Podatek od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu usług świadczonych przez Gminę na rzecz Spółki oraz prawa do pełnego odliczenia podatku... - Interpretacja - 0112-KDIL1-1.4012.418.2022.2.JKU

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 20 października 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.418.2022.2.JKU

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu usług świadczonych przez Gminę na rzecz Spółki oraz prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu usług świadczonych przez Gminę na rzecz Spółki oraz prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 października 2022 r. (wpływ 11 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina A [dalej: Gmina lub Wnioskodawca] jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług [dalej: VAT].

Do zakresu działania Gminy w ramach wykonywania jej zadań własnych należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, obejmujących w szczególności wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) [dalej: Ustawa o samorządzie gminnym] sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

W dniu 30 sierpnia 2003 r. Gmina zawarła umowę z Wodociągami (...) (poprzednio G(...)) [dalej: Spółka] dotyczącą zbiorowego zaopatrzenia w wodę polegającego na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody oraz zbiorowego odprowadzania ścieków polegającego na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków [dalej: Umowa], Spółka nie jest jednostką organizacyjną Gminy. Jest to podmiot posiadający odrębną od Gminy osobowość prawną.

Celem Umowy jest tworzenie warunków do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody, niezawodnego odprowadzania i oczyszczania ścieków, a także ochrony interesów odbiorców usług, z uwzględnieniem wymagań ochrony środowiska i optymalizacji kosztów. Podstawowym obowiązkiem Spółki w zakresie zawartej Umowy jest zapewnienie zdolności stanowiących własność Gminy urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły i niezawodny, a także zapewnienie należytej jakości dostarczanej wody i odprowadzanych ścieków.

Obecnie Wnioskodawca zamierza zrealizować inwestycję polegającą na (i) rozbudowie, przebudowie i nadbudowie istniejącego budynku stacji uzdatniania wody, (ii) budowie dwóch zbiorników wyrównawczych wody czystej oraz (iii) budowie wodociągów łączących dwa istniejące ujęcia wody ze stacją uzdatniania [dalej: Inwestycja].

Realizacja Inwestycji będzie finansowana ze środków unijnych pochodzących z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W ramach Inwestycji zostaną przeprowadzone następujące prace:

przebudowa stacji uzdatniania wody – prace elektryczne,

rozbudowa, przebudowa oraz termomodernizacja stacji uzdatniania wody wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną – prace sanitarne,

rozbudowa, przebudowa oraz termomodernizacja stacji uzdatniania wody wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną – prace budowlane.

Po zrealizowaniu Inwestycji infrastruktura zmodernizowana, przebudowana i wybudowana w ramach Inwestycji [dalej: Infrastruktura] zostanie udostępniona do eksploatacji Spółce. Spółka będzie wykorzystywać Infrastrukturę wyłącznie w celu wykonywania czynności przewidzianych w Umowie. Do czynności tych należy m.in.:

bezpośrednia obsługa urządzeń na ujęciach wody,

kontrola jakości dostarczanej wody, likwidacja przyczyn i skutków niezgodności z normami, w ramach przekazanej do eksploatacji technologii i urządzeń,

wykonywanie bieżących remontów budynków, budowli, obiektów i urządzeń polegających, m.in. na naprawie lub wymianie hydrantów i zasuw na sieci wodociągowej, jak również czyszczeniu wewnętrznych zbiorników hydroforowych,

eksploatacja systemu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków zgodnie z obowiązującymi przepisami sanitarnymi,

utrzymanie i eksploatacja kanalizacji sanitarnej wraz z urządzeniami oraz oczyszczalni ścieków,

przyłączanie do sieci osób ubiegających się o przyłączenie nieruchomości do sieci,

przedstawianie Gminie półrocznych bilansów zużycia i dostawy wody przez odbiorców indywidualnych i zbiorowych.

Jednocześnie Spółka ponosi odpowiedzialność materialną wobec osób trzecich w związku z eksploatacją ujęcia wody i oczyszczalni ścieków.

Wysokość opłat za wodę i odprowadzanie ścieków ustalana jest przez Gminę. Rada Gminy zatwierdza taryfy na wniosek Spółki. Gmina ponosi wydatki inwestycyjne związane z rozbudową wodociągów i urządzeń, kanalizacji sanitarnej i urządzeń oraz oczyszczalni ścieków. Jednocześnie Wnioskodawca uczestniczy w kosztach remontów kapitalnych oraz ponosi koszty modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Gmina jest także zobowiązana do ubezpieczenia obiektów oraz urządzeń.

Na podstawie zawartej Umowy Spółka jest zobowiązana do rozliczania należności z tytułu dostaw wody i odbioru ścieków, w ten sposób, że:

prowadzi obsługę w zakresie rozliczania i poboru opłat za wodę i ścieki od odbiorców świadczonych usług,

pobiera kary pieniężne za pobór wody bez zezwolenia i nielegalne odprowadzanie ścieków,

ponosi opłaty związane z eksploatacją, za dozór techniczny, kontrolę jakości wody, zrzutów oczyszczalni ścieków, pobór wód podziemnych, odprowadzanie zanieczyszczeń do atmosfery i inne określone przepisami prawa.

Jednocześnie Spółka na podstawie zawartej Umowy zobowiązana jest do odprowadzania do budżetu Gminy 0,10 zł od każdego sprzedanego 1 m3 wody i odprowadzonych ścieków, raz na kwartał, w terminie do ostatniego dnia następnego miesiąca po upływie danego kwartału, na rachunek bankowy Gminy [dalej: Opłaty].

Zapisy Umowy nie wskazują w sposób bezpośredni, że Opłaty odprowadzane do budżetu Gminy przez Spółkę stanowią wynagrodzenie z tytułu usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki. Spółka zobowiązana jest do odprowadzania do budżetu Gminy w okresach kwartalnych części wynagrodzenia pobieranego od odbiorców z tytułu sprzedaży wody i odprowadzania ścieków. W tym względzie Gmina wykonuje następujące czynności, które umożliwiają Spółce dokonywanie sprzedaży podlegającej opodatkowaniu VAT:

udostępnienie, oddawanie do eksploatacji Spółce odpowiedniej infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej,

ponoszenie części kosztów inwestycyjnych związanych z rozbudową wodociągu i urządzeń, kanalizacji sanitarnej i urządzeń oraz oczyszczalni ścieków oraz ustalenie każdorazowo ze Spółką sposobu realizacji inwestycji i obowiązków Gminy i Spółki w tym zakresie;

ponoszenie kosztów remontów kapitalnych oraz kosztów modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków;

ubezpieczenie obiektów i urządzeń oddawanych do eksploatacji.

Związek pomiędzy płatnościami uzyskiwanymi przez Gminę a świadczeniami realizowanymi przez nią na rzecz Spółki polega na tym, iż szeregowi różnych powyższych czynności wykonywanym przez Gminę towarzyszy obowiązek Spółki do regularnego dokonywania na rzecz Gminy odpowiednio skalkulowanych Opłat.

W świetle powyższego Infrastruktura będzie wykorzystywana przez Gminę i Spółkę na podstawie Umowy na takich samych zasadach, jak infrastruktura wodno-kanalizacyjna będąca własnością Gminy dotychczas eksploatowana przez Spółkę.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy

1.Koszt realizacji Inwestycji będącej przedmiotem wniosku wynosi (...) zł brutto.

2.Gmina udostępni Spółce majątek powstały w trakcie realizacji Inwestycji na podstawie umowy cywilnoprawnej opisanej we wniosku o interpretację, tj. zawartej pomiędzy Gminą a Spółką dotyczącej zbiorowego zaopatrzenia w wodę polegającego na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody oraz zbiorowego odprowadzania ścieków polegającego na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków. Umowa zawarta przez Gminę ze Spółką została zawarta na czas nieokreślony, a więc majątek powstały w trakcie realizacji Inwestycji również zostanie udostępniony na czas nieokreślony.

3.Infrastruktura powstała w ramach w. Inwestycji zostanie udostępniona Spółce w użytkowanie odpłatnie.

4.Wynagrodzenie za udostępnienie Spółce majątku powstałego w ramach realizacji Inwestycji wyniesie 5 gr od każdego sprzedanego przez Spółkę 1m3 wody i odprowadzanych ścieków raz na kwartał, w terminie do ostatniego dnia następnego miesiąca po upływie tego kwartału. W związku bowiem z oddaniem Spółce majątku powstałego w ramach realizacji Inwestycji Gmina zwiększy wysokość wynagrodzenia otrzymywanego na mocy umowy od Spółki z 0,10 zł do 0,15 zł.

5.Według obliczeń Gminy roczne wynagrodzenie należne Gminie od Spółki za udostępnienie Spółce majątku powstałego w ramach realizacji Inwestycji będzie stanowiło 1,99% wartości inwestycji.

6.W ocenie Gminy, kwota za udostępnienie do eksploatacji Spółce majątku powstałego w trakcie realizacji ww. Inwestycji nie będzie znacząca dla budżetu Gminy. Według kalkulacji Gminy dochody z tytułu udostępnienia infrastruktury w skali roku będą stanowić 0,76% w stosunku do dochodów ogółem/dochodów własnych Gminy.

7.Według kalkulacji Gminy miesięczny obrót z tytułu udostępniania powstałej w ramach projektu infrastruktury będzie wynosił (...) zł.

8.W ocenie Gminy, obrót z tytułu udostępniania infrastruktury nie będzie znaczący dla budżetu Gminy. Według kalkulacji Gminy dochody z tytułu udostępnienia infrastruktury w skali roku będą stanowić 0,76% w stosunku do dochodów ogółem Gminy.

9.Wkład własny Gminy w przedmiotową Inwestycję wynosi (...) zł brutto.

10.Kalkulacja wynagrodzenia należnego Gminie za udostępnienie infrastruktury do eksploatacji Spółce nastąpi przy uwzględnieniu wartości Inwestycji oraz zadań i obowiązków, które będą spoczywać na Spółce na mocy umowy w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę polegającego na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody oraz zbiorowego odprowadzania ścieków polegającego na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków.

Jak zostało już wskazane we wniosku o interpretację, Spółka na mocy umowy będzie zobowiązana m.in. do:

·bezpośredniej obsługi urządzeń na ujęciach wody,

·kontroli jakości dostarczanej wody, likwidacji przyczyn i skutków niezgodności z normami, w ramach przekazanej do eksploatacji technologii i urządzeń,

·wykonywania bieżących remontów budynków, budowli, obiektów i urządzeń polegających m.in. na naprawie lub wymianie hydrantów i zasuw na sieci wodociągowej, jak również czyszczeniu wewnętrznych zbiorników hydroforowych,

·eksploatacji systemu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków zgodnie z obowiązującymi przepisami sanitarnymi,

·utrzymania i eksploatacji kanalizacji sanitarnej wraz z urządzeniami oraz oczyszczalni ścieków,

·przyłączania do sieci osób ubiegających się o przyłączenie nieruchomości do sieci,

·przedstawiania Gminie półrocznych bilansów zużycia i dostawy wody przez odbiorców indywidualnych i zbiorowych,

·rozliczania należności z tytułu dostaw wody i odbioru ścieków.

Jednocześnie Spółka ponosi i będzie ponosić odpowiedzialność materialną wobec osób trzecich w związku z eksploatacją ujęcia wody i oczyszczalni ścieków.

11.W ocenie Gminy, wysokość wynagrodzenia będzie skalkulowania z uwzględnieniem realiów rynkowych.

12.Wysokość wynagrodzenia umożliwi zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych na budowę infrastruktury w horyzoncie czasowym wynoszącym 50 lat.

13.Majątek powstały w trakcie realizacji przedmiotowej Inwestycji wykorzystywany będzie przez Gminę wyłącznie i w całości do odpłatnego udostępnienia do eksploatacji Spółce. Spółka będzie wykorzystywać infrastrukturę wyłącznie w celu wykonywania czynności przewidzianych w umowie.

14.Sprzedaży wody i odbioru ścieków od odbiorców dokonuje Spółka we własnym imieniu i na swoją rzecz.

15.Stroną umów z odbiorcami jest Spółka.

Pytania

1.Czy na gruncie przepisów ustawy o VAT Gmina powinna traktować Opłaty uzyskiwane od Spółki na podstawie Umowy jako zapłatę za usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT? – pytanie dotyczy stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

2.Czy w opisanych okolicznościach Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w pełnej wysokości? – pytanie dotyczy zdarzenia przyszłego

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Na gruncie przepisów ustawy o VAT, Gmina powinna traktować Opłaty uzyskiwane od Spółki na podstawie Umowy jako zapłatę za usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

2. Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w pełnej wysokości.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Ad 1.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tego artykułu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do ust. 6 powyższego artykułu, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania zasadniczo stanowi wszystko co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, i subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Mając na uwadze przytoczone wyżej przepisy, Gmina podkreśla, że co do zasady, nie powinna być uznawana za podatnika podatku VAT, z wyjątkiem sytuacji gdy wykonuje zadania na podstawie umów cywilnoprawnych. W związku z powyższym, zawarcie przez Gminę jako jednostkę samorządu terytorialnego, Umowy ze Spółką co do zasady skutkować powinno opodatkowaniem świadczenia Gminy na zasadach ogólnych, zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT.

Gmina zauważa, że zapisy Umowy zawartej przez Wnioskodawcę ze Spółką nie wskazują co prawda w sposób bezpośredni, że Opłaty odprowadzane do budżetu Gminy przez Spółkę stanowią wynagrodzenie z tytułu usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki. Taki ich charakter wynika jednak, zdaniem Wnioskodawcy, z interpretacji całokształtu postanowień umownych. Spółka zobowiązana jest bowiem do odprowadzania do budżetu Gminy w okresach kwartalnych części wynagrodzenia pobieranego od odbiorców z tytułu sprzedaży wody i odprowadzania ścieków. Tym samym mamy do czynienia z obiektywnie istniejącą i konkretną zapłatą na rzecz Wnioskodawcy, przy czym zapłata ta wynika z precyzyjnych zapisów Umowy łączącej Gminę ze Spółką.

Jednocześnie, Wnioskodawca podkreśla, że istnieje bezpośredni oraz wyraźny związek między płatnościami uzyskiwanymi przez Gminę a świadczeniem realizowanym przez nią na rzecz Spółki. Gmina przekazuje bowiem w ramach obowiązującej Umowy na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych przedmiot umowy, w tym Infrastrukturę do eksploatacji Spółce. Przekazanie to pozwala Spółce na bieżące osiąganie przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT z tytułu sprzedaży wody lub odbioru ścieków.

W kontekście analizowanych powyżej przepisów Wnioskodawca stoi na stanowisku, że Opłaty uzyskiwane przez Gminę na mocy zawartej ze Spółką Umowy, stanowią płatność (wynagrodzenie) z tytułu odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, tj. jednej z czynności wymienionych w art. 5 ustawy o VAT. Usługi te polegają na oddaniu Spółce do eksploatacji przedmiotu Umowy, w tym Infrastruktury, co pozwala Spółce na uzyskiwanie przychodów podlegających opodatkowaniu VAT.

Reasumując Wnioskodawca twierdzi, że na gruncie przepisów ustawy o VAT Gmina powinna traktować Opłaty uzyskiwane od Spółki na podstawie Umowy jako zapłatę za usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Prawidłowość stanowiska Gminy w podobnych przypadkach do rozpatrywanego została potwierdzona w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe. Jako przykład można przytoczyć:

interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej [dalej: DKIS] z dnia 13 kwietnia 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.23.2018.2.MW, w której organ stwierdził, że: ,,Jak wynika z analizy przedstawionej w zakresie pytania nr 1 wniosku, w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a nie jako organ władzy publicznej. (...) Podkreślenia wymaga, że w myśl art. 41 ust. 13 ustawy, towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 23%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę. Zatem zastosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnienia od podatku możliwe jest tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy. Świadczenie usług z tytułu odpłatnego udostępnienia do użytkowania sieci kanalizacji sanitarnej nie zostało przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku ani usług objętych obniżonymi stawkami, w konsekwencji będzie opodatkowane wg podstawowej stawki VAT, tj. 23%. Podsumowując, uzyskane przez Wnioskodawcę przychody z ww. tytułu w wysokości 0,10 zł za każdy sprzedany 1m3 wody i ścieków należy opodatkować stawką 23% podatku VAT’’.

interpretacja indywidualna DKIS z dnia 25 czerwca 2013 r., sygn. ITPP1/443-301a/13/MN, w której organ stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpił od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy i przyjął, że: ,,Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Wnioskodawca jest zdania, iż opłaty uzyskiwane przez Gminę na mocy zawartej ze Spółką Umowy, stanowią wynagrodzenie z tytułu odpłatnego świadczenia przez Gminę usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Usługi te polegają na oddaniu Spółce do eksploatacji przedmiotu Umowy (w tym Obiektu), co pozwala Spółce na uzyskiwanie przychodów (obrotu) podlegających opodatkowaniu VAT. W opinii Wnioskodawcy, płatności otrzymywane na mocy Umowy od Spółki przez Gminę powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stanowią bowiem wynagrodzenie z tytułu odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, tj. jednej z czynności wymienionych w art. 5 ustawy o VAT’’.

Ad 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Celem odliczenia podatku VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek (i) wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika VAT, (ii) wydatek musi mieć związek z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT, (iii) nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Z kolei w myśl art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, co do zasady, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Obniżenie podatku należnego o kwotę podatku naliczonego możliwe jest jedynie przez podmiot, który występuje w tym zakresie w roli podatnika VAT. Jednocześnie prawo do odliczenia przysługuje jedynie od wydatków poniesionych przez podatnika w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Należy zauważyć, że ustawodawca w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie uzależnia prawa do odliczenia VAT od związku dokonywanych zakupów z obecnie wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym argumentem do odliczenia VAT naliczonego jest fakt, iż towary i usługi nabyte zostały w celu ich wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej podatnika. Tym samym podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie musi czekać do momentu aż nabyty towar lub usługa zostaną faktycznie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Jak wynika z powyższych przepisów, przesłanką decydującą o możliwości skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek dokonywanych i udokumentowanych fakturami zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi VAT. W opinii Gminy, w przedstawionym stanie faktycznym związek ten istnieje. Na podstawie bowiem zawartej Umowy Gmina przekaże Infrastrukturę do eksploatacji Spółce i otrzyma za tą czynność Opłaty. A więc Infrastruktura będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT w postaci odpłatnego świadczenia usług.

Mając zatem na uwadze wskazany powyżej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz przedstawione we wniosku okoliczności, w ocenie Wnioskodawcy, należy uznać, że w przedmiotowej sprawie niewątpliwie mamy do czynienia z bezpośrednim powiązaniem towarów i usług nabywanych przez Wnioskodawcę w związku z realizacją Inwestycji ze sprzedażą opodatkowaną Gminy. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, w opisanych okolicznościach Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w pełnej wysokości.

Prawidłowość powyższego stanowiska Wnioskodawcy w przypadku zbliżonym do Gminy potwierdza m.in.:

interpretacja indywidualna DKIS z dnia 13 kwietnia 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.23.2018.2.MW, w której organ stwierdził, że: „Analiza treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do stwierdzenia, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji polegającej na budowie kanalizacji sanitarnej z przepompownią ścieków i kanalizacji sanitarnej bowiem – jak wskazał Wnioskodawca w opisie sprawy – po wybudowaniu sieci Gmina (czynny podatnik VAT) przekaże ją w użytkowanie B zwanym dalej Usługodawcą. Usługodawca w terminie do (...) dnia następnego miesiąca po upływie kwartału będzie informował Gminę A na piśmie o ilości sprzedanej wody i ścieków w danym kwartale. Zgodnie z zawartą umową i aneksem do niej, informacja Usługodawcy będzie podstawą do obciążenia Usługodawcy przez Gminę A 0,10 zł brutto za każdy sprzedany 1 m3 wody i ścieków, raz na kwartał na podstawie wystawionej faktury VAT ze stawką 23%. Zatem, ponoszone przez Gminę wydatki na realizację przedmiotowej inwestycji będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi Gminy (działającej jako podatnik VAT), a z wniosku nie wynika aby ponoszone wydatki miały również związek z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu’’;

interpretacja indywidualna DKIS z dnia 25 czerwca 2013 r., sygn. ITPP1/443-301a/13/MN, w której organ stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpił od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy i przyjął, że: ,,W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe. Zdaniem Wnioskodawcy: Jak wynika z powyższych przepisów, przesłanką decydującą o możliwości skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek dokonywanych i udokumentowanych fakturami zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi (sprzedażą opodatkowaną). W przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym związek ten niewątpliwie istnieje. Na podstawie bowiem zawartej umowy cywilnoprawnej z tytułu przekazania Spółce do eksploatacji przedmiotu Umowy (w tym Obiektu) Gmina pobiera wynagrodzenie, które zdaniem Wnioskodawcy podlega opodatkowaniu VAT. Mając zatem na uwadze wskazany powyżej art. 86 ust. i ustawy o MAT oraz przedstawione we wniosku okoliczności, w ocenie Wnioskodawcy należy uznać, że w przedmiotowej sprawie niewątpliwie mamy do czynienia z bezpośrednim powiązaniem towarów i usług nabywanych przez Wnioskodawcę w związku z realizacją Inwestycji ze sprzedażą opodatkowaną Gminy’’.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast według art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towaru, w rozumieniu art. 7 ustawy i świadczenie usług, o którym mowa art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast, jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

1)wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy,

2)w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:

-czynności – co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT – muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,

-ponadto, czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług, na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, z kolei czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie bowiem ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym mówi, że:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Natomiast art. 9 ust. 1 cyt. ustawy:

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Do zakresu działania Gminy w ramach wykonywania jej zadań własnych należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, obejmujących w szczególności wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, tj. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. W dniu 30 sierpnia 2003 r. Gmina zawarła umowę z Wodociągami (...) (poprzednio G(...)) [dalej: Spółka] dotyczącą zbiorowego zaopatrzenia w wodę polegającego na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody oraz zbiorowego odprowadzania ścieków polegającego na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków [dalej: Umowa], Spółka nie jest jednostką organizacyjną Gminy. Jest to podmiot posiadający odrębną od Gminy osobowość prawną. Celem Umowy jest tworzenie warunków do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody, niezawodnego odprowadzania i oczyszczania ścieków, a także ochrony interesów odbiorców usług, z uwzględnieniem wymagań ochrony środowiska i optymalizacji kosztów. Podstawowym obowiązkiem Spółki w zakresie zawartej Umowy jest zapewnienie zdolności stanowiących własność Gminy urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły i niezawodny, a także zapewnienie należytej jakości dostarczanej wody i odprowadzanych ścieków. Obecnie Wnioskodawca zamierza zrealizować inwestycję polegającą na (i) rozbudowie, przebudowie i nadbudowie istniejącego budynku stacji uzdatniania wody, (ii) budowie dwóch zbiorników wyrównawczych wody czystej oraz (iii) budowie wodociągów łączących dwa istniejące ujęcia wody ze stacją uzdatniania. Realizacja Inwestycji będzie finansowana z środków unijnych pochodzących z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W ramach Inwestycji zostaną przeprowadzone następujące prace:

przebudowa stacji uzdatniania wody – prace elektryczne,

rozbudowa, przebudowa oraz termomodernizacja stacji uzdatniania wody wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną – prace sanitarne,

rozbudowa, przebudowa oraz termomodernizacja stacji uzdatniania wody wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną – prace budowlane.

Po zrealizowaniu Inwestycji infrastruktura zmodernizowana, przebudowana i wybudowana w ramach Inwestycji [Infrastruktura] zostanie udostępniona do eksploatacji Spółce. Spółka będzie wykorzystywać Infrastrukturę wyłącznie w celu wykonywania czynności przewidzianych w Umowie. Do czynności tych należy m.in.:

bezpośrednia obsługa urządzeń na ujęciach wody,

kontrola jakości dostarczanej wody, likwidacja przyczyn i skutków niezgodności z normami, w ramach przekazanej do eksploatacji technologii i urządzeń,

wykonywanie bieżących remontów budynków, budowli, obiektów i urządzeń polegających, m.in. na naprawie lub wymianie hydrantów i zasuw na sieci wodociągowej, jak również czyszczeniu wewnętrznych zbiorników hydroforowych,

eksploatacja systemu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków zgodnie z obowiązującymi przepisami sanitarnymi;

utrzymanie i eksploatacja kanalizacji sanitarnej wraz z urządzeniami oraz oczyszczalni ścieków;

przyłączanie do sieci osób ubiegających się o przyłączenie nieruchomości do sieci;

przedstawianie Gminie półrocznych bilansów zużycia i dostawy wody przez odbiorców indywidualnych i zbiorowych.

Jednocześnie Spółka ponosi odpowiedzialność materialną wobec osób trzecich w związku z eksploatacją ujęcia wody i oczyszczalni ścieków. Wysokość opłat za wodę i odprowadzanie ścieków ustalana jest przez Gminę. Rada Gminy zatwierdza taryfy na wniosek Spółki. Gmina ponosi wydatki inwestycyjne związane z rozbudową wodociągów i urządzeń, kanalizacji sanitarnej i urządzeń oraz oczyszczalni ścieków. Jednocześnie Wnioskodawca uczestniczy w kosztach remontów kapitalnych oraz ponosi koszty modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Gmina jest także zobowiązana do ubezpieczenia obiektów oraz urządzeń.

Na podstawie zawartej Umowy Spółka jest zobowiązana do rozliczania należności z tytułu dostaw wody i odbioru ścieków, w ten sposób, że:

prowadzi obsługę w zakresie rozliczania i poboru opłat za wodę i ścieki od odbiorców świadczonych usług;

pobiera kary pieniężne za pobór wody bez zezwolenia i nielegalne odprowadzanie ścieków;

ponosi opłaty związane z eksploatacją, za dozór techniczny, kontrolę jakości wody, zrzutów oczyszczalni ścieków, pobór wód podziemnych, odprowadzanie zanieczyszczeń do atmosfery i inne określone przepisami prawa.

Jednocześnie Spółka na podstawie zawartej Umowy zobowiązana jest do odprowadzania do budżetu Gminy 0,10 zł od każdego sprzedanego 1 m3 wody i odprowadzonych ścieków, raz na kwartał, w terminie do ostatniego dnia następnego miesiąca po upływie danego kwartału, na rachunek bankowy Gminy [Opłaty]. Zapisy Umowy nie wskazują w sposób bezpośredni, że Opłaty odprowadzane do budżetu Gminy przez Spółkę stanowią wynagrodzenie z tytułu usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki. Spółka zobowiązana jest do odprowadzania do budżetu Gminy w okresach kwartalnych części wynagrodzenia pobieranego od odbiorców z tytułu sprzedaży wody i odprowadzania ścieków. W tym względzie Gmina wykonuje następujące czynności, które umożliwiają Spółce dokonywanie sprzedaży podlegającej opodatkowaniu VAT:

udostępnienie, oddawanie do eksploatacji Spółce odpowiedniej infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej,

ponoszenie części kosztów inwestycyjnych związanych z rozbudową wodociągu i urządzeń, kanalizacji sanitarnej i urządzeń oraz oczyszczalni ścieków oraz ustalenie każdorazowo ze Spółką sposobu realizacji inwestycji i obowiązków Gminy i Spółki w tym zakresie;

ponoszenie kosztów remontów kapitalnych oraz kosztów modernizacji systemu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków;

ubezpieczenie obiektów i urządzeń oddawanych do eksploatacji.

Związek pomiędzy płatnościami uzyskiwanymi przez Gminę a świadczeniami realizowanymi przez nią na rzecz Spółki polega na tym, iż szeregowi różnych powyższych czynności wykonywanym przez Gminę towarzyszy obowiązek Spółki do regularnego dokonywania na rzecz Gminy odpowiednio skalkulowanych Opłat. W świetle powyższego Infrastruktura będzie wykorzystywana przez Gminę i Spółkę na podstawie Umowy na takich samych zasadach jak infrastruktura wodno-kanalizacyjna będąca własnością Gminy dotychczas eksploatowana przez Spółkę. Koszt realizacji Inwestycji będącej przedmiotem wniosku wynosi (...) zł brutto. Gmina udostępni Spółce majątek powstały w trakcie realizacji Inwestycji na podstawie umowy cywilnoprawnej opisanej we wniosku o interpretację, tj. zawartej pomiędzy Gminą a Spółką dotyczącej zbiorowego zaopatrzenia w wodę polegającego na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody oraz zbiorowego odprowadzania ścieków polegającego na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków. Umowa zawarta przez Gminę ze Spółką została zawarta na czas nieokreślony, a więc majątek powstały w trakcie realizacji Inwestycji również zostanie udostępniony na czas nieokreślony. Infrastruktura powstała w ramach w. Inwestycji zostanie udostępniona Spółce w użytkowanie odpłatnie. Wynagrodzenie za udostępnienie Spółce majątku powstałego w ramach realizacji Inwestycji wyniesie 5 gr od każdego sprzedanego przez Spółkę 1m3 wody i odprowadzanych ścieków raz na kwartał, w terminie do ostatniego dnia następnego miesiąca po upływie tego kwartału. W związku bowiem z oddaniem Spółce majątku powstałego w ramach realizacji Inwestycji Gmina zwiększy wysokość wynagrodzenia otrzymywanego na mocy umowy od Spółki z 0,10 zł do 0,15 zł. Według obliczeń Gminy roczne wynagrodzenie należne Gminie od Spółki za udostępnienie Spółce majątku powstałego w ramach realizacji Inwestycji będzie stanowiło 1,99% wartości inwestycji. Według kalkulacji Gminy miesięczny obrót z tytułu udostępniania powstałej w ramach projektu infrastruktury będzie wynosił (...) zł. Wkład własny Gminy w przedmiotową Inwestycję wynosi (...) zł brutto. Kalkulacja wynagrodzenia należnego Gminie za udostępnienie infrastruktury do eksploatacji Spółce nastąpi przy uwzględnieniu wartości Inwestycji oraz zadań i obowiązków, które będą spoczywać na Spółce na mocy umowy w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę polegającego na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody oraz zbiorowego odprowadzania ścieków polegającego na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków. Spółka ponosi i będzie ponosić odpowiedzialność materialną wobec osób trzecich w związku z eksploatacją ujęcia wody i oczyszczalni ścieków. W ocenie Gminy, wysokość wynagrodzenia będzie skalkulowania z uwzględnieniem realiów rynkowych. Wysokość wynagrodzenia umożliwi zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych na budowę infrastruktury w horyzoncie czasowym wynoszącym 50 lat. Majątek powstały w trakcie realizacji przedmiotowej Inwestycji wykorzystywany będzie przez Gminę wyłącznie i w całości do odpłatnego udostępnienia do eksploatacji Spółce. Sprzedaży wody i odbioru ścieków od odbiorców dokonuje Spółka we własnym imieniu i na swoją rzecz. Stroną umów z odbiorcami jest Spółka.

Kwestia objęta pytaniem nr 1 dotyczy uznania, czy odpłatne udostępnianie przez Gminę Infrastruktury na rzecz Spółki stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.

Z analizy przywołanego art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym, do uznania czynności za usługę, konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Tak więc usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Usługa jest czynnością podlegającą opodatkowaniu, co do zasady, w sytuacji, kiedy jest odpłatna. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że odpłatne udostępnienie przez Gminę Infrastruktury na rzecz Spółki, na podstawie umowy cywilnoprawnej, za które Gmina będzie pobierała wynagrodzenie, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu VAT (będzie czynnością cywilnoprawną).

Zatem, w odniesieniu do tej czynności Gmina nie będzie działała jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będzie mogła skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku Gmina będzie występowała w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność, tj. odpłatne udostępnienie Infrastruktury na rzecz Spółki – jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Wskazać należy, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na udostępnieniu infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na rzecz zewnętrznych podmiotów, za które Gmina będzie pobierała wynagrodzenie, w związku z czym, usługa ta nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Czynność ta będzie zatem opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że Gmina powinna traktować Opłaty uzyskiwane od Spółki na podstawie Umowy cywilnoprawnej jako zapłatę za usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, uznano za prawidłowe.

Ponadto wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Gmina będzie miała prawo do pełnego odliczenia kwot VAT naliczonego od wydatków poniesionych w ramach Inwestycji.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane  w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119  ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki,  tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów  z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. W każdym przypadku należy więc dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający  z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną. Natomiast podatnikowi nie przysługuje takie prawo przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą niepodlegającą opodatkowaniu albo zwolnioną od podatku.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jak wynika z treści art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie natomiast do art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego  o kwotę podatku naliczonego związanej z dokonanym nabyciem towarów i usług, powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku   od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Należy ponownie wskazać, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego  o kwotę podatku naliczonego zostały spełnione, ponieważ – jak wskazał Wnioskodawca –majątek powstały w trakcie realizacji przedmiotowej Inwestycji wykorzystywany będzie przez Gminę wyłącznie i w całości do odpłatnego udostępnienia do eksploatacji Spółce. Ponadto jak rozstrzygnięto powyżej, odpłatne udostępnienie Spółce przez Gminę powstałej Infrastruktury na podstawie umowy cywilnoprawnej stanowi usługę opodatkowaną podatkiem VAT. Zatem Wnioskodawcy – będącemu czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT – będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego od ponoszonych wydatków na Infrastrukturę. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych z art. 88 ustawy.

Podsumowując, w opisanych okolicznościach Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji w pełnej wysokości. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 2 należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa zapytania. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, a wynikające z opisu sprawy oraz Państwa stanowiska – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego który Państwo podali we wniosku. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Z kolei z okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku nie wynika, iż nie zostały spełnione przesłanki zastosowania art. 86 ust. 1 ustawy. W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny tj. zostanie ustalone, że wysokość wynagrodzenia otrzymanego przez Gminę od Spółki za odpłatne udostępnienie infrastruktury jest skalkulowana na zbyt niskim poziomie lub też, że inwestycja nie jest wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych, (a np. do realizacji zadań własnych gminy), to oceny faktycznych relacji pomiędzy podatkiem należnym a naliczonym dokona organ podatkowy w przeprowadzonym postępowaniu podatkowym, a interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Ponadto wskazać należy, że Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego oraz stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem, który Państwo podali w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).