Brak prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków inwestycyjnych dotyczących realizacji inwestycji „(…)”.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa  wniosek z  4 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków inwestycyjnych dotyczących realizacji inwestycji „(…)”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 czerwca 2022 r. (wpływ 10 czerwca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT. Gmina wykonuje zadania, dla których została powołana, na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Większość tych zadań realizowana jest przez Gminę w ramach reżimu publicznoprawnego. Część czynności Gmina wykonuje na podstawie umów cywilnoprawnych i traktuje je jako podlegające regulacjom ustawy o VAT.

Gmina realizuje inwestycję pn.: „(…)”. Inwestycja realizowana jest przy udziale środków zewnętrznych. Gmina otrzymała dofinansowanie w ramach osi 11 Rewitalizacja przestrzeni regionalnej, Działanie 11.2. regionalnego programu operacyjnego województwa (…) na lata 2014-2020.

Przedmiotem projektu jest przebudowa Szkoły Podstawowej w (…) i rozbudowa o halę wielofunkcyjną, nowe pomieszczenia dydaktyczne i pomieszczenia przeznaczone dla Biblioteki Gminnej oraz Centrum Kultury  (dalej także: Centrum) wraz z projektowaną przebudową sieci kanalizacji sanitarnej, sieci teletechnicznej, przyłącza wodociągowego, przyłącza energetycznego, kanalizacji deszczowej, podziemnego zbiornika p.poż., miejscem gromadzenia odpadów stałych, zatoki przystankowej, miejscami postojowymi, dojściami i dojazdami.

Obiekt niepodpiwniczony będzie się składał:

‒w części szkolno-dydaktycznej o pow. netto 647,89 m² z 3 kondygnacji nadziemnych;

‒w części widowisk.-sportowej o pow. netto 2.102,14 m² z 2 kondygnacji (w części);

‒w części Centrum i Biblioteki o pow. netto 824,57 m² z 3 kondygnacji naziemnych;

‒w części pomieszczeń techn. o pow. netto 728,78 m² z 1 kondygnacji naziemnej.

Wszystkie kondygnacje połączą dwie wydzielone klatki schodowe, zlokalizowane we wsch. oraz zach. części projektowanej hali oraz winda (tj. dźwig hydrauliczny) projektowana przy schodach w części zachodniej. Wysokość budynku 13,65 m do stropu użytkowego ostatniej kondygnacji.

W budynku wyodrębniono następujące strefy funkcjonalne:

‒strefa nauki – sale lekcyjne wraz z zapleczami;

‒strefa ogólna – toalety, szatnie, taras widokowy;

‒strefa kulturalna – biblioteka, Centrum;

‒komunikacja;

‒strefa socjalna – pokój medyczny, pom. trenera, pom. socjalne, pom. porządkowe, pom. techniczne, pom. gospodarcze;

‒strefa sportowa – sala fitness, sala sportowa, trybuny;

‒strefa gospodarcza – pomieszczenie techniczne, magazyny.

W swojej formie architektonicznej budynek nawiązuje bryłą i detalem do tradycyjnej architektury (…). Do wykończenia elewacji zastosowano elementy pochodzenia lokalnego, co nadało mu charakter regionalny.

Ponadto planuje się utwardzenie terenu (ok. 2.400 m²) pod dojścia i dojazdy do budynku oraz pod miejsca postojowe - 26 miejsc parkingowych, w tym 4 z przeznaczeniem dla osób z Niepełnosprawnościami oraz utwardzoną zatoczkę dla autobusów.

Wartość całkowita projektu aktualnie (po przetargu i podpisaniu aneksu z aktualizacją budżetu) wynosi: (…) zł, w tym (…) zł to koszty kwalifikowane, (…) zł, w tym wkład własny do kosztów kwalifikowanych to (…) zł i wydatki niekwalifikowalne (nadwyżka po przetargu) to (…) zł.

Faktury dokumentujące poniesione wydatki na realizację inwestycji objętej zakresem inwestycji są wystawiane na Gminę. Gmina ma możliwość dokonania alokacji kosztów (faktur zakupowych) do wskazanej inwestycji.

Przedmiot inwestycji będzie wykorzystywany do działalności oświatowej Gminy oraz wykonywania zadań z zakresu kultury i promocji. Gmina nie planuje wykorzystania komercyjnego (do celów opodatkowanych VAT) elementów infrastruktury zrealizowanych w ramach opisanej powyżej inwestycji.

Pytanie

Czy Gmina nie posiada prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków inwestycyjnych dotyczących realizacji inwestycji „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina nie posiada prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją inwestycji „(…)”.

Brak możliwości odliczenia podatku VAT przez Gminę wynika z faktu, iż realizowana inwestycja w części opisanej jako część inwestycji nr 1 (cześć ogólnodostępna) nie będzie służyć prowadzeniu jakiejkolwiek działalności gospodarczej z nią związanej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednocześnie zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy, zadania własne gminy obejmują sprawy w zakresie zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w szczególności kultury, ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych; zieleni gminnej i zadrzewień.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Z treści powyższych regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu, których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych z opodatkowania lub w ogóle niepodlegających temu podatkowi.

Gmina realizując projekt pn. „(…)” - nie działa jako podatnik VAT, bowiem wykonuje jedynie zadania własne w ramach reżimu publicznoprawnego, czyli poza działalnością gospodarczą, a więc przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie zostały spełnione. Co więcej brak jest odpłatności za korzystanie z Inwestycji. Tym samym z uwagi na brak związku ponoszonych na Inwestycję wydatków z występującymi po stronie Gminy czynnościami opodatkowanymi VAT, Gmina nie ma i nie będzie miała możliwości odliczenia VAT.

Teren zrealizowanej inwestycji będzie miejscem przeznaczonym do realizacji zadania własnego Gminy tj. zadań z zakresu edukacji oraz oświaty. Gmina po wykonaniu inwestycji nie będzie osiągała przychodów związanych z użytkowaniem zrealizowanej inwestycji. Towary i usługi nabyte w ramach realizacji projektu nie były i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jak również efekty realizowanej operacji nie będą w żadnym czasie i zakresie służyły czynnościom podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wielokrotnie potwierdzał brak prawa do odliczenia podatku VAT od rozbudowy obiektów oświatowych. Należy wskazać na między innymi interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 lutego 2019 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.5.2019.2.MK, gdzie wskazano:

„Jednakże należy wskazać, że Gmina realizując opisaną inwestycję wykonuje przede wszystkim zadania własne w ramach władztwa publicznego, nałożone na nią ustawą o samorządzie gminnym, tj. edukacji publicznej. Co prawda, w analizowanej sprawie, występują czynności cywilnoprawne, jednak jak wskazał sam Wnioskodawca, mają one "poziom znikomy" w stosunku do podstawowej, oświatowej działalności Szkoły Podstawowej. Marginalny charakter tej działalności znajduje potwierdzenie w relatywnie niskiej kwocie uzyskiwanego dochodu, tj. "roczny obrót z ww. działalności nie przekroczy 2.400,00 zł, czyli 200,00 zł m/c". Procentowa zależność uzyskanego przez Gminę dochodu z czynności opodatkowanych (najem powierzchni) do całkowitego kosztu inwestycji wynosi 0,02%. Ponadto umowa odpłatnego udostępnienia części powierzchni zostanie zawarta jedynie na okres trwałości projektu, tj. 6 lat. W związku z powyższym stwierdzić należy, że występujące w analizowanej sprawie czynności opodatkowane wykonywane przez Gminę nie przesądzają o kwalifikacji poniesionych wydatków do czynności, które dawałyby prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż w rozpatrywanej sprawie związek ten jest zbyt nieuchwytny, mało konkretny w porównaniu do wyraźnego i jednoznacznego związku tych wydatków z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT. Zatem, w rozpatrywanej sprawie podatek naliczony nie jest ściśle związany z czynnościami opodatkowanymi, a wręcz przeciwnie - związany jest z inwestycją służącą przede wszystkim do realizacji czynności publicznoprawnych wykonywanych w ramach realizacji przez Wnioskodawcę zadań własnych”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685  ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Pojęcie „podatnik” zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Organy władzy mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z  art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.).

Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Art. 7 ust. 1 pkt  8-10 i 12 ustawy o samorządzie gminnym:

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków inwestycyjnych dotyczących realizacji inwestycji „(…)”.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje.

Z opisu sprawy wynika bowiem, że Gmina realizuje inwestycję, której przedmiot będzie wykorzystywany do działalności oświatowej Gminy oraz wykonywania zadań z zakresu kultury i promocji. Gmina nie planuje wykorzystania komercyjnego (do celów opodatkowanych VAT) elementów infrastruktury zrealizowanych w ramach opisanej powyżej inwestycji, a zatem towary i usługi zakupione w ramach ww. inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji nie jest spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy. Zatem nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne dotyczących realizacji inwestycji „(…)”.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).