Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości zabudowanej w trybie licytacji komorniczej. - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.295.2022.1.MM

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 11 lipca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.295.2022.1.MM

Temat interpretacji

Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości zabudowanej w trybie licytacji komorniczej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 maja 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości zabudowanej nr 1/A w trybie licytacji komorniczej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi dokonano zajęcia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, dla której Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w (...) prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...).

Nieruchomość obejmuje działkę o nr 1/A, która zabudowana jest kompleksem budynków: kotłownia, siłownia, budynek socjalno - mieszkalny, hala sportowa, budynek biurowo - socjalny.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego nieruchomość położona jest w strefie uporządkowania i uzupełnienia istniejącej zabudowy usługowo- mieszkalnej o śródmiejskim charakterze. Posiada dostęp do sieci energetycznej, wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej, telekomunikacyjnej i ciepłowniczej.

Kotłownia jest obiektem jednokondygnacyjnym, konstrukcji trwałej, posadowionym na fundamentach z betonu żwirowego, ściany zewnętrzne murowane z cegły ceramicznej, komin murowany z cegły ceramicznej, stropodach żelbetowy monolityczny, kryty papą, drzwi stalowe, wybudowanym około 1970 r.

Siłownia jest obiektem jednokondygnacyjnym, niepodpiwniczonym (dawna kręgielnia), konstrukcji trwałej, posadowionym na fundamentach betonowych. Ściany murowane z bloczków gazobetonowych, ocieplonych częściowo styropianem od strony wewnętrznej (od sąsiadów) oraz od zewnątrz wraz z wykonaną elewacją od strony podwórza. Stropodach prefabrykowany wykonany w systemie DZ, ocieplony keramzytem, kryty papą termozgrzewalną. Stolarka okienna z PCV. Posadzki na podłożu betonowym. W części sportowej tarkiet i wykładzina (mata) gumowa puzzle, w części socjalnej (szatnie, natryski, wc) płytki podłogowe. Ściany części malowane farbami, w części wykończone płytkami. Obiekt został oddany do użytkowania w 1972 r. W 2018 r. wykonano remont dachu, m.in wymieniono dotychczasowe pokrycie na papę termozgrzewalną. Ponadto w części sportowej położono nowe wykładziny oraz w części obiektu wykonano sufit podwieszany.

Budynek socjalno-mieszkalny jest obiektem dwukondygnacyjnym, niepodpiwniczonym, wybudowanym prawdopodobnie ok. 1970 r. Konstrukcja budynku trwała, tradycyjna, murowana. Ściany murowane z cegły ceramicznej, ocieplonej płytami styropianu z wyprawą cementowo-wapienną. Strop między kondygnacjami prefabrykowany w systemie DZ. Schody na piętro żelbetowe. Stropodach prefabrykowany w systemie DZ, kryty papą termozgrzewalną, z opierzeniem i zamontowanymi rynnami i rurami spustowymi z PCV. Ściany na piętrze gładzone, malowane farbami, w łazience obłożone płytkami ceramicznymi ściennymi. Okna i stolarka drzwiowa PCV, drzwi wewnętrzne w lokalu mieszkalnym płycinowe, częściowo przeszklone. Posadzki na podłożu betonowym wykonane z tarkietu. Na parterze znajdują się szatnie i pomieszczenia pomocnicze. Pomieszczenia na piętrze są wykorzystywane na cele mieszkalne. W ostatnich latach w budynku wykonano remont dachu oraz remont pomieszczeń na I piętrze.

Hala sportowa jest obiektem jednokondygnacyjnym, niepodpiwniczonym, wybudowanym prawdopodobnie w II-giej połowie latach 40-tych XX wieku. W czasie eksploatacji hala przechodziła wiele remontów i modernizacji. Konstrukcja budynku trwała. Ławy i stopy fundamentowe betonowe. Konstrukcja nośna szkieletowa z żelbetowymi słupami. Wypełnienie ścian z elementów bez ocieplenia. Dach z kratownic drewnianych wspartych na słupach, kryty papą na deskowaniu, podsufitka z płyt. Stolarka okienna PCV. Posadzka na podłożu betonowym, w części parkiet, w części wykładzina (mata) gumowa puzzle. Obiekt użytkowany jako sala crossfit oraz sala fitness.

Budynek biurowo-socjalny jest obiektem dwukondygnacyjnym, niepodpiwniczonym. Na parterze znajdują się pomieszczenia recepcyjne, sanitariaty oraz szatnie, na piętrze znajduje się salka bokserska, szatnie, pomieszczenia wc i prysznice, pomieszczenia biurowe. Budynek wybudowany prawdopodobnie około 1970 r. Konstrukcja budynku trwała, tradycyjna, murowana. Budynek posadowiony na fundamentach betonowych. Ściany murowane z bloczków gazobetonowych, ocieplone styropianem, elewacja wykończona tynkiem cementowo-wapiennym. Stropodach i strop między kondygnacjami prefabrykowany w systemie DZ, dach kryty papą termozgrzewalną. Schody wewnętrzne żelbetowe monolityczne. Okna PCV. Posadzki na podłożu betonowym, na parterze, klatce schodowej i korytarzu wykończone płytkami podłogowymi, na piętrze na podłogach w zależności od funkcji pomieszczeń - płytki podłogowe i panele podłogowe, w części przykryte mata gumowa puzzle. Ściany, w zależności od pomieszczeń, tynki gładkie i dekoracyjne, malowane farbami, tynki, w sanitariatach obłożone płytkami ceramicznymi. W ostatnich latach w budynku wykonano remont dachu oraz remont pomieszczeń na parterze i piętrze.

1 stycznia 2012 r. dłużnik zawarł z Firmą A umowę najmu nieruchomości. 29 grudnia 2013 r. został sporządzony aneks do umowy najmu, gdzie jako najemca została wpisana matka dłużnika i odstąpiono od pobierania czynszu. Firma A była firmą prowadzoną przez matkę dłużnika. Matka dłużnika 1 września 2013 r. zawarła umowę najmu nieruchomości z osobą trzecią za czynsz. Aneksem długość umowy najmu została ustalona do 31 grudnia 2025 r.

Zgodnie z wpisem w księdze wieczystej nabycie nieruchomości przez dłużnika nastąpiło na podstawie umowy sprzedaży z 2003 r.

Zgodnie z informacją uzyskaną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dłużnik nie jest zgłoszony do ubezpieczeń z tytułu zatrudnienia, nie otrzymuje zasiłków. Nie figuruje również w CEIDG. Zgodnie z informacją uzyskaną z Ministerstwa Finansów nie figuruje w rejestrze VAT. Informacje dot. najmu nieruchomości zostały uzyskane od matki dłużnika.

Komornik nie posiada informacji w jakim celu dłużnik nabył nieruchomość, czy nabycie nieruchomości było udokumentowane fakturą VAT, czy przy nabyciu nieruchomości przysługiwało dłużnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nie posiada Pan również wiedzy kiedy dokładnie nastąpiło pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 ust. 14 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, albowiem dłużnik nie wskazał czy na nieruchomości była prowadzona działalność przed 1 stycznia 2012 r. bądź czy nieruchomość przed tą datą była przedmiotem najmu /dzierżawy. Komornik również nie posiada informacji czy dłużnik podejmował działania wymagające zaangażowania środków finansowych zmierzające do podniesienia wartości przedmiotowej nieruchomości, czy nakłady poniesione na ww. remonty poszczególnych budynków stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej nieruchomości.

Organ egzekucyjny oświadcza, że podjął wszelkie działania mające na celu uzyskanie ww. informacji od dłużnika i działania te są udokumentowane.

Pytanie

Czy sprzedaż w drodze licytacji nieruchomości o nr KW (…) obejmującej działkę o nr 1/A będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż ww. nieruchomości w drodze licytacji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jeśli brak jest możliwości uzyskania od dłużnika niezbędnych informacji do potwierdzenia warunków zastosowania przepisów o zwolnieniu z opodatkowania sprzedaży nieruchomości, przyjmuje się że warunki zastosowania zwolnienia od podatku nie są spełnione.

Mimo, że dłużnik nie figuruje w rejestrze VAT, oddanie nieruchomości pod wynajem spełnia definicję działalności gospodarczej zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy. Dłużnik mimo otrzymanego wezwania nie złożył wyjaśnień niezbędnych do ustalenia czy zachodzą przesłanki do zwolnienia z podatku sprzedaży nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości zabudowanej nr 1/A w trybie licytacji komorniczej jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze. zm.), zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, nieruchomość zarówno gruntowa, jak i zabudowana spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż, jak również oddanie gruntu w użytkowanie oraz zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem w rozumieniu ww. przepisu) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360):

Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Umowa najmu jest umową cywilnoprawną nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług usługa najmu wypełnia definicję świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i jako czynność odpłatna, świadczona za wynagrodzeniem, wypełnia dyspozycję art. 5 ust. 1 ustawy, tj. jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że prowadzi Pan egzekucję prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, dla której Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w (…) prowadzi księgę wieczystą o nr KW (…) przeciwko dłużnikowi. Zgodnie z wpisem w księdze wieczystej nabycie nieruchomości przez dłużnika nastąpiło na podstawie umowy sprzedaży z 2003 r. Nieruchomość obejmuje działkę o nr 1/A, która zabudowana jest kompleksem budynków: kotłownia, siłownia, budynek socjalno - mieszkalny, hala sportowa, budynek biurowo - socjalny. 1 stycznia 2012 r. dłużnik zawarł umowę najmu nieruchomości z firmą prowadzoną przez matkę dłużnika. 29 grudnia 2013 r. został sporządzony aneks do umowy najmu, gdzie jako najemca została wpisana matka dłużnika i odstąpiono od pobierania czynszu. Matka dłużnika 1 września 2013 r. zawarła umowę najmu nieruchomości z osobą trzecią za czynsz (aneksem długość umowy najmu została ustalona do 31 grudnia 2025 r.). Zgodnie z informacją uzyskaną z Ministerstwa Finansów dłużnik nie figuruje w rejestrze VAT. Informacje dot. najmu nieruchomości zostały uzyskane od matki dłużnika. Wskazuje Pan, że nie posiada informacji w jakim celu dłużnik nabył nieruchomość, czy nabycie nieruchomości było udokumentowane fakturą VAT, czy przy nabyciu nieruchomości przysługiwało dłużnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nie posiada Pan również wiedzy kiedy dokładnie nastąpiło pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 ust. 14 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, albowiem dłużnik nie wskazał czy na nieruchomości była prowadzona działalność przed 1 stycznia 2012 r. bądź czy nieruchomość przed tą datą była przedmiotem najmu /dzierżawy. Nie posiada Pan również informacji czy dłużnik podejmował działania wymagające zaangażowania środków finansowych zmierzające do podniesienia wartości przedmiotowej nieruchomości, czy nakłady poniesione na ww. remonty poszczególnych budynków stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej nieruchomości. Oświadczył Pan, że podjął wszelkie działania mające na celu uzyskanie ww. informacji od dłużnika i działania te są udokumentowane.

Mając na uwadze powyższy opis oraz fakt, iż dłużnik 1 stycznia 2012 r. zawarł z Firmą A umowę najmu nieruchomości, następnie 29 grudnia 2013 r. na mocy sporządzonego aneksu do umowy najmu wynajmującą została matka dłużnika i odstąpiono od pobierania czynszu. 1 września 2013 r. matka dłużnika zawarła umowę najmu nieruchomości z osobą trzecią z umówionym czynszem (aneksem długość umowy najmu została ustalona do 31 grudnia 2025 r.). Zatem z okoliczności przedstawionych w złożonym wniosku nie wynika, aby posiadana nieruchomość służyła wyłącznie do zaspokojenia potrzeb osobistych dłużnika przez cały okres posiadania. Ponadto potwierdza to rodzaj zabudowań znajdujących się na działce nr 1/A – ich charakter wyklucza wykorzystanie nieruchomości do celów prywatnych. Należy uznać, że zawarcie przez dłużnika umowy najmu nieruchomości  wypełnia definicję działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, w konsekwencji tego przy dostawie przedmiotowej nieruchomości dłużnik występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym, sprzedaż nieruchomości zabudowanej w drodze licytacji komorniczej będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu wskazać należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana właściwą stawką podatku albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie - rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

  1. towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
  2. przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości i ruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym ww. obiekty są posadowione.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis zdarzania przyszłego nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Pana w drodze licytacji komorniczej nieruchomości zabudowanej będzie korzystała ze zwolnień od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Przy czym, jak wynika z wniosku, brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika.

W związku z powyższym w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, o ile podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów (nieruchomości) zwolnienia od podatku.

Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Pana nie była przedmiotem interpretacji.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że sprzedaż przedmiotowej nieruchomości będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, ale nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 ani pkt 10a ustawy. Należy tę dostawę opodatkować podatkiem VAT z zastosowaniem właściwej dla przedmiotu dostawy stawki VAT, a Pan jako płatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 18 ustawy, będzie zobowiązany do obliczenia i pobrania podatku VAT od planowanej sprzedaży nieruchomości zabudowanej nr 1/A.

W konsekwencji stanowisko Pana należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).