Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przysługuje jedynie w takiej części, która jest związana z realizowaną działalnością opodatkowaną, zgodnie z generalną zasadą, wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy (tj. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego).

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 marca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 17 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki służące zarówno prowadzonej działalności gospodarczej jak również do czynności będących poza zakresem działalności, obliczone według klucza odliczenia wyliczonego według udziału procentowego powierzchni mieszkania jaka jest przeznaczona na działalność gospodarczą do całkowitej powierzchni lokalu mieszkalnego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 czerwca 2022 r. (wpływ 13 czerwca 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest zarejestrowany na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej: VAT), jako podatnik VAT czynny. Wnioskodawca osiąga dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podatek dochodowy rozlicza na zasadach ogólnych prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów, a co za tym idzie jest obowiązany opłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w formie Kancelarii Radcy Prawnego. Od listopada 2021 r. działalność prowadzona jest w lokalu mieszkalnym, którego jest współwłaścicielem. Mieszkanie to służy także do zaspokajania potrzeb mieszkalnych podatnika. Dla celów prowadzenia działalności gospodarczej przeznaczony został pokój o powierzchni 9,75 m². Do wskazanego pokoju podatnik częściowo zakupił wyposażenie (głównie meble biurowe) i planuje dalsze zakupy: mebli biurowych, urządzeń elektronicznych, środków czystości i innych akcesoriów niezbędnych do prowadzenia działalności. Pokój ten musi zostać wyposażony w sposób umożliwiający zarówno samodzielną pracę, jak i odbywanie spotkań z klientami i partnerami biznesowymi. Składniki te stanowić będą wyposażenie, które nie zostało i nie zostanie zaliczone do środków trwałych. Przedmiotowy lokal mieszkalny o powierzchni 68,21 m² generuje następujące koszty stanowiące składnik miesięcznej opłaty, w szczególności:

-koszty nieruchomości wspólnej (udział w części wspólnej określono na 6821/1806724),

-centralne ogrzewanie opłata zmienna,

-podgrzanie wody,

-zimna woda do podgrzania i zimna woda do licznika,

-wywóz śmieci,

-ochrona,

-eksploatacja miejsc postojowych.

Dodatkowo kwartalnie, te szacunkowe opłaty są wyrównywane poprzez rozliczenia na podstawie odczytu liczników. Rozliczenia te dokonywane są przez zarządcę nieruchomości. Dodatkowym kosztem związanym z użytkowaniem tego lokalu, jest koszt rachunku za energię elektryczną oraz opłata za internet. W przypadku wyżej wskazanych wydatków Wnioskodawca nie potrafi dokonać ich jednoznacznego przyporządkowania do poszczególnych rodzajów prowadzonej działalności, tj. do czynności opodatkowanych VAT (prowadzone w ramach działalności gospodarczej) lub pozostających poza zakresem regulacji ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 106 ze zm.) dalej: Ustawa o VAT (stanowiących osobiste wydatki). Przyporządkowania tego dokonać można wyłącznie przy zastosowaniu odpowiedniej proporcji odliczenia. Wskazany pokój jest wykorzystywany wyłącznie do świadczenia usług prawniczych. Zważywszy zatem na charakter wykorzystania, jest ono w pełni mierzalne, tj. można rozliczać je według proporcji: ilości metrów kwadratowych powierzchni wykorzystanej do działalności gospodarczej w stosunku do ogólnej powierzchni mieszkania. Stosując wskazaną metodę, można precyzyjnie wskazać, jaki procent wydatków został poniesiony w ramach działalności opodatkowanej VAT, a jaki procent na użytek prywatny nieopodatkowany VAT. Ponadto, proporcja wyliczona w ten sposób pozwoli jednoznacznie wyliczyć wysokość podstawy opodatkowania dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych uwzględniając precyzyjnie wyliczone koszty uzyskania przychodów w formie wydatków dotyczących części lokalu mieszkalnego przypadających na działalność gospodarczą.

Wyliczona w ww. sposób proporcja wynosi 14,3% i konkretnie wskazuje, jaka część wydatków, o których mowa powyżej stanowi te związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w lokalu mieszkalnym Wnioskodawcy.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Odliczenie VAT będzie dotyczyć wszystkich wydatków związanych z prowadzoną działalnością, w szczególności: opłaty za telefon, Internet, zakup materiałów biurowych oraz innych wydatków powstających w trakcie prowadzenia działalności. Dodatkowo VAT odliczany jest (50%) od kosztów użytkowania samochodu prywatnego do celów działalności.

W mieszkaniu znajdują się części wspólne tj. pomieszczenia służące zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów osobistych (np. korytarz, toaleta, kuchnia). Około 14% powierzchni tych pomieszczeń będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy w związku z wykonywaniem działalności podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia części, tj. 14,3 % podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki prywatne i związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, obliczone według klucza odliczenia wyliczonego według udziału procentowego powierzchni mieszkania, jaka jest przeznaczona na działalność gospodarczą (9,75 m²) do całkowitej powierzchni lokalu mieszkalnego (68,21 m²)?

Pani stanowisko w sprawie

W związku z wykonywaniem działalności podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia części tj. 14,3 % podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz prywatną, obliczoną według klucza odliczenia wyliczonego według udziału procentowego powierzchni mieszkania, jaka jest przeznaczona na działalność gospodarczą (9,75 m² w stosunku o całkowitej powierzchni lokalu mieszkalnego 68,21 m²).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami niemającymi zastosowania w przedmiotowej sytuacji.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

-zostały nabyte przez podatnika tego podatku, oraz

-pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko wówczas, gdy powyższe warunki są spełnione łącznie, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tj. z czynnościami, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Jak wskazano powyżej, odpłatne świadczenie usług prawnych stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, stosownie do art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT. Natomiast w przypadku wydatków osobistych, czynności te nie są objęte regulacjami ustawy o VAT. W konsekwencji, przedmiotowe mieszkanie jest/będzie wykorzystywane zarówno do wykonywania czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT, jak i czynności pozostających poza zakresem regulacji Ustawy VAT. Jednocześnie, Wnioskodawca nie jest i nie będzie w stanie dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, tj. bezpośredniego przyporządkowania ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności, tj. do czynności opodatkowanych VAT lub niepodlegających Ustawie o VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 2a Ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej - tzw. „sposobem określenia proporcji”. Jednocześnie sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, danymi służącymi do obliczenia sposobu określenia proporcji mogą być w szczególności:

-średnioroczna liczba osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

-średnioroczna liczba godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

-roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

-średnioroczna powierzchnia wykorzystywana do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że niezależnie od tego, według jakiej metody sposób określenia proporcji został obliczony, w każdym przypadku musi on realizować kryteria wskazane w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, zgodnie z którym sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

-zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane, oraz

-obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z wykładnią językową powyższego przepisu, wskazane w nim przesłanki muszą zostać spełnione łącznie, aby uznać, że dany sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Przesłanki te mają charakter klauzul generalnych, a więc nie jest możliwe wyinterpretowanie na ich podstawie jednoznacznej i uniwersalnej normy prawnej, która rozstrzygałaby, czy dany sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności. Jednakże, wskazane powyżej przesłanki mają bardzo istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, czy dany sposób określenia proporcji w pełni realizuje fundamentalne zasady podatku od towarów i usług (w tym w szczególności zasadę neutralności), a więc warunkują możliwość zastosowania przyjętego sposobu określenia proporcji.

Pokreślić należy, że głównym celem wprowadzenia do Ustawy o VAT przepisów art. 86 ust. 2a-2h dotyczących metody wyliczenia prewspółczynnika, jest zobowiązanie podatników do dokonywania odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do czynności opodatkowanych - wykonywanych w ramach działalność gospodarczej. Ma to pozwolić na pełniejsze dostosowanie przepisów Ustawy o VAT do prawa unijnego i orzecznictwa Trybunału.

TSUE w wydanych wyrokach często wskazuje na możliwość stosowania wielu metod wyliczania prewspółczynników. W wyroku w sprawie C-437/06 TSUE w następujący sposób wypowiedział się odnośnie różnych metod ustalenia prewspółczynnika: „Zatem państwa członkowskie powinny korzystać z przysługującego im swobodnego uznania w taki sposób, aby zapewnić, że odliczenie będzie dokonywane wyłącznie w odniesieniu do tej części podatku VAT, która jest proporcjonalna do kwoty przypadającej na czynności uprawniające do odliczenia. (...) Należy dodać, że w ramach korzystania z tego uprawnienia państwa członkowskie są upoważnione do stosowania w danym przypadku klucza inwestycyjnego, bądź klucza transakcyjnego, bądź też jeszcze innego właściwego klucza, nie będąc przy tym zobowiązane do ograniczania się do jednej z tych metod”. Powyższe uwagi należy rozpatrywać w kontekście zasady neutralności VAT, która stanowiła niejednokrotnie przedmiot rozważań TSUE. Należy podkreślić, iż zasada neutralności wymaga, aby sposób obliczenia odzwierciedlał obiektywnie rzeczywistą część wydatków na nabycie towarów i usług o mieszanym wykorzystaniu, które dają prawo do odliczenia. Podsumowując, w świetle orzecznictwa TSUE sposób określenia proporcji musi po pierwsze realizować zasadę neutralności VAT, po drugie ustalenie metod kryteriów podziału kwot podatku naliczonego pomiędzy działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, musi uwzględniać cel i strukturę Dyrektywy VAT, a więc musi być to sposób obiektywnie odzwierciedlający część wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z tych rodzajów działalności, po trzecie możliwe jest stosowanie wielu metod wyliczania sposobu określenia proporcji. Jak już zostało wskazane, Wnioskodawca nie jest/nie będzie w stanie dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, tj. przyporządkowania ponoszonych wydatków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą do poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności, tj. do czynności - jej zdaniem - opodatkowanych VAT lub niepodlegających ustawie o VAT. Niemniej, jest w stanie określić udział procentowy powierzchni mieszkania jaka jest przeznaczona na działalność gospodarczą (9,75 m² do całkowitej powierzchni lokalu mieszkalnego 68,21 m²). Obliczona w ten sposób proporcja stanowi obiektywny miernik realnego wykonywania działalności gospodarczej do poszczególnych rodzajów czynności.

Reasumując, Wnioskodawca jeszcze raz podkreśla, że przedstawiona wyżej metodologia (prewspółczynnik powierzchniowy) spełnia przesłanki określone w art. 86 ust. 2a i 2b w związku z art. 86 ust. 2h ustawy o VAT, w szczególności najbardziej oddaje specyfikę prowadzonej działalności i obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą na działalność opodatkowaną oraz niepodlegającą VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady, które dotyczą odliczania podatku naliczonego są sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy,

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany w fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona od podatku.

Z kolei art. 88 ust. 4 ustawy,

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto, wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86  ust. 2a-2h ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy,

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa status danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy,

W świetle art. 15 ust. 2 ustawy,

Z uregulowań ustawy wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pani zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą w formie Kancelarii Radcy Prawnego.

Od listopada 2021 r. działalność prowadzona jest w lokalu mieszkalnym, którego jest Pani współwłaścicielem. Mieszkanie to służy także do zaspokajania Pani potrzeb mieszkalnych. Dla celów prowadzenia działalności gospodarczej przeznaczony został pokój o powierzchni 9,75 m². Do wskazanego pokoju częściowo zakupiła Pani wyposażenie (głównie meble biurowe) i planuje dalsze zakupy: mebli biurowych, urządzeń elektronicznych, środków czystości i innych akcesoriów niezbędnych do prowadzenia działalności. Pokój ten musi zostać wyposażony w sposób umożliwiający Pani zarówno samodzielną pracę, jak i odbywanie spotkań z klientami i partnerami biznesowymi. Składniki te stanowić będą wyposażenie, które nie zostało i nie zostanie zaliczone do środków trwałych.

Lokal mieszkalny o powierzchni 68,21 m² generuje koszty stanowiące składnik miesięcznej opłaty, w szczególności: koszty nieruchomości wspólnej, centralne ogrzewanie opłata zmienna, podgrzanie wody, zimna woda do podgrzania i zimna woda do licznika, wywóz śmieci, ochrona, eksploatacja miejsc postojowych. Dodatkowo kwartalnie, te szacunkowe opłaty są wyrównywane poprzez rozliczenia na podstawie odczytu liczników. Kosztem związanym z użytkowaniem tego lokalu, jest także koszt rachunku za energię elektryczną oraz opłata za Internet. W przypadku wyżej wskazanych wydatków nie potrafi Pani dokonać ich jednoznacznego przyporządkowania do poszczególnych rodzajów prowadzonej działalności, tj. do czynności opodatkowanych VAT (prowadzonych w ramach działalności gospodarczej) lub pozostających poza zakresem regulacji ustawy (stanowiących wydatki osobiste). Przyporządkowania tego dokonać można wyłącznie przy zastosowaniu odpowiedniej proporcji odliczenia. Wskazany pokój jest wykorzystywany wyłącznie do świadczenia usług prawniczych. Zważywszy zatem na charakter wykorzystania, jest ono w pełni mierzalne, tj. można rozliczać je według proporcji: ilości metrów kwadratowych powierzchni wykorzystanej do działalności gospodarczej w stosunku do ogólnej powierzchni mieszkania. Stosując wskazaną metodę, można Pani zdaniem precyzyjnie wskazać, jaki procent wydatków został poniesiony w ramach działalności opodatkowanej VAT, a jaki procent na użytek prywatny nieopodatkowany VAT. Wyliczona w ww. sposób proporcja wynosi 14,3% i konkretnie wskazuje, jaka część wydatków, o których mowa powyżej stanowi te związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w Pani lokalu mieszkalnym.

Odliczenie VAT będzie dotyczyć wszystkich wydatków związanych z prowadzoną przez Panią działalnością, w szczególności: opłaty za telefon, Internet, zakup materiałów biurowych oraz innych wydatków powstających w trakcie prowadzenia działalności.

W mieszkaniu znajdują się części wspólne tj. pomieszczenia służące zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów osobistych (np. korytarz, toaleta, kuchnia). Wskazała Pani, że ok. 14% powierzchni tych pomieszczeń będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, ma Pani wątpliwości czy przysługuje Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki do celów zarówno prywatnych jak i związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z uwagi na różnorodność i bogactwo życia gospodarczego wybór sposobu, według którego dokonuje się tego proporcjonalnego przypisania, należy do podatnika i to wyłącznie na nim spoczywa odpowiedzialność prawidłowego określenia części podatku związanego z działalnością gospodarczą, który może odliczyć. Przepisy ustawowe wymagają jedynie, aby odpowiadał on najbardziej specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Będzie to spełnione, jeśli sposób ten zapewni dokonanie odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą.

Oznacza to, że jest Pani zobowiązana do wyodrębnienia takiej części podatku naliczonego, którą można przypisać wyłącznie prowadzonej działalności gospodarczej. Warto nadmienić, że zastosowane przez Panią metody, czy też sposoby, na podstawie których dokona Pani wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego, muszą odpowiadać wartościom faktycznym i rzeczywistym.

Należy wyraźnie zaznaczyć, że ciężar rzetelnego ustalenia, jaka część podatku naliczonego związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jaka część wykorzystywana jest dla potrzeb innych niż prowadzona działalność gospodarcza, spoczywa zawsze na Pani.

Jak wskazała Pani w opisie sprawy, w odniesieniu do wydatków związanych z lokalem mieszkalnym, w którym jedno pomieszczenie przeznaczyła Pani na prowadzenie działalności gospodarczej, nie potrafi Pani dokonać ich jednoznacznego przyporządkowania do poszczególnych rodzajów prowadzonej działalności, tj. do czynności opodatkowanych VAT (prowadzonych w ramach działalności gospodarczej) lub pozostających poza zakresem regulacji ustawy (stanowiących wydatki osobiste). Zamierza Pani odliczyć wszystkie wydatki związane z prowadzoną działalnością w szczególności: opłaty za telefon, Internet, zakup materiałów biurowych oraz inne wydatki powstające w trakcie prowadzenia działalności, przy zastosowaniu sposobu określenia proporcji zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy.

W odniesieniu do Pani wątpliwości stwierdzić należy, że zaproponowany przez Panią sposób określenia proporcji według ilości metrów kwadratowych powierzchni wykorzystanej do działalności gospodarczej w stosunku do ogólnej powierzchni mieszkania, nie będzie właściwy. Jak wynika bowiem z art. 86 ust. 2a ustawy, taki sposób odliczenia jest możliwy w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych. Z przedstawionych przez Panią okoliczności wynika natomiast, że lokal w odniesieniu do którego chce Pani dokonać odliczenia, poza prowadzoną działalnością, służy również na Pani cele prywatne – czyli osobiste. W związku z tym, nie może Pani dokonać odliczenia na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy, bowiem w przedstawionej przez Pani sytuacji nie ma on zastosowania.

Odnosząc się zatem do wydatków, które zamierza Pani odliczyć należy nadmienić, że istnieje grupa zakupów, które nie mogą być uznane za związane z działalnością gospodarczą, gdyż ponoszą je osoby fizyczne niezależnie od tego, czy prowadzą działalność gospodarczą, czy też takiej działalności nie prowadzą. Są to typowe zakupy osobiste, konsumpcyjne, np. dotyczące zapewnienia sobie, na własne potrzeby, odpowiednich warunków mieszkaniowych. Zakupy o charakterze osobistym w szczególności mogą dotyczyć funkcjonowania, eksploatacji i utrzymania mieszkania. Prywatnego charakteru tego rodzaju zakupów przeznaczonych na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych nie zmienia również korzystanie z lokalu i znajdujących się w nim rzeczy również dla celów działalności gospodarczej.

Jedynie w przypadku, gdy posiadany przez podatnika lokal jako całość lub wyodrębnione w tym lokalu pomieszczenia (części) służą tylko i wyłącznie dla celów prowadzonej działalności gospodarczej i jednocześnie nie służą celom osobistym, nie ma przeszkód do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z jego funkcjonowaniem i utrzymaniem.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy, jak również powołane przepisy, wskazać należy, że z uwagi na to, że - jak Pani wskazała - lokal mieszkalny przeznaczony jest w części do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w ramach której wykonuje Pani wyłącznie czynności opodatkowane, to będzie Pani uprawniona do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług jedynie w części w jakiej lokal będzie wykorzystywany co celów prowadzonej działalności opodatkowanej.

Należy podkreślić, że prawo do odliczenia dotyczyć będzie wyłącznie wydatków związanych z funkcjonowaniem i utrzymaniem lokalu (z wyłączeniem wskazanych powyżej zakupów osobistych, konsumpcyjnych, np. dotyczących zapewnienia sobie, na własne potrzeby, odpowiednich warunków mieszkaniowych) oraz mediów (np. woda, energia, gaz, czynsz),  w części w jakiej wykazywać będą związek z czynnościami opodatkowanymi (działalnością gospodarczą).

Rozpatrując prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy mieć na uwadze, że system odliczenia ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast – trzeba mieć na uwadze - nie daje uprawnienia do odliczenia w przypadku czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej. Oznacza to, że podatnik nie może domagać się prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie płacąc podatku należnego.

Stwierdzić zatem należy, że w niniejszej sprawie, będzie Pani przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w takim zakresie w jakim nabyte towary i usługi będą związane z czynnościami opodatkowanymi. Dlatego w pierwszej kolejności powinna Pani dokonać bezpośredniej alokacji ponoszonych wydatków na te służące działalności gospodarczej oraz na wydatki do celów prywatnych. Jeżeli będzie Pani miała możliwość przypisania wydatków wyłącznie do czynności opodatkowanych, będzie Pani przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości od tych wydatków. Natomiast, jeżeli nie będzie Pani miała jednoznacznej i obiektywnej możliwości przypisania wydatków wyłącznie do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, będzie Pani przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego jedynie w takiej części w jakiej będą służyły na potrzeby tej działalności. Sposób w jaki Pani określi część podatku naliczonego, który będzie podlegał odliczeniu musi być jak najbardziej wiarygodny i rzetelny, tak aby gwarantował odliczenie wyłącznie części podatku związanego z wykonywaniem przez Panią czynności opodatkowanych, i w żadne sposób nie będzie związanych z Pani celami osobistymi. Ustawodawca nie wskazał metod i sposobów proporcjonalnego przypisania wydatków do działalności, zatem dopuszczalne są różne metody, m.in. metoda powierzchniowa, o ile będzie miała jednoznaczny i precyzyjny charakter. Jednakże to na Pani spoczywa obowiązek jednoznacznego i precyzyjnego określenia sposobu, w jaki Pani to uczyni. Natomiast – jak wskazano – nie może to być sposób określenia proporcji wyliczony na podstawie art. 86  ust. 2a ustawy, bowiem nie ma on zastosowania w Pani sytuacji.

Ponadto, nie przysługuje/nie będzie Pani przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług które nie są/nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i będą przez Panią wykorzystywane na cele prywatne.

Zatem w świetle powołanych wyżej przepisów oraz przedstawionego opisu sprawy, należy stwierdzić, że przysługuje Pani - jako czynnemu podatnikowi podatku VAT – prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony jedynie w takiej części, która jest związana z realizowaną działalnością opodatkowaną, zgodnie z generalną zasadą, wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy (tj. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego). Natomiast, nie ma Pani prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami, które nie mogą być przypisane do celów prowadzonej przez Panią działalności opodatkowanej podatkiem VAT (wydatkami prywatnymi). Jednocześnie to na Pani spoczywa ciężar rzetelnego rozdziału wydatków dotyczących działalności gospodarczej i wydatków osobistych.

Tym samym, Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Ponadto informuję, że prawidłowe określenie wysokości procentowego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z lokalem mieszkalnym wykorzystywanym częściowo do prowadzenia działalności gospodarczej w części zaś do celów własnych należy do podatnika, natomiast ocena prawidłowości przyjętych przez Panią rozwiązań (wskazana proporcja oparta na ilości metrów kwadratowych powierzchni wykorzystanej do działalności gospodarczej w stosunku do ogólnej powierzchni mieszkania) może nastąpić jedynie w drodze przeprowadzonego postępowania podatkowego przez właściwy organ podatkowy pierwszej instancji.

W związku z tym, niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie istnienia częściowego prawa do odliczenia podatku naliczonego, a nie jego wysokości.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pani wniosku (zapytania). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).