Praw do częściowego odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych z tytułu realizacji projektu w odniesieniu do Urzędu Gminy oraz brak prawa do obni... - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.464.2022.3.PS

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 25 października 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.464.2022.3.PS

Temat interpretacji

Praw do częściowego odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych z tytułu realizacji projektu w odniesieniu do Urzędu Gminy oraz brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z realizacją projektu w odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w zakresie prawa do częściowego odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych z tytułu realizacji projektu „(…)” w odniesieniu do Urzędu Gminy oraz nieprawidłowe w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego  wynikającego z faktur związanych z realizacją projektu w odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do częściowego odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych z tytułu realizacji projektu „(…)” w odniesieniu do Urzędu Gminy oraz braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego  wynikającego z faktur związanych z realizacją projektu w odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 5 października 2022 r. (data wpływu 5 października 2022 r.) oraz pismem z 12 października 2022 r. (data wpływu 12 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (...) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2022 poz. 559 z późn. zm.) Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, posiada osobowość prawną, a samodzielność Gminy podlega ochronie sądowej.  Art. 6 u.s.g. stanowi, że do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

Gmina zawarła umowę o powierzenie grantu w ramach Programu Operacyjnego (...) Osi Priorytetowej V Rozwój cyfrowy JST oraz wzmocnienia cyfrowej odporności na zagrożenia REACT-EU działania 5.1. Rozwój cyfrowy JST oraz wzmocnienia cyfrowej odporności na zagrożenia dotyczącą realizacji projektu grantowego „(...)”.

Opis projektu: Umowa została zawarta pomiędzy Gminą (...) a Skarbem Państwa, w imieniu którego działa Centrum Projektów Polska Cyfrowa. Przedmiotem umowy jest dofinansowanie na realizację projektu w kwocie 239.850,00 i stanowi 100% kwoty wydatków kwalifikowanych Projektu. Fakt, że dany Projekt został zakwalifikowany do dofinansowania nie oznacza, że wszystkie koszty poniesione podczas jego realizacji będą uznawane za kwalifikowane. Wydatki wykraczające poza kwotę wydatków kwalifikowanych, są ponoszone przez Gminę i są wydatkami niekwalifikowanymi. Gmina zobowiązuje się zrealizować Projekt w zakresie rzeczowym wynikającym z Wniosku o przyznanie Grantu, w okresie maksymalnie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie umowy (ale nie dłużej niż do 30 września 2023 r.).

Warunki realizacji Projektu zobowiązują Gminę do zakupu sprzętu/usług, oprogramowania opisanego w zatwierdzonym Wniosku o przyznanie Grantu, Regulaminie Konkursu Grantowego oraz w Umowie oraz przekazania zakupionego sprzętu (usług), oprogramowania nieodpłatnie na podstawie stosunku prawnego, np. użyczenia do podmiotów wskazanych we Wniosku o przyznanie Grantu. Zgodnie z podpisaną umową wydatki poniesione na podatek od towarów i usług (VAT) mogą zostać uznane za kwalifikowane, jeśli nie podlega on zwrotowi lub odliczeniu na rzecz Gminy, która składa oświadczenie o kwalifikowalności podatku VAT stanowiące załącznik do wniosku rozliczającego Grant.

W przypadku, gdy w trakcie realizacji projektu lub po jego zakończeniu, Gmina będzie mogła odliczyć lub uzyskać zwrot podatku od towarów i usług (VAT) od zakupionych w ramach realizacji projektu towarów i usług, wówczas jest ona zobowiązana do poinformowania Operatora. Gmina jest zobowiązana do zwrotu podatku od towarów i usług (VAT), który uprzednio został przez nią określony jako niepodlegający odliczeniu i który został mu dofinansowany od chwili, w której uzyskał możliwość odliczenia tego podatku.

Grant ma za zadanie zwiększenie bezpieczeństwa systemów wraz z przygotowaniem do możliwej pracy zdalnej części pracowników Urzędu Gminy, jak również Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. W obecnych czasach należy postawić nacisk na minimalizację ryzyk utraty integralności danych oraz uczulić pracowników na tematy związane z bezpieczeństwem sieci. Zakupy i zamówienia w ramach grantu mają także przygotować do możliwej pracy zdalnej oraz zapewnić funkcjonowanie urzędu w ramach nieobecności w miejscu pracy części pracowników. Część zakupów ma także na celu zwiększenie możliwości połączeń zdalnych z budynku urzędu, także szkoleń online i możliwych kontaktów z klientami za pomocą środków elektronicznych.

W części pierwszej (cyfryzacja biur, jednostek publicznych, jednostek podległych i nadzorowanych) uwzględniono zakup jednostek stacjonarnych z systemem Windows 10 o parametrach niezbędnych do pracy i zainstalowania oprogramowania zarówno wykorzystywanego w pracy ciągłej jak i dodatkowego, umożliwiającego kontrolę nad danym komputerem. Dodatkowo, zakup do każdego zestawu słuchawek wraz z kamerą i głośnikami zezwoli na łączność zdalną, udział w konferencjach, szkoleniach, grupach roboczych a nawet przeprowadzenie wizyt online (spotkań) z klientami urzędu jak i GOPS.

Podstawowe parametry stacji roboczych (19): Desktop: Procesor: (....), RAM: 16 GB, karta graficzna: zintegrowana, dysk: SSD min 512 GB, WIN10, (...), dodatkowo kamerka internetowa, słuchawki z mikrofonem, głośniki, monitor min 24’.

Stacje te podzielone: 15 dla UG (...), 4 dla GOPS w (...). Komputery przeznaczone na wymianę, gdyż większość komputerów ma system operacyjny bez wsparcia lub z wygasającym wsparciem, oprócz tego nie spełniają wymogów, by można zainstalować tam dodatkowe oprogramowanie typu: zarządzające stanowiskiem lub inwentaryzujące.

Stacja robocza (laptop) dla UG (...) o parametrach: (...)Pamięć RAM: 16 GB, dedykowana karta graficzna: (...), dysk ssd: 480GB + 1TB (HDD – do trzymania nagranego materiału), WIN 10, (...), dodatkowo zestaw słuchawkowy – przeznaczony do możliwości ustawienia transmisji w innym miejscu niż urząd (strażnice OSP, GOK, sale zewnętrzne).

Stacja robocza (laptop) – sztuk 5: przeznaczone dla pracowników delegowanych do pracy zdalnej – z podziałem: 4 sztuki dla UG (...), 1 sztuka dla GOPS w (...), o parametrach: Procesor: (...), RAM: min. 12GB, dysk SSD: 480, karta graficzna – zintegrowana, WIN 10, (...), dodatkowo zestaw słuchawkowy.

Stacja robocza (stacja graficzna) – szt. 1 – dla UG (...), przeznaczona do wizualizacji i przetwarzania map graficznych – o parametrach: Desktop: Procesor min: i5-10400F, RAM: 16GB, dysk SSD: 480, dedykowana karta graficzna GT 1030 WIN 10, MS Office 2021, zestaw słuchawkowy, kamera, głośniki.

Skaner szczelinowy z podajnikiem dla UG (...), automatyczny dupleks, min 1200 DPI, szybkość skanowania min 30 stron na minutę – niezbędny w ramach pracy zdalnej, do digitalizacji dokumentów.

W części trzeciej (Edukacja cyfrowa urzędników) zaplanowano szkolenie dla pracowników UG i GOPS w zakresie cyberbezpieczeństwa, istniejących zagrożeń oraz ich minimalizowania. Zaplanowano także specjalistyczne szkolenie dot. obsługi zakupionego sprzętu (w szczególności switch zarządzany oraz UTM) dla 2 osób z urzędu.

W części czwartej (zapewnienie cyberbezpieczeństwa samorządowych systemów informatycznych) zaplanowano: rozbudowę zabezpieczeń logicznych – zakup urządzenia UTM wraz z wstępną konfiguracją i podłączeniem sieci wewnętrznej, obowiązkową diagnozę cyberbezpieczeństwa przeprowadzoną przez osoby upoważnione, usługi doradcze – łącznie z pomocą przy przygotowaniu dokumentacji zarówno przed diagnozą jak i wynikłe w trakcie diagnozy, System backupu (macierz dyskowa wraz z oprogramowaniem na serwery i stacje robocze) w celu zabezpieczenia danych, zmniejszenia ryzyka utraty oraz zmniejszenia ryzyka utraty integralności posiadanych danych. Dane, które mają być w ten sposób zabezpieczone: bazy danych, poczta. Zakup oprogramowania specjalistycznego: do inwentaryzacji automatycznej sprzętu komputerowego, łącznie z programem do zapisywania wyników tej inwentaryzacji, stanu faktycznego – bieżącego, istniejących komputerów, spis użytkowników, nadane im uprawnienia w istniejących programach, diagnozowania stanu na stacjach roboczych, oprogramowanie do połączeń zdalnych – serwisowych (przejęcie pulpitu) – z osobami pracującymi zdalnie i jednostkami podległymi. Wymiana urządzeń sieciowych na urządzenia zarządzane – wymiana switchy pozwoli na większą kontrolę nad ruchem sieciowym i przepływem danych w urzędzie. Switche główne w serwerowni, do tworzenia podsieci i nadzoru nad ruchem sieciowym. W obecnej chwili zainstalowane switche są niezarządzalne, brak możliwości ustawienia przepływu danych, brak możliwości ustawiania grup portów, blokady transferu, ustawienia priorytetów transferu danych.

Usługi doradcze - niezbędne po przeprowadzeniu diagnozy, jak i w trakcie diagnozy cyberbezpieczeństwa, pomoc przy opracowaniu brakującej dokumentacji, ustaleniu priorytetów i celów na przyszłość. W ramach tych usług także powinna nastąpić ocena ogólna ryzyka i wypracowanie protokołów postępowania przy kolejnych ocenach ryzyk zdarzeń informatycznych.

Efekty Projektu „(...)” służące Urzędowi Gminy będą wykorzystywane do różnych kategorii czynności – do czynności niepodlegających opodatkowaniu, opodatkowanych oraz zwolnionych od podatku. Urząd Gminy nie ma możliwości przyporządkowania ww. wydatków w całości do konkretnego obszaru swojej działalności. W związku z tym Urząd Gminy ma możliwość częściowego odliczenia podatku VAT, stosując prewspółczynnik, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz współczynnik, o którym mowa w art. 90 ust. 2‑3 ustawy.

Efekty Projektu „(...) ” służące Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej realizowany projekt będzie związany z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniem podatkiem VAT, w związku z powyższym brak jest możliwości dokonania odliczenia kwoty podatku naliczonego.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:

1)Są Państwo w stanie przyporządkować koszty zakupu jednostek stacjonarnych. Zgodnie z koncepcją grantu Stacje te podzielone: 15 dla UG (...), 4 dla GOPS w (…), dodatkowo 1 jednostka stacjonarna o podwyższonych parametrach (stacja graficzna) dla UG (…).

2)Są Państwo w stanie przyporządkować koszty zakupu laptopów. Zgodnie z koncepcją grantu: 4 sztuki dla UG (...), 1 sztuka dla GOPS w (…); dodatkowo 1 laptop o podwyższonych parametrach do transmisji dla UG (…).

3)Nie są Państwo w stanie podzielić wykonywanych szkoleń na szkolenia przeznaczone tylko dla pracowników UG lub tylko dla pracowników GOPS.

4)Zapewnienie cyberbezpieczeństwa samorządowych systemów informatycznych - według koncepcji grantu - tylko dla UG (…).

5)Usługi doradcze - tylko dla UG (…).

Pytania

1.Czy Gmina realizując projekt „(...)” w odniesieniu do urzędu Gminy ma możliwość częściowego odliczenia podatku VAT, stosując prewspółczynnik, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz współczynnik, o którym mowa w art. 90 ust. 2-3 ustawy ?

2.Czy Gmina realizując projekt „(...)” w odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej ma możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z realizacją projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko i uzasadnienie Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1:

Warunki realizacji projektu zobowiązują Gminę do zakupu sprzętu/usług, oprogramowania opisanego w  zatwierdzonym Wniosku o przyznanie Grantu, Regulaminie Konkursu Grantowego oraz w Umowie oraz przekazania zakupionego sprzętu /usług/, oprogramowania nieodpłatnie na podstawie stosunku prawnego, np. użyczenia do podmiotów wskazanych we Wniosku o  przyznanie Grantu. W celu wsparcia rozwoju cyfrowego Gminy oraz zwiększenia bezpieczeństwa Urzędu niezbędne jest dokonanie zakupu sprzętu IT, oprogramowania oraz usług. Inwestycja będzie w znikomym stopniu wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych, a Gmina nie jest w stanie dokładnie przyporządkować wydatków ponoszonych w ramach Projektu do poszczególnych rodzajów wykonywanych czynności (opodatkowanych, zwolnionych, niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT). Zdaniem wnioskodawcy Gminie przysługiwać będzie prawo do częściowego odliczenia podatku VAT, stosując prewspółczynnik, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r., obliczony dla jednostki organizacyjnej wykorzystującej nabywane towary i usługi oraz współczynnik, o którym mowa w art. 90 ust. 2-3 ustawy.

Stanowisko i uzasadnienie Wnioskodawcy w zakresie pytanie nr 2:

Gmina realizując projekt „(...)” w odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z realizacją projektu. Realizacja projektu nie będzie służyła sprzedaży opodatkowanej, w związku z czym nie występują czynności opodatkowane. W odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej realizowany projekt będzie związany z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniem podatkiem VAT, w związku z powyższym brak jest możliwości dokonania odliczenia kwoty podatku naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych z tytułu realizacji projektu w odniesieniu do Urzędu Gminy jest prawidłowe,

braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego  wynikającego z faktur związanych z realizacją projektu w odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o  kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Uprawnienie do dokonania odliczenia kwoty podatku naliczonego nie przysługuje zatem w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupów z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do art. 86 ust. 2b ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W myśl art. 86 ust. 2c ustawy:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Zgodnie z art. 86 ust. 2d ustawy:

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Zgodnie z art. 86 ust. 2e ustawy:

Podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Stosownie do art. 86 ust. 2f ustawy:

Przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Na podstawie delegacji zawartej w art. 22 ustawy, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.

W myśl § 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:

Rozporządzenie to

1)określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”

2)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji).

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

W świetle zapisów § 2 pkt 8 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to:

a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,

b)jednostkę budżetową,

c)zakład budżetowy.

W myśl § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie może być ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko powinny być ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla jej poszczególnych jednostek organizacyjnych.

W rozporządzeniu ustawodawca podał ustalone według wzoru sposoby określania proporcji m.in. w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, w przypadku jednostki budżetowej oraz zakładu budżetowego.

W myśl z § 3 ust. 2 rozporządzenia:

Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:

X=Ax100/DUJST

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

DUJST - dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Zauważyć należy, że powołany art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż ta działalność. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Ponadto należy zauważyć, że w przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych od podatku, należy mieć na uwadze uregulowania zawarte w art. 90 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:

W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Na mocy art. 90 ust. 2 ustawy:

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy:

Proporcję, o której mowa w cyt. wyżej ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Ponadto, zgodnie z art. 90 ust. 10a ustawy:

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3-6 i 8-10 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 90 ust. 10b ustawy:

Przez jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 10a, rozumie się:

1)utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządową jednostkę budżetową lub samorządowy zakład budżetowy;

2)urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Ponadto należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do treści art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych z tytułu realizacji projektu w odniesieniu do Urzędu Gminy oraz Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.

Analizując opis sprawy powtórzyć należy, że w celu odliczenia podatku naliczonego w  pierwszej kolejności podatnik powinien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i  niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem).

Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania oraz niepodlegających temu podatkowi.

Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w  art. 86 ust. 2a ustawy, a w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych z  opodatkowania tym podatkiem – proporcję, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

Z okoliczności sprawy wynika, że efekty Projektu „(...)” służące Urzędowi Gminy będą wykorzystywane do różnych kategorii czynności – do czynności niepodlegających opodatkowaniu, opodatkowanych oraz zwolnionych od podatku. Urząd Gminy nie ma możliwości przyporządkowania ww. wydatków w całości do konkretnego obszaru swojej działalności. Efekty Projektu „(...)” służące zaś Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej realizowany projekt będzie związany z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniem podatkiem VAT. Ponadto, wskazali Państwo, że są w stanie przyporządkować koszty zakupu jednostek stacjonarnych i laptopów odrębnie do Urzędu Gminy i Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Ponadto, koszty związane z zapewnieniem cyberbezpieczeństwa samorządowych systemów informatycznych oraz usług doradczych będą ponoszone tylko dla Urzędu Gminy. Wskazali również Państwo, że nie są w stanie podzielić wykonywanych szkoleń na szkolenia przeznaczone tylko dla pracowników UG lub tylko dla pracowników GOPS.

Z uwagi na powyższe okoliczności, w odniesieniu do wydatków na jednostki stacjonarne, laptopy, zapewnienie cyberbezpieczeństwa samorządowych systemów informatycznych oraz usługi doradcze, wykorzystywanych przez Państwa za pośrednictwem Urzędu Gminy, zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza, których Gmina nie ma możliwości przyporządkowania w całości do działalności gospodarczej, powinni Państwo dokonać wyliczenia kwoty podatku naliczonego przypisanego do działalności gospodarczej zgodnie z art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz z rozporządzeniem w  sprawie proporcji. Ponadto – jak wynika z okoliczności sprawy – nabywane towary i  usługi związane z realizacją przedmiotowego projektu służą Państwu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych, jak również do zwolnionych od podatku, a nie mają Państwo możliwości odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Są więc Państwo dodatkowo zobowiązani do proporcjonalnego odliczenia podatku, zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

Z kolei odnosząc się do kwestii braku prawa do odliczenia podatku z tytułu realizacji projektu w części dotyczącej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, należy wskazać, że w zakresie zakupu jednostek stacjonarnych oraz laptopów, związek z wykorzystywanymi czynnościami opodatkowanymi nie występuje. Wskazali Państwo bowiem, że efekty Projektu służące Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W rezultacie, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur związanych z realizacją projektu w odniesieniu do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w zakresie zakupu jednostek stacjonarnych oraz laptopów.

Odnosząc się z kolei do wydatków ponoszonych na szkolenia pracowników wskazali Państwo, że nie są Państwo w stanie  podzielić wykonywanych szkoleń na szkolenia przeznaczone tylko dla pracowników UG lub tylko dla pracowników GOPS. Ponadto, nie mają Państwo możliwości wyodrębnienia ponoszonych kosztów wynikających z faktur zakupu dotyczących projektu do poszczególnych rodzajów czynności (opodatkowanych podatkiem VAT, zwolnionych z podatku VAT i  niepodlegających).  Zatem w odniesieniu do wydatków na szkolenia pracowników są Państwo uprawnieni do częściowego odliczenia podatku VAT, stosując prewspółczynnik, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r.

Zauważyć należy, że w przypadku jednostki samorządu terytorialnego, na którą przepisy nakładają realizację określonych zadań i która realizuje te zadania przy pomocy swoich jednostek organizacyjnych uzasadnione jest wyliczenie kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przez jednostkę samorządu terytorialnego w oparciu o sposoby określania proporcji ustalone odrębnie dla wskazanych jednostek organizacyjnych.

W przedstawionej sytuacji natomiast, kiedy nie ma możliwości jednoznacznego przypisana kosztów poniesionych na szkolenia do konkretnej jednostki organizacyjnej, najbardziej właściwe jest przypisanie tych kosztów urzędowi obsługującemu jednostkę samorządu terytorialnego i dokonanie odliczenia podatku naliczonego z zastosowaniem sposobu określenia proporcji właściwego dla tego urzędu. Skoro bowiem nie są Państwo w stanie ustalić (bezpośrednio alokować) w jakim stopniu szkolenia wykorzystywane są przez poszczególne jednostki organizacyjne uznać należy, że wykorzystywane będą one przez Gminę – jako podatnika podatku od towarów i usług w odniesieniu do wszystkich rozliczeń Gminy i jej jednostek organizacyjnych.

Wobec powyższego, przysługuje Państwu prawo do częściowego obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z kosztów poniesionych na szkolenia z zastosowaniem prewspółczynnika Urzędu Gminy.

Reasumując, w związku z realizacją projektu „(...)” w odniesieniu do Urzędu Gminy w zakresie wydatków na jednostki stacjonarne, laptopy, zapewnienie cyberbezpieczeństwa samorządowych systemów informatycznych oraz usługi doradcze mają Państwo możliwość częściowego odliczenia podatku VAT, stosując prewspółczynnik zgodnie z art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz z rozporządzeniem w sprawie proporcji oraz współczynnik, zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

W odniesieniu zaś do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej nie mają Państwo możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie wydatków na jednostki stacjonarne i laptopy.

W zakresie zaś wydatków na szkolenia pracowników Urzędu Gminy oraz Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej należy zauważyć, że skoro nie są Państwo w stanie przypisać ponoszonych wydatków na szkolenia dla pracowników UG i pracowników GOPS mają Państwo prawo do częściowego odliczenia podatku VAT, stosując prewspółczynnik, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r., obliczony dla Urzędu Gminy oraz współczynnik, o którym mowa w art. 90 ust. 2-3 ustawy obliczony dla Urzędu Gminy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe, zaś w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jesteśmy ściśle związani przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, bądź w Państwa stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej  jako „PPSA”. 

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny, co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).