Opodatkowanie nieodpłatnego wydania uczestnikom zajęć gastronomicznych jednego posiłku dziennie oraz prawo do odliczenia podatku naliczonego. - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.564.2022.1.BS

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 28 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.564.2022.1.BS

Temat interpretacji

Opodatkowanie nieodpłatnego wydania uczestnikom zajęć gastronomicznych jednego posiłku dziennie oraz prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania nieodpłatnego wydania uczestnikom zajęć gastronomicznych jednego posiłku dziennie oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Powiat jest czynnym podatnikiem VAT. W swojej strukturze organizacyjnej posiada między innymi Powiatowe Centrum Integracji Społecznej w (…) – dalej: „PCIS”. PCIS jest zakładem budżetowym Powiatu, nieposiadającym osobowości prawnej. Wraz z Powiatem jest jednym podatnikiem VAT – czynności podlegające opodatkowaniu wykonywane przez PCIS rozlicza Powiat.

PCIS jest powołany do realizacji zadań mających na celu reintegrację zawodową i społeczną osób dotkniętych wykluczeniem społecznym, które ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym.

PCIS to centrum integracji społecznej utworzone na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 176 ze zm.) – dalej: „UoZS”. PCIS realizuje swoje zadania, zgodnie z art. 3 ust. 1 UoZS, poprzez:

1)kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych dostępnych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu,

2)nabywanie umiejętności zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższenie kwalifikacji zawodowych,

3)naukę planowania życia i zaspokajania potrzeb własnym staraniem, zwłaszcza przez możliwość osiągnięcia własnych dochodów z zatrudnienia lub prowadzonej działalności gospodarczej,

4)doskonalenie umiejętności racjonalnego gospodarowania posiadanymi środkami pieniężnymi.

Na podstawie art. 3 ust. 2 UoZS centrum integracji społecznej może być tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego.

Zgodnie z art. 9 tej ustawy PCIS, w ramach reintegracji zawodowej, może prowadzić działalność wytwórczą, handlową lub usługową oraz działalność wytwórczą w rolnictwie, z wyłączeniami, o których mowa w tym przepisie, niemających znaczenia dla tej sprawy.

We wniosku o przyznanie statusu centrum integracji społecznej wskazuje się planowany rodzaj działalności wytwórczej, handlowej lub usługowej (art. 4 ust. 2 pkt 4).

W ramach realizacji zadania w zakresie nabywania umiejętności zawodowych, przyuczania do zawodu, przekwalifikowania lub podwyższania kwalifikacji zawodowych, PCIS prowadzi między innymi działalność usługową w zakresie gastronomii.

Na podstawie art. 12 UoZS do PCIS zostały skierowane osoby do uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez PCIS – dalej: „uczestnicy”. PCIS przyjął uczestników, w celu nabycia przez nich umiejętności zawodowych w zakresie gastronomii. W tym zakresie PCIS świadczy odpłatne usługi gastronomiczne i cateringowe. Nadto PCIS sprzedaje m.in. kawę, herbatę, inne napoje, ciastka, batony, kanapki.

PCIS jest zobowiązany do zapewnienia uczestnikom jednego darmowego posiłku dziennie. Obowiązek ten nakłada na PCIS art. 14 ust. 4 UoZS. Na podstawie tego przepisu uczestnikom zajęć w Centrum przysługuje nieodpłatnie jeden posiłek dziennie w trakcie pobytu.

Celem wykonania obowiązku z art. 14 ust. 4 UoZS PCIS nabywa od sklepu spożywczego bony różnego przeznaczenia i przekazuje je uczestnikom do wykorzystania w tym sklepie. Bon może zostać wykorzystany wyłącznie na zakup artykułów spożywczych na kwotę określoną w bonie. Z racji tego, że są to bony różnego przeznaczenia, dopiero po ich wykorzystaniu sklep wystawia fakturę na Powiat, ze wskazaniem odbiorcy – PCIS.

PCIS zamierza to zmienić. Dla uczestników zajęć gastronomicznych PCIS będzie wydawał posiłki zamiast przekazywać bony. Uczestnicy zajęć gastronomicznych przygotowują usługi gastronomiczne i cateringowe i w związku z tym, że przebywają w kuchni będą im wydawane posiłki do spożycia na miejscu.

Celem świadczenia usług gastronomicznych i cateringowych opodatkowanych podatkiem VAT PCIS nabywa produkty niezbędne do ich wykonania. Te same produkty będą wykorzystywane również do sporządzenia i wydania posiłków dla uczestników zajęć gastronomicznych, za które to posiłki uczestnicy nie ponoszą odpłatności.

Sporadycznie PCIS wykonuje catering na zlecenie Starostwa Powiatowego. Ma to miejsce zazwyczaj dwa razy w roku – raz przy okazji Świąt Wielkanocnych i raz przy okazji Bożego Narodzenia, aczkolwiek nie jest wykluczone, że w którymś roku będzie to miało miejsce więcej niż dwa razy. Produkty zakupione na potrzeby cateringów wykonanych na zlecenie Starostwa Powiatowego PCIS przyporządkowuje do tychże cateringów i nie odlicza od nich podatku VAT. Są one wykorzystywane wyłącznie na potrzeby przygotowania cateringu na rzecz Starostwa. Z tych produktów nie są przygotowywane posiłki dla innych odbiorców, ani dla uczestników zajęć.

Może wystąpić również catering na zlecenie innej jednostki Powiatu, w stosunku do których również PCIS przyporządkowuje zakupy i nie odlicza od nich podatku VAT.

Cateringi na rzecz Starostwa Powiatowego i innych jednostek Powiatu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jako wykonywane w ramach jednego podatnika (między jednostkami Powiatu) nie stanowią sprzedaży. Nie są one wykonywane na cele działalności opodatkowanej.

Uczestnicy zajęć gastronomicznych przygotowują posiłki, które są sprzedawane w ramach działalności opodatkowanej podatkiem VAT (przygotowują usługi gastronomiczne, cateringowe) oraz przygotowują cateringi na zlecenie Starostwa i innych jednostek Powiatu, związane z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu.

Pytania

1.Czy wydanie uczestnikom zajęć gastronomicznych jednego posiłku dziennie nieodpłatnie jest opodatkowane podatkiem VAT?

2.Czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku VAT w całości od zakupu produktów wykorzystywanych na cele świadczenia usług gastronomicznych i cateringowych opodatkowanych podatkiem VAT oraz na cele wydania posiłku nieodpłatnie uczestnikom zajęć gastronomicznych?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Wydanie uczestnikom zajęć gastronomicznych jednego posiłku dziennie nieodpłatnie jest opodatkowane podatkiem VAT.

2.Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku VAT w całości od zakupu produktów wykorzystywanych na cele świadczenia usług gastronomicznych i cateringowych opodatkowanych podatkiem VAT oraz na cele wydania posiłku nieodpłatnie uczestnikom zajęć gastronomicznych.

Uzasadnienie Ad 1.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 UoVAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1  UoVAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 UoVAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jak wynika z art. 8 ust. 2 UoVAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Treść powołanych wyżej przepisów wskazuje, że aby uznać dane świadczenie za opodatkowane podatkiem VAT musi ono być odpłatne w myśl art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bądź też nieodpłatne, ale spełniające warunki wynikające z art. 8 ust. 2 UoVAT. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Dlatego, dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie podlega opodatkowaniu, istotne jest więc ustalenie celu takiego świadczenia. Aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, tj. za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Konsekwentnie opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów. Są to zatem te wszystkie nieodpłatne świadczenia usług, które odbywają się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności. W przypadku nieodpłatnych świadczeń realizowanych na rzecz pracowników będą to także świadczenia, które nie są związane ze stosunkiem pracy ale zaspakajają osobiste potrzeby pracownika. Jeżeli natomiast nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności gospodarczej, tzn. nieodpłatne świadczenie usług będzie wykonane w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona.

Żadne przepisy nie przewidują zwolnienia z podatku VAT dla usług gastronomicznych, wobec czego są one opodatkowane.

Ze zdarzenia przyszłego wynika, że PCIS będzie wydawał posiłki dla uczestników zajęć gastronomicznych. Uczestnicy zajęć gastronomicznych przygotowują usługi gastronomiczne i cateringowe i w związku z tym, że przebywają w kuchni będą im wydawane posiłki do spożycia na miejscu. W ocenie Wnioskodawcy wydanie posiłku uczestnikom zajęć gastronomicznych zaspokaja cele osobiste uczestników. Siłą rzeczy, zasadniczym celem spożywania posiłków jest zaspokajanie osobistych potrzeb fizjologicznych uczestników zajęć. Wobec powyższego wydanie posiłku uczestnikom jest nieodpłatnym świadczeniem usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 UoVAT. Uznaje się je zatem na odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu.

Ad 2.

Na podstawie art. 86 ust. 1 UoVAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2a UoVAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Sposób określenia proporcji (prewspółczynnik) znajduje zastosowanie w przypadku gdy towary i usługi są nabywane na cele działalności gospodarczej i innej niż gospodarcza, gdy nie ma możliwości ich przypisania w całości do działalności gospodarczej, przy czym jak wyraźnie wskazano w art. 86 ust. 2a – prewspółczynnik nie ma zastosowania do celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 8 ust. 2 UoVAT. Jest to zgodne z zasadą neutralności w podatku VAT, gdyż skoro podatnik jest zobowiązany do opodatkowania świadczeń osobistych to nie powinno być mu ograniczane prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z tymi świadczeniami.

Jak wywiedziono w odpowiedzi na pytanie 1, wydanie nieodpłatnie posiłku uczestnikom zajęć gastronomicznych jest opodatkowane podatkiem VAT.

Pytanie 2 dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT od zakupu produktów wykorzystywanych na cele świadczenia usług gastronomicznych i cateringowych opodatkowanych podatkiem VAT oraz na cele wydania posiłku nieodpłatnie uczestnikom zajęć gastronomicznych. Produkty te nie są wykorzystywane do wytworzenia posiłków na cele wykonania cateringu na zlecenie Starostwa ani innych jednostek Powiatu. Z tego wynika, że produkty objęte pytaniem nr 2 będą wykorzystywane wyłącznie do odpłatnego świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 oraz nieodpłatnego świadczenia usług, ale zrównanego z odpłatnymi zgodnie z art. 8 ust. 2 UoVAT.

Z tego wynika, że produkty będą służyły wyłącznie sprzedaży opodatkowanej i Wnioskodawca ma prawo do odliczenia całości podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, że świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę i odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi zostaje wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Podkreślić jednak należy, że w ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

I tak, w art. 8 ust. 2 ustawy postanowiono, że:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Za usługi świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przepisy ustawy formułują zatem zasadę, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne ich świadczenie traktuje się jako odpłatne w przypadkach określonych w ww. art. 8 ust. 2 ustawy.

Dla stwierdzenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, tj. za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością. Przez świadczenie usług niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy rozumieć takie świadczenie usług, które odbywa się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Natomiast przez usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, należy rozumieć te usługi, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W tym więc aspekcie winny być rozpatrywane działania podejmowane przez dany podmiot.

Powyższe zagadnienie było także przedmiotem orzeczenia TSUE z 16 października 1997 r. w sprawie C-258/95 Julius Fillibeck Söhne GmbH & Co. KG. W orzeczeniu tym Trybunał rozważał, czy bezpłatny przewóz pracowników na teren przedsiębiorstwa stanowi świadczenie usług w rozumieniu artykułu 6(2)(b) VI Dyrektywy (opodatkowane VAT). Trybunał wskazał, że w większości sytuacji usługi transportowe świadczone nieodpłatnie na rzecz pracowników podlegają opodatkowaniu. Jednak zdarza się, że usługi transportowe świadczone przez pracodawcę są jedyną możliwością dowozu pracowników do miejsca pracy i wówczas takie usługi służą celom prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej. Wówczas osobiste korzyści uzyskiwane przez pracowników mają znaczenie drugorzędne w stosunku do korzyści gospodarczych, zaś artykuł 6(2)(b) nie ma zastosowania.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy wydanie uczestnikom zajęć gastronomicznych jednego posiłku dziennie nieodpłatnie jest opodatkowane podatkiem VAT.

W Państwa ocenie wydanie posiłku uczestnikom zajęć gastronomicznych zaspokaja cele osobiste uczestników. Siłą rzeczy, zasadniczym celem spożywania posiłków jest zaspokajanie osobistych potrzeb fizjologicznych uczestników zajęć. Wobec powyższego wydanie posiłku uczestnikom jest nieodpłatnym świadczeniem usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 UoVAT. Uznaje się je zatem na odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2241), zwanej dalej ustawą o zatrudnieniu socjalnym:

1.Ustawa określa zasady zatrudnienia socjalnego.

2.Przepisy ustawy stosuje się w szczególności do:

1)bezdomnych realizujących indywidualny program wychodzenia z bezdomności, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej,

2)uzależnionych od alkoholu,

3)uzależnionych od narkotyków lub innych środków odurzających,

4)osób z zaburzeniami psychicznymi, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego,

5)długotrwale bezrobotnych w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,

6)zwalnianych z zakładów karnych, mających trudności w integracji ze środowiskiem, w rozumieniu przepisów o po-mocy społecznej,

7)uchodźców realizujących indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej,

8)osób niepełnosprawnych, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

– którzy podlegają wykluczeniu społecznemu i ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o zatrudnieniu socjalnym:

Centrum integracji społecznej, zwane dalej „Centrum”, realizuje reintegrację zawodową i społeczną przez następujące usługi:  

1)kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych dostępnych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu,

2)nabywanie umiejętności zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższenie kwalifikacji zawodowych,

3)naukę planowania życia i zaspokajania potrzeb własnym staraniem, zwłaszcza przez możliwość osiągnięcia własnych dochodów z zatrudnienia lub prowadzonej działalności gospodarczej,

4)doskonalenie umiejętności racjonalnego gospodarowania posiadanymi środkami pieniężnymi.

Na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy o zatrudnieniu socjalnym:

Centrum, na zasadach określonych w ustawie, może być tworzone przez:

1)jednostkę samorządu terytorialnego w formie:

a)jednostki budżetowej,

b)samorządowego zakładu budżetowego

2)organizację pozarządową,

3)podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2022 r. poz. 1327, 1265 i 1812)

– zwane dalej „instytucjami tworzącymi”.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o zatrudnieniu socjalnym:

1.Centrum, w ramach reintegracji zawodowej, może prowadzić działalność wytwórczą, handlową lub usługową oraz działalność wytwórczą w rolnictwie, z wyłączeniem działalności polegającej na wytwarzaniu i handlu wyrobami przemysłu paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 0,5% oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali.

2.Działalność wytwórcza, handlowa i usługowa, o której mowa w ust. 1, nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 i 2105 oraz z 2022 r. poz. 24, 974 i 1570) i może być prowadzona jako statutowa działalność odpłatna pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Stosownie do art. 14 ust. 4

Uczestnikom zajęć w Centrum przysługuje nieodpłatnie jeden posiłek dziennie w trakcie pobytu.

W odniesieniu do Państwa wątpliwości, stwierdzić zatem należy, że nieodpłatne wydanie uczestnikom zajęć jednego posiłku dziennie następuje w ramach wypełniania obowiązków nałożonych powyższymi przepisami prawa – ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Oznacza to, że wydanie takiego posiłku nie wypełnia dyspozycji art. 8 ust. 2 ustawy – nie stanowi zużycia towarów / świadczenia usług na cele osobiste pracownika. W konsekwencji czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 jest nieprawidłowe.

W odniesieniu natomiast do Państwa wątpliwości dotyczących kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego w całości od zakupu produktów wykorzystywanych na cele świadczenia usług gastronomicznych i cateringowych opodatkowanych podatkiem VAT oraz na cele wydania posiłku nieodpłatnie uczestnikom zajęć gastronomicznych wskazać należy, że

podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h tej ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W myśl art. 86 ust. 2c ustawy:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

W myśl art. 86 ust. 22 ustawy:

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. 999), zwane dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z § 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:

Rozporządzenie:

1)określa w przypadku niektórych podatników, sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz

2)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.

Zakres ww. regulacji obejmuje m.in. jednostki samorządu terytorialnego.

Zgodnie natomiast z § 2 pkt 8 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to: urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, jednostkę budżetową, zakład budżetowy.

Stosownie do § 2 pkt 7 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o zakładzie budżetowym – rozumie się przez to  utworzony przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządowy zakład budżetowy.

W myśl § 3 ust. 1 rozporządzenia:

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jej poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Powyższe rozporządzenie wprowadza wzory, według których wyznaczane są sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć. Metody te mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą podatku od towarów i usług.

Na mocy § 3 ust. 4 rozporządzenia,

jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku zakładu budżetowego, sposób ustalony wg wzoru:

X = A x 100 / P

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez zakład budżetowy, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

P –  przychody wykonane zakładu budżetowego.

Powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy, wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy.

W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą.

Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT. Natomiast przez cele inne, rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Ponadto należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. (…)

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej,  np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Katalog zadań publicznych powiatu zawarty został w art. 4 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie powiatowym:

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:

edukacji publicznej;

2) promocji i ochrony zdrowia;

3) pomocy społecznej;

3a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;

4) polityki prorodzinnej;

5) wspierania osób niepełnosprawnych;

6) transportu zbiorowego i dróg publicznych;

7) kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;

8) kultury fizycznej i turystyki;

9) geodezji, kartografii i katastru;

10) gospodarki nieruchomościami;

11) administracji architektoniczno-budowlanej;

12) gospodarki wodnej;

13) ochrony środowiska i przyrody;

14) rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego;

15) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

16) ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska;

17) przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy;

(…).

Podkreślić należy, że w celu odliczenia podatku naliczonego w pierwszej kolejności podatnik ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności (gospodarczej czy innej niż gospodarcza) będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur za zakupy, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeśli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych z działalnością opodatkowaną, oraz nie przysługuje prawo do odliczenia w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem i  zwolnionych od podatku.

Wskazali Państwo w opisie sprawy, że sporadycznie PCIS wykonuje catering na zlecenie Starostwa Powiatowego. Produkty zakupione na potrzeby cateringów wykonanych na zlecenie Starostwa Powiatowego PCIS przyporządkowuje do tychże cateringów i nie odlicza od nich podatku VAT. Są one wykorzystywane wyłącznie na potrzeby przygotowania cateringu na rzecz Starostwa. Z tych produktów nie są przygotowywane posiłki dla innych odbiorców, ani dla uczestników zajęć. Może wystąpić również catering na zlecenie innej jednostki Powiatu, w stosunku do których również PCIS przyporządkowuje zakupy i nie odlicza od nich podatku VAT. Cateringi na rzecz Starostwa Powiatowego i innych jednostek Powiatu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jako wykonywane w ramach jednego podatnika (między jednostkami Powiatu) nie stanowią sprzedaży. Nie są one wykonywane na cele działalności opodatkowanej. Czyli dokonują Państwo bezpośredniej alokacji.

Należy jednak zauważyć, że w odniesieniu do zakupów produktów, które przyporządkowują Państwo do czynności opodatkowanych – świadczenia odpłatnych usług gastronomicznych i cateringowych, pomijają Państwo okoliczność, że PCIS przyjął uczestników – osoby dotknięte wykluczeniem społecznym, które ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym – w celu nabycia przez nich umiejętności zawodowych w zakresie gastronomii.

W analizowanej sprawie, stwierdzić zatem należy, że nie będą wykonywali Państwo wymienionych świadczeń wyłącznie w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, ale będą Państwo wykonywać te czynności zarówno w ramach działalności gospodarczej, jak i działalności innej niż działalność gospodarcza. Należy zauważyć, że nadrzędnym celem powołanego PCIS, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o zatrudnieniu socjalnym, jest realizacja reintegracji zawodowej i społecznej. W tym zakresie realizują Państwo zadania własne, a czynności te nie stanowią działalności gospodarczej. Natomiast w ramach, reintegracji zawodowej, zgodnie z art. 9 ust 1 ustawy o zatrudnieniu socjalnym, Centrum może prowadzić działalność wytwórczą, handlową lub usługową. Nie powoduje to jednak, że okoliczność prowadzenia przez Centrum działalności komercyjnej spowoduje, że cała działalność Centrum stanowić będzie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego wskazuje, że będą Państwo dokonywali zakupu produktów, które jednocześnie wykorzystywane będą zarówno do celów wykonywanej przez Państwa działalności gospodarczej (świadczenia usług gastronomicznych), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (realizacja zadań własnych jak m.in. przeciwdziałanie bezrobociu czy wspieranie osób niepełnosprawnych).

W konsekwencji, także zakupy dokonywane na rzecz wydania nieodpłatnych posiłków uczestnikom zajęć pośrednio służą działalności gospodarczej i działalności innej niż gospodarcza (niepodlegającej opodatkowaniu VAT).

Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy oraz powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że w związku z zakupami produktów wykorzystywanych na cele świadczenia usług gastronomicznych i cateringowych oraz na cele wydania posiłku nieodpłatnie uczestnikom zajęć gastronomicznych, tj. wykorzystaniem tych produktów, do celów prowadzonej działalności gospodarczej oraz do celów innych niż działalność gospodarcza, w odniesieniu do tych zakupów, których nie będą mogli Państwo powiązać z konkretnymi rodzajami działalności, zastosowanie znajdą przepisy art. 86 ust. 2a2h ustawy.

W konsekwencji, w odniesieniu do ww. wydatków służących czynnościom mieszanym (opodatkowanej działalności gospodarczej oraz czynnościom niepodlegającym VAT) będzie przysługiwało Państwu, prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego powinni Państwo ustalić w oparciu o proporcję, o której mowa w  art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz przepisy ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r.

Zaznaczyć jednocześnie należy, że prawo do odliczenia podatku przysługuje, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).