Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT transakcji zbycia zespołu składników majątku - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.662.2022.2.MN

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 22 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.662.2022.2.MN

Temat interpretacji

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT transakcji zbycia zespołu składników majątku

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT transakcji zbycia zespołu składników majątku. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 grudnia 2022 r. (wpływ 2 grudnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest jedną z szeregu spółek, które należą do grupy spółek X tworzonej zarówno przez spółki prawa polskiego, jak też przez spółki prawa niemieckiego.

Sam Wnioskodawca jest spółką komandytową, w której komandytariuszem jest niemiecka spółka X, zaś komplementariuszem jest polska spółka W. sp. z o.o. Obok niej na terytorium Polski działa również spółka o nazwie B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa, w której komandytariuszem jest również niemiecka spółka X, zaś komplementariuszem jest polska spółka W.sp. z o.o.

Zarówno Wnioskodawca, jak też spółka B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa prowadzą działalność produkcyjną w częściowo pokrywających się obszarach. Tego rodzaju sytuacja jest nieracjonalna zarówno ekonomicznie, jak też z punktu widzenia zasad zarządzania.

Wobec powyższego rozważane jest dokonanie stosownych zmian, które doprowadza do powstania bardziej racjonalnej struktury. Zmiany te miałyby doprowadzić do tego, że spółka B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa prowadziłaby całą działalność produkcyjną, którą prowadzą obecnie obie spółki, oraz działalność handlową polegającą na sprzedaży towarów dla spółek grupy X, zaś Wnioskodawca prowadziłaby jedynie działalność handlową polegająca na sprzedaż towarów na terytorium Polski. W celu doprowadzenia do takiego stanu rozważa się przeniesienie przez Wnioskodawcę całego majątku związanego z działalnością produkcyjną oraz działalnością handlową polegającą na sprzedaży towarów dla spółek grupy X. W konsekwencji u Wnioskodawcy pozostałby jedynie majątek związany ze sprzedażą towarów na terytorium kraju. Owo przeniesienie majątku odbędzie się albo poprzez sprzedaż przez Wnioskodawcę posiadanego majątku, albo też poprzez wniesienie go do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa i wskutek tego objęcie udziału w tej ostatniej spółce.

Spółka będąca Wnioskodawcą ma rozbudowana strukturę organizacyjną w ramach której występuje kilka działów, w tym trzy działy sprzedaży podległe szefowi do spraw sprzedaży. Ponadto, w ramach działów podległych dyrektorowi do spraw łańcucha dostaw występuje dział noszący nazwę działu obsługi klienta korporacyjnego, który zajmuje się sprzedażą towarów dla spółek grupy X. Księgowość Wnioskodawcy jest prowadzona w ten sposób, że w jej ramach możliwe jest ustalenie dochodu przypadającego na działalność handlową oraz łącznie na działalność produkcyjną i działalność związana ze sprzedażą w ramach grupy X. Przychody ze sprzedaży są przypisywane odrębnie do działalności związanej ze sprzedażą krajową oraz do działalności związanej z działalnością produkcyjną i sprzedażą w ramach Grupy X, co jest możliwe dzięki utworzeniu dla nich odrębnych kont analitycznych. Z kolei wszystkie koszty związane bezpośrednio z prowadzeniem działalności przez dział sprzedaży krajowej są księgowane są kontach wyodrębnionych w oparciu o poszczególne miejsca powstawania kosztów (MPK). W ramach tych MPK na odpowiednich kontach księgowane są koszty związane z prowadzeniem działalności sprzedaży krajowej (np. wynagrodzenia, szkolenia, uczestnictwo w targach, materiały marketingowe itp.). Z kolei koszty tzw. działów usługowych (np. księgowości, informatyki, działu personalnego) alokowane są do obszaru działalności sprzedaży krajowej wg zastosowanego klucza alokacji. Kluczem tym jest procentowy udział sprzedaży krajowej w ogólnej wartości sprzedaży. Stąd też, mimo tego, że nie jest prowadzona odrębna księgowość dla działu sprzedaży, dzięki tak prowadzonej ewidencji przychodowo-kosztowej Wnioskodawcy jest w stanie w każdym miesiącu podać wynik finansowy działu sprzedaży krajowej.

Wszystkie działy, poza wskazanymi wyżej trzema działami sprzedaży podlegającymi szefowi do spraw sprzedaży oraz działem obsługi klienta korporacyjnego podlegającym dyrektorowi do spraw łańcucha dostaw, są bezpośrednio lub pośrednio powiązane z działalnością produkcyjną Wnioskodawcy. W związku z tym w ramach opisanej wyżej operacji, przedmiotem sprzedaży lub wniesienia majątku do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa będzie majątek wszystkich działów, poza trzema działami sprzedaży podległymi szefowi do spraw sprzedaży.

W ramach wskazanych operacji zostaną przejęte przez spółkę B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa nie tylko opisane wyżej składniki majątkowe, lecz również wszystkie zobowiązania niepieniężne, w szczególności zaś zobowiązania wynikające z umów sprzedaży produktów. Natomiast nie zostaną przeniesione powstałe do dnia przeprowadzenia operacji zobowiązania pieniężne wynikające z umów, w ramach których zostały nabyte surowce lub materiały.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że zasadniczo, planowane jest wniesienie przez Wnioskodawcę do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa jej majątku tytułem wkładu i wskutek tego objęcie udziału w tej ostatniej spółce.

Jak wynika ze złożonego wniosku o wydanie interpretacji, w oparciu o posiadany majątek Wnioskodawcy prowadzi działalność produkcyjną. Właśnie ten majątek zostanie wniesiony do spółki, co oznacza, że przedmiotem transakcji będzie majątek służący do realizacji zadań gospodarczych, a tym samym mógłby stanowić samodzielne przedsiębiorstwo realizujące zadania gospodarcze.

Planowane jest również przeniesienie do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa zorganizowanego działu noszącego nazwę działu obsługi klienta korporacyjnego, który zajmuje się sprzedażą towarów dla spółek grupy X. Także on stanowi zorganizowany w ramach działu sprzedaży zespół składników, w oparciu o który są realizowane wskazane wyżej zadania. Po przeniesieniu do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa będzie on pełnił takie same funkcje gospodarcze, jak w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy.

Jak wskazano we wniosku o interpretację, struktura przedsiębiorstwa Wnioskodawcy jest rozbudowana. W jego strukturze organizacyjnej występuje osiem działów głównych podległych dyrektorowi naczelnemu. Produkcja odbywa się w dziale produkcji, który dzieli się na poszczególne poddziały. Natomiast działalność handlowa odbywa się w ramach działu sprzedaży, w którym jeden z poddziałów zajmuje się sprzedażą wewnętrzną, o której jest mowa we wniosku, zaś pozostałe poddziały zajmują się sprzedażą zewnętrzną. Pozostałe wydzielone organizacyjnie działy wykonują działalność na rzecz obu wskazanych wyżej działów.

Jak wynika z wniosku o wydanie interpretacji, przedmiotem transakcji ma być dział produkcji, poddział działu sprzedaży zajmujący się sprzedażą wewnętrzną oraz wszystkie pozostałe działy wyodrębnione w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. W konsekwencji przedmiotem sprzedaży będzie siedem działów wyodrębnionych w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy oraz poddział sprzedaży wewnętrznej, wyodrębniony organizacyjnie w ramach działu sprzedaży.

Wskazano wyżej, że w ramach przedsiębiorstwa wyodrębniono 8 działów. Owo wyodrębnienie nastąpiło ze względu na funkcje spełniane w przedsiębiorstwie (działalność produkcyjna, handlowa, zaopatrzenie, laboratoria wzorcujące, sprawy personalne, obsługa finansowo-księgowa). Każdym z wyodrębnionych organizacyjnie i funkcjonalnie działów oraz poddziałów kieruje właściwy kierownik.

Jak wskazano we wniosku, poszczególne działy przedsiębiorstwa nie są wyodrębnione finansowa (nie stanowią zakładów samobilansujących). Jednakże w oparciu o system kont analitycznych możliwe jest ustalenie wyniku finansowego działu produkcyjnego oraz działu sprzedaży.

W dotychczas działającym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, majątek jest wykorzystywany dla dwóch wskazanych we wniosku o wydanie interpretacji rodzajów działalności gospodarczej. Ten stan nie ulegnie zmianie do chwili przeprowadzenia transakcji, co oznacza, że majątek będący przedmiotem transakcji będzie wystarczał dla dalszego prowadzenia działalności w spółce spółki B.spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa.

W związku z tym, że nastąpi przejście zakładu pracy na nowy podmiot, wstąpi on w stosunki pracy ze wszystkimi pracownikami przenoszonych działów i poddziału.

Jak wskazano we wniosku o interpretację, spółka B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa będzie prowadziła działalność w zakresie, w jakim Wnioskodawca prowadzi działalność w oparciu o majątek, który ma zostać przeniesiony na ten podmiot.

Pytanie

1.Czy sprzedaż spółce WI. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa przez wnioskodawczynię całego jej majątku, poza majątkiem trzech działów sprzedaży podległych szefowi do spraw sprzedaży, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.Czy wniesienie do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa przez wnioskodawczynię całego jej majątku, poza majątkiem trzech działów sprzedaży podległych szefowi do spraw sprzedaży, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy ani sprzedaż, ani też wniesienie przez niego do spółki B. Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa majątku, poza majątkiem trzech działów sprzedaży podległych szefowi do spraw sprzedaży, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podstawą prawną takiego wniosku jest przepis art. 6 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 27a ustawy o podatku od towarów i usług.

Pierwszy z tych przepisów stanowi, że przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast drugi z przepisów stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Przedmiotem sprzedaży przez Wnioskodawcę lub wniesienia przez niego do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa jest taka część majątku, która jest zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27a ustawy o podatku od towarów i usług. Jest ona bowiem wyodrębniona organizacyjnie w ramach szeregu działów Wnioskodawcy, które podlegają odrębnym dyrektorom. Przy tym wszystkie planowane do sprzedaży lub wniesienia do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa są ze sobą powiązane, służąc realizacji zadań gospodarczych polegających na produkcji wyrobów.

Wszystkie te działy są oddzielone finansowo od działów, które nie zostaną przeniesione na spółkę B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa, bowiem w oparciu o prowadzoną rachunkowość można im przypisać określony wynik finansowy. Faktu tego nie zmienia okoliczność, że w jakiejś części ustalenie tego wyniku odbywa się szacunkowo, czy też statystycznie, poprzez ustalanie części kosztów w oparciu o klucz alokacji, którym jest procentowy udział sprzedaży krajowej w ogólnej wartości sprzedaży.

Na przedstawioną wyżej ocenę nie może również wpłynąć to, że na spółkę B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa nie przejdą zobowiązania pieniężne.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT :

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy :

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jednocześnie art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.

Aport to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aporty pieniężne), rzeczy lub prawa (aporty rzeczowe) oraz umiejętności, kompetencje techniczne czy zawodowe.

Wniesienie aportu (wkładu niepieniężnego) do spółki prawa handlowego lub cywilnego spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów, zawartej w art. 5 ust. 1 ustawy, a tym samym w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy, uznawane jest za sprzedaż, ponieważ dostawa ta odbywa się za wynagrodzeniem (wniesienie aportu spełnia przymiot odpłatności, istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów a otrzymanym wynagrodzeniem w formie wyrażonych pieniężnie udziałów), a jej efektem jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT stanowi:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o  zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

-zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

-faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że – w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto, w wyroku z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. I FSK 1586/11 NSA zauważył, że „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (…) Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”.

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Wnioskodawca obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu planowanego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca (Spółka) jak też spółka B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa prowadzą działalność produkcyjną w częściowo pokrywających się obszarach.

Rozważane jest dokonanie stosownych zmian, które doprowadza do tego, że spółka B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa prowadziłaby całą działalność produkcyjną, którą prowadzą obecnie obie spółki, oraz działalność handlową polegającą na sprzedaży towarów dla spółek grupy X, zaś Wnioskodawca prowadziłby jedynie działalność handlową polegająca na sprzedaż towarów na terytorium Polski. W celu doprowadzenia do takiego stanu rozważa się przeniesienie przez Wnioskodawcę całego majątku związanego z działalnością produkcyjną oraz działalnością handlową polegającą na sprzedaży towarów dla spółek grupy X. Owo przeniesienie majątku odbędzie się albo poprzez sprzedaż przez Wnioskodawcę posiadanego majątku, albo też poprzez wniesienie go do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa i wskutek tego objęcie udziału w tej ostatniej spółce.

Przedmiotem zbycia będzie siedem działów wyodrębnionych w ramach przedsiębiorstwa wnioskodawczyni oraz poddział sprzedaży wewnętrznej, wyodrębniony organizacyjnie w ramach działu sprzedaży.

Wszystkie działy, poza wskazanymi wyżej trzema działami sprzedaży podlegającymi szefowi do spraw sprzedaży oraz działem obsługi klienta korporacyjnego podlegającym dyrektorowi do spraw łańcucha dostaw, są bezpośrednio lub pośrednio powiązane z działalnością produkcyjną Wnioskodawcy. W związku z tym w ramach opisanej wyżej operacji, przedmiotem sprzedaży lub wniesienia majątku do spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa będzie majątek wszystkich działów, poza trzema działami sprzedaży podległymi szefowi do spraw sprzedaży.

W ramach wskazanych operacji zostaną przejęte przez spółkę B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa nie tylko opisane wyżej składniki majątkowe, lecz również wszystkie zobowiązania niepieniężne, w szczególności zaś zobowiązania wynikające z umów sprzedaży produktów.

W dotychczas działającym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, majątek mający być przedmiotem transakcji, jest wykorzystywany dla dwóch wskazanych we wniosku o wydanie interpretacji rodzajów działalności gospodarczej. Ten stan nie ulegnie zmianie do chwili przeprowadzenia transakcji, co oznacza, że majątek będący przedmiotem transakcji będzie wystarczał dla dalszego prowadzenia działalności w spółce spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa.

W związku z tym, że nastąpi przejście zakładu pracy na nowy podmiot, wstąpi on w stosunki pracy ze wszystkimi pracownikami przenoszonych działów i poddziału.

Wątpliwości Wnioskodawcy przy tak przedstawionym opisie sprawy dotyczą kwestii wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT transakcji zbycia zespołu składników majątku.

Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że opisany zespół składników majątkowych mający być przedmiotem zbycia cechuje się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym i na dzień dokonania opisanej transakcji mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane w tym zakresie zadania.

Za wyodrębnieniem organizacyjnym i funkcjonalnym tego zespołu przemawia fakt, że – jak wskazali Państwo – struktura przedsiębiorstwa wnioskodawcy jest rozbudowana. W jego strukturze organizacyjnej występuje osiem działów głównych podległych dyrektorowi naczelnemu. Produkcja odbywa się w dziale produkcji, który dzieli się na poszczególne poddziały. Natomiast działalność handlowa odbywa się w ramach działu sprzedaży, w którym jeden z poddziałów zajmuje się sprzedażą wewnętrzną, o której jest mowa we wniosku, zaś pozostałe poddziały zajmują się sprzedażą zewnętrzną. Pozostałe wydzielone organizacyjnie działy wykonują działalność na rzecz obu wskazanych wyżej działów. Wyodrębnienie tych ośmiu działów nastąpiło ze względu na funkcje spełniane w przedsiębiorstwie (działalność produkcyjna, handlowa, zaopatrzenie, laboratoria wzorcujące, sprawy personalne, obsługa finansowo-księgowa). Każdym z wyodrębnionych organizacyjnie i funkcjonalnie działów oraz poddziałów kieruje właściwy kierownik.

Wydzielony zespół składników majątkowych będzie również w istniejącym przedsiębiorstwie wyodrębniony finansowo o czym świadczy to, że jak wskazano we wniosku, księgowość Wnioskodawcy jest prowadzona w ten sposób, że w jej ramach możliwe jest ustalenie dochodu przypadającego na działalność handlową oraz łącznie na działalność produkcyjną i działalność związana ze sprzedażą w ramach grupy X. Przychody ze sprzedaży są przypisywane odrębnie do działalności związanej ze sprzedażą krajową oraz do działalności związanej z działalnością produkcyjną i sprzedażą w ramach Grupy X, co jest możliwe dzięki utworzeniu dla nich odrębnych kont analitycznych. Z kolei wszystkie koszty związane bezpośrednio z prowadzeniem działalności przez dział sprzedaży krajowej są księgowane na kontach wyodrębnionych w oparciu o poszczególne miejsca powstawania kosztów (MPK). W ramach tych MPK na odpowiednich kontach księgowane są koszty związane z prowadzeniem działalności sprzedaży krajowej (np. wynagrodzenia, szkolenia, uczestnictwo w targach, materiały marketingowe itp.). Z kolei koszty tzw. działów usługowych (np. księgowości, informatyki, działu personalnego) alokowane są do obszaru działalności sprzedaży krajowej wg zastosowanego klucza alokacji. Kluczem tym jest procentowy udział sprzedaży krajowej w ogólnej wartości sprzedaży. Stąd też, mimo tego, że nie jest prowadzona odrębna księgowość dla działu sprzedaży, dzięki tak prowadzonej ewidencji przychodowo-kosztowej są Państwo w stanie w każdym miesiącu podać wynik finansowy działu sprzedaży krajowej.

Przedstawiając opis planowanego zdarzenia przyszłego podali Państwo, że majątek będący przedmiotem transakcji będzie wystarczał dla dalszego prowadzenia działalności w spółce spółki B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa.

Analiza zaprezentowanego opisu sprawy w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE, prowadzi do wniosku, że w analizowanej sprawie zostaną spełnione wszystkie wskazane powyżej przesłanki do uznania składników materialnych i niematerialnych, mających być przedmiotem transakcji, za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy. Wynika to z faktu, że ww. składniki – jak wskazuje opis zdarzenia przyszłego – są w Państwa istniejącym przedsiębiorstwie wyodrębnione z jego majątku na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej. Fakt wyłączenia z transakcji zobowiązań pieniężnych (wynikających z umów w ramach których zostały nabyte surowce lub materiały) związanych z dotychczasową działalnością Działów które mają być przedmiotem zbycia nie wyklucza uznania, że będzie zachodzić czynność dostawy zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Istotne jest jednak, aby przedmiotem dostawy były bezwzględnie te elementy, które umożliwiają nabywcy – spółce przejmującej kontynuowanie działalności gospodarczej. W przedmiotowej sprawie Spółka przy pomocy nabywanych składników będzie kontynuować działalność, którą realizują Państwo w zakresie produkcji oraz sprzedaży w ramach grupy za pośrednictwem istniejących dotychczas w strukturze Spółki wskazanych działów produkcji oraz poddziału sprzedaży

W konsekwencji uznania opisanego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, planowana czynność nie będzie – zgodnie z cytowanym powyżej art. 6 pkt 1 ustawy o VAT – podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wskazać należy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego (zdarzeniu przyszłym), bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, jak również w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).