opodatkowanie opłat za udostępnianie przystanków oraz prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.116.2022.2.AZ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 25 marca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.116.2022.2.AZ

Temat interpretacji

opodatkowanie opłat za udostępnianie przystanków oraz prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

-wyłączenia z opodatkowania opłat za udostępnianie przystanków na rzecz przewoźników – jest prawidłowe,

-braku prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie dotyczącym budowy Centrum przesiadkowego – jest prawidłowe,

-prawa do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie dotyczącym budowy punktu ładowania samochodów – jest prawidłowe.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto (dalej: „Miasto” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Miasto jako jednostka samorządu terytorialnego wykonuje w ramach ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) działania w zakresie realizacji zadań własnych oraz na podstawie innych ustaw w zakresie zadań zleconych.

Zgodnie z art. 6 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów oraz zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokojenie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Zadania użyteczności publicznej gminy obejmują między innymi sprawy związane z lokalnym transportem zbiorowym, sprawy: gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, ochrony środowiska oraz sprawy utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Zgodnie natomiast z art. 18 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1371, dalej: „ustawa o publicznym transporcie zbiorowym”) do zadań własnych gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego należą budowa, przebudowa i remont:

1)przystanków komunikacyjnych oraz dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina;

2)wiat przystankowych lub innych budynków służących pasażerom, posadowionych na miejscu przeznaczonym do wsiadania i wysiadania pasażerów lub przylegających do tego miejsca, usytuowanych w pasie drogowym dróg publicznych bez względu na kategorię tych dróg.

W strukturze organizacyjnej Miasta funkcjonuje Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej (dalej: „Zakład”), mający formę samorządowego zakładu budżetowego.

Przedmiot wniosku

Miasto realizuje inwestycję pn. „….” (dalej: „inwestycja”). Planowany termin zakończenia inwestycji to wrzesień 2022 r. Inwestycja finansowana jest ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 oraz środków własnych Miasta.

Głównym celem inwestycji jest zwiększenie atrakcyjności transportu publicznego dla pasażerów. Natomiast celami pośrednim są:

-podniesienie komfortu życia i podróżowania mieszkańców Miasta,

-wzrost poziomu mobilności mieszkańców Miasta,

-poprawa stanu środowiska naturalnego poprzez ograniczenie zanieczyszczeń powietrza z sektora transportowego,

-wzrost świadomości społecznej związanej z ograniczeniem negatywnego wpływu na środowisko sektora transportu.

Zakres inwestycji obejmuje:

-wykonanie nowej nawierzchni asfaltowej pętli oraz odcinka ...;

-budowę parkingów park&ride z drogami dojazdowymi (54 miejsca postojowe w tym 2 dla niepełnosprawnych);

-budowę dwóch zatok autobusowych postojowych i jednej przystankowej oraz 2 wiat przystankowych (dalej: „Przystanki”);

-budowę chodników, wymianę nawierzchni na części chodnika wzdłuż ul. Dworcowej;

-budowę WC samoobsługowego;

-wykonanie schodów terenowych;

-budowę oświetlenia terenu (17 latarni);

-instalację 4 kamer monitoringu miejskiego;

-rozbudowę kanalizacji deszczowej;

-budowę przyłącza wody, kanalizacji sanitarnej oraz przyłącza energetycznego;

-montaż 3 szt. smart ławek;

-montaż wiaty rowerowej z samoobsługową stacją naprawy rowerów;

-zabezpieczenie instalacji teletechnicznych PKP;

-małą architekturę (ławki, kosze, mury oporowe)

(dalej powyższe łącznie jako: „Centrum przesiadkowe”).

W ramach inwestycji planowana jest także budowa punktu ładowania samochodów elektrycznych (dalej: „Punkt ładowania samochodów”).

Cała infrastruktura powstała w ramach inwestycji będzie nazywana dalej w niniejszym wniosku jako: „Infrastruktura”.

Sposób wykorzystania infrastruktury

Miasto pozostanie właścicielem infrastruktury i będzie ponosić koszty związane z jej utrzymaniem, natomiast przekaże infrastrukturę w zarządzanie Zakładowi.

Miasto poprzez Zakład będzie wykorzystywać przedmiot inwestycji w zakresie dot. Centrum przesiadkowego do realizacji zadań własnych Miasta. Za korzystanie z Centrum przesiadkowego nie będą pobierane opłaty. Wyjątkiem może być wykorzystanie przystanków, w stosunku do których Miasto nie wyklucza, że w przyszłości możliwe będzie pobieranie opłat od przewoźników za zatrzymywanie się na przystankach.

Z kolei za korzystanie z punktów ładowania samochodów Miasto będzie pobierać opłaty.

Ponoszone w ramach inwestycji wydatki dokumentowane będą fakturami wystawianymi na rzecz Miasta przez dostawców / usługodawców z wykazanym podatkiem, na których to fakturach Miasto zostanie wskazane jako nabywca określonych towarów / usług (z uwzględnieniem NIP Miasta).

Miasto podkreśla, że ma możliwość wyodrębnienia, jaka część wydatków na infrastrukturę przypadnie wyłącznie na punkt ładowania samochodów, a jaka wyłącznie na Centrum przesiadkowe.

Pytania

1)Czy udostępnianie przystanków na rzecz przewoźników, za które Miasto będzie pobierać opłaty, będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT?

2)Czy Miastu będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie dotyczącym budowy Centrum przesiadkowego?

3)Czy Miastu będzie przysługiwać pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie dotyczącym budowy punktu ładowania samochodów?

Państwa stanowisko w sprawie

1)Udostępnianie przystanków na rzecz przewoźników, za które Miasto będzie pobierać opłaty, będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT.

2)Miastu nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie dotyczącym budowy Centrum przesiadkowego.

3)Miastu będzie przysługiwać pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie dotyczącym budowy punktu ładowania samochodów.

Ad. 1 Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu ww. podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa wart. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Należy jednak podkreślić, że zarówno odpłatna dostawa towarów, jak również odpłatne świadczenie usług, podlegają opodatkowaniu, jeżeli są wykonywane przez podmiot działający w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, w rozumieniu tej ustawy, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast na mocy art. 6 ust. 1 cyt. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym), lokalnego transportu zbiorowego (art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym), ochrony środowiska (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym) oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym). Jak stanowi art. 9 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym, zadaniami użyteczności publicznej, są zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

Z kolei na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, jest gmina na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich lub której powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin, które zawarły porozumienie. Na mocy art. 8 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, do zadań organizatora należy planowanie rozwoju transportu, organizowanie publicznego transportu zbiorowego oraz zarządzanie publicznym transportem zbiorowym.

W myśl art. 15 ust. 1 pkt 3 i pkt 6 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega w szczególności na zapewnieniu odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w szczególności w zakresie standardów dotyczących przystanków komunikacyjnych oraz dworców, korzystania z przystanków komunikacyjnych oraz dworców, funkcjonowania zintegrowanych węzłów przesiadkowych, funkcjonowania zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego, systemu informacji dla pasażera, jak również określaniu przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów. Stosownie do art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad. W myśl art. 16 ust. 7 ww. ustawy, opłaty, o których mowa w ust. 4, stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego, z przeznaczeniem na utrzymanie przystanków komunikacyjnych oraz dworców, o których mowa w ust. 4, oraz realizację zadań określonych w art. 18 - w przypadku gdy organizatorem jest gmina.

Biorąc pod uwagę powyższe należy wskazać, że w przypadku gdy właściwa jednostka samorządowa ustanowi - w drodze uchwały wydanej na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym - opłatę za korzystanie z przystanków, jednym z warunków korzystania z tych obiektów, określonych uchwałą wydaną na podstawie art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, powinien być obowiązek ponoszenia przez podmioty świadczące usługi przewozowe tej opłaty.

Dodatkowo należy zauważyć, że jednostka samorządu terytorialnego nie ma swobody wydatkowania dochodów uzyskanych z opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego. Środki uzyskane w ww. sposób mogą być wydatkowane wyłącznie na cele wskazane w ustawie o publicznym transporcie drogowym.

Mając na uwadze powyższe rozważania, zdaniem Miasta należy stwierdzić, że czynności polegające na udostępnianiu przystanków na rzecz przewoźników należą do imperium uprawnionego organu zarządzającego daną drogą publiczną i infrastrukturą jej towarzyszącą, który wyposażony w kompetencje do orzekania w tych sprawach, realizuje zadania publiczne, wynikające z ustawowego powołania do pełnienia funkcji zarządcy dróg.

W konsekwencji, Miasto jako jednostka samorządu terytorialnego, w odniesieniu do opłat pobieranych od przewoźników za udostępnienie na ich rzecz przystanków, będzie spełniać obie przesłanki wskazane w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Pobieranie przez Miasto opłat (daniny publicznej) za korzystanie przez przewoźników z przystanków będzie zatem przejawem wykonywania władztwa publicznego. Podmiot sprawujący zarząd nad lokalnym transportem zbiorowym przy wykonywaniu tych czynności działa na ustawowo uregulowanych zasadach, a zatem nie jest w stanie dokonywać modyfikacji, dopuszczalnych w stosunkach cywilnoprawnych w ramach swobody zawierania umów. Organ taki, co istotne, pobiera należność o charakterze daniny publicznej, zaś dochód uzyskany z jej poboru służy celom publicznym. Tak więc, w świetle art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, Miasto nie będzie w tym przypadku podatnikiem VAT i w konsekwencji świadczona za odpłatnością czynność udostępniania przewoźnikom przystanków nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, przykładowo w:

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 kwietnia 2021 r. o sygn. 0111-KDIB3-2.4012.44.2021.2.AR: „pobieranie przez Gminę opłat (daniny publicznej) za korzystanie przez operatorów publicznego transportu zbiorowego i przewoźników drogowych z przystanków komunikacyjnych jest bez wątpienia przejawem wykonywania władztwa publicznego. (...) w świetle art. 15 ust. 6 ustawy, Gmina nie jest w tym przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług i w konsekwencji świadczona za odpłatnością czynność udostępniania przewoźnikom przystanków nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.”;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 kwietnia 2018 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.179.2018.1.JSO: „czynności prawne polegające na udostępnianiu przystanków na rzecz przewoźników należą do imperium uprawnionego organu zarządzającego daną drogą publiczną i infrastrukturę jej towarzyszącą, który wyposażony w kompetencje do orzekania w tych sprawach, realizuje zadania publiczne, wynikające z ustawowego powołania do pełnienia funkcji zarządcy dróg. W konsekwencji należy wskazać, że Wnioskodawca - jako jednostka samorządu terytorialnego - spełnia obie przesłanki wskazane w art. 15 ust. 6 ustawy. Zatem pobieranie przez Gminę opłat (daniny publicznej) za korzystanie przez operatorów publicznego transportu zbiorowego i przewoźników drogowych z przystanków komunikacyjnych jest bez wątpienia przejawem wykonywania władztwa publicznego. (...) Tym samym ww. czynności udostępniania przystanków komunikacyjnych, z tytułu których pobierane są ww. opłaty, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 listopada 2018 r. o sygn. 0111-KDIB3-2.4012.521.2018.4.AZ: „Tak więc w świetle art. 15 ust. 6 ustawy o VAT Wnioskodawca nie jest w tym przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług, a opłaty pobierane od przewoźników za korzystanie z przystanków w okolicznościach opisanych we wniosku, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.”;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 października 2019 r. o sygn. 0112-KDIL2- 1.4012.361.2019.1.SS;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 maja 2018 r. o sygn. 0115-KDIT1-1.4012.202.2018.1.RH;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 maja 2017 r. o sygn. 0115-KDIT1-1.4012.155.2017.1.BS.

Podsumowując, zdaniem Miasta w zakresie udostępniania przewoźnikom przystanków za opłatą Miasto będzie działać jako organ władzy publicznej i w tym zakresie wyłączone będzie z kategorii podatników podatku VAT. Tym samym, czynności udostępniania przystanków, z tytułu których pobierane będą ww. opłaty, nie będą podlegać opodatkowaniu VAT.

Ad. 2 i Ad. 3

Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w niniejszej sprawie. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

-zostały nabyte przez podatnika tego podatku (przesłanka podmiotowa) oraz

-pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi (przesłanka przedmiotowa).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Miasto jako podatnik VAT

Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, że kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT. Jak już zostało wskazane powyżej, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Natomiast w myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Kolejno, stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

W konsekwencji, kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady, te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.

Związek wydatków z działalnością opodatkowaną VAT

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT. Z literalnej interpretacji art. 86 ust. 1 ustawy o VAT bezpośrednio wynika, że odliczyć można podatek naliczony związany z transakcjami, których następstwem jest określenie podatku należnego. Tym samym, zasada ta wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku w Dyrektywie VAT. Przepisy Rozdziału 1-4 Tytułu X Dyrektywy VAT (art. 167 i nast.) wprowadzają podstawową regułę wspólnego systemu podatku VAT, zgodnie z którą podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, natomiast prawo takie nie przysługuje w przypadku dokonywania transakcji zwolnionych lub nieopodatkowanych.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z brzmienia powołanych przepisów wynika, iż pojęcia dostawy towarów i świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT uzupełniają się w tym sensie, iż co do zasady, czynności podejmowane przez podatników należy uznać za świadczenie usług, o ile nie stanowią one dostawy towarów. Takie skonstruowanie zakresu czynności opodatkowanych prowadzi do realizacji zasady powszechności opodatkowania.

Ad. 2 - Brak prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie dotyczącym budowy Centrum przesiadkowego

Miasto jako podatnik VAT w ramach ponoszenia wydatków na inwestycję w zakresie dotyczącym Centrum przesiadkowego - pierwsza przesłanka

Jak zostało wskazane w uzasadnieniu stanowiska dot. pytania nr 1, w myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują zadania z zakresu, m.in. ochrony środowiska i przyrody, ładu przestrzennego, lokalnego transportu zbiorowego, spraw gminnych dróg, ulic, mostów, placów, organizacji ruchu drogowego, utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 1-2, 4, 15 ustawy o samorządzie gminnym).

Mając na uwadze powyższe zdaniem Miasta należy uznać, iż nabywając towary / usługi celem realizacji inwestycji w zakresie dot. Centrum przesiadkowego, nie będzie nabywać ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie będzie działać w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Miasto realizując inwestycję w tym zakresie działać będzie w charakterze organu władzy publicznej, zatem wydatki związane z inwestycją dot. Centrum przesiadkowego będą ponoszone w związku z realizacją zadań wynikających z ustawy o samorządzie gminnym. Miasto nie przewiduje wykorzystywania nabytych towarów / usług w ramach realizacji inwestycji w zakresie dot. Centrum przesiadkowego do świadczenia odpłatnych usług/ dostawy towarów, które podlegać będą opodatkowaniu VAT po stronie Miasta i będą stanowić działalność gospodarczą Miasta w rozumieniu ustawy o VAT.

W takim ujęciu wydatki na inwestycję będą zatem ponoszone w celu realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Miasta, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

Związek wydatków na inwestycję w zakresie dotyczącym Centrum przesiadkowego z działalnością opodatkowaną - druga przesłanka

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek (co najmniej pośredni) ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Jak wynika z powyższych rozważań, wydatki, które będą ponoszone w ramach realizacji inwestycji w zakresie dot. Centrum przesiadkowego będą mieć na celu realizację zadań własnych Miasta i nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Tym samym, w ocenie Miasta, nie wystąpi związek pomiędzy wydatkami na inwestycję w zakresie dot. budowy Centrum przesiadkowego a wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT przez Miasto. Co istotne, konkluzji tych nie zmienia ewentualna możliwość pobierania przez Miasto opłat od przewoźników za możliwość zatrzymywania się na Przystankach. Jak bowiem Miasto wskazało powyżej, opłaty te, zdaniem Miasta, nie będą podlegać opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, druga przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkująca możliwość odliczenia VAT naliczonego, również nie zostanie spełniona.

Stanowisko Miasta w powyższym zakresie znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych, przykładowo w:

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 marca 2021 r. o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.27.2021.1.DS: „Przedmiotowy projekt dotyczy budowy publicznej infrastruktury utworzonej w celu zaspokajania potrzeb mieszkańców, nie zalicza się do generujących dochód z tytułu jej użytkowania, w związku z czym wydatek poniesiony na przebudowę infrastruktury objętej projektem nie służy czynnościom opodatkowanym. (...) Podsumowując, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy, Gmina Miejska (...) nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją projektu pn. „(...)”, z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.”;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 października 2018 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.394.2017.1.TK: „Gmina, nie będzie miała możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w związku z realizacją projektu pn. „Budowa zintegrowanego centrum przesiadkowego wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą” współfinansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa na lata 2014-2020. Powyższe wynika z tego, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Gmina nie będzie działała jako podatnik VAT, a wydatki związane z realizacją projektu nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem”.

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 sierpnia 2019 r. o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.265.2019.1.OA: „W świetle powołanych przepisów prawa należy zatem stwierdzić, że w przedstawionej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie są spełnione. Wydatki związane z wykonaniem tej inwestycji nie będą bowiem służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT. Ponadto Wnioskodawca realizując opisany projekt, nie działa w charakterze podatnika VAT, lecz jako organ władzy publicznej realizujący zadania własne. Wobec powyższego, nie zostanie spełniony warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy”;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 stycznia 2021 r. o sygn. 0111-KDIB3-2.4012.901.2020.1.EJU;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 stycznia 2019 r. o sygn. 0112-KDIL1-3.4012.778.2018.2.JN;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 grudnia 2019 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.754.2019.2.EJU;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 marca 2019 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.85.2019.1.MP;

-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 grudnia 2019 r. o sygn. 0112-KDIL2-3.4012.620.2019.2.ZD.

W świetle powyższego, zdaniem Miasta nie będzie przysługiwać mu prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na inwestycję w zakresie dot. budowy Centrum przesiadkowego.

Ad 3 - Pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji w zakresie dotyczącym budowy punktu ładowania samochodów

Miasto jako podatnik VAT w ramach ponoszenia wydatków na inwestycję w zakresie dotyczącym budowy punktu ładowania samochodów - pierwsza przesłanka

Mając na uwadze przepisy wskazane w punkcie: „Uwagi ogólne”, w ocenie Miasta w przypadku pobierania opłaty za korzystanie z punktu ładowania samochodów, będzie ono występować w roli podatnika VAT. Miasto stoi na stanowisku, że nie znajdzie w tym przypadku zastosowania art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, ponieważ pobieranie opłaty za korzystanie z punktu ładowania samochodów wykonywane będzie na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej (nawet, gdy umowa zawierana będzie bez formy pisemnej, jedynie poprzez skorzystanie z punktu ładowania samochodów). W ramach tej czynności zdaniem Miasta nie wystąpi ono jako organ władzy publicznej, bowiem udostępnianie punktu ładowania samochodów nie będzie stanowić zadania nałożonego odrębnymi przepisami prawa.

Związek wydatków na inwestycję w zakresie dotyczącym budowy punktu ładowania samochodów z działalności opodatkowaną - druga przesłanka

Jak już zostało wskazane powyżej, z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu podatkiem VAT, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Jednocześnie zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W ocenie Miasta powyższe przepisy wskazują, że odpłatne udostępnianie punktów ładowania samochodów stanowić będzie dostawę towarów opodatkowaną VAT, bowiem w ramach tej czynności dojdzie do dostawy energii elektrycznej na rzecz podmiotów korzystających z punktu ładowania samochodów. Stanowisko znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 listopada 2018 r. o sygn. 0114-KDIP1-3.4012.502.2018.1.MT, która dotyczyła uruchomienia stacji szybkiego ładowania samochodów elektrycznych wraz z infrastrukturą umożliwiającą ładowanie oraz dokonywanie płatności: „zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT energia jest towarem, a zatem w przypadku jej sprzedaży mamy do czynienia z dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1, a nie ze świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Dla użytkownika pojazdu elektrycznego najistotniejsze jest naładowanie pojazdu, a więc pobranie odpowiedniej ilości energii niezbędnej do jego napędu. Nie można więc zgodzić się z Wnioskodawcą, że czynność uruchomienia sieci stacji szybkiego ładowania samochodów elektrycznych wraz z całą infrastrukturą stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.”.

Jednocześnie, w ocenie Miasta, czynność ta nie skorzysta ze zwolnienia z VAT, gdyż ani ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze nie przewidują w takim przypadku zwolnienia z tego podatku.

Mając na uwadze powyższe rozważania, zdaniem Miasta ponoszenie wydatków na inwestycję w zakresie dotyczącym budowy punktu ładowania samochodów elektrycznych będzie mieć bezpośredni związek z wykonywaniem czynności opodatkowany VAT.

Miasto podkreśla, że jest w stanie wyodrębnić, jaka część wydatków ponoszonych w ramach inwestycji przypadnie wyłącznie na budowę punktu ładowania samochodów elektrycznych, w związku z tym zdaniem Miasta będzie przysługiwać mu prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową punktu ładowania samochodów elektrycznych.

Ponadto Miasto wskazuje, że stanowisko odmienne od przestawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Miasto pragnie przytoczyć orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, iż „Prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny”.

Zdaniem Miasta, nie powinno być ono traktowane inaczej / mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów / usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Skoro bowiem Miasto, jako czynny podatnik VAT, zobowiązane będzie uiszczać VAT należny z tytułu odpłatnego udostępniania Punktów ładowania samochodów, to powinno ono mieć jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość świadczenia tej usługi.

Reasumując, zdaniem Miasta:

-Miastu będzie przysługiwać pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków na inwestycję dot. budowy punktu ładowania samochodów;

-Miastu nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków na inwestycję dot. Centrum przesiadkowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Końcowo Organ nadmienia, że jednolity tekst ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ogłoszony jest w Dzienniku Ustaw z 2021 r. poz. 685, ze zm.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, w szczególności wykorzystania infrastruktury do czynności opodatkowanych wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.