w zakresie opodatkowania cesji praw i obowiązków z Umów Deweloperskich oraz z Umów przedwstępnych na nabycie lokali miszkalnych - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.10.2022.2.MŻ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.10.2022.2.MŻ

Temat interpretacji

w zakresie opodatkowania cesji praw i obowiązków z Umów Deweloperskich oraz z Umów przedwstępnych na nabycie lokali miszkalnych

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 stycznia 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy sposobu opodatkowania cesji praw i obowiązków z Umów Deweloperskich oraz z Umów Przedwstępnych na nabycie lokali mieszkalnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Poza Polską nie posiada stałych miejsc prowadzenia działalności gospodarczej.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca zamierza zawierać umowy deweloperskie w formie aktów notarialnych (dalej: „Umowy Deweloperskie”). Przedmiotem umów jest wybudowanie, a następnie ustanowienie odrębnej własności lokalu w stanie wolnym od obciążeń oraz przeniesienie własności lokalu w obiektach zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Są to lokale mieszkalne  o powierzchni poniżej 150 m² znajdujące się w budynkach mieszkalnych. W następstwie Umowy Deweloperskiej ostatecznie ma dojść do nabycia własności lokalu w stanie wolnym od obciążeń oraz przeniesienie własności lokalu w obiektach zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. W dacie Umowy Deweloperskiej lokale te nie będą jeszcze wybudowane.

Ponadto w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca zamierza zawierać przedwstępne umowy nabycia w formie aktów notarialnych (dalej: „Umowy Przedwstępne”). Przedmiotem Umów Przedwstępnych będą lokale mieszkalne już wybudowane i oddane do użytku. Sprzedający zobowiąże się w ramach tej umowy do sprzedaży Wnioskodawcy, a Wnioskodawca zobowiąże się do nabycia lokalu mieszkalnego do określonego w umowie dnia. Będą to lokale mieszkalne z rynku wtórnego, istniejące i oddane do użytku w dacie Umowy Przedwstępnej. Umowy Przedwstępne będą zawierane z osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej (dalej „Osoby prywatne”), a także podmiotami gospodarczymi. Czynności te po stronie Osób Prywatnych nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Osoby Prywatne nie będą podatnikami w rozumieniu ustawy VAT. Umowy te będą zawierane po okresie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia tych lokali. Następnie Wnioskodawca zamierza zawierać z podmiotami trzecimi umowy cesji praw i obowiązków z Umów Deweloperskich przed oddaniem lokali do użytku i przed ich przekazaniem Wnioskodawcy. Wnioskodawca zamierza również zawierać z podmiotami trzecimi umowy cesji praw i obowiązków z Umów Przedwstępnych dotyczących nabycia lokali już oddanych do użytku. W dacie cesji Wnioskodawca nie będzie dysponować lokalem, a jedynie prawem do jego nabycia. W przypadku Umów Deweloperskich oraz Umów Przedwstępnych Wnioskodawca będzie wpłacał zaliczkę/zadatek na rzecz dewelopera lub w przypadku lokali już istniejących na rzecz jego właściciela. Przedmiotem cesji obydwu rodzajów umów będzie również prawo do wpłaconej przez Wnioskodawcę zaliczki na poczet dostawy lokalu mieszkalnego.

W ramach umów cesji dojdzie do odpłatnego przeniesienia wszelkich prawa i obowiązków wynikające z Umowy Przedwstępnej/Umowy Deweloperskiej.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

W uzupełnieniu z 11 marca 2022 r. udzielił Pan następującej odpowiedzi:

Odpłatność, którą otrzyma Wnioskodawca od podmiotów trzecich za przeniesienie wszelkich praw i obowiązków wynikających z Umów Deweloperskich/Umów przedwstępnych będzie oprócz zwróconej kwoty zaliczki/zadatku zawierać również wynagrodzenie. Innymi słowy odpłatność otrzymana od podmiotu trzeciego będzie zawsze wyższa od kwoty wpłaconej zaliczki/zadatku i będzie zawierać dodatkowe wynagrodzenie dla Pana Karola Matusiaka.

Pytania

1.Czy dokonanie cesji Umów Deweloperskich stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT?

2.Czy dokonanie cesji Umów Przedwstępnych na nabycie lokali mieszkalnych już istniejących stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT?

3.Czy dokonanie cesji Umów Przedwstępnych podpisanych z Osobami Prywatnymi korzysta ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1

W ocenie Pana umowy cesji ogółu praw i obowiązków z Umów Deweloperskich stanowią dostawę towarów w rozumieniu ustawy o VAT.

Ad 2

W ocenie Pana umowy cesji ogółu praw i obowiązków z Umów Przedwstępnych dotyczących nabycia lokali mieszkalnych stanowią dostawę towarów w rozumieniu ustawy o VAT.

Ad 3

Z uwagi na dostawę lokali dwa lata po pierwszym zasiedleniu czynność ta będzie zwolniona VAT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, jeżeli w ustawie mówi się o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)  przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie,

2)  wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione,

3)  wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej,

4)  wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta,

5)  ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego,

6)  oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,

7)  zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zatem by móc w ogóle mówić o świadczeniu usług w pierwszej kolejności należy wykluczyć dane świadczenie jako dostawę towarów. Dla opodatkowania podatkiem VAT istotny jest ekonomiczny sens transakcji, a nie wyłącznie jej forma przyjęta w prawie cywilnym. Skoro celem obu umów (tj. Umowy Deweloperskiej oraz Umowy Przedwstępnej) jest ten sam towar, to dla obu umów stosuje się te same zasady opodatkowania właściwe dla dostawy tego towaru. W sprawie kwalifikacji podatkowej cesji umowy deweloperskiej ukształtowała się jednolita linia orzecznicza, w myśl której cesja praw i obowiązków wynikających z umowy deweloperskiej powinna być kwalifikowana w taki sam sposób, jak sama umowa deweloperska (zaliczki na poczet ceny lokalu oraz późniejsza dostawa lokalu).

WSA w Warszawie w wyroku z 16 listopada 2011 r. (III SA/Wa 600/11) utrzymanym przez NSA wyrokiem z 24 maja 2013 r. (I FSK 169/12) orzekał w sprawie opodatkowania podatkiem VAT cesji umowy deweloperskiej. W wyroku tym uznano, że umowa deweloperska i cesja tej umowy mają ten sam cel ostateczny - dostawę lokalu. Jeżeli czynność przewidziana w umowie deweloperskiej może być finalnie zakwalifikowana jako dostawa lokalu, to również cesja praw i obowiązków wynikających z tej umowy powinna być kwalifikowana w ten sam sposób. Skoro zarówno w przypadku umowy deweloperskiej, jak i jej cesji ma dojść do dostawy lokali, to nieuzasadnione jest traktowanie cesji praw i obowiązków jako usługi. Podobnie orzekły WSA w Gdańsku (wyrok z 22 maja 2018 r., sygn. akt I SA/Gd 348/18) oraz WSA w Bydgoszczy (z 23 lipca 2019 r., sygn. akt I SA/Bd 314/19) czy WSA w Szczecinie (wyrok z 9 września 2020 r., sygn. akt I SA/Sz 441/20). Ten ostatni stwierdził, że zarówno umowa deweloperska oraz cesja umowy mają ten sam cel ekonomiczny czyli dostawę lokalu mieszkalnego, wobec tego powinny zostać opodatkowane stawką 8%. Sąd, w uzasadnieniu, podważył argumentację organu twierdząc, że definicja dostawy towaru zawarta w przepisach ustawy o VAT nie powinna być wiązana z pojęciem przeniesienia własności zawartym w przepisach kodeksu cywilnego. Sąd uznał, że o sposobie opodatkowania cesji praw i obowiązków wynikających z zawartej umowy deweloperskiej decydować powinno kryterium ekonomiczne i celowościowe, a nie cywilistyczny aspekt transakcji. Cesji uprawnień z tytułu umowy deweloperskiej nie można dla celów opodatkowania VAT oceniać z wyłączeniem czynności, które poprzedzają bądź finalizują transakcje zbycia lokali mieszkalnych. Jak to wyżej zauważono, Umowa Deweloperska oraz Umowa Przedwstępna nie przenosi własności lokali na nabywcę, do przeniesienia własności niezbędna jest kolejna umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia go na nabywcę w przypadku Umowy Deweloperskiej lub umowa przeniesienia własności lokalu w przypadku Umowy Przedwstępnej. Mimo iż Umowa Deweloperska/Umowa Przedwstępna jedynie zobowiązuje do dokonania dostawy towaru, to jednak Umowa Deweloperska/Umowa Przedwstępna i jej cesja dotyczą tej samej czynności końcowej, tj. dostawy lokalu. Efekt finalny transakcji sprowadza się bowiem do dostawy lokali tak w przypadku umowy deweloperskiej, jak i cesji. Powtarza się pogląd, w myśl którego: o sposobie opodatkowania cesji praw i obowiązków wynikających z zawartej Umowy Przedwstępnej i Umowy Deweloperskiej, decydować powinno kryterium ekonomiczne i celowościowe, a nie formalna, cywilistyczna sfera zawieranych transakcji. Zarówno Umowa Przedwstępna, a także Umowa Deweloperska, cesja uprawnień z tych umów oraz umowa przyrzeczona zmierzały do jednego celu ekonomicznego w postaci dostawy lokali mieszkalnych. Wprawdzie zarówno w przypadku umowy przedwstępnej jak i cesji praw i obowiązków wynikających z tej umowy nie dochodzi do ostatecznego rozporządzenia towarem, jeśli jednak czynność przewidziana w umowie przedwstępnej ma być zakwalifikowana jako dostawa, to również cesja praw i obowiązków wynikających z umowy przedwstępnej powinna być kwalifikowana w ten sam sposób. Cesji uprawnień z tytułu Umowy Przedwstępnej czy Umowy Deweloperskiej nie można dla celów opodatkowania podatkiem VAT odrywać od pozostałych czynności, które poprzedzają bądź dopełniają transakcje zbycia lokali mieszkalnych. Przedmiotem cesji praw wynikających z zawartych umów przedwstępnych nie jest przeniesienie abstrakcyjnych praw i obowiązków. Przedmiotem cesji są konkretne prawa oraz obowiązki integralnie związane z tytułem prawnym do lokali mieszkalnych. Cesja praw i obowiązków wynikających z zawartych przez Wnioskodawcę Umów Deweloperskich/Umów Przedwstępnych stanowi w swojej istocie zbycie tytułów prawnych do lokali mieszkalnych. Z tego powodu, przeniesienie praw i obowiązków z Umów Deweloperskich/Umów Przedwstępnych powinno być opodatkowane w sposób tożsamy do dostawy tych lokali. Towarem na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług powinien być każdy przedmiot materialny mogący być przedmiotem obrotu. Tak szerokie rozumienie pojęcia towaru spowodowane jest cechą konstrukcyjną podatku od towarów i usług jako powszechnego podatku od konsumpcji. Podsumowując, celem Umów Deweloperskich/Umów Przedwstępnych zawartych przez Wnioskodawcę jest dostawa towaru w postaci prawa własności lokali mieszkalnych.

Odnosząc się natomiast do kwestii uznania jako zwolnionej z VAT czynności cesji lokali, których pierwsze zasiedlenie nastąpiło ponad dwa lata przed datą umów przedwstępnych wskazać należy, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się z podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z uwagi na fakt, że cesje Umów Przedwstępnych należy traktować jako dostawę towarów oraz dostawa ta dotycząca będzie lokalu mieszkalnego dokonywana będzie po okresie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia, to na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT czynność ta korzystać będzie ze zwolnienia z VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami – na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumnie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1.  przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2.  wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3.  wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4.  wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5.  ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka; spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego

6.  oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7.  zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Mając na względzie wyżej przytoczone przepisy, stwierdzić należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z okoliczności sprawy wynika, że jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierza Pan zawierać umowy deweloperskie w formie aktów notarialnych. Przedmiotem umów jest wybudowanie, a następnie ustanowienie odrębnej własności lokalu w stanie wolnym od obciążeń oraz przeniesienie własności lokalu w obiektach zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Są to lokale mieszkalne o powierzchni poniżej 150 m² znajdujące się w budynkach mieszkalnych. W następstwie Umowy Deweloperskiej ostatecznie ma dojść do nabycia własności lokalu w stanie wolnym od obciążeń oraz przeniesienie własności lokalu w obiektach zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. W dacie Umowy Deweloperskiej lokale te nie będą jeszcze wybudowane.

Ponadto, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierza Pan zawierać przedwstępne umowy nabycia w formie aktów notarialnych. Przedmiotem Umów Przedwstępnych będą lokale mieszkalne już wybudowane i oddane do użytku. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego Sprzedający zobowiąże się w ramach tej umowy do sprzedaży Panu, a Pan zobowiąże się do nabycia lokalu mieszkalnego do określonego w umowie dnia. Będą to lokale mieszkalne z rynku wtórnego, istniejące i oddane do użytku w dacie Umowy Przedwstępnej. Umowy Przedwstępne będą zawierane z osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej, a także podmiotami gospodarczymi. Czynności te po stronie Osób Prywatnych nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Osoby Prywatne nie będą podatnikami w rozumieniu ustawy VAT. Umowy te będą zawierane po okresie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia tych lokali.

We wniosku wskazał Pan także, że zamierza Pan zawierać z podmiotami trzecimi umowy cesji praw i obowiązków z Umów Deweloperskich przed oddaniem lokali do użytku i przed ich przekazaniem Panu oraz zamierza Pan także zawierać z podmiotami trzecimi umowy cesji prawi obowiązków z Umów Przedwstępnych dotyczących nabycia lokali już oddanych do użytku. W dacie cesji nie będzie Pan dysponować lokalem, a jedynie prawem do jego nabycia. W przypadku Umów Deweloperskich oraz Umów Przedwstępnych będzie Pan wpłacał zaliczkę/zadatek na rzecz dewelopera lub w przypadku lokali już istniejących na rzecz jego właściciela. Przedmiotem cesji obydwu rodzajów umów będzie również prawo do wpłaconej przez Pana zaliczki na poczet dostawy lokalu mieszkalnego. W ramach umów cesji dojdzie do odpłatnego przeniesienia wszelkich prawa i obowiązków wynikające z Umowy Przedwstępnej/Umowy Deweloperskiej. Odpłatność, którą otrzyma Pan od podmiotów trzecich za przeniesienie wszelkich praw i obowiązków wynikających z Umów Deweloperskich/Umów przedwstępnych będzie oprócz zwróconej kwoty zaliczki/zadatku zawierać również wynagrodzenie. Jak wskazał Pan w opisie sprawy odpłatność otrzymana od podmiotu trzeciego będzie zawsze wyższa od kwoty wpłaconej zaliczki/zadatku i będzie zawierać dodatkowe wynagrodzenie.

Wątpliwości Pana w przedmiotowej sprawie dotyczą ustalenia, czy transakcje cesji praw i obowiązków wynikających z Umów Deweloperskich oraz Umów Przedwstępnych na nabycie lokali mieszkalnych stanowią dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.

Z powołanych wyżej regulacji zawartych w art. 7 i 8 ustawy wynika, że pojęcie świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Innymi słowy, pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu za odpłatnością.

Zgodnie z art. 509 ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):

wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przedmiotem przelewu jest prawo majątkowe, nie zaś „towar”. Inaczej mówiąc, przedmiotem cesji jest konkretna wierzytelność czyli dające się precyzyjnie określić prawo majątkowe.

Mając na uwadze powyższe przepisy, sama instytucja cesji jako umowy prawa cywilnego dotyczy wyłącznie praw, a nie konkretnego towaru, nawet, jeżeli dostawa tego towaru jest niejako „efektem końcowym” scedowanego zobowiązania.

Przeniesienie przez cedenta praw i obowiązków określonych w przedwstępnych umowach sprzedaży na rzecz innego podmiotu (cesjonariusza) oraz przeniesienie praw i obowiązków wynikających z umów deweloperskich jest świadczeniem, za które Pan (cedent) otrzyma ustalone wynagrodzenie (świadczenie pieniężne). W ramach tej transakcji gospodarczej cedent zrealizuje świadczenie polegające na umożliwieniu innemu podmiotowi wstąpienia w prawa i obowiązki określone w umowie cesji, dzięki czemu inny podmiot uzyska wymierną korzyść (nabędzie prawa i obowiązki cedenta, wynikające z przedwstępnych umów sprzedaży oraz z umów deweloperskich), w zamian za co zobowiąże się do zapłaty na jego rzecz określonego w umowie cesji wynagrodzenia.

Pomiędzy tymi podmiotami (tj. Panem, a podmiotami trzecimi) powstanie zatem więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy VAT stanowi świadczenie usług za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Cedent podejmie bowiem określone działania, za które otrzyma wynagrodzenie. Z kolei Pomioty trzecie staną się niewątpliwie beneficjentem tych czynności - są bezpośrednim odbiorcą świadczenia odnoszącym korzyść o charakterze majątkowym, gdyż przejdą na nich wskazane w umowie cesji prawa i obowiązki.

W konsekwencji, mając na uwadze powołane przepisy oraz wskazane w opisie okoliczności sprawy należy stwierdzić, że dokonanie przez Pana cesji praw i obowiązków z Umów Deweloperskich oraz Umów Przedwstępnych na nabycie lokali mieszkalnych stanowi usługę świadczoną przez Pana na rzecz Podmiotów trzecich za wynagrodzeniem, a nie dostawę towaru w myśl art. 7 ust. 1 ustawy.

Należy zauważyć, że ani przepisy, ani też rozporządzenia wykonawczego do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla czynności przeniesienia praw i obowiązków (cesji umowy).

Odnosząc się do kwestii sposobu opodatkowania gruntów zabudowanych należy wskazać, że dla sprzedaży nieruchomości zabudowanych budynkami, budowlami lub ich częściami ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od podatku m.in. w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 10.

I tak, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Jak wskazano w niniejszej interpretacji dokonanie przez Pana cesji praw i obowiązków z Umów Deweloperskich i z Umów Przedwstępnych na nabycie lokali mieszkalnych stanowi usługę świadczoną przez Pana na rzecz Podmiotów trzecich za wynagrodzeniem, a nie dostawę towaru w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, tym samym zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Zatem czynność dokonania cesji praw i obowiązków wynikających z Umów Deweloperskich oraz z Umów Przedwstępnych na nabycie lokali mieszkalnych, do których dojdzie między Wnioskodawcą a Podmiotami trzecimi stanowi świadczenie usługi, o którym mowa w art. 8 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Na ocenę prawidłowości analizowanej kwestii nie może wpłynąć powołane przez Pana orzecznictwo, ponieważ zapadło ono w odniesieniu do indywidualnego i właściwego tylko temu orzecznictwu opisu sprawy. W związku z powyższym, nie negując takiego orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wskazanych przez Pana wyroków zamyka się w obrębie spraw, dla których zostały wydane.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w(...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).