Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją zadania „(…)”.  Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna m.in. za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest budowa, rozbudowa i przebudowa infrastruktury drogowej położonej na obszarach Gminy (dalej: „Infrastruktura”).

Gmina planuje realizację zadania inwestycyjnego pn. „(…)” (dalej: „Projekt”). Gmina wystąpiła do Samorządu Województwa (…) z wnioskiem o dofinansowanie przedmiotowego Projektu ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W związku z realizacją Projektu, w odniesieniu do Infrastruktury, Gmina będzie ponosić szereg różnych wydatków, między innymi związane z pokryciem kosztów przygotowania dokumentacji projektowej, robót budowlanych, kosztów nadzoru inwestorskiego oraz promocji Projektu.

Projekt będzie obejmował przebudowę trzech gminnych dróg gruntowych poprzez wykonanie nawierzchni z kostki brukowej, zaś na wybranych odcinkach dodatkowo zostanie wykonany ciąg pieszy z kostki brukowej.

Wydatki na realizację opisanych powyżej prac będą każdorazowo dokumentowane przez usługodawców / dostawców wystawianymi na rzecz Gminy fakturami VAT, z podaniem NIP Gminy.

Projekt realizowany będzie przez Gminę w ramach wykonywania jej zadań własnych w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach gminnych dróg, zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) i ma na celu poprawę warunków komunikacyjnych na terenie Gminy.

Po zakończeniu realizacji ww. inwestycji, Infrastruktura powstała w ramach Projektu, pozostanie własnością Gminy, która będzie ponosić koszty jej utrzymania oraz nie przekaże jej innemu podmiotowi lub jednostce. Drogi gminne, przebudowane w ramach Projektu, będą ogólnodostępne, tym samym w związku z wykorzystaniem Infrastruktury na cele niekomercyjne, Gmina nie będzie pobierała jakiejkolwiek odpłatności. Ponadto, Infrastruktura powstała w ramach Projektu, nie będzie udostępniana na podstawie umowy najmu lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze, w związku z zawarciem której Gmina osiągałaby dochody. Realizacja Projektu nie ma bowiem charakteru zarobkowego. Gmina nie wykonuje i nie zamierza wykonywać w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Pytanie

Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

W opinii Gminy nie będzie miała ona prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od wydatków poniesionych na realizację ww. Projektu.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z powyżej przytoczonej regulacji wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT albo niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak zostało opisane w zdarzeniu przyszłym, Gmina w ramach Projektu zrealizuje inwestycję polegającą na przebudowie ogólnodostępnej infrastruktury drogowej. Mieszkańcy Gminy będą korzystać nieodpłatnie z przebudowanych w ramach Projektu dróg. Realizacja przedmiotowego Projektu nie ma celu zarobkowego. Należy wskazać, że czynności wykonywane przez Gminę nie mają charakteru świadczenia na rzecz oznaczonego podmiotu - konkretnego usługobiorcy w ramach istniejącej więzi prawnej.

Działania Gminy nie mieszczą się więc w dyspozycji przytoczonego wyżej art. 5 ustawy o VAT. Gmina nie wykonuje w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji, w ocenie Gminy poniesione przez nią wydatki w związku z przebudową Infrastruktury nie będą miały związku z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku, warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony. Poniesione w ramach realizacji ww. inwestycji w Infrastrukturę wydatki nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Powyższe stanowisko potwierdza także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych wydanych w analogicznych stanach faktycznych, tj. przykładowo w interpretacji z dnia 28 stycznia 2021 r., nr: 0114-KDIP1-1.4012.10.2021.1.KOM, w której wskazano, że:

„Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Z opisu sprawy wynika bowiem, że Gmina będzie realizowała projekt w ramach zadań własnych nałożonych na nią ustawą o samorządzie gminnym, zatem w tym zakresie będzie działała w ramach reżimu publicznoprawnego. Tym samym Gmina nabywając towary i usługi nie będzie dokonywała ich zakupu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co oznacza, że w tym przypadku nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, inwestycja nie będzie służyła działalności gospodarczej i nie będzie generowała przychodów, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Zatem, w rozpatrywanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, i tym samym Wnioskodawca - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego ani w całości ani w części z faktur wystawionych na Gminę i związanych z realizacją przedmiotowego projektu.

Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia ani w całości, ani w części podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „Przebudowa drogi gminnej (...)”, ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - towary i usługi związane z realizacją ww. zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”.

W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji ww. inwestycji w Infrastrukturę w ramach Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów  i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi:

a)suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami  i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 tej ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina  jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna m.in. za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest budowa, rozbudowa i przebudowa infrastruktury drogowej położonej na obszarach Gminy („Infrastruktura”). Gmina planuje realizację zadania inwestycyjnego pn. „(…)” („Projekt”). W związku z realizacją Projektu, w odniesieniu do Infrastruktury, Gmina będzie ponosić szereg różnych wydatków, między innymi związane z pokryciem kosztów przygotowania dokumentacji projektowej, robót budowlanych, kosztów nadzoru inwestorskiego oraz promocji Projektu. Projekt będzie obejmował przebudowę trzech gminnych dróg gruntowych poprzez wykonanie nawierzchni z kostki brukowej, zaś na wybranych odcinkach dodatkowo zostanie wykonany ciąg pieszy z kostki brukowej. Wydatki na realizację opisanych powyżej prac będą każdorazowo dokumentowane przez usługodawców / dostawców wystawianymi na rzecz Gminy fakturami VAT, z podaniem NIP Gminy. Projekt realizowany będzie przez Gminę w ramach wykonywania jej zadań własnych w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach gminnych dróg, zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym  i ma na celu poprawę warunków komunikacyjnych na terenie Gminy. Po zakończeniu realizacji ww. inwestycji, Infrastruktura powstała w ramach Projektu, pozostanie własnością Gminy, która będzie ponosić koszty jej utrzymania oraz nie przekaże jej innemu podmiotowi lub jednostce. Drogi gminne, przebudowane w ramach Projektu, będą ogólnodostępne, tym samym w związku z wykorzystaniem Infrastruktury na cele niekomercyjne, Gmina nie będzie pobierała jakiejkolwiek odpłatności. Ponadto, Infrastruktura powstała w ramach Projektu, nie będzie udostępniana na podstawie umowy najmu lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze, w związku z zawarciem której Gmina osiągałaby dochody. Realizacja Projektu nie ma bowiem charakteru zarobkowego. Gmina nie wykonuje i nie zamierza wykonywać w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Wątpliwości Państwa dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu pn. „ (…)”.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W niniejszej sprawie związek taki nie występuje. Z opisu sprawy wynika, że Gmina planuje realizację projektu „(…)” w ramach zadań własnych nałożonych ustawą o samorządzie gminnym i jak wskazujecie drogi gminne przebudowane w ramach Projektu będą ogólnodostępne a Gmina nie będzie pobierała jakiejkolwiek odpłatności. Infrastruktura powstała w ramach Projektu, nie będzie udostępniana na podstawie umowy najmu lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze, w związku z zawarciem której Gmina osiągałaby dochody. Realizacja Projektu nie ma bowiem charakteru zarobkowego. Gmina nie wykonuje i nie zamierza wykonywać w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Zatem w analizowanym przypadku Gmina nie ponosi wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym nabywając towary i usługi nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie podatek naliczony wynikający z wydatków objętych realizacją przedmiotowej inwestycji nie będzie związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych świadczonych przez czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej. Tym samym nie będą spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego i Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu „ (…)”.

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).