Brak prawa do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nakładów poniesionych na realizację inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nakładów poniesionych na realizację inwestycji pn.: „…”. Uzupełnili go Państwo pismem z 18 lipca 2022 r. (data wpływu 22 lipca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina … (dalej: “Wnioskodawca” lub “Gmina”) jest jednostką samorządu terytorialnego, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie”), zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Poszczególne zadania własne Gminy przewidziane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie, jak i zadania zlecone przez jednostki samorządu terytorialnego, są w ramach Gminy wykonywane przez jej samorządowe jednostki budżetowe oraz urząd obsługujący Gminę (dalej: „Urząd Gminy”). Urząd Gminy wraz z jej samorządowymi jednostkami budżetowymi traktowane są jako jeden podatnik VAT, którym jest Gmina.

Wykonując wskazane wyżej zadania, Gmina działa zarówno w charakterze organu władzy publicznej, jak i na podstawie stosunków o charakterze cywilnoprawnym, stanowiących co do zasady działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT (objętą opodatkowaniem według właściwych stawek VAT lub zwolnioną od VAT).

Jednym z obszarów działania Gminy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1, 8 i 10 ustawy o samorządzie, są zadania z obszaru ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, a także z zakresu edukacji publicznej oraz kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Mając na uwadze powyższe, Gmina zdecydowała się na realizację inwestycji pn.: “…” (dalej: “Inwestycja”).

W ramach przedmiotowej Inwestycji Gmina wybuduje centrum aktywnego wypoczynku w miejscowości …. Stosownie do zakresu Inwestycji, jej realizacja obejmie m.in. wybudowanie boiska do siatkówki plażowej, wybudowanie placu zabaw, wykonanie ścieżki, częściowe utwardzenie drogi, wykonanie miejsc parkingowych i ogrodzenia, wybudowanie obiektów małej architektury, założenie sadu czy utworzenie klombu. Przedmiotowe zadania Gmina realizuje na rzecz lokalnej społeczności. Dzięki realizacji przedsięwzięcia powstaną ogólnodostępne, bezpłatne, wielofunkcyjne miejsca wypoczynku i rekreacji dla różnych grup wiekowych sprzyjające integracji społeczności lokalnej.

W związku z realizacją Inwestycji, Gmina złożyła wniosek o przyznanie jej dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Ubiegając się o powyższe dofinansowanie, Gmina wykazała podatek VAT naliczony od wydatków na przedmiotową Inwestycję jako wydatek kwalifikowalny w ramach tej Inwestycji. W konsekwencji, Inwestycja zostanie sfinansowana w części ze środków własnych Gminy, w części ze środków pozyskanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Podjęcie wszelkich czynności związanych z Inwestycją będzie służyć realizacji zadań własnych Gminy w postaci zaspokajania potrzeb społeczności lokalnej. W wyniku realizacji Inwestycji osiągnięty zostanie w szczególności cel w postaci rozwoju przestrzeni publicznej, w tym tworzenie miejsc rekreacji i aktywności fizycznej, poprzez budowę ogólnodostępnych centrów aktywnego wypoczynku skierowanych do osób w wieku przekraczającym 50 lat, w miejscowości …. Realizacja Inwestycji nie będzie służyła Wnioskodawcy do wykonywania jakichkolwiek odpłatnych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, w szczególności Gmina nie zamierza udostępniać odpłatnie wybudowanej infrastruktury podmiotom zewnętrznym. Gmina nie będzie pobierała jakichkolwiek opłat tytułem korzystania z wytworzonej infrastruktury.

Pytanie

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nakładów poniesionych na realizację Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nakładów poniesionych na realizację Inwestycji.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Za dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumieć należy przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W myśl art. 86 ust. 2 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, co do zasady, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika więc z powyższych regulacji, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w przypadku kumulatywnego spełnienia dwóch warunków, tj.:

1.Odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego, na gruncie podatku od towarów i usług, występować mogą w dwoistym charakterze: podmiotów niebędących podatnikami, gdy jako organy władzy publicznej realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Uznać zatem należy, że jednostki samorządu terytorialnego nie posiadają statusu podatnika VAT w przypadku, gdy wykonują czynności w roli organu władzy publicznej lub urzędu obsługującego ten organ, w zakresie realizowanych zadań nałożonych na nie odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane.

Stosownie do obowiązujących przepisów powyższe wyłączenie nie znajduje jednak zastosowania w przypadku czynności wykonywanych przez Gminę na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Innymi słowy, nie jest możliwe obniżenie podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez podmiot, który nie występuje w tym zakresie w roli podatnika VAT. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Gmina, realizując przedmiotową Inwestycję, będzie wykonywała zadania własne w ramach reżimu publicznoprawnego (niestanowiące czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych). W związku z tym, Gmina nie będzie w tym zakresie działało jako podatnik VAT.

Podsumowując, w opisanym zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do Gminy znajdzie zastosowanie wyłączenie z katalogu podatników podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. W konsekwencji, w związku z powyższym pierwszy warunek należy uznać za niespełniony.

2.Towary i usługi, w związku z nabyciem których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc w szczególności takich, w wyniku których rozliczany jest VAT należny

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wyklucza to zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Gmina wybuduje centrum aktywnego wypoczynku w miejscowości …. Stosownie do zakresu Inwestycji, jej realizacja obejmie m.in. wybudowanie boiska do siatkówki plażowej, wybudowanie placu zabaw, wykonanie ścieżki, częściowe utwardzenie drogi, wykonanie miejsc parkingowych i ogrodzenia, wybudowanie obiektów małej architektury, założenie sadu czy utworzenie klombu. Wybudowana infrastruktura nie będzie służyć Gminie do wykonywania jakichkolwiek komercyjnych, odpłatnych czynności. Gmina nie będzie pobierała opłat tytułem korzystania z wytworzonej infrastruktury.

Powyższe prowadzi więc do wniosku, że towary i usługi nabywane w celu realizacji Inwestycji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a w rezultacie drugi z warunków również należy uznać za niespełniony. Wnioskodawcy nie będzie więc przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od dokonanych w przedmiotowym zakresie nabyć.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: “DKIS”), przykładowo:

‒w interpretacji indywidualnej z dnia 24 marca 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.67.2022.1.OS, DKIS wskazał, że “W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ efekty realizacji inwestycji - jak wynika z wniosku - nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Obiekty rekreacyjne wybudowane w ramach inwestycji będą ogólnodostępne i nieodpłatnie udostępnione mieszkańcom. Realizacja Projektu nie będzie służyła Państwa Gminie do wykonywania jakichkolwiek odpłatnych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych (w szczególności Gmina nie zamierza udostępniać odpłatnie tych obiektów podmiotom zewnętrznym czy organizować odpłatnych imprez na ich terenie). W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. Zadania.”;

‒w interpretacji indywidualnej z dnia 19 stycznia 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.903.2021.1.JM, DKIS wskazał, że “W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie zostanie spełniony. Powstała bowiem w wyniku realizacji projektu infrastruktura nie będzie związana z czynnościami opodatkowanymi. Park objęty operacją jest i będzie ogólnodostępny, bezpłatny dla wszystkich użytkowników, tym samym zakupione towary i usługi nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku w związku z realizacją projektu pn.:", ponieważ wydatki poniesione na realizację projektu nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.”;

‒w interpretacji indywidualnej z dnia 19 listopada 2021 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.327.2021.1.MBN, DKIS wskazał, że “W analizowanej sprawie warunki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy, uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż wybudowane obiekty rekreacyjne nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Powstałe, w wyniku realizacji projektu zaplecze rekreacyjne będzie ogólnodostępne, udostępniane bezpłatnie dla wszystkich mieszkańców. Budowa zaplecza rekreacyjnego - jak wynika z opisu sprawy - będzie realizowany w ramach zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym. Zatem Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT w związku z realizacją projektu pn.: (...), a Gmina przy nabyciu towarów i usług w związku z wybudowaniem i wyposażeniem ww. infrastruktury rekreacyjnej nie będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.”.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Inwestycji.

Mając na uwadze powyższe, Gmina wnosi o potwierdzenie prawidłowości przedstawionego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – realizacja Inwestycji nie będzie służyła Gminie do wykonywania jakichkolwiek odpłatnych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, w szczególności Gmina nie zamierza udostępniać odpłatnie wybudowanej infrastruktury podmiotom zewnętrznym. Z wniosku wynika, że towary i usługi nabywane w celu realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. projektu. Tym samym, nie będzie przysługiwać Państwu z tego tytułu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu nakładów poniesionych na realizację inwestycji pn.: „…”, ponieważ efekty ww. projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie informuję, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają, bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Odnośnie natomiast powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).