Nieuznanie Sprzedających za podatników podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

12 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 12 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych związanych z dostawą nieruchomości.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

• Pan AP

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

• Pani BP

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca był współwłaścicielem nieruchomości gruntowej, zwanej dalej nieruchomością, na zasadach ustawowej wspólności majątkowej, wraz z zainteresowanym niebędącym stroną postępowania (zwanym dalej uczestnikiem).

Dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta nr (...). W dziale I-O księgi wieczystej nieruchomości:

• sposób korzystania z nieruchomości opisano jako: „Rola, łąka, rów”,
• powierzchnię nieruchomości wskazano na 0,59 ha.

Wnioskodawca i uczestnik nabyli nieruchomość na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego 6 września 2000 roku. Dla nieruchomości uchwałą Rady Miasta i Gminy (...) nr (...) z 31 stycznia 2019 roku został uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego. W planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczenie nieruchomości opisano jako: „tereny zabudowy usługowej, teren drogi publicznej dojazdowej, teren obiektów produkcyjnych, składów oraz zabudowy usługowej, teren zabudowy mieszkaniowej wraz z zabudową usługową, teren drogi publicznej klasy dojazdowej oraz teren dróg wewnętrznych pieszo-rowerowych”.

Wnioskodawcy:

• nie występowali o wydanie dla nieruchomości miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
• nie występowali o wydanie dla nieruchomości decyzji o warunkach zabudowy,
• nie występowali o wydanie decyzji o dokonaniu podziału geodezyjnego działki stanowiącej nieruchomość,
• nie podejmowali czynności zmierzających do doprowadzenia do nieruchomości instalacji wodociągowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, ani też jakiejkolwiek innej instalacji służącej do przesyłania wody, paliwa lub energii.

Na mocy umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego 9 sierpnia 2022 roku wnioskodawca i uczestnik sprzedali nieruchomość w drodze umowy sprzedaży. Na mocy umowy sprzedaży wnioskodawca i uczestnik przenieśli na nabywcę własność nieruchomości w zamian za cenę sprzedaży. Od chwili nabycia nieruchomości na podstawie umowy darowizny 6 września 2000 roku do momentu zbycia nieruchomości 9 sierpnia 2022 roku, wnioskodawca oraz uczestnik:

• nie prowadzili działalności gospodarczej o której mowa treści art. 15 ust. 2 uptu,
• nie byli zarejestrowani jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług,
• nie wykorzystywali nieruchomości do jakiejkolwiek działalności produkcyjnej, handlowej, usługowej, rolniczej, do pozyskiwania zasobów naturalnych, ani też nie wykorzystywali nieruchomości w żaden inny sposób do celów zarobkowych,
• nie podejmowali jakichkolwiek działań zmierzających do pozyskania nabywcy zainteresowanego zakupem nieruchomości, w szczególności nie zamieszczali ogłoszeń reklamowych w portalach internetowych gazetach, radio, telewizji.

W okresie poprzedzającym sprzedaż nieruchomości, wnioskodawca i uczestnik umożliwiali nieodpłatnie osobie trzeciej skoszenie rosnącej na nieruchomości trawy i zabranie w celu wykorzystania na potrzeby tej osoby. Wnioskodawca i uczestnik nie otrzymywali w związku z tym żadnego świadczenia wzajemnego.

Przed zawarciem umowy sprzedaży, wnioskodawca i uczestnik udzielili nabywcy pełnomocnictwa do uzyskania zaświadczeń o niezaleganiu z tytułu płatności zobowiązań publicznoprawnych oraz pełnomocnictwa do zapoznania się z aktami księgi wieczystej nieruchomości. Wnioskodawca i uczestnik nie udzielili nabywcy pełnomocnictwa do jakichkolwiek czynności prawnych dotyczących nieruchomości, w szczególności nie udzielili pełnomocnictwa do występowania o jakiekolwiek zgody czy zezwolenia do organów administracji publicznej.

Pytanie

Czy zbycie nieruchomości w drodze umowy sprzedaży stanowi odpłatną dostawę towaru skutkującą powstaniem wobec wnioskodawcy i uczestnika obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca i uczestnik prezentują stanowisko, zgodnie z którym zbycie nieruchomości w drodze umowy sprzedaży nie stanowi odpłatnej dostawy towaru skutkującej powstaniem wobec wnioskodawcy i uczestnika obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 uptu, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do treści art. 2 pkt 6 uptu, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W myśl art. 7 ust. 1 uptu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Należy zatem stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanych wyżej przepisów i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 uptu, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji sprzedaż prawa własności gruntu stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 uptu.

Należy podkreślić, że opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu na podstawie przepisu art. 5 ust. 1 uptu i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zostanie dokonana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 uptu, działającą w takim charakterze.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 uptu, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza – według ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przytoczone powyżej regulacje stanowią odzwierciedlenie art. 9 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L 2006 Nr 347 str. 1; dalej: dyrektywa VAT), zgodnie z treścią którego „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się zwłaszcza wykorzystywanie w sposób ciągły majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług – w świetle powyższych przepisów – jak już wskazano jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (vide m.in.: wyrok NSA z 24 kwietnia 2007 r., sygn. akt I FSK 603/06, wyrok WSA w Warszawie z 21 lutego 2007 r. sygn. akt III SA/WA 4176/06, wyrok WSA w Warszawie z 2 kwietnia 2008 r., sygn. akt III SA/WA 45/08).

Co do zasady nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów należy zauważyć, że dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Jednym z elementów, który należy poddać ocenie przy kwalifikacji danego podmiotu jako podatnika, jest zamiar wykorzystania nabywanego towaru lub usługi. Zasada ta nabiera szczególnego znaczenia w przypadku podmiotów, u których wyróżnić można zarówno sferę profesjonalną (polegającą na samodzielnym prowadzeniu działalności gospodarczej), jak i prywatną – w ramach której dany podmiot może być wyłącznie konsumentem, pozostającym poza systemem podatku od towarów i usług. O ile wydzielenie sfery prywatnej, osobistej, nieprofesjonalnej w przypadku np. spółek prawa handlowego jest niemożliwe, o tyle w przypadku osób fizycznych staje się konieczne – gdyż każda osoba fizyczna w sposób naturalny taką sferę posiada. Wspólnotowy prawodawca dostrzega tę konieczność i daje jej wyraz w sformułowaniu przepisów dyrektywy VAT. Zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. a dyrektywy VAT dany podmiot dokonujący odpłatnej dostawy towaru będzie podatnikiem, jednakże wyłącznie pod warunkiem, że działa w charakterze podatnika dokonując tej dostawy.

W zakresie ustalenia statusu podmiotu dokonującego sprzedaży nieruchomości wypowiedział się NSA w uchwale siedmiu sędziów z 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07) wskazując na kryteria, jakimi należy kierować się przy określaniu czy w danym przypadku mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, czy też z zarządem majątkiem prywatnym. Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku VAT wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Zdaniem NSA „(...) przepisy art. 15 ust 1 i 2 uptu powinny być rozumiane w ten sposób że warunkiem sine qua non uznania że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód”. Zatem w opinii NSA „ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług”. W niniejszym przypadku istotne znaczenie mają tezy przedstawione przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej także: TSUE) w wyroku z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz E.K. i H.J-K przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie  (C-181/10) – ECU: EU:C:2011:589. W powołanym orzeczeniu TSUE uznał, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”. Trybunał zwrócił także uwagę, iż inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia. Działania takie, w ocenie TSUE, nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.

Zatem jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W ocenie TSUE dostawę gruntu należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywanym, prawa własności. W przypadku, gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem – zbycie działki budowlanej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W następstwie powołanego judykatu TSUE, w orzecznictwie NSA ukształtowała się ugruntowana linia orzecznicza, zgodnie z którą przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomości należy uwzględniać czynności podejmowane na poszczególnych etapach aktywności sprzedającego w ich całokształcie. Nade wszystko należy mieć na względzie te elementy, które łączą się z nakładami inwestycyjnymi wykraczającymi poza standardowe działania zarządu majątkiem prywatnym. To, czy dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wybudowanie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z tych okoliczności (vide: wyrok NSA z 6 lipca 2018 r., sygn. akt I FSK 1419/16, wyrok NSA z 9 maja 2014 r., sygn. akt I FSK 811/13, wyrok NSA z 29 kwietnia 2014 r., sygn. akt 621/13, wyrok NSA z 17 stycznia 2013 r., sygn. akt I FSK 239/12).

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca i Uczestnik:

• nie podejmowali działań w celu zmiany formalnoprawnego statusu nieruchomości w celu podniesienia jej atrakcyjności i rynkowej wartości, w szczególności nie występowali o wydanie dla nieruchomości miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie występowali o wydanie dla nieruchomości decyzji o warunkach zabudowy, oraz nie występowali o wydanie decyzji o dokonaniu podziału geodezyjnego działki stanowiącej nieruchomość,
• nie podejmowali czynności zmierzających do zmiany stanu nieruchomości w celu podniesienia jej atrakcyjności i rynkowej wartości, w szczególności nie podejmowali działań w celu doprowadzenia do nieruchomości instalacji wodociągowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, ani też jakiejkolwiek innej instalacji służącej do przesyłania wody, paliwa lub energii,
• nie podejmowali działań zmierzających do znalezienia nabywcy nieruchomości.

Wnioski:

• Wnioskodawca i uczestnik nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 uptu, w tym także nie dokonali sprzedaży nieruchomości w ramach takiej działalności,,
• nie posiadają statusu podatników podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 uptu,
• zbycie nieruchomości w drodze umowy sprzedaży nie stanowi odpłatnej dostawy towaru skutkującej powstaniem wobec wnioskodawcy i uczestnika obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku wspólnym jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Według art. 2 pkt 22 ustawy,

Zatem w świetle przytoczonych powyżej przepisów nieruchomości gruntowe (działki i udziały w działkach) spełniają definicję towarów określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntu istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży przedmiotowej działki, podjęli Państwo aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Państwa za podmioty prowadzące działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatników podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że sprzedali Państwo nieruchomość gruntową, która była Państwa współwłasnością na zasadach ustawowej wspólności majątkowej. 

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy zbycie nieruchomości w drodze umowy sprzedaży stanowi odpłatną dostawę towaru skutkującą powstaniem wobec Państwa obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

W celu wyjaśnienia Państwa wątpliwości należy przeanalizować całokształt działań, jakie podjęli Państwo w odniesieniu do nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży i ustalić, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży, spełniają Państwo przesłanki do uznania Państwa za podatników podatku od towarów i usług.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Należy wskazać, że kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym, zgodnie z którym:

W myśl art. 155 Kodeksu cywilnego:

Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w przedmiotowej sytuacji nie występują okoliczności, które wskazują, że sprzedaż przez Państwa nieruchomości gruntowej, należy uznać za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, która skutkuje uznaniem Państwa za podatników podatku od towarów i usług.

Znaczenie dla przedmiotowej sprawy ma analiza całokształtu działań jakie podjęli Państwo w odniesieniu do przedmiotowej działki przez cały okres posiadania. Przedmiotem sprzedaży była nieruchomość gruntowa, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), którą nabyli Państwo na podstawie umowy darowizny w 2000 r. Wskazali Państwo, że nie występowali o wydanie dla nieruchomości miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie występowali o wydanie dla nieruchomości decyzji o warunkach zabudowy, nie występowali o wydanie decyzji o dokonaniu podziału geodezyjnego działki stanowiącej nieruchomość, nie podejmowali czynności zmierzających do doprowadzenia do nieruchomości instalacji wodociągowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, ani też jakiejkolwiek innej instalacji służącej do przesyłania wody, paliwa lub energii.

Od chwili nabycia nieruchomości do momentu zbycia nieruchomości 9 sierpnia 2022 roku nie prowadzili Państwo działalności gospodarczej, nie byli zarejestrowani jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług, nie wykorzystywali nieruchomości do jakiejkolwiek działalności produkcyjnej, handlowej, usługowej, rolniczej, do pozyskiwania zasobów naturalnych, ani też nie wykorzystywali nieruchomości w żaden inny sposób do celów zarobkowych, nie podejmowali także jakichkolwiek działań zmierzających do pozyskania nabywcy zainteresowanego zakupem nieruchomości, w szczególności nie zamieszczali ogłoszeń reklamowych w portalach internetowych gazetach, radio, telewizji.

W okresie poprzedzającym sprzedaż nieruchomości, umożliwiali Państwo nieodpłatnie osobie trzeciej skoszenie rosnącej na nieruchomości trawy i zabranie w celu wykorzystania na potrzeby tej osoby, jednak nie otrzymywali Państwo w związku z tym żadnego świadczenia wzajemnego.

Przed zawarciem umowy sprzedaży, udzielili Państwo nabywcy pełnomocnictwa do uzyskania zaświadczeń o niezaleganiu z tytułu płatności zobowiązań publicznoprawnych oraz pełnomocnictwa do zapoznania się z aktami księgi wieczystej nieruchomości. Nie udzielili Państwo nabywcy pełnomocnictwa do jakichkolwiek czynności prawnych dotyczących nieruchomości, w szczególności nie udzielili pełnomocnictwa do występowania o jakiekolwiek zgody czy zezwolenia do organów administracji publicznej.

Mając na uwadze podjęte przez Państwa działania nie można uznać, że działania te stanowiły ciąg zdarzeń przesądzających o uznaniu dokonanej sprzedaży nieruchomości za prowadzenie działalności gospodarczej. W niniejszej sprawie brak jest więc przesłanek pozwalających uznać Państwa, w zakresie sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, za podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

Odnosząc się zatem do sprzedaży przedmiotowej nieruchomości stwierdzić należy, że podjęte przez Państwa czynności nie wykraczały poza zakres zarządu majątkiem prywatnym i nie stanowiły działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Jak wynika z opisu sprawy nie dokonywali Państwo czynności typowych dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami, wykonywanych przez handlowców. Brak jest przesłanek zawodowego, tj. stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności, co przesądzałoby o tym, że zbycie przez Państwa opisanej nieruchomości podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji zbycie przedmiotowej nieruchomości nie skutkuje uznaniem Państwa za podatników podatku VAT zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan AP (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA). 

Podstawa prawna dla wydania interpretacji