Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek. - Interpretacja - 0112-KDIL1-3.4012.294.2022.2.JK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 22 września 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.294.2022.2.JK

Temat interpretacji

Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 10 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 sierpnia 2022 r. (wpływ 18 sierpnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan osobą prywatną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Nie jest Pan i nigdy nie był zarejestrowany jako podatnik VAT.

Dotychczas nigdy nie zajmował się Pan sprzedażą żadnych nieruchomości. Jedynym źródłem Pana dochodów jest praca etatowa (umowa o pracę).

Od dziesięcioleci Pana rodzina jest właścicielem niezabudowanej działki – pierwotnie była ona własnością Pana dziadków, którzy następnie przekazali ją w darowiźnie Pana rodzicom.

Działka położona jest w miejscowości (...), w gminie (…), w powiecie (...), w województwie (...). Dla działki ustanowiona jest księga wieczysta.

Przedmiotowa działka stanowi działkę rolną. Jej łączna powierzchnia wynosi 7,1396 ha.

Gmina (…) 30 września 2005 r. przyjęła uchwałę zatwierdzającą miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w którym część działki została przeznaczona pod zabudowę. Podkreślił Pan, że rodzice nie składali żadnego wniosku o zmianę planu zagospodarowania przestrzennego. Gmina sama przeznaczyła teren obejmujący działkę pod zabudowę.

W związku z powyższą decyzją Gminy, Pana rodzice na mocy decyzji wójta Gminy (…) z 12 marca 2009 r. podzielili działkę na mniejsze działki z przeznaczeniem budowlanym zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W wyniku tego podziału, zostało ustanowionych 28 działek z drogą wewnętrzną.

W 2015 r. rodzice w darowiźnie przekazali Panu oraz Pana dwóm braciom wszystkie działki. Bracia otrzymali działkę wspólnie – zgodnie z wolą rodziców na braci, w tym na Pana, przypadała taka sama powierzchnia terenu (podział w równych częściach po 1/3).

Rodzice nie wskazali jednak, które konkretnie działki ma Pan otrzymać, a które Pana bracia. Mając to na uwadze postanowił Pan oddzielić się od braci i wydzielić geodezyjne swoją część, co spowodowało szereg zmian w podziałach (wcześniejszy podział działek na 28 był już nieaktualny). Aby podzielić działki na równe części między braci niezbędne było bowiem ustanowienie nowego podziału.

22 marca 2022 r. zawarł Pan z braćmi akt notarialny ustanawiający nowy podział własności działek między ww. osoby.

Obecnie część terenu przydzielona Panu na mocy ww. aktu notarialnego jest dzielona przez geodetę na mniejsze działki. Zamierza Pan pozostawić sobie (na własne cele mieszkaniowe) ok. 3000 m² działek, natomiast pozostałe działki planuje sprzedać.

Ze wstępnych ustaleń z geodetą wynika, że na sprzedaż pozostanie od 7 do 9 działek.

Po podziale dokonanym przez geodetę, nie zamierza Pan podejmować żadnych działań, które miałyby na celu uatrakcyjnienie działek przed sprzedażą. Obecnie działki te to tereny rolne, na których nie ma zabudowań, nie są podłączone żadne media. Zamierza Pan sprzedać działki w takim stanie, w jakim je otrzymał od rodziców w darowiźnie. Z uzyskanych przez Pana informacji, wynika jedynie, że Gmina, gdzie położone są działki, planuje podłączenie wody do tych terenów. Jednak będzie to decyzja gminna, a nie złożony przez Pana wniosek.

Doprecyzowanie opisu sprawy Aktualnie trwają prace geodezyjne – teren (działka) Panu przynależna jest dzielona przez geodetę na mniejsze części (mniejsze działki). Dlatego też aktualnie nie zna Pan ostatecznych numerów ewidencyjnych działek, które zostaną sprzedane. Te numery zostaną nadane po dokonaniu ww. podziału.

Podział geodezyjny, którego dokonali Pana rodzice (podział na 28 działek) jest nieaktualny, tzn. nie będzie Pan sprzedawał działek z tymi numerami, które zostały nadane działkom w wyniku podziału dokonanego przez Pana rodziców.

Obecnie (w wyniku podziału dokonanego przez Pana rodziców), w związku z podziałem dokonanym przez Pana rodziców, numery działek położonych w miejscowości (...), w Gminie (...) , które to działki należą do Pana, są następujące:

·1/4,

·1/5,

·1/6,

·1/7,

·1/33,

·1/35,

·1/31,

·1/30,

·1/29,

·1/28,

·1/37.

Nie zamierza Pan podpisywać umów przedwstępnych kupna/sprzedaży działek z potencjalnymi nabywcami. Może Pan jedynie podpisywać umowy rezerwacyjne (np. w przypadku gdy potencjalny nabywca będzie starał się o kredyt bankowy na zakup Pana działki).

Przed ostateczną sprzedażą działek na rzecz nabywców, nie zamierza Pan uzyskiwać żadnych zgód, pozwoleń, opinii, decyzji itp. związanych z daną działką. Wszelkiego rodzaju dodatkowe niezbędne dokumenty (zgody, pozwolenia itd. ), będą uzyskiwali nabywcy we własnym zakresie już po zakupie Pana działek.

Nie zamierza Pan udzielać żadnych pełnomocnictw potencjalnym nabywcom w związku ze sprzedażą działek.

Pytanie

Czy w związku ze sprzedażą działek będzie Pan działał jako podatnik VAT, w związku z czym transakcja ta (sprzedaż działek) będzie podlegała opodatkowaniu VAT?

Pana stanowisko w sprawie

W związku ze sprzedażą działek nie będzie Pan działał jako podatnik VAT, w związku z czym transakcja ta (sprzedaż działek) nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Sprzedaż gruntu jako odpłatna dostawa towarów

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie powyższych przepisów, stwierdzić należy, że opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów (rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), gdzie towarem w rozumieniu VAT jest także grunt. Zasadniczo zatem sprzedaż gruntu (za wynagrodzeniem) jest opodatkowana podatkiem VAT.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu powyższych przepisów podlega opodatkowaniu VAT.

Aby czynność była opodatkowana VAT, musi być wykonywana przez podmiot, który jest podatnikiem VAT.

Wobec powyższego, jeżeli w związku ze sprzedażą działek, będzie Pan działał jako podatnik VAT (spełni definicję podatnika VAT), to będzie musiał do ceny sprzedaży działek doliczyć podatek VAT. Jeżeli natomiast nie spełni Pan definicji podatnika VAT, to sprzedaż działek nie będzie opodatkowana VAT.

Podatnik VAT

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Definicja działalności gospodarczej w VAT jest następująca (art. 15 ust. 2 ustawy VAT):

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W Pana ocenie, na podstawie powyższych przepisów podatnikiem VAT jest osoba, która spełnia łącznie wszystkie poniższe warunki:

1)podmiot wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na jej cel i rezultat – czyli działalność we własnym imieniu i na własny rachunek;

Będzie Pan sprzedawał działki własne, we własnym imieniu i na swoją rzecz. Warunek – Pana zdaniem – zasadniczo jest spełniony.

2)prowadzona działalność gospodarcza:

a)to działalności m.in. handlowa;

Sprzedaż działek za wynagrodzeniem jest co do zasady działalnością handlową. Warunek – w Pana ocenie – zasadniczo jest spełniony.

b)wykorzystywane są towary lub usługi w sposób ciągły;

Warunek ten – Pana zdaniem – nie będzie spełniony.

Przedmiotem sprzedaży będą towary – grunt (działki). Jednak sprzedaż tych działek będzie miała charakter okazjonalny. Nie prowadzi Pan ciągłej sprzedaży nieruchomości/gruntów. Nigdy wcześniej też nie sprzedał żadnych nieruchomości. Transakcja sprzedaży działek będzie wyłącznie jednorazowa i związana ze sprzedażą majątku osobistego.

Ciągłość oznacza powtarzalność lub długi okres trwania. Nie jest zatem podatnikiem VAT osoba, która dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana regularna zapłata oraz osoba ta nie prowadzi zorganizowanej działalności, lecz tylko np. wyzbywa się majątku osobistego.

Dodać należy, że w związku ze sprzedażą działek nie działa Pan także w sposób zorganizowany, tj. nie podejmuje czynności, które mają formę zorganizowaną, stanowią profesjonalny obrót. Jedynie aktualnie za pośrednictwem geodety dzieli Pan otrzymany teren na mniejsze działki, tak aby móc je sprzedać jako tereny przeznaczone pod budowę.

Nie będzie Pan podejmował żadnych innych działań dotyczących działek, w szczególności działań zmierzających do uatrakcyjnienia terenu przed sprzedażą.

Mając powyższe na uwadze, podejmuje Pan tylko działania związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie są to działania stanowiące wpisujące się w profesjonalny obrót nieruchomościami.

c) działalność ta służy celom zarobkowym.

Sprzedaż działek będzie służyła celom zarobkowym. Jednak będzie to sprzedaż wyłącznie majątku prywatnego, niezwiązana z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Podsumowując, stoi Pan na stanowisku, że w związku z planowaną sprzedażą działek, nie będzie działał jako podatnik VAT. Wobec tego sprzedaż ta nie będzie opodatkowana VAT.

Zaprezentowane przez Pana stanowisko znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych, np.:

1.Interpretacja indywidualna z 12 lipca 2021 r., nr 0111-KDIB3.4012.197. 2021.2.JSU, gdzie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał:

„Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa oraz wyroku TSUE prowadzi do wniosku, że w przedmiotowym opisie sprawy brak jest okoliczności, które wskazują, że planowana sprzedaż udziału w działkach, będzie stanowiła działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, która skutkować będzie uznaniem Pana za podatnika podatku VAT.

Znaczenie dla sprawy ma analiza całokształtu działań jakie Wnioskodawczyni podjęła w odniesieniu do działek przez cały okres ich posiadania. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika taka aktywność Wnioskodawczyni, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawczyni nie podjęła ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

Zatem w odniesieniu do planowanej przez Wnioskodawczynię sprzedaży udziału w działkach brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży Wnioskodawczyni wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarczy stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W rozpatrywanej sprawie planowana sprzedaż udziału w działkach będzie czynnością związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności”.

2.Interpretacja indywidualna z 17 lutego 2022 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.691.2021.2.ZW, gdzie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał:

„W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podejmował Pan działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.

Z treści złożonego wniosku wynika, że 25 sierpnia 1980 r. nabył Pan na własność gospodarstwo rolne położone na obrzeżach (...). Nabył je Pan na podstawie umowy przekazania własności gospodarstwa rolnego. Przedmiotowe gospodarstwo stanowi Pana majątek osobisty i składa się z kilku działek. Na gruntach tych nie była prowadzona działalność gospodarcza z uwagi na niską jakość gleby. 19 czerwca 2017 r. Burmistrz (...) w drodze decyzji dokonał podziału nieruchomości zapisanej jako działka o nr 9 o powierzchni 35 112 m² na następujące działki: 9/1, 9/2, 9/3 oraz 9/4. Zarówno cała nieruchomość, jak i wskazywane działki nie służyły do prowadzenia działalności rolniczej ani pozarolniczej, a gospodarstwa rolne nie były wykorzystywane (leżały odłogiem). Działki nie były udostępniane osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych. W 2021 r. działki 9/2 oraz 9/3 zostały sprzedane.

Działki te nie miały opracowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie ustalono w drodze decyzji warunków zabudowy lub lokalizacji inwestycji celu publicznego dla przedmiotowych nieruchomości. Działki nie były zabudowane.

Sprzedane działki nie były uzbrojone, nie były podejmowane żadne czynności marketingowe w celu znalezienia nabywców, a nabywcy zwrócili się sami z propozycją zakupu przedmiotowych działek. Nie były podejmowane żadne czynności w celu przygotowania działek do sprzedaży. Nie zawierał Pan umów przedwstępnych ani nie udzielał pełnomocnictw nabywcy działki nr 9/3 ani nabywcy działki 9/2.

Uwzględniając powyższą analizę przepisów oraz przedstawione okoliczności sprawy wskazać należy, że w odniesieniu do sprzedaży działek nr 9/2 oraz 9/3 brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując ww. dostawy wystąpił Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy”.

3.Wyrok WSA w Gliwicach z 7 marca 2018 r., sygn. akt: III SA/GI 1016/17, gdzie Sąd uznał, że okoliczność, iż skarżąca wystąpiła o wydanie decyzji o ustaleniu warunków zabudowy (a zatem nie o zmianę planu zagospodarowania przestrzennego), scalenie, a następnie podział gruntów, czyli podjęła czynności mające na celu racjonalne zagospodarowanie jej majątkiem, nie czynią z niej jeszcze podatnika podatku od towarów i usług. Nie można bowiem wymagać, aby osoba fizyczna wyzbywała się swego majątku w możliwe najmniej rentowny i ekonomicznie uzasadniony sposób, aby tylko nie podjąć żadnych czynności zwiększających atrakcyjność czy przeznaczenie gruntu, które mogłoby skutkować uznaniem za podatnika VAT. Założenie przeciwne byłoby nieracjonalne i nieznajdujące oparcia w ustawie. Każda osoba należycie dbająca o własne interesy czyni to z rozwagą i w sposób zapewniający jej osiągnięcie maksymalnych korzyści niezależnie od tego, czy dysponuje majątkiem przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej, czy służącym celom osobistym.

4.Wyrok WSA w Gliwicach z 24 marca 2022 r., sygn. akt: I SA/GI 1465/21, gdzie Sąd wskazał, że wydzierżawienie działki, dokonanie jej podziału na 4 działki mniejsze, wystąpienie o zgodę na urządzenie zjazdu na działkę w sytuacji kiedy podatniczka nie posiadała wjazdu na tą działkę, urządzenie drogi dojazdowej, wysypanie kamienia na części drogi dojazdowej, zgłoszenie do rozbiórki pozostałości po stodole, są działaniami związanymi ze zwykłym wykonywaniem prawa własności i nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Są to działania racjonalne, mające na celu uzyskanie wyższej ceny ze sprzedaży nieruchomości, związane z zarządem majątkiem prywatnym.

5.Wyrok NSA z 27 kwietnia 2022 r. sygn. akt: I FSK 1589/18.

Mając na uwadze powyższe, wnosi Pan o potwierdzenie zajętego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy VAT wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

Jak stanowi ust. 3 ww. artykułu:

„Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działki istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży działki podjął/podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zatem ustalić, czy w analizowanej sprawie w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży działek, będzie Pan spełniać przesłanki do uznania Go za podatnika podatku od towarów i usług.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podejmował Pan działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.

Z treści złożonego wniosku wynika, że jest Pan osobą prywatną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Nie jest Pan i nigdy nie był zarejestrowany jako podatnik VAT. Dotychczas nigdy nie zajmował się Pan sprzedażą żadnych nieruchomości. Jedynym źródłem Pana dochodów jest praca etatowa (umowa o pracę).

Pana rodzina jest właścicielem niezabudowanej działki – pierwotnie była ona własnością Pana dziadków, którzy następnie przekazali ją w darowiźnie Pana rodzicom.

Przedmiotowa działka stanowi działkę rolną. Jej łączna powierzchnia wynosi 7,1396 ha. Gmina w 2005 r. przyjęła uchwałę zatwierdzającą miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w którym część działki została przeznaczona pod zabudowę. Pana rodzice nie składali żadnego wniosku o zmianę planu zagospodarowania przestrzennego. Gmina sama przeznaczyła teren obejmujący działkę pod zabudowę. W związku z powyższą decyzją Gminy, Pana rodzice na mocy decyzji wójta Gminy z 2009 r. podzielili działkę na mniejsze działki z przeznaczeniem budowlanym zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W wyniku tego podziału, zostało ustanowionych 28 działek z drogą wewnętrzną.

W 2015 r. rodzice w darowiźnie przekazali Panu oraz Pana dwóm braciom wszystkie działki. Bracia otrzymali działkę wspólnie – zgodnie z wolą rodziców na braci, w tym na Pana, przypadała taka sama powierzchnia terenu (podział w równych częściach po 1/3).

Rodzice nie wskazali jednak, które konkretnie działki ma Pan otrzymać, a które Pana bracia. Mając to na uwadze postanowił Pan oddzielić się od braci i wydzielić geodezyjne swoją część, co spowodowało szereg zmian w podziałach (wcześniejszy podział działek na 28 był już nieaktualny). Aby podzielić działki na równe części między braci niezbędne było bowiem ustanowienie nowego podziału.

22 marca 2022 r. zawarł Pan z braćmi akt notarialny ustanawiający nowy podział własności działek między ww. osoby. Obecnie część terenu przydzielona Panu na mocy ww. aktu notarialnego jest dzielona przez geodetę na mniejsze działki. Zamierza Pan pozostawić sobie (na własne cele mieszkaniowe) ok. 3000 m² działek, natomiast pozostałe działki planuje sprzedać. Ze wstępnych ustaleń z geodetą wynika, że na sprzedaż pozostanie od 7 do 9 działek.

Po podziale dokonanym przez geodetę, nie zamierza Pan podejmować żadnych działań, które miałyby na celu uatrakcyjnienie działek przed sprzedażą. Obecnie działki te to tereny rolne, na których nie ma zabudowań, nie są podłączone żadne media. Sprzeda Pan działki w takim stanie, w jakim je otrzymał od rodziców w darowiźnie. Z uzyskanych przez Pana informacji, wynika jedynie, że Gmina, gdzie położone są działki, planuje podłączenie wody do tych terenów. Jednak będzie to decyzja gminna, a nie złożony przez Pana wniosek.

Nie zamierza Pan podpisywać umów przedwstępnych kupna/sprzedaży działek z potencjalnymi nabywcami. Może Pan jedynie podpisywać umowy rezerwacyjne (np. w przypadku gdy potencjalny nabywca będzie starał się o kredyt bankowy na zakup Pana działki).

Przed ostateczną sprzedażą działek na rzecz nabywców, nie zamierza Pan uzyskiwać żadnych zgód, pozwoleń, opinii, decyzji itp. związanych z daną działką. Wszelkiego rodzaju dodatkowe niezbędne dokumenty (zgody, pozwolenia itd. ), będą uzyskiwali nabywcy we własnym zakresie już po zakupie od Pana działek. Nie zamierza Pan udzielać żadnych pełnomocnictw potencjalnym nabywcom w związku ze sprzedażą działek.

Uwzględniając powyższą analizę przepisów oraz przedstawione okoliczności sprawy wskazać należy, że w odniesieniu do planowanej sprzedaży działek brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując ww. dostawy wystąpi Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży działek, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wydzielonych części działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjął Pan takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez Pana należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Sprzedając działki skorzysta Pan z przysługującego Mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą – w stosunku do tej transakcji. W konsekwencji, sprzedaż działek nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dokonując zatem sprzedaży działek będzie korzystał Pan z przysługującego Mu prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Pana cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży działek a ich dostawę cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, w związku ze sprzedażą ww. działek nie będzie Pan występował jako podatnik podatku od towarów i usług, a transakcja ta nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Zatem Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).