Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 29 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku. Uzupełnił go Pan pismami z 17 i 18 sierpnia 2022 r. (data wpływu 19 sierpnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego (doprecyzowany w uzupełnieniach wniosku).

Niniejszy wniosek dotyczy transakcji zbycia udziału w nieruchomości objętej księgą wieczystą... Sądu Rejonowego…w…, III Wydział Ksiąg Wieczystych, położonej w…, obręb…, …, o łącznej powierzchni …ha (dalej: Działka).

Wnioskodawca jest (…, dalej: Wnioskodawca) osobą fizyczną prowadzącą działalność pod firmą: …, wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, sklasyfikowaną pod kodem PKD … …; NIP…, REGON.

Wnioskodawca nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jest współwłaścicielem Działki będącej przedmiotem niniejszego wniosku w udziale wynoszącym …części. Współwłaścicielami Działki są również dwie osoby fizyczne oraz spółka z o.o., z czego jedna z osób fizycznych oraz spółka z o.o. są podatnikami VAT czynnymi. Udział w Działce został nabyty przez Wnioskodawcę od sprzedającego będącego osobą fizyczną w drodze umowy kupna-sprzedaży w roku …

Działka w momencie nabycia miała charakter gruntu rolnego. Dopiero w roku… z inicjatywy władz samorządowych został ustanowiony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (właściciele Działki nie wnioskowali o zmianę przeznaczenia Działki od momentu jej zakupu do wydania ww. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego).

Wnioskodawca nabył Działkę z zamiarem wybudowania na niej w przyszłości domu na własne potrzeby, jednak na skutek braku porozumienia z pozostałymi współwłaścicielami do budowy nigdy nie doszło. Nie doszło także do podziału Działki ani wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy.

Działka jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym Działka jest przeznaczona pod zabudowę mieszkaniowo-usługową, zawierającą tereny mieszkaniowe i usługowe, bez ustalania proporcji pomiędzy funkcją mieszkaniową i usługową. Działka nie została nabyta w celach prowadzenia działalności gospodarczej ani w celach handlowych (z zamiarem odsprzedaży) - a jedynie w celach zaspokajania własnych potrzeb mieszkaniowych (do czego finalnie nie doszło). Działka od …roku nie była w żaden sposób użytkowana, nie była prowadzona na niej jakakolwiek działalność, Działka nie była też oddana w dzierżawę, najem czy użyczenie (tj. nie była udostępniona żadnemu innemu podmiotowi). Na działce nie były również podejmowane żadne działania ulepszające jej stan (nie były też względem Działki ponoszone jakiekolwiek nakłady istotnie zwiększające jej wartość). Na Działce nie jest też ustanowiona jakakolwiek służebność (w tym służebność przesyłu).

Władze samorządowe dokonały w stosunku do Działki wykupu fragmentów Działki przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod drogi (drogi miejskie i drogę krajową). Działka nie jest zabudowana, jednakże znajdują się na niej ruiny…, obecnie ruiny mają postać jedynie pozostałości fragmentu fundamentów. Działka nie jest uzbrojona w przyłączenia elektryczne, kanalizacyjne, itp. Przez Działkę przechodzą trakcje wysokiego napięcia oraz wodociąg miejski, jednak współwłaściciele Działki nigdy nie podejmowali żadnych działań w przedmiocie uzbrojenia terenu.

W wyniku narady rodzinnej, w porozumieniu z pozostałymi współwłaścicielami Wnioskodawca postanowił zbyć przysługujący Jemu udział we współwłasności Działki. Decyzja o sprzedaży wynika z potrzeby upłynnienia części majątku Wnioskodawcy w celu zaspokojenia Jego potrzeb osobistych i potrzeb rodziny Wnioskodawcy. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że potencjalny nabywca Działki sam zgłosił się do wszystkich współwłaścicieli z ofertą jej zakupu. Wnioskodawca nie dokonywał żadnych czynności związanych np. z ogłaszaniem zamiaru sprzedaży udziału w Działce. W efekcie, udział we współwłasności Działki należący do Wnioskodawcy zostanie zbyty na rzecz nabywcy - podatnika VAT, który w ramach wykonywanej działalności gospodarczej zamierza zrealizować inwestycję budowalną na Działce (dalej: Nabywca). Pozostali współwłaściciele również zamierzają zbyć swoje udziały we współwłasności Działki na rzecz ww. podmiotu.

Sprzedaż Działki ma być dokonana bezpośrednio, tj. bez pośrednictwa wyspecjalizowanych podmiotów trudniących się pośrednictwie w obrocie nieruchomościami. W celu przeniesienia własności Działki na Nabywcę w dniu …została zwarta pomiędzy Nabywcą a wszystkimi współwłaścicielami Działki (w tym z Wnioskodawcą) przedwstępna umowa sprzedaży Działki. Na mocy ww. umowy, Wnioskodawca otrzymał stosowną część wynagrodzenia w formie zaliczki. Zawarcie umowy przyrzeczonej ma mieć miejsce w ciągu najbliższych tygodni. Przed podpisaniem umowy przyrzeczonej nie dojdzie do udostępnienia Działki na rzecz Nabywcy w szczególności Działka nie zostanie oddana w dzierżawę ani najem (np. w celu uzyskania przez Nabywcę pozwoleń, uzbrojenia itp.). Nabywcy nie zostanie również udzielone żadne pełnomocnictwo do podejmowania jakichkolwiek czynności względem Działki w imieniu Wnioskodawcy w okresie przed sprzedażą. Współwłaściciele Działki nie będą również podejmować żadnych kroków w zakresie uzbrojenia Działki przed sprzedażą. Gdyby nie zainteresowanie Działką Nabywcy oraz względy finansowe rodziny Wnioskodawcy, w ogóle nie rozważałby zbycia udziału w Działce.

W pismach stanowiących uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że jest właścicielem udziału wynoszącego …% (tj.…) w nieruchomości objętej Księgą Wieczystą… położonej …, obręb, ... W skład przedmiotowej nieruchomości wchodzą działki o numerach:

‒… (identyfikator działki: …),

‒… (identyfikator działki: …),

‒… (identyfikator działki: …),

‒… (identyfikator działki: …),

‒… (identyfikator działki: …).

Pytanie

Czy opisana w stanie faktycznym sprzedaż należącego do Wnioskodawcy udziału we współwłasności Działki stanowi dla Wnioskodawcy czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana sprzedaż udziału we współwłasności Działki nie stanowi dla Wnioskodawcy czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług gdyż dokonując ww. sprzedaży Wnioskodawca nie działa w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Dostawa towaru mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ustawy. Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Niemniej, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT. Podatnikami są więc osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie:

(i)po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (co do czego Wnioskodawca nie ma w opisywanej sprawie wątpliwości);

(ii)po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT, tj. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego, nie jest podatnikiem podatku VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanych w sposób profesjonalny czynności. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Dlatego też przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt lub budynek działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

Zdaniem Wnioskodawcy, uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik VAT, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do całokształtu okoliczności faktycznych danej sprawy. Jest to w szczególności istotne w przypadku transakcji zbycia nieruchomości lub udziałów w nieruchomości przez osoby fizyczne nieprowadzące jakiejkolwiek działalności gospodarczej, lub podmioty wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, ale niezarejestrowane jako podatnicy VAT, przy czym należy zwrócić uwagę na bogaty dorobek praktyki podatkowej tak krajowej jak i wspólnotowej w tym zakresie.

Przykładowo, z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Za podatnika należy zaś uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Same pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Zasadnym jest tu odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Dlatego dla określenia, czy sprzedaż prawa udziału w Działce nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT niezbędne jest określenie, czy czynność ta będzie dokonana w ramach zwykłego zarządu przez Wnioskodawcę Jego majątkiem prywatnym.

Zdaniem Wnioskodawcy właśnie taka sytuacja będzie miała miejsce.

Po pierwsze - Działka niewątpliwie stanowi majątek prywatny Wnioskodawcy (jest więc wyjątkowym przykładem majątku prywatnego w postaci majątku osobistego). Mimo, iż Wnioskodawca prowadzi działalność wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, to nie jest podatnikiem VAT, a poza tym Działka nie była nabyta z przeznaczeniem na cele prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej ani działalności rolnika ryczałtowego i tego rodzaju działalność nie była na Działce nigdy prowadzona. Przez cały czas posiadania Działki Wnioskodawca wykorzystywał Działkę do celów prywatnych (lokata kapitału oraz zamiar, choć niezrealizowany, budowy domu i zaspokajania potrzeb osobistych). Działka ani jej części nie była również przedmiotem dzierżawy czy najmu na rzecz osób trzecich. Również sama sprzedaż udziału we współwłasności Działki dokonywana jest w związku z zaspokajaniem potrzeb prywatnych Wnioskodawcy oraz Jego rodziny.

Po drugie, ani Wnioskodawca (ani również pozostali współwłaściciele Działki) nie podejmowali, nie podejmują i nie zamierzają podejmować względem Działki jakichkolwiek czynności mających cechy aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami oraz angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców jako profesjonalistów w obrocie nieruchomościami.

I tak, w celu dokonania sprzedaży nie zostało i nie zostanie dokonane uzbrojenie terenu Działki w jakiekolwiek media (prąd, gaz, woda itp.) i nie zostały i nie zostaną poniesione nakłady na ulepszenie terenu Działki ponad to, co standardowo wynika z zarządzania własnym majątkiem (to istotne aspekty, na co zwraca uwagę przykładowo NSA w wyroku z dnia 12 kwietnia 2018 r., sygn. I FSK 45/18).

Co więcej, w związku z planowaną sprzedażą nie były podejmowane jakiekolwiek działania o charakterze marketingowym (np. ogłaszanie zamiaru sprzedaży w mediach, Internecie itp.). Współwłaściciele Działki nie korzystali również ze wsparcia podmiotów profesjonalnie trudniących się obrotem nieruchomościami w związku z planowaną sprzedażą. Decyzja o sprzedaży udziału w Działce Wnioskodawcy wynika w dużej mierze z tego, że to Nabywca zgłosił się do współwłaścicieli Działki z zapytaniem o możliwość jej nabycia. Gdyby nie ów fakt, zapewne Wnioskodawca nie podjąłby decyzji o sprzedaży.

Idąc dalej, Wnioskodawca wskazuje, że sprzedaż ma zostać dokonana bezpośrednio na Nabywcę, co istotne przed przejściem własności Działki nie dojdzie do zawarcia z Nabywcą odrębnych umów do korzystania z nieruchomości (np. umowy dzierżawy). Nabywcy nie zostanie również udzielone jakiekolwiek pełnomocnictwo do wykonywania w imieniu współwłaścicieli Działki żadnych czynności ani uzyskiwania zezwoleń. Sposób dokonania sprzedaży jest, więc charakterystyczny dla rozporządzania majątkiem osobistym.

Jednocześnie Wnioskodawca zaznacza, że nie dokonał w przeszłości sprzedaży nieruchomości w okolicznościach wskazujących na prowadzenie działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje również, że nigdy (podobnie jak pozostali współwłaściciele Działki) nie wystąpił do właściwych organów o zmianę przeznaczenia Działki, bowiem Działka została nabyta od osoby fizycznej w… roku jako nieruchomość rolna, a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zmieniający przeznaczenie Działki, został wprowadzony z inicjatywy władz samorządowych w… Dodatkowo ani Wnioskodawca (ani również nikt ze współwłaścicieli Działki) nie wystąpił z wnioskiem o podział nieruchomości oraz wnioskiem o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Działka nabyta została z zamiarem, wybudowania na niej w przyszłości domu na własne potrzeby, jednak na skutek braku porozumienia współwłaścicieli ten cel nigdy nie został zrealizowany, a ww. wnioski nie zostały złożone.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy realizowana sprzedaż udziału we współwłasności Działki nie stanowi dla Wnioskodawcy działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i Wnioskodawca nie jest z tego tytułu podatnikami VAT. Działka stanowi bowiem majątek prywatny (rodzinny) Wnioskodawcy, została nabyta zgodnie z takim przeznaczeniem i była w ten sposób wykorzystywana przez cały czas (nie służyła do prowadzenia działalności gospodarczej, nie była przedmiotem dzierżawy ani najmu).

Sprzedaż zostanie dokonana w sposób typowy dla rozporządzania majątkiem osobistym, tj. z przyczyn zmierzających do zaspokajania celów osobistych i rodzinnych, bez udziału pośredników i agencji nieruchomości, bez ogłaszania zamiaru sprzedaży ani podejmowania czynności marketingowych. Bez oddawania nieruchomości w dzierżawę w celu uzyskania pozwoleń, bez udzielania pełnomocnictw, itp. Działka nie była też przedmiotem jakichkolwiek ulepszeń ani inwestycji (np. uzbrojenia, ogrodzenia itp.) poza czynnościami niezbędnymi z punktu widzenia wykorzystania Działki do celów osobistych.

Całokształt okoliczności wskazuje, więc że w ww. zakresie Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku VAT. Więc i sprzedaż udziału w Działce nie stanowi dla Wnioskodawcy czynności opodatkowanej podatkiem VAT. Podobne wnioski płyną z praktyki podatkowej (przykładowo: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.296.2021.1.MMA) czy piśmiennictwa (tak np. Wojciech Kieszkowski w: Podział działki nie zawsze oznacza, że jej sprzedaż podlega VAT, Legalis 30 sierpnia 2021 r ).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931, z późn zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360, z późn. zm.).

Według art. 195 Kodeksu cywilnego:

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Stosownie do art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela.

Na podstawie art. 198 Kodeksu cywilnego, ze względu na charakter udziału:

Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano:

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku, podejmuje Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy), jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

W tym miejscu należy przytoczyć orzeczenie z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, z którego wynika, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, producenta, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną.

Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska TSUE – w przypadku osób fizycznych, które dokonują zbycia towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Z okoliczności sprawy wynika, że jest Pan właścicielem udziału wynoszącego …% (tj. …) w nieruchomości objętej Księgą Wieczystą … położonej w …, obręb …, …. W skład przedmiotowej nieruchomości wchodzą działki o numerach: …, …, …, …, …. Udział w ww. nieruchomości został nabyty przez Pana od sprzedającego będącego osobą fizyczną w drodze umowy kupna-sprzedaży w roku... Nabył Pan udział w ww. nieruchomości z zamiarem wybudowania na niej w przyszłości domu na własne potrzeby, jednak na skutek braku porozumienia z pozostałymi współwłaścicielami do budowy nigdy nie doszło. Nie doszło także do podziału ww. nieruchomości ani wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Jak wynika z wniosku ww. nieruchomość od… roku nie była w żaden sposób użytkowana, nie była prowadzona na niej jakakolwiek działalność, nie była też oddana w dzierżawę, najem czy użyczenie (tj. nie była udostępniona żadnemu innemu podmiotowi). Na ww. nieruchomości nie były również podejmowane żadne działania ulepszające jej stan (nie były też ponoszone jakiekolwiek nakłady istotnie zwiększające jej wartość). Na ww. nieruchomości nie jest też ustanowiona jakakolwiek służebność (w tym służebność przesyłu). Nieruchomość w momencie nabycia miała charakter gruntu rolnego. Dopiero w roku… z inicjatywy władz samorządowych został ustanowiony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (właściciele nie wnioskowali o zmianę przeznaczenia przedmiotowej nieruchomości od momentu jej zakupu do wydania ww. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). Przedmiotowa nieruchomość nie jest zabudowana, jednakże znajdują się na niej ruiny.., obecnie ruiny mają postać jedynie pozostałości fragmentu fundamentów. Nieruchomość, o której mowa we wniosku nie jest uzbrojona w przyłączenia elektryczne, kanalizacyjne, itp. Przez ww. nieruchomość przechodzą trakcje wysokiego napięcia oraz wodociąg miejski, jednak współwłaściciele ww. nieruchomości nigdy nie podejmowali żadnych działań w przedmiocie uzbrojenia terenu. Wskazał Pan, że w wyniku narady rodzinnej, w porozumieniu z pozostałymi współwłaścicielami postanowił Pan zbyć przysługujący Jemu udział we współwłasności w przedmiotowej nieruchomości. Decyzja o sprzedaży wynika z potrzeby upłynnienia części Pana majątku w celu zaspokojenia Pana potrzeb osobistych i potrzeb Pana rodziny. Jak Pan podał we wniosku, potencjalny nabywca przedmiotowej nieruchomości sam zgłosił się do wszystkich współwłaścicieli z ofertą jej zakupu. Pan nie dokonywał żadnych czynności związanych np. z ogłaszaniem zamiaru sprzedaży udziału w przedmiotowej nieruchomości. Sprzedaż ww. nieruchomości ma być dokonana bezpośrednio, tj. bez pośrednictwa wyspecjalizowanych podmiotów trudniących się pośrednictwie w obrocie nieruchomościami. W celu przeniesienia własności ww. nieruchomości na Nabywcę w dniu… została zwarta pomiędzy Nabywcą, a wszystkimi współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości przedwstępna umowa jej sprzedaży. Na mocy ww. umowy, otrzymał Pan stosowną część wynagrodzenia w formie zaliczki. Zawarcie umowy przyrzeczonej ma mieć miejsce w ciągu najbliższych tygodni. Przed podpisaniem umowy przyrzeczonej nie dojdzie do udostępnienia przedmiotowej nieruchomości na rzecz Nabywcy, w szczególności ww. nieruchomość nie zostanie oddana w dzierżawę ani najem (np. w celu uzyskania przez Nabywcę pozwoleń, uzbrojenia itp.). Nabywcy nie zostanie również udzielone żadne pełnomocnictwo do podejmowania jakichkolwiek czynności względem przedmiotowej nieruchomości w Pana imieniu w okresie przed sprzedażą. Współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości nie będą również podejmować żadnych kroków w zakresie jej uzbrojenia przed sprzedażą. Podał Pan we wniosku, że gdyby nie zainteresowanie przedmiotową nieruchomością Nabywcy oraz względy finansowe Pana rodziny, w ogóle nie rozważałby zbycia udziału w przedmiotowej nieruchomości. Ponadto, nie jest Pan zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie brak jest podstaw do uznania Pana w związku z opisaną czynnością, tj. zbyciem udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku, za podatnika podatku od towarów i usług. Z okoliczności sprawy nie wynika, bowiem taka aktywność Pana, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Wobec powyższego należy uznać, że dostawa przez Pana ww. udziału w działce nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Pana w przedmiocie zbycia udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa udziału w ww. działce wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z okoliczności sprawy nie podejmował Pan aktywnych działań w zakresie sprzedaży udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

W przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że Pan dokonując dostawy udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku, wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Pana należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, korzysta Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Wobec powyższego, dokonując sprzedaży udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku, nie działa Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy i w konsekwencji dostawa ww. udziału w działce nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia przedstawionego stanu faktycznego.

Należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla pozostałych współwłaścicieli nieruchomości, o której mowa we wniosku.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Pana opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pana do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).