Miasto przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia nie jest/nie będzie wykonywać czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem ... - Interpretacja - 0112-KDIL1-2.4012.232.2022.2.PM

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 9 sierpnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.232.2022.2.PM

Temat interpretacji

Miasto przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia nie jest/nie będzie wykonywać czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Miasto nie ma/nie będzie miało prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

- niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT czynności wykonywanych przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);

- braku prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);

- prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług dotyczących Stacji oraz całości Przedsięwzięcia (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 sierpnia 2022 r. (wpływ 8 sierpnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Miasto (...) (dalej: „Miasto” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Miasto posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zakresu działania Miasta należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: „usg”), zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W związku z tym i w tym zakresie zadania własne Miasta obejmują m.in. sprawy:

1.ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej;

2.gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;

3.wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz;

4.utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Miasto jest w szczególności zobowiązane do realizacji obowiązków, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej jako: „ucpg”).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ucpg, utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy.

W tym zakresie Miasto zobowiązane jest do zapewnienia czystości i porządku na swoim terenie i stworzenia warunków niezbędnych do ich utrzymania. Ponadto, w szczególności stosownie do art. 6 ust. 1 ucpg, gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy.

Miasto – w ramach realizacji zadań własnych – podjęło realizację przedsięwzięcia pn. „(…)” (dalej jako: „Przedsięwzięcie”).

Ogólnym celem Przedsięwzięcia jest realizacja zasad gospodarki odpadami, a w szczególności hierarchii sposobów postępowania z odpadami, poprzez ustanowienie i utrzymanie powszechnych systemów selektywnego zbierania odpadów, budowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa zgodnie z celem programu oraz zapobieganie powstawania odpadów.

Zakres Przedsięwzięcia obejmuje:

1.Budowę punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych dla Miasta (dalej również jako: „PSZOK”) – w tym zakresie działania mają objąć zaprojektowanie i budowę punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, na terenie którego zbierane i magazynowane będą odpady komunalne dostarczone przez mieszkańców Miasta. W tym zakresie ma powstać infrastruktura obejmująca w szczególności: plac betonowy pod ruch ciężki, drogi dojazdowe, wiata magazynowa, kontener socjalno-biurowy z wyposażeniem, kontener magazynowy, ścieżka edukacyjna, zieleń urządzona i izolacyjna, niezbędna infrastruktura i instalacje towarzyszące. W tym zakresie, w ramach systemu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, realizowane będą funkcje:

- przygotowania wskazanych frakcji odpadów do ponownego użycia,

- zbierania i przekazywania kolejnym użytkownikom rzeczy używanych.

W punkcie gromadzone będą odpady komunalne selektywnie zbierane, z wyłączeniem zmieszanych odpadów komunalnych oraz odpadów zawierających azbest.

2.Budowę punktu tymczasowego magazynowania odpadów (stacji przeładunkowej odpadów) dla Miasta (dalej również jako: „Stacja”) – w tym zakresie działania mają objąć zaprojektowanie i budowę punktu tymczasowego magazynowania opadów (stacji przeładunkowej odpadów) dla Miasta. Na terenie planowanej inwestycji będzie prowadzone czasowe magazynowanie i przeładunek odpadów zebranych z terenu Miasta, jak również z terenów sąsiednich gmin. W tym zakresie ma powstać infrastruktura obejmująca w szczególności: drogę dojazdową, plac z miejscami postojowymi oraz zadaszonymi boksami, plac rozładunkowy, zbiorniki wód opadowych oraz ścieków technologicznych, ładowarka, kontener socjalno-biurowy, infrastrukturę towarzyszącą i niezbędne instalacje.

Ponadto, w ramach Przedsięwzięcia, ma nastąpić zakup samochodów (pojazdów specjalnych) niezbędnych w związku z budową punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (dalej również jako: „Pojazdy”).

W ramach Przedsięwzięcia zaplanowano również realizację działań promocyjno-edukacyjnych (w tym organizację imprezy edukacyjnej związanej z otwarciem PSZOK, druk oraz dystrybucję broszur i plakatów dot. segregacji odpadów i PSZOK).

Podsumowując, w ramach Przedsięwzięcia zakłada się uzyskanie efektu rzeczowego w postaci utworzenia/zapewnienia/nabycia:

- stacjonarnego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych,

- obiektu wspomagającego zbieranie odpadów,

- pojemników i kontenerów do zbiórki odpadów,

- stacji przeładunku odpadów,

- specjalistycznych pojazdów do zbiórki odpadów,

- instalacji do zbierania lub magazynowania odpadów.

Budowa Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych jest niezbędna ze względu na konieczność wypełnienia obowiązków Miasta określonych w art. 3 ust. 2 pkt. 6 ucpg.

Budowa Punktu Tymczasowego Magazynowania Odpadów w celu zebrania odpowiedniej ilości do transportu, w tym Stacji przeładunkowej, jest niezbędna w związku z nowelizacją ucpg oraz ustawy o odpadach, która zniosła regionalizację w gospodarce odpadami. Cele realizacji Przedsięwzięcia są następujące:

- Celem nadrzędnym Przedsięwzięcia jest realizacja zasad gospodarki odpadami, a w szczególności hierarchii sposobów postępowania z odpadami poprzez rozwój systemu selektywnego zbierania odpadów. Przedsięwzięcie ma się przyczynić do poprawy świadczenia usług z zakresu infrastruktury komunalnej;

- Przedsięwzięcie ma się przyczynić do zmiany postaw mieszkańców Miasta, a przeprowadzone działania mają zwiększyć świadomość społeczeństwa (zwiększanie świadomości ekologicznej), co przyczyni się do zmniejszenia ilości powstających odpadów, a także do ich odpowiedniego zagospodarowania;

- Efektem realizacji Przedsięwzięcia ma być wzrost poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych. Przedsięwzięcie ma się przyczynić do prowadzenia efektywnej gospodarki odpadami i zapewnienia ich właściwej selekcji.

- Celem bezpośrednim jest również poprawa jakości środowiska naturalnego; i warunków życia mieszkańców Miasta poprzez inwestycję w rozwój gospodarki odpadami w zakresie budowy punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz budowy stacji przeładunkowej odpadów dla Miasta;

- Wsparcie systemu selektywnej zbiórki odpadów poprzez zwiększenie możliwości ich odzysku;

- Poprawa selektywnego zbierania odpadów u źródła oraz stworzenie sieci nowoczesnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, które zapewnią zgodne z hierarchią postępowania z odpadami (w szczególności z najbardziej problemowymi odpadami komunalnymi), tak aby możliwe było osiągnięcie wymaganych poziomów ograniczenia składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, a także poziomów przygotowania do ponownego użycia, recyklingu oraz odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych;

- Działania edukacyjne mają przyczynić się do zapobiegania powstawaniu odpadów poprzez zwiększenie świadomości społecznej odnośnie szkodliwości odpadów dla środowiska, zasad selektywnego zbierania odpadów komunalnych w gospodarstwach domowych oraz na terenie PSZOK, hierarchii postępowania z odpadami, sposobów zagospodarowania odpadów komunalnych, zapobiegania powstawaniu odpadów, w tym kompostowania odpadów w przydomowych kompostownikach, miejsc zbiórki przedmiotów do ponownego użycia, itp.;

- Cele główne Przedsięwzięcia są warunkowane realizacją celów szczegółowych, tj.: podwyższenie jakości infrastruktur, zapewnienie odpowiedniego standardu oraz jakości świadczonych usług, rozwój systemów segregacji, zbieranie i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, stworzenie kompleksowego systemu gospodarowania odpadami, poprawa wykorzystania zasobów środowiska poprzez podejmowanie inwestycji w sposób świadomy, uwzględniając potrzebę zagospodarowania wtórnego odpadów, zmniejszenie ilości odpadów deponowanych na składowisku odpadów, zwiększenie ilości surowców wtórnych odzyskanych z odpadów dzięki procesowi recyklingu, poprawa efektywności systemu gospodarki odpadami.

Aktualnie realizacja Przedsięwzięcia jest w toku. Zgodnie z założeniami, zakończenie realizacji Przedsięwzięcia i przekazanie jego efektów do eksploatacji ma nastąpić pod koniec roku 2023 (planowany termin zakończenia budowy PSZOK to koniec roku 2023, natomiast planowany termin zakończenia budowy Stacji to koniec roku 2022).

W celu uzyskania wsparcia finansowego na realizację Przedsięwzięcia Miasto wystosowało do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wnioski o dofinansowanie przedsięwzięcia w formie:

- pożyczki w ramach programu priorytetowego (...);

- dotacji w ramach programu priorytetowego (...).

Miasto jest podmiotem wnioskującym o dofinansowanie. Jednocześnie Miasto jest podmiotem odpowiedzialnym za przygotowanie, nadzór nad realizacją i rozliczenie Przedsięwzięcia. Nabywcą towarów i usług – w tym w rozumieniu przepisów uptu – związanych z realizacją Przedsięwzięcia, będzie Miasto (faktury związane z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia będą wystawiane na Miasto).

Miasto jest właścicielem nieruchomości, na których realizowane jest Przedsięwzięcie. Miasto będzie również właścicielem towarów (rzeczy, majątku) nabytego i/lub wytworzonego w ramach Przedsięwzięcia.

Miasto – w celu realizacji nałożonych na nie obowiązków i zadań w zakresie gospodarki odpadami oraz utrzymania czystości i porządku (w szczególności zgodnie z usg oraz ucpg) – zawarło umowę ze spółką z ograniczoną odpowiedzialności (dalej: „Spółka”).

Na podstawie zawartej umowy Spółka realizuje na rzecz Miasta (za wynagrodzeniem) świadczenie w zakresie odbierania, transportu, zbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych, zmieszanych oraz selektywnie zebranych, powstałych na nieruchomościach zamieszkanych na terenie Miasta oraz prowadzenie punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (dalej: „Umowa”).

Miasto zakłada, że w kolejnych latach, sposób realizacji obowiązków i zadań w zakresie gospodarki odpadami oraz utrzymania czystości i porządku się nie zmieni.

Zakłada się, że efekty rzeczowe realizacji Przedsięwzięcia (a więc zwłaszcza PSZOK, Stacja oraz Pojazdy) zostaną nieodpłatnie udostępnione Spółce przez Miasto. Miasto będzie w tym czasie w dalszym ciągu właścicielem efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia. Przez co najmniej pięć lat od zakończenia realizacji Przedsięwzięcia nie nastąpi zbycie przez Miasto jakiegokolwiek elementu rzeczowego powstałego (nabytego) w toku realizacji Przedsięwzięcia i objętego dofinansowaniem uzyskanym od Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Na gruncie niniejszej sprawy istotne znaczenia mają ponadto przepisy ucpg.

Zgodnie z art. 6h ucpg (w brzmieniu w dniu składania niniejszego wniosku), opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi są obowiązani ponosić:

1)właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy;

2)osoby wymienione w art. 1 pkt 1 lit. b. jeżeli rada gminy podjęła uchwalę, o której mowa w art. 2a ust. 1;

3)właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, jeżeli rada gminy podjęła uchwałę, o której mowa w art. 6c ust. 2

– na rzecz gminy, na terenie której są położone nieruchomości lub lokale.

Stosownie do art. 6r ust. 1 ucpg, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy. Dodatkowo art. 6r ucpg szczegółowo określa na co mogą zostać przeznaczone środki z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Zgodnie z art. 6r ust 1aa ucpg, środki z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie mogą być wykorzystane na cele niezwiązane z pokrywaniem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Według art. 6r ust. 2 ucpg, z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty:

1)odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;

2)tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;

3)obsługi administracyjnej tego systemu;

4)edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.

Ponadto, stosownie do art. 6r ust. 2a ucpg, z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina może pokryć koszty wyposażenia nieruchomości w pojemniki lub worki do zbierania odpadów komunalnych oraz koszty utrzymywania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Przepis art. 6r ucpg zawiera jeszcze inne szczegółowe zasady dotyczące opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Miasto uzyskuje opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi (dalej: „Opłata”) na zasadach określonych w ucpg – Opłata stanowi dochód Miasta. Opłata jest traktowana przez Miasto jako dochód niepodlegający VAT. Uzyskane przez Miasto środki z Opłaty są przeznaczane m.in. na realizację Przedsięwzięcia.

Poza Opłatą Miasto nie uzyskuje (nie będzie uzyskiwać) żadnych dochodów związanych z PSZOK, Stacją oraz Pojazdami. W tym sensie, poza Opłatą, efekty rzeczowe realizacji Przedsięwzięcia i samo Przedsięwzięcie nie przyczynią się do uzyskania bezpośrednio przez Miasto jakichkolwiek dochodów. Jak już wskazano, Miasto zamierza nieodpłatnie udostępnić efekty rzeczowe realizacji Przedsięwzięcia Spółce.

Gmina informuje, że sama Stacja może być ewentualnie wykorzystywana przez Spółkę do świadczenia usług przeładunku odpadów na rzecz podmiotów trzecich. W tym sensie założenie jest takie, że Spółka będzie wykorzystywać Stację do realizacji obowiązków z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi pochodzącymi od mieszkańców Miasta (właścicieli nieruchomości zlokalizowanych na terenie Miasta), natomiast nie wyklucza się wykorzystania przez Spółkę Stacji do świadczenia usług przeładunku odpadów również na rzecz podmiotów trzecich. Przy czym, decyzja w tym zakresie jeszcze nie została podjęta i zależy ona od wielu kwestii formalno-prawnych związanych z Przedsięwzięciem oraz zasadami wykonywania obowiązków z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi

W przypadku podjęcia decyzji o świadczeniu przez Spółkę – przy wykorzystaniu Stacji – usług również na rzecz podmiotów trzecich (usług przeładunku odpadów), dochody w tym zakresie byłyby dochodami uzyskiwanymi przez Spółkę. Wynikać to będzie w szczególności z tego, że to Spółka będzie miała zezwolenie na zbieranie odpadów.

Pytania

1.Czy Miasto będzie wykonywać przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia (a więc zwłaszcza PSZOK, Stacji oraz Pojazdów) jakąkolwiek czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, a jeśli tak to jaką?

2.Czy Miasto będzie posiadać jakiekolwiek prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia?

3.W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie 2, czy Miasto będzie posiadać prawo do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług dotyczących Stacji, czy też podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług dotyczących całości Przedsięwzięcia oraz ewentualnie w jakim zakresie?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie będzie wykonywać przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia (a więc zwłaszcza PSZOK, Stacji oraz Pojazdów) żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. Wynika to z tego, że Miasto nie będzie uzyskiwać przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia (a więc zwłaszcza PSZOK, Stacji oraz Pojazdów) żadnych dochodów. Skoro zatem Miasto nie będzie wykorzystywać efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia do żadnych działań odpłatnych, to nie wystąpi „odpłatne świadczenie usług” i/lub „odpłatne dostawy towarów” w rozumieniu uptu (nie wystąpią czynności podlegające opodatkowaniu VAT).

Ad 2.

Miasto nie będzie posiadać jakiegokolwiek prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia.

Ad 3.

Wnioskodawca uważa, że odpowiedź na pytanie 2 powinna być negatywna i w takiej sytuacji pytanie 3 powinno zostać uznane za bezprzedmiotowe. Natomiast w przypadku odmiennego podejścia Organu, zdaniem Miasta, będzie ono posiadać prawo do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług dotyczących Stacji. W takiej sytuacji zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego (związanego ze Stacją) powinien zostać określony przy zastosowaniu „sposobu określenia proporcji” w rozumieniu art. 86 ust. 2a uptu.

UZASADNIENIE

Podstawowe zasady dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „uptu”).

W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124).

W pierwszej kolejności oznacza to, że posiadanie przez dany podmiot (tu: Miasto) prawa do odliczenia podatku naliczonego uwarunkowane jest statusem tego podmiotu jako podatnika VAT (w odniesieniu do konkretnych nabyć towarów i usług). Zaistnienie prawa do odliczenia jest zatem uwarunkowane koniecznością ponoszenia konkretnych wydatków przez dany podmiot w ramach wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu VAT (ponoszenie wydatków w ramach statusu podatnika VAT). Wynika to z tego, że tylko podatnik w rozumieniu art. 15 uptu ma prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W tym kontekście należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 1 uptu, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponadto należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 uptu, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W ocenie Wnioskodawcy – w odniesieniu do realizowanego Przedsięwzięcia – Miasto nie działa jako podatnik VAT (nie dokonuje nabyć towarów i usług w ramach statusu podatnika VAT).

W ocenie Miasta, realizacja czynności w tym zakresie odbywa się w ramach władztwa publicznego i Miasto wykonując te czynności działa jako organ administracji publicznej. Działania związane z gospodarowaniem odpadami to realizacja zadań publicznych (zadań własnych Miasta) szczegółowo unormowanych w usg oraz ucpg. Dodatkowo, co należy również podkreślić, Miasto nie realizuje Przedsięwzięcia w celu uzyskania (względnie zwiększenia) obrotów z działalności komercyjnej (efekty rzeczowe Przedsięwzięcia nie będą wykorzystywane przez Miasto do uzyskiwania bezpośrednio jakichkolwiek dochodów).

W takim ujęciu – w odniesieniu do czynności związanych z realizacją Przedsięwzięcia – Miasto bez wątpienia nie może być uznane za podatnika VAT, gdyż realizuje ono w tym zakresie zadania własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej (czyli działania niepodlegające opodatkowaniu VAT) i w związku z realizacją tych zadań nie zachodzi „opłatność” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 uptu.

Oznacza to zarazem, że w niniejszej sprawie nie zostaje spełniony pierwszy (i zarazem podstawowy) warunek uprawniający do dokonania odliczenia podatku naliczonego – Miasto ponosząc wydatki związane z realizacją Przedsięwzięcia (w tym podatek naliczony związany z zakupem towarów i usług dotyczących Przedsięwzięcia) nie działa jako podatnik VAT.

Z tego też powodu nie można uznać, żeby Miasto w realiach niniejszej sprawy – wykonywało jakąkolwiek czynność podlegającą opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, Miasto nie będzie posiadać prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług dotyczących realizacji Przedsięwzięcia.

Ponadto należy zauważyć, że nawet gdyby przyjąć (założyć), iż Miasto – realizując Przedsięwzięcie – działa w ramach statusu podatnika VAT, to dla zaistnienia prawa do odliczenia konieczne byłoby spełnienie kolejnego (drugiego) warunku, tj. musiałby zaistnieć związek pomiędzy dokonywanymi zakupami (podatkiem naliczonym), a czynnościami opodatkowanymi VAT (konieczność wystąpienia podatku należnego) zachodzącymi po stronie Miasta.

Jak wynika z art. 86 ust. 1 uptu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W tym kontekście należy zauważyć, że ustawodawca nie precyzuje, w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni. Żeby jednak jakikolwiek związek mógł zaistnieć, konieczne jest zaistnienie czynności opodatkowanych VAT w ramach podmiotu dokonującego wydatków.

W tym kontekście stwierdzić należy, że efekty rzeczowe realizacji Przedsięwzięcia (a więc zwłaszcza PSZOK, Stacja oraz Pojazdy), nie są/nie będą przez Miasto wykorzystywane do uzyskiwania żadnych dochodów opodatkowanych VAT. Tym samym nie można stwierdzić, aby Miasto – przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia (a więc zwłaszcza PSZOK, Stacji oraz Pojazdów) – wykonywało jakąkolwiek czynność podlegającą opodatkowaniu VAT (i jednocześnie opodatkowaną VAT, z którą wiązałoby się wystąpienie podatku należnego).

Skoro zatem Miasto nie będzie wykonywać żadnej czynności opodatkowanej VAT przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia (a więc zwłaszcza PSZOK, Stacji oraz Pojazdów), to nie zaistnieje związek pomiędzy wydatkami (podatkiem naliczonym) dotyczącymi Przedsięwzięcia, a sprzedażą opodatkowaną VAT (której wystąpienie jest warunkiem zaistnienia prawa do odliczenia VAT). Jest to kolejny argument przemawiający za stwierdzeniem, że Miasto nie będzie posiadać prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia.

Natomiast w przypadku odmiennego podejścia Organu (tj. twierdzenia, że w zakresie realizacji Przedsięwzięcia Miasto jednak prawo do odliczenia posiada), to zdaniem Miasta, będzie ono posiadać prawo do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług dotyczących Stacji. W takiej sytuacji zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego (związanego ze Stacją) powinien zostać określony przy zastosowaniu „sposobu określenia proporcji” w rozumieniu art. 86 ust. 2a uptu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Zauważyć należy, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy:

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Miasto – w ramach zadań własnych wynikających z ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – realizuje Przedsięwzięcie zakładające uzyskanie efektu rzeczowego w postaci utworzenia/zapewnienia/nabycia: stacjonarnego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, obiektu wspomagającego zbieranie odpadów, pojemników i kontenerów do zbiórki odpadów, stacji przeładunku odpadów, specjalistycznych pojazdów do zbiórki odpadów oraz instalacji do zbierania lub magazynowania odpadów. W ramach przedsięwzięcia zaplanowano również realizacje działań promocyjno-edukacyjnych (w tym organizację imprezy edukacyjnej związanej z otwarciem PSZOK, druk oraz dystrybucję broszur i plakatów dotyczących segregacji odpadów i PSZOK). Ogólnym celem Przedsięwzięcia jest realizacja zasad gospodarki odpadami, a w szczególności hierarchii sposobów postępowania z odpadami, poprzez ustanowienie i utrzymanie powszechnych systemów selektywnego zbierania odpadów, budowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa zgodnie z celem programu oraz zapobieganie powstawania odpadów. Miasto w celu realizacji nałożonych na nie obowiązków i zadań w zakresie gospodarki odpadami oraz utrzymania czystości i porządku, zawarło umowę ze spółką. Na podstawie zawartej umowy spółka realizuje na rzecz Miasta (za wynagrodzeniem) świadczenie w zakresie odbierania, transportu, zbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych zmieszanych oraz selektywnie zebranych, powstałych na nieruchomościach zamieszkanych na terenie miasta oraz prowadzenie punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Zakłada się, że efekty rzeczowe realizacji Przedsięwzięcia zostaną nieodpłatnie udostępnione spółce przez Miasto. Miasto będzie w tym czasie w dalszym ciągu właścicielem efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia. Miasto uzyskuje opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszoną przez mieszkańców na zasadach określonych w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Poza opłatą Miasto nie uzyskuje i nie będzie uzyskiwać żadnych dochodów przy wykorzystaniu efektów Przedsięwzięcia.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą w pierwszej kolejności podlegania opodatkowaniu czynności wykonywanych przez Miasto przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy Miasto realizując Przedsięwzięcie wystąpi w roli organu władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.

W art. 6c ust. 1 cyt. ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1297) w rozdziale 3a – „Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę” wskazano, że:

Gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy.

Zgodnie z art. 6c ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.

W myśl art. 6h cytowanej ustawy:

Właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Na mocy art. 6d ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany udzielić zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo zamówienia publicznego na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.

Zgodnie z art. 6k ust. 1 ww. ustawy:

Rada gminy w drodze uchwały:

1)dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy;

2)ustali stawkę opłaty za pojemnik lub worek o określonej pojemności, przeznaczony do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości.

W myśl art. 6l ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Rada gminy określi, biorąc pod uwagę warunki miejscowe, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w tym wskazanie czy opłatę uiszcza się z dołu czy z góry.

Jak stanowi art. 6m ust. 1 powołanej ustawy:

Właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.

Mocą art. 6r ust. 1 ww. ustawy:

Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy.

Jak wynika z art. 6r ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty:

1)odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;

2)tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;

3)obsługi administracyjnej tego systemu;

4)edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.

Zgodnie z art. 6r ust. 3 ww. ustawy:

Rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności częstotliwość odbierania odpadów komunalnych od właściciela nieruchomości i sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych.

W myśl art. 6r ust. 3a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

W uchwale, o której mowa w ust. 3, dopuszcza się ograniczenie ilości zużytych opon, odpadów wielkogabarytowych oraz odpadów budowlanych i rozbiórkowych, stanowiących odpady komunalne, odbieranych lub przyjmowanych przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w zamian za pobraną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Stosownie natomiast do art. 6r ust. 4 ww. ustawy:

Rada gminy może określić, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, sposób ich świadczenia oraz wysokość cen za te usługi.

W odniesieniu do jednostek samorządu terytorialnego, kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z uwagi na swą specyfikę jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek przez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz opisane zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że Miasto nabywa od spółki usługi w zakresie odbierania, transportu, zbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych, we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich (mieszkańców). Zatem, stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, zawierając umowę ze Spółką – wykonawcą świadczenia ww. usług, Wnioskodawca wejdzie w rolę podmiotu świadczącego te usługi.

Jednakże obowiązki Miasta realizowane przy świadczeniu ww. usług znajdują swoją podstawę w przepisach ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i stanowią zadania własne Miasta.

Wobec powyższego, w świetle regulacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wskazać należy, że ustalając stawkę opłaty za świadczenie przedmiotowych usług i pobierając ją od właścicieli nieruchomości, Miasto występuje w pozycji nadrzędnej w stosunku do podmiotów uczestniczących w danej czynności (właścicieli nieruchomości), wykonując zadania z zakresu władzy publicznej określone w przepisach ustawy o samorządzie gminnym – w wymienionym wyżej art. 7 ust. 1 pkt 3.

Określony w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach charakter opłaty wskazuje, że w istocie mamy do czynienia z „daniną publiczną” – opłata ustalana jest w sposób określony w ustawie i stanowi dochód gminy przeznaczony na działania wykonywane w interesie publicznym.

W związku z powyższym, skoro Miasto będzie pobierać od właścicieli nieruchomości opłaty w zakresie odbierania, transportu, zbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych, to będzie działać w odniesieniu do tych czynności jako organ władzy publicznej, w zakresie realizacji zadań własnych powierzonych Miastu na podstawie ustawy. W konsekwencji, Wnioskodawca z tytułu realizacji tych świadczeń wyłączony będzie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy, a pobierana opłata, której obowiązek uiszczenia wynika z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, będzie miała charakter publicznoprawny i nie będzie stanowiła wynagrodzenia za usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto, jak wynika z opisu sprawy, efekty rzeczowe realizacji Projektu zostaną nieodpłatnie udostępnione spółce.

Zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, w świetle powołanych wyżej przepisów należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że realizacja Przedsięwzięcia ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców. Należy zatem stwierdzić, że każde działanie podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu tych jednostek, a dotyczące mienia gminy, należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których Miasto nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez Miasto poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Miasto realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

W odniesieniu do przedmiotowej sytuacji należy zauważyć, że świadczenie polegające na udostępnieniu spółce przez Miasto efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia nie jest/nie będzie realizowane w celu osiągnięcia zysku, jak bowiem wynika z wniosku – Miasto planuje nieodpłatne udostępnienie przedmiotowego majątku do spółki.

Zatem ww. czynność, tj. nieodpłatne udostępnienie przez Miasto efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia spółce realizowane jest/będzie poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Miasto realizując tę czynność nie występuje/nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Tym samym, nieodpłatne udostępnienie przez Miasto efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia spółce nie jest/nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Bez znaczenia pozostaje fakt, że Przedsięwzięcie może być finansowane dotacją, bowiem realizowane przez Miasto czynności wykonywane są w ramach zadań własnym.

Podsumowując, Miasto przy wykorzystaniu efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia nie jest/nie będzie wykonywać czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w kwestii dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać jako prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z realizacja Przedsięwzięcia (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje zatem w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak rozstrzygnięto wyżej – efekty rzeczowe realizacji Przedsięwzięcia będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do kwestii wydatków innych niż dotyczące efektów rzeczowych realizacji Przedsięwzięcia, tj. związanych z realizacją działań promocyjno-edukacyjnych (w tym organizacją imprezy edukacyjnej związanej z otwarciem PSZOK, drukiem oraz dystrybucją broszur i plakatów dotyczących segregacji odpadów i PSZOK) należy stwierdzić, że wydatki te, nie będą miały również związku z prowadzoną przez Miasto działalnością opodatkowaną.

Jak wskazał Wnioskodawca, Przedsięwzięcie ma się przyczynić m.in. do zmiany postaw mieszkańców miasta, a przeprowadzone działania mają zwiększyć świadomość społeczeństwa (zwiększenie świadomości ekologicznej), co przyczyni się do zmniejszenia ilości powstających odpadów, a także do ich odpowiedniego zagospodarowania. Dlatego też, wydatki ponoszone w ramach działań promocyjno-edukacyjnych związane są z ogólnym celem Przedsięwzięcia, tj. realizacją zasad gospodarki odpadami – zadaniami własnymi, niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podsumowując, Miasto nie ma/nie będzie miało prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w kwestii dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać jako prawidłowe.

W dalszej części Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków dotyczących Stacji lub zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego od całości Przedsięwzięcia (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Z uwagi na fakt, że Wnioskodawcy nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z realizacją Przedsięwzięcia, pytanie oznaczone we wniosku nr 3 nie wymaga odpowiedzi.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;

- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).