Opodatkowanie sprzedaży prawa własności składników majątkowych oraz prawo do obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku nali... - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.241.2022.4.ASZ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 15 lipca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.241.2022.4.ASZ

Temat interpretacji

Opodatkowanie sprzedaży prawa własności składników majątkowych oraz prawo do obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem zespołu składników majątkowych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 kwietnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 8 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży prawa własności składników majątkowych oraz prawa do obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem przedmiotowego zespołu składników majątkowych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 lipca 2022 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Podatnik zawarł w 2020 roku umowę sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa na mocy której sprzedający spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dokonała zbycia na rzecz podatnika zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa w umowie została określona organizacyjnie i finansowo wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych w rozumieniu art. 551 kc, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, mogących stanowić samodzielne przedsiębiorstwo.

W myśl zawartej umowy w skład tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa miały wchodzić następujące składniki: 1. Składniki materialne, 2. Składniki niematerialne, 3. Prawo własności nieruchomości, 4. Prawa i obowiązki wynikające z kontraktów, 5. Dokumentacja projektowa, 6. Zobowiązania. W myśl zapisów umowy (dosłownie) jej przedmiotem miały być „wyłącznie te składniki, które umowa w ten sposób wyraźnie określa, a to prawo własności tej nieruchomości, decyzje i umowy oraz składniki szczegółowo opisane w uchwałach spółek a wszelkie składniki, które zgodnie z niniejszą umową nie stanowią jej przedmiotu, nie będą stanowiły przedmiotu sprzedaży, jak również nie zostaną w inny sposób przeniesione na stronę kupującą; w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa wchodzą wszystkie składniki materialne znajdujące się w miejscu prowadzenia zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

W ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie są zatrudnieni pracownicy ani nie istnieją obecnie żadne stosunki pracy w rozumieniu kodeksu pracy. Uchwały, o których mowa powyżej nie były załącznikiem do umowy sprzedaży, a podatnikowi przekazano jedynie: decyzję zatwierdzającą projekt budowlany, decyzję przenoszącą pozwolenie na budowę na rzecz sprzedającego, projekt budowlany, umowę z Przedsiębiorstwem K. sp. z o.o. w przedmiocie uregulowania zasad przyłączenia xxx budynków do sieci kanalizacji sanitarnej.

Nieruchomość wchodząca w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa była i jest niezabudowana. Innych dokumentów, w tym dotyczących składników niematerialnych, kontraktów, zobowiązań do umowy nie dołączono ani nie otrzymał ich podatnik od sprzedającego. Ponadto na przedmiotowej nieruchomości była ujawniona tylko jedna hipoteka przymusowa zabezpieczająca roszczenia wierzyciela sprzedającego. Roszczenie to w całości miało być zaspokojone z ceny sprzedaży uzyskanej od podatnika przez sprzedającego z obowiązkiem wykreślenia ww. hipoteki co wprost opisane zostało w przedmiotowej umowie. Innych zobowiązań sprzedający nie ujawnił podatnikowi.

Przy tak opisanym przedmiocie umowy i przedłożonych dokumentach doszło do nabycia przedmiotu umowy przez podatnika, przy czym wobec przyjęcia, iż przedmiot umowy stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w myśl art. 4 a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, od przedmiotowej transakcji nie uiszczono podatku VAT w myśl art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Następnie podatnik w 2021 roku zbył ww. Nieruchomość na rzecz podmiotu trzeciego przekazując wszystkie ww. dokumenty otrzymane pierwotnie przy transakcji nabycia na rzecz podmiotu trzeciego. W tej umowie sprzedaży przyjęto odmiennie, iż nie jest to zorganizowana część przedsiębiorstwa z uwagi na brak takiego charakteru sprzedawanej nieruchomości wraz z ww. dokumentami, jak również rzeczywisty brak innych składników materialnych związanych z tą nieruchomością. Tym samym sprzedaż nieruchomości przez podatnika na rzecz podmiotu trzeciego nastąpiła na zasadach ogólnych, w tym została opodatkowana podatkiem VAT w wysokości 23%.

W uzupełnieniu wskazał Pan, że:

Odnośnie nabycia zespołu składników majątkowych w 2020 r.:

Zespół składników majątkowych nie był wykorzystywany przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zespół składników nie był w ogóle wykorzystywany przez Wnioskodawcę w działalności gospodarczej.

Wnioskodawca nie ma wiedzy, czy w momencie transakcji zespół składników majątkowych funkcjonował w przedsiębiorstwie jako wyodrębniona część, w szczególności nie ma wiedzy, czy składniki te były wyodrębnione w ewidencji sprzedającego. W ocenie Wnioskodawcy nie były, o czym świadczy fakt, że Wnioskodawca w momencie nabycia przedmiotowej nieruchomości nie otrzymał żadnych ewidencji, ani innych dokumentów o charakterze księgowym, z których wynikałoby takie wyodrębnienie.

Wnioskodawca nie ma wiedzy, czy zespół składników majątkowych był wyodrębniony finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie sprzedającego w momencie transakcji. W ocenie Wnioskodawcy nie był, ponieważ w momencie nabycia, Wnioskodawca nie otrzymał żadnych narzędzi rachunkowych, które umożliwiały przypisanie poszczególnych przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów odpowiednio do zespołu składników majątkowych, ani dokumentów, z których wynikałoby takie przypisanie, ani też dokumentów, z których wynikałoby przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zespołu składników majątkowych.

Wnioskodawca nie ma wiedzy, czy zespół składników majątkowych był/nie był wyodrębniony funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie sprzedającego w momencie transakcji, tj. czy stanowił/nie stanowił potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze w istniejącym przedsiębiorstwie sprzedającego. W ocenie Wnioskodawcy zespół ten nie stanowił potencjalnie niezależnego przedsiębiorstwa, ponieważ w jego skład wchodziły wyłącznie nieruchomość wraz decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę oraz projektem budowlanym. Według wiedzy i doświadczenia Wnioskodawcy, nie są to składniki wystarczające do uznania ich za niezależne przedsiębiorstwo. Ponadto Wnioskodawca przy nabyciu nie otrzymał żadnych dokumentów, z których mogłoby wynikać takie wyodrębnienie.

Wnioskodawca na bazie nabytych składników majątku nie kontynuował działalności gospodarczej Sprzedającego. Wnioskodawca w ogóle nie wykorzystywał nabytych składników (nieruchomości) w prowadzonej działalności gospodarczej.

Na dzień zakupu, zespół składników majątkowych nie był wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań. W skład nabytego majątku wchodziła wyłącznie nieruchomość wraz decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę oraz projektem budowlanym. W ocenie Wnioskodawcy były to składniki niewystarczające do prowadzenia działalności gospodarczej, ponieważ nie zostały wyposażone w potencjał osobowy, finansowy i organizacyjny. Nabyta nieruchomość, wraz z projektem budowlanym i pozostałymi dokumentami stanowiła rozpoczętą inwestycję, którą nabywca potencjalnie mógł kontynuować. Stąd Wnioskodawca podjął decyzję o sprzedaży przedmiotowej nieruchomości do spółki, która podjęła decyzję o kontynuacji przedsięwzięcia, jednak nastąpiło to w oparciu o jej własne zasoby, w szczególności organizacyjne, ludzkie i finansowe. Zespół składników majątkowych, będący przedmiotem sprzedaży, stanowił wyłącznie nieruchomość, na której można było prowadzić inwestycję, wraz z decyzjami administracyjnymi i dokumentacją projektową.

Odnośnie zbycia zespołu składników majątkowych w 2021 r.

Zespół składników majątkowych nie funkcjonował w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, jako wyodrębniona część w momencie transakcji. Na przedmiotowej nieruchomości w ogóle nie była prowadzona działalność gospodarcza.

Zespół składników majątkowych (nieruchomość) w ogóle nie funkcjonował w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy w momencie transakcji, a zatem nie był również wyodrębniony finansowo. Przedmiotowe składniki majątkowe nie posiadały żadnej wewnętrznej samodzielności finansowej.

Zespół składników majątkowych (nieruchomość) w ogóle nie funkcjonował w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, a zatem nie był również wyodrębniony funkcjonalnie, w szczególności nie stanowił potencjalnie niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy. Zespół składników majątkowych stanowił wyłącznie nieruchomość wraz z decyzjami administracyjnymi i dokumentacją projektową, a zatem nie posiadał żadnej samodzielności organizacyjnej, finansowej, nie dysponował potencjałem ludzkim, ani organizacyjnym, który pozwalałby na uznanie za niezależne przedsiębiorstwo. Uznanie przedmiotowych składników majątku za samodzielne przedsiębiorstwo wymagałoby uprzednio wyposażenia we wszystkie ww. elementy.

Podmiot trzeci nie kontynuuje prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej, ponieważ Wnioskodawca nie wykorzystywał przedmiotowej nieruchomości w prowadzonej działalności gospodarczej. Podmiot trzeci realizuje na przedmiotowej nieruchomości zamierzoną inwestycję, która polega na wzniesieniu budynków mieszkalnych.

Na dzień dokonania sprzedaży zespół składników majątku nie był wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań przez podmiot trzeci. Zespół składników obejmował wyłącznie nieruchomość wraz z decyzjami administracyjnymi i dokumentacją projektową, a zatem wykonywanie zadań wymagało zaangażowania struktur istniejącego przedsiębiorstwa. Nabywca nieruchomości podjął decyzję o kontynuowaniu inwestycji, do czego zaangażował potencjał własnego przedsiębiorstwa.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług

1.Czy w przedmiotowym stanie faktycznym doszło do nabycia w 2020 roku na rzecz podatnika zorganizowanej części przedsiębiorstwa w sytuacji gdy jedynym składnikiem majątkowym jakim nabył jest prawo własności niezabudowanej nieruchomości na której nie była prowadzona działalność gospodarcza i nie ma innych składników majątkowych na niej, wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę na rzecz sprzedającego, projektem budowlanym oraz w ramach tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie byli zatrudnieni pracownicy, co uzasadniało brak naliczenia podatku od towarów i usług od tej transakcji w myśl art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

2.Czy w przedmiotowym stanie faktycznym przy dalszej odsprzedaży w 2021 roku przez podatnika na rzecz podmiotu trzeciego ww. prawa własności niezabudowanej nieruchomości, na której nie była prowadzona działalność gospodarcza i nie ma innych składników majątkowych na niej, wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę na rzecz sprzedającego, projektem budowlanym (czyli w stanie w jakim nabył podatnik to prawo) doszło do odsprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa co uzasadniało brak naliczenia podatku od towarów i usług od tej transakcji w myśl art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług czy też doszło do sprzedaży nieruchomości opodatkowanej na zasadach ogólnych podatkiem VAT?

3.Czy w związku z nabyciem w 2020 r. składników majątku, obejmujących nieruchomość wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę oraz projektem budowlanym, Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem przedmiotowego zespołu składników majątkowych?

Pana stanowisko w sprawie

W kodeksie cywilnym brak jest uregulowania kwestii dotyczącej zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej też ZPC). Definicja ta natomiast ujęta została w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych a także w ustawie o podatku od towarów i usług. Definicje te jednak muszą być interpretowane w związku z art. 551 kc, regulującego kwestię definicji przedsiębiorstwa. Zgodnie więc z art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zw. z art. 551 kc, za przedsiębiorstwo uznaje się zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa), własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości i ruchomości, prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikającej z innych stosunków prawnych, wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne, koncesje, licencje i zezwolenia, patenty i inne prawa własności przemysłowej, majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne, tajemnice przedsiębiorstwa, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Z kolei zaś za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w myśl art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uważa się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Powyższa definicja jednoznacznie więc wskazuje, iż ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa mamy do czynienia w przypadku istnienia zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Ponadto kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu składników w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej oraz funkcyjnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Wymagane jest także, by zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła potencjalnie stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest więc sumą poszczególnych składników, które w przyszłości mogą służyć do prowadzenia odrębnego zakładu, lecz zorganizowanym, autonomicznym zespołem tych składników. W orzecznictwie oraz doktrynie wskazuje się, iż elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, ale także czynnik ludzki, a więc pracownicze.

Zatem aby można uznać jakieś składniki majątku za ZPC muszą być spełnione następujące warunki:

1) musi istnieć zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

2) zespół ten musi być wydzielony w istniejącym przedsiębiorstwie organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie,

3) zespół ten może potencjalnie stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

W przypadku pierwszej przesłanki przywołać tu należy orzecznictwo sądowe, zgodnie z którym okoliczność, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzy zespół składników majątkowych zdolny do prowadzenia niezależnej (samodzielnej) działalności gospodarczej, należy rozumieć w ten sposób, że w kształcie, w jakim zespół ten jest zbywany, może on wykonywać określone zadania gospodarcze. Innymi słowy, realizacja określonych zadań gospodarczych możliwa jest z wykorzystaniem tego określonego zespołu składników majątkowych, nie zaś dopiero w połączeniu z innymi składnikami majątkowymi czy też dopiero w połączeniu z przedsiębiorstwem nabywcy. Zdefiniowanie „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”, jako części majątku zdolnej spełniać samodzielnie określone zadania, zapobiegać ma opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tej części majątku, której można przypisać cechę posiadaną przez przedsiębiorstwo, tj. „zdolność do realizacji określonych zadań gospodarczych”, która to cecha warunkuje wyłączenie z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług. ( wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23-11-2017 sygn. akt I FSK 327/16).

Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna więc stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym kompleks praw, obowiązków i rzeczy), iż zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Rozważając kwestię wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć m.in. na uwadze, czy zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób, w który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze. Przyjmuje się, że dany zespół składników majątkowych jest wyodrębniony organizacyjnie, jeśli w strukturze danego przedsiębiorstwa utworzony został na przykład wydział, zakład czy dział. Wyodrębnienie organizacyjne musi wynikać z umowy spółki, regulaminu, uchwały zarządu lub innego aktu o podobnym charakterze (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 5 stycznia 2012 r., znak IBPP3/443- 1122/11/AM; Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 10 kwietnia 2009 r., znak ILPP2/443-67/09-4/ EN).

Wyodrębnienie finansowe oznacza natomiast możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań (por. wyrok NSA z 15.11.2012 r., II FSK 692/11). Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Część majątku jest wyodrębniona finansowo, jeśli możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do tej części majątku. Konieczność wyodrębnienia finansowego nie oznacza jednak automatycznie, że ZCP musi być samobilansującym się oddziałem. W orzecznictwie podkreśla się, że wyodrębnienie finansowe nie musi oznaczać pełnej samodzielności finansowej, lecz sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP (por. wyrok WSA w Szczecinie z 2 czerwca 2011 r., sygn. I SA/Sz 197/11; wyrok WSA w Warszawie z 18 marca 2011 r., sygn. III SA/Wa 1765/10). Wystarczające jest zatem wyodrębnienie danej części przedsiębiorstwa dla celów rachunkowości zarządczej, jeśli polega ono na odrębnym ewidencjonowaniu przychodów i kosztów związanych z prowadzeniem danej części przedsiębiorstwa.

W interpretacjach indywidualnych wskazuje się, że odrębność finansowa wymaga posiadania rachunku bankowego, na który wpływać będą środki generowane przez danego rodzaju działalność gospodarczą oraz z którego regulowane będą zobowiązania związane z tą działalnością (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 11 lutego 2008 r., nr IPPB3-423-418/07-2/MB). Ponadto zdaniem organów podatkowych o wyodrębnieniu finansowym może świadczyć między innymi plan kont danej spółki, czy sprawozdawczość finansowa (tak np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 grudnia 2011 r. znak IBPBI/2/423-1186/11/MO; interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 stycznia 2012 r., znak IBPP3/443-1099/11/AM).

Natomiast, wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. W przypadku wydzielania funkcjonalnego chodzi o to, by składniki majątkowe zaliczane do ZCP umożliwiały prowadzenie niezależnej działalności gospodarczej. Zdaniem organów podatkowych istotne jest to, aby wyodrębniony majątek był wystarczający (kompletny), aby bez jakichkolwiek uzupełnień kontynuować działalność gospodarczą, jaka była dotychczas prowadzona z jego wykorzystaniem (tak interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 13 lutego 2012 r., znak IBPP3/443- 1257/11/KO). Taką interpretację przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT) potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 7 marca 2019 r. (sygn. IPPB5/4510-482/16-2/S/AK/MW).

Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, powinna ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych pod uwagę należy brać sytuację istniejącą w podmiocie wnoszącym wkład, w którym winny one stanowić pewną całość. Nie jest natomiast wystarczająca sama możliwość prowadzenia w przyszłości przy ich wykorzystaniu odrębnego zakładu.”

W świetle powyższego zdaniem Podatnika nabyty pierwotnie przez niego w 2020 roku przedmiot umowy nazwany zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w rzeczywistości nie stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa w myśl ww. przywołanych przepisów. Chodzi tu przede wszystkim o to, że przedmiot umowy stanowiła przede wszystkim nieruchomość wraz z pozwoleniem na budowę oraz projektem bez żadnego wyodrębnienia finansowego, bez pracowników, wyodrębnionej struktury organizacyjnej do prowadzenia działalności, osobnego finansowania, bez konta. Na nieruchomości nie była prowadzona żadna działalność gospodarcza a jedynie w planach było przeprowadzenie inwestycji budowlanej przez Sprzedającego. Podatnik wraz z przedmiotem umowy nie uzyskał żadnych dodatkowych umów związanych z przedmiotem umowy jak również jakiegokolwiek wykazu zobowiązań związanego z przedmiotem umowy poza wiedzą o zabezpieczeniach ustanowionych na tej nieruchomości w postaci jednej hipoteki przymusowej, co do której do wierzytelności miała nastąpić spłata w całości z ceny uiszczonej przez Podatnika. W miejscu położenia nieruchomości nie znajdują się żadne inne składniki materialne służące do prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż jest to tylko niezabudowana nieruchomość bez nawet rozpoczętego procesu inwestycyjnego. O wyodrębnieniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa miała świadczyć jedynie uchwała Zgromadzenia Wspólników Sprzedającego bez żadnych innych dokumentów.

Tym samym według Podatnika dalsza odsprzedaż przez niego ww. praw w 2021 roku nie mogła stanowić zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zw. z art. 551 kc. Zdaniem Podatnika przedmiotem umowy z 2021 roku pomimo tożsamości dokumentów i praw była zwykła sprzedaż nieruchomości wraz z pozwoleniem na budowę i projektem. Zatem zarówno czynność sprzedaży, w ramach której podatnik nabył nieruchomość w 2020 roku jak czynność odsprzedaży tego prawa przez Podatnika na rzecz osoby trzeciej w 2021 roku nie mogła być zwolniona z obowiązku uiszczenia podatku VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i od tych transakcji powinien być również zapłacony w całości ten podatek.

W ocenie Wnioskodawcy, transakcja nabycia zespołu składników majątkowych, do której doszło w 2020 r. nie obejmowała zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, ale wyłącznie nieruchomość wraz z dokumentacją projektową oraz decyzjami administracyjnymi związanymi z planowanym przedsięwzięciem inwestycyjnym. W związku z powyższym, czynność ta nie podlegała zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy od podatku od towarów i usług, a zatem sprzedający zobowiązany był naliczyć i odprowadzić podatek VAT od przedmiotowej transakcji. W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, w związku z przedmiotowym nabyciem Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego.

Powyższe w ocenie Wnioskodawcy uzasadnia interes prawny Wnioskodawcy do uzyskania interpretacji podatkowej w części dotyczącej nabycia w 2020 r. zespołu składników majątkowych. Ocena prawnopodatkowa ww. transakcji dotyczy bezpośrednio indywidualnej sprawcy podatkowej Wnioskodawcy, bowiem w zależności od jej rozstrzygnięcia, Wnioskodawca będzie mógł dokonać obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego w związku z przedmiotową transakcją.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy o VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa –– rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1) istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2) zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3) składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4) zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

- zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

- faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita-Modes stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Ponadto TSUE zauważył, że przejmującego należy traktować jako następcę zbywającego, przy czym, aby przejmujący mógł zostać uznany za następcę zbywającego, musi on kontynuować działalność prowadzoną przez zbywcę.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał” lub „TSUE”) w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever „przekazanie całości lub części aktywów” należy interpretować w taki sposób, że obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyroki NSA: z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12 oraz z dnia 21 listopada 2016 r. sygn. akt I FSK 1316). Zgodnie natomiast z orzecznictwem TSUE (wyrok TSUE z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Christel Schriever, pkt 26) ocena, jakie dobra – ruchome lub nieruchome – są niezbędne do utworzenia przedsiębiorstwa lub ZCP, musi być dokonywana „(…) z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej”.

W rozpatrywanej sprawie zasługuje na uwagę orzeczenie NSA z 24 listopada 2016 r., sygn. I FSK 1316/15, w którym Sąd stwierdził, że „Same w sobie nieruchomości (zabudowane nieruchomości) nie tworzą całości zdolnej do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej. Nie stanowią zatem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nawet jeżeli były wykorzystywane przez sprzedawcę również do działalności gospodarczej polegającej na wynajmowaniu tych nieruchomości lub ich części, albo znajdujących się na nich obiektów budowlanych i ich części. (...) Natomiast sprzedaż wyodrębnionych z takiego zakładu pojedynczych lub nawet wszystkich nieruchomości, nie mogłaby być uznana za sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Bez całej struktury składającej się na działalność w zakresie wynajmu nieruchomości – wciąż byłaby to jedynie sprzedaż nieruchomości, jako składników majątkowych”. Podobna teza została zawarta w wyroku z 26 stycznia 2018 r., sygn. I FSK 1127/17.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w 2020 r. zawarł Pan umowę sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, na mocy której sprzedający spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dokonała zbycia na rzecz Pana zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W myśl zawartej umowy w skład tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa miały wchodzić następujące składniki: 1. Składniki materialne, 2. Składniki niematerialne, 3. Prawo własności nieruchomości, 4. Prawa i obowiązki wynikające z kontraktów, 5. Dokumentacja projektowa, 6. Zobowiązania. W myśl zapisów umowy (dosłownie) jej przedmiotem miały być „wyłącznie te składniki, które umowa w ten sposób wyraźnie określa, a to prawo własności tej nieruchomości, decyzje i umowy oraz składniki szczegółowo opisane w uchwałach spółek a wszelkie składniki, które zgodnie z niniejszą umową nie stanowią jej przedmiotu, nie będą stanowiły przedmiotu sprzedaży, jak również nie zostaną w inny sposób przeniesione na stronę kupującą; w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa wchodzą wszystkie składniki materialne znajdujące się w miejscu prowadzenia zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.  Uchwały, o których mowa powyżej nie były załącznikiem do umowy sprzedaży, a podatnikowi przekazano jedynie: decyzję zatwierdzającą projekt budowlany, decyzję przenoszącą pozwolenie na budowę na rzecz sprzedającego, projekt budowlany, umowę z Przedsiębiorstwem K. sp. z o.o. w przedmiocie uregulowania zasad przyłączenia 17 budynków do sieci kanalizacji sanitarnej.

Następnie w 2021 roku zbył Pan ww. Nieruchomość na rzecz podmiotu trzeciego przekazując wszystkie ww. dokumenty otrzymane pierwotnie przy transakcji nabycia na rzecz podmiotu trzeciego. Sprzedaż nieruchomości przez Pana na rzecz podmiotu trzeciego została opodatkowana podatkiem VAT w wysokości 23%.

W pierwszej kolejności powziął Pań wątpliwości, czy przedmiotem sprzedaży przy nabyciu w 2020 r.,– niezabudowanej nieruchomości wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę na rzecz sprzedającego, projektem budowlanym, była zorganizowana części przedsiębiorstwa, co uzasadniało brak naliczenia podatku od towarów i usług od tej transakcji w myśl art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Natomiast, jak wynika z przedstawionego przez Pana opisu sprawy, zakupione składniki majątkowe (niezabudowana nieruchomość wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę oraz projektem budowlanym) nie były wyodrębnione w ewidencji sprzedającego, o czym świadczy fakt, że w momencie nabycia przedmiotowej nieruchomości nie otrzymał Pan żadnych ewidencji, ani innych dokumentów o charakterze księgowym, z których wynikałoby takie wyodrębnienie.

Odnośnie wyodrębnienia finansowego w momencie nabycia składników majątkowych, wskazał Pan, że nie otrzymał żadnych narzędzi rachunkowych, które umożliwiały przypisanie poszczególnych przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów odpowiednio do zespołu składników majątkowych, ani dokumentów, z których wynikałoby takie przypisanie, ani też dokumentów, z których wynikałoby przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zespołu składników majątkowych.

Wskazał Pan, że zespół ten nie stanowił potencjalnie niezależnego przedsiębiorstwa, ponieważ w jego skład wchodziły wyłącznie nieruchomość wraz decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę oraz projektem budowlanym, a nie są to składniki wystarczające do uznania ich za niezależne przedsiębiorstwo. Ponadto przy nabyciu nie otrzymał Pan żadnych dokumentów, z których mogłoby wynikać takie wyodrębnienie.

Na bazie nabytych składników majątku nie kontynuował Pan działalności gospodarczej Sprzedającego. Nie wykorzystywał Pan nabytych składników (nieruchomości) w prowadzonej działalności gospodarczej.

W skład nabytego majątku wchodziła wyłącznie nieruchomość niezabudowana wraz decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę oraz projektem budowlanym. Były to składniki niewystarczające do prowadzenia działalności gospodarczej, ponieważ nie zostały wyposażone w potencjał osobowy, finansowy i organizacyjny. Wskazał Pan, że jedynym składnikiem majątkowym jakim nabył jest prawo własności niezabudowanej nieruchomości na której nie była prowadzona działalność gospodarcza i nie ma innych składników majątkowych na niej, wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę na rzecz sprzedającego, projektem budowlanym.

Analiza zaprezentowanego opisu sprawy w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE, prowadzi do wniosku, że nie zostały spełnione wskazane wcześniej przesłanki do uznania nabytego przez Pana zespołu składników za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Opisany we wniosku zespół składników – jak wynika z przedstawionego opisu sprawy – nie był organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego oraz nie mógł stanowić niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego konkretnie przypisane mu zadania gospodarcze, ponieważ nie zostały przekazane Panu żadne ewidencje, narzędzia rachunkowe, ani żadne inne dokumenty, w tym dotyczące składników niematerialnych, kontraktów i zobowiązań. Przede wszystkim na dzień zakupu, zespół składników majątkowych nie był wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań.

W konsekwencji nieuznania nabytego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, jego sprzedaż na Pana rzecz nie mogła, zgodnie z cytowanym powyżej art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, być wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, „transakcja nabycia zespołu składników majątkowych, do której doszło w 2020 r. nie obejmowała zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, ale wyłącznie nieruchomość wraz z dokumentacją projektową oraz decyzjami administracyjnymi związanymi z planowanym przedsięwzięciem inwestycyjnym. W związku z powyższym, czynność ta nie podlegała zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy od podatku od towarów i usług, a zatem sprzedający zobowiązany był naliczyć i odprowadzić podatek VAT od przedmiotowej transakcji”. W tym miejscu należy zaznaczyć, że wprawdzie zarówno czynność niepodlegająca opodatkowaniu jak i zwolniona od podatku nie rodzą obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług, jednakże nie są to pojęcia tożsame na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług. W rozpatrywanej sprawie jak wykazano powyżej czynność sprzedaży nieruchomości nie podlegała wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Zatem w ww. zakresie Pana stanowisko jest prawidłowe.

Odnosząc się do transakcji zbycia zespołu składników majątkowych w 2021 r., wskazał Pan, że zespół składników majątkowych nie funkcjonował w Pana przedsiębiorstwie jako wyodrębniona część w momencie transakcji. Na przedmiotowej nieruchomości w ogóle nie była prowadzona działalność gospodarcza.

Zespół składników majątkowych nie był również wyodrębniony finansowo. Przedmiotowe składniki majątkowe nie posiadały żadnej wewnętrznej samodzielności finansowej.

Zespół składników majątkowych nie był również wyodrębniony funkcjonalnie, w szczególności nie stanowił potencjalnie niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze w Pana istniejącym przedsiębiorstwie. Stanowił wyłącznie nieruchomość wraz z decyzjami administracyjnymi i dokumentacją projektową, a zatem nie posiadał żadnej samodzielności organizacyjnej, finansowej, nie dysponował potencjałem ludzkim, ani organizacyjnym, który pozwalałby na uznanie za niezależne przedsiębiorstwo. Podjął Pan decyzję o sprzedaży przedmiotowej nieruchomości do spółki, która podjęła decyzję o kontynuacji przedsięwzięcia, jednak nastąpiło to w oparciu o jej własne zasoby, w szczególności organizacyjne, ludzkie i finansowe. Podmiot trzeci realizuje na przedmiotowej nieruchomości zamierzoną inwestycję, która polega na wzniesieniu budynków mieszkalnych.

Wskazał Pan, że na dzień dokonania sprzedaży zespół składników majątku nie był wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań przez podmiot trzeci. Obejmował wyłącznie nieruchomość wraz z decyzjami administracyjnymi i dokumentacją projektową, a zatem wykonywanie zadań wymagało zaangażowania struktur istniejącego przedsiębiorstwa. Nabywca nieruchomości podjął decyzję o kontynuowaniu inwestycji, do czego zaangażował potencjał własnego przedsiębiorstwa.

W konsekwencji, przy sprzedaży przez Pana składników majątkowych tj. niezabudowanej nieruchomości również nie zostały przesłanki do ich uznania za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Opisany we wniosku zespół składników nie był organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego oraz nie mógł stanowić niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego konkretnie przypisane mu zadania gospodarcze. Sam Pan wskazał, że była to sprzedaż nieruchomości wraz z pozwoleniem na budowę i projektem.

W konsekwencji nieuznania sprzedanego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, sprzedaż nie mogła zgodnie z cytowanym powyżej art. 6 pkt 1 ustawy o VAT być wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT.

W konsekwencji skoro zbywane składniki nie stanowiły zorganizowanej części przedsiębiorstwa, to transakcja zbycia tych składników nie mogła być wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, a czynność sprzedaży składników majątkowych, które nie tworzą zorganizowanej części przedsiębiorstwa  – nie podlega wyłączeniu spod opodatkowania podatkiem VAT.

Tym samym, dostawę opisanych składników majątku należy opodatkować podatkiem VAT według właściwej stawki podatku.  

Zatem w ww. zakresie Pana stanowisko jest prawidłowe.

Ponadto przedmiotem Pana zainteresowania jest prawo do obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem przedmiotowego zespołu składników majątkowych w 2020 r.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

3a) nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Podane okoliczności sprawy wskazują, że w 2020 r. nabył Pan składniki majątkowe, które nie stanowiły zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ich sprzedaż powinna być opodatkowana podatkiem VAT według stawek właściwych, gdyż nie stanowi czynności zdefiniowanej w art. 6 pkt 1 ustawy.

Jednocześnie by odpowiedzieć na pytanie nr 3 należy odnieść się do przewidzianej przez ustawodawcę możliwości zwolnienia od podatku dostawy nieruchomości niezabudowanej.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług zostały określone w art. 43 ustawy. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy :

zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Natomiast stosownie do treści art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.

W rozpatrywanej sprawie, przedmiotem sprzedaży zarówno w 2020 r. jak i 2021 r. ,było prawo własności niezabudowanej nieruchomości wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę na rzecz sprzedającego, projektem budowlanym. Niewątpliwie, więc przedmiotem dostawy był grunt przeznaczony pod zabudowę, co oznacza, że dostawa tej nieruchomości nie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. przepisu. Dostawa ta nie korzystała również ze zwolnienia od podatku na podstawie srt. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyz treść wniosku nie wskazuje, aby nieruchomość służyła Sprzedającemu (tj. Spółce  z o.o. oraz Wnioskodawcy) wyłącznie działalności zwolnionej.

Skoro więc w 2020 r. nabył Pan składniki majątkowe, które nie stanowiły zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ich sprzedaż powinna być opodatkowana podatkiem VAT według stawek właściwych, gdyż nie stanowi czynności zdefiniowanej w art. 6 pkt 1 ustawy oraz nie korzysta ze zwolnienia od podatku. Również sprzedaż ww. składników majątku w 2021 r. nie mogła korzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT oraz zwolnienia od podatku. Pan opodatkował tę transakcję podatkiem VAT. W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie, zakup składników majątkowych był związany z czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.  Tak więc, z uwagi na spełnienie podstawowej przesłanki wynikającej z art. 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek dokonanych zakupów z czynnościami opodatkowanymi, co do zasady nabył Pan prawo do odliczenia podatku z tytułu nabycia opisanych składników majątku w 2020 r. Należy jednak podkreślić, że prawo do odliczenia podatku przysługuje Panu pod warunkiem niezaistnienia negatywnych przesłanek wynikających z art. 88 ustawy o VAT oraz otrzymania od Sprzedającego prawidłowo wystawionej faktury dokumentującej sprzedaż.

Podsumowując, Pana stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja skierowana jest wyłącznie do Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków podatkowych dla Spółki sprzedającej w 2020 r. na rzecz Wnioskodawcy prawo własności niezabudowanej nieruchomości, wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany, decyzją przenoszącą pozwolenie na budowę i projektem budowlanym.

Zaznaczenia wymaga, że tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).