Wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla czynności udzielania nieoprocentowanych pożyczek pracownikom... - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.551.2022.1.MKA

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 3 listopada 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.551.2022.1.MKA

Temat interpretacji

Wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla czynności udzielania nieoprocentowanych pożyczek pracownikom Spółki.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe. 

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla czynności udzielania nieoprocentowanych pożyczek pracownikom Spółki.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Spółka A. sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) jest spółką istniejącą od (…) r. Spółka jest (…) spółką należącą do międzynarodowej Grupy C. (dalej: „Grupa”) z centralą położoną (…) (dalej: „Centrala”).

Spółka powstała poprzez podział spółki B. sp. z o.o., należącej również do grupy C., w ten sposób, że w (…) r. w trybie art. 529 par. 1 ust. 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2020 r. poz. 1526 ze zm.) nastąpiło przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa na Spółkę. Od tego momentu Spółka zatrudnia pracowników.

Pracownicy Spółki, tak jak pracownicy innych spółek z Grupy, są objęci programem akcjonariatu pracowniczego (dalej: „Program”), który jest inicjatywą Centrali przeznaczoną dla pracowników Grupy.

Do uczestnictwa w Programie są uprawnieni wszyscy pracownicy spółek Grupy na całym świecie. W ramach Programu akcje Centrali są subskrybowane i gromadzone w imieniu pracowników przez pracowniczy fundusz wspólnego inwestowania.

W celu zapłaty przez pracownika za akcje Centrali nabywane w ramach Programu, każdy pracownik Spółki jest uprawniony do wzięcia nieoprocentowanej pożyczki od Spółki. W (…) r. Spółka udzieliła już takich pożyczek swoim pracownikom i będzie ich udzielać w latach kolejnych, w których pracownicy będą objęci Programem (nie jest to zdarzenie jednorazowe). Pożyczka byłaby zwracana przez pracownika w 12 ratach miesięcznych, potrącanych z wynagrodzenia.

Pytanie

Czy przedmiotowa pożyczka udzielona przez Spółkę w ramach wsparcia udziału pracownika w programie akcjonariatu pracowniczego Grupy będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, czynność udzielania pracownikom pożyczek w celu finansowania udziału w programie, stanowić powinna czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednakże, z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, czynność ta będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Uzasadnienie stanowiska

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Świadczenie usług - stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy - to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Kwestię zrównania czynności nieodpłatnych z odpłatną dostawą towarów lub odpłatnym świadczeniem usług regulują art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Według regulacji art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zgodnie z powyższymi unormowaniami, w pewnych ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Warunki, których spełnienie powoduje, że nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług:

w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa – użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia – w całości lub w części – podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

w przypadku świadczenia usług – świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Przedmiotowa czynność polegająca na udzieleniu nieoprocentowanej pożyczki pracownikowi przez Spółkę będzie spełniała wymagania art. 8 ust. 2, ponieważ udzielanie pożyczek następuje na cele osobiste pracowników. W rezultacie, udzielenie pożyczki pracownikowi przez Spółkę będzie nieodpłatnym świadczeniem usługi, które na mocy przywołanych przepisów będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy pamiętać, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał, jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, na mocy ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług podmiot, który dokonał incydentalnej transakcji i jednocześnie nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Opisana we wniosku czynność polegająca na udzielaniu pracownikom pożyczek w związku z ich udziałem w Programie nie będzie stanowić czynności incydentalnej. Spółka udzieliła takich pożyczek w (…) r. oraz planuje ich udzielić również w latach kolejnych, w których będą organizowane kolejne edycje Programu. Udzielanie przez Spółkę pożyczek pracownikom będzie wynikało z przyjętych zasad rozliczenia kosztów udziałów w Programie, gdzie jedną z form zapłaty za nabyte przez pracowników Spółki akcje Centrali będzie przedmiotowa pożyczka. W związku z tym, że Spółka zdecydowała się na udostępnienie takiej formy zapłaty za nabyte przez pracowników akcje Centrali oraz biorąc pod uwagę fakt, iż Program jest dostępny dla wielu pracowników należy stwierdzić, że czynność w postaci udzielania pożyczek przez Spółkę jej pracownikom będzie cechował zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy. Wynika to z faktu, że Spółka będzie udzielała przedmiotowej pożyczki wielu pracownikom, którzy zdecydują się na udział w Programie. Taka postawa Spółki dowodzi, że udzielane pożyczki nie będą miały charakteru incydentalnego, bez zamiaru wykonywania w sposób częstotliwy.

W konsekwencji należy stwierdzić, iż w omawianym przypadku, Spółka będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Zgodnie jednak z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT przedmiotowa pożyczka udzielona pracownikom podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, co wynika z treści przywołanego przepisu: „Zwalnia się od podatku: usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę”. W rezultacie przedmiotowa czynność polegająca na udzieleniu przez Spółkę pożyczki pracownikom będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz korzystała ze zwolnienia z tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Należy wskazać, że inne spółki należące do Grupy, w tym spółka B. sp. z o.o. uzyskały pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego, tj. uzyskały potwierdzenie, że czynność udzielania pracownikom pożyczek w celu finansowania udziału w Programie, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednakże z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, czynność ta korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Takie stanowisko potwierdzają również interpretacje podatkowe oraz wyroki sądów administracyjnych wydane w podobnych sprawach w tym m.in.:

1)Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 25 kwietnia 2019 r. III SA/Wa 2276/18

„DKIS pomija jednak, że wykonywanie czynności zwolnionych nie oznacza wykonywania czynności spoza zakresu opodatkowania tym podatkiem. Wręcz przeciwnie, wykonywanie czynności zwolnionych oznacza wykonywanie świadczeń, które mieszczą się w tym zakresie. Wszakże zwolnienia z opodatkowania dotyczą zawsze czynności podlegających opodatkowaniu danym podatkiem. W przeciwnym razie nie byłoby sensu ustanawiania zwolnienia.

Wbrew stanowisku DKIS, opisane czynności nieodpłatnego udzielania pożyczek pracownikom, mieszczą się zatem w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niezależnie od tego czy stanowią czynność opodatkowaną, czy też czynność zwolnioną. tych powodów DKIS udzielił wadliwej odpowiedzi na pytanie pierwsze, gdyż winien uznać, że stanowisko Skarżącej było prawidłowe.”

2)Interpretacja indywidualna z 1 marca 2016 r. IPPP1/4512-137/16-2/EK

„Z uwagi na przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że zamierzona czynność udzielania pracownikom pożyczek w celu finansowania udziału w programie, stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednakże z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z powołanego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, czynność ta będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.”

3)Interpretacja indywidualna z 12 lutego 2016 r. IPTPP2/4512-625/15-2/SM

„Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, iż skoro Wnioskodawca z tytułu planowanego udzielania pożyczek swoim pracownikom nie uzyska wynagrodzenia w postaci odsetek, to tym samym czynność ta nie będzie stanowiła odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Jednocześnie treść wniosku wskazuje, że wykonana usługa nie będzie służyła celom działalności Wnioskodawcy, bowiem przeznaczona będzie na potrzeby osobiste pracowników - na cele mieszkaniowe. Wobec powyższego stwierdzić należy, iż planowana czynność udzielania nieoprocentowanych pożyczek będzie podlegała opodatkowaniuzwiązku z uznaniem ich za odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy. Jednakże z uwagi na fakt, iż przedmiotowe usługi mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.”

4)Interpretacja indywidualna z 29 października 2021 r. 0112-KDIL1- 2.4012.363.2021.ST

„Podsumowując, udzielenie niskooprocentowanych pożyczek finansowanych ze środków obrotowych Spółki na rzecz jej Pracowników stanowi/będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, która korzysta/będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.”

W świetle powyższego, zdaniem Spółki zamierzona czynność udzielania pracownikom pożyczek w celu finansowania udziału w programie, stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednakże z uwagi na spełnienie przesłanek wynikających z powołanego art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, czynność ta będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. 

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.  

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy,

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Ponadto, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.

Jak wynika z art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Ze wskazanych regulacji wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa – użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia – w całości lub w części – podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

w przypadku świadczenia usług – świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Aby ustalić czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Powołany art. 8 ust. 2 ustawy stanowi implementację do polskiego systemu prawnego odpowiednio art. 16 oraz art. 26 dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwane dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Zgodnie z tymi regulacjami za odpłatne świadczenie usług uznaje się czynności:

1)użycie towarów stanowiących część majątku przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników lub, bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa, w przypadkach kiedy VAT od takich towarów podlegał w całości lub w części odliczeniu;

2)nieodpłatne świadczenie usług przez podatnika na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 26 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE państwa członkowskie mogą odstąpić od stosowania przepisów ust. 1, pod warunkiem że takie odstępstwo nie będzie prowadzić do zakłóceń konkurencji.

Analiza powołanych przepisów Dyrektywy 2006/112/WE prowadzi do wniosku, iż ratio legis tych regulacji stanowi zapobieżenie sytuacji, w której nieodpłatne świadczenie usług bądź dostawa towarów z uwagi na swój charakter – bez wynagrodzenia – stanowiłoby czynność pociągającą za sobą skutek w postaci naruszenia konkurencji, naruszenia zasady neutralności, naruszenia wynikającej z konstrukcji podatku VAT zasady faktycznego opodatkowania konsumpcji (podatek od wartości dodanej obciąża konsumpcję) oraz zasady powszechności opodatkowania.

Jednocześnie, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wtedy, gdy dokonywane są przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo (…) spółką należącą do międzynarodowej Grupy C.. Pracownicy Spółki, tak jak pracownicy innych spółek z Grupy, są objęci programem akcjonariatu pracowniczego, który jest inicjatywą Centrali przeznaczoną dla pracowników Grupy. Do uczestnictwa w Programie są uprawnieni wszyscy pracownicy spółek Grupy na całym świecie. W ramach Programu akcje Centrali są subskrybowane i gromadzone w imieniu pracowników przez pracowniczy fundusz wspólnego inwestowania. W celu zapłaty przez pracownika za akcje Centrali nabywane w ramach Programu, każdy pracownik Spółki jest uprawniony do wzięcia nieoprocentowanej pożyczki od Spółki. W (…) r. udzielili już Państwo pożyczek swoim pracownikom, którzy zdecydowali się na taką formę finansowania udziału w Programie i będą Państwo ich udzielać w latach kolejnych. Pożyczka będzie zwracana przez pracownika w 12 ratach miesięcznych, potrącanych z wynagrodzenia.

Państwa wątpliwości powstałe na tle przedstawionego opisu sprawy dotyczą kwestii zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, czynności udzielania przez Spółkę nieoprocentowanych pożyczek pracownikom.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.). Zgodnie z ww. przepisem:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Z powyższych regulacji wynika, że w wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Istotnym jest, że udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy czynności te nie znajdują się w jej przedmiotowym zakresie. Bez znaczenia pozostaje to, że tego rodzaju czynności nie są objęte ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym zakresem działalności prowadzonym na podstawie odrębnych przepisów.

W odniesieniu do wskazanych przepisów oraz przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że z tytułu udzielenia pożyczek występują Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że udzielają i będą Państwo udzielać nieoprocentowanych pożyczek pracownikom Spółki. Tym samym z tytułu udzielanych pożyczek nie uzyskają Państwo wynagrodzenia w postaci odsetek. W efekcie, czynność ta nie stanowi/nie będzie stanowić odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wykonywana usługa nie służy/nie będzie służyć celom działalności gospodarczej Spółki, ponieważ pożyczki dla pracowników są/będą udzielane w celu finansowania udziału w Programie, a więc służą/będą służyć celom osobistym pracowników.

Należy jednak wskazać, że ustawodawca w stosunku do czynności udzielania pożyczek przewidział zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zatem, w sytuacji odpłatnego świadczenia tych usług (podlegającego opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy) byłyby one zwolnione od podatku VAT, w związku z tym świadczenie ww. usług nie wiązałoby się z obowiązkiem uiszczenia kwoty podatku należnego.

Z uwagi na przedstawiony we wniosku opis sytuacji oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że udzielanie pracownikom nieoprocentowanych pożyczek w celu finansowania udziału w Programie, co do zasady wpisuje się w regulację prawną art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy. Jednakże w okolicznościach analizowanej sprawy przepis art. 8 ust. 2 ustawy – odnoszący się do nieodpłatnego świadczenia usług – nie znajdzie zastosowania, ponieważ realizowane przez Państwa czynności (udzielanie nieoprocentowanych pożyczek pracownikom) w przypadku uznania ich za podlegające opodatkowaniu korzystałyby ze zwolnienia od podatku.

W konsekwencji, czynność udzielania pracownikom nieoprocentowanych pożyczek nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko jest nieprawidłowe. 

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz

zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych, należy zwrócić uwagę na to, że interpretacje indywidualne są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą innych organów wydających interpretacje indywidualne w sprawach innych podatników, co jest tym bardziej zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw podlegających interpretacjom. Również interpretacje powołane przez Państwa na poparcie własnego stanowiska rozstrzygają w odmiennych stanach faktycznych od sytuacji przedstawionej we wniosku.

Zatem, z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Państwa interpretacje indywidualne nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w analizowanej sprawie i zostały potraktowane jako element Państwa argumentacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych. 

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 569 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).