Zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na Centrum Logistyczne będących przedmiotem sprzedaży będzie stanowił przedsiębiorstwo i w związku z tym będzie podlegał wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży Centrum Logistycznego. Uzupełnili go Państwo pismem z 14 października 2022 r. (wpływ 21 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. sp. z o.o. (dalej: Spółka, Wnioskodawca, A.) prowadzi działalność związaną z wynajmem i zarządzaniem nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, sklasyfikowaną pod kodem PKD 68.20.Z (przedmiot przeważającej działalności Spółki). Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT) na terytorium kraju.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zawarła umowę dzierżawy gruntu z  podmiotem będącym użytkownikiem wieczystym tego gruntu (dalej: Wydzierżawiający). Na wydzierżawionym gruncie, Wnioskodawca poczynił inwestycję w postaci wybudowania budynków o zróżnicowanym przeznaczeniu, wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą. Wzniesione przez Wnioskodawcę budynki zostały zaprojektowane jako przeznaczone do wynajmu hale o przeznaczeniu magazynowym, biurowym oraz usługowym z możliwością prowadzenia na ich terenie działalności usługowej niestwarzającej zagrożenia dla środowiska. Każdy budynek podzielony został na odrębne, niezależne segmenty small business unit (SBU). Typowy segment może posiadać funkcję magazynową lub usługową. Do każdego segmentu została zaprojektowana część biurowa obsługująca magazyny.

Na zagospodarowanej przez Wnioskodawcę powierzchni oprócz hal magazynowo-usługowo-biurowych znajduje się również infrastruktura towarzysząca w postaci:

• chodników,
• dróg wewnętrznych,
• stanowisk postojowych dla samochodów osobowych oraz ciężarowych,
• pasów zieleni,
• budynku technicznego (abonencka stacja transformatorowa).
• dwóch niezależnych budynków ochrony,
• stalowego, naziemnego zbiornika przeciwpożarowego,
• ogrodzenia wraz z kontrolą wjazdu/wyjazdu, szlabanami i trzema bramami rozsuwanymi oraz furtkami przy wjazdach na teren wynajmowanych hal magazynowo-usługowo-biurowych,
• sieci wodociągowej i hydrantów,
• kanalizacji deszczowej oraz kanalizacji sanitarnej,
• wewnętrznego oświetlenia terenu,
• monitoringu całodobowego CCTV,
• światłowodów do każdego segmentu,
• przyłącza do sieci gazowej.

Z uwagi na swój kompleksowy charakter, w dalszej części niniejszego wniosku dla opisywanych wyżej składników tworzących zrealizowaną inwestycję, Spółka posługuje się pojęciem Centrum Logistycznego. Centrum Logistyczne mieści się w atrakcyjnej lokalizacji, tj.  w bliskim sąsiedztwie Portu (...) oraz Terminalu (...) (Deepwater Container Terminal) na działkach o nr 1, 2 i 3 obręb (...).

W ramach prowadzonej działalności Spółka zawarła z najemcami umowy najmu powierzchni hal znajdujących się w Centrum Logistycznym, w zamian za uzyskiwany od tych podmiotów czynsz najmu.

Z uwagi na charakter inwestycji, Spółka nie świadczy usług najmu lub dzierżawy na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT. Zatem świadczone przez Spółkę usługi są w całości opodatkowane podatkiem VAT. Spółka jest też stroną umów o przyłączenie do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej, elektroenergetycznej oraz wszystkich umów dotyczących utrzymania i bieżącego funkcjonowania obiektów Centrum Logistycznego (w tym np. umów serwisowych, dotyczących ochrony i administracji obiektu itp.).

Zbycie inwestycji

Poczyniona przez Wnioskodawcę inwestycja budowy Centrum Logistycznego została zrealizowana w części z otrzymanego kredytu bankowego na podstawie zawartej przez Spółkę umowy kredytowej. W części zaś z pożyczek udzielonych przez udziałowców (w tym: od Wydzierżawiającego). Wnioskodawca do dnia złożenia przedmiotowego wniosku nie spłacił jeszcze w pełni swoich zobowiązań w tym zakresie, w tym nie spłacił zaciągniętego kredytu bankowego. Uwzględniając aktualną sytuację finansową Spółki, Spółka dokona sprzedaży zrealizowanej inwestycji na rzecz Wydzierżawiającego.

Sprzedaż dotyczyć będzie wszystkich składników materialnych i niematerialnych, składających się na zrealizowaną inwestycję Obejmie więc: (i) poniesione na cudzym gruncie nakłady na budowę hal magazynowo-usługowo-biurowych, wraz z infrastrukturą towarzyszącą, tworzącą Centrum Logistyczne, a dodatkowo (ii) umowy zawarte przez Spółkę z najemcami hal magazynowo-usługowo-biurowych, (iii) umowy zawarte przez Spółkę z dostawcami usług niezbędnych do funkcjonowania hal magazynowo-usługowo-biurowych (w  tym ww. umowy o przyłącza, ochronę, administrację itp), (iv) zobowiązania Wnioskodawcy, w tym wynikające z umowy kredytu bankowego zaciągniętego dla zrealizowania ww. inwestycji, (v) akty administracyjne, które mogą być przedmiotem obrotu.

Spółka została powołana do realizacji wyżej opisywanej inwestycji oraz następnie do jej obsługi. Po dokonanej sprzedaży Centrum Logistycznego, Spółka nie będzie więc prowadziła działalności w zakresie wynajmu i dzierżawy hal magazynowo-usługowo-biurowych. W  majątku Spółki nie będą znajdować się tego typu budynki. Na moment sporządzania niniejszego wniosku nie zapadła decyzja odnośnie dalszego funkcjonowania Spółki (w tym także odnośnie jej ewentualnej likwidacji, jakkolwiek Spółka straci możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie, do jakiego została powołana).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Centrum logistyczne jest nie tylko wyodrębnione, ale jest też w praktyce jedynym elementem składowym majątku Spółki. W tym sensie, zdaniem Spółki należy mówić o wyodrębnieniu w strukturze organizacyjnej. Dokumentem potwierdzającym te wyodrębnienie jest m.in. „plan kont” obowiązujący w Spółce, w którym wszystkie konta dotyczą działalności związanej z wynajmowaniem powierzchni w ramach Centrum Logistycznego.

Ponieważ Spółka prowadzi jedynie jeden rodzaj działalności (wynajem powierzchni Centrum Logistycznego). Funkcjonujący w Spółce system finansowo-księgowy pozwala na wyodrębnienie i przypisanie przychodów i kosztów do działalności Centrum Logistycznego, ponieważ jest to jedyny profil działalności Spółki. Inne obszary działalności Spółki nie występują.

W momencie sprzedaży Centrum Logistycznego, nabywca przejmie od dnia sprzedaży dochody Spółki osiągane z wynajmu. Zgodnie z najlepszą wiedzą Spółki, nabywca założy swoje konto bankowe, na które będą wpływać należności z tytułu wynajmu i z którego regulowane będą zobowiązania dotyczące tych składników majątkowych.

Centrum Logistyczne jest zdolne do funkcjonowania jako niezależny podmiot gospodarczy, gdyż obejmuje niezbędny do tego zespół składników wykorzystywanych do takiej działalności już obecnie. Wszystkie te składniki będą przedmiotem sprzedaży, zdaniem Spółki w  oczywisty sposób tworzą więc całość nie tylko zdolną do działania samodzielnego, ale w  praktyce działającą samodzielnie.

Nabywca po nabyciu Centrum Logistycznego będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania dotychczasowej działalności w oparciu o nabyte składniki bez konieczności angażowania innych składników lub podejmowania dodatkowych działań.

Zgodnie z najlepszą wiedzą Spółki, nie zapadła jeszcze definitywna decyzja odnośnie dalszych losów majątku Centrum Logistycznego po sprzedaży. Na moment składania wniosku Spółka przyjmuje więc, iż po nabyciu nabywca będzie kontynuował działalność gospodarczą dotychczas prowadzoną przez Spółkę (sprzedającego). Spółka ma również wiedzę, że nabywca założy swoje konto bankowe, na które będą wpływać należności z tytułu wynajmu i  z którego regulowane będą zobowiązania dotyczące składników majątkowych Centrum Logistycznego. Pozwala to zakładać, że działalność będzie przez nabywcę kontynuowana w  zasadniczo niezmienionej postaci (w związku ze sprzedażą, Spółka nie wypowiada umów zawartych z dotychczasowymi najemcami).

Nabywca nie będzie musial angażować innych składników majątkowych nie będących przedmiotem transakcji i nie będzie musiał podejmować dodatkowych działań faktycznych (np. zawarcie umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o  nabyte składniki.

A. Spółka z o.o. nie zatrudnia żadnego pracownika. W związku z powyższym, nie nastąpi przeniesienie na nabywcę pracowników w żadnym trybie.

Po dokonaniu sprzedaży Centrum Logistycznego w majątku prowadzonego obecnie przedsiębiorstwa nie pozostaną jakiekolwiek składniki materialne, bądź niematerialne. Przedmiotem zbycia będzie wszystko co stanowi majątek przedsiębiorstwa.

Pytanie

Czy sprzedaż przez Spółkę na rzecz Wydzierżawiającego opisanego w niniejszym wniosku Centrum Logistycznego (hal magazynowo-usługowo-biurowych, z infrastrukturą towarzyszącą) wraz z pozostałymi składnikami (w tym: umowami z dostawcami i nabywcami, aktami administracyjnymi oraz zobowiązaniami Spółki) będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, sprzedaż Centrum Logistycznego (hal magazynowo-usługowo-biurowych, wraz z infrastrukturą towarzysząca) wraz z pozostałymi składnikami (w tym: umowami z  dostawcami i nabywcami, aktami administracyjnymi oraz zobowiązaniami Spółki) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT powinna być uznana za transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej: ZCP), względnie zbycia przedsiębiorstwa.

Zasada ogólna - kontekst prawa UE

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie zaś z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, wyłączeniu z zakresu opodatkowania VAT podlega transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Powyższy przepis implementuje art. 19 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w  sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa), który daje państwom członkowskim możliwość ustanowienia przepisów wyłączających określone transakcje z opodatkowania VAT. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim razie osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. Norma zawarta w art. 19 Dyrektywy ma umożliwić państwom członkowskim ułatwienie przekazywania przedsiębiorstw lub części przedsiębiorstw przez uproszczenie tych transakcji i unikanie naruszenia płynności finansowej nabywcy nadmiernym obciążeniem podatkowym.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiadał się wielokrotnie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) m.in. w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie C-497/01, gdzie wskazał, że pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów. Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w  sprawie C-444/10, wskazując, że regulacja art 19 Dyrektywy obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów.

Jak wskazuje TSUE, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Z powyższego wynika, że w świetle brzmienia art. 19 Dyrektywy, jego celu oraz wskazań TSUE, wyłączeniu od podatku VAT powinna podlegać każda sprzedaż majątku należącego do przedsiębiorstwa, jedynie pod następującymi warunkami:

• przenoszonego majątku nie mogą stanowić wyłącznie towary i zapasy,
• przenoszony majątek ma być zorganizowany i umożliwiać prowadzenie działalności gospodarczej w sposób niezależny,
• przenoszony majątek ma być z zasady wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

Uregulowania krajowe

Przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o VAT należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.; dalej: Kodeks cywilny). Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i  materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w  szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i  wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przy czym, zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i  materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w art. 55¹ Kodeks cywilny, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi jednak stanowić całość. Oznacza to, że aby mówić o transferze przedsiębiorstwa, przenoszone składniki majątkowe muszą umożliwiać prowadzenie samodzielnej działalności wyłącznie w oparciu o te składniki.

Odmiennie niż w przypadku przedsiębiorstwa, przepisy ustawy o VAT definiują pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zgodnie z art. 2 pkt 27e tej ustawy, zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i  niematerialnych (w tym zobowiązań).

Jak podkreśla się zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i praktyce organów podatkowych, kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie.

Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i  funkcjonalnej (tak m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 czerwca 2012 r., sygn.  akt I FSK 1586/11).

Najistotniejsze dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest natomiast ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

W odniesieniu do kryterium wyodrębnienia organizacyjnego organy podatkowe wskazują, że  najważniejszym elementem determinującym spełnienie tej przesłanki jest istnienie w obrębie przedsiębiorstwa zespołu składników, połączonych w jedną grupę ze względu na rolę jaką odrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Powyższe oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki te odgrywają w  funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, tj. na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i  funkcjonalnie całość.

Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa. Organy podatkowe akceptują również sytuacje, w których w strukturach przedsiębiorstw istnieje wyodrębniona struktura organizacyjna, która wprawdzie nie została wyodrębniona formalnie w drodze np.  uchwały zarządu, ale jest jednak wyodrębniona w sposób faktyczny, w szczególności organizacyjny, od pozostałych działów spółki (stanowisko zaakceptowane np. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 grudnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.557.2021.2.MZA). Podobne stanowisko prezentują sądy administracyjne np. WSA we Wrocławiu w wyroku z 24 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Wr 1125/16 wskazał, że przez wyodrębnienie organizacyjne należy rozumieć umieszczenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w strukturze organizacyjnej przedsiębiorcy przykładowo jako oddział, zakład lub dział spółki zajmujący się prowadzeniem określonego rodzaju działalności, ale także każda inna formę wyodrębnienia organizacyjnego (nie musi ono mieć sformalizowanego charakteru). Wyodrębnienie organizacyjne oznacza zatem, że  zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej, które niekoniecznie przybiera postać sformalizowaną.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Stanowisko takie zostało zaprezentowane m.in. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 14 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.559.2021.1.PK. O wyodrębnieniu finansowym można mówić wówczas w przypadku istnienia samej możliwości wyselekcjonowania podstawowych informacji o sytuacji finansowej i majątkowej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Taka możliwość powinna występować w ramach istniejącego systemu rachunkowości przedsiębiorstwa i powinna umożliwiać wyodrębnienie tych zapisów księgowych, które dotyczą operacji gospodarczych dokonanych w związku z działalnością zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza zatem, np. konieczności prowadzenia odrębnej księgowości, czy też konieczności sporządzania odrębnego bilansu/rachunku zysków i strat dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Powszechnie przyjmuje się, że ta potencjalna zdolność do samodzielnej realizacji zadań wyraża się możliwością realizacji określonych zadań gospodarczych przez zespół składników majątkowych przyporządkowanych do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, który mógłby de facto stanowić oddzielne i  niezależne przedsiębiorstwo realizujące dane zadania w sposób samodzielny, poczynając od momentu wyodrębnienia tego zespołu. Zatem istotą tego kryterium jest ustalenie, czy rozpatrywany zespół składników majątku, jako odrębna całość, byłby w stanie, od momentu jego wydzielenia, w sposób samodzielny funkcjonować na rynku w formie odrębnego przedsiębiorstwa. Na takie rozumienie ww. pojęcie wskazują także organy podatkowe, np.  w  interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.615.2021.2.MAZ, w której organ stwierdził, że aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową. Jak wskazał np. NSA w wyroku z 24 listopada 2016 r., sygn. I FSK 1316/15.: „Okoliczność, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzy zespół składników majątkowych zdolny do prowadzenia niezależnej (samodzielnej) działalności gospodarczej należy rozumieć w ten sposób, że w kształcie, w jakim zespół ten jest zbywany, może on wykonywać określone zadania gospodarcze. Innymi słowy, realizacja określonych zadań gospodarczych możliwa jest z wykorzystaniem tego określonego zespołu składników majątkowych Jednocześnie zwraca się uwagę, że wyodrębnienie to powinno istnieć już na moment dokonywania danej transakcji, a nie dopiero po jej dokonaniu (tak m.in. wyroki NSA z 20 stycznia 2017 r., sygn. akt II FSK 2463/16 oraz z 10 stycznia 2017 r., sygn. akt II FSK 2991/15).

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych oraz praktyki, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w  obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o  zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Podsumowując, na gruncie ustawy o VAT mamy do czynienia z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych w ten sposób, że mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art.  2  pkt 27e ustawy o VAT.

Ocena Wnioskodawcy - sprzedaż Centrum Logistycznego Odnosząc powyższe zasady do zaprezentowanego opisu zdarzenia przyszłego, zdaniem Spółki sprzedaż Centrum Logistycznego należy uznać za transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (względnie: przedsiębiorstwa) w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Świadczy o tym spełnienie wszystkich niezbędnych ku temu przesłanek.

Po pierwsze - przedmiotem sprzedaży będzie zespół składników materialnych i  niematerialnych, w tym zobowiązania. Sprzedaż obejmie bowiem nie tylko rozliczenie poniesionych na cudzym gruncie nakładów w postaci budowy hal magazynowo-usługowo-biurowych wraz z infrastrukturą towarzysząca.

Przedmiotem sprzedaży będą także umowy najmu lub dzierżawy zawarte przez Spółkę z  najemcami hal magazynowo-usługowo-biurowych, wraz z płynącymi z nich wierzytelnościami względem Spółki.

Przedmiotem sprzedaży będą też umowy zawarte przez Spółkę z dostawcami usług niezbędnych do funkcjonowania hal magazynowo-usługowo-biurowych (w tym ww. umowy o przyłącza, ochronę, administrację itp.) i płynące z tych umów zobowiązania Spółki względem dostawców. Przedmiotem sprzedaży będą też inne związane z inwestycją Centrum Logistycznego zobowiązania Wnioskodawcy, w tym wynikające z umowy kredytu bankowego zaciągniętego dla zrealizowania ww. inwestycji, a także akty administracyjne, które mogą być przedmiotem obrotu.

Innymi słowy, Spółka nie pozostawi w swoim majątku jakiegokolwiek istotnego składnika materialnego lub niematerialnego związanego z Centrum Logistycznym. Zatem, pierwsza przesłanka do uznania sprzedawanego Centrum Logistycznego za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część jest zdaniem Spółki spełniona.

Po drugie, skoro przedmiotem sprzedaży jest zespół składników materialnych i  niematerialnych niezbędne jest określenie, czy jest on (ten zespół) organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie. I tu ponownie, na tak postawione pytanie należy zdaniem Spółki udzielić odpowiedzi twierdzącej. Sprzedawane składniki Centrum Logistycznego są bez wątpienia wyodrębnione organizacyjnie. Są bowiem połączone w jedną grupę ze względu na rolę jaką odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, tworzą zorganizowany zespół o jasnym przeznaczeniu na cele działalności w zakresie wynajmu hal magazynowo-usługowo-biurowych. W tym zakresie, istnieje odrębność operacyjna działalności Spółki dotyczącej Centrum Logistycznego od jakiejkolwiek innej (ewentualnej) działalności Spółki. Inna sprawa, że obecnie Spółka prowadzi działalność wyłącznie w zakresie wynajmu Centrum Logistycznego, więc odrębność organizacyjna rozumie się w tym wypadku sama przez siebie. W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy Centrum Logistyczne spełnia kryteria pozwalające na uznanie go za jednostkę wyodrębnioną organizacyjnie w istniejącym przedsiębiorstwie.

Centrum Logistyczne jest też wyodrębnione finansowo. Funkcjonujący w Spółce system finansowo- księgowy pozwala na wyodrębnienie i przypisanie przychodów i kosztów do działalności Centrum Logistycznego, co według ww. praktyki organów podatkowych wystarczające jest dla uznania, że przesłanka wyodrębnienia finansowego Centrum Logistycznego w istniejącym przedsiębiorstwie jest w przedmiotowej sytuacji spełniona. Istnieje możliwość wyselekcjonowania podstawowych informacji o sytuacji finansowej i majątkowej Centrum Logistycznego. Spółka nie prowadzi odrębnej księgowości dla Centrum Logistycznego, bo jego działalność stanowi w istocie jedyny aspekt działalności Spółki.

Zupełnie nie stoi to jednak na przeszkodzie możliwości wyselekcjonowania informacji o  sytuacji finansowej i majątkowej Centrum Logistycznego w ramach funkcjonującego w Spółce systemu rachunkowości.

Po trzecie wreszcie - skoro mamy do czynienia z finansowo i organizacyjnie wyodrębnionym zespołem składników materialnych i niematerialnych, niezbędne jest określenie, czy są one także wyodrębnione funkcjonalnie w taki sposób, że może być przeznaczone do samodzielnej realizacji określonych zadań gospodarczych. Także i ten warunek jest zdaniem Spółki w przypadku sprzedaży Centrum Logistycznego spełniony. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Centrum Logistyczne jest zdolne do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo, gdyż obejmuje niezbędny do tego zespół składników. Dzięki powyższemu, po dokonaniu sprzedaży, Centrum Logistyczne może nieprzerwanie być wykorzystywane do swojego zasadniczego celu, tj. w zakresie komercyjnego wynajmu i dzierżawy powierzchni magazynowo-usługowo-biurowych na rzecz aktualnych najemców i dzierżawców. Tym bardziej, że Spółka sprzeda wszystkie składniki materialne i niematerialne związane z Centrum Logistycznym. W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, że wystarczające jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej uprzednio w tym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej (tak m.in. wyrok NSA z 25 kwietnia 2018 r., sygn. akt I FSK 1204/16). Brak danego składnika wśród przenoszonych składników nie jest zatem automatyczną przesłanką utraty przez przedmiot wkładu charakteru przedsiębiorstwa (zorganizowanej części przedsiębiorstwa), jeśli jego wyłączenie nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź zorganizowanej jego części. W wypadku Centrum Logistycznego, tego rodzaju braków nie będzie. Spotka nie przenosi co prawda np. nazwy prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa, niemniej dla funkcjonalnego wyodrębnienia Centrum Logistycznego nie ma to żadnego znaczenia.

Kluczowe jest za to, że Centrum Logistyczne stanowi zespół składników przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych w zakresie świadczenia usług najmu powierzchni magazynowo- usługowo-handlowych znajdujących się w jednym miejscu (tj. na działkach o  nr  1, 2 i 3 obręb (…). Temu celowi służą bowiem zarówno naniesienia na cudzym gruncie (np. hale i infrastruktura towarzysząca), zawarte przez Spółkę umowy z  których wynikają należne wierzytelności oraz zaciągnięte zobowiązania. Centrum Logistyczne obejmuje więc niezbędny do samodzielnego funkcjonowania zespół składników. W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy Centrum Logistyczne stanowi same w sobie oddzielne przedsiębiorstwo samodzielnie prowadzące działalność gospodarczą.

Istnieje dzięki niemu możliwość realizacji określonych zadań gospodarczych, a to ze względu na zespół składników majątkowych przyporządkowanych do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Centrum Logistyczne posiada też potencjalną i faktyczną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Po dokonaniu transakcji sprzedaży Centrum Logistycznego na Wydzierżawiającego, nowy właściciel uzyska faktyczną i prawną możliwość prowadzenia (kontynuowania) działalności Centrum Logistycznego w oparciu o zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowiących przedmiot transakcji. Nabywca nie będzie musiał podejmować istotnych działań faktycznych lub prawnych ani angażować dodatkowych składników majątku, np. nie będzie miał konieczności wybudowania dodatkowej infrastruktury czy instalacji dodatkowych urządzeń ani też zatrudniania personelu. Na nabywcę działalności Centrum Logistycznego przejdą prawa i obowiązki z  umów, które będą na dzień transakcji zawarte, a będą konieczne do prowadzenia działalności Centrum Logistycznego. Dzięki temu, po sprzedaży Centrum Logistyczne może w  sposób nieprzerwany funkcjonować w dotychczasowym zakresie, tyle że pod auspicjami Wydzierżawiającego. Tym bardziej, że w wyniku sprzedaży Centrum Logistycznego dojdzie do swego rodzaju konsolidacji majątku po stronie Wydzierżawiającego (będzie mu przysługiwać nie tylko prawo użytkowania wieczystego gruntu ale i naniesione na tym gruncie hale usługowo-magazynowo-biurowe, infrastruktura towarzysząca oraz pozostałe opisywane wyżej składniki majątkowe i niemajątkowe).

Uwzględniając powyższe, zdaniem Spółki sprzedawany zespół składników majątkowych i  niemajątkowych składających się na Centrum Logistyczne w kształcie, w jakim zespół ten jest zbywany, nadaje się prowadzenia niezależnej (samodzielnej) działalności gospodarczej. Zatem transakcja sprzedaży nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT powinna być uznana za transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (względnie zbycia przedsiębiorstwa).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z  2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów, czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.

Jak stanowi art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o  podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.