Interpretacja indywidualna z dnia 24.08.2020, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.314.2020.2.MP, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Zwolnienie od podatku czynności udzielenia pożyczki.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 15 czerwca 2020 r. (data wpływu 23 czerwca 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku czynności udzielenia pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 czerwca 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku czynności udzielenia pożyczki.

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowanego będącego Stroną postępowania:
  A. Spółka z o.o.
• Zainteresowanego niebędącego Stroną postępowania:
  B. Spółka Akcyjna

Przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Zainteresowany będący stroną postępowania, A. Sp. z o.o. (zwana dalej: Spółką lub Pożyczkodawcą) jest osobą prawną z siedzibą na terytorium Polski, podlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w całości od swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Spółka jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przedmiotem działalności Spółki zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego są m.in. pozostałe formy udzielania kredytów (PKD 64.92.Z).

Spółka, w ramach zawartej umowy pożyczki (zwana dalej: Umową), zobowiązała się udzielić Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania B. S.A. (zwana dalej: Pożyczkobiorcą) - na zasadach i z zastrzeżeniem warunków wskazanych w Umowie, pożyczki odnawialnej w maksymalnej wysokości do określonej kwoty (zwana dalej Pożyczką odnawialną).

Pożyczka odnawialna była i będzie udostępniana Pożyczkobiorcy poprzez wypłatę środków po złożeniu przez Pożyczkobiorcę odpowiedniego wniosku o wypłatę, z zastrzeżeniem, że w żadnym czasie suma wszystkich pozostających do spłaty wykorzystań Pożyczki odnawialnej nie może przekroczyć kwoty określonej w Umowie. Pożyczkobiorca może pożyczyć (do wysokości limitu Pożyczki odnawialnej) ponownie dowolną część Pożyczki odnawialnej, która została spłacona zgodnie z postanowieniami Umowy. Umowa została zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zawarta Umowa Pożyczki odnawialnej ma charakter odpłatny. Pożyczkobiorca pożycza od Pożyczkodawcy kwoty wykorzystań Pożyczki i jest zobowiązany zwrócić je wraz z należnymi odsetkami, które nie zostały skapitalizowane, we wskazanym w Umowie terminie. Zgodnie z postanowieniami Umowy część odsetek może podlegać kapitalizacji. Pożyczkodawca otrzymuje zatem stosowne wynagrodzenia w postaci oprocentowania (odsetek). Wysokość oprocentowania została ustalona na warunkach rynkowych.

Spółka nie udzieliła dotąd pożyczek żadnym innym podmiotom. Niewykluczone jednak, że takich pożyczek będzie udzielała w przyszłości.

Pożyczkobiorca jest osobą prawną z siedzibą na terytorium Polski, podlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w całości od swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania i jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Pożyczkobiorca zajmuje się przede wszystkim produkcją, modernizacją oraz naprawami pojazdów szynowych przeznaczonych dla transportu kolejowego (m.in. wagony, zespoły trakcyjne, lokomotywy) oraz dla transportu miejskiego (tramwaje).

Spółka jest podmiotem powiązanym z Pożyczkobiorcą w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 865 ze zm.).

Z uwagi na okoliczność, że opisany stan faktyczny i zdarzenie przyszłe dotyczy zarówno Pożyczkodawcy jak i Pożyczkobiorcy, występują oni z wnioskiem wspólnym o wydanie interpretacji indywidualnej stosownie do treści art. 14r § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.) wskazując jednocześnie Pożyczkodawcę jako stronę postępowania. W dalszej części wniosku, Pożyczkodawca i Pożyczkobiorca są łącznie zwani Zainteresowanymi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Pożyczka odnawialna, która była i będzie udostępniana Pożyczkobiorcy poprzez wypłatę środków po złożeniu przez Pożyczkobiorcę odpowiedniego wniosku o wypłatę stanowiła i będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT objęte jednocześnie zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Pożyczkodawcy, Pożyczka odnawialna, o której mowa w przedstawionym opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, która była i będzie udostępniana Pożyczkobiorcy poprzez wypłatę środków po złożeniu przez Pożyczkobiorcę odpowiedniego wniosku o wypłatę stanowiła i będzie stanowić świadczenie usług w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT, o którym mowa w art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, objęte jednocześnie zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z treścią art. 8 ust 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Dla uznania danej czynności za usługę, konieczne jest istnienie odbiorcy wykonywanego świadczenia (beneficjenta) i występowanie związku między tą czynnością a otrzymywanym przez jej wykonawcę wynagrodzeniem, będącym świadczeniem wzajemnym. Oznacza to, że usługą jest tylko takie świadczenie w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument - odbiorca świadczenia, odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną).

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT dla uznania, ze świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Należy jednocześnie mieć na uwadze, że nie każda czynność, stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem istotne jest również czy świadczący usługę występuje w charakterze podatnika.

W myśl art. 15 ust 1 Ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie natomiast z treścią ust. 2 tego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analiza przywołanych przepisów prowadzi do wniosku, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT.

Regulacja dotycząca pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, przez umowę pożyczki, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko, co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Należy przez to rozumieć, że w wyniku czynności udzielenia pożyczki, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Jest on zobowiązany do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

W świetle powyższego, w ocenie Pożyczkodawcy, udzielenie Pożyczki odnawialnej, która była i będzie udostępniana Pożyczkobiorcy poprzez wypłatę środków po złożeniu przez Pożyczkobiorcę odpowiedniego wniosku o wypłatę, w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na fakt, że:

• pomiędzy Pożyczkodawcą a Pożyczkobiorcą (jako odbiorcą wykonywanego świadczenia) istnieje związek prawny, w ramach którego występuje świadczenie wzajemne - podmioty są stronami Umowy;
• otrzymane przez Pożyczkodawcę wynagrodzenie w postaci odsetek pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością polegającą na udzieleniu Pożyczki;
• czynność ta będzie stanowić świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, polegające na udostępnieniu przez Pożyczkodawcę kapitału pieniężnego na rzecz Pożyczkobiorcy;w zamian za udostępnienie kapitału pieniężnego;
• Pożyczkobiorca zobowiąże się do zapłaty na rzecz Pożyczkodawcy odsetek które nie zostały skapitalizowane - stanowiących wynagrodzenie Pożyczkodawcy za świadczoną usługę (odpłatny charakter usługi).

Pożyczkodawca działa w odniesieniu do tej czynności jako podatnik VAT, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, zgodnie z art. 15 Ustawy o VAT, co znajduje potwierdzenie m. in. w zakresie działalności Pożyczkodawcy wskazanym we wpisie do Krajowego Rejestru Sądowego, obejmującym m. in. pozostałe formy udzielania kredytów (PKD 64.92.Z).

Pożyczkodawca uważa jednocześnie, że wykonywana usługa polegająca na udzieleniu Pożyczki odnawialnej jest objęta zwolnieniem od opodatkowania.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT - zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa, skoro - jak wyżej wskazano - usługa udzielania przez Pożyczkodawcę Pożyczki odnawialnej na rzecz Pożyczkobiorcy będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to z uwagi na fakt, że przedmiotowa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT jako wymieniona wprost w tym przepisie, to ww. czynność będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu.

W związku z powyższym, świadczone przez Pożyczkodawcę usługi udzielania Pożyczki odnawialnej stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie są objęte zwolnieniem przewidzianym w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT.

Przedstawione przez Zainteresowanych stanowisko znajduje potwierdzenie w utrwalonej praktyce interpretacyjnej organów podatkowych.

Dla przykładu, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 12 maja 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1- 2.4012.190.2020.1.AMO, wskazał, że ....czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. (...) skoro - jak wyżej wskazano - usługa udzielenia przez Pożyczkodawcę pożyczki na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to z uwagi na fakt, że przedmiotowa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie, to ww. czynność będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu.

W analogiczny sposób Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazywał, że czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług i na podstawie dyspozycji art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT korzysta ze zwolnienia z tego podatku, co zostało potwierdzone w licznych interpretacjach, m.in.:

• Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 kwietnia 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.213.2020.1.ABU,
• Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 marca 2020 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.14.2020.3.AKR,
• Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 lutego 2020 r.; sygn. 0111-KDIB3-1.4012.784.2019.2.IK,
• Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 grudnia 2019 r., sygn. 0115-KDIT1-3.4012.661.2019.2.KJ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Należy również wyjaśnić, że Pożyczkobiorca (Zainteresowany niebędący stroną postępowania) został uznany za podmiot zainteresowany w sprawie będącej przedmiotem wniosku w związku z możliwością opodatkowania ww. czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie, należy podkreślić, że niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej