę

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, w kwocie wykazanej w fakturach pro-forma wystawionych przez Dostawcę jest (pytanie nr 2) nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lutego 2022 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie m.in. prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, w kwocie wykazanej w fakturach pro-forma wystawionych przez Dostawcę.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, dalej zwana Wnioskodawcą, dokonała w listopadzie 2021 r. przedpłaty, w wysokości 100 % wartości brutto towarów (panele fotowoltaiczne, pompy ciepła), na rzecz X, dalej Dostawca.

Płatności zostały dokonane na podstawie wystawionych przez Dostawcę faktur pro-forma. Dostawca w przedmiotowych fakturach pro-forma, posiadających indywidualną, niepowtarzalną numerację, wyodrębnił kwotę netto towaru, kwotę podatku od towarów i usług z zastosowaniem stawki podstawowej oraz kwotę brutto towaru.

Pomimo interwencji Wnioskodawcy Dostawca odmawia wystawienia faktur i wydał tylko część zapłaconego towaru.

Zakupione towary Wnioskodawca wykorzysta do czynności opodatkowanych. Wnioskodawca zamierza obniżyć podatek należny o podatek naliczony, w kwocie wykazanej w fakturach pro-forma wystawionych przez Dostawcę.

Wnioskodawca oraz dostawca są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Z informacji posiadanych przez Wnioskodawcę wynika, że Dostawca rozlicza podatek od towarów i usług za okresy miesięczne.

Pytanie (oznaczone we wniosku nr 2)

Czy prawidłowe jest stanowisko, że z chwilą gdy podatek należny powstały u Dostawcy, w związku otrzymaną przedpłatą w wysokości odpowiadającej 100 % wartości brutto towarów, stał się wymagalny, u Wnioskodawcy powstało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek należny powstały u Dostawcy, w związku otrzymaną przedpłatą w wysokości odpowiadającej 100 % wartości brutto towarów, który u Wnioskodawcy jest podatkiem naliczonym?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko w zakresie pytania nr 2

Tytułem wstępu należy przypomnieć, na co zwrócił uwagę Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dalej Trybunał, m.in. w wyroku z dnia z dnia 18 marca 2021 r., w sprawie C-895/19, w niżej przytoczonych motywach:

„32 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału prawo podatników do odliczenia od VAT, który są zobowiązani zapłacić, podatku należnego lub zapłaconego z tytułu otrzymanych przez nich towarów i usług powodujących naliczenie podatku stanowi podstawową zasadę wspólnego systemu VAT ustanowionego przez prawo Unii (wyroki: z dnia 11 grudnia 2014 r., Idexx Laboratories Italia, C-590/13, EU:C:2014:2429, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 15 września 2016 r., Sanatex, C-518/14, EU:C:2016:691, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo). Jak wielokrotnie podkreślił Trybunał, prawo to stanowi integralną część mechanizmu VAT i co do zasady nie podlega ograniczeniu (wyrok z dnia 15 września 2016 r., Sanatex, C-518/14, EU:C:2016:691, pkt 37 i przytoczone tam orzecznictwo).

33 System odliczeń ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT należnego bądź zapłaconego w ramach całej prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Wspólny system VAT zapewnia w ten sposób neutralność działalności gospodarczej w zakresie obciążeń podatkowych, bez względu na jej cel i rezultaty, pod warunkiem że działalność ta, co do zasady, sama podlega opodatkowaniu VAT (wyrok z dnia 15 września 2016 r., Sanatex, C-518/14, EU:C:2016:691, pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo).

34 Zgodnie z art. 167 dyrektywy VAT prawo do odliczenia naliczonego VAT powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny. Zgodnie z art. 69 omawianej dyrektywy w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów VAT staje się wymagalny z chwilą wystawienia faktury lub, jeżeli przed tym dniem nie wystawiono faktury, z upływem terminu, o którym mowa w art. 222 akapit pierwszy owej dyrektywy”.

Także Minister Finansów, już w odpowiedzi z dnia 30 marca 2012 r., na interpelacje poselską nr 2484, potwierdził, że „Zgodnie z systemowymi założeniami podatku VAT, a zwłaszcza zasadą neutralności, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług. Prawo to jest jednym z podstawowych praw całego systemu podatku VAT i nie powinno być ograniczane w sposób nieuzasadniony. Stosownie do art. 167 dyrektywy 2006/112/WE prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny.”

W przypadku Dostawcy, w związku z otrzymana przedpłatą w listopadzie 2021 r. podatek stał się wymagalny z dniem 25 grudnia 2021 r.

W tym samym czasie powstało prawo Wnioskodawcy do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, który stał się wymagalny u Dostawcy w związku z otrzymaną przedpłatą.

Wnioskodawca nie wie czy Dostawca rozliczył podatek należny w związku z otrzymaną przedpłatą, lecz nie stanowi to podstawy do ograniczenia prawa Wnioskodawcy do rozliczenia podatku naliczonego, ponieważ zobowiązanie podatkowe Dostawcy powstało z mocy prawa i uprawnienie do rozliczenia podatku naliczonego również powstało z mocy prawa.

Organy podatkowe posiadając wiedzę o przedstawionym w niniejszym wniosku zaniechaniu Dostawcy winny podjąć stosowne działania.

Wnioskodawca posiada niepodważalne dowody na to, że u Dostawcy powstał obowiązek podatkowy. Są to dokumenty potwierdzające dokonanie przedpłaty, a także faktury          pro-forma wystawione przez Dostawcę.

Zamieszczenie na fakturze adnotacji, że jest ona fakturą pro-forma, w sytuacji, gdy Wnioskodawca dokonał przedpłaty, nie jest wystarczającą przesłanką do pozbawienia go prawa do rozliczenia podatku naliczonego, w sytuacji gdy u Dostawcy powstał obowiązek podatkowy.

Przyjęcie poglądu odmiennego stanowiłoby naruszenie zasady neutralności podatku od wartości dodanej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w odniesieniu do pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że dokonaliście Państwo w listopadzie 2021 r. przedpłaty, w wysokości 100 % wartości brutto towarów na rzecz Dostawcy. Płatności zostały dokonane na podstawie wystawionych przez Dostawcę faktur pro-forma. Zamierzacie Państwo obniżyć podatek należny o podatek naliczony, w kwocie wykazanej w fakturach   pro-forma wystawionych przez Dostawcę.

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy,

Artykuł 106e ust. 1 ustawy, określa – co do zasady – dane, które powinna zawierać faktura. Natomiast art. 106f ust. 1 ustawy wskazuje co powinna zawierać faktura, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 (tzw. faktura zaliczkowa).

Fakturę wystawia sprzedawca (usługodawca) będący podatnikiem podatku od towarów i usług, w celu udokumentowania dokonanej sprzedaży towarów lub świadczonych usług. Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonej zaszłości gospodarczej), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt dostawy określonych towarów lub usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego.

Ustawodawca wyraźnie wskazał, na podstawie jakich dokumentów podatnicy mogą dokonać odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywanych towarów i usług. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, odliczenie jest możliwe w sytuacjach, gdy wydatki są udokumentowane fakturami VAT.

Wymóg posiadania faktury w celu skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest całkowicie zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1 ze zm.). Stosownie do art. 178 lit. a ww. Dyrektywy, w celu skorzystania z prawa do odliczenia, podatnik musi spełnić następujące warunki:

  - w celu dokonania odliczenia, o którym mowa w art. 168 lit. a), w odniesieniu do dostaw towarów lub świadczenia usług, musi posiadać fakturę sporządzoną zgodnie z tytułem XI rozdział 3 sekcje 3-6.

W myśl art. 168 lit. a ww. Dyrektywy, jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony, w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, do odliczenia następujących kwot od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić: VAT należnego lub zapłaconego w tym państwie członkowskim od towarów i usług, które zostały mu dostarczone lub które mają być mu dostarczone przez innego podatnika.

Tym samym wymóg posiadania faktury, określony w przepisie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT jest zbieżny z prawem wspólnotowym. Podstawowym dowodem poniesienia przez podatnika ciężaru podatku VAT jest właśnie faktura VAT wystawiona przez sprzedającego.

Natomiast dokument nazywany fakturą „pro forma” nie jest dokumentem przewidzianym w ustawie VAT. Jest to dokument wystawiany w obrocie gospodarczym i jego celem może być np. potwierdzenie złożenia oferty czy przyjęcia zamówienia do realizacji. Wyraźne oznaczenia tego dokumentu wyrazami pro forma powoduje, że nie można przypisać mu waloru faktury w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, gdyż podmiot wystawiający taki dokument jednoznacznie wskazuje, że nie jest to faktura. Wystawienie tego dokumentu nie powoduje zatem skutków w zakresie podatku VAT, tj. obowiązku zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku oraz nie stanowi dla kontrahenta podstawy do odliczenia wskazanego w tym dokumencie podatku VAT.

Wystawienie takiego dokumentu choćby zawierał wszystkie elementy faktury VAT nie zwalnia również podatnika z obowiązku wystawienia faktury dokumentującej dokonanie dostawy towaru lub wykonanie usługi albo otrzymanie całości lub części należności przed dostawą lub wykonaniem usługi.

Wskazuje na to również orzecznictwo Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 3 grudnia 2010 r. sygn. III SA/Wa 2559/10, w którym sąd stwierdził:

„Faktura pro forma to dokument będący zapowiedzią lub propozycją faktury (zwykle faktury VAT). Nie jest dokumentem księgowym. Faktura pro forma pełni rolę oferty handlowej. Teoretycznie i praktycznie, może się zdarzyć, że faktura pro forma nie pokrywa się z fakturą ostateczną. Zatem faktura pro forma jest dokumentem, który jest zapowiedzią, że kiedyś zostanie wystawiona zwykła faktura, lecz nie jest dokumentem księgowym. W obrocie handlowym faktura pro forma pełni jedynie rolę pewnego rodzaju oferty zawarcia umowy sprzedaży towaru lub świadczenia usług. Zapowiada, że w przyszłym okresie zostanie wystawiona właściwa faktura VAT. Ponadto wystawienie faktury pro formy nie zwalnia podatnika z obowiązku wystawienia faktury na zasadach ogólnych, skoro ta nie jest dowodem dokonania transakcji, ani dowodem księgowym, a co za tym idzie na jej podstawie nie ma możliwości ujmowania jej w księgach podatkowych. Ustawodawca nie zawarł unormowań dotyczących tego typu dokumentów w żadnym akcie prawnym związanym z podatkiem VAT czy też podatkiem dochodowym od osób prawnych. Należy zatem stwierdzić, iż faktury pro forma nie wywołują żadnych skutków podatkowych (…)”.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny i opis sytuacji należy stwierdzić, że nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, w kwocie wykazanej w fakturach pro-forma wystawionych przez Dostawcę, gdyż jak wskazano wyżej faktury pro forma nie wywołują żadnych skutków podatkowych.

Zatem przedstawione przez Państwa stanowisko w powyższym zakresie jest nieprawidłowe.

Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie objętym pytaniem nr 1 tj. czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w związku z dokonaną przedpłatą na rzecz Dostawcy, w wysokości odpowiadającej 100% wartości brutto towarów, u Dostawcy powstał obowiązek:

a)podatkowy w listopadzie 2021 r. (w dacie otrzymania 100% przedpłat),

b)wystawienia faktury, w terminie do 15 grudnia 2021 r.,

c)rozliczenia wymagalnego podatku należnego powstałego w związku z otrzymaną przedpłatą,

zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Dodatkowe informacje

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ….

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. 2022, poz.329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).