Brak prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji. - Interpretacja - 0112-KDIL3.4012.370.2022.1.AK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 10 listopada 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.370.2022.1.AK

Temat interpretacji

Brak prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: „Gmina”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty obejmujących sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

W ramach realizacji ww. zadań Gmina planuje realizację inwestycji pn. (…) (dalej: „Inwestycja”) dofinansowanej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w ramach operacji „(...)”, działania „(...)”.

Przedmiotem Inwestycji będzie przebudowa świetlicy wiejskiej w miejscowości (…) (dalej: „Świetlica”), obejmująca przebudowę pomieszczeń Świetlicy wraz z zapleczem kuchennym. Zakres planowanych do przeprowadzenia prac w ramach Inwestycji obejmuje m.in. roboty rozbiórkowe i budowlane polegające na: przebudowie i dociepleniu posadzek, ścian, dociepleniu ścian i dachu, wyremontowaniu toalet z przystosowaniem dla osób z niepełnosprawnościami, przebudowie instalacji elektrycznej i sanitarnej. W ramach Inwestycji planuje się również doposażyć Świetlicę w stoły, krzesła i lodówkę.

Wydatki poniesione przez Gminę na Inwestycję będą dokumentowane fakturami VAT wystawianymi na Gminę z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego.

Celem Inwestycji jest wspieranie lokalnego rozwoju poprzez utworzenie miejsca aktywności dla lokalnej społeczności.

Majątek zmodernizowany oraz zakupiony w ramach Inwestycji zasadniczo będzie udostępniany nieodpłatnie na cele gminne, np. na potrzeby organizacji zebrań wiejskich, spotkań rad sołeckich, uroczystości lokalnych czy państwowych.

Jednocześnie, Gmina będzie udostępniała majątek Inwestycji – w razie zapotrzebowania – zainteresowanym podmiotom trzecim, np. na potrzeby organizacji imprez okolicznościowych, np. wesel, jubileuszy, styp itp. W takim przypadku Gmina będzie pobierała od podmiotów trzecich zryczałtowaną opłatę, stanowiącą zwrot kosztów zużytych mediów w czasie korzystania przez podmioty trzecie z majątku Inwestycji. Gmina będzie wykazywała wskazane czynności w swoich rozliczeniach VAT wraz podatkiem należnym.

Pytanie

Czy w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT w całości lub w części?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy, w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji, nie będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo to przysługuje podatnikowi o tyle, o ile nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT. Dodatkowo prawo to przysługuje w pełnym zakresie, o ile nie zachodzą okoliczności przewidziane w art. 90 i 91 ustawy o VAT.

Tak, więc w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, należy każdorazowo rozstrzygnąć, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

zostały nabyte przez podatnika tego podatku,

pozostają one w związku z wykonywaniem przez niego czynności opodatkowanych, a także,

czy w przedmiotowej sytuacji nie występują przesłanki negatywne uregulowane w art. 88 ustawy o VAT oraz ograniczenia prawa do odliczenia z art. 90 i 91 tejże.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach wskazanych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy z zakresu kultury (pkt 9 cytowanego przepisu).

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Inwestycji, nie będzie nabywała ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie będzie działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Wydatki na Inwestycję zostaną poniesione do realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że majątek Inwestycji będzie przede wszystkim wykorzystywany przez Gminę do czynności niepodlegających VAT, tj. realizacji zadań własnych Gminy w zakresie kultury – działalności publicznoprawnej. Majątek Inwestycji nie będzie bezpośrednio wykorzystywany przez Gminę do czynności opodatkowanych VAT, poza poboczną działalnością w zakresie obciążania podmiotów trzecich korzystających z tego majątku za zużyte media w trakcie korzystania z majątku Inwestycji.

W ocenie Gminy, realizacja Inwestycji będzie służyć przede wszystkim zaspokajaniu potrzeb zbiorowych wspólnoty (w zakresie kultury) i nie wpłynie na zwiększenie obrotów z działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT) Gminy.

Zdaniem Gminy, nie będzie zachodził związek przyczynowo–skutkowy pomiędzy wydatkami na realizację Inwestycji a powstaniem obrotu podlegającego opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji druga przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkująca możliwość odliczenia VAT naliczonego, również nie zostanie spełniona.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”). Dla przykładu Gmina wskazuje interpretację indywidualną wydaną na gruncie podobnego stanu faktycznego z 20 stycznia 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.618.2020.1.PS, w której organ stwierdził, iż: „Efekty realizacji projektu pn. «Modernizacja budynku gminnego na potrzeby (...)» będą bowiem wykorzystywane równocześnie do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT – wynajem lokalu mieszkalnego oraz do realizacji zadań z zakresu bezpieczeństwa publicznego, nieobjętych zakresem opodatkowania VAT – bezpłatne użyczenie części Budynku Komendzie na potrzeby posterunku (...). Modernizacja budynku w ramach Projektu nie będzie zatem związana z czynnościami opodatkowanymi i nie będzie miała związku z faktycznym kosztem ogrzewania. Pobieranie opłat za ogrzewanie dotyczą eksploatacji, a nie kosztów poniesionych na realizację przedmiotowego Projektu”.

Podobnie uznał DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 10 maja 2022 r. sygn. 0112-KDIL1-2.4012.96.2022.1.WP wskazując, że „Pobierane przez Wnioskodawcę od mieszkańców Gminy, biorących Salę w użyczenie, zryczałtowane opłaty za koszty eksploatacyjne związane ze zużyciem ww. mediów na Sali podlegają opodatkowaniu podatkiem jako świadczenie, które nie ma wpływu na prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją Projektu. Przebudowa przedmiotowej Sali w ramach Projektu nie jest związana bezpośrednio ze zużyciem wody, energii elektrycznej, gazu i odpadów stałych, w analizowanym przypadku nie dochodzi bowiem do przeniesienia na użytkowników Sali (w drodze refakturowania) kosztów przebudowy tej Sali. Z okoliczności sprawy wynika, że fakturowanie kosztów ww. mediów dotyczy użytkowania Sali już po przebudowie. Mając na uwadze powyższe okoliczności, stwierdzić należy, że Wnioskodawca realizował przedmiotowy Projekt jako zadanie własne pozostające poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co w konsekwencji skutkować będzie brakiem prawa do odliczenia podatku VAT”.

Reasumując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji, ponieważ efekty Inwestycji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Według art. 7 ust. 1 pkt 9 i 15 powołanej ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z powołanych powyżej przepisów prawa wynika, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Realizacja Inwestycji, jak Państwo wskazali, będzie prowadzona w zakresie wykonywania zadań własnych Gminy, które obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Celem Inwestycji jest wspieranie lokalnego rozwoju poprzez utworzenie miejsca aktywności dla lokalnej społeczności. Majątek zmodernizowany oraz zakupiony w ramach Inwestycji zasadniczo będzie udostępniany nieodpłatnie na cele gminne. Jednocześnie Gmina będzie udostępniała majątek Inwestycji – w razie zapotrzebowania – zainteresowanym podmiotom trzecim. W takim przypadku, Gmina będzie pobierała od podmiotów trzecich zryczałtowaną opłatę stanowiącą zwrot kosztów zużytych mediów w czasie korzystania przez podmioty trzecie z majątku Inwestycji.

Tym samym należy stwierdzić, że Świetlica przebudowana w ramach przedmiotowej Inwestycji, która będzie służyła do realizacji zadań własnych Gminy oraz będzie udostępniana nieodpłatnie – będzie wykorzystywana przez Państwa wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Pobieranie od podmiotów trzecich zryczałtowanych opłat, stanowiących zwrot kosztów zużytych mediów w czasie korzystania przez podmioty trzecie z majątku Inwestycji (Świetlicy), należy traktować jako odrębne świadczenie, które nie ma wpływu na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji. Wydatki poniesione na przebudowę Świetlicy nie będą związane bezpośrednio ze zużyciem mediów, gdyż w analizowanej sprawie nie będzie dochodzić do przeniesienia na użytkowników Świetlicy (w drodze refakturowania) kosztów jej wyposażenia. Tym samym należy stwierdzić, że Świetlica – która będzie udostępniana nieodpłatnie – nie będzie wykorzystywana przez Państwa do czynności podlegających opodatkowaniu.

Podsumowując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT w całości lub części w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją przedmiotowej Inwestycji.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).