Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub zwrotu podatku VAT, wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację inwestycji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub zwrotu podatku VAT, wynikającego z faktury dokumentującej wydatek poniesiony na zakup dwóch niskoemisyjnych autobusów w ramach inwestycji. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 września 2022 r. (wpływ 29 września 2022 r.) oraz pismem z 7 października 2022 r. (wpływ 10 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (zwana dalej: Gmina) jest jednostką samorządu terytorialnego, która na podstawie art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2022 r. poz. 559 – tj. ze zm., dalej: USG) posiada osobowość prawną oraz wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca w ramach wykonywanej działalności dokonuje zarówno czynności opodatkowanych, zwolnionych jak i niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Gmina, zgodnie z przepisami zawartymi w USG jest organem wykonującym zadania publiczne własne i zlecone z zakresu administracji rządowej nałożone ustawami.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 i 4 USG, do zadań Gminy należy m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania te obejmują sprawy z zakresu lokalnego transportu zbiorowego oraz ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Zdecydowana większość zadań wykonywana jest w ramach reżimu publicznoprawnego, jednak niektóre z dokonywanych czynności Gmina wykonuje na podstawie umów cywilnoprawnych.

Gmina dokonała realizacji inwestycji pn. ,,(…)’’ (zwany dalej: Projekt; Inwestycja).

Celem projektu jest stworzenie zrównoważonego systemu transportowego i zwiększenie roli niskoemisyjnego transportu publicznego w komunikacji na terenie Gminy poprzez realizację inwestycji funkcjonalnych obejmujących zakup taboru autobusowego, remont budynków stacji kolejowej, budowę ścieżek rowerowych, dróg dojazdowych, zatok i pętli autobusowych oraz parkingów pozwalających na utworzenie zintegrowanego węzła przesiadkowego na terenie Gminy, a także poprzez przeprowadzenie kampanii informacyjno-promocyjnej zachęcającej do korzystania z tego typu form transportu.

Gmina uzyskała dofinansowanie na pokrycie kosztów związanych z realizacją inwestycji z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. W tym celu podpisała umowę na dofinansowanie projektu z Zarządem Województwa (…) (dalej: Instytucja Zarządzająca) na realizację inwestycji.

Przedmiotowe przedsięwzięcie swym zakresem obejmuje realizację następujących zadań:

1)budowa zintegrowanego węzła przesiadkowego w (…),

2)przebudowa oraz remont obiektu stacyjnego w (…),

3)realizacja działań informacyjno-promocyjnych,

4)zakup niskoemisyjnego taboru autobusowego (2 sztuki).

Złożony wniosek dotyczy 2 niskoemisyjnych autobusów. Wartość zakupu 2 niskoemisyjnych autobusów wynosiła 2 334 540,00 zł brutto.

Faktura VAT, dokumentująca wydatek związany z realizacją przedmiotowej inwestycji została wystawiona na Gminę i została przedstawiona Instytucji Zarządzającej jako załącznik do rozliczenia realizacji operacji. Zakupione w ramach projektu autobusy przez cały okres trwałości projektu będą stanowiły własność Gminy. Dofinansowanie ze środków (…) Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 zakupu dwóch niskoemisyjnych autobusów dotyczy kwoty netto.

Przedmiotowe autobusy Gmina oddała w dzierżawę na podstawie umowy dzierżawy (…) Spółka z o.o. (dalej zwanemu: Spółka). Cena ustalona w umowie dzierżawy określona została na kwotę netto 4745 (plus 23% VAT) miesięcznie.

Po zakończeniu trwałości projektu przedmiotowe autobusy zostaną sprzedane Spółce po cenie rynkowej (jako odpłatna dostawa towarów transakcja zostanie opodatkowana VAT).

Spółka jest spółką prawa handlowego powstałą w roku 2000 w wyniku przekształcenia Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Jedynym właścicielem Spółki jest Gmina, posiadająca 100% udziałów w spółce. Spółka jest podmiotem wewnętrznym Gminy i wykonuje zadania z zakresu przewozu regularnego w ramach lokalnego transportu zbiorowego na rzecz Gminy i na terenach innych gmin na podstawie porozumień międzygminnych.

W roku 2017 Gmina zawarła ze Spółką porozumienie dotyczące usług publicznych w zakresie drogowego transportu pasażerskiego, na podstawie którego, w trybie władczym został nałożony obowiązek świadczenia usługi użyteczności publicznej w zakresie pasażerskiego transportu publicznego. Na mocy ww. porozumienia Spółka otrzymuje od Gminy rekompensatę za świadczone usługi obliczoną według stawki za wozokilometr. Wartość rekompensaty nie podlega opodatkowaniu VAT. Transport publiczny organizowany przez Gminę, decyzją tej jednostki, jest bezpłatny dla pasażerów.

W okresie trwałości projektu efekty realizacji inwestycji Spółka zgodnie z umową o dofinansowanie mają być wykorzystywane wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. Przedmiotowa infrastruktura została przeznaczona do przewozu pasażerskiego na bezpłatnych liniach, których organizatorem jest Miasto i Gmina (…).

Realizacja przedmiotowego projektu pozwoli m.in. na:

-skrócenie czasu podróży;

-zwiększenie: modalnego udziału transportu publicznego, płynności ruchu pojazdów transportu publicznego i zlikwidowanie przeszkód w ruchu, integracji różnych środków transportu, dostępności komunikacyjnego regionu, bezpieczeństwa podróży, dostępności dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej, komfortu podróży;

-zmniejszenie całościowego oddziaływania systemu transportowego na degradację środowiska/klimat.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy.

1.Umowa dzierżawy dwóch niskoemisyjnych autobusów między Miastem i Gminą (…) a Spółką została zawarta dnia 3 stycznia 2019 r., na okres od dnia jej zawarcia do dnia 31 grudnia 2022 r.

2.Gmina poniosła koszty wkładu własnego w wysokości 15% ceny nabycia netto zakupionych autobusów (15%*1 898 000 zł netto = 284 700 zł). Pozostałe 85% kwoty netto zostało sfinansowane z dotacji otrzymanej ze środków z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Zapłata czynszu dzierżawnego w kwocie 4745 zł netto miesięcznie (56 940 zł netto rocznie) umożliwi zwrot poniesionych przez Gminę nakładów w ciągu pięciu lat (284 700/56 940=5).

3.Wartość przedsięwzięcia wynosiła 1 898 000 zł netto (2 334 540 zł brutto), a roczny czynsz dzierżawny wynosi 56 940 zł netto (4745 zł netto* 12 miesięcy), co oznacza, że będzie on stanowił 3% wartości całego przedsięwzięcia netto (56 940/1 898 000*100%=3%).

4.Przy kalkulacji czynszu dzierżawnego na rzecz Spółki była brana pod uwagę wyłącznie wartość rocznej amortyzacji według stawki wynoszącej 20% rocznie oraz wartość poniesionych przez Gminę nakładów netto tytułem wkładu własnego. W związku z tym kwota czynszu została skalkulowana w sposób następujący (15% * 1 898 000)*20% = 56 940 zł (rocznie), co miesięcznie daje kwotę czynszu na poziomie 4745 zł netto (56 940/12 = 4745 zł).

5.Wnioskodawca nie dokonywał weryfikacji rynku pod kątem sprawdzenia rynkowości czynszu dzierżawnego. Czynsz dzierżawny został ustalony w sposób opisany w pkt 4. Wnioskodawca wskazuje, że na wysokość czynszu dzierżawnego, wpływ ma fakt, że Gmina dzierżawiąc autobusy nie jest zobowiązana do ponoszenia wydatków na utrzymanie. Koszty te przejmie Spółka. Jest to istotna kwestia w procesie negocjacji ceny. Istotnym czynnikiem wpływającym na wysokość czynszu jest również to, że Spółka przejęła realizacje zadań Gminy w zakresie Transportu.

6.Zgodnie z zapisami zawartymi w umowie dzierżawy, koszty utrzymywania w odpowiednim stanie technicznym oraz koszty eksploatacji oddanych w dzierżawę dwóch autobusów zeroemisyjnych zobowiązany jest ponosić Dzierżawca.

7.Zakup obu autobusów został dokonany 14 grudnia 2018 r.

8.Autobusy zostały zakupione 14 grudnia 2018 r., natomiast udostępnienie na podstawie umowy dzierżawy nastąpiło 3 stycznia 2019 r. Autobusy zostały przekazane w dzierżawę jako fabrycznie nowe, pomiędzy datą zakupu, a datą zawarcia umowy dzierżawy, Gmina nie eksploatowała autobusów.

9.Umowa dzierżawy autobusów została zawarta dnia 3 stycznia 2019 r. i obowiązuje od dnia zawarcia umowy.

10.Gmina wykorzystuje ww. autobusy wyłącznie w celu udostępnienia ww. pojazdów na podstawie umowy dzierżawy na rzecz Spółki.

11.Cena ustalona w umowie dzierżawy określona na kwotę netto 4745 (plus 23% VAT) miesięcznie jest to łączna kwota miesięcznego czynszu za udostępnienie 2 autobusów.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub zwrotu podatku VAT, wynikającego z faktury dokumentującej wydatek poniesiony na zakup dwóch niskoemisyjnych autobusów w ramach inwestycji pn. (…), która jest współfinansowana przez środki otrzymane z (…) Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020?

Państwa stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

W ocenie Wnioskodawcy, w związku z zakupem dwóch niskoemisyjnych autobusów w ramach inwestycji pn. ,,(…)’’, Wnioskodawca ma prawo do odliczenia wydatków inwestycyjnych związanych z ww. projektem.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 UPTU, podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim wydatki poniesione na nabycie towarów i usług są związane z wykonywaniem działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 UPTU oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 UPTU. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na mocy art. 87 ust. 1 UPTU, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Natomiast w świetle art. 88 ust. 4 UPTU, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 UPTU, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 UPTU – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 UPTU, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jak wynika z przytoczonego przepisu, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

•podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

•podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 UPTU.

Na podstawie art. 2 ust. 1 USG, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jak stanowi art. 6 ust. 1 USG, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Należy wskazać, że do zadań własnych gminy należy m.in. zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, a w szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy dotyczące ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej oraz lokalnego transportu zbiorowego.

Jak zostało przedstawione w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego Gmina podjęła się realizacji inwestycji polegającej na zakupie taboru autobusowego, t.j. 2 autobusów niskoemisyjnych. Przedmiotowe autobusy Gmina oddała w dzierżawę na podstawie umowy dzierżawy Spółce. Cena ustalona w umowie dzierżawy określona została na kwotę netto 4745 (plus 23% VAT). Po zakończeniu trwałości projektu przedmiotowe autobusy zostaną sprzedane Spółce po cenie rynkowej (jako odpłatna dostawa towarów transakcja zostanie opodatkowana VAT).

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 UPTU uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W analizowanej sprawie, Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT a warunki wskazane w art. 86 ust. 1 UPTU, uprawniające do odliczenia są spełnione. W rezultacie powyższego, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nabywając towary i usługi jako podatnik podatku od towarów i usług, celem wykonywania czynności opodatkowanych (odpłatna dzierżawa oraz późniejsza sprzedaż), będzie uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w pełnej wysokości.

Uzupełnienie stanowiska.

Wnioskodawca doprecyzował, iż zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym Gminie będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją przedmiotowej operacji.

Jak zostało przedstawione w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego Gmina podjęła się realizacji inwestycji polegającej na zakupie taboru autobusowego, tj. 2 autobusów niskoemisyjnych. Przedmiotowe autobusy Gmina oddała w dzierżawę na podstawie umowy dzierżawy Spółce. Cena ustalona w umowie dzierżawy określona została na kwotę netto 4745 (plus 23% VAT). Po zakończeniu trwałości projektu przedmiotowe autobusy zostaną sprzedane Spółce po cenie rynkowej (jako odpłatna dostawa towarów transakcja zostanie opodatkowana VAT).

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 UPTU uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W analizowanej sprawie, Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT a warunki wskazane w art. 86 ust. 1 UPTU, uprawniające do odliczenia są spełnione. W rezultacie powyższego, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nabywając towary i usługi jako podatnik podatku od towarów i usług, celem wykonywania czynności opodatkowanych (odpłatna dzierżawa oraz późniejsza sprzedaż), będzie uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w pełnej wysokości.

W konsekwencji Gmina – na podstawie art. 86 ust. 1 UPTU – będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina w przedmiotowym stanie faktycznym będzie miała pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931) oraz prawo do jego zwrotu – zgodnie z art. 87 ust. 1 ww. ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Przepis art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 – ust. 6 ustawy.

Zauważyć należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. W każdym przypadku należy więc dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną. Natomiast podatnikowi nie przysługuje takie prawo przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą niepodlegającą opodatkowaniu albo zwolnioną od podatku.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 cyt. ustawy, zgodnie z którym:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

Zauważyć należy, że każde nabycie towarów i usług, przeznaczonych do wykorzystania ich do czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, należy uznać za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Według art. 15 ust. 6 ustawy:

W świetle wskazanych unormowań, jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i odpłatne świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. ustawy.

Zatem wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług są czynności wykonywane przez podmioty prawa publicznego (organy władzy publicznej i urzędy obsługujące te organy) w ramach sprawowanego przez nie władztwa publicznego.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy o samorządzie gminnym:

W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że realizacja zadań własnych ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Obowiązywanie tej zasady powoduje, że każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia gminy należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

W konsekwencji z uwagi na fakt, że dzierżawa jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla zamierzonej czynności Miasto występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Z powyższych unormowań wynika, że dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednocześnie wskazać należy, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usług dzierżawy autobusów, w związku czym usługi te będą stanowiły czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że udostępnianie przez Miasto na podstawie umowy dzierżawy autobusów Spółce jest czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższego, odnośnie kwestii związanej z realizacją projektu w części dotyczącej zakupu 2 autobusów, należy zauważyć, że w tym przypadku warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy są spełnione, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – efekty ww. inwestycji wykorzystywane są przez Miasto w całości do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto, Miasto jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem. Jak również wynika z opisu sprawy, po zakończeniu trwałości projektu przedmiotowe autobusy zostaną sprzedane Spółce po cenie rynkowej (jako odpłatna dostawa towarów transakcja zostanie opodatkowana VAT). W konsekwencji, Miasto ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji projektu w części dotyczącej zakupu autobusów. Jeśli Gmina będzie wykorzystywała ww. autobusy wyłącznie do czynności opodatkowanych, wówczas będzie jej przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego. Ponadto w sytuacji zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, Gmina będzie miała również prawo ubiegać się o zwrot różnicy podatku VAT na rachunek bankowy. Prawo powyższe będzie Gminie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych z art. 88 ustawy.

Zatem, Miasto ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu w części dotyczącej zakupu autobusów. Przy czym prawo to przysługuje, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).