Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni wynajmuje w najmie prywatnym mieszkanie dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej na cele mieszkalne. Całość przychodu zgodnie z oświadczeniem złożonym w urzędzie skarbowym Wnioskodawczyni rozlicza w swoim rozliczeniu rocznym PIT-28 – przychody z najmu.

Mąż Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą – usługi elektroniczne (na zasadach ogólnych). Jest podatnikiem podatku VAT czynnym.

W miesiącu styczniu 2022 r. Wnioskodawczyni wynajęła dom spółce z o.o. będącej podatnikiem VAT czynnym. Zgodnie z zawartą umową – na cele mieszkaniowe dla jej pracowników. W tym roku zmieniła się stawka VAT dla wynajmu prywatnego dla osób prowadzących działalność – na 23% VAT. Przychód Wnioskodawczyni z tytułu najmu za 2021 rok nie przekroczył 200 000 zł. W tym roku również nie przekracza tej kwoty.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku)

Czy Wnioskodawczyni może skorzystać ze zwolnienia z art. 113 ustawy o VAT i nie musi się zarejestrować jako podatnik VAT czynny pomimo, że współwłaścicielem nieruchomości jest mąż Wnioskodawczyni, który jest podatnikiem VAT czynnym?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku)

Zgodnie z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług ze zwolnienia mogą skorzystać podatnicy, których wartość obrotu nie przekroczyła 200 000 zł i nie prowadzą usług i dostawy towarów wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy, ponieważ Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności wykluczającej Jej ze zwolnienia, nie ma obowiązku zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą,

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

Według art. 2 pkt 6 ustawy,

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Odbiorcą świadczenia musi być inny podmiot niż wykonujący usługę.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359),

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu,

Stosownie do art. 36 § 3 ww. Kodeksu,

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 cyt. Kodeksu,

Zauważyć należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy,

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy,

Zatem definicja działalności gospodarczej ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określaną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy tym, z art. 15 ust. 2 ustawy jednoznacznie wynika, iż pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W tym przypadku decydujące znaczenie ma ciągłość wykorzystywania majątku. Wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych ma miejsce przede wszystkim poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne, np. w najem, dzierżawę itp. Przy czym przez ciągłość wykorzystywania składników majątku rozumieć należy także wykorzystanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania.

Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.),

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę. Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że charakter usług najmu wyczerpuje znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez względu na to, czy przedmiot najmu stanowi własność prywatną.

W konsekwencji najem nieruchomości, należy uznać za świadczony w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, i stanowi on odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy,

W myśl art. 96 ust. 3 ustawy,

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie prowadziła, nie była i nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Wnioskodawczyni wynajmuje w tzw. najmie prywatnym mieszkanie dla osób prywatnych na cele mieszkaniowe oraz dom dla spółki z o.o. na cele mieszkalne dla ich pracowników – najmy długoterminowe. Nieruchomości te są własnością Wnioskodawczyni i Jej męża w związku z współwłasnością ustawową. Umowy najmu zarówno z osobą prywatną jak i firmą Wnioskodawczyni zawarła tylko na siebie tzn. wynajmującym jest sama Wnioskodawczyni bez męża. Mąż Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą – usługi elektroniczne (na zasadach ogólnych). Jest podatnikiem podatku VAT czynnym. Wartość obrotu w zakresie usług najmu prywatnego (w tym czynsz , opłata za wodę, energię, wywóz nieczystości, prąd, gaz, Internet…) nie przekroczyły w 2021 roku 200 000 zł i w 2022 roku nie przekroczą 200 000 zł.

Wnioskodawczyni ma wątpliwości czy może skorzystać ze zwolnienia z art. 113 ustawy o VAT i nie musi się zarejestrować jako podatnik VAT czynny pomimo, że współwłaścicielem nieruchomości jest mąż Wnioskodawczyni, który jest podatnikiem VAT czynnym.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawczyni, w pierwszej kolejności należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Jeżeli zatem, przedmiotem świadczenia usług jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje tego świadczenia we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej).

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Tym samym skoro Wnioskodawczyni jest stroną umów o najem, należy stwierdzić, że w tym przypadku to Wnioskodawczyni będzie samodzielnie prowadziła działalność gospodarczą polegającą na najmie opisanych nieruchomości.

W związku z tym należy przeanalizować, czy w opisanych okolicznościach Wnioskodawczyni spełnia warunki do skorzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ustawy.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy,

Przepis art. 113 ust. 2 ustawy stanowi, że

Zgodnie z art. 113 ust. 4 ustawy,

W myśl natomiast art. 113 ust. 5 ustawy,

Zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy,

Mając na uwadze powyższe regulacje należy zauważyć, że ustawodawca co do zasady przewidział zastosowanie zwolnienia dla podatników, u których wielkość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła łącznie 200.000 zł oraz dla podatników rozpoczynających sprzedaż w trakcie roku, jeżeli przewidywana wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200.000 zł. Dodatkowo ustawodawca ograniczył możliwość zastosowania zwolnienia w stosunku do czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy.

Z kolei przepis art. 113 ust. 13 ustawy,

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy wskazać, że - co do zasady - o ile podatnik nie przekroczył kwoty sprzedaży określonej na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 2 ustawy ma prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego do momentu przekroczenia tej kwoty. W przypadku przekroczenia ww. kwoty z tytułu świadczenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, podatnik zobowiązany jest do dokonania rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług na zasadach określonych w ustawie.

W tym miejscu podkreślić należy, że z cytowanego brzmienia art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy wynika, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1 (czyli uprawniającej do zwolnienia podmiotowego) nie wlicza się m.in. obrotu z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku (na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy), jednakże z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

Niewątpliwie usługi w zakresie najmu nieruchomościami, związane będą ściśle z wykorzystywaniem, używaniem i użytkowaniem nieruchomości. Wskazane usługi – bez nieruchomości – nie będą mogły być bowiem realizowane.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że wykonywane przez Panią usługi w zakresie najmu nieruchomościami będą stanowić transakcje związane z nieruchomościami.

W związku z powyższym w dalszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy wykonywane przez Panią czynności tj. najem mieszania i domu, będą miały charakter transakcji pomocniczych.

Transakcje pomocnicze to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli natomiast dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze.

Z okoliczności sprawy wynika, że oprócz pracy zawodowej Zainteresowana wynajmuje opisane we wniosku Nieruchomości (mieszkanie, dom). Zatem wynajem stanowi podstawowy (zasadniczy) przedmiot działalności gospodarczej. Tym samym wynajem nie stanowi czynności pomocniczych.

Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawne należy wskazać, że skoro świadczone przez Wnioskodawczynię usługi najmu nieruchomości zarówno osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, jak i podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą na cele mieszkaniowe ich pracowników, nie mają charakteru pomocniczego, są bowiem podstawową działalnością Wnioskodawczyni i dotyczą transakcji związanymi z nieruchomościami, to należy je wliczać do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy. Do wskazanego limitu, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, należy wliczać wartość sprzedaży uzyskaną przez Panią z najmu mieszkania i domu - łącznie z opłatami m.in. czynsz, opłata za wodę, energię, wywóz nieczystości, prąd, gaz, Internet itd.

Jak wskazała Wnioskodawczyni - wartość sprzedaży tzw. usług najmu prywatnego tj. najmu mieszkania dla osób prywatnych na cele mieszkaniowe oraz najmu domu dla spółki z o.o. na cele mieszkalne dla ich pracowników (w tym czynsz , opłata za wodę, energię, wywóz nieczystości, prąd, gaz, Internet…) w roku 2021 nie przekroczyła kwoty 200.000 zł oraz w roku 2022 r. również nie przekroczy kwoty 200.000 zł. Wnioskodawczyni nie była/nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Zatem Wnioskodawczyni, świadcząc przedmiotowe usługi, ma prawo do zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 ustawy i w związku z tym nie ma obowiązku złożenia zgłoszenia rejestracyjnego jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, pomimo, że współwłaścicielem nieruchomości jest mąż Wnioskodawczyni, który jest podatnikiem VAT czynnym. Jak wyżej wskazano to Wnioskodawczyni w opisanych okolicznościach świadczy usługi najmu. Przy czym Wnioskodawczyni utraci to prawo, w przypadku przekroczenia przewidywanej wartości sprzedaży, w prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, określonej w art. 113 ust. 1 ustawy i będzie zobowiązana do rozliczenia podatku należnego z czynności, które nie są związane ze zwolnieniem przedmiotowym, lub gdy zacznie wykonywać czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawczyni ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).   

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).