Dokumentowanie partycypacji w kosztach wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres... - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.232.2022.2.SR

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 10 czerwca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.232.2022.2.SR

Temat interpretacji

Dokumentowanie partycypacji w kosztach wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w Zarządzie Międzyzakładowego Związku Zawodowego

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy dokumentowania partycypacji w kosztach wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w Zarządzie Międzyzakładowego Związku Zawodowego. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 maja 2022 r. (wpływ 16 maja 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

… jest spółką akcyjną (… S.A. dalej jako: „Wnioskodawca”, „Spółka” lub „Pracodawca”), który główny profil działalności gospodarczej skupia się wokół ….. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

W Spółce działa Międzyzakładowy Związek Zawodowy „…” … (dalej jako MZZ). W związku z oddelegowaniem pracowników Spółki do władz MZZ Wnioskodawca jest zobowiązany do ponoszenia kosztów z tym związanych. MZZ zrzesza w ramach swojej działalności oprócz Wnioskodawcy jeszcze kilka innych Spółek.

Wnioskodawca planuje obciążyć pozostałe Spółki Partycypujące, kosztami wynagrodzeń oraz składek na ubezpieczenie społeczne Członków Zarządu Międzyzakładowego Związku Zawodowego. Członkowie Zarządu MZZ, których dotyczy ww. partycypacja, są pracownikami Wnioskodawcy. Pracodawcy objęci działaniem MZZ będą partycypować w kosztach, związanych z zatrudnieniem pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie MZZ, na podstawie art. 341 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 263, dalej jako: ustawa o związkach zawodowych). Zwrot części kosztów, do zapłaty którego zobowiązani są Partycypujący, powstaje w związku z realizacją obowiązku nałożonego na pracodawców objętych działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej, przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego. W zamian za otrzymany zwrot kosztów Wnioskodawca nie będzie świadczył na rzecz Partycypujących żadnych usług.

Wnioskodawca (jako Pracodawca) zwolnił pracowników – stosownie do treści art. 341 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w Zarządzie MZZ.

Spółki objęte MZZ, będą partycypować w kosztach wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie MZZ, odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u Partycypującego w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji – w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

W celu wykonania ww. zobowiązania Zarząd MZZ będzie przekazywał Pracodawcy (Wnioskodawcy), do dnia 10-ego każdego miesiąca kalendarzowego za miesiąc poprzedni, aktualną liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u Partycypującego. Na podstawie przekazanej przez Zarząd MZZ informacji, Pracodawca do dnia 15-go każdego miesiąca kalendarzowego obciąży Spółki Partycypujące kwotą kosztów przypadającą do pokrycia przez Partycypującego.

W załączniku do wystawionego dokumentu Pracodawca przedstawi wyliczenie kosztów zatrudnienia zwolnionego na podstawie art. 341 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych pracownika oraz metodologię obliczenia kosztów przypadających na Partycypującego.

Spółki (Partycypujący) partycypują jedynie w kosztach wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne pracownika zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w Zarządzie MZZ.

Pytanie

Jakim dokumentem Wnioskodawca powinien obciążać Spółki Partycypujące w kosztach wynagrodzeń i składkach na ubezpieczenie społeczne dotyczących pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w Zarządzie MZZ?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, obciążenie Partycypujących częścią kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne członków Zarządu MZZ jest czynnością poza zakresem ustawy o VAT, tj. nie stanowi żadnej z czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 poz. 685 ze zm.) i powinno być udokumentowane innym niż faktura dokumentem, tj. notą obciążeniową.

Spółki Partycypujące w kosztach wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne członka zarządu międzyzakładowej organizacji związkowej, nie uzyskują z tego tytułu jakiegokolwiek świadczenia od Wnioskodawcy. Nie ma w tym przypadku żadnego świadczenia, a jedynie zwrot części kosztów. Brak jest zatem czynności, która mogłaby podlegać opodatkowaniu. Stąd też Wnioskodawca uważa, że w tym przypadku nie powinna być wystawiana faktura.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, podatnik ma obowiązek wystawić fakturę dokumentującą m.in. odpłatne świadczenie usług na rzecz innego podatnika.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1.odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.eksport towarów;

3.import towarów;

4.wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zakres tych czynności zdefiniowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ww. ustawy. I tak, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...) (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Wskazać należy, że na potrzeby podatku od towarów i usług dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Istotnymi elementami konstrukcji tej definicji są:

1.prawo do rozporządzania,

2.przeniesienie tego prawa,

3.możność rozporządzania towarem jak właściciel po stronie otrzymującego to prawo.

Z ekonomicznego aspektu transakcji ważne jest zatem, czy w wyniku danego zdarzenia gospodarczego (dostawy towarów) dochodzi do przeniesienia na rzecz kontrahenta możliwości (prawa) dysponowania rzeczą w zakresie, jaki charakterystyczny jest dla właściciela. Jeśli możliwość korzystania z przedmiotu transakcji ma charakter trwały w momencie jej zawarcia, to uznać należy, że nastąpiła dostawa towaru. Warunek ten ujęto w sformułowaniu „przeniesienie”, które rozumieć należy, jako przekazanie uprawnień właścicielskich między dotychczasowymi posiadaczami.

Z przekazaniem praw do dysponowania towarem jak właściciel musi wiązać się odpłatność w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów, a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności. Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe wykazanie bezpośredniej i jasno zidentyfikowanej korzyści na rzecz dostawcy towaru oraz świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Z kolei w myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania, stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1.w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

2.świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług. Dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Warto wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako: „TSUE”). W wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto, gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, w którym podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym, wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

W konsekwencji, aby uznać daną usługę za świadczenie odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy obciążenie kosztami poniesionymi na wynagrodzenie członka zarządu międzyzakładowej organizacji związkowej nie powinno podlegać opodatkowaniu VAT, gdyż brak jest przesłanek do uznania tych świadczeń za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Zasady działania międzyzakładowych organizacji związkowych regulują przepisy ustawy o związkach zawodowych. Ustawa nakłada na pracodawców określone obowiązki względem pracownika, który został oddelegowany do pełnienia funkcji w zarządzie związków zawodowych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 przywołanej ustawy o związkach zawodowych, związek zawodowy jest dobrowolną samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Artykuł 25 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, przysługuje – na wniosek organizacji związkowej – prawo do urlopu bezpłatnego. Według ust. 5 tego artykułu, pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy.

Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy (art. 31 ust. 3 ustawy o związkach zawodowych).

Zgodnie z art. 34 ust. 1 przywołanej ustawy, przepisy art. 251-311 stosuje się do międzyzakładowej organizacji związkowej obejmującej swoim działaniem pracodawcę, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 341 i 342.

Według art. 341 ust. 1 ww. ustawy, pracodawcy objęci działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej ponoszą koszty, w tym koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem pracownika zwolnionego:

1.z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej na podstawie art. 31 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 2,

2.od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia – na podstawie art. 31 ust. 3,

odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u danego pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji – w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Należy zauważyć, że w świetle przywołanych przepisów ustawy o związkach zawodowych, na zakładzie pracy (pracodawcy) ciąży obowiązek ponoszenia kosztów (w tym kosztów wynagrodzeń i składek członkowskich) m.in. pracownika zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej na podstawie art. 31 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 2.

Natomiast w przypadku międzyzakładowej organizacji związkowej, w kosztach tych powinny partycypować również pozostałe podmioty, których pracownicy są członkami tej organizacji. Taki obowiązek ciąży na wszystkich pracodawcach objętych działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej z mocy samej ustawy. W związku z tym nawet gdyby Wnioskodawca nie zawarł odrębnego porozumienia w tym zakresie, to miałby podstawy prawne do obciążenia pozostałych Spółek odpowiednią proporcją kosztów.

Mając na uwadze ww. przepisy stwierdzić należy, iż koszty wynagrodzeń i ubezpieczeń społecznych dotyczące członka zarządu międzynarodowej organizacji związkowej nie powinny być uznane za odpłatne świadczenie usług. Obowiązek poniesienia tych wydatków w określonej proporcji wynika bowiem z ustawy o związkach zawodowych, a noty księgowe są jedynie sposobem udokumentowania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odnosząc powyższe do opisanego stanu faktycznego należy uznać, że partycypacja Spółek w kosztach wynagrodzenia pracownika nie spełnia przesłanek uznania za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług na gruncie VAT ponieważ:

-w zamian za otrzymany zwrot kosztów Wnioskodawcy nie będzie świadczyć na rzecz Spółek partycypujących żadnej usługi;

-obowiązek zapłaty przez Spółki partycypujące części kosztu wynagrodzenia nie jest zapłatą za jakiekolwiek zachowanie Spółki (Wnioskodawcy), lecz wydatkiem związanym z funkcjonowaniem u pracodawcy międzyzakładowej organizacji związkowej;

-spółki Partycypujące nie odnoszą żadnej korzyści (tym bardziej o charakterze majątkowym), w związku z partycypacją w kosztach pracownika;

-zwrot części kosztów, do zapłaty którego zobowiązane są Spółki partycypujące powstaje w związku z realizacją obowiązku nałożonego na Spółki przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego (potwierdzonego dodatkowym porozumieniem);

-brak jest transakcji ekwiwalentnej pomiędzy Wnioskodawcą a Spółkami Partycypującymi, tj. świadczenia w zamian za wynagrodzenie.

Mając na uwadze ww. przepisy i przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, iż koszty wynagrodzeń ubezpieczeń społecznych dotyczące członka zarządu związków zawodowych działających w partycypujących spółkach nie stanowią – w świetle ustawy o VAT – żadnej z wymienionych czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z generalną zasadą fakturami dokumentuje się jedynie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze, że czynność opisana w stanie faktycznym nie stanowi dostawy towaru ani świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT, a tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem, należy uznać, że brak jest podstaw do dokumentowania jej fakturą, wystawioną zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy VAT.

Reasumując, Wnioskodawca nie ma podstaw do wystawienia na rzecz Spółek Partycypujących faktur z tytułu obciążenia przypadających na te Spółki kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne dotyczących członka zarządu międzyzakładowej organizacji związkowej. Ww. czynności mogą być więc dokumentowane innymi dokumentami księgowymi np. notami księgowymi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy wyjaśnić, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania, stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

Jak już wcześniej wskazano, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, za usługę może być uznane każde niebędące dostawą towarów świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jednak z cywilistycznej istoty pojęcia „świadczenia” wynika, że musi ono polegać na działaniu albo na zaniechaniu podmiotu zobowiązanego do spełnienia świadczenia. Dodatkowo, aby możliwe było uznanie jakiegoś zdarzenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisu, musi występować stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli obie strony muszą się zobowiązać do określonego działania bądź powstrzymania się od dokonania określonej czynności.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w Spółce działa Międzyzakładowy Związek Zawodowy. W związku z oddelegowaniem pracowników Spółki do władz MZZ, Wnioskodawca jest zobowiązany do ponoszenia kosztów z tym związanych. MZZ zrzesza w ramach swojej działalności oprócz Wnioskodawcy jeszcze kilka innych Spółek. Wnioskodawca planuje obciążyć pozostałe Spółki Partycypujące, kosztami wynagrodzeń oraz składek na ubezpieczenie społeczne Członków Zarządu Międzyzakładowego Związku Zawodowego. Członkowie Zarządu MZZ, których dotyczy ww. partycypacja, są pracownikami Wnioskodawcy. Pracodawcy objęci działaniem MZZ będą partycypować w kosztach, związanych z zatrudnieniem pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie MZZ, na podstawie art. 341 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. Wnioskodawca (jako Pracodawca) zwolnił pracowników – stosownie do treści art. 341 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w Zarządzie MZZ. Spółki objęte MZZ, będą partycypować w kosztach wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie MZZ, odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u Partycypującego w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji – w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. W celu wykonania ww. zobowiązania Zarząd MZZ będzie przekazywał Pracodawcy (Wnioskodawcy), do dnia 10-ego każdego miesiąca kalendarzowego za miesiąc poprzedni, aktualną liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u Partycypującego. Na podstawie przekazanej przez Zarząd MZZ informacji, Pracodawca do dnia 15-go każdego miesiąca kalendarzowego obciąży Spółki Partycypujące kwotą kosztów przypadającą do pokrycia przez Partycypującego. W załączniku do wystawionego dokumentu Pracodawca przedstawi wyliczenie kosztów zatrudnienia zwolnionego na podstawie art. 341 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych pracownika oraz metodologię obliczenia kosztów przypadających na Partycypującego. Spółki (Partycypujący) partycypują jedynie w kosztach wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne pracownika zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w Zarządzie MZZ.

Powzięli Państwo wątpliwości jakim dokumentem Wnioskodawca powinien obciążać Spółki Partycypujące w kosztach wynagrodzeń i składkach na ubezpieczenie społeczne dotyczących pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w Zarządzie MZZ.

Zagadnienia dotyczące funkcjonowania międzyzakładowej organizacji związkowej obejmującej swą właściwością więcej niż jednego pracodawcę oraz mechanizm rozliczeń kosztów ponoszonych w związku z jej działaniem między tymi pracodawcami, regulują przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 854 ze zm.).

W myśl art. 33 ust. 1ww. ustawy:

Pracodawca, na warunkach określonych w układzie zbiorowym pracy lub umowie, jest obowiązany udostępnić zakładowej organizacji związkowej pomieszczenia i urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania działalności związkowej u pracodawcy.

Na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych:

Przepisy art. 251-331 stosuje się do międzyzakładowej organizacji związkowej obejmującej swoim działaniem pracodawcę, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 341 i 342.

Zgodnie z art. 341 ust. 1 ww. ustawy:

Pracodawcy objęci działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej ponoszą koszty, w tym koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem osoby wykonującej pracę zarobkową zwolnionej:

1)z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej - na podstawie art. 31 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 2,

2)od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia - na podstawie art. 31 ust. 3 lub od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia - na podstawie art. 31 ust. 4

– odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u danego pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji – w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Odnosząc się do okoliczności sprawy oraz do powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że skoro Spółka będzie podejmowała konkretne działania związane z umożliwieniem działalności Międzyzakładowego Związku Zawodowego oraz ponosiła konkretne koszty związane z jego funkcjonowaniem, które stosownie do ww. regulacji będą w części pokrywane przez pozostałych pracodawców (Spółki Partycypujące) objętych działaniem tej organizacji, to należy stwierdzić, że Spółka będzie świadczyć na rzecz pracodawców (Spółek Partycypujących) usługę polegającą na utrzymaniu Międzyzakładowego Związku Zawodowego.

Ww. czynności związane z funkcjonowaniem Międzyzakładowego Związku Zawodowego spełniają definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem można zidentyfikować beneficjentów tego świadczenia zobowiązanych, czy to na mocy zawartego ze Spółką porozumienia, czy też na mocy stosownych przepisów, do poniesienia kosztów tego świadczenia. Ww. usługi mają zatem charakter odpłatny, a na wartość wynagrodzenia należnego Spółce składają się pokrywane przez pracodawców (Spółki Partycypujące) koszty osobowe pracowników oddelegowanych do pracy w związkach zawodowych.

Reasumując, należy przyjąć, że kwoty na pokrycie ww. kosztów, które Spółka będzie otrzymać od Spółek Partycypujących, stanowią wynagrodzenie związane z wykonaniem usług w zakresie utrzymania Międzyzakładowego Związku Zawodowego (oddelegowania pracowników do pełnienia funkcji członków zarządu MZZ). Tym samym, stwierdzić należy, że usługa utrzymania Międzyzakładowego Związku Zawodowego świadczona przez Spółkę na rzecz Spółek Partycypujących podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Mając na uwadze powyższe, sprzedaż opisanej usługi powinna zostać udokumentowana przez wystawienie faktury.

Podsumowując, Państwa stanowisko, myśl którego, obciążenie Partycypujących częścią kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne członków Zarządu MZZ jest czynnością poza zakresem ustawy o VAT, tj. nie stanowi żadnej z czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT i powinno być udokumentowane innym niż faktura dokumentem, tj. notą obciążeniową, jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, jak również w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).