Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na inwestycje. - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.669.2022.2.MGO

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 9 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.669.2022.2.MGO

Temat interpretacji

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na inwestycje.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest w zakresie:

-    prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku budowy kanalizacji sanitarnej w miejscowości ... i przyłączenie jej kolektorem tłocznym do istniejącej sieci w miejscowości ... I etap - prawidłowe,

-    braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku przebudowy wodociągu w miejscowości ... - prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku budowy kanalizacji sanitarnej w miejscowości ... i przyłączenie jej kolektorem tłocznym do istniejącej sieci w miejscowości ... I etap oraz braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku przebudowy wodociągu w miejscowości ... . Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 listopada 2022 r. (wpływ 22 listopada 2022 r.) oraz pismem, które wpłynęło do Organu 23 listopada 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) w dniu (...) czerwca 2022 złożyła wniosek o przyznanie pomocy na operacje typu „…” w ramach poddziałania „…” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Przedmiotem wsparcia ze środków Unii Europejskiej będzie poprawa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na terenie Gminy, poprzez rozbudowę sieci kanalizacyjnej w miejscowości … oraz przebudowę istniejącej sieci wodociągowej w miejscowości …, co wpłynie na wzrost liczby gospodarstw domowych obsługiwanych przez system kanalizacyjny i wodociągowy. Jednym z wymaganych załączników do wniosku jest aktualna interpretacja potwierdzająca brak lub możliwość odzyskania podatku od towarów i usług, a wybudowana kanalizacja będzie służyć do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W przypadku przebudowy istniejącej sieci wodociągowej w miejscowości … Gmina będzie właścicielem wybudowanego odcinka wodociągu, jednak całość obsługi łącznie z pobieraniem opłat za dostarczoną wodę dla mieszkańców prowadzi Przedsiębiorstwo … na podstawie zawartej umowy z Gminą.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Towary i usługi nabywane w związku z inwestycją rozbudowy sieci kanalizacyjnej w miejscowości … będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Sieć kanalizacyjną w m. … będzie wykorzystywał Zakład jako jednostka organizacyjna Gminy w celu odbioru ścieków komunalnych od mieszkańców miejscowości ….

Usługi odprowadzania ścieków w zakresie rozbudowanej sieci kanalizacyjnej będzie prowadziła jednostka organizacyjna Gminy - Zakład.

Faktury dokumentujące wydatki poniesione na rozbudowę sieci kanalizacyjnej w miejscowości … będą wystawiane na Gminę.

Towary i usługi nabywane w celu realizacji inwestycji przebudowy istniejącej sieci wodociągowej w miejscowości będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Faktury dokumentujące wydatki poniesione w celu przebudowy istniejącej sieci wodociągowej w miejscowości … będą wystawiane na Gminę.

Przedsiębiorstwo Spółka z o.o. w … jest odrębnym od Gminy podatnikiem podatku od towarów i usług.

Rozbudowana sieć wodociągowa w miejscowości … będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ zostanie nieodpłatnie udostępniona ww. sieć na rzecz Przedsiębiorstwa Spółka z o.o.

Gmina przekaże w formie użyczenia rozbudowaną sieć wodociągową dla Przedsiębiorstwa Spółka z o.o. nieodpłatnie na podstawie zawartej umowy.

Pytania sformułowane w piśmie z 22 listopada 2022 r.

1.Czy Gminie będzie przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku budowy kanalizacji sanitarnej w miejscowości … i przyłączenie jej kolektorem tłocznym do istniejącej sieci w miejscowości … I etap?

2.Czy Gminie będzie przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku przebudowy wodociągu w miejscowości …?

Państwa stanowisko w sprawie ostatecznie przedstawione w piśmie, które wpłynęło 23 listopada 2022 r.

1.Gmina stoi na stanowisku, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, 974, 1113) w dziedzinie w jakim wyroby i usługi są używane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wynika to faktu, że majątek powstały w ramach inwestycji będzie wykorzystywany przez Gminę za pośrednictwem Zakładu będącym jednostką budżetową Gminy wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług tj. odpłatnego świadczenia usług odprowadzania ścieków komunalnych na rzecz odbiorców zewnętrznych.

2. Gmina stoi na stanowisku, że nie przysługuje jej prawo do obniżenia podatku.

Gmina jest Inwestorem przebudowy sieci wodociągowej w miejscowości … jednak występuje wątpliwość czy przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdyż całość eksploatacji sieci wodociągowej wraz z pobraniem opłat za dostarczenie wody dla mieszkańców prowadzi Przedsiębiorstwo na podstawie zawartej umowy z Gminą.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

-   prawidłowe w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku budowy kanalizacji sanitarnej w miejscowości ... i przyłączenie jej kolektorem tłocznym do istniejącej sieci w miejscowości ... I etap,

-   prawidłowe w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku przebudowy wodociągu w miejscowości ....

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.nabycia towarów i usług,

b.dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z uwagi na brzmienie cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Wnioskodawca ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Realizuje inwestycje: rozbudowę sieci kanalizacyjnej w miejscowości … oraz przebudowę istniejącej sieci wodociągowej w miejscowości ….

Wątpliwości przedstawione przez Państwa w niniejszej sprawie dotyczą w pierwszej kolejności prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w celu budowy kanalizacji sanitarnej w miejscowości … i przyłączenie jej kolektorem tłocznym do istniejącej sieci w miejscowości … I etap.

Mając na uwadze przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w ww. zakresie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego – o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy – będą spełnione, bowiem wskazali Państwo, że towary i usługi nabywane w związku z inwestycją rozbudowy sieci kanalizacyjnej w miejscowości … będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Sieć kanalizacyjną w m. … będzie wykorzystywał Zakład jako jednostka organizacyjna Gminy w celu odbioru ścieków komunalnych od mieszkańców miejscowości …. Jednocześnie z treści wniosku wynika, że majątek powstały w ramach inwestycji będzie wykorzystywany wyłącznie do odpłatnego świadczenia usług odprowadzania ścieków komunalnych na rzecz odbiorców zewnętrznych.

Podsumowując, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z rozbudową sieci kanalizacyjnej w miejscowości …, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Dalsze wątpliwości w sprawie zostały sformułowane w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z przebudową wodociągu w miejscowości ….

Z opisu sprawy wynika, że faktury dokumentujące wydatki poniesione w celu przebudowy istniejącej sieci wodociągowej w miejscowości … będą wystawiane na Gminę. Rozbudowana sieć wodociągowa będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ zostanie nieodpłatnie udostępniona na rzecz Przedsiębiorstwa Spółka z o.o., odrębnego od Gminy podatnika podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy zwrócić również uwagę na przepis art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.).

W myśl art. 710 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Tym samym oddanie sieci Spółce w nieodpłatne używanie, co Państwo sami wskazali będzie miało związek z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w odniesieniu do wydatków poniesionych w związku z przebudową wodociągu w miejscowości … warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, gwarantujące prawo do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione. Wskazali Państwo bowiem, że rozbudowana sieć wodociągowa będzie wykorzystywana przez Gminę do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ zostanie nieodpłatnie udostępniona na rzecz Przedsiębiorstwa Spółka z o.o.

Zatem w tej sytuacji nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków związanych z inwestycją przebudowy sieci wodociągowej w miejscowości ….

W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm., dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.