Temat interpretacji
Zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 grudnia 2022 r. (data wpływu).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Powiat jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną, co określa art. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2020 r., poz. 920 ze zmianami, dalej zwana jako u.s.p.) oraz realizuje zadania określone w ww. ustawie oraz innych aktach prawnych.
Powiat (…) jest jednostką samorządu terytorialnego zarejestrowaną jako podatnik VAT. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r., poz. 1899 ze zmianami, dalej zwana jako u.g.n.). Starosta (…) reprezentuje Skarb Państwa w zakresie gospodarki nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa położonymi na terenie Powiatu (…). W zakresie czynności dokonywanych w myśl przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami w imieniu Skarbu Państwa przez starostę, podatnikiem podatku VAT obowiązanym do ewidencji i ujmowania w deklaracjach VAT czynności dotyczących własności Skarbu Państwa jest Powiat, co potwierdza interpretacja indywidualna z dnia 7 stycznia 2014 r. wydana przez Izbę Skarbową w Łodzi, znak IPTPP1/443-757/13-5/MW. Zadania związane z gospodarką nieruchomościami Starosta (…) wykonuje przy pomocy Starostwa Powiatowego w (…), tj. jednostki budżetowej Powiatu.
Skarb Państwa jest współwłaścicielem w udziale 4/40 nieruchomości położonej w (…), przy ul. (…), oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka 1, obręb (…), o powierzchni 0,2142 ha. Dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta o numerze (…).
Skarb Państwa nabył własność przedmiotowej nieruchomości w drodze nacjonalizacji, dokonanej na podstawie art. 2 ustawy z dnia 25 lutego 1958 r. o uregulowaniu stanu prawnego mienia pozostającego pod zarządem państwowym. Zgodnie z art. 2 ustawy przedsiębiorstwa pozostające w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy pod zarządem państwowym ustanowionym na podstawie dekretu, o którym mowa w art. 1, przechodzą z mocy prawa na własność Państwa, chyba że nastąpi ich zwrot w trybie określonym w niniejszej ustawie.
Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy podstawą do ujawnienia w księgach wieczystych oraz w rejestrach handlowych i innych rejestrach publicznych przejścia na własność Państwa przedsiębiorstwa oraz praw rzeczowych, stanowiących składnik majątkowy przyjętego przedsiębiorstwa, jest orzeczenie ministra stwierdzające przejście przedsiębiorstwa na własność Państwa. Ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia, tj. 8 marca 1958 r.
W przedmiotowej sprawie podstawę ujawnienia prawa Skarbu Państwa w księdze wieczystej nr (…) jest orzeczenie Przewodniczącego Komitetu .... nr (…) z dnia 7 października 1963 r., w sprawie stwierdzenia przejścia na własność Państwa przedsiębiorstwa: (…), w którego skład wchodziła obecna działka nr 1.
Następnie, decyzją z dnia 4 grudnia 1971 r., znak (…) Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w (…), przekazało nieodpłatnie w użytkowanie i administrację na czas nieokreślony w/w nieruchomość Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w (…).
Wyżej wymieniony stan prawny utrzymywał się do grudnia 2013 r., gdy decyzją z dnia 18 grudnia 2013 r. Minister Gospodarki stwierdził nieważność orzeczenia Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości nr (…) z dnia 7 października 1963 r. w zakresie udziałów (…) - 9/20 oraz (…) 9/20. Postępowanie nie objęło udziałów przysługujących (…) ze względu na brak udziału następców prawnych w postępowaniu. Z kolei, decyzją z dnia 15 maja 2019 r. Minister Inwestycji i Rozwoju stwierdził nieważność decyzji z dnia 4 grudnia 1971 r., znak (…) Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w (…).
W okresie gdy w obrocie prawnym funkcjonowała decyzja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w (…) tj. pomiędzy 1971 r. a 2019 r., wszelkie czynności związane z zarządem oraz utrzymywaniem przedmiotowej nieruchomości wykonywała Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska w (…). W tym czasie, Skarb Państwa nie dokonywał żadnych nakładów na wskazaną nieruchomość, nie ponosił obciążeń publicznoprawnych oraz nie dokonywał żadnych czynności cywilnoprawnych dotyczących nieruchomości.
Obecnie nieruchomość stanowi współwłasność Skarbu Państwa - 4/40 udziału oraz osób fizycznych, następców prawnych właścicieli przedsiębiorstwa wywłaszczonego ustawą z dnia 25 lutego 1958 r. o uregulowaniu stanu prawnego mienia pozostającego pod zarządem państwowym.
Skarb Państwa nie włada nieruchomością, nie dokonuje, ani nie planuje dokonywać żadnych nakładów na nieruchomość. W chwili obecnej nieruchomość, znajduje się we władaniu pozostałych współwłaścicieli - osób fizycznych. Na nieruchomości nie jest prowadzona działalność gospodarcza.
Nieruchomość oznaczona jako działka 1, obręb (…), znajduje się na terenie, dla którego brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta (…). Zgodnie ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta (…) zatwierdzonego uchwałą nr (…) Rady Miejskiej w (…) z dnia 19 grudnia 2011 r., działka nr 1 znajduje się w jednostce planistycznej U - obszary o przewadze usług, w tym usług publicznych.
Działka ta jest zabudowana budynkiem dawnego młyna, budynkiem gospodarczym oraz blaszanymi garażami.
Starosta (…) reprezentujący Skarb Państwa prowadzi działania zmierzające do wyjścia ze współwłasności poprzez sprzedaż udziału 4/40 na rzecz współwłaścicieli nieruchomości. Zgodę na zbycie wyraził Wojewoda (…), zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, iż:
Pytanie nr 1.
Powiat (…) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.
Pytanie nr 2.
Skarb Państwa reprezentowany przez Starostę (…), ani Powiat (…) nie wykonywali na działce nr 1 żadnych czynność opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, zwolnionych od podatku od towarów i usług albo niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jak wskazano w treści wniosku, przedmiotowa nieruchomość pozostawała w wyłącznym posiadaniu osób trzecich tj. Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w (…) (od grudnia 1971 r. do grudnia 2013 r.) a obecnie osób fizycznych, będącymi współwłaścicielami nieruchomości.
Przez ten okres ani Skarb Państwa, ani Powiat (…) nie dokonywali żadnych czynności ani nakładów związanych z przedmiotową nieruchomością.
Pytanie nr 3.
Skarb Państwa reprezentowany przez Starostę (…), jak również Powiat (…), nie posiadał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia nieruchomości, o której mowa we wniosku.
Jak wskazano, w treści wniosku Skarb Państwa nabył przedmiotową nieruchomość w drodze wywłaszczenia dokonanego na podstawie art. 2 ustawy z dnia 25 lutego 1958 r. o uregulowaniu stanu prawnego mienia pozostającego pod zarządem państwowym. Zgodnie z art. 2 ustawy przedsiębiorstwa pozostające w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy pod zarządem państwowym ustanowionym na podstawie dekretu, o którym mowa w art. 1, przechodzą z mocy prawa na własność Państwa, chyba że nastąpi ich zwrot w trybie określonym w niniejszej ustawie.
Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy podstawą do ujawnienia w księgach wieczystych oraz w rejestrach handlowych i innych rejestrach publicznych przejścia na własność Państwa przedsiębiorstwa oraz praw rzeczowych, stanowiących składnik majątkowy przyjętego przedsiębiorstwa, jest orzeczenie ministra stwierdzające przejście przedsiębiorstwa na własność Państwa. W przedmiotowej sprawie podstawę ujawnienia prawa Skarbu Państwa w księdze wieczystej nr (…) jest orzeczenie Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości nr (…) z dnia 7 października 1963 r., w sprawie stwierdzenia przejścia na własność Państwa przedsiębiorstwa: (…), w którego skład wchodziła obecna działka nr 1.
W przedmiotowej sprawie, w momencie nabycia przedmiotowej nieruchomości przez Skarb Państwa, tj. w dniu 8 marca 1958 r. nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem - gdyż nie obowiązywała ustawa o podatku od towarów i usług, dająca prawo do odliczenia tego podatku. Ustawa taka, tj. ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym weszła w życie dopiero w dniu 5 lipca 1993 r. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 23 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 312/16, podatnik nie miał prawa obniżyć podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od towarów nabytych w czasie, gdy przepisy o VAT w ogóle nie obowiązywały, a zatem skoro nie obowiązywała wówczas ustawa podatkowa, to żaden podatnik nie mógł tego warunku spełnić.
Pytanie nr 4.
Skarb Państwa reprezentowany przez Starostę (…), jak również Powiat (…), nie wykorzystywał przedmiotowej nieruchomości na cele działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jak również nie wykorzystywał jej na cele działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 2 przedmiotowa nieruchomość pozostawała w wyłącznym posiadaniu osób trzecich tj. Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w (…) (od grudnia 1971 r. do grudnia 2013 r.) a obecnie osób fizycznych, będącymi współwłaścicielami nieruchomości. Tym samym Wnioskodawca nie prowadził na nieruchomości żadnej działalności.
Pytanie nr 5.
Na terenie działki oznaczonej numerem 1, położonej w (…) przy ul. (…), znajdują się budynki:
a)młyn - wybudowany z czerwonej cegły o powierzchni zabudowy 260 m2 - spełniający definicję budynku w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
b)magazynowy - wybudowany z czerwonej cegły o powierzchni zabudowy 140 m2 - spełniający definicję budynku w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
c)garażu - wybudowany z czerwonej cegły o powierzchni zabudowy 100 m2 - spełniający definicję budynku w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
d)motorowni - wybudowany z czerwonej cegły o powierzchni zabudowy 40 m2 - spełniający definicję budynku w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
e)gospodarczy - murowany, spełniający definicję budynku w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
f)wiata garażowa blaszana - spełniająca definicję budowli, w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
g)wiata garażowa blaszana - spełniająca definicję budowli, w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
h)wiata garażowa blaszana - spełniająca definicję budowli, w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
Pytanie nr 6.
Znajdujące się na terenie działki oznaczonej numerem 1 budynki i budowle:
a)młyn - jest budynkiem trwale związanym z gruntem;
b)magazynowy - jest budynkiem trwale związanym z gruntem;
c)garażu - jest budynkiem trwale związanym z gruntem;
d)motorowni - jest budynkiem trwale związanym z gruntem;
e)gospodarczy - jest budynkiem trwale związanym z gruntem;
f)wiata garażowa blaszana - jest budowlą i nie jest trwale związaną z gruntem;
g)wiata garażowa blaszana - jest budowlą i nie jest trwale związaną z gruntem;
h)wiata garażowa blaszana - jest budowlą i nie jest trwale związaną z gruntem.
Pytanie nr 7.
Budynki i budowle wymienione w punkcie 6 są w złym stanie technicznym. Obecnie nie są użytkowane. Wnioskodawca nie posiada dokładnych informacji odnośnie daty i przez kogo zostało dokonane pierwsze zasiedlenie budynków i budowli. Jak wynika z dokumentacji zgromadzonej w sprawie, między innymi z orzeczenia Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości z dnia 7 października 1963 r. w sprawie stwierdzenia przejścia na własność Państwa przedsiębiorstwa: (…), ul. (…), pow. (…), woj. (…), w szczególności jako składnik majątkowy przedsiębiorstwa przeszły na własność Państwa dwie działki gruntu (ówcześnie oznaczone): nr 1 o pow. 2117 m2 i 2 o pow. 135 m2 - o łącznej powierzchni 2252 m2 wraz z budynkami na nich usytuowanymi, położone w (…), ul. (…), pow. (…) woj. (…).
Z uwagi na powyższe należy przyjąć, że data zasiedlenia budynków wymienionych w odpowiedzi na pytanie nr 6 w lit. a)-e) nastąpiła przed datą wydania ww. orzeczenia.
Odnośnie budowli opisanych w odpowiedzi na pytanie nr 6 w lit. f)-h) - zgodnie z rejestrem ewidencji gruntów i budynków budowle zostały posadowione na terenie działki w 2010 r.
Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy pierwszego zasiedlenia przedmiotowej nieruchomości dokonali właściciele wywłaszczonego przedsiębiorstwa tj. (…), co miało miejsce w niesprecyzowanym dokładniej okresie przed wydaniem orzeczenia z 7 października 1963 r.
Ponadto, należy przyjąć, że pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynków i budowli opisanych w odpowiedzi na pytanie 6, a transakcją sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
Pytanie nr 8.
Skarb Państwa reprezentowany przez Starostę (…), jak również Powiat (…) nie ponosili żadnych wydatków w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej budynku/budowli posadowionych na działce nr 1. Wszelkie naniesienia dokonywane były w ramach posiadania nieruchomości przez Gminną Spółdzielnię Samopomoc Chłopska w (…).
Pytanie
Czy w związku z zawarciem ze współwłaścicielem nieruchomości umowy sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości opisanej powyżej - Powiat (…), jako podatnik podatku od towarów i usług, będzie zobowiązany do uiszczenia podatku VAT od wartości przedmiotowej nieruchomości?
Państwa stanowisko w sprawie
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwaną dalej ustawą lub ustawą VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Ustawa VAT definiuje towar jako rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Co do zasady, opodatkowaniu podlega dostawa towarów, która ma charakter odpłatny. Umowa sprzedaży jest typowym przykładem umowy odpłatnej. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11, sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału we współwłasności budynków stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w związku z art. 2 pkt 6 tej ustawy. Pogląd ten dotyczy również udziału w prawie własności.
Tym samym, co do zasady sprzedaż udziału w prawie własności nieruchomości może być opodatkowana podatkiem od towarów i usług.
Jednakże w przedmiotowej sprawie, należy zwrócić uwagę na fakt, iż zachodzą przesłanki zastosowania zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. a ustawy o VAT.
Zgodnie z przywołanym przepisem zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W przedmiotowej sprawie, w momencie nabycia przedmiotowej nieruchomości przez Skarb Państwa, tj. w dniu 8 marca 1958 r. nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem - gdyż nie obowiązywała ustawa o podatku od towarów i usług, dająca prawo do odliczenia tego podatku. Ustawa taka, tj. ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym weszła w życie dopiero w dniu 5 lipca 1993 r. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 23.11.2017 r., sygn. akt I FSK 312/16, podatnik nie miał prawa obniżyć podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od towarów nabytych w czasie, gdy przepisy o VAT w ogóle nie obowiązywały, a zatem skoro nie obowiązywała wówczas ustawa podatkowa, to żaden podatnik nie mógł tego warunku spełnić. Tym samym będzie miało zastosowanie zwolnienie podatkowe przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. a ustawy o VAT.
Biorąc zatem pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa, stwierdzić należy że w przypadku zawarcia umowy sprzedaży udziału w przedmiotowej nieruchomości w formie aktu notarialnego, dokonanej przez Skarb Państwa, czynność ta będzie zwolniona z podatku od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle przytoczonych powyżej przepisów, zarówno grunt, jak i budynek spełniają definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 1 - 7 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zauważyć, że na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526).
Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników; natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1899 ze zm.):
Z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.
W myśl art. 11 ust. 1a ustawy:
Przepis art. 11 ust. 1 stosuje się do czynności prawnych lub czynności procesowych podejmowanych na rzecz lub w interesie Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.
Na mocy art. 23 ust. 1 pkt 7 ustawy:
Zasobem nieruchomości Skarbu Państwa gospodarują starostowie, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, a w szczególności zbywają oraz nabywają, za zgodą wojewody, nieruchomości wchodzące w skład zasobu.
W okolicznościach niniejszej sprawy, dla planowanej czynności zbycia udziału w prawie własności przedmiotowej nieruchomości (działki zabudowanej budynkami i budowlami), będą Państwo działali w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz zamierzają Państwo dokonać sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej tj. działki nr 1. Obecnie nieruchomość stanowi współwłasność Skarbu Państwa - 4/40 udziału oraz osób fizycznych, następców prawnych właścicieli przedsiębiorstwa wywłaszczonego. Przedmiotową nieruchomość nabyli Państwo w 1958 r. w drodze wywłaszczenia dokonanego na podstawie ustawy z dnia 25 lutego 1958 r. o uregulowaniu stanu prawnego mienia pozostającego pod zarządem państwowym. Nieruchomość pozostawała w wyłącznym posiadaniu osób trzecich tj. Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w (...) (od grudnia 1971 r. do grudnia 2013 r.) a obecnie jest w posiadaniu osób fizycznych, będącymi współwłaścicielami nieruchomości. Posadowione na działce budynki: młyn, magazynowy, motorowni i gospodarczy spełniają definicję budynku w rozumieniu ustawy Prawo budowlane oraz są budynkami trwale związanymi z gruntem. Posadowione na działce wiaty garażowe blaszane spełniają definicję budowli w rozumieniu ustawy Prawo budowlane i nie są trwale związane z gruntem. Nie posiadają Państwo dokładnych informacji odnośnie daty dokonania pierwszego zasiedlenia ww. budynków i budowli, ale pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynków i budowli, a transakcją sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Ponadto nie ponosili Państwo żadnych wydatków w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej budynków/budowli posadowionych na działce nr 1.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii zwolnienia od podatku VAT czynności sprzedaży udziału w prawie własności nieruchomości, tj. działki nr 1 zabudowanej budynkami i budowlami.
Należy zauważyć, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT m.in. dla dostawy budynków/budowli spełniających określone w tych przepisach warunki.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z uregulowania tego wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.
Stosownie do art. 43 ust. 10 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
1)są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2)złożą:
a)przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów
- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy:
Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
1)imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2)planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części - w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;
3)adres budynku, budowli lub ich części.
W przypadku dostaw budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepisy wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki, aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.
Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków lub budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Analiza przedstawionych okoliczności sprawy na tle przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że dostawa udziału w prawie własności opisanych przez Państwa budynków i budowli będzie zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż w rozpatrywanej sprawie w odniesieniu do przedmiotowych budynków i budowli doszło do ich pierwszego zasiedlenia, a od pierwszego zasiedlenia do dnia planowanej dostawy upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Nie ponosili Państwo także żadnych wydatków w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej budynków/budowli posadowionych na przedmiotowej nieruchomości.
Zatem w odniesieniu do przedmiotowych budynków i budowli zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Jak wskazano powyżej, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione. W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – sprzedaż udziału w prawie własności gruntu, z którym związane są ww. budynki i budowle, będzie zwolniona od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Zatem, transakcja sprzedaży przez Państwa udziału w prawie własności opisanej nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
Wobec zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy bezzasadne jest badanie możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, gdyż zwolnienia te mają zastosowanie do dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Zatem Państwa stanowisko, zgodnie z którym dostawa udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej będzie zwolniona z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 10a ustawy o podatku od towarów i usług, uznałem za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).