Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwot podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami VAT, które zostaną poniesione w związku z realizacją Zadania opisanego w zdarzeniu przyszłym – zarówno w toku inwestycji jak i po jej zakończeniu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją zadania.

Uzupełnili go Państwo pismem z 14 grudnia 2022 r. (wpływ 14 grudnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (dalej: „Wnioskodawca”) działa na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.: dalej: ustawa o samorządzie gminnym).

Gmina na mocy art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 96 poz. 603 ze zm.) stanowi jednostkę samorządu terytorialnego. Gmina posiada osobowość prawną oraz jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.

Wnioskodawca, będący jednostką samorządu terytorialnego, uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej zgodnie z art. 16 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej oraz wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone dla innych organów władzy publicznej zgodnie z art. 163 Konstytucji. W swoich działaniach organy samorządu korzystają ze środków prawnych właściwych władzy państwowej.

W oparciu o art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, w szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, co wynika z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym.

W ramach realizacji powyższego zadania własnego wynikającego z ustawy o samorządzie gminnym, Wnioskodawca zamierza zrealizować zadanie pn. „…” (dalej: Zadanie). Gmina jest obecnie na etapie przygotowywania wniosku o przyznanie pomocy na operację typu „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. W ramach planowanej realizacji Zadania, przebudowana zostanie droga gminna w miejscowości S. Przebudowywana droga znajduje się w środkowej części gminy.

Planowana inwestycja obejmuje działki, będące własnością Gminy. Projekt przewiduje budowę drogi jedno jezdniowej o nawierzchni bitumicznej, szerokości 3,5 m z mijankami oraz z poboczami z kruszywa po obu stronach. W obrębie przedsięwzięcia występują zabudowania mieszkalne jednorodzinne oraz pola uprawne. Wybudowana droga będzie własnością Gminy.

Zadanie będzie obejmowało również przebudowę dróg w miejscowości R.

Inwestycja w całym swoim zakresie zlokalizowana jest na terenie Gminy.

Drogi gminne przebiegają w terenie zabudowanym. W obrębie przedsięwzięcia występują zabudowania mieszkalne jednorodzinne oraz pola uprawne. Drogi po ich wybudowaniu będą własnością Gminy. Droga po jej wybudowaniu zmieni swój charakter na drogę publiczną.

Planowana inwestycja będzie realizowana w dwóch etapach.

Ze wskazanych powyżej dróg w miejscowościach S i R będzie mógł korzystać każdy bez ponoszenia jakiejkolwiek odpłatności. Drogi nie będą służyły jakiejkolwiek sprzedaży opodatkowanej VAT Gminy.

W związku z tak przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie prawa do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od wydatków, które będą udokumentowane fakturami VAT, które zostaną poniesione w związku z realizacją przedmiotowego Zadania.

Pytanie

Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwot podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami VAT, które zostaną poniesione w związku z realizacją Zadania opisanego w zdarzeniu przyszłym – zarówno w toku inwestycji jak i po jej zakończeniu?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwot podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami VAT, które zostaną poniesione w związku z realizacją Zadania opisanego w zdarzeniu przyszłym – zarówno w toku inwestycji jak i po jej zakończeniu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.; dalej: ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).

Natomiast, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Z czynnościami opodatkowanymi ustawodawca, na podstawie art. 5 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, zrównuje również czynności nieodpłatne wykonywane przez podatnika.

Niezależnie od powyższego, w ocenie Wnioskodawcy powyższe przepisy nie będą miały zastosowania w odniesieniu do zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku, bowiem zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją Zadania Gmina nie będzie występowała w charakterze podatnika VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT w zw. z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym ustawodawca wskazał, że zadania własne Gminy obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Podstawowym celem realizacji omawianego w zdarzeniu przyszłym Zadania jest przebudowa dróg gminnych w miejscowościach S oraz R, co wpłynie na rozwój gminnej infrastruktury drogowej. Zadanie, które Wnioskodawca zamierza zrealizować, wykonywane będzie w ramach realizacji zadań własnych Wnioskodawcy działającego jako organ władzy publicznej, a nie w ramach działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W odniesieniu do planowanego do realizacji Zadania, przesłanki determinujące możliwość obniżenia kwot podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków, które będą ponoszone w związku z jego realizacją, nie zostaną spełnione. Drogi, które zostaną przebudowane w ramach Zadania, nie będą służyły do jakiejkolwiek odpłatnej i opodatkowanej działalności gospodarczej, z dróg będzie mógł korzystać każdy, bez ponoszenia jakiejkolwiek odpłatności z tego tytułu.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwot podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami VAT, które zostaną poniesione w związku z realizacją Zadania opisanego w zdarzeniu przyszłym – zarówno w toku inwestycji jak i po jej zakończeniu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W świetle tego przepisu:

W oparciu o art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, według którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

W świetle art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W oparciu o art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina w ramach zadań własnych (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym) realizuje zadanie polegające na przebudowie dróg. Drogi nie będą służyły jakiejkolwiek sprzedaży opodatkowanej VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Zadania.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W analizowanej sprawie należy wskazać, że przebudowa dróg odbywa się w ramach władztwa publicznego. Gmina wykonując to zadanie będzie działała jako organ administracji publicznej i będzie korzystała ze środków prawnych o charakterze władczym. W takim ujęciu Gmina bez wątpienia nie będzie mogła być uznana za podatnika, gdyż będzie realizowała w tym zakresie zadania własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

Zatem, Gmina będzie dokonywała przebudowy dróg w ramach zadań własnych nałożonych na nią ustawą o samorządzie gminnym. Tym samym, Gmina nabywając towary i usługi nie będzie dokonywała ich zakupu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co oznacza, że w tym przypadku nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym, warunki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy, uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione, gdyż Gmina, realizując przedmiotowe zadanie, nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, a efekty realizacji Zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W konsekwencji Gmina nie będzie miała – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego Zadania.

Podsumowując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwot podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami VAT, które zostaną poniesione w związku z realizacją Zadania opisanego w zdarzeniu przyszłym – zarówno w toku inwestycji jak i po jej zakończeniu.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać jako prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).