Czy przeniesienie Wierzytelności przez Bank na Spółkę w ramach transakcji przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego będzie dokonane w ramach usługi świadczonej przez Spółkę na rzecz Banku, która to usługa będzie objęta zwolnieniem z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, jako usługa w zakresie długów?

W ocenie Wnioskodawcy, przeniesienie Wierzytelności przez Bank na Spółkę w  ramach transakcji przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego będzie dokonane w ramach usługi świadczonej przez Spółkę na rzecz Banku, która to usługa będzie podlegać zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o  VAT, jako usługa w zakresie długów.

UZASADNIENIE

UWAGI WSTĘPNE DOTYCZĄCE DZIAŁALNOŚCI WNIOSKODAWCY ORAZ A.

Należy podkreślić, że podmioty uczestniczące w opisanych w stanie przyszłym niniejszego wniosku transakcjach przeprowadzanych w oparciu o Umowę Przelewu Wierzytelności oraz Umowę o Współpracy są podmiotami prowadzącymi działalność finansową, tj. Bank jest licencjonowaną instytucją kredytową oferującą swoim klientom szeroko rozumiane usługi bankowe świadczone głównie na rzecz osób indywidualnych (konsumentów), jak i dla podmiotów gospodarczych, m.in. w ramach świadczenia usług określanych jako (…).

A. jest licencjonowanym podmiotem pośredniczącym w oferowaniu produktów finansowych świadczonych przez Bank, a Spółka jest podmiotem skupującym wierzytelności kredytowe wynikające z kredytów udzielonych przez Bank w  udzieleniu których pośredniczył A.

Transakcje przedstawione w stanie przyszłym niniejszego wniosku są zawierane w  związku z  podstawowym zakresem działalności gospodarczej każdej z wymienionych powyżej spółek.

Należy wskazać, że oferowane przez Bank usługi, co do zasady podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie przepisów dedykowanych dla zwolnień przewidzianych dla usług finansowych takich jak:

‒  usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa wświadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę zwolnione zVAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy oVAT;

‒  usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy o VAT;

‒ usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług objęte zwolnieniem zVAT przewidzianym w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, zarówno zawierane umowy, tj. Umowa o Współpracy oraz Umowa Przelewu Wierzytelności, jak i realizowane na ich podstawie świadczenia, do których referują pytania niniejszego wniosku są wykonywane przez Strony w ramach działalności finansowej obu Stron i w związku z tym powinny być rozpatrywane jako objęte zakresem opodatkowania VAT z zastosowaniem właściwych zwolnień przewidzianych w ustawie o VAT.

MIEJSCE OPODATKOWANIA USŁUG NABYWANYCH PRZEZ BANK

Na wstępie Wnioskodawca pragnie wskazać, że usługa objęta zapytaniem w ramach przedmiotowego wniosku dotyczy relacji transgranicznych, w ramach których kontrahentem Banku będzie podmiot z siedzibą i miejscem prowadzenia działalności gospodarczej w  (…) (Spółka).

Z uwagi na powyższe należy wskazać, że z uwagi na treść art. 28b ust. 1 ustawy o  VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z  zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust.  1 i 2 oraz art. 28n.

W stanie przyszłym będącym przedmiotem wniosku podmiotem świadczącym usługę jest Spółka, która będzie nabywała Wierzytelności Banku zapewniając tym samym Bankowi finansowanie oraz przejmując ciążące na Banku ryzyko związane ze spłatą Wierzytelności. W  związku z tym, na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług świadczonych przez Spółkę będzie terytorium Polski, a  Bank w związku z nabyciem Wierzytelności, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w  zw.  z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT będzie zobowiązany do rozpoznania importu usług.

UWAGI WSTĘPNE W ZAKRESIE OPODATKOWANIA VAT TRANSAKCJI SPRZEDAŻY WIERZYTELNOŚCI

Ustawa o VAT nie zawiera przepisów, które wprost odnosiłby się do traktowania transakcji sprzedaży (cesji) wierzytelności. Przy braku dostatecznego uregulowania tej materii, kluczowego znaczenia nabierają wydawane wyroki sądów administracyjnych (tj.  wojewódzkich sądów administracyjnych – powoływanych dalej jako: „WSA”) oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego (powoływanego dalej jako: „NSA”), stanowiska organów podatkowych, w tym Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej powoływanego jako: „DKIS”) a także wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej powoływanego jako: „TSUE”).

Na gruncie orzecznictwa TSUE oraz polskich sądów administracyjnych dotyczących opodatkowania VAT wypracowano listę warunków, których zaistnienie musi być zweryfikowane dla uznania, iż określona transakcja stanowi usługę dla celów VAT. Zgodnie z  jednolitym stanowiskiem w tym zakresie, co do zasady, warunkami koniecznymi do uznania transakcji za usługę dla celów VAT są:

‒działanie w charakterze podatnika w ramach danej transakcji, czyli konieczność uznania danej czynności za wykonaną w ramach działalności gospodarczej,

‒odpłatność, czyli istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością,

‒istnienie konsumenta danej usługi, czyli podmiotu odnoszącego korzyść wwyniku jej wyświadczenia,

‒istnienie stosunku prawnego będącego podstawą realizacji danej usługi.

Odnosząc się do wymienionych powyżej warunków Wnioskodawca pragnie wskazać, że wszystkie one są spełnione na gruncie rozpatrywanego stanu faktycznego, albowiem:

‒  zarówno Spółka, jak i Bank przystąpią do Umowy Przelewu Wierzytelności wramach wykonywanej przez każdą ze stron działalności gospodarczej,

‒  z tytułu przelewu wierzytelności Spółka wypłaci na rzecz Banku wynagrodzenie, aBank jest zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki Prowizji z tytułu transakcji sprzedaży Wierzytelności jako wynagrodzenia należnego dla Spółki za udział wcałej transakcji, która będzie obejmowała nabycie Wierzytelności;

‒  na gruncie rozpatrywanej transakcji, tj. przelewu wierzytelności konsumentem usługi jest Bank, który odnosi korzyść w postaci sprzedaży Wierzytelności, ponieważ wyzbywa się ryzyka związanego z ewentualnym brakiem spłaty Wierzytelności jak również konieczności ich serwisowania (obsługi) na własną rzecz (faktem jest, że Bank po przeniesieniu Wierzytelności będzie prowadzić ich obsługę, ale już na zlecenie Spółki i za wynagrodzeniem),

‒  również niezaprzeczalnym jest, że między Bankiem a Spółką będzie istnieć podstawa prawna do realizacji świadczeń związanych z przelewem Wierzytelności, tj. Umowa Przelewu Wierzytelności.

Odnosząc się do samej Umowy Przelewu Wierzytelności należy wskazać, że formalnie będzie ona oparta o instytucję przelewu uregulowaną art. 509 i nast. Kodeksu cywilnego.

Konsekwentnie należy uznać, że realizowane na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności świadczenia powinny dla celów VAT być kwalifikowane jako realizowane w ramach działalności opodatkowanej VAT.

WIERZYTELNOŚCI TRUDNE

Odwołując się na wstępie do orzecznictwa TSUE należy wskazać na wyrok z 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10 GFKL, w którym (…) wskazał, że:

„(…) podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 [Dyrektywy VAT] i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”.

Stanowisko zaprezentowane przez (…) zostało również przejęte przez polskie sądy administracyjne. I tak, NSA w wyroku 7 sędziów z 19 marca 2012 r. (sygn. akt I  FPS 5/11) podkreślił, że: „(…) żadna transakcja nabycia na własne ryzyko wierzytelności trudnej, po cenie niższej od jej wartości nominalnej, nie będzie mogła być zakwalifikowana jako świadczona przez nabywcę wierzytelności usługa w  rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o  VAT”.

Podobne stanowisko zajął NSA w wyroku z 18 czerwca 2015 r. (sygn. akt I FSK 828/14), czy też w wyroku z 23 stycznia 2018 r. (sygn. akt II FSK 3491/15). Na poziomie wojewódzkich sądów administracyjnych, podobne stanowisko zostało zaprezentowane przykładowo w  wyroku WSA w Poznaniu z 6 marca 2019 r. (sygn.  akt I SA/Po 990/18).

Również organy podatkowe, w wydawanych interpretacjach indywidualnych wskazują, że tezy wyroku TSUE w sprawie GFKL mogą zostać zastosowane jedynie w odniesieniu do wierzytelności trudnych, tak m.in. w interpretacji indywidualnej wydanej przez DKIS z  2  grudnia 2019 r. (nr 0114-KDIP4.4012.666.2019.1.AK):

„(…) wobec powyższych okoliczności należy uznać, że w odniesieniu do opisanych we wniosku wierzytelności, Wnioskodawca nie będzie nabywał wierzytelności „trudnych”, o  których mowa w ww. wyroku TSUE w sprawie C-93/10 i w związku z  tym, nabycie przedmiotowych Wierzytelności będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a  tym samym będzie podlegało opodatkowaniu ww. podatkiem na podstawie art. 5 ust.  1 cyt. ustawy.”

Z powyższego wynika, że nabycie wierzytelności nie powinno podlegać opodatkowaniu VAT jedynie w przypadku, gdy łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

‒przedmiotem nabycia są wierzytelności trudne, tj. takie, których termin wymagalności upłynął, a prawdopodobieństwo ich odzyskania w całości jest niewielkie; oraz

‒ustalona cena nabycia wierzytelności jest niższa od wartości nominalnej, przy czym różnica ta odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość tych wierzytelności wchwili nabycia.

Odnosząc powyższe tezy do stanu faktycznego rozpatrywanego wniosku należy wskazać, że:

‒przedmiot Umowy Sprzedaży Wierzytelności stanowią wierzytelności dobre, tj.niewymagalne;

‒strony ustaliły, że przeniesienie Wierzytelności w ramach Umowy Przelewu Wierzytelności nastąpi za zapłatę ceny równej wartości nominalnej udzielonych kredytów oraz że dodatkowo zbywca, tj. Bank uiści na rzecz Spółki Prowizję stanowiącą wynagrodzenie dla Spółki za udział w transakcji.

Konsekwentnie, w rozpatrywanym stanie faktycznym należy uznać, że świadczenia realizowane przez Spółkę na rzecz Banku w ramach transakcji sprzedaży wierzytelności stanowią dla celów VAT świadczenie usług za wynagrodzeniem, tj.  transakcję podlegającą opodatkowaniu VAT

WIERZYTELNOŚCI INNE NIŻ TRUDNE

Mając na uwadze, że w świetle dominującej linii orzeczniczej, brak opodatkowania na gruncie VAT nabycia wierzytelności powinien dotyczyć jedynie wierzytelności trudnych, nabycie wierzytelności innych niż trudne należałoby uznać za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT - pod warunkiem, że czynność taka miałaby charakter odpłatny.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług rozumiane jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Jednocześnie, co do zasady, opodatkowaniu VAT podlega jedynie świadczenie usług w sposób odpłatny (tj. za wynagrodzeniem).

W ramach uznania danego świadczenia za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, czynność taka może podlegać opodatkowaniu właściwą stawką (stawką podstawową VAT) lub korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, ze zwolnienia od podatku korzystają także usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Jednocześnie, zwolnienie od podatku, o którym mowa m.in. w art. 43 ust. 1 pkt 38 i  40 ustawy o VAT, nie ma zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu, co wynika z art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT.

KONKLUZJA

Mając na uwadze przytoczone powyżej przepisy ustawy o VAT, nabycie wierzytelności innych niż trudne powinno stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, pod warunkiem, że usługa taka ma charakter odpłatny.

Podsumowując powyższą analizę, należy stwierdzić, że przeniesienie Wierzytelności przez Bank na Spółkę będzie dokonywane w ramach usługi świadczonej przez Spółkę na rzecz Banku. Spółka będzie zatem świadczyć w tym zakresie usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 w  zw. z art. 5 Ustawy o VAT.

Prawidłowość powyższego stanowiska znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji wydanych przez organy podatkowe w odniesieniu do transakcji związanych z przelewem wierzytelności. Tytułem przykładu można wymienić następujące interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

‒interpretacja z 31 stycznia 2022 r. (nr 0114-KDIP4-3.4012.798.2021.1.DS), która dotyczyła nabycia wierzytelności kredytowych pochodzących od banku;

‒interpretacja z 28 lipca 2021 r. (nr 0114-KDIP4-3.4012.243.2021.2.KM), która potwierdziła, że sprzedaż wierzytelności przez bank nabywcy mającemu siedzibę poza granicami Polski powinna być uznana przez bank za import usługi świadczonej przez nabywcę, która to usługa jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt40) ustawy o VAT;

‒interpretacja z 22 kwietnia 2020 r. (nr 0113-KDIPT1-2.4012.26.2020.2.KW).

Jednocześnie, niezależnie od charakteru czynności realizowanych przez Spółkę na rzecz Banku, tj. usługi stricte finansowej lub usługi w zakresie długów, dana czynność powinna korzystać ze zwolnienia od opodatkowania VAT. Czynność mogłaby podlegać opodatkowaniu według stawki podstawowej VAT tylko wówczas, jeżeli uznano by, że ma ona charakter usług ściągania długów, w tym factoringu.

USŁUGI DOTYCZĄCE DŁUGÓW

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Powołany przepis stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112/WE, który obejmuje transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Zwolnienie obejmuje usługi dotyczące długów, z wyjątkiem usług windykacyjnych. Usługi ściągania długów, w tym faktoringu, wyłączone są bowiem ze zwolnienia w  oparciu o art. 43 ust. 15 ustawy o VAT.

Z uwagi na fakt, że zarówno ustawa o VAT, jak i Dyrektywa nie zawierają definicji legalnych pojęć „usługi ściągania długów” oraz „usług faktoringu”, toteż celem określenia zakresów znaczeniowych tych pojęć należy odnieść się do orzecznictwa, doktryny oraz interpretacji organów podatkowych.

W kontekście usług ściągania długów przydatna jest teza wyroku NSA z 22 czerwca 2021 roku (sygn. akt I FSK 1706/20), w którym to Sąd wskazał, że:

„Zwolnienie z VAT dotyczy szeroko rozumianych usług finansowych. Jest to zasada. Natomiast wyłączone spod tego zwolnienia są usługi, które można generalnie określić jak ściąganie długów, windykacja należności. Zatem dla oceny, czy usługi podlegają zwolnieniu przedmiotowemu, niezbędna jest analiza istoty wykonywanych czynności. Powinna ona zostać przeprowadzona w aspekcie zasadniczego celu oraz skutków ekonomicznych tych czynności. Należy bowiem odpowiedzieć na pytanie, czy czynności te przede wszystkim zmierzają do ściągania długów? Czy jest to podstawowy cel i efekt ekonomiczny tych czynności?”

Podobnie wypowiedział się WSA w Warszawie w wyroku z 21 stycznia 2020 r. (sygn.  akt III SA/Wa 1579/19) wskazał, iż:

„Należy jeszcze zauważyć, że zgodnie z wykładnią celowościową, decydujące znaczenie, czy mamy do czynienia z transakcją dotyczącą usług w zakresie długów jest zasadniczy cel, jaki przyświecał zawarciu umowy (przyczyny i skutki ekonomiczne transakcji). Należy zatem odpowiedzieć na pytanie, czy takie usługi przede wszystkim zmierzają w istocie do ściągnięcia długu (jego egzekucji, windykacji), czy też zasadniczym elementem jest udzielenie finansowania. Jeżeli celem umowy jest udzielenie finansowania, nabycie wierzytelności powinno być zakwalifikowane jako usługa w zakresie długów, gdyż przechodząca na bank

wierzytelność jest skorelowana z zobowiązaniem klienta do spłaty długu.”

Odnosząc powyższe na grunt rozpatrywanego stanu faktycznego należy wskazać, że zgodnie z przedstawionym stanem przyszłym, w ramach całościowych ustaleń pomiędzy Bankiem, Spółką i A. dotyczących Usług Bankowych świadczonych przez Bank na rzecz Klientów, Spółka będzie nabywać Wierzytelności wynikające z  codziennych wypłat dokonanych przez Klientów z limitu kredytowego, który został przyznany Klientom przez Bank w ramach Linii Kredytowej. Z punktu widzenia Banku, codzienna sprzedaż Wierzytelności na rzecz Spółki pozwoli Bankowi na natychmiastowe uzyskanie środków pieniężnych pożyczonych Klientom, zanim Wierzytelności staną się wymagalne i płatne przez Klientów. Dlatego też należy podkreślić, że z perspektywy Banku przystąpienie do transakcji przelewu wierzytelności jest motywowane dwiema przesłankami:

‒potrzebą pozyskania kapitału na prowadzenie akcji kredytowej oraz

‒wyzbyciem się ewentualnego ryzyka związanego z brakiem spłaty Wierzytelności.

Kluczowe, jest bowiem, że sprzedaż Wierzytelności pozwoli na refinansowanie Wierzytelności i uwolnienie środków finansowych zaangażowanych przez Bank w  udzielanie Klientom kredytów w ramach Linii Kredytowej.

Opisywana transakcja nie polega jednak wyłącznie na cesji Wierzytelności. Jak wskazano w  opisie zdarzenia przyszłego, będzie się ona składała z wielu czynności, obejmujących nie tylko samo nabycie Wierzytelności,  ale także różne usługi świadczone przez Bank i A.

Sprzedaż Wierzytelności nie powinna być zatem rozpatrywana indywidualnie w  oderwaniu od pozostałych świadczeń realizowanych przez wszystkie podmioty zaangażowane we wzajemną współpracę, tj. Bank, Spółkę i A. Wręcz przeciwnie, przeniesienie Wierzytelności, jak przedstawiono powyżej, będzie częścią złożonej transakcji finansowej mającej na celu zapewnienie Klientom Usług Bankowych świadczonych przez Bank z  wykorzystaniem pośrednictwa kredytowego świadczonego przez A. Dlatego też równie istotne dla całej transakcji będzie to, że Wierzytelności powstaną w wyniku świadczenia przez Bank Usług Bankowych na rzecz Klientów, za które Bank otrzyma wynagrodzenie. Dla skutecznego świadczenia Usług Bankowych niezbędne będą usługi pośrednictwa świadczone przez A., które umożliwią pozyskiwanie Klientów na Usługi Bankowe.

Równie istotne będzie zabezpieczenie przekazane z góry przez Spółkę na rzecz Banku w celu zabezpieczenia Banku przed ryzykiem kredytowym (będzie ono traktowane jako depozyt bankowy uregulowany w Prawie bankowym), jak również określone funkcje pełnione przez Bank w zakresie przyjmowania wpłat od Klientów z  tytułu Wierzytelności sprzedanych Spółce i przekazywania tych wpłat na rachunek Spółki.

Odnosząc się natomiast do drugiej kategorii usług wyłączonych z zakresu zwolnienia przewidzianych w art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT, tj. czynności factoringu należy wskazać, że zarówno ustawa o VAT, jak i Dyrektywa nie definiują tego pojęcia. W  przepisach prawa międzynarodowego umowa faktoringu unormowana jest przez Konwencję z 28 maja 1988 r. UNIDROIT o faktoringu międzynarodowym („Konwencja”). Mimo, że Polska tej konwencji nie ratyfikowała, to jednak umowy faktoringu, które zawierane są w  Polsce mają, co do zasady analogiczne cechy. W artykule 1 Konwencji wskazuje się, iż „umowa faktoringowa” oznacza umowę zawartą między jedną stroną (dostawcą) a drugą stroną (faktorem), na podstawie, której: (i) dostawca może scedować lub dokonać cesji na rzecz faktora wierzytelności wynikających z umów sprzedaży towarów zawartych między dostawcą a jego klientami (dłużnikami), innych niż te dotyczące sprzedaży towarów zakupionych głównie na użytek osobisty, rodzinny lub domowy; (ii) faktor ma spełniać, co najmniej dwie z  następujących funkcji: (a) finansowanie dostawcy, w tym poprzez pożyczki i zaliczki; (b)  prowadzenie rozliczeń dotyczących należności; (c) windykację należności; (d)  ochrona przed zaleganiem ze spłatą należności przez dłużników; (iii)  zawiadomienie o cesji wierzytelności zostanie przekazane dłużnikom.

Jak wynika z powyższego, umowa factoringu ma całkowicie odmienny charakter od relacji umownych rozpatrywanych na gruncie analizowanego zdarzenia przyszłego, wynikających z  Umowy o Współpracy oraz Umowy Przelewu. Konsekwentnie, należy uznać, że Umowa Przelewu Wierzytelności i wynikający z niej stosunek prawny nie powinna być klasyfikowana jako umowa factoringowa. Wnioskodawca pragnie także podkreślić, że intencją stron, tj.  Banku, Spółki oraz A. nie była chęć zawarcia umowy factoringu.

Konsekwentnie, w ocenie Wnioskodawcy, usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Banku na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności nie stanowią usług ściągania długów, jak również usług faktoringu i nie mieszczą się w zakresie art. 43 ust. 15 pkt  1 ustawy o VAT.

Odnosząc się zatem już bezpośrednio do samego zwolnienia przewidzianego w  art.  43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT Wnioskodawca pragnie wskazać, że w  zakresie rozpatrywanego zwolnienia mieszczą się wszelkie inne, tj. poza odzyskiwaniem długów oraz factoringiem usługi odnoszące się do długów, lub szerzej wierzytelności.

Pomimo, że ustawa o VAT, jak również Dyrektywa nie wskazuje wprost jakie usługi mieszczą się w zakresie rozpatrywanego zwolnienia to można wskazać szereg usług, w odniesieniu do których Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdzał wielokrotnie, że podlegają one zwolnieniu w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o  VAT.

Do kategorii takich usług należą bezsprzecznie interpretacje przepisów prawa podatkowego dotyczące sprzedaży (przelewów, cesji) wierzytelności dokonywanych w ramach  sekurytyzacji wierzytelności. Pomimo, że transakcja omawiana w  niniejszym wniosku nie jest sekurytyzacją wierzytelności sensu stricto, to jednak podejście prezentowane w  interpretacjach podatkowych wydanych dla tego typu transakcji powinno być zastosowane również w przedmiotowej sprawie. Podkreślić należy bowiem, że Spółka zgodnie z prawem (…) będzie kwalifikowana jako spółka sekurytyzacja (société de titrisation) w rozumieniu Ustawy o Sekurytyzacji z 2004 r. Jak już było na to wskazywane, przedmiotem działalności Spółki będzie działanie w  charakterze spółki sekurytyzacyjnej w  kontekście transakcji regulowanych Ustawą o Sekurytyzacji z 2004 r. i na jej podstawie. Bezsprzecznie zatem Spółka będzie podmiotem specjalizującym się w transakcjach finansowych odnoszących się do wierzytelności.

Wskazując na elementy przybliżające rozpatrywane na gruncie niniejszego wniosku świadczenia między Bankiem, Spółką i A. należy wskazać, że podobnie jak w przypadku przelewu wierzytelności w ramach sekurytyzacji, przelew Wierzytelności przez Bank na Spółkę będzie jedynie częścią znacznie szerszej, kompleksowej transakcji finansowej dokonywanej przez strony. Podobnie jak w przypadku sekurytyzacji wierzytelności, sprzedaż Wierzytelności nie będzie jedynym celem i  jedyną transakcją, która zostanie przeprowadzona. Wręcz przeciwnie, będzie to tylko jeden z elementów całości uzgodnień, których kluczowymi elementami będą Usługi Bankowe świadczone przez Bank na rzecz Klientów (nie tylko w zakresie Linii Kredytowej, ale także Rachunków Płatniczych i Kart Debetowych), jak również usługi pośrednictwa kredytowego świadczone przez A. na rzecz Banku. Ponadto, podobnie jak w przypadku sekurytyzacji, Bank będący zbywcą Wierzytelności będzie jednocześnie zaangażowany w przekazywanie na rachunek bankowy Spółki należności otrzymanych od Klientów.

Z uwagi na powyższe, również w przedmiotowej transakcji należy uznać, że usługa świadczona przez Spółkę na rzecz Banku jest objęta zwolnieniem z VAT, tak jak ma to miejsce w przypadku transakcji sprzedaży (przelewu, cesji) wierzytelności realizowanych w ramach transakcji sekurytyzacyjnych, co potwierdza szereg interpretacji podatkowych, m.in.:

− interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 lipca 2013 roku (nr  ILPP4/443-185/13-4/EWW), w której organ interpretacyjny wskazał, że:

„Odnosząc powyższe do zagadnienia przelewu przez Zainteresowanego wierzytelności z  tytułu udzielonych kredytów lub pożyczek, które stanowić będą zabezpieczenie dokonanej przez SPV emisji obligacji, w opinii tut. Organu, nie można uznać za usługę ściągania długów i  factoringu. Ekonomicznym celem opisanej transakcji jest bowiem nabycie wierzytelności, które stanowić będą podstawę dokonanej emisji papierów wartościowych (obligacji), a więc pozyskanie środków na rynku kapitałowym.”

− interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 kwietnia 2015 roku (nr  IPPP3/4512-170/15-2/MC oraz nr IPPP3/4512-169/15-2/MC), które dotyczyły transakcji sekurytyzacyjnej dokonanej ze spółką celową z siedzibą w (…) i  w których wskazano, że:

„Zwolnienie Sekurytyzacji z podatku VAT znajduje uzasadnienie również w art. 43 ust. 1 pkt  40 Ustawy o VAT z uwagi na fakt, iż jest to usługa w zakresie długów. Przeniesienie Wierzytelności do SPV stanowi element kompleksowej transakcji finansowej, której sensem i  celem ekonomicznym jest zapewnienie Wnioskodawcy finansowania i poprawa jego płynności finansowej.”

− interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 listopada 2017 roku (nr 0114-KDIP1-2.4012.500.2017.1.SM) oraz z 23 listopada 2017 roku (nr 0112-KDIL1-3.4012.418.2017.2.KM) dotyczące sprzedaży wierzytelności na rzecz nabywców z  siedzibą w  (…).

Konsekwentnie należy wskazać, że zarówno celem sekurytyzacji, jak i transakcji przelewu Wierzytelności przeprowadzanej na podstawie Umowy Przelewu Wierzytelności jest zapewnienie finansowania podmiotowi udzielającymi kredytów (tj.  Bankowi) celem sfinansowania akcji kredytowej. Konsekwentnie, celem dokonywanego przelewu Wierzytelności jest pozyskanie środków finansowych, tj.  świadczenie usługi finansowej.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że umowy wykupu (przelewu, cesji) wierzytelności są wykorzystywane przez instytucje finansowe do finansowania innych podmiotów. Warto w  tym miejscu odnieść się do sprawy, która stanowiła przedmiot wyroku NSA z  21  października 2013 r. (sygn. akt I FSK 1388/12). Stan faktyczny sprawy dotyczył finansowania działań gmin i podmiotów realizujących zamówienia publiczne w formie wykupu wierzytelności. W tezie tego wyroku wskazano, że:

„Usługi finansowe, których zasadniczym celem i ekonomicznym skutkiem jest sfinansowanie działalności jednostki samorządu terytorialnego, a nie ściągnięcie od tej jednostki długu, nie podlegają wyłączeniu spod zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy z dnia 11  marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.”

Powyższe, w ocenie Wnioskodawcy potwierdzają także interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w zbliżonych do rozpatrywanego w przedmiotowej sprawie stanach faktycznych. Takie stanowisko zaprezentowane zostało przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z 28 lipca 2021 r. (nr 0114-KDIP4-3.4012.243.2021.2.KM), w  której organ ten stwierdził, że:

„Jak wynika z opisu sprawy, pomiędzy Bankiem a B. nie zostały i nie zostaną zawarte umowy zawierające postanowienia zmieniające cenę wierzytelności w  zależności od powodzenia czynności zmierzającej do wyegzekwowania nabytej wierzytelności. Umowa przelewu wierzytelności nie nakłada na B. jakichkolwiek innych dodatkowych świadczeń na rzecz Banku. Jak wynika z okoliczności sprawy, B. nabył wierzytelności we własnym imieniu, na własny rachunek oraz własne ryzyko. Umowa cesji nie zawierała również prawa regresu w  stosunku do Banku w  przypadku, gdyby A. Sp. z o.o. nie wywiązywała się z płatności na rzecz Cesjonariusza. Poza ceną przysługującą Bankowi od B. nie doszło i nie dojdzie do przekazania innego wynagrodzenia w związku z przedmiotową transakcją (premia, prowizja, itp.). Ponadto jak wynika z okoliczności sprawy, nie są i nie będą świadczone usługi, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy, tj. czynności ściągania długów w tym factoringu, usługi doradztwa ani usługi w zakresie leasingu. Zatem, stwierdzić należy, że usługa cesji wierzytelności będzie stanowić import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy i  Wnioskodawca będzie podatnikiem w odniesieniu do ww. usługi. W konsekwencji Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania tej transakcji dla celów podatku VAT w  Polsce jako import usług zwolnionych od tego podatku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.”

Analogiczny pogląd został wyrażony w wyroku WSA w Warszawie z dnia 23 stycznia 2020 r. (sygn. akt III SA/Wa 1047/19), w którym wskazano, że:

„W analizowanym zdarzeniu przyszłym, zakup wierzytelności nie powinien być uznany za usługę ściągania długów, w tym faktoringu, o której mowa w art. 43 ust. 15 pkt 1 u.p.t.u., z  uwagi na brak więzi prawnych w odniesieniu do danej wierzytelności między Spółką a  Bankiem, po dokonaniu zakupu wierzytelności. Z momentem zakupu wierzytelności Bank uzyska bowiem wynagrodzenie od Skarżącej i na tym etapie jej relacje z Bankiem się zakończą. W stanie faktycznym sprawy przez czynności Skarżącej nie dochodzi więc, wbrew stanowisku prezentowanemu w zaskarżonej interpretacji indywidualnej, do realizacji usług ściągania długu ani do realizacji usług factoringu. Zasadniczym celem świadczenia nie jest ściąganie długu. Nie występuje jakiekolwiek wynagrodzenie prowizyjne lub premiowanie Skarżącej (przez Bank) za obsługę nabytej wierzytelności. (…) W Dyrektywie 112 występuje już pojęcie „windykacji należności”, bez wyodrębniania faktoringu jako transakcji odrębnej od windykacji należności. Obecnie faktoring inaczej niż na gruncie Szóstej Dyrektywy nie jest już transakcją odrębną od ściągania długów, ale jest szczególną formą ściągania długów. Z tego względu Dyrektywa 112 stanowi już ogólnie o  windykacji należności. Zauważył to polski ustawodawca, bowiem usługi factoringu, o których mowa w art. 43 ust. 15 pkt 1 u.p.t.u., mieszczą się w zakresie pojęcia „usługi ściągania długów”, na co wskazuje wprost brzmienie tego przepisu – „w tym” factoringu. Z tych względów zasadne są zarzuty Skarżącej o naruszeniu przez organ przepisów prawa materialnego. Organ błędnie wyłożył i zastosował w realiach tej sprawy art. 43 ust. 1 pkt 40 w związku z art. 43 ust. 15 u.p.t.u.”.

Odnosząc tezy powołanych powyżej wyroków oraz treść przepisów art. 43 ust. 1 pkt   38 oraz art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT do usług stanowiących przedmiot niniejszego wniosku należy wskazać, że świadczone przez Spółkę na rzecz Banku usługi stanowią usługi finansowe, których celem jest zapewnienie finansowania kwalifikujące się jednocześnie jako usługi finansowe w zakresie długów.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy świadczone przez Spółkę na rzecz Banku usługi powinny korzystać ze zwolnienia z VAT w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT jako usługi w zakresie długów. Bank na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT powinien więc rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu importu usług zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o  VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili  we wniosku jest prawidłowe w części dot. uznania nabycia wierzytelności za odpłatne świadczenie usług realizowane na rzecz Banku oraz określenia miejsca świadczenia usług nabycia wierzytelności i  nieprawidłowe w  części dot. zastosowania zwolnienia od podatku do usług nabycia wierzytelności świadczonych przez Spółkę.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą,

opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i w art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy,

towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i  zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

‒w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

‒świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z  8  marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o  podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z  danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o  charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w  art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Z opisu sprawy wynika, że planują Państwo rozpocząć współpracę z kontrahentem – spółką A. z siedzibą w (…). Grupa A. wchodzi na rynek Unii Europejskiej i zamierza nawiązać współpracę z partnerem bankowym w celu wprowadzenia na polski rynek nowego produktu kredytowego, który umożliwia Klientowi uzyskanie dostępu do środków finansowych przed faktycznym otrzymaniem wynagrodzenia przez Klienta. A. jest rezydentem podatkowym na (…). A. nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce i nie jest zarejestrowany dla celów podatku od towarów i  usług w  Polsce.

W celu wdrożenia Produktu w Polsce za pośrednictwem A., będą Państwo oferowali Klientom w Polsce detaliczny rachunek bieżący, kartę debetową oraz limit kredytowy uzależniony od wysokości wynagrodzenia danego Klienta („Usługi Bankowe”). Usługi Bankowe (w szczególności linia kredytowa) będą oferowane zgodnie z polityką kredytową oraz innymi wymogami zgodnymi z obowiązującymi w Polsce przepisami. Klienci będą konsumentami w rozumieniu przepisów prawa polskiego.

Linia kredytowa będzie efektywnie finansowana przez podmiot z grupy A. Podmiotem tym będzie Spółka z siedzibą w  (…). Spółka nie będzie miała stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce i nie będzie zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT.

Zgodnie z Umową o Współpracy, rolą Spółki będzie nabywanie wszystkich Wierzytelności wynikających z codziennych wypłat z limitu kredytowego, który został przez Państwa przyznany Klientom w ramach Linii Kredytowej. Sprzedaż Wierzytelności będzie dokonywana za cenę należną, która będzie równa wartości nominalnej udzielonego przez Państwa kredytu w ramach Linii Kredytowej. Wierzytelności sprzedawane Spółce nie będą stanowiły nieściągalnych należności i  w momencie sprzedaży nie będzie podstaw do zakwalifikowania ich jako potencjalnie nieściągalnych. Z tytułu sprzedaży Wierzytelności zapłacą Państwo Spółce prowizję jako wynagrodzenie dla Spółki za udział w transakcji obejmującej nabycie Wierzytelności.

Zgodnie z Umową o Współpracy oraz Umową Przeniesienia Wierzytelności, Spółka ustanowi na Państwa rzecz zabezpieczenie pieniężne  przed ryzykiem kredytowym związanym z  udzielaniem kredytów Klientom. Zgodnie z założeniami, wysokość zabezpieczenia pieniężnego będzie obliczana z uwzględnieniem, w szczególności, przewidywanych dziennych wypłat przez Klientów. Zabezpieczenie zostanie zdeponowane na Państwa rachunku i będzie traktowane jako kaucja bankowa zgodnie z art. 102 Prawa bankowego. Będą mieli Państwo prawo wykorzystać zabezpieczenie do pokrycia ceny nabycia Wierzytelności, jeżeli w dniu rozliczenia ceny za Wierzytelności na rachunku Spółki nie będzie wystarczających środków, a  Spółka nie uzupełni tych środków w uzgodnionym terminie do poziomu wymaganego do pokrycia ceny nabycia.

W celu nabycia Wierzytelności, Spółka uzyska niezbędne finansowanie od A., od innych spółek należących do grupy A. lub ze źródeł zewnętrznych.

Spłata kredytów zaciągniętych przez Klienta będzie następowała w momencie, gdy Klient otrzyma wynagrodzenie od swojego pracodawcy lub dokona zasilenia konta z  innego źródła. W związku z tym, omawiane rozwiązanie pozwoli Klientowi na uzyskanie wypracowanego wynagrodzenia jeszcze przed otrzymaniem pensji od pracodawcy. Z drugiej strony, codzienna sprzedaż Wierzytelności Spółce pozwoli Państwu na natychmiastowe uzyskanie środków pożyczonych Klientom, zanim Wierzytelności staną się wymagalne i płatne przez Klientów.

Na tle przedstawionych okoliczności sprawy, Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy przeniesienie Wierzytelności na Spółkę będzie dokonane w ramach usługi świadczonej przez Spółkę na rzecz Banku, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości wskazać należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami ustawy z  dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Podstawą do dokonania cesji wierzytelności jest art. 509 ww. ustawy Kodeks cywilny.

Stosownie do treści art. 509 § 1 tej ustawy,

wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 509 § 2 cyt. ustawy,

wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Z kolei art. 510 § 1 ww. ustawy stanowi, że:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zatem wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o  podatku od towarów i  usług. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z  innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

W tym miejscu wskazać należy, że w przypadku zbycia wierzytelności własnych o  świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności.

W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w  związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też innego jej wykorzystania do celów prawno-gospodarczych. Zatem zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Jednakże jak wskazano na wstępie ww. usługa podlega opodatkowaniu wówczas, gdy jest świadczona odpłatnie.

Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy, zgodnie z Umową o Współpracy, rolą Spółki będzie nabywanie wszystkich Wierzytelności wynikających z codziennych wypłat z  limitu kredytowego, który został przez Państwa przyznany Klientom  w  ramach Linii Kredytowej. Sprzedaż Wierzytelności będzie dokonywana za cenę należną, która będzie równa wartości nominalnej udzielonego przez Państwa kredytu w ramach Linii Kredytowej, natomiast Państwo będą zobowiązani  do zapłaty na rzecz Spółki Prowizji z tytułu nabycia Wierzytelności. Wierzytelności sprzedawane Spółce nie będą stanowiły nieściągalnych należności i w momencie sprzedaży nie będzie podstaw do zakwalifikowania ich jako potencjalnie nieściągalnych.

W kwestii nabycia wierzytelności trudnych po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, że „Artykuł 2 pkt 1 i   art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z  dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w  odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a  ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”. W pkt 25 ww. orzeczenia, Trybunał wskazał, że „Różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży nie stanowi bowiem wynagrodzenia za tego rodzaju usługę, lecz odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”.

Podkreślić należy, że ww. wyrok TSUE odwołuje się do wierzytelności „trudnych”, tj.  wymagalnych, o wątpliwej perspektywie spłaty. Jak natomiast wskazano we wniosku, zgodnie z opisem sytuacji, przedmiotem cesji wierzytelności będą tzw. dobre wierzytelności tj. takie, co do których w momencie dokonywania przelewu nie istnieją istotne wątpliwości, co do możliwości ich zaspokojenia.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że w okolicznościach przedstawionych we wniosku czynność nabycia wierzytelności dobrych, tj. takich, co do których w momencie dokonywania przelewu nie istnieją istotne wątpliwości co do możliwości ich zaspokojenia, należy uznać za świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Mamy tu bowiem do czynienia ze świadczeniem usługi przez Spółkę - nabywcę wierzytelności - na rzecz zbywcy wierzytelności – czyli Państwa.

Beneficjentem świadczenia są Państwo, ponieważ codzienna sprzedaż Wierzytelności na rzecz Spółki pozwoli na natychmiastowe odzyskanie środków finansowych pożyczonych Klientom w ramach Linii Kredytowej, zanim Wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów staną się wymagalne i płatne przez Klientów oraz uwolni Państwa od ryzyka związanego z  ewentualnym brakiem spłaty Wierzytelności.

Ponadto, przeniesienie Wierzytelności na Spółkę uwolni również Państwa od  konieczności ich serwisowania na własną rzecz. Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy, po przeniesieniu Wierzytelności na Spółkę nadal będą prowadzić Państwo obsługę tych wierzytelności, jednak będą Państwo to czynić na zlecenie Spółki  i za  uzgodnionym wynagrodzeniem.

Spłaty Wierzytelności będą dokonywane na rachunek Klienta otwarty w Banku. W  związku z  tym, będą Państwo zobowiązani do przyjmowania wpłat oraz do przekazywania kwot dotyczących Wierzytelności na rachunek Spółki. Za te funkcje Spółka zapłaci Państwu wynagrodzenie.

W konsekwencji, przeniesienie Wierzytelności w okolicznościach wskazanych we wniosku  będzie dokonywane w ramach usługi świadczonej przez Spółkę, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 8 ust. 1  w  związku z art. 5 ust. 1 ustawy.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia tych usług. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy bowiem, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie. Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie, zostały zawarte w ustawie o  podatku od towarów i usług w rozdziale 3 działu V „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług”.

Według art. 28a ustawy:

Na potrzeby stosowania ww. rozdziału:

1) ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:

a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z  regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 i art. 28n.

W myśl art. 28b ust. 2 ustawy:

W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w  rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie będą przewidywać innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy,

podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

b) usługobiorcą jest:

- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,

- w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których bony te dotyczą, jest terytorium kraju – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,

- w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy,

w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy,

ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o imporcie usług, rozumie się przez to świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Zgodnie z opisem  sprawy, podmiotem, który każdego dnia roboczego będzie nabywał Wierzytelności Banku wynikające z udzielonych kredytów będzie Spółka z siedzibą w  (…), nieposiadająca stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce i  niezarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT.

W  związku z tym, na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług świadczonych przez Spółkę będzie terytorium Polski. Na podstawie art. 17 ust.  1 pkt 4 w  zw.  z art. 2 pkt 9 ustawy, Państwo - jako nabywcy usług świadczonych przez Spółkę - będą zobowiązani do rozliczenia podatku VAT od przedmiotowych usług, przez rozpoznanie importu usług.

Państwa stanowisko w ww. zakresie jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również tego, czy przeniesienie Wierzytelności na Spółkę  bedzie dokonane w ramach usługi  objętej zwolnieniem od podatku  na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zakres i  zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in.  w  art. 43 ustawy.

Zgodnie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy,

zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr  347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. d)  Dyrektywy 2006/112/WE:

państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w  art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą, podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy,

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2) usług doradztwa;

3) usług w zakresie leasingu.

Każda transakcja mająca za cel windykację należności jest wyłączona ze zwolnienia z  opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Przytoczony wyżej art. 135 ust. 1 lit.  d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady dotyczy tylko ściśle wymienionych rodzajów czynności, których charakter pozwala na zakwalifikowanie ich do kategorii usług związanych z obrotem bankowym i finansami. W związku z tym, należy uznać, że wszelkie inne czynności niewymienione w tym przepisie, nawet jeśli mają charakter czynności bankowych, bądź finansowych lub zakres ich jest zbliżony do tego typu usług, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu. Powyższe zwolnienia obejmują w praktyce większość typowych transakcji dokonywanych na rynkach finansowych, a w szczególności usługi świadczone przez banki, biura maklerskie, fundusze inwestycyjne i powiernicze itp.

Zaznacza się, że dla ustalenia opodatkowania, bądź też zastosowania zwolnienia od podatku w niniejszej sprawie, niezbędnym jest dokonanie analizy czynności wykonywanych przez Spółkę na Państwa rzecz, z uwzględnieniem charakteru prawnego usług ściągania długów oraz factoringu.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i  należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, przez factoring rozumie się nabywanie przez faktora określonych wierzytelności, przysługujących przedsiębiorcy z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. Ponadto, dokonując nabycia wierzytelności faktor zobowiązuje się dodatkowo do świadczenia na rzecz faktoranta (przedsiębiorcy) różnorodnych czynności, które przykładowo mogą obejmować: przejmowanie ryzyka wypłacalności dłużników (przy factoringu właściwym), inkasowanie wierzytelności, finansowanie przez dyskonto, udzielanie pożyczek, księgowanie wierzytelności itp. Usługa tego typu polega więc na „wyręczeniu” klienta z  czynności zmierzających do odzyskania długu. W pojęciu usług ściągania długów i  factoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na „wyręczeniu” klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

Ustawa nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast istota rozróżnienia usług obrotu wierzytelnościami oraz factoringu sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z  tych umów. W każdym przypadku, gdy celem działania jest przejęcie wierzytelności (długu) innego podmiotu w celu wyegzekwowania (ściągnięcia długu) - usługę tę należy opodatkować, także wówczas, gdy środkiem tego celu jest nabycie cudzej wierzytelności (z ryzykiem lub bez ryzyka wypłacalności dłużnika), która to czynność mieści się w pojęciu szeroko pojętego pośrednictwa finansowego. W  pojęciu usług ściągania długów mieści się m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odsprzedaży.

W tym miejscu warto też przywołać orzeczenia TSUE dot. przedmiotowej kwestii.

I tak, w wyroku z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01 Finanzamt Groß-Gerau przeciwko MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring GmbH, Sąd podkreślił, że działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelność, podejmując ryzyko niewywiązywania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w  rozumieniu art. 13 B (d) (3) tej dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w jej przepisie. Wskazany wyrok odnosi się nie tylko do faktoringu ale również do czynności ściągania długów, które to pojęcie obejmuje szerszy zakres czynności niż faktoring. Jak wskazano w pkt 77 tego wyroku faktoring należy postrzegać jako jedynie odmianę ogólniejszego pojęcia windykacji długów, niezależnie od sposobu, w jaki jest realizowany. Z orzeczenia tego wynika, że faktoring właściwy to usługa polegająca na uwolnieniu klienta z konieczności egzekwowania należności, a także od ponoszenia ryzyka związanego z  niespłaceniem należności.

Natomiast w wyroku z 28 października 2010 r. w sprawie C- 175/09 Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs przeciwko AXA UK plc. znajdują się następujące uwagi, cyt. „Brzmienie art. 13 część B lit. d) pkt 3 in fine szóstej dyrektywy obejmuje wszelką windykację należności, a zakres zastosowania tego przepisu nie jest ograniczony wyłącznie do wierzytelności, które nie zostały zapłacone terminowo. Ponadto usługa faktoringu, której wszystkie postacie objęte są pojęciem windykacji należności (zob. ww. wyrok w sprawie MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring, pkt 77) nie ogranicza się do wierzytelności, w odniesieniu do których dłużnik już zalega z zapłatą. Faktoring może także obejmować wierzytelności, które nie stały się wymagalne i które zostaną zapłacone z chwilą, gdy staną się wymagalne.”

Jak wynika z opisu sprawy, w ramach Umowy  o Współpracę zawartej pomiędzy Państwem, Spółką i A., Spółka będzie nabywać od Państwa Wierzytelności wynikające z codziennych wypłat dokonywanych przez Klientów z limitu kredytowego, który został przyznany Klientom w  ramach Linii Kredytowej. Codzienna sprzedaż Wierzytelności pozwoli Państwu na natychmiastowe uzyskanie środków pieniężnych pożyczonych Klientom, zanim jeszcze Wierzytelności staną się wymagalne i płatne przez Klientów.  W ten sposób pozyskają Państwo środki na prowadzenie akcji kredytowej.

Spółka wstąpi w prawa i obowiązki zbywcy wierzytelności, a więc wszelkie korzyści, uprawnienia i roszczenia oraz ciężary i ryzyko związane z przelewaną wierzytelnością i  związanymi z nią prawami przejdą na Spółkę, w szczególności będzie miała ona prawo dochodzić spłaty wierzytelności od podmiotu, któremu udzielone było finansowanie.

Jednocześnie, poprzez przekazanie Wierzytelności zostanie  Państwu zaoszczędzone ryzyko związane z ewentualnym brakiem spłaty Wierzytelności i  koszty posiadania takich wierzytelności. Zostaną Państwo  „wyręczeni” w czynnościach podejmowanych w celach dochodzenia długu. Nie muszą Państwo podejmować żadnych działań zmierzających do odzyskania tego długu, bowiem codzienna sprzedaż Wierzytelności Spółce pozwoli Państwu na natychmiastowe uzyskanie środków pożyczonych Klientom.

Pozbywają się również Państwo konieczności serwisowania Wierzytelności na własną rzecz. Jak wynika z wniosku, po przeniesieniu Wierzytelności będą Państwo prowadzić obsługę wierzytelności na zlecenie Spółki, za które to czynności otrzymają Państwo od Spółki wynagrodzenie.

Mając na uwadze to, że w pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odsprzedaży, jednocześnie z  opisu sprawy wynika, że na Spółkę przejdzie ryzyko związane z przelewaną wierzytelnością, to należy uznać, że są spełnione przesłanki wynikające z art. 43 ust. 15 ustawy. To stanowi  zaś podstawę do wyłączenia z możliwości zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT do świadczonych przez Spółkę usług.

Bez znaczenia w analizowanej sprawie pozostaje również fakt, że przeniesienie Wierzytelności na Spółkę będzie jedynie częścią bardziej złożonej współpracy pomiędzy B., Bankiem i Spółką rozumianej jako szereg transakcji finansowych, których celem będzie świadczenie Usług Bankowych, czyli usługi pośrednictwa świadczone przez B., które umożliwiają pozyskanie Klientów na  Usługi Bankowe, czy też podnoszona przez Państwa kwestia zabezpieczenia pieniężnego  przekazanego z góry przez Spółkę w celu zabezpieczenia Banku przed ryzykiem kredytowym. Powyższe czynności nie zmieniają faktu, że mamy tu do czynienia z  usługą świadczona przez nabywcę Wierzytelności (Spółkę), polegającą na uwolnieniu  Państwa z konieczności egzekwowania należności na własną rzecz, a  także od ponoszenia ryzyka związanego z ewentualnym niespłaceniem należności przez Klientów.

Zatem wskazane we wniosku usługi świadczone przez Spółkę na Państwa rzecz  nie  korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy i   podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT przy zastosowaniu właściwej stawki.

Państwa stanowisko w ww. zakresie jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Odnosząc się do powołanych przez Państwa wyroków sądów administracyjnych należy zaznaczyć, że każdy z  wyroków zapada na gruncie unikalnego stanu faktycznego i w zasadzie wyłącznie do niego się ogranicza. Z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z  indywidualnych spraw, powołane przez Państwa orzeczenia sądowe nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w analizowanej sprawie.

Również w odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych, należy zwrócić uwagę na to, że interpretacje indywidualne są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą innych organów wydających interpretacje indywidualne w sprawach innych podatników, co jest tym bardziej zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw podlegających interpretacjom. Interpretacje powołane przez Państwa na poparcie własnego stanowiska rozstrzygają w  odmiennych stanach faktycznych od sytuacji przedstawionej we wniosku, dotyczą bowiem cesji wierzytelności dokonywanych w ramach  transakcji sekurytyzacji wierzytelności, którą nie jest transakcja opisana w niniejszej sprawie.

Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Państwa interpretacje indywidualne i orzeczenia sądowe nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w analizowanej sprawie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisemzdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo  prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o  postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art.47 § 1 PPSA), albo

‒  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).