Brak obowiązku uwzględnienia w limicie zwolnienia podmiotowego od podatku VAT wartości sprzedaży lokalu usługowo-handlowego, niebędącego środkiem trwałym w prowadzonej działalności gospodarczej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 marca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 7 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku uwzględnienia w limicie zwolnienia podmiotowego od podatku VAT wartości sprzedaży lokalu usługowo-handlowego, niebędącego środkiem trwałym w prowadzonej działalności gospodarczej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 marca 2022 r. (wpływ 27 marca 2022 r.) oraz pismem z 7 kwietnia 2022 r. (wpływ 7 kwietnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prosi o interpretację skarbową, której przedmiotem jest sprzedaż lokalu usługowo-handlowego, która była Jego własnością od 28 września 2015 r. do 20 stycznia 2022 r. nabytą w drodze aktu notarialnego od osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej. Od 26 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2021 r. na adresie nieruchomości prowadzona była przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza o nr (…), którą rozliczał na zasadach ogólnych z podmiotowym zwolnieniem VAT, ponieważ na przestrzeni ostatnich lat Wnioskodawca generuje roczny przychód na poziomie poniżej 200.000 zł. 20 stycznia 2022 r. wyżej wymieniona nieruchomość została sprzedana i w związku z tym Wnioskodawca prosi o odpowiedź na poniższe pytania.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku wskazał, że korzysta z podmiotowego zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.). Wnioskodawca prowadzi działalność handlowo-usługową tj. sprzedaż w Internecie papierowego rękodzieła. Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy nie jest obrót nieruchomościami i w przeszłości nie dokonywał On sprzedaży innych (oprócz wskazanej we wniosku) nieruchomości. Wnioskodawca nie zamierza też w przyszłości sprzedawać innych, niż wskazana we wniosku, nieruchomości.

Wnioskodawca dokonał sprzedaży wskazanego we wniosku lokalu usługowo-handlowego w celu zmniejszenia kosztów prowadzenia działalności, ponieważ przez pandemię uzyskiwane przez Niego przychody znacznie spadły, a klienci odzwyczaili się od zakupów stacjonarnych. Dodatkowo najbardziej ucierpiała właśnie branża eventowa, w której to prowadzi sprzedaż wyrobów papierowych. Postanowił On więc sprzedać nieruchomość i przenieść firmę do swojego mieszkania, a sprzedaż prowadzić już wyłącznie przez Internet. Ponadto, na zakup nieruchomości został zaciągnięty kredyt, który został spłacony po jego sprzedaży, ponieważ obecna sytuacja na rynku kredytowym jest bardzo niekorzystna i kosztowna dla kredytobiorców.

Wnioskodawca wskazał także, że w ramach działalności gospodarczej nie wykonuje innych czynności, które zostały wymienione w art. 113 ust. 13 ustawy.

Wskazany we wniosku lokal nie był, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, zaliczany przez Wnioskodawcę do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji. Dlatego Wnioskodawca uważa, że jest to bardzo krzywdzące, ponieważ przez 6 lat nie dokonywał amortyzacji tego lokalu, więc płacił wyższe podatki nie księgując kosztu uzyskania przychodu w postaci amortyzacji tego lokalu.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy uzyskana kwota w drodze sprzedaży lokalu wpływa na limit zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ustawy o VAT? W lokalu była prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza, natomiast nieruchomość nigdy nie była wprowadzona do ewidencji środków trwałych, oraz nie był amortyzowana. Lokal ten Wnioskodawca kupił we wrześniu 2015 r. za cenę (…) zł i został sprzedany w styczniu 2022 r. za cenę (…) zł.

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Zakup lokalu, który Wnioskodawca sfinalizował z majątku dorobkowego oraz kredytu, od początku traktował jako inwestycję prywatną, ponieważ nigdy nie był pewny czy prowadzona przez Niego firma będzie rentowna.

Od zarejestrowania firmy w 2012 r. z uwagi na mały zakres i charakter działalności, w każdym roku podatkowym Wnioskodawca korzystał z podmiotowego zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zdaniem Wnioskodawcy, brak jasnych interpretacji przepisów co do przedstawianej przeze Niego sprawy, powoduje, że w roku podatkowym w 2022 r. sprzedaż lokalu automatycznie zmniejsza limit z 200 tys. zł do (…) zł. Przekroczenie limitu 200 tys. zł spowoduje konieczność rejestracji Wnioskodawcy jako czynnego podatnika VAT, co w przypadku Jego sytuacji, będzie powodem zamknięcia firmy z uwagi na zbyt duże koszty prowadzenia działalności.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Z kolei przepis art. 113 ust. 2 ustawy stanowi, że:

W myśl art. 113 ust. 5 ustawy:

Stosownie do art. 113 ust. 9 ustawy:

Z treści art. 113 ust. 10 ustawy wynika, że:

W myśl art. 113 ust. 11 ustawy:

Jak wynika natomiast z art. 113 ust. 13 ustawy:

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy wskazać, że – co do zasady – o ile podatnik nie przekroczył kwoty sprzedaży określonej na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy, ma prawo do korzystania z ww. zwolnienia do momentu przekroczenia tej kwoty. W przypadku przekroczenia ww. kwoty z tytułu świadczenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, podatnik zobowiązany będzie do dokonania rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług na zasadach określonych w ustawie.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca, korzystający ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT w prowadzonej działalności gospodarczej sprzedał 20 stycznia 2022 r. lokal usługowo-handlowy, w którym od 26 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2021 r. prowadził działalność gospodarczą. Lokal ten był własnością Wnioskodawcy od 28 września 2015 r. nabytą w drodze aktu notarialnego od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Na przestrzeni ostatnich lat Wnioskodawca generuje roczny przychód na poziomie poniżej 200.000 zł.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku uwzględnienia w limicie, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, wartości sprzedanego lokalu usługowo-handlowego.  

Wskazać w tym miejscu należy, że w myśl art. 113 ust. 2 pkt 2 ustawy do limitu określonego w art. 113 ust. 1 (tj. 200.000 zł bez kwoty podatku VAT) nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższych uregulowań wynika, że zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Zgodnie z art. 16g ust. 13 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm.):

Zatem nieruchomości (w tym również lokal usługowo-handlowy), które nie będą stanowić u podatnika środka trwałego, nie mogą ulec ulepszeniu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, ponieważ pojęcie ulepszenia, do którego odwołuje się ustawodawca w art. 2 pkt 14 ustawy, odsyłając do przepisów o podatku dochodowym, dotyczy ulepszenia środków trwałych.

W pierwszej kolejności, odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy, należy wskazać, że w opisanym stanie faktycznym sprzedaż lokalu usługowo-handlowego mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że w odniesieniu do ww. lokalu, doszło już do pierwszego zasiedlenia, zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy, natomiast pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. lokalu a momentem jego dostawy, upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Jak bowiem wskazał Wnioskodawca, lokal ten, sprzedany 20 stycznia 2022 r., wykorzystywany (użytkowany) był w prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej od 26 stycznia 2016 r. Ponadto, ww. lokal nie stanowił u Wnioskodawcy środka trwałego, zatem nie mógł ulec ulepszeniu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, ponieważ pojęcie ulepszenia, do którego odwołuje się ustawodawca w art. 2 pkt 14 ustawy, odsyłając do przepisów o podatku dochodowym, dotyczy ulepszenia środków trwałych. Dostawa ww. lokalu nie była więc dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim.

Powracając do kwestii ustalenia wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, podkreślić należy, że jak wynika z art. 113 ust. 2 pkt 3 ustawy, do kwoty sprzedaży nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Jak z opisu sprawy wynika, sprzedany lokal handlowo- usługowy, pomimo wykorzystywania go przez Wnioskodawcę w prowadzonej działalności gospodarczej, nigdy nie był wprowadzony do ewidencji środków trwałych, oraz nigdy nie był amortyzowany. W tej konkretnej sytuacji, sprzedana nieruchomość nie stanowiła środka trwałego w rozumieniu podatku dochodowego podlegającego amortyzacji, w konsekwencji wystąpiły przesłanki uniemożliwiające nieuwzględnienie kwoty z tytułu sprzedaży ww. lokalu przez Wnioskodawcę przy obliczaniu kwoty sprzedaży na podstawie w art. 113 ust. 1 ustawy w oparciu o art. 113 ust. 2 pkt 3 ustawy.

Jednak, przy tak przedstawionym opisie sprawy, należy także przeanalizować brak obowiązku wliczenia kwoty uzyskanej ze sprzedaży ww. lokalu do limitu sprzedaży określonego w art. 113 ust. 1 ustawy w oparciu o przepis art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy, zgodnie z którym do ww. wartości sprzedaży nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

Ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy, nie zdefiniował pojęcia charakter „pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, w taki bowiem sposób ustawodawca komunikuje się z podatnikiem jako adresatem normy. Dopiero gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych. Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa - http://synonim.net/synonim/pomocniczy), synonimami do słowa „pomocniczy” są pojęcia: „pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający”.

Dodatkowo, przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą”, posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” wg Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”, natomiast termin „uboczny” oznacza „dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy”. Transakcje o charakterze „incydentalnym” oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie „incydentalności” odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika. Także w wersji francuskiej omawianej VI Dyrektywy użyto określenia „accessoire”, a w wersji niemieckiej „Hilfsumsaetze”, co wskazuje, że w analizowanym kontekście istotne jest, aby były to czynności poboczne, czy też pomocnicze do zasadniczej działalności podatnika (wspomniane powyżej trzy wersje językowe VI Dyrektywy są kompatybilne i wskazują na pomocniczy, poboczny charakter omawianych czynności). Podobnie, polska wersja językowa Dyrektywy 2006/112, która zastąpiła VI Dyrektywę, odstępuje od sformułowania „transakcje sporadyczne” i określa omawiane czynności jako „transakcje pomocnicze”.

Zatem transakcje pomocnicze to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze.

Aby więc ocenić, czy dokonana dostawa towaru ma charakter „pomocniczy”, należy wziąć pod uwagę to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika.

Z okolicznościach przedstawionych w sprawie wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność handlowo-usługową tj. sprzedaż w Internecie papierowego rękodzieła. Przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy nie jest obrót nieruchomościami i w przeszłości nie dokonywał On sprzedaży innych (oprócz wskazanej we wniosku) nieruchomości. Wnioskodawca nie zamierza także w przyszłości sprzedawać innych, niż wskazana we wniosku, nieruchomości. Wnioskodawca dokonał sprzedaży wskazanego we wniosku lokalu usługowo-handlowego w celu zmniejszenia kosztów prowadzenia działalności, ponieważ przez pandemię uzyskiwane przez Niego przychody znacznie spadły, a klienci odzwyczaili się od zakupów stacjonarnych. Ponadto, Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej nie wykonuje innych czynności, które zostały wymienione w art. 113 ust. 13 ustawy.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że dokonana przez Wnioskodawcę sprzedaż lokalu usługowo-handlowego miała charakter incydentalny, okazjonalny, nie stanowiła zasadniczej działalności Wnioskodawcy. Zatem opisana we wniosku dostawa nieruchomości zabudowanej (lokalu usługowo-handlowego) przez Wnioskodawcę była czynnością mającą charakter transakcji pomocniczej, o której mowa w art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy.

W konsekwencji należy uznać, że w przedmiotowej sprawie kwota uzyskana przez Wnioskodawcę z tytułu sprzedaży lokalu usługowo-handlowego nie powinna być wliczona do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, ponieważ opisana sprzedaż ww. lokalu, wykorzystywanego w prowadzonej przez Wnioskodawcę w działalności gospodarczej, jednak nie zakwalifikowanego jako środek trwały podlegający amortyzacji, mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, a jednocześnie dostawa ta stanowiła transakcję związaną z nieruchomościami, która miała charakter czynności pomocniczej. Podsumowując, Wnioskodawca, zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy, nie ma obowiązku wliczenia kwoty uzyskanej ze sprzedaży ww. lokalu do limitu sprzedaży określonego w art. 113 ust. 1 ustawy.

Tym samym, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, z którego wynika obowiązek zaliczenia sprzedaży lokalu do limitu wynikającej z art. 113 ust. 1 i konieczność rejestracji Wnioskodawcy jako czynnego podatnika VAT, należało uznać je za nieprawidłowe.

Wskazania wymaga również, że w przypadku wykonania jakiejkolwiek czynności wymienionej w art. 113 ust. 13 ustawy, Wnioskodawca utraci prawo do zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).