Nieuznanie Państwa za podatnika podatku VAT z związku z planowaną sprzedażą udziałów we współwłasności niezabudowanych działek i w konsekwencji brak p... - Interpretacja - 0113-KDIPT1-2.4012.627.2022.2.MC

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 10 listopada 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.627.2022.2.MC

Temat interpretacji

Nieuznanie Państwa za podatnika podatku VAT z związku z planowaną sprzedażą udziałów we współwłasności niezabudowanych działek i w konsekwencji brak podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT ich odpłatnej dostawy na rzecz przyszłych nabywców.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

1 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 1 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Państwa za podatnika podatku VAT z związku z planowaną sprzedażą udziałów we współwłasności niezabudowanych działek nr 1, nr 2, nr 3, nr 4, nr 5, nr 6, nr 7, nr 8, nr 9, nr 10, nr 11 i w konsekwencji braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT ich odpłatnej dostawy na rzecz przyszłych nabywców. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 listopada 2022 r. (wpływ 4 listopada 2022 r.).

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowana będąca stroną postępowania: A

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania: B

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A (dalej „Sprzedająca 1”) i B (dalej „Sprzedający 2”), zwani łącznie „Sprzedającymi”, są współwłaścicielami, którym przysługuje po ½ części nieruchomości oznaczonej jako niezabudowana działka gruntu nr 12 (dalej „Działka”), położona w …, gmina …, o obszarze wynoszącym 1,83 ha. Dla tej działki Sąd Rejonowy w ... VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW: .... Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów, Działka stanowi nieużytki oraz grunty orne klas IVa, IVb i V.

Sprzedający nabyli własność Działki w wyniku dziedziczenia po swoim synu …, który zmarł 30 maja 2008 r. Sprzedający przyjęli spadek na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w … I Wydział Cywilny z dnia 24 lipca 2008 r. sygn. ….

Od dnia śmierci syna Sprzedających, Działka leżała odłogiem, na Sprzedających ciążył obowiązek porządkowania Działki. Z upływem lat Sprzedający utracili siły i chęci dalszego zajmowania się Działką, więc 1 września 2018 r. zawarli dwuletnią umowę użyczenia (błędnie zatytułowaną umową dzierżawy), na mocy której oddali działkę do nieodpłatnego użytkowania dzierżawcom. Intencją Wnioskodawców nie była chęć zarobkowania, lecz powierzenie działki osobom, które będą sprawowały nad nią pieczę oraz uprawiały na niej zboże. Po upływie okresu obowiązywania umowy, zawarto w dniu 1 września 2020 r. nową umowę użyczenia (błędnie nazwaną umową dzierżawy) na tożsamych warunkach, na okres jednego roku. Obecnie Działka nie jest przedmiotem najmu, dzierżawy, ani innej umowy o podobnym charakterze.

Sprzedający zbliżają się do osiągnięcia wieku emerytalnego (Sprzedająca już go osiągnęła ukończywszy 60 rok życia). Z uwagi na niepewne czasy, niską emeryturę, rosnące koszty życia/utrzymania konieczność zapewnienia sobie bezpiecznej emerytury, zabezpieczenia środków na leki oraz lekarzy, Sprzedający podjęli decyzję o sprzedaży Działki. W tym celu poczynili następujące kroki:

1.Wystąpili z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Wójt Gminy … w dniu 11 maja 2022 r. znak: … wydał tę decyzję ustalając sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie dziesięciu budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

2.Wystąpili z wnioskiem o dokonanie podziału nieruchomości. Wójt Gminy … w dniu 21 czerwca 2022 r. znak: … wydał postanowienie o pozytywnym zaopiniowaniu wstępnego projektu podziału nieruchomości.

Proponowany podział nieruchomości polega na wydzieleniu z Działki nr 12 następujących działek: 1 o pow. 0,1436 ha, 2 o pow. 0,1331 ha, 3 o pow. 0,1330 ha, 4 o pow. 0,1330 ha, 5 o pow. 0,1330 ha, 6 o pow. 0,1330 ha, 7 o pow. 0,1329 ha, 8 o pow. 0,1329 ha, 9 o pow. 0,1260 ha, 10 o pow. 0,3570 ha przeznaczonych pod zabudowę jednorodzinną. Działka 11 o pow. 0,2725 ha przeznaczona będzie pod drogę wewnętrzną, (dalej: „Nowe Działki”).

Teren, na którym położona jest Działka nie jest objęty uchwałą o miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Działka nie jest ogrodzona i Sprzedający nie zamierzają jej ogradzać. Tak samo nie będą ogrodzone Nowe Działki przez Sprzedających.

Działka nie posiada i Nowe Działki nie będą posiadały przyłącza do sieci elektro-energetycznej, wodociągowej, deszczowej oraz kanalizacji sanitarnej wykonanej przez lub na wniosek Sprzedających.

Sprzedający nie zamierzają korzystać z usług pośredników w sprzedaży nieruchomości, ani udzielać pełnomocnictw w tym zakresie.

Sprzedający nie będą prowadzić kampanii reklamowych, tworzyć stron internetowych, stron w mediach społecznościowych typu ….

Sprzedający nie prowadzili, ani nie zamierzają prowadzić działalności gospodarczej. Nie byli i nie są podatnikami podatku od towarów i usług.

Sprzedający posiadają inne nieruchomości, w tym nieruchomości nabyte w spadku po synu, lecz w najbliższym czasie nie zamierzają ich sprzedawać.

Sprzedający planują również niektóre z Nowych Działek podarować swoich dzieci.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazano:

1)Numery ewidencyjne nowo powstałych działek wydzielonych z działki nr 12, będących przedmiotem sprzedaży, to: 1 o pow. 0,1436 ha, 2 o pow. 0,1331 ha, 3 o pow. 0,1330 ha, 4 o pow. 0,1330 ha, 5 o pow. 0,1330 ha, 6 o pow. 0,1330 ha, 7 o pow. 0,1329 ha, 8 o pow. 0,1329 ha, 9 o pow. 0,1260 ha, 10 o pow. 0,3570 ha przeznaczonych pod zabudowę jednorodzinną. Działka 11 o pow. 0,2725 ha przeznaczona będzie pod drogę wewnętrzną. (dalej: „Działki”).

2)Na pytanie: „Jakie jest/będzie faktyczne wykorzystywanie przez Panią nowo powstałych działek od momentu ich wydzielenia z działki nr 12 do momentu planowanej sprzedaży?”, podała Pani, że Działki „będą niewykorzystywane”. Będą oczekiwały na sprzedaż.

3)Na pytanie: „Jakie jest/będzie faktyczne wykorzystywanie przez Pana B nowo powstałych działek od momentu ich wydzielenia z działki nr 12 do momentu planowanej sprzedaży?”, podała Pani, że Działki „będą niewykorzystywane”. Będą oczekiwały na sprzedaż.

4)Nie jesteście Państwo w stanie określić, kiedy nastąpi faktyczne zbycie działek. Wszystko zależy od zainteresowania działkami przez potencjalnych nabywców. Planowali Państwo pierwotnie dokonać zbycia w 2023 r.

5)Nowo powstałych działek nie planujecie Państwo wykorzystywać, tj. wynajmować/wydzierżawiać, ani zawierać umów o podobnym charakterze.

6)Na pytanie: „Czy w odniesieniu do nowo powstałych działek planujecie Państwo zawrzeć z nabywcą/nabywcami umowy przedwstępne sprzedaży tych działek? (…)”, podała Pani, że nie planują Państwo zawierania umów przedwstępnych.

7)Na pytanie: „Czy nowo powstałe działki objęte wnioskiem będą na dzień sprzedaży niezabudowane czy zabudowane?”, podała Pani, że Działki będą zbywane jako niezabudowane.

8)Na pytanie: „Jeśli działki na dzień sprzedaży będą zabudowane, należy wskazać (…)?”, podała Pani, że Działki będą zbywane jako niezabudowane.

9)Pani nie zbywała wcześniej jakichkolwiek działek.

10)Pan B nie zbywał wcześniej jakichkolwiek działek.

Pytanie

Czy Sprzedający będą działać w charakterze podatnika podatku VAT w ramach planowanej transakcji sprzedaży Nowych Działek, w konsekwencji, czy ich odpłatne dostawy na rzecz przyszłych nabywców będą transakcjami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685) (dalej: „ustawa o VAT”), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei art. 15 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl artykułu 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT pojęcie towaru jest zdefiniowane jako rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Art. 2 pkt 22 ustawy o VAT definiuje z kolei pojęcie sprzedaży, przez które rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Z kolei w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której jest mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Biorąc pod uwagę art. 2 pkt 6 ustawy o VAT należy stwierdzić, że transakcja sprzedaży udziałów w prawie współwłasności Działki traktowana jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Jednak jednocześnie trzeba zaznaczyć, że warunkiem opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności stanowiącej dostawę towarów zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT jest wykonanie tej czynności przez podmiot będący podatnikiem podatku od towarów i usług.

Regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 oraz art. 15 ust. 2 ustawy o VAT wskazują kilka istotnych czynników, które definiujących podatnika oraz działalność gospodarczą. Podatnik wykonuje w myśl ww. przepisów działalność gospodarczą samodzielnie, zaś sama działalność gospodarcza ma zorganizowany charakter, ale może być także wykowywana w sposób ciągły, dla celów zarobkowych. Powinna się zatem charakteryzować stałością, powtarzalnością i niezależnością. Zatem podmiot, który dokonuje dostawy towarów może być uznany za podatnika, gdy jego działania noszą znamiona prowadzenia działalności gospodarczej. W tym przypadku taka dostawa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bo podmiot działa jako podatnik, a jego działalność jest związana z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Wnioskodawca stoi jednak na stanowisku, że zgodnie z opisanym zdarzeniem przyszłym w przypadku Sprzedających będących osobami fizycznymi, nie mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, a ze zbyciem majątku osobistego, które nie stanowi działalności gospodarczej. Majątek w przypadku Sprzedających nie został nabyty w celu dalszej odsprzedaży, a Sprzedający nie podejmowali żadnych czynności podobnych do tych, jakie podejmują podmioty profesjonalnie trudniące się obrotem nieruchomościami.

Należy zaznaczyć, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, z którym zdaniem Wnioskodawcy mamy w tym przypadku do czynienia, nie mogą być same z siebie uznane za prowadzenie działalności gospodarczej. Potwierdza to orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dn. 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 oraz C-181/10. Trybunał wyjaśnił, że także sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nieruchomości nie mogą być kryterium przesądzającym o tym, czy czynność jest wykonywana prywatnie, czy stanowi działalność gospodarczą. W ramach działalności gospodarczej zainteresowany podejmuje bowiem aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami i angażuje w to środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, z czym nie mamy do czynienia w przypadku zwykłego zbycia majątku osobistego.

Podkreślić należy, że cel zarobkowy nie jest także sam w sobie jednoznacznym wyznacznikiem jedynie działalności gospodarczej, bowiem towarzyszy każdemu działającemu w realiach życia człowiekowi, co potwierdza wyrok WSA w Gdańsku z dn. 12 września 2017 r. I SA/Gd 884/17.

W ocenie Wnioskodawcy działania podejmowane przez Sprzedających w ramach planowanej transakcji sprzedaży Nowych Działek stanowić będzie jedynie zbycie majątku osobistego, a podejmowane czynności są związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Sprzedający skorzystają z prawa do rozporządzania własnym majątkiem w sferze prywatnej i w tym przypadku nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Podsumowując, w opinii Wnioskodawcy, Sprzedający nie będą mieli statusu podatników podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a dostawa Działki nie będzie podlegać czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Potwierdzenie stanowiska Wnioskodawcy można znaleźć w orzecznictwie WSA:

1)Wyrok WSA w Łodzi z dn. 18 października 2017 r. I SA/Łd 612/17,

2)Wyrok WSA w Łodzi z dn. 7 września 2017 r. I SA/Łd 610/17,

3)Wyrok WSA w Gdańsku z dn. 12 września 2017 r. I SA/Gd 884/17,

„W świetle wszystkich przedstawionych okolicznościach opisanego zdarzenia przyszłego, zawartych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, Sąd stwierdza, iż nie jest możliwym przypisanie czynnościom Skarżącej cech profesjonalnego obrotu nieruchomościami, bowiem brak jest po jej stronie ciągu aktywnych działań cechujących taki obrót oraz brak jest zaangażowania środków podobnych do tych, które angażują podmioty zawodowo zajmujące się sprzedażą nieruchomości.”

4)Wyrok NSA z dn. 18 grudnia 2018 r. II FSK 2577/17

„Nie ma podstaw aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem oraz zaspokajanie potrzeb rodziny, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f., która oznacza działalność prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 tej ustawy. Jednocześnie jednak prowadzenie działalności gospodarczej, jako uporządkowany ciąg czynności i zdarzeń faktycznych, ma charakter obiektywny”.

NSA w wyroku z dn. 27 kwietnia 2022 r. I FSK 1589/18 uznał, że między innymi wystąpienie przez sprzedającego o wydanie decyzji o warunkach zabudowy oraz podział działek nie świadczy o profesjonalnym charakterze działalności sprzedających.

- oraz w interpretacjach indywidualnych:

1)Interpretacja indywidualna z dn. 20 marca 2017 r. nr 1462-IPPP2.4512.75.2017.1.RR

„Wnioskodawca oraz drugi Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie prowadzili, nie prowadzą i nie zamierzają prowadzić działalności gospodarczej polegającej na handlu nieruchomościami. Sprzedaż działek głównej i drogowej będzie miała dla Stron charakter incydentalny i jednostkowy, wynikający ze splotu niekorzystnych okoliczności. [...] Z zawartego we wniosku opisu sprawy nie wynika aby aktywność Stron w omawianej sprawie wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Z zaprezentowanego opisu sprawy nie wynika aby Wnioskodawca oraz drugi Zainteresowany niebędący stroną postępowania podjęli ciąg działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.”

2)Interpretacja indywidualna z dn. 31 stycznia 2018 r. nr 0114-KDIP1- 3.4012.533.2017.2.MT

„Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.”

3)Interpretacja indywidualna z dn. 24 lutego 2020 r. nr 0113-KDIPT1-1.4012.877.2019.3.AKA:

„Należy wskazać, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.”

W odniesieniu do ostatniej interpretacji, organ wymienia szereg przesłanek, których spełnienie zaświadcza o profesjonalnym charakterze transakcji sprzedaży nieruchomości. Sprzedający w praktyce nie podjęli żadnych z ww. czynności oprócz podziału geodezyjnego działki wchodzącej w skład Nieruchomości. Jedynym powodem, dla którego podjęto taką decyzję, był brak możliwości sprzedaży Nieruchomości w całości. Racjonalnie gospodarująca swoim mieniem prywatnym osoba, która jest w posiadaniu mienia o znacznej wartości, podjęłaby decyzje zmierzające do ułatwienia spieniężenia posiadanego mienia. I taką decyzją była właśnie decyzja o podziale geodezyjnym działki.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Sprzedający w ramach planowanej transakcji sprzedaży Nowych Działek, nie będą działali w charakterze podatników podatku VAT, a ich sprzedaż nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1)określone udziały w nieruchomości,

2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195 – art. 221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360).

Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Na podstawie art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Stosownie do art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

W myśl art. 198 ustawy Kodeks cywilny:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

Zgodnie art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo współwłaścicielami niezabudowanej działki nr 12, którym przysługuje po ½ części tej działki. Nabyli Państwo własność ww. działki w wyniku dziedziczenia po swoim synu …, który zmarł 30 maja 2008 r. Od dnia śmierci Państwa syna, działka leżała odłogiem, na Państwu ciążył obowiązek porządkowania działki. Z upływem lat Państwo utracili siły i chęci dalszego zajmowania się działką nr 12, więc 1 września 2018 r. zawarli Państwo dwuletnią umowę użyczenia (błędnie zatytułowaną umową dzierżawy), na mocy której oddali Państwo ww. działkę nr 12 do nieodpłatnego użytkowania dzierżawcom. Intencją Państwa nie była chęć zarobkowania, lecz powierzenie działki osobom, które będą sprawowały nad nią pieczę oraz uprawiały na niej zboże. Po upływie okresu obowiązywania umowy, zawarto 1 września 2020 r. nową umowę użyczenia (błędnie nazwaną umową dzierżawy) na tożsamych warunkach, na okres jednego roku. Obecnie działka nr 12 nie jest przedmiotem najmu, dzierżawy, ani innej umowy o podobnym charakterze.

Zbliżają się Państwo do osiągnięcia wieku emerytalnego (Pani już go osiągnęła ukończywszy 60 rok życia). Z uwagi na niepewne czasy, niską emeryturę, rosnące koszty życia/utrzymania konieczność zapewnienia sobie bezpiecznej emerytury, zabezpieczenia środków na leki oraz lekarzy, podjęli Państwo decyzję o sprzedaży działki nr 12. W tym celu poczynili Państwo następujące kroki: wystąpili Państwo z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Wójt Gminy … 11 maja 2022 r. znak: … wydał decyzję ustalając sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie dziesięciu budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Wystąpili Państwo także z wnioskiem o dokonanie podziału nieruchomości. Wójt Gminy … 21 czerwca 2022 r. znak: … wydał postanowienie o pozytywnym zaopiniowaniu wstępnego projektu podziału nieruchomości. Numery ewidencyjne nowo powstałych działek wydzielonych z działki nr 12, będących przedmiotem sprzedaży, to: 1 o pow. 0,1436 ha, 2 o pow. 0,1331 ha, 3 o pow. 0,1330 ha, 4 o pow. 0,1330 ha, 5 o pow. 0,1330 ha, 6 o pow. 0,1330 ha, 7 o pow. 0,1329 ha, 8 o pow. 0,1329 ha, 9 o pow. 0,1260 ha, 10 o pow. 0,3570 ha przeznaczonych pod zabudowę jednorodzinną. Działka nr 11 o pow. 0,2725 ha przeznaczona będzie pod drogę wewnętrzną.

Teren, na którym położona jest działka nr 12 nie jest objęty uchwałą o miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Ww. działka nr 12 nie jest ogrodzona i nie zamierzają Państwo jej ogradzać. Tak samo nie będą przez Państwa ogrodzone nowe działki będące przedmiotem sprzedaży. Ww. działka nr 12 nie posiada i nowe działki nie będą posiadały przyłącza do sieci elektro-energetycznej, wodociągowej, deszczowej oraz kanalizacji sanitarnej wykonanej przez lub na Państwa wniosek. Nie zamierzają Państwo korzystać z usług pośredników w sprzedaży nieruchomości, ani udzielać pełnomocnictw w tym zakresie. Nie będą Państwo prowadzić kampanii reklamowych, tworzyć stron internetowych, stron w mediach społecznościowych typu .... Nie prowadzili, ani nie zamierzają Państwo prowadzić działalności gospodarczej. Nie byli i nie są Państwo podatnikami podatku od towarów i usług.

Jak Państwo podali, nowe działki nie będą przez Państwa wykorzystywane. Będą oczekiwały na sprzedaż. Nie jesteście Państwo w stanie określić, kiedy nastąpi faktyczne zbycie działek powstałych w wyniku podziału działki nr 12. Wszystko zależy od zainteresowania ww. działkami przez potencjalnych nabywców. Planowali Państwo pierwotnie dokonać zbycia w 2023 roku. Nowo powstałych działek nie planujecie Państwo wykorzystywać, tj. wynajmować/wydzierżawiać, ani zawierać umów o podobnym charakterze. Nie planują Państwo zawierania umów przedwstępnych w odniesieniu do tych działek. Działki powstałe w wyniku podziału działki nr 12 będą zbywane jako niezabudowane. Nie zbywali Państwo wcześniej jakichkolwiek działek. Posiadają Państwo inne nieruchomości, w tym nieruchomości nabyte w spadku po synu, lecz w najbliższym czasie nie zamierzacie Państwo ich sprzedawać.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka aktywność Państwa, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że planowana sprzedaż przez Państwa udziałów we współwłasności niezabudowanych działek nr 1, nr 2, nr 3, nr 4, nr 5, nr 6, nr 7, nr 8, nr 9, nr 10, nr 11 wydzielonych z działki nr 12 nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej aktywności Państwa w przedmiocie zbycia opisanych działek, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa udziałów we współwłasności przedmiotowych działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmowali i nie będą podejmować Państwo aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku z planowaną sprzedażą udziałów we współwłasności ww. działek wystąpią Państwo w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Państwa należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będą Państwo korzystali z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Wobec powyższego, dokonując sprzedaży udziałów we współwłasności niezabudowanych działek nr 1, nr 2, nr 3, nr 4, nr 5, nr 6, nr 7, nr 8, nr 9, nr 10, nr 11 nie będą Państwo działać w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż ww. udziałów we współwłasności ww. działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Końcowo nadmieniam, że Państwo uiścili od niniejszego wniosku wspólnego opłatę w kwocie 160 zł. Natomiast kwota należna od ww. wniosku wspólnego wynosi 80 zł. Zatem kwota 80 zł stanowi nadpłatę i podlega zwrotowi zgodnie z art. 14f § 2b pkt 3 Ordynacji podatkowej. Ww. nadpłata w kwocie 80 zł zostanie zwrócona na Państwa rachunek bankowy wskazany we wniosku ORD-WS.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pani A (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).