Czy w opisanej transakcji sekurytyzacyjnej SPV będzie świadczyć na rzecz Banku usługę w rozumieniu ustawy o VAT, o kompleksowym charakterze, w ramach której, w szczególności, następuje nabycie przez SPV Wierzytelności Banku?

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy kwestii:

  - czy w opisanej transakcji sekurytyzacyjnej SPV będzie świadczyć na rzecz Banku usługę w rozumieniu ustawy o VAT, o kompleksowym charakterze, w ramach której, w szczególności, następuje nabycie przez SPV Wierzytelności Banku (zagadnienie objęte pytaniem nr 2);

  - czy Bank będzie podatnikiem w odniesieniu do usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV i w konsekwencji, czy Bank będzie zobowiązany do rozpoznania tej transakcji, jako importu usług dla celów podatku VAT w Polsce (zagadnienie objęte pytaniem nr 3);

  - czy podstawą opodatkowania usługi świadczonej przez SPV na rzecz Banku, o której mowa w pytaniu 2, będzie jedynie wysokość prowizji wypłaconej przez Bank na rzecz SPV tytułem wynagrodzenia (zagadnienie objęte pytaniem nr 4);

  - czy usługa świadczona przez SPV na rzecz Banku, o której mowa w pytaniu 2, będzie zwolniona z VAT (zagadnienie objęte pytaniem nr 5);

  - czy czynności obsługi Wierzytelności wykonywane przez Bank na rzecz SPV nie będą podlegały opodatkowaniu w Polsce (zagadnienie objęte pytaniem nr 6) ;

  - czy zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa lub obowiązku odkupu będzie objęte zakresem art. 8 ustawy o VAT, i będzie stanowić jeden z elementów usługi wskazanej w pytaniu 2 (zagadnienie objęte pytaniem nr 7).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 września 2022 r. (data wpływu – 27 września 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

 Opis zdarzenia przyszłego

Bank S.A. ("Bank") jest instytucją finansową prowadzącą działalność bankową. W szczególności, Bank świadczy usługi finansowe obejmujące między innymi: udzielanie kredytów i pożyczek, zakładanie lokat itp.

Działalność polegająca na udzielaniu kredytów i pożyczek wymaga posiadania zaplecza finansowego. Bank zapewnia sobie środki finansowe poprzez zaciąganie kredytów w innych instytucjach finansowych lub poprzez przyjmowanie lokat. Bank korzysta również z dodatkowego żródła środków finansowych, jakim jest sekurytyzacja.

Zagadnienie sekurytyzacji zostało opisane w art. 92a ustawy - Prawo Bankowe. Zgodnie z ustępem 3 tegoż artykułu, Bank może przenieść wierzytelności w drodze umowy na niebędącą towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo funduszem sekurytyzacyjnym, spółkę kapitałową (podmiot emisyjny) w celu emisji przez ten podmiot papierów wartościowych, których zabezpieczenie stanowią sekurytyzowane wierzytelności.

Zgodnie z ust. 4 art. 92a ustawy - Prawo Bankowe, podmiot emisyjny, na rzecz którego nastąpiło przeniesienie wierzytelności, nie może być powiązany kapitałowo lub organizacyjnie z bankiem przenoszącym wierzytelności, a przedmiotem jego działalności może być wyłącznie nabywanie wierzytelności i emisja papierów wartościowych, o której mowa w art. 92a ust. 3 ustawy - Prawo Bankowe, a także wykonywanie czynności z tym związanych.

Transakcja sekurytyzacji jest procesem składającym się z wielu czynności oraz wymagającym współpracy przynajmniej trzech podmiotów (banku, podmiotu emisyjnego oraz inwestorów lub inwestora). Efektem i ekonomicznym celem sekurytyzacji jest pozyskanie środków pieniężnych przez Bank poprzez wykorzystanie aktywów w postaci udzielonych przez Bank pożyczek lub kredytów. Sekurytyzacja wpływa na poprawę płynności finansowej Banku.

Obecnie Bank zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacji (dalej: "Sekurytyzacja" lub „Transakcja”), poprzez odpłatny przelew wierzytelności w drodze umowy sprzedaży przez Bank do spółki celowej utworzonej w Irlandii (...) - dalej: „SPV”). Wszystkie wierzytelności objęte Sekurytyzacją (dalej: „Wierzytelności”) stanowić będą wierzytelności Banku w stosunku do pożyczkobiorców/kredytobiorców (dalej: „Dłużnicy”) z tytułu udzielonych przez Bank pożyczek lub kredytów (dalej: „Umowy Kredytu”, „Kredyty”).

SPV jest irlandzkim rezydentem podatkowym, nie posiada w Polsce siedziby ani zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie posiada również w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPVjest podatnikiem podatku od wartości dodanej w Irlandii. SPV nie jest zarejestrowana w Polsce dla celów podatku od towarów i usług. SPV nie jest powiązana kapitałowo lub personalnie z Bankiem. Bank nie będzie miał żadnego wpływu na decyzje biznesowe podejmowane przez SPV w toku jej działalności, gdyż SPV będzie zarządzana przez zewnętrzny podmiot niepowiązany z Bankiem, a sposób przeprowadzenia Sekurytyzacji oraz późniejszego funkcjonowania SPV będą wynikały z umów zawartych przez SPV w związku z zawarciem Transakcji. SPV nie będzie zatrudniała w Polsce pracowników. Przedmiotem działalności SPV będzie wyłącznie nabywanie wierzytelności oraz uzyskanie finansowania (w szczególności, poprzez emisję papierów wartościowych, o której mowa poniżej), a także wykonywanie czynności z tym związanych.

Bank jest polskim rezydentem podatkowym, nie posiada w Irlandii (kraj rezydencji SPV) zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zagranicznego zakładu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ani nie posiada w tym kraju miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Bank jest i będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce.

Zasadą jest, że Umowy Kredytu ustanawiają harmonogram spłat przewidujący spłaty w cyklach miesięcznych, choć możliwe są również inne zasady spłat. Wierzytelności objęte Sekurytyzacją nie obejmują odsetek ani opłat naliczonych przed datą ich zbycia ("Data Zbycia") tj. należnych za okres przed Datą Zbycia. Prawo do odsetek naliczanych (należnych) od Daty Zbycia oraz wszelkich innych opłat naliczonych i należnych za okres od Daty Zbycia Wierzytelności (wszelkie opłaty wynikające z Umów Kredytu) przysługiwać będzie SPV, która nabędzie Wierzytelności.

Wierzytelności będą przelewane na podstawie umowy sprzedaży Werzytelności na rzecz SPV jeszcze przed terminem wymagalności tych Wierzytelności oraz wynikających z nich odsetek. Wierzytelności objęte procesem Sekurytyzacji nie noszą znamion zagrożenia nieściągalnością, będą to wierzytelności obsługiwane terminowo.

Po nabyciu Wierzytelności, SPV będzie uprawniona do otrzymania kwot wynikających ze spłaty kapitału Wierzytelności objętych Sekurytyzacją. SPV otrzyma również kwoty odsetek oraz wszelkich opłat i prowizji wynikających z Umów Kredytu, naliczonych od Daty Zbycia.

Należy podkreślić, że w drodze sprzedaży (przelewu) Werzytelności Bank przeniesie na SPV prawo do jedynie przyszłych odsetek, prowizji i opłat, tzn. nie będą objęte sprzedażą (przelewem) odsetki, prowizje i opłaty naliczone przed Datą Zbycia (tj. należne za okres przed dniem sprzedaży).

Zgodnie z umową sprzedaży Werzytelności, która zostanie zawarta między Bankiem i SPV, Bank będzie przelewał na rzecz SPV poszczególne Werzytelności z Kredytów udzielanych przez Bank klientom, które spełnią określone warunki. Pierwsza transza Werzytelności zostanie przelana w dniu zawarcia umowy sprzedaży Werzytelności a kolejne transze będą przelewane później, aż do końca początkowego okresu określonego w umowie (dalej: „Okres Początkowy”).

Przelewy poszczególnych transz będą dokonywane na zasadach i warunkach opisanych powyżej, czyli, w szczególności:

   - przelew każdej kolejnej transzy nastąpi w drodze sprzedaży Wierzytelności,

   - ustalona cena sprzedaży każdej z transz zostanie zapłacona przez SPV do Banku;

   - przedmiotem poszczególnych transz przelewu (sprzedaży) mogą być jedynie

   - Werzytelności obsługiwane terminowo na moment daty granicznej (cut-off date);

   - sprzedane Wierzytelności nie będą obejmować opłat i odsetek naliczonych do dnia sprzedaży; jednak prawo do odsetek i opłat naliczanych po dacie sprzedaży będzie przysługiwało SPV.

Najważniejsze elementy planowanej Sekurytyzacji to:

   - emisja obligacji przez SPV, które sfinansują jej działalność i które zostaną objęte przez inwestora lub inwestorów. Środki zgromadzone z emisji obligacji SPV przekaże Bankowi tytułem zapłaty ceny za Werzytelności, a tym samym zapewni Bankowi środki finansowe.

   - oprócz emisji obligacji, o której mowa powyżej, SPV uzyska pożyczkę z Banku. Kwota tej pożyczki będzie znacznie niższa od wartości Wierzytelności przelanych przez Bank do SPV. Na podstawie umowy pożyczki SPV będzie wypłacać do Banku odsetki obliczone według formuły ustalonej w umowie pożyczki. W umowie pożyczki może zostać również określona wysokość prowizji za udzielenie pożyczki.

   - Werzytelności będą nadal wykazywane w bilansie Banku jako jego aktywa - wynika to z faktu, że w sensie ekonomicznym, Bank ponosi ryzyko związane z Werzytelnościami, a także korzyści ekonomiczne, tj. w postaci kwot dystrybuowanych do Banku przez SPV po spłacie zobowiązań z tytułu wyemitowanych obligacji - w świetle zapisów Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej nie zostają spełnione przesłanki do usunięcia sekurytyzowanych aktywów ze sprawozdania finansowego Banku, tj. ryzyko i korzyści związane z portfelem wierzytelności pozostaną w Banku. Oznacza to w szczególności, że przelew Werzytelności w ramach opisanej transakcji nie spowoduje zmniejszenia stanu aktywów Banku i nie będzie prowadził do ograniczenia kwoty należnego od Banku podatku od niektórych instytucji finansowych (tzw. podatku bankowego).

    - Jak wspomniano, SPV pozyska środki pieniężne z tytułu wyemitowanych obligacji., które zostaną objęte przez inwestora (jeden lub więcej podmiotów - „Inwestor” lub „Inwestorzy”).

  - W ramach umowy która zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a SPV, Bank dokona odpłatnego przelewu każdej z transz Wierzytelności na SPV zgodnie z art. 509 Kodeksu Cywilnego oraz art. 92a ust. 3 Prawa Bankowego. SPV zapłaci za każdą z Wierzytelności cenę równą niespłaconej do dnia przelewu kwocie kapitału Wierzytelności według stanu na tzw. datę graniczną (tzw. cut-off date), (tj. pozostająca do spłaty na datę graniczną wartość kapitału kredytów składających się na Wierzytelności, która nie obejmuje naliczonych odsetek i opłat). Z tego względu, środki uzyskane ze spłaty kapitału Wierzytelności, otrzymane przez Bank w okresie od daty granicznej do dnia przelewu zostaną przekazane do SPV.

   - Przelew będzie dokonywany bez dyskonta.

   - W zamian za pozyskanie środków finansowych wskutek dokonania Sekurytyzacji, Bank zapłaci SPV prowizję. Prowizja stanowić będzie wynagrodzenie za przeprowadzenie kompleksowej transakcji Sekurytyzacji obejmującej zarówno przelew pierwszej transzy Wierzytelności, który będzie miał miejsce na początku transakcji oraz przelewy kolejnych transz Wierzytelności, które nastąpią później w Okresie Początkowym.

   - SPV zawrze z Bankiem umowę o odpłatną obsługę Wierzytelności nabytych przez SPV.

   - Kwoty wpłacane przez Dłużników do Banku z tytułu spłaty Wierzytelności, które zostaną nabyte przez SPV będą przekazywane przez Bank do SPV na zasadach i w terminach wskazanych w umowie o obsługę Wierzytelności.

 - Strony określą w umowie, na jakich zasadach Bank może w przyszłości odkupić Wierzytelności od SPV.

W szczególności, umowa sprzedaży Wierzytelności będzie zawierać zapis o możliwości zwrotnego przeniesienia określonych, uprzednio nabytych Wierzytelności, które spełniają kryteria określone w umowie sprzedaży Wierzytelności i regulować zasady takiego zwrotnego przeniesienia Wierzytelności na Bank.

Takie zwrotne przeniesienie będzie dotyczyło w szczególności Wierzytelności które wykazują opóźnienia w spłacie (tzn. Werzytelności, które po zawarciu umowy sprzedaży przestaną być terminowo regulowane przez klientów i opóźnienie w spłacie klienta osiągnie przyjętą w umowie liczbę dni) - w takiej sytuacji mechanizm zwrotnego przeniesienia Werzytelności będzie służył uwolnieniu SPV od Wierzytelności, które nie są regulowane terminowo (na jego mocy, Wierzytelności te zostaną przeniesione do Banku).

Zwrotne przeniesienie może mieć również na celu odkupienie wszystkich pozostałych w SPV Werzytelności (tzw. zakończenie transakcji).

Przeniesienie nastąpi w drodze sprzedaży za cenę równą kwocie nominału pozostającego do spłaty (zapadłego oraz niezapadłego).

Strony określą zakres usługi obsługi Werzytelności świadczonej przez Bank na rzecz SPV w taki sposób, że usługi te będą polegać na obsłudze portfela kredytów, a w ich zakres wejdzie:

- wydawanie klientom zaświadczeń i udzielanie im wyjaśnień co do wierzytelności,

- prowadzenie rachunków i dokumentacji dotyczącej wierzytelności wraz z ewidencją analityczną kredytów,

- odbieranie wpłat od Dłużników,

- prowadzenie korespondencji z Dłużnikami,

- wysyłanie monitów,

- przekazywanie wpłat z tytułu spłaty kredytów oraz odsetek i opłat na rachunek SPV.

Dzięki zawarciu umowy o powyższe usługi, klienci będą dokonywać spłat swoich zobowiązań z tytułu Wierzytelności do Banku, a Bank przekaże je do SPV (na rachunek bankowy należący do SPV). Zawarcie z Bankiem umowy o obsługę sekurytyzowanych Wierzytelności podyktowane będzie posiadaniem przez Bank wiedzy o udzielonych Kredytach oraz o Dłużnikach. SPV będzie więc zmuszona do zapewnienia obsługi nabytych Wierzytelności przez Bank.

Jak wspomniano, SPV będzie otrzymywać od Banku środki ze spłat Wierzytelności. Bank przekaże te kwoty do SPV w terminach wynikających z umowy zawartej między Bankiem i SPV. Dodatkowo, do SPV wpłynie jednorazowo, w związku z zawarciem umowy przelewu Wierzytelności, kapitał pożyczki udzielonej przez Bank oraz kapitał z tytułu obligacji wyemitowanych przez SPV i objętych przez Inwestora lub Inwestorów. SPV otrzyma również kwotę jednorazowej prowizji z tytułu przeprowadzenia Transakcji (obejmującej przelewy Wierzytelności) ustalonej między Bankiem i SPV i płatnej przez Bank.

SPV będzie dokonywać zapłaty za poszczególne transze nabywanych Wierzytelności. Oprócz tego, opłaci wydatki z tytułu odsetek na rzecz Inwestora (Inwestorów), z tytułu spłaty obligacji, z tytułu odsetek, prowizji od pożyczki i kapitału pożyczki do Banku oraz z tytułu wynagrodzenia za usługi obsługi Wierzytelności do Banku, jak również swoje ogólne koszty funkcjonowania. Zasadą jest, że kwota kapitału pożyczki udzielonej przez Bank tworzy tzw. rezerwę, czyli kwotę, która pozostaje w SPV i zabezpiecza realizację zobowiązań SPV, głównie zobowiązań wobec Inwestora. Strony określą w zawartej umowie sposób kalkulacji kwoty rezerwy ("Rezerwa"). Kapitał pożyczki udzielonej przez Bank będzie spłacany przez SPV po dokonaniu całkowitej spłaty obligacji objętych przez Inwestora (Inwestorów).

Mechanizm płatności przez SPV będzie tak ustrukturyzowany, aby SPV wypłacała całość uzyskanych środków pieniężnych ponad założoną Rezerwę. W konsekwencji, środki uzyskane z wpływów ze spłat Wierzytelności:

   - będą wydatkowane na nabycie kolejnych Wierzytelności;

   - w części nie wydatkowanej na nabycie kolejnych Wierzytelności, będą wydawane w całości przez SPV, przy czym wydatki na rzecz podmiotów innych niż Bank nie będą zależne od kwoty uzyskanej faktycznie przez SPV, a wydatki na rzecz Banku mogą mieć charakter zmienny, gdyż będą ustalane według formuł uzależniających kwotę wypłacaną do Banku od kwoty pieniężnej dostępnej w SPV ponad Rezerwę.

Aby zrównoważyć kwoty wydatków z nieznanymi z góry kwotami spłat Wierzytelności, zostanie wprowadzony mechanizm ograniczenia odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank na wypadek, gdyby kwoty środków pieniężnych, którymi dysponuje SPV ponad zakładaną Rezerwę nie pozwalały na uregulowanie odsetek naliczonych według stopy procentowej wskazanej w umowie.

Ponadto, w umowie zostanie przewidziany mechanizm ustalania wartości wynagrodzenia za usługi obsługi Wierzytelności, w wysokości całości ewentualnych nadwyżek środków pieniężnych posiadanych przez SPV ponad Rezerwę. Strony ustalą ten mechanizm „z góry” i ujmą w umowach zawieranych w związku z zawarciem Transakcji zapisy opisujące ten mechanizm. W tym sensie, mechanizm ten po zawarciu Transakcji nie będzie uznaniowy i będzie niezależny od woli stron.

Należy podkreślić, że wszystkie opisane powyżej elementy zdarzenia przyszłego są ze sobą ściśle powiązane i kluczowe dla przeprowadzenia sekurytyzacji. W szczególności, SPV jest podmiotem o szczególnym statusie uregulowanym w wyżej wspomnianym art. 92a Prawa bankowego, którego działalność skupiona jest wyłącznie na udziale w opisanym zdarzeniu przyszłym.

Należy podkreślić, że Transakcja nie ma na celu osiągnięcia korzyści podatkowych. W szczególności, Bank zarówno przed Transakcją, jak i po jej dokonaniu będzie rozpoznawał aktywo z tytułu Wierzytelności objętych przelewem na rzecz SPV na potrzeby podatku od niektórych instytucji finansowych (tzw. podatku bankowego). Jednocześnie Bank, w szczególności, będzie wykazywał jako przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym wartość wynagrodzenia za czynności obsługi wierzytelności oraz otrzymane odsetki z pożyczki udzielonej do SPV. Oznacza to, że Bank wykaże dochody, które zostałyby wykazane, gdyby Bank zaciągnął finansowanie na warunkach zbieżnych z warunkami obligacji i bezpośrednio ponosił koszty tego finansowania równe kosztom związanym z Transakcją (odsetki płatne przez SPV oraz inne koszty ponoszone przez SPV, np. funkcjonowania i obsługi SPV).

Pismem z 27 września 2022 r. uzupełnili Państwo opis sprawy i wyjaśnili co następuje:

    a) Podmiot zagraniczny (Spółka z Irlandii (...) we wniosku określona jako „SPV”) jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.).

    b) Na dzień nabycia Wierzytelności przez Podmiot Zagraniczny (SPV) nie będą istnieć przesłanki do uznania Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

    c) Jak zostało wskazane we wniosku, Wierzytelności objęte procesem Sekurytyzacji nie noszą znamion zagrożenia nieściągalnością, będą to wierzytelności obsługiwane terminowo. W konsekwencji, w stosunku do sprzedawanych Wierzytelności na moment ich zbycia nie będzie prowadzone postępowanie egzekucyjne bądź sądowe. Nie można całkowicie wykluczyć, że postępowanie egzekucyjne/sądowe będzie prowadzone w stosunku do niektórych Wierzytelności w przyszłości ale Wierzytelności przeznaczone do sprzedaży do SPV są tak selekcjonowane, by ograniczyć to ryzyko. Sprzedawane będą bowiem jedynie takie Wierzytelności, które przejdą proces selekcji oparty o tzw. kryteria kwalifikowalności (ang. eligibility criteria). Kryteria te, jak wyżej wskazano, mają na celu maksymalne ograniczenie ryzyka, że dana Wierzytelność sprzedana do SPV okaże się w przyszłości wierzytelnością nieściągalną.

    d) Wierzytelności w dacie ich nabycia przez Spółkę z Irlandii (SPV) nie będą stanowić wierzytelności wymagalnych.

    e) Wierzytelności zostaną sprzedane po cenie równej kwocie ich kapitału. Strony nie przeprowadzą wyceny wartości rynkowej Wierzytelności ale na podstawie faktu, że Wierzytelności na moment sprzedaży nie są zagrożone nieściągalnością a nabywcy Wierzytelności będą przysługiwały odsetki oraz pożytki naliczane klientom (czyli podmiotom niepowiązanym) od daty zbycia, to można przyjąć, że cena sprzedaży Wierzytelności będzie odzwierciedlać ich wartość rynkową, co oznacza, że sprzedaż zostanie dokonana bez dyskonta. Jak jednak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Bank zapłaci SPV prowizję za pozyskanie środków finansowych wskutek dokonania sekurytyzacji, która będzie stanowiła wynagrodzenie za przeprowadzenie kompleksowej transakcji (zarówno przelewu pierwszej transzy Wierzytelności, jak i kolejnych transz).

     f) Czynność zwrotnego przeniesienia wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy będzie czynnością ściśle powiązaną z transakcją sekurytyzacji opisaną w przedmiotowym wniosku.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczone jak we wniosku)

 2) Czy w opisanej transakcji sekurytyzacyjnej SPV będzie świadczyć na rzecz Banku usługę w rozumieniu ustawy o VAT, o kompleksowym charakterze, w ramach której, w szczególności, następuje nabycie przez SPV Wierzytelności Banku?

 3) Czy Bank będzie podatnikiem w odniesieniu do usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV i w konsekwencji, czy Bank będzie zobowiązany do rozpoznania tej transakcji, jako importu usług dla celów podatku VAT w Polsce?

  4) Czy podstawą opodatkowania usługi świadczonej przez SPV na rzecz Banku, o której mowa w pytaniu 2, będzie jedynie wysokość prowizji wypłaconej przez Bank na rzecz SPV tytułem wynagrodzenia?

  5) Czy usługa świadczona przez SPV na rzecz Banku, o której mowa w pytaniu 2, będzie zwolniona z VAT?

  6) Czy czynności obsługi Wierzytelności wykonywane przez Bank na rzecz SPV nie będą podlegały opodatkowaniu w Polsce?

  7) Czy zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa lub obowiązku odkupu będzie objęte zakresem art. 8 ustawy o VAT, i będzie stanowić jeden z elementów usługi wskazanej w pytaniu 2?

Państwa stanowisko w zakresie podatku towarów i usług

W zakresie pytania 2:

W opisanej transakcji sekurytyzacyjnej SPV będzie świadczyła na rzecz Banku usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w ramach których, w szczególności, następować będzie nabycie przez SPV Wierzytelności Banku. Tym samym w ramach transakcji obejmującej nabywanie przez SPV transz Wierzytelności Banku, Bank nie będzie wykonywał czynności opodatkowanych VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o VAT", przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

W orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (np. C-16/93 R.J. Tolsma, C-89/81 Hong Kong Trade Development Council), a także polskich sądów administracyjnych przyjmuje się, że dla możliwości opodatkowania usługi podatkiem VAT niezbędne jest istnienie dwóch podmiotów - usługodawcy i usługobiorcy, istnienie stosunku prawnego pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą, z których jeden świadczy usługę a drugi płaci za nią wynagrodzenie, przy czym pomiędzy czynnością podlegającą opodatkowaniu (usługa), a wynagrodzeniem otrzymanym z tytułu jej wyświadczenia musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek.

Również powołując się na poglądy doktryny prawa podatkowego (m.in. A. Bartosiewicz "VAT Komentarz" wyd. Wolter Kluwer Polska, rok wydania 2013) w zakresie rozumienia zwrotu "świadczenie usług", zdaniem Wnioskodawcy, dla określenia danej sytuacji faktycznej jako świadczenia usług muszą zostać spełnione łącznie trzy warunki:

1. muszą występować dwie strony: usługodawca oraz beneficjent usługi;

2. usługodawca musi podjąć aktywność przynoszącą korzyść usługobiorcy, która jest przez niego pożądana i określona;

3. usługodawcy za dokonanie czynności przysługuje wynagrodzenie.

W opisanym zdarzeniu przyszłym wszystkie wymienione przesłanki zostaną spełnione.

SPV podejmie aktywność polegającą na pozyskaniu środków finansowych poprzez emisję obligacji w celu zapłaty ceny za Wierzytelności, a tym samym w celu zapewnienia Bankowi dodatkowych środków finansowych. Czynności te przyniosą korzyść Bankowi, ponieważ dzięki dokonaniu Sekurytyzacji Bank uzyska środki finansowe przed terminem wymagalności sekurytyzowanych Wierzytelności, poprawiając tym samym swoją płynność finansową. Trzeba podkreślić, że czynności które będą podejmowane przez SPV w ramach Sekurytyzacji nie będą sprowadzać się do samego nabycia Wierzytelności w ramach przelewu, lecz przelew stanowić będzie jedynie niezbędny element - świadczonej przez SPV - szerszej (kompleksowej) usługi o charakterze finansowym, której celem jest zapewnienie Bankowi środków finansowych. Jednocześnie, nie ulega wątpliwości, że SPV jako podmiot biorący udział w Sekurytyzacji, który zapewni uzyskanie przez Bank środków finansowych, dokona na jego rzecz świadczenia o charakterze odpłatnym, ponieważ Bank wypłaci SPV wynagrodzenie w postaci ustalonej przez strony prowizji.

Wszystkie przesłanki do uznania aktywności SPV za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT zostaną więc spełnione, tj. pomiędzy stronami powstanie stosunek zobowiązaniowy, w ramach którego SPV zobowiąże się do pozyskania środków finansowych poprzez emisję obligacji i zaciągnięcie pożyczki celem zapewnienia Bankowi środków finansowych przy wykorzystaniu Wierzytelności Banku, za co Bank wypłaci SPV określoną prowizję.

Należy podkreślić, że to SPV jako nabywca Wierzytelności dokona na rzecz Banku kompleksowego świadczenia o charakterze odpłatnym. Biorąc pod uwagę sytuację stron przed przystąpieniem do omawianej transakcji, dla Banku istotne jest, że Bank zapewni sobie otrzymanie środków pieniężnych wcześniej niż Wierzytelności staną się wymagalne zgodnie z postanowieniami odpowiednich umów kredytu (pożyczki), poprawiając swoją płynność finansową. Tym samym, Bank zapewni sobie pozyskanie środków finansowych na potrzeby działalności, co z perspektywy jego potrzeb jest kluczowym aspektem warunkującym przystąpienie do współpracy z SPV.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym to Bank będzie podmiotem, który osiągnie korzyść w postaci pozyskania środków finansowych. Usługodawcą zaś będzie SPV, który za swoją usługę (realizowane na rzecz Banku świadczenie polegające na zapewnieniu środków finansowych na potrzeby działalności Banku) otrzyma ustalone wynagrodzenie w formie prowizji.

Stanowisko analogiczne do powyższego wskazujące, że w procesie sekurytyzacji usługę w rozumieniu przepisów o VAT świadczy podmiot nabywający wierzytelności zostało również wyrażone w wielu interpretacjach wydanych przez organy podatkowe w odniesieniu do planowanych transakcji sekurytyzacji, np. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 sierpnia 2021 r. (0114-KDIP4-3.4012.343.2021.2.MP).

W zakresie pytania 3:

Bank stoi na stanowisku, że będzie podatnikiem w odniesieniu do usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV w zakresie nabywania Wierzytelności. W konsekwencji, to Bank będzie zobowiązany do rozpoznania tej transakcji jako importu usług dla celów podatku VAT w Polsce.

Dla ustalenia podmiotu zobowiązanego do rozpoznania dla celów VAT usługi sekurytyzacji nabywanej przez Bank od SPV konieczne jest określenie miejsca świadczenia tej usługi. Stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, co do zasady, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Za "podatnika" w rozumieniu powyższego przepisu uznaje się (zgodnie z art. 28a ustawy o VAT), między innymi, podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Mając na uwadze, że Bank jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT i jednocześnie jest usługobiorcą usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV, miejscem świadczenia przedmiotowej usługi będzie Polska, jako kraj, w którym Bank ma siedzibę działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

 a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e ustawy o VAT, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT,

 b) usługobiorcą, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT (co ma w tym przypadku miejsce), jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4 ustawy o VAT.

Wyżej wskazane warunki dla uznania Banku jako podatnika z tytułu usług świadczonych przez SPV będą spełnione w omawianej Transakcji. Bank będzie usługobiorcą przedmiotowych usług, a SPV nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku wymienionym w wyżej powołanym art. 17 ust. 1 pkt. 4 ustawy o VAT usługodawca nie rozlicza podatku należnego.

Mając na uwadze powyższe, usługi sekurytyzacji Wierzytelności nabywane przez Bank od SPV stanowić będą import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, których miejscem świadczenia jest Polska, a Bank, jako usługobiorca tych usług, będzie zobowiązany do ich rozliczenia dla celów VAT, jako usług zwolnionych z tego podatku (zgodnie z wnioskami wskazanymi w zakresie pytania nr 5).

W zakresie pytania 4:

Zdaniem Banku, podstawą opodatkowania świadczonej przez SPV usługi będzie prowizja, która zostanie wypłacona SPV przez Bank tytułem wynagrodzenia.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem zasad szczegółowych wyrażonych w odrębnych przepisach, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, SPV z tytułu Sekurytyzacji Wierzytelności otrzyma od Banku wynagrodzenie w formie prowizji. Kwota prowizji będzie stanowić dla SPV kwotę należną stanowiącą zapłatę za wykonaną usługę, a tym samym podstawę opodatkowania świadczonej przez SPV na rzecz Banku usługi.

W przedstawionym stanie faktycznym wskazano, że Wierzytelności Banku zostaną zbyte po wartości odpowiadającej kwocie kapitału Wierzytelności (tj. bez dyskonta). Należy zaznaczyć, że przelew Wierzytelności nie stanowi oderwanego od procesu Sekurytyzacji zdarzenia gospodarczego, a jest niejako narzędziem do osiągnięcia celu Sekurytyzacji, jakim jest uzyskanie przez Bank środków finansowych.

Powyższa argumentacja wskazuje, że podstawę opodatkowania za świadczoną przez SPV usługę będzie stanowiła prowizja należna SPV od Banku, natomiast w żadnym wypadku nie będzie to wartość nominalna zbywanych przez Bank Wierzytelności ani cena, za którą będą one sprzedawane. Kwota wartości nominalnej Wierzytelności nie będzie stanowiła przysporzenia, a stąd nie może być traktowana na gruncie ustawy o VAT jako kwota wynagrodzenia z tytułu wykonanego świadczenia.

W związku z powyższym, w przedstawionej we wniosku sytuacji podstawą opodatkowania podatkiem VAT usługi Sekurytyzacji będzie kwota prowizji wypłacona przez Bank na rzecz SPV. Należy wskazać, że organy podatkowe w wydawanych interpretacjach powszechnie akceptują powyższe stanowisko. Przykładem może być interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 sierpnia 2021 r. (0114-KDIP4-3.4012.343.2021.2.MP).

W zakresie pytania 5:

Bank stoi na stanowisku, że opisana usługa, w ramach której Bank przeleje na SPV Wierzytelności Banku, podlega zwolnieniu z podatku VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwolnione z podatku VAT są usługi polegające na udzielaniu kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Z ekonomicznego punktu widzenia, opisaną usługę należy traktować jako instrument finansowy analogiczny do kredytu lub pożyczki pieniężnej, który podlegałby zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Mianowicie, SPV w zamian za pozyskanie dla Banku środków finansowych otrzyma w przyszłości zwrot niniejszej kwoty wraz z przysporzeniem w postaci prowizji. Tym samym, sytuacja SPV będzie analogiczna jak kredytodawcy, bądź pożyczkodawcy.

Z drugiej strony, Bank jako zbywający Wierzytelności jest w analogicznej sytuacji jak kredytobiorca, bądź pożyczkobiorca, który uzyskał jednorazowo potrzebne środki finansowe, ale musiał zabezpieczyć SPV spłatę środków finansowych poprzez zbycie Wierzytelności. Wynagrodzeniem za uzyskanie środków finansowych dla kredytodawcy, bądź pożyczkodawcy są odsetki, natomiast w przypadku Banku dokonującego przelewu (w drodze sprzedaży) Wierzytelności w ramach ich Sekurytyzacji, wynagrodzeniem SPV będzie uiszczona przez Bank na rzecz SPV prowizja.

Wnioskodawca podkreśla również, że w świetle przepisów ustawy o VAT nieuzasadnione byłoby ograniczanie zastosowania zwolnienia z art. 43 ust 1 pkt 38 ustawy o VAT tylko do kredytu, bądź pożyczki, ale powinno ono mieć zastosowanie również do każdego innego instrumentu finansowego, którego celem jest pozyskanie środków finansowych, w tym do sekurytyzacji.

Istnieją również argumenty za traktowaniem usługi jaka ma być świadczona przez SPV jako usługi w zakresie długów i podlegającej zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Przeniesienie własności Wierzytelności w ramach usługi Sekurytyzacji to fragment kompleksowej usługi SPV, która ma na celu zapewnienie Bankowi środków finansowych i poprawę jego płynności finansowej. Ekonomiczny sens usługi Sekurytyzacji przejawia się w upłynnieniu wierzytelności (długów Dłużników), tj. wprowadzeniu ich do obrotu rynkowego w zmienionej formie, w postaci aktywów o wyższym stopniu płynności (np. obligacji), co w rezultacie prowadzi do obniżenia kosztów pozyskania środków finansowych.

Wnioskodawca podkreśla, że usługi sekurytyzacji, nie stanowią czynności ściągania długów, w tym faktoringu, które nie podlegają zwolnieniu z podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT.

Usługi ściągania długów obejmują wyłącznie świadczenie usług windykacji wierzytelności na podstawie odpowiedniej umowy. Wykonanie usługi ściągania długów zakłada istnienie dwóch podmiotów, które zawarły transakcję, na podstawie której usługodawca zobowiązuje się do ściągnięcia długu (dochodzenia spłaty wierzytelności) w zamian za umówione wynagrodzenie. Konsumentem tej usługi (usługobiorcą) jest ten podmiot, który korzysta z usługi wykonywanej przez kontrahenta, co oznacza, że usługodawca ściąga dług dla usługobiorcy, a nie dla siebie. Ponadto, Wnioskodawca podkreśla, że przez usługi ściągania długów należy rozumieć takie czynności faktyczne i prawne, których jedynym celem jest wyegzekwowanie należności na rzecz osoby trzeciej - istotą usługi jest więc windykacja należności. Usługi takie wykonywane są na ryzyko i w imieniu wierzyciela pierwotnego (a nie świadczącego usługi podmiotu dokonującego windykacji).

W opisanym stanie faktycznym umowa sprzedaży (przelewu) Wierzytelności nie będzie obejmować postanowień, zgodnie z którymi SPV zostanie zobowiązana do dochodzenia sekurytyzowanych Wierzytelności na rzecz Banku. Transakcja, która zostanie zawarta pomiędzy SPV a Wnioskodawcą to złożona usługa, w skład której wchodzą różne aktywności stanowiące niezbędny element do uzyskania celu Sekurytyzacji, stąd nie ma żadnych podstaw do twierdzenia, że SPV świadczy na rzecz Banku usługę ściągania długów (dochodzenia spłaty wierzytelności). Zatem, biorąc pod uwagę, że SPV nie będzie podejmować jakichkolwiek działań nakierowanych na dochodzenie Wierzytelności, przedmiotem sprzedaży są jedynie Wierzytelności, które na moment sprzedaży nie są zagrożone oraz będzie istniał mechanizm, który sprawi, że ryzyko nieściągalności Wierzytelności będzie obciążało Bank, nie sposób uznać, że SPV wykonuje na rzecz Banku usługi ściągania długów.

Działalności SPV w ramach umowy sprzedaży (przelewu) Wierzytelności nie można również określić jako wykonywania faktoringu. Elementem umów faktoringowych jest bowiem świadczenie szerszego wachlarza usług - udzielanie swoistych pożyczek, podejmowanie czynności mających na celu odzyskanie wierzytelności, sporządzanie ogólnych statystyk obrotu, monitorowanie dłużników, tworzenie banku danych dłużników faktoranta, itp. Faktoring jest zatem usługą kompleksową wieloelementową której jednym z elementów jest nabywanie wierzytelności. Obowiązki faktora są określone szeroko. Odróżnia to faktoring od prowadzonej przez SPV działalności polegającej jedynie na pozyskaniu dla Banku środków finansowych.

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja polega na zapewnieniu przez SPV środków finansowych, w związku z czym SPV nabywa Wierzytelności i otrzymuje wynagrodzenie za zrealizowaną na rzecz Banku usługę. Tym samym, stanowi ona czynność zwolnioną z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 lub 38 ustawy o VAT.

Należy wskazać, że organy podatkowe w wydawanych interpretacjach akceptują stanowisko, iż usługi świadczone przez spółkę celową w ramach procesu sekurytyzacji jako usługi finansowe podlegają zwolnieniu z podatku VAT.

Potwierdzeniem są liczne interpretacje wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np. interpretacja z 18 sierpnia 2021 r. (0114-KDIP4-3.4012.343.2021.2.MP), zgodnie z którą:

„Przez zbycie wierzytelności na rzecz SPV, Wnioskodawca zapewni sobie finansowanie. Celem transakcji zawartej pomiędzy SPV a Wnioskodawcą nie będzie zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności poprzez ich sprzedaż do SPV celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez niego środków finansowych przed wymagalnością wierzytelności, w drodze finansowania przez SPV poprzez nabycie Wierzytelności przez SPV i emisję obligacji lub zaciągnięcie pożyczek lub kredytów przez SPV. Zatem istotą przedmiotowej transakcji będzie uzyskanie przez Wnioskodawcę finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności. (...) W konsekwencji, usługę świadczoną przez SPV polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Wnioskodawcy finansowania potraktować należy jako usługę w zakresie długów, która korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Do powyższej usługi nie mają zastosowania wyłączenia wskazane w art. 43 ust. 15 ustawy. Wskazany artykuł wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia z VAT w zakresie "czynności ściągania długów, w tym factoringu". Oznacza to, że opodatkowanie VAT przewidziano jedynie dla zdarzeń, z którymi wiąże się podejmowanie czynności mających na celu ściągnięcie długu, co nie ma miejsca w ramach ww. czynności. Zatem, nabycie przez Wnioskodawcę usług od SPV będzie stanowić import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy i Spółka będzie podatnikiem w odniesieniu do ww. usługi. W konsekwencji Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania tej transakcji dla celów podatku VAT w Polsce, jako import usług zwolnionych z tego podatku, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy”.

W zakresie pytania 6:

Zdaniem Banku:

   - obsługa Wierzytelności będzie stanowić usługę w rozumieniu przepisów o VAT;

   - czynności obsługi Wierzytelności zbytych do SPV nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce, gdyż miejscem świadczenia przez Bank na rzecz SPV tych usług będzie państwo siedziby usługobiorcy - SPV, czyli Irlandia.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku ich świadczenia na rzecz podatnika jest, co do zasady, miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Pod pojęciem "podatnika" w rozumieniu tego przepisu rozumie się (zgodnie z art. 28a ustawy o VAT):

  a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

  b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.

Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, po sprzedaży Wierzytelności przez Bank na rzecz SPV, Bank będzie świadczył na rzecz SPV określone usługi polegające na obsłudze sprzedanych Wierzytelności. Usługobiorcą przedmiotowej usługi świadczonej przez Bank będzie zatem SPV, czyli podmiot prowadzący działalność gospodarczą w Irlandii. Jednocześnie, SPV nie będzie posiadała w Polsce siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV nie będzie również zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe, miejscem świadczenia przez Bank na rzecz SPV usług obsługi Wierzytelności będzie państwo siedziby usługobiorcy - SPV, czyli Irlandia. W konsekwencji, przedmiotowe usługi nie będą opodatkowane polskim podatkiem VAT, a Bank nie będzie zobowiązany do rozliczenia w Polsce podatku VAT należnego z tytułu świadczenia tych usług.

W zakresie pytania 7:

Zdaniem Wnioskodawcy, SPV będzie świadczyła na rzecz Banku w ramach Sekurytyzacji usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w zakresie których, w szczególności, następować będzie nabycie przez SPV Wierzytelności Banku, a także, w odniesieniu do niektórych Wierzytelności, może nastąpić zwrotne przeniesienie tych Wierzytelności przez SPV na Bank w drodze sprzedaży (odkup). Tym samym, zwrotne przeniesienie Wierzytelności poprzez ich odkup, jako że stanowić będzie jeden z elementów kompleksowej usługi Sekurytyzacji będzie objęte zakresem opodatkowania ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę kompleksowy charakter usługi Sekurytyzacji, składającej się w szczególności z transakcji sprzedaży Wierzytelności, w ramach transakcji Sekurytyzacji, Strony zawrą w umowie sprzedaży Wierzytelności zapis o możliwości zwrotnego przeniesienia tych Wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa lub obowiązku odkupu w stosunku do Wierzytelności spełniających określone kryteria.

Zwrotne przeniesienie Wierzytelności należy rozpatrywać w świetle powyższego oraz w kontekście złożoności transakcji Sekurytyzacji. Odkup ten będzie jedną z kwestii uregulowanych w umowie sprzedaży Wierzytelności i będzie stanowił integralną część transakcji.

Odkup Wierzytelności w tym zakresie należy więc rozpatrywać na gruncie ustawy o VAT nie jako odrębną transakcję, lecz jedynie wycofanie się stron, w pewnym zakresie, z wcześniej dokonanej transakcji, wskutek ziszczenia się warunków, których strony na moment zawierania umowy sprzedaży Wierzytelności nie mogły przewidzieć. Do odkupu nie doszłoby, gdyby strony nie zawarły transakcji w zakresie Sekurytyzacji. W odniesieniu odkupu Wierzytelności, które przestały być terminowo regulowane przez dłużnika można wskazać, że ze względu na fakt, że jednym z najistotniejszych elementów usługi świadczonej przez SPV na rzecz Banku jest przelew Wierzytelności spełniających określone przez strony kryteria, w przypadku, gdy część Wierzytelności przestanie spełniać powyższe wymogi, w tym zakresie (zgodnie z ustaleniami stron) może dojść do zwrotnego przeniesienia tych Wierzytelności, w drodze ich odkupu, przez Bank. Zdobyte w ten sposób środki mogą zostać przeznaczone przez SPV na nabycie kolejnej transzy Wierzytelności od Banku w celu niejako "uzupełnienia" aktywów będących przedmiotem Sekurytyzacji. W odniesieniu natomiast do odkupu, który następuje w celu zakończenia Transakcji, również należy rozważać go jako część kompleksowej usługi, gdyż odkup został ustalony przez strony jako część ustaleń Transakcji i możliwość odkupu stanowi jego nieodłączną część. Skoro (jak wskazano powyżej) Transakcja stanowi usługę na gruncie podatku od towarów i usług, to zakończenie Transakcji, w ramach którego następuje odkup Wierzytelności następuje w ramach takiej usługi.

Zwrotne przeniesienie Wierzytelności w ramach realizacji prawa lub obowiązku odkupu nie może być rozpatrywane odrębnie, gdyż jest ono nierozerwalnie związane z kompleksową usługą Sekurytyzacji, w konsekwencji, nie stanowi ono również samodzielnego świadczenia usług. W szczególności, Bank nie wystąpi w tym zakresie w roli ani usługodawcy, ani usługobiorcy, Bank bowiem będzie usługobiorcą transakcji finansowania świadczonej przez SPV. Nieuprawnione byłoby twierdzenie, że Bank w zakresie zwrotnego przeniesienia Wierzytelności poprzez odkup świadczyć będzie usługę na rzecz SPV, gdyż element ten nie przyniesie SPV dodatkowych korzyści, a jedynie częściowo zniweluje skutki pierwotnej sprzedaży Wierzytelności. Jak zostało bowiem wskazane, założeniem transakcji Sekurytyzacji jest przeniesienie wyłącznie spłacanych terminowo wierzytelności, dlatego w sytuacji, gdy niektóre Wierzytelności przestają być terminowo spłacane, co do zasady, będą podlegały one zwrotnemu przeniesieniu poprzez ich odkup. Dodatkowo Bank nie przewiduje, że zwrotne przeniesienie Wierzytelności poprzez odkup będzie wiązało się z jakimkolwiek dodatkowym wynagrodzeniem, dojdzie wyłącznie do odwrotnego, aniżeli przy sprzedaży Wierzytelności, przepływu środków finansowych (Bank "zwróci" SPV wartość niespłaconego zapadłego i niezapadłego kapitału) i zgodnie z założeniami transakcji środki te będą wydatkowane na nabycie kolejnych Wierzytelności od Banku.

Dodatkowo, Bank podkreśla, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniach, w których odnosił się do opodatkowania VAT świadczeń kompleksowych, wielokrotnie zaznaczał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz usługobiorcy są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Pogląd taki został wyrażony, m.in. w orzeczeniu w sprawie C-349/96, w którym Trybunał stwierdził, że "pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej". Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku Trybunału w sprawie C-2/95, jak również w wyroku C-41/04. Również w wyroku z dnia 15 maja 2001 r. w sprawie C-34/99, skład orzekający stwierdził: "(...) z orzecznictwa Trybunału wynika, że w przypadku, gdy transakcja składa się z kilku elementów, stanowią one jedną dostawę, w szczególności w przypadku, gdy jeden element należy postrzegać jako stanowiący usługę podstawową, podczas gdy pozostałe należy traktować jako usługi pomocnicze, traktowane pod względem podatkowym tak jak usługa podstawowa (...). Konkluzje przedstawione przez Trybunał w tym wyroku mogą znaleźć bezpośrednie przełożenie na opisane przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe. Zasadniczym elementem usług świadczonych przez SPV jest finansowanie Banku, podczas gdy pozostałe elementy mają w stosunku do nich jedynie charakter pomocniczy.

Mając na uwadze wykładnię Trybunału "uznać należy, że w takim przypadku ma miejsce jedna usługa kompleksowa". Kwestię rozróżnienia zasadniczego i pomocniczego charakteru poszczególnych czynności podniósł Trybunał w uzasadnieniu wyroku w sprawie C-572/07. Skład orzekający w tej sprawie stwierdził: "(...) w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne. W opinii Trybunału, powyższe znajduje zastosowanie np. w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy".

W świetle powyższego nie można zwrotnego przeniesienia Wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa lub obowiązku odkupu, traktować jako odrębnego świadczenia usług zarówno na gruncie ustawy o VAT (przesłanki wynikające z ustawy o VAT potwierdzone  ugruntowanym orzecznictwem nie zostały spełnione w przedmiotowej sytuacji), jak i z ekonomicznej istoty transakcji Sekurytyzacji oraz jej elementów - najpierw sprzedaży Wierzytelności, jak i zwrotnego przeniesienia Wierzytelności na mocy określonego w umowie prawa lub obowiązku odkupu. Świadczy o tym również fakt, że odkup nastąpi poprzez zapłatę ceny odpowiadającej nominalnej wartości niespłaconej przed odkupem kwoty kapitału danej Wierzytelności, analogicznie jak przy sprzedaży Wierzytelności, która nastąpi poprzez zapłatę ceny równej niespłaconej przed przelewem nominalnej kwoty kapitału Wierzytelności według stanu na tzw. datę graniczną.

W konsekwencji, zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa lub obowiązku odkupu będzie dokonane w ramach kompleksowej usługi sekurytyzacji świadczonej przez SPV na rzecz Banku i tym samym będzie objęte zakresem podatku od towarów i usług.

Wyżej przedstawione stanowisko Banku znajduje pełne potwierdzenie w wielu interpretacjach podatkowych. Tytułem przykładu wskazać można następujące interpretacje dotyczące analogicznych transakcji sekurytyzacyjnych:

a) interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 maja 2016 r., (ILPP1/4512-1-195/16-2/AWa),

b) interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 marca 2017 r., (3063-ILPP1-3.4512.53.2017.1.JN),

c) interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 listopada 2017 r. (0111-KDIB3-1.4012.567.2017.1.WN),

d) interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 listopada 2018 r. (0112-KDIL1-3.4012.584.2018.2.JN),

e) interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 października 2018 r. (0114- KDIP4.4012.495.2018.2.IT),

 f) interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 września 2018 r. (0112-KDIL1-3.4012.505.2018.2.KM),

g) interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 czerwca 2019 r. (0112-KDIL2-1.4012.129.2019.1.MK).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług, w kwestii objętej pytaniami nr 2, 3, 4, 5, 6 i 7 - jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów na terytorium kraju;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 1 ustawy:

przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy.

Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Jednocześnie, skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego:

wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego:

wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak stanowi art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:

umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Natomiast pojęcie sekurytyzacji zawarte zostało w przepisach ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 1523 ze zm.) oraz w przepisach ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 2439 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 pkt 30-32 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi – ilekroć w ustawie jest mowa o:

puli wierzytelności – rozumie się przez to przynoszącą regularny dopływ kapitału grupę jednolitych rodzajowo wierzytelności, posiadanych i wyodrębnionych przez inicjatora sekurytyzacji, z których każda z wierzytelności stanowiących łącznie co najmniej 75% grupy przynosi regularny dopływ kapitału oraz każda wierzytelność spełnia kryteria określone w statucie funduszu (pkt 30);

inicjatorze sekurytyzacji – rozumie się przez to jednostkę samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą, zbywające funduszowi sekurytyzacyjnemu pulę wierzytelności albo zobowiązujące się do przekazywania funduszowi sekurytyzacyjnemu wszystkich świadczeń otrzymanych przez nie z określonej puli wierzytelności (pkt 31);

sekurytyzowanych wierzytelnościach – rozumie się przez to wierzytelności stanowiące przedmiot lokat funduszu sekurytyzacyjnego oraz wierzytelności wyodrębnione przez inicjatora sekurytyzacji albo inny podmiot, który zawarł z funduszem umowę zobowiązującą go do przekazywania funduszowi świadczeń uzyskanych w związku z tymi wierzytelnościami (pkt 32).

W literaturze istnieje wiele definicji „sekurytyzacji”, uzależnionych od przyjętego modelu. Można jednakże przyjąć, że sekurytyzacja wierzytelności to proces, podczas którego zostaje wydzielona określona pula wierzytelności, a następnie przekazana spółce specjalnego przeznaczenia (Special Purpose Vehicle, SPV), która następnie refinansuje zakupioną pulę wierzytelności przez emisję papierów wartościowych. Najważniejszym celem procesu sekurytyzacji jest pozyskanie kapitałów na prowadzenie dalszej działalności oraz rozwój. Wówczas najczęściej stosowana jest sekurytyzacja wierzytelności przyszłych, a więc takich, które jeszcze nie powstały, natomiast istnieją przesłanki ich prawnego i ekonomicznego ukonstytuowania się w przyszłości.

Ponadto odnosząc się do kompleksowości usług, podkreślić należy, iż co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Kwestia kompleksowości usług była rozstrzygana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przywołać można chociażby wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie  C-572/07, w którym stwierdzono, iż „każde świadczenie powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne” (również wyrok z dnia 21 lutego 2008 r. w sprawie C-425/06). Wyrok ten sformułował kryteria przesądzające o tym, kiedy występuje świadczenie złożone. Ma ono zatem miejsce w sytuacji, gdy (i) świadczenie pomocnicze nie stanowi celu samego w sobie, lecz stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej, (ii) poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny, (iii) kiedy nie istnieje możliwość nabywania danego świadczenia od podmiotów zewnętrznych, (iv) kiedy nie istnieje możliwość odrębnego fakturowania za daną czynność.

Państwa wątpliwości, w kwestii pytania nr 2, dotyczą ustalenia czy w opisanej transakcji sekurytyzacyjnej SPV będzie świadczyć na rzecz Banku usługę w rozumieniu ustawy o VAT, o kompleksowym charakterze, w ramach której, w szczególności, następuje nabycie przez SPV Wierzytelności Banku.

Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy ustawy o podatku od towarów i usług należy wskazać, że w niniejszej sprawie będzie miała miejsca kompleksowa transakcja obejmująca przelew Wierzytelności przez Bank na rzecz SPV.

Jak wskazano we wniosku, zgodnie z umową sprzedaży Werzytelności, która zostanie zawarta między Bankiem i SPV, Bank będzie przelewał na rzecz SPV poszczególne Werzytelności z Kredytów udzielanych przez Bank klientom, które spełnią określone warunki. Pierwsza transza Werzytelności zostanie przelana w dniu zawarcia umowy sprzedaży Werzytelności a kolejne transze będą przelewane później, aż do końca początkowego okresu określonego w umowie.

Przelewy poszczególnych transz będą dokonywane na zasadach i warunkach opisanych w umowie, czyli, w szczególności:

   - przelew każdej kolejnej transzy nastąpi w drodze sprzedaży Wierzytelności,

   - ustalona cena sprzedaży każdej z transz zostanie zapłacona przez SPV do Banku;

   - przedmiotem poszczególnych transz przelewu (sprzedaży) mogą być jedynie

   - Werzytelności obsługiwane terminowo na moment daty granicznej (cut-off date);

   - sprzedane Wierzytelności nie będą obejmować opłat i odsetek naliczonych do dnia sprzedaży; jednak prawo do odsetek i opłat naliczanych po dacie sprzedaży będzie przysługiwało SPV.

Jak wyjaśnili Państwo najważniejsze elementy planowanej Sekurytyzacji to:

   - emisja obligacji przez SPV, które sfinansują jej działalność i które zostaną objęte przez inwestora lub inwestorów. Środki zgromadzone z emisji obligacji SPV przekaże Bankowi tytułem zapłaty ceny za Werzytelności, a tym samym zapewni Bankowi środki finansowe.

   - oprócz emisji obligacji, o której mowa powyżej, SPV uzyska pożyczkę z Banku. Kwota tej pożyczki będzie znacznie niższa od wartości Wierzytelności przelanych przez Bank do SPV.

W tym miejscu należy wskazać, że transakcja sprzedaży wierzytelności wymaga analizy jaki rodzaj wierzytelności jest przedmiotem sprzedaży, tj. powinno skutkować oceną, czy przedmiotowe transakcje nie dotyczą tzw. wierzytelności trudnych, czyli takich, co do których istnieje poważna wątpliwość, że zostaną zaspokojone. Nabycie bowiem na własne ryzyko wierzytelności uznanych za trudne, których cena (niższa od wartości nominalnej) odzwierciedla faktyczną, ekonomiczną ich wartość, będzie pozostawało poza zakresem podatku od towarów i usług, co potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wyrok w sprawie C-93/10 GFKL Financial Services).

W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, że „Artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”. W pkt 25 ww. orzeczenia, Trybunał wskazał, że „Różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży nie stanowi bowiem wynagrodzenia za tego rodzaju usługę, lecz odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”.

Podkreślić należy, że ww. wyrok TSUE odwołuje się do wierzytelności „trudnych”, tj. wymagalnych, o wątpliwej perspektywie spłaty.

Jak wskazano we wniosku, zgodnie z umową, Wierzytelności będą przelewane na podstawie umowy sprzedaży Werzytelności na rzecz SPV jeszcze przed terminem wymagalności tych Wierzytelności oraz wynikających z nich odsetek. Wierzytelności objęte procesem Sekurytyzacji nie noszą znamion zagrożenia nieściągalnością, będą to wierzytelności obsługiwane terminowo.

Na dzień nabycia Wierzytelności przez Podmiot Zagraniczny (SPV) nie będą istnieć przesłanki do uznania Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością. W konsekwencji, w stosunku do sprzedawanych Wierzytelności na moment ich zbycia nie będzie prowadzone postępowanie egzekucyjne bądź sądowe. Nie można całkowicie wykluczyć, że postępowanie egzekucyjne/sądowe będzie prowadzone w stosunku do niektórych Wierzytelności w przyszłości ale Wierzytelności przeznaczone do sprzedaży do SPV są tak selekcjonowane, by ograniczyć to ryzyko. Sprzedawane będą bowiem jedynie takie Wierzytelności, które przejdą proces selekcji oparty o tzw. kryteria kwalifikowalności (ang. eligibility criteria). Kryteria te, jak wyżej wskazano, mają na celu maksymalne ograniczenie ryzyka, że dana Wierzytelność sprzedana do SPV okaże się w przyszłości wierzytelnością nieściągalną. Wierzytelności w dacie ich nabycia przez Spółkę z Irlandii (SPV) nie będą stanowić wierzytelności wymagalnych. Wierzytelności zostaną sprzedane po cenie równej kwocie ich kapitału. Strony nie przeprowadzą wyceny wartości rynkowej Wierzytelności ale na podstawie faktu, że Wierzytelności na moment sprzedaży nie są zagrożone nieściągalnością a nabywcy Wierzytelności będą przysługiwały odsetki oraz pożytki naliczane klientom (czyli podmiotom niepowiązanym) od daty zbycia, to można przyjąć, że cena sprzedaży Wierzytelności będzie odzwierciedlać ich wartość rynkową, co oznacza, że sprzedaż zostanie dokonana bez dyskonta. Jak jednak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Bank zapłaci SPV prowizję za pozyskanie środków finansowych wskutek dokonania sekurytyzacji, która będzie stanowiła wynagrodzenie za przeprowadzenie kompleksowej transakcji (zarówno przelewu pierwszej transzy Wierzytelności, jak i kolejnych transz).

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że w okolicznościach przedstawionych we wniosku, nie będą istniały przesłanki do uznania tych wierzytelności za zagrożone nieściągalnością, nie będzie dochodzić do nabycia wierzytelności tzw. trudnych.

W konsekwencji, przelewy Wierzytelności przez Bank do SPV, w ramach umowy sekurytyzacji, będą dokonane w ramach usługi świadczonej przez SPV na rzecz Banku, gdyż w jej rezultacie Bank uzyska od SPV finansowanie potrzebne do prowadzonej działalności gospodarczej. SPV wykona zatem na rzecz Banku kompleksową usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Wobec powyższego Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 2, jest prawidłowe

Państwa wątpliwości w kwestii objętej pytaniem nr 3 dotyczą uznania czy Bank będzie podatnikiem w odniesieniu do usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV i w konsekwencji, czy Bank będzie zobowiązany do rozpoznania tej transakcji, jako importu usług dla celów podatku VAT w Polsce.

Należy wskazać, że z przepisu art. 5 ust. 1 ustawy, regulującego zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynika, iż dla opodatkowania danej transakcji rozstrzygające znaczenie ma ustalenie miejsca świadczenia.

Wskazać należy, że miejsce świadczenia to nic innego jak miejsce opodatkowania danej czynności. Zatem, jego określenie ma istotne znaczenie dla prawidłowego ustalenia państwa, w którym powstanie obowiązek podatkowy z tytułu danej czynności.

Stosownie do art. 28a ustawy:

na potrzeby stosowania rozdziału 3 działu V ustawy, dotyczącego określania miejsca świadczenia usług:

 1) ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

 a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

 b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

 2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi ust. 2 art. 28b ustawy o VAT:

w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Natomiast w myśl art. 28b ust. 3 ustawy o VAT:

w przypadku, gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.

Do powołanej w art. 28b ust. 1 ustawy zasady ogólnej, ustawodawca przewidział szereg zastrzeżeń, wskazując szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług. Jednakże w przedmiotowej sprawie nie mają one zastosowania.

Z okoliczności sprawy wynika, że Bank jako usługobiorca -  jest polskim rezydentem podatkowym, nie posiada w Irlandii zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zagranicznego zakładu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ani nie posiada w tym kraju miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Bank jest i będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce.

Natomiast usługodawca – SPV - jest irlandzkim rezydentem podatkowym, nie posiada w Polsce siedziby ani zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie posiada również w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV jest podatnikiem podatku od wartości dodanej w Irlandii. SPV nie jest zarejestrowana w Polsce dla celów podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego, mając na uwadze, że Bank jest usługobiorcą usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV polegającej na nabywaniu Wierzytelności od Banku, miejscem świadczenia przedmiotowej usługi będzie Polska, jako kraj, w którym Bank – nabywca usługi ma siedzibę działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy o VAT:

przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy:

podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

 a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

 b) usługobiorcą jest:

   - w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,

   - w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,

   - w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy:

w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Jak wynika z opisu sprawy, SPV spełnia definicję podatnika, o której mowa w art. 28a ustawy. Zatem, stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia, a tym samym miejscem opodatkowania świadczonych przez SPV na rzecz Banku usług sekurytyzacji jest miejsce, w którym Banka posiada siedzibę działalności gospodarczej, tj. Polska. Przy tym Bank, jako zarejestrowany w Polsce czynny podatnik VAT, spełnia warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy.

Co więcej, skoro SPV posiada siedzibę w innym kraju, niż Polska oraz, jak wskazano we wniosku, nie posiada na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, spełniony jest również warunek określony w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy.

Zatem, Bank będzie zobowiązany, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, opodatkować świadczone przez SPV usługi sekurytyzacji, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa podatkowego. Nabycie przez Bank wskazanych usług sekurytyzacji od SPV stanowi dla Banku import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy.

Wobec tego Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 3, jest prawidłowe.

Dokonując oceny Państwa stanowiska w kwestii objętej pytaniem nr 4, należy wyjaśnić co następuje:

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Jak wynika z opisu sprawy, w zamian za pozyskanie środków finansowych wskutek dokonania Sekurytyzacji, Bank zapłaci SPV prowizję. Prowizja stanowić będzie wynagrodzenie za przeprowadzenie kompleksowej transakcji Sekurytyzacji obejmującej zarówno przelew pierwszej transzy Wierzytelności, który będzie miał miejsce na początku transakcji oraz przelewy kolejnych transz Wierzytelności, które nastąpią później w okresie początkowym.

SPV zawrze z Bankiem umowę o odpłatną obsługę Wierzytelności nabytych przez SPV.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania usług świadczonych na rzecz Banku przez SPV w ramach umowy sprzedaży Wierzytelności będzie kwota prowizji za przeprowadzenie kompleksowej transakcji Sekurytyzacji.

Tym samym Państwa stanowisko, w zakresie pytania nr 4, należało uznać za prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, objętej pytaniem nr 5, czy usługa świadczona przez SPV na rzecz Banku, o której mowa w pytaniu 2, będzie zwolniona z VAT.

Należy wyjaśnić, że zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku dla niektórych czynności.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38, 39, 40, 41 ustawy zwalnia się od podatku:

usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę – pkt 38;

usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę – pkt 39;

usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług – pkt 40;

usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 2286, z późn. zm.), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie – pkt 41.

Ponadto, jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy:

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2) usług doradztwa;

3) usług w zakresie leasingu.

W analizowanym przypadku charakter czynności wykonywanych przez SPV na rzecz Banku wskazuje, że w celu sfinansowania nabycia Wierzytelności, SPV dokona emisja obligacji, które sfinansują działalność i które zostaną objęte przez inwestora lub inwestorów. Środki zgromadzone z emisji obligacji SPV przekaże Bankowi tytułem zapłaty ceny za Werzytelności, a tym samym zapewni Bankowi środki finansowe.

Zatem istotą przedmiotowej transakcji będzie uzyskanie przez Bank finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności.

W konsekwencji, usługę świadczoną przez SPV polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Bankowi finansowania potraktować należy jako usługę w zakresie długów, która korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Do powyższej usługi nie mają zastosowania wyłączenia wskazane w art. 43 ust. 15 ustawy. Wskazany przepis wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia z VAT w zakresie „czynności ściągania długów, w tym factoringu”. Oznacza to, że opodatkowanie VAT przewidziano jedynie dla zdarzeń, z którymi wiąże się podejmowanie czynności mających na celu ściągnięcie długu, co nie ma miejsca w ramach ww. czynności.

Podsumowując, przelewy Wierzytelności przez Bank do SPV w ramach transakcji Sekurytyzacji będą wykonane w ramach usługi świadczonej przez SPV na rzecz Banku podlegającej zwolnieniu z podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Wobec powyższego Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 5, jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości, w kwestii objętej pytaneim nr 6, dotyczą ustalenia czy czynności obsługi Wierzytelności wykonywane przez Bank na rzecz SPV nie będą podlegały opodatkowaniu w Polsce.

Jak wynika z opisu sprawy strony określą zakres usługi obsługi Werzytelności świadczonej przez Bank na rzecz SPV w taki sposób, że usługi te będą polegać na obsłudze portfela kredytów, a w ich zakres wejdzie:

- wydawanie klientom zaświadczeń i udzielanie im wyjaśnień co do wierzytelności,

- prowadzenie rachunków i dokumentacji dotyczącej wierzytelności wraz z ewidencją analityczną kredytów,

- odbieranie wpłat od Dłużników,

- prowadzenie korespondencji z Dłużnikami,

- wysyłanie monitów,

przekazywanie wpłat z tytułu spłaty kredytów oraz odsetek i opłat na rachunek SPV.

Dzięki zawarciu umowy o powyższe usługi, klienci będą dokonywać spłat swoich zobowiązań z tytułu Wierzytelności do Banku, a Bank przekaże je do SPV (na rachunek bankowy należący do SPV). Zawarcie z Bankiem umowy o obsługę sekurytyzowanych Wierzytelności podyktowane będzie posiadaniem przez Bank wiedzy o udzielonych Kredytach oraz o Dłużnikach.

Ponadto, w umowie zostanie przewidziany mechanizm ustalania wartości wynagrodzenia za usługi obsługi Wierzytelności, w wysokości całości ewentualnych nadwyżek środków pieniężnych posiadanych przez SPV ponad Rezerwę. Strony ustalą ten mechanizm „z góry” i ujmą w umowach zawieranych w związku z zawarciem Transakcji zapisy opisujące ten mechanizm. W tym sensie, mechanizm ten po zawarciu Transakcji nie będzie uznaniowy i będzie niezależny od woli stron.

Rozpatrując zagadnienie objęte pytaniem nr 6, należy odnieść się do kompleksowości usług. Podkreślić należy, iż co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Usługa kompleksowa zawiera zatem kilka czynności (usług) opodatkowanych różnymi stawkami podatku VAT, z tym, że jedna z nich jest usługą główną, przeważającą, nadającą danej usłudze jej główny charakter, przy czym wszystkie zmierzają do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego wskazanej w umowie. Usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny należy zauważyć, że przypadku, gdy transakcja składa się z szeregu świadczeń, należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich są one dokonywane, celem określenia, czy ma miejsce dwa lub więcej świadczeń odrębnych, czy też jedno świadczenie złożone (kompleksowe).

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z dwoma odrębnymi czynnościami, z jednej strony dochodzi do realizacji sprzedaży wierzytelności, z drugiej strony dochodzi do świadczenia odrębnego jakim będzie obsługa wierzytelności, za którą będzie ustanowione odrębne wynagrodzenie.

Zatem czynności świadczone przez Bank w zakresie obsługi Wierzytelności stanowią samoistne czynności, które mogą być wykonywane niezależnie od wykonanej usługi sprzedaży wierzytelności.

Wobec powyższego mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz stan prawny należy stwierdzić, że czynności w zakresie obsługi Wierzytelności, będą stanowiły odrębne świadczenie od czynności sprzedaży wierzytelności.

Natomiast usługodawcą będzie Bank, a nabywcą usługi będzie SPV, tym samym miejscem świadczenia przedmiotowej usługi będzie Irlandia, jako kraj, w którym SPV – nabywca usługi ma siedzibę działalności gospodarczej.

Zatem Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 6, jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości, wyrażone w pytaniu nr 7, dotyczą kwestii czy zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa lub obowiązku odkupu będzie objęte zakresem art. 8 ustawy o VAT, będzie stanowić jeden z elementów usługi wskazanej w pytaniu 2.

Jak wynika z opisu sprawy, umowa sprzedaży Wierzytelności będzie zawierać zapis o możliwości zwrotnego przeniesienia określonych, uprzednio nabytych Wierzytelności, które spełniają kryteria określone w umowie sprzedaży Wierzytelności i regulować zasady takiego zwrotnego przeniesienia Wierzytelności na Bank.

Takie zwrotne przeniesienie będzie dotyczyło w szczególności Wierzytelności które wykazują opóźnienia w spłacie (tzn. Werzytelności, które po zawarciu umowy sprzedaży przestaną być terminowo regulowane przez klientów i opóźnienie w spłacie klienta osiągnie przyjętą w umowie liczbę dni) - w takiej sytuacji mechanizm zwrotnego przeniesienia Werzytelności będzie służył uwolnieniu SPV od Wierzytelności, które nie są regulowane terminowo (na jego mocy, Wierzytelności te zostaną przeniesione do Banku).

Zwrotne przeniesienie może mieć również na celu odkupienie wszystkich pozostałych w SPV Werzytelności (tzw. zakończenie transakcji).

Przeniesienie nastąpi w drodze sprzedaży za cenę równą kwocie nominału pozostającego do spłaty (zapadłego oraz niezapadłego).

Jak wyjaśnili Państwo czynność zwrotnego przeniesienia wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy będzie czynnością ściśle powiązaną z transakcją sekurytyzacji opisaną w przedmiotowym wniosku.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz stan prawny należy stwierdzić, że SPV będzie świadczyła na rzecz Banku w ramach Sekurytyzacji usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w zakresie których, w szczególności, następować będzie nabycie przez SPV Wierzytelności Banku, a także, w odniesieniu do niektórych Wierzytelności, może nastąpić zwrotne przeniesienie tych Wierzytelności przez SPV na Bank w drodze sprzedaży (odkup).

W konsekwencji, zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Banku na mocy określonego w umowie prawa lub obowiązku odkupu będzie dokonane w ramach kompleksowej usługi sekurytyzacji świadczonej przez SPV na rzecz Banku i tym samym będzie objęte zakresem podatku od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 7, jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług, natomiast ocena Państwa stanowiska w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musicie się Państwo zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Macie Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

         albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA)

                    albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), za pośrednictwem systemu teleinformatycznego e-Urząd Skarbowy na stronie: https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/ (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA) będąc użytkownikiem/wyznaczając użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym.

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).