Uznanie czynności udzielenia pożyczki za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które podlegać będzie zwolnieniu przedm... - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.692.2019.3.MSO

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 09.01.2020, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.692.2019.3.MSO, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Uznanie czynności udzielenia pożyczki za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które podlegać będzie zwolnieniu przedmiotowemu przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z 26 września 2019 r. (data wpływu 16 października 2019 r.), uzupełnionym pismem z 23 grudnia 2019 r. (data wpływu 30 grudnia 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności udzielenia pożyczki za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które podlegać będzie zwolnieniu przedmiotowemu przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 października 2019 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m. in. podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności udzielenia pożyczki za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które podlegać będzie zwolnieniu przedmiotowemu przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 23 grudnia 2019 r. (data wpływu 30 grudnia 2019 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z 4 grudnia 2019 r. znak: 0111-KDIB2-2.4014.217.2019.2.HS, 0111-KDIB3-1.4012.692.2019.3.MSo.

We wniosku wspólnym złożonym przez:

  • Zainteresowanego będącego stroną postępowania: () Spółka Akcyjna.
  • Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania: () Spółka Akcyjna

przedstawiono następujący stan faktyczny:

Podmioty zdarzenia:

1) () S.A. (dalej Spółka) prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jako taka podlega na jej terytorium opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych. Spółka jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym pod numerem NIP: (). Przedmiotem działalności Spółki, który ujawniony został w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Przedsiębiorców pod numerem KRS () jest:

Przedmiot przeważającej działalności przedsiębiorcy:

  • 63.11.Z, przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność.

Przedmiot pozostałej działalności przedsiębiorcy:

  • 63.11.Z, przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność.

Przedmiot pozostałej działalności przedsiębiorcy:

  • 62.01.Z, działalność związana z oprogramowaniem,
  • 62.02.Z, działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki,
  • 62.03.Z, działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi,
  • 62.09.Z, pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych,
  • 63.12.Z, działalność portali internetowych,
  • 63.99.Z, pozostała działalność usługowa w zakresie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowana,
  • 77.33.Z, wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń biurowych, włączając komputery,
  • 82.99.Z, pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowana,
  • 95.11.Z, naprawa i konserwacja komputerów i urządzeń peryferyjnych.

Spółka w przedmiocie swojej działalności zgłoszonej w KRS nie ma ujętej pozycji pozostałe formy udzielania kredytów (64.92.Z) - jednakże działalność taka wymieniona jest w Statucie Spółki w pozycji 23: Pozostałe formy udzielania kredytów (PKD 64.92.Z);

2) () S.A. (dalej jako Pożyczkobiorca) prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej RP); Spółka jest wpisana do rejestru przedsiębiorców pod numerem KRS () i jako taka podlega na terytorium RP opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych. Pożyczkobiorca jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym pod numerem NIP: ().

Przedstawienie stanu faktycznego:

Pożyczkobiorca w ramach umowy zaciągnął u Spółki pożyczkę umową pożyczki z dnia () r. -zarejestrowaną u Pożyczkodawcy pod numerem (),a u Pożyczkobiorcy pod numerem () - w której Spółka pożycza () złotych Pożyczkobiorcy. Umowa została zawarta na terenie Rzeczpospolitej Polskiej jak również przepływ środków pieniężnych miał miejsce na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Zgodnie z umową środki te zostały przekazane przez Spółkę Pożyczkobiorcy w czterech transzach:

() r. () zł,

() r. () zł,

() r. () zł,

() r. () zł.

Termin spłaty pożyczki to () r. - pożyczkodawca dopuszcza jednak wcześniejszy zwrot.

Pożyczka jest odpłatna - z tytułu jej udzielenia Pożyczkobiorca jest zobowiązany do zapłaty Spółce wynagrodzenia w postaci odsetek kapitałowych ustalonych na poziomie rynkowym.

Pożyczka posiada zabezpieczenie spłaty pożyczki w formie zabezpieczenia wekslowego.

Spółka i Pożyczkobiorca są podmiotami powiązanymi.

Spółka udzielała dotychczas pożyczek innym podmiotom. W roku 2017 Spółka udzieliła ogółem jednej pożyczki - dla Spółki zależnej (powiązanej) - na kwotę () zł. W roku () Spółka również udzieliła jednej pożyczki - podmiotowi niepowiązanemu - na kwotę () zł.

Zarówno u Pożyczkobiorcy jak i w Spółce nie toczy się postępowanie kontrolne (w szczególności nie toczy się postępowanie kontrolne dotyczące zapłaty podatku od czynności cywilno-prawnych dotyczącego opisanej umowy pożyczki).

Niniejszy wniosek nie ma na celu uchylania się lub unikania opodatkowania przez żadną ze stron.

Pomimo, że stanowisko wnioskodawców - zaprezentowane w dalszej części wniosku - jest następujące:

udzielenie przez Spółkę pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, a więc Pożyczkobiorca jest zwolniony na mocy art. 2 ust. 4 Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych z podatku - mając na względzie bezpieczeństwo fiskalne Pożyczkobiorcy - Spółka () S.A. postanowiła złożyć () 2019 r. deklarację PCC-3, w której ujmuje przedstawioną powyżej transakcję pożyczki do opodatkowania. Również dnia () 2019 r. został zapłacony przez Pożyczkobiorcę podatek od czynności cywilno - prawnych w wysokości 0,5% od wartości pożyczki tj. () zł.

Wraz z uzyskaniem potwierdzenia poprawności stanowiska wnioskodawcy przedstawionego we wniosku przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (poprzez wydanie interpretacji zgodnej ze stanowiskiem Pożyczkobiorcy) () S.A. złoży korektę powyższej deklaracji PCC-3.

W związku z powyższym opisem w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytanie

(oznaczenie pytania jak we wniosku):

  1. Czy udzielenie przez Spółkę pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które jest zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT?

Stanowisko Zainteresowanych w zakresie podatku od towarów i usług:

Stanowisko Wnioskodawcy wobec pytania 1).

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż udzielenie przez Spółkę pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT i jako takie podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niemniej na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT czynność ta będzie zwolniona z opodatkowania.

Uzasadnienie:

I) Analiza czynności udzielenia pożyczki jako podlegającej opodatkowaniu.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jest to także każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Wnioskując - każda czynność, która ma na celu spełnienie określonego świadczenia, o ile cechuje się odpłatnością - stanowi czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki definiowana jest przez art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121).

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Wnioskując na podstawie zapisu Kodeksu, czynność udzielenia pożyczki stanowi świadczenie na rzecz pożyczkobiorcy wyrażające się w przeniesieniu na jego własność określonej sumy pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, więc czynność ta powinna mieścić się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Umowa pożyczki zawarta pomiędzy Spółką, a Pożyczkobiorcą przewiduje oprocentowanie należne Spółce w zamian za udostępnienie kapitału, a więc cechuje się odpłatnością - rozumianą w ten sposób,.(...) że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę (Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 11 marca 2014 r. sygn. ILPP1/443-1117/13-4/NS, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 22 kwietnia 2013 r. sygn. ITPP2/443-75/13/AP).

Czynność udzielenia przez Spółkę pożyczki za wynagrodzeniem w postaci odsetek, podlega więc opodatkowaniu na gruncie ustawy o VAT jako odpłatne świadczenie usług.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w praktyce organów podatkowych, a w szczególności:

  • W interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, z 24 maja 2018 r., sygn.: 0111-KDIB3-1.4012.244.2018.2.IK,
  • Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (np. odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu VAT (...). Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku. I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, należy wskazać, że czynność udzielania oprocentowanych pożyczek przez Wnioskodawcę stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie - usługa udzielania pożyczek przez Wnioskodawcę w zamian za wynagrodzenie, które stanowią odsetki korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.
  • W interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 9 grudnia 2013 r., sygn.: ITPP1/443-927/13/KM,
  • Udzielenie przez Wnioskodawcę oprocentowanej pożyczki stanowić będzie czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Z uwagi jednak na fakt, iż powyższe usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - korzystać będą ze zwolnienia od podatku od towarów usług;
  • W interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 lutego 2013 r., sygn.: IPPP1 /443-56/13-2/IGO,
  • Udzielenie pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a fakt, iż udzielenie pożyczek nie jest wymienione w umowie spółki Wnioskodawcy jako jego działalność, taka działalność nie jest również wpisana do KRS, nie przesądza, iż udzielone pożyczki nie będą prawnie skuteczne lub udzielone poza prowadzoną działalnością gospodarczą.
  • W interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 stycznia 2018 r., sygn.: 0111-KDIB3-1.4012.854.2017.1.WN,
  • Udzielanie pożyczki przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Czynności polegające na udzielaniu oprocentowanych pożyczek pieniężnych stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. Zatem pożyczkodawca działa w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność udzielenia przez pożyczkodawcę pożyczki stanowi czynność wykonywaną w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
  • W interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 stycznia 2018 r., sygn.: 0114-KDIP4.401.699.2017.1.PR,
  • Zatem każde świadczenie nie będące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednakże muszą być przy tym spełnione dwa warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca)

II) Analiza statusu Spółki udzielającej pożyczki - jako podatnika VAT.

Spółka posiada status podatnika VAT w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Wszystkie czynności prowadzone przez Spółkę należą do płaszczyzny gospodarczej i związane są z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast w ust. 2 wskazano, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na bazie powyższych przepisów można uznać, że wykorzystywanie przedsiębiorstwa Spółki i majątku osoby prawnej w celu uzyskiwania przy jego użyciu dochodu, w tym m.in. dochodu w postaci odsetek od udzielonych pożyczek należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Czynność taka powinna być uznana za wykonaną w charakterze podatnika VAT, nawet jeżeli czynność zostałaby wykonana tylko jeden raz, gdyż wymóg częstotliwości dotyczy całości działalności podatnika, a nie poszczególnych czynności na tę działalność się składających, co potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 9 kwietnia 2013 r. sygn. ITPP1/443-39/13/TS: Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy.

Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku o towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

Wpis przedmiotu działalności gospodarczej (wg klasyfikacji PKD) do rejestru KRS nie ma decydującego znaczenia dla określenia zakresu wykonywanej faktycznie działalności, a więc do określenia czy podmiot staje się podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Ewentualny brak danego kodu czynności wg klasyfikacji PKD w umowie spółki i wykonanie jej nie oznacza, że przedsiębiorca wykonuje czynność niezgodną z prawem.

Stanowisko takie prezentują zarówno organy podatkowe - powołana powyżej interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 9 kwietnia 2013 r. sygn. ITPPI/443-39/13/TS - jak i sądy administracyjne.

W wyroku z 4 października 2011 r. sygn. I SA/Łd 1085/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uznał, że: Prawidłowa wydaje się być zatem konstatacja, że decydujące znaczenie dla uznania pożyczkodawcy za podatnika VAT w związku ze sporną czynnością miały dwie okoliczności: wykorzystanie przy udzieleniu pożyczki przedsiębiorstwa spółki pożyczkodawcy oraz odpłatny charakter czynności. (...) Nie budzi wątpliwości fakt, że pożyczkodawca jest podmiotem gospodarczym o szerokim spektrum działalności, posiadającym duże możliwości w zakresie rozszerzenia zakresu swojej działalności, tak więc zapis z rejestru sądowego należy traktować wyłącznie jako praktyczną wskazówkę dla ewentualnych kontrahentów.

Podsumowując - pożyczka stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i jeżeli jest ona odpłatna - to jako że zawiera się ona w prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej i powinna podlegać opodatkowaniu na gruncie ustawy o VAT.

Równocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Regulacja ta stanowi implementację do krajowego porządku prawnego treści Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz.U. L 347,11.12.2006, p. 1 ze zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b) udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę powinno być zwolnione z opodatkowania przez państwa członkowskie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie podatku od towarów i usług tj. w zakresie objętym pytaniem nr 1) jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powyższego wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Według art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisem przez umowę pożyczki, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Z opisu sprawy wynika, że Pożyczkobiorca prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych. Jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pożyczkodawca (Spółka) prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jako taki podlega na jej terytorium opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych i jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pożyczkodawca w przedmiocie swojej działalności zgłoszonej w KRS nie ma ujętej pozycji pozostałe formy udzielania kredytów (64.92.Z) - jednakże działalność taka wymieniona jest w Statucie Spółki w pozycji 23: Pozostałe formy udzielania kredytów (PKD 64.92.Z).

Pożyczkobiorca w ramach umowy zaciągnął u Spółki pożyczkę umową pożyczki z dnia () 2019 r. w której pożyczkodawca pożycza () złotych Pożyczkobiorcy. Umowa została zawarta na terenie Rzeczpospolitej Polskiej jak również przepływ środków pieniężnych miał miejsce na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Pożyczka jest odpłatna - z tytułu jej udzielenia Pożyczkobiorca jest zobowiązany do zapłaty pożyczkodawcy wynagrodzenia w postaci odsetek kapitałowych ustalonych na poziomie rynkowym.

Pożyczka posiada zabezpieczenie spłaty pożyczki w formie zabezpieczenia wekslowego.

Spółka i Pożyczkobiorca są podmiotami powiązanymi.

Spółka udzielała dotychczas pożyczek innym podmiotom. W roku () Spółka udzieliła ogółem jednej pożyczki - dla Spółki zależnej (powiązanej) - na kwotę () zł. W roku () Spółka również udzieliła jednej pożyczki - podmiotowi niepowiązanemu - na kwotę () zł.

Z uwagi na przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że opisana we wniosku czynność polegająca na udzieleniu oprocentowanej pożyczki, spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz Pożyczkobiorcy, polegające na udostępnieniu środków finansowych na wskazany w umowie okres czasu.

W konsekwencji, na podstawie powołanych powyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy, stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Kwestię wysokości opodatkowania reguluje art. 41 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

W świetle art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zatem skoro z powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to należy stwierdzić, że wskazana we wniosku usługa udzielenia przez Pożyczkodawcę pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy czym czynność ta korzysta ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o ww. przepis art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W konsekwencji, czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy, jako odpłatne świadczenie usługi zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy to tym samym korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie ww. przepisu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług (tj. w zakresie objętym pytaniem nr 1) jest prawidłowe.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zainteresowanemu będącemu Stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej