Uznanie za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Interpretacja indywidualna stanowisko jest prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych zdarzeń przyszłych w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej wpłynął 13 czerwca 2022 r. Wniosek w zakresie podatku od towarów i usług dotyczy uznania działalności wydzielanej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i uznania, że jej przeniesienie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wniosek uzupełnili Państwo pismem z 15 września 2022 r. (data wpływu : 15 września 2022 r.), które stanowiło odpowiedź na wezwanie z 8 września 2022 r. znak : (...) i (...).

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowana będąca stroną postępowania:

-  […]

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

-  […]

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzeń przyszłych

[…] (dalej: „…” lub „Spółka Dzielona” lub „Spółka”) i […] (dalej: „Spółka Przejmująca” lub „…”) są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych i podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

[…](dalej: „…” lub „Udziałowiec”) (dalej łącznie z […]: „Wnioskodawcy”) jest 100% udziałowcem […] i […] oraz rezydentem podatkowym […]. Wnioskodawcy należą do międzynarodowej […](dalej: „…” lub „Grupa”). […]

W […] r., Grupa […] ogłosiła strategię […], której celem jest dynamiczny rozwój (…). W związku z tym, plan Grupy […] zakłada (…).

Grupa […] już rozpoczęła i w przyszłości może podejmować kolejne działania restrukturyzacyjne mające na celu (…) (dalej: „Reorganizacja”). Jednym z działań związanych z restrukturyzacją jest podział działalności w zakresie […].

Działalność […] i planowana reorganizacja w Polsce 

[…] prowadzi działalność w branży motoryzacyjnej i jest (…).

Obecnie […] prowadzi działalność związaną z (…) (ang. […]; dalej: „…”), które są częścią tego samego podmiotu – […], tj.:

-   Działalność wydzielana (dalej: „Działalność Wydzielana” lub „Działalność Elektryczna”), która obejmuje działalność w zakresie (…), prowadzoną w ramach […], działalność […] centrum technologicznego […] prowadzoną w ramach […] oraz część […] związaną z działalnością korporacyjną wspierającą działalność (…). Działalność w zakresie (…) obejmuje w szczególności: (…).

-   Działalność pozostająca, tzw. działalność spalinowa (dalej: „Działalność Spalinowa”), która obejmuje działalność w zakresie napędów spalinowych i […], prowadzoną w ramach następujących […]: Zakładu Produkcyjnego [..] / Jednostce Produkcyjnej w […] w okolicach […] (dalej we wniosku: w […]) i w […] w […] (dalej we wniosku: w […]) (…), działalności […](…), […], związanej z działalnością w zakresie napędów spalinowych (…) oraz związanej z nią działalnością korporacyjną wspierającą działalność w zakresie napędów spalinowych i […] (….). Linia biznesowa obejmująca działalność w zakresie napędów spalinowych dotyczy m.in. (…)[…] (ang. […]), […[ (ang. […]) oraz […] (ang.[…]), a także […](ang. […]).

Planowana Reorganizacja Grupy […] w Polsce obejmuje podział […], w wyniku którego składniki majątkowe związane z Działalnością Wydzielaną zostaną przeniesione do […] w zamian za wydanie przez […]udziałów swojemu jedynemu udziałowcowi, tj. […](dalej: „Podział”).

Podział zostanie przeprowadzony zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu Spółek Handlowych (dalej: „KSH”). Jak opisano powyżej, w trakcie Podziału część działalności […], na którą składa się Działalność Wydzielana zostanie przeniesiona do […]w ramach podziału przez wydzielenie.

Podział zostanie przeprowadzony na mocy uchwały Zgromadzenia Wspólników Spółki Dzielonej oraz Zgromadzenia Wspólników Spółki Przejmującej.

Zgodnie z art. 536 § 1 KSH, zarząd Spółki Dzielonej oraz zarząd Spółki Przejmującej sporządzi pisemne sprawozdanie określające m.in. przyczyny podziału oraz jego podstawy prawne i ekonomiczne.

W dniu Podziału, część działalności […] związana z Działalnością Wydzielaną, określona w planie podziału sporządzonym zgodnie z KSH, zostanie przeniesiona z […] do […].

Wszystkie nowo wyemitowane udziały […] zostaną objęte przez […], jedynego udziałowca […], w zamian za wartość działalności wydzielonej z […] do […].

Reorganizacja zostanie przeprowadzona z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych i biznesowych, jak wskazano powyżej. Jej celem nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

Obecna struktura organizacyjna […]

Dla celów wewnętrznych, Grupa […], w tym […], wyróżnia jednostki organizacyjne (…), które stanowią wydzielone organizacyjnie grupy aktywów, zobowiązań, umów i pracowników zaangażowanych w określone sektory działalności Grupy […].

Wyodrębnienie w ramach […] (wyodrębnienie każdej […]) jest widoczne w działalności operacyjnej i księgach rachunkowych Spółki, gdzie można zidentyfikować odrębne budżetowanie oraz księgowanie zysków i strat poszczególnych […]. W szczególności, dla celów wewnątrzgrupowej sprawozdawczości finansowej, budżetowania, planów finansowych, planów sprzedaży i celów organizacyjnych […] wchodzące w skład Działalności Wydzielanej są samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi […].

W szczególności, […] prowadzi odrębne konta księgowe w celu ewidencjonowania wyników finansowych poszczególnych […], obejmujących zarówno Działalność Wydzielaną, jak i Działalność Spalinową.

Na podstawie aktualnej ewidencji możliwe jest przypisanie do Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej ich przychodów, kosztów, aktywów, zobowiązań i należności. […] jest w posiadaniu odpowiednich dokumentów wyszczególniających dane pozycje finansowe Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej. Dokumentacja ta jest wystarczająco szczegółowa, aby ustalić wartość aktywów i zobowiązań przypisanych do Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej, tak aby możliwe było przygotowanie sprawozdań finansowych (bilansów, rachunków zysków i strat) odrębnie dla Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej.

Ponadto, poszczególne […] samodzielnie opracowują własne strategie biznesowe, plany sprzedaży i plany finansowe, które są zbieżne z ich celami biznesowymi (np. poprzez przygotowanie budżetów i prognoz osobno dla poszczególnych […]).

Sprzedaż realizowana przez poszczególne […] jest co do zasady regulowana odrębnymi umowami z klientami, dlatego też poszczególne […] wchodzące w skład Działalności Wydzielanej zasadniczo zawierają niezależne (od innych […]) umowy związane ze swoją bieżącą działalnością. Ponadto, dla obu Działalności odrębnie uzyskiwane były / są zezwolenia na działalność w Specjalnej Strefie Ekonomicznej oraz inna pomoc publiczna.

Struktura organizacyjna […] po Reorganizacji

Poszczególne składniki majątkowe (np. maszyny, urządzenia techniczne, komputery, sprzęt biurowy, zapasy, produkcja w toku i części zamienne oraz wartości niematerialne i prawne) […] zostaną przypisane do Działalności Spalinowej albo Działalności Wydzielanej. Po Reorganizacji, każda z wymienionych Działalności będzie dysponować również odrębnym zespołem pracowników. Pracownicy przypisani do […], […] oraz korporacyjnej części […] związanej z działalnością elektryczną zostaną przeniesieni wraz z Działalnością Wydzielaną, a pracownicy przypisani do […] oraz części […] związanej z działalnością w zakresie napędów spalinowych i […] pozostaną w Działalności Spalinowej. Ze względu na fakt, że niektórzy pracownicy i składniki majątkowe […] mogą być zaangażowane w prace na rzecz Działalności Spalinowej, tacy pracownicy i składniki majątkowe mogą zostać, przy Podziale jako cześć […], wydzielone z Działalności Wydzielanej. Nie powinno to jednak wpłynąć na kontynuację działalności […] po Podziale w perspektywie długoterminowej, niemniej może zaistnieć konieczność wzajemnego świadczenia niektórych usług pomiędzy […] a […]w celu dokończenia bieżących prac w okresie przejściowym.

Ponadto, pracownicy produkcji, którzy wykonują obecnie pracę na rzecz Działalności Spalinowej a którzy w przyszłości mają pracować na rzecz Działalności Wydzielanej, zostaną przeniesieni ze Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej w celu ich przekwalifikowania i zatrudnienia w działalności produkcyjnej związanej z (…). W okresie przejściowym, przed osiągnięciem przez Działalność Wydzielaną pełnej zdolności operacyjnej, doświadczenie i know-how tych pracowników może zostać wykorzystane do świadczenia usług na rzecz Działalności Spalinowej na podstawie umowy obowiązującej w okresie przejściowym.

Przypisanie składników majątkowych, zobowiązań, umów oraz zasobów ludzkich do Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej zostanie formalnie potwierdzone uchwałą zarządu Spółki Dzielonej podjętą przed planowanym Podziałem. Zasadność alokacji będzie wynikać z opisanego powyżej wydzielenia księgowego poszczególnych RU.

Działalność Działalności Spalinowej i Działalności Wydzielanej prowadzone są zasadniczo w różnych lokalizacjach. Po Podziale, własność jednego z zakładów produkcyjnych w […] zostanie przeniesiona na […] jako część Działalności Wydzielanej. W perspektywie krótkoterminowej, […] może wynajmować część powierzchni […]. Nieruchomości, na których zlokalizowane są zakłady zajmujące się Działalnością Spalinową (w tym zakład w […]) są własnością osób trzecich, a umowy najmu dotyczące tych nieruchomości pozostaną w […] jako część Działalności Spalinowej.

Planuje się, że w dniu Podziału składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania podlegające Podziałowi i przeniesieniu na […] będą obejmować wszystkie aktywa i zobowiązania związane obecnie z Działalnością Wydzielaną, w szczególności:

1.Personel (w tym pracowników i osoby świadczące usługi na rzecz […] w ramach innego stosunku prawnego niż stosunek pracy) związany z Działalnością Wydzielaną, posiadający odpowiednie kompetencje i doświadczenie, wraz z prawami, zobowiązaniami, należnościami i obowiązkami wynikającymi z umów o pracę lub z innych umów (w tym świadczeniami pracowniczymi związanymi z przenoszonym personelem), na podstawie których osoby te wykonywały pracę lub świadczyły usługi związane z Działalnością Wydzielaną w […].

2.Środki trwałe w tym związane z Działalnością Wydzielaną linie produkcyjne, komputery, sprzęt biurowy, maszyny i wyposażenie techniczne oraz nieruchomości związane z prowadzeniem Działalności Wydzielanej, w tym własność nieruchomości w […].

3.Wartości niematerialne i prawne związane z Działalnością Wydzielaną.

4.Zapasy związane z Działalnością Wydzielaną (tzn. surowce, półprodukty, opakowania, wyroby gotowe, części zamienne).

5.Prawa i obowiązki, należności i zobowiązania wynikające z umów zawartych z klientami […], które dotyczą Działalności Wydzielanej.

Umowy dotyczące wyłącznie Działalności Wydzielanej zostaną przeniesione na […] w ramach tzw. sukcesji uniwersalnej zgodnie z art. 531 KSH, tj. stroną tych umów w miejsce […] zostanie [..] - prawa i obowiązki wynikające z przenoszonych umów zostaną automatycznie przejęte przez […] , bez konieczności uzyskania zgody od kontrahentów na ich przeniesienie (jednakże, umowy te mogą określać specyficzne obowiązki, które powinny zostać spełnione w związku z planowanym Podziałem).

6.Prawa i obowiązki, należności i zobowiązania wynikające z umów zawartych z dostawcami […], które dotyczą Działalności Wydzielanej.

Umowy dotyczące wyłącznie Działalności Wydzielanej zostaną przeniesione na […] w ramach tzw. sukcesji uniwersalnej zgodnie z art. 531 KSH, tj. stroną tych umów w miejsce […] zostanie […] - prawa i obowiązki wynikające z przenoszonych umów zostaną automatycznie przejęte przez […], bez konieczności uzyskania zgody od dostawców na ich przeniesienie (jednakże, umowy te mogą określać specyficzne obowiązki, które powinny zostać spełnione w związku z planowanym Podziałem).

Jeżeli chodzi o umowy z dostawcami dotyczące zarówno Działalności Wydzielanej, jak i Działalności Spalinowej, to po dacie Podziału […] oraz […] będą stronami odrębnych umów z dostawcami.

7.Przedpłaty na poczet wydatków związanych z Działalnością Wydzielaną.

8.Rezerwy związane z bieżącą działalnością Działalności Wydzielanej.

Rezerwy i zobowiązania (jeżeli będą istnieć w dacie Podziału), które są bezpośrednio związane z Działalnością Wydzielaną, zostaną przeniesione do […] (w zakresie, w jakim ich przeniesienie będzie możliwe na mocy obowiązującego prawa).

9.(Kopie) ksiąg i dokumentów dotyczących Działalności Wydzielanej.

10.Decyzje, zezwolenia, koncesje, oceny techniczne, atesty i certyfikacje dotyczące Działalności Wydzielanej (w tym decyzje / umowy związane z uzyskiwaną pomocą publiczną) - jeżeli możliwe jest ich przeniesienie na podstawie odrębnych przepisów prawa. Jeżeli byłoby to niemożliwe ze względu na ograniczenia prawne, […] będzie się ubiegać o uzyskanie odpowiednich decyzji administracyjnych po Podziale.

Ponadto planowane jest, że z datą Podziału, materialne i niematerialne składniki majątkowe, w tym zobowiązania przypisane do Działalności Spalinowej, które pozostaną w Spółce Dzielonej będą obejmować w szczególności:

1.Personel (w tym pracowników i osoby świadczące usługi na rzecz […] w ramach innego stosunku prawnego niż stosunek pracy) związany z Działalnością Spalinową, posiadający odpowiednie kompetencje i doświadczenie, wraz z prawami, obowiązkami, należnościami i zobowiązaniami wynikającymi z ich umów o pracę lub innych umów (w tym rozliczeniami międzyokresowymi z tytułu zobowiązań pracowniczych dotyczących przydzielonego personelu), na podstawie których osoby te wykonywały pracę lub świadczyły usługi związane z Działalnością Spalinową dla […].

2.Środki trwałe (w tym m.in. pomieszczenia, linie produkcyjne, komputery, sprzęt biurowy, maszyny i urządzenia techniczne) związane z Działalnością Spalinową.

3.Wartości niematerialne i prawne wykorzystywane przed Podziałem w Działalności Spalinowej.

4.Zapasy związane z Działalnością Spalinową (tzn. surowce, półprodukty, opakowania, wyroby gotowe, części zamienne).

5.Prawa i obowiązki, należności i zobowiązania wynikające z umów zawartych z klientami […] w zakresie, w jakim odnoszą się one do Działalności Spalinowej.

6.Prawa i obowiązki, należności i zobowiązania wynikające z umów z dostawcami, w zakresie, w jakim dotyczą one Działalności Spalinowej.

7.Przedpłaty dotyczące Działalności Spalinowej.

8.Rezerwy związane z Działalnością Spalinową.

9.Księgi i dokumenty.

10.Decyzje, zezwolenia, koncesje, oceny techniczne, atesty i certyfikacje dotyczące Działalności Spalinowej (w tym decyzje / umowy związane z uzyskiwaną pomocą publiczną).

11.Udziały w spółkach zależnych […].

Zarówno […], jak i Spółka Dzielona będą miały swoje własne zespoły osobowe. Po dacie Podziału, zadania pracowników […] i […] będą rozdzielone. Niemniej, ponieważ po Podziale, […] może nadal świadczyć usługi wsparcia na rzecz innych podmiotów należących do Grupy, może ona również świadczyć takie usługi na rzecz […]. W okresie przejściowym, […] może świadczyć niektóre usługi na rzecz […]. Jak wskazano powyżej, w systemie księgowym, przychody i koszty są zasadniczo przypisywane odpowiednio do […], z których pochodzą (w ramach każdej z Działalności możliwe jest określenie miejsca powstania kosztu, a zatem przychody i koszty bezpośrednie mogą być przypisane do poszczególnych […]). Ponadto, koszty (i zobowiązania) pośrednie (np. koszty administracyjne) mogą być przypisane do poszczególnych […]. Co istotne, niektóre koszty ogólne mogą być przypisane do poszczególnych […] tylko przy użyciu odpowiednich kluczy alokacji.

W związku z tym, po przeprowadzeniu Podziału, zarówno Działalność Wydzielana jak i Działalność Spalinowa będą w stanie niezależnie planować, inicjować, kontrolować i realizować swoje zadania biznesowe. W szczególności, będą one w stanie zawierać i wykonywać umowy z partnerami biznesowymi (tj. klientami i dostawcami), korzystając z przydzielonych im aktywów, polegając na swoich pracownikach i zarządzie.

Po Podziale, […] będzie kontynuować swoją działalność związaną z Działalnością Spalinową.

Jednocześnie, po dacie Podziału, […] będzie prowadzić działalność gospodarczą związaną z wydzielaną działalnością dotycząca (…).

Ponadto w uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Na dzień poprzedzający podział przez wydzielenie zespół składników materialnych i niematerialnych oznaczony we wniosku jako działalność elektryczna, przenoszona do spółki przejmującej oraz zespół tych składników, jaki pozostanie w spółce dzielonej będą organizacyjnie wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki Dzielonej . Wyodrębnienie to będzie przejawiało się m.in. poprzez następujące okoliczności / czynności / dokumenty:

1.odrębna wewnątrzgrupowa sprawozdawczość finansowa;

2.odrębne budżety i plany finansowe oraz plany sprzedaży;

3.odrębne strategie biznesowe;

4.odrębne umowy z klientami;

5.odrębne zespoły pracowników potwierdzone strukturami zwierzchnictwa;

6.odrębne powierzchnie produkcyjne i biurowe oraz związane z nimi składniki majątku.

Na dzień poprzedzający podział przez wydzielenie zespół składników materialnych i niematerialnych oznaczony we wniosku jako działalność elektryczna, przenoszona do spółki przejmującej oraz zespół tych składników, jaki pozostanie w spółce dzielonej będą funkcjonalnie wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki Dzielonej. Wyodrębnienie to będzie przejawiało się m.in. poprzez następujące okoliczności:

1.odrębne segmenty działalności - jeden skupiony na wytwarzaniu produktów związanych z (…), a drugi na produkcji związanej z napędami spalinowymi;

2.odrębne otoczenie konkurencyjne;

3.różne ryzyka biznesowe związane np. z ograniczeniem dostępu do paliw kopalnych oraz regulacjami środowiskowymi dla napędów spalinowych. Odrębność funkcjonalną obu linii biznesowych potwierdza też fakt, że przykładowe ryzyka dla napędów spalinowych mogą stanowić dodatkowe możliwości wzrostu dla (…);

4.odrębne strategie biznesowe.

Na dzień poprzedzający podział przez wydzielenie zespół składników materialnych i niematerialnych oznaczony we wniosku jako działalność elektryczna, przenoszona do spółki przejmującej oraz zespół tych składników, jaki pozostanie w spółce dzielonej będą finansowo wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki Dzielonej. Prowadzona ewidencja zdarzeń gospodarczych będzie pozwalała na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań odrębnie do części działalności będącej przedmiotem wydzielenia oraz pozostającej w Spółce. Świadczą o tym:

1.odrębne zestawienia aktywów i pasywów przygotowane dla każdej z działalności,

2.odrębne budżety oraz rachunki zysków i strat dla każdej z działalności (koszty ogólne Spółki są rozdzielane pomiędzy Działalność Wydzielaną a Działalność Spalinową),

3.dane finansowe dotyczące Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej są odrębnie konsolidowane w systemach księgowych Spółki.

Na dzień poprzedzający podział przez wydzielenie zespół składników materialnych i niematerialnych oznaczony we wniosku jako działalność elektryczna, przenoszona do Spółki Przejmującej oraz zespół tych składników, jaki pozostanie w Spółce Dzielonej będą zdolne do niezależnego działania jako samodzielne podmioty gospodarcze w zakresie prowadzonej przez siebie kluczowej działalności.

Przyszły nabywca jest spółką celową, która w chwili obecnej nie ma istotnych środków materialnych lub struktur i po dacie podziału nie będzie musiał angażować się w nadzwyczajne dodatkowe działania, aby kontynuować i rozwijać dział (…).

Działalność produkcyjna związana z (…) będzie zlokalizowana w […], podczas gdy działalność produkcyjna związana z silnikami spalinowymi będzie zlokalizowana w […].

Działalność Wydzielana planuje inwestycje w […] na poziomie […] mln PLN w celu uruchomienia nowych linii produkcyjnych w zakresie (…). Powierzchnia zajmowana do tej pory przez część produkcji Działalności Spalinowej zostanie przejęta przez (…). Do czasu przystosowania tych powierzchni do produkcji (…) i zakończenia procesu przekwalifikowywania pracowników z nią związanych niektórzy pracownicy mogą czasowo zostać oddelegowani do wsparcia przenoszonych z tych lokalizacji linii związanych z Działalnością Spalinową.

Wnioskodawca potwierdza, że przejęcie pracowników przez […] (dalej: „…”) nastąpi w trybie art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy.

Wnioskodawca potwierdza, że na bazie nabytego zespołu składników materialnych i niematerialnych […] będzie kontynuowała działalność gospodarczą w zakresie w jakim była prowadzona przez Spółkę Dzieloną.

Wnioskodawca potwierdza, że podział przez wydzielenie nastąpi z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego głównym lub jednym z głównych celów nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Za powyższym przemawiają m.in. następujące okoliczności:

1.uproszczenie wewnętrznej struktury Spółki poprzez rozdzielenie dwóch różnych pionów biznesowych, co pozwoli na specjalizację prowadzonych procesów;

2.uproszczenie działalności Spółki mające na celu usprawnienie i ułatwienie zarządzania poszczególnymi działalnościami poprzez odseparowanie dwóch różnych działalności biznesowych w ten sposób, że jedna (w zakresie napędów spalinowych) pozostanie w Spółce i będzie tam kontynuowana, a druga (w zakresie ...) zostanie przeniesiona do […], gdzie będzie dalej rozwijana;

3.separacja ryzyk prawnych;

4.separacja ryzyk biznesowych.

W zależności od potrzeb w okresie przejściowym Spółki mogą świadczyć wzajemnie usługi wsparcia przykładowo takie jak: księgowość, kadry (w zakresie listy płac) i czasowe udostępnienie pracowników produkcyjnych w okresie przestoju w spółce zatrudniającej. Usługi takie byłyby rozliczane na zasadach rynkowych, czyli odpłatnie.

Już w maju 2018 działalność związana z (…) została wyodrębniona w dokumentach korporacyjnych Spółki jako […]- eng. […](w regulaminie organizacyjnym, który wszedł w życie uchwałą z dnia 11 maja).

Działalność Wydzielana ma zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące własne zadania gospodarcze.

Po nabyciu Działalności Wydzielanej możliwe będzie wykonywanie przez […]działalności związanej z(…) bez angażowania dodatkowych środków po stronie tej spółki.

Działalność Wydzielana jest wyodrębniona funkcjonalnie w prowadzonym przedsiębiorstwie.

Pytanie w zakresie podatku do towarów i usług

Czy przenoszona w ramach Podziału Działalność Wydzielana będzie stanowiła ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2021 r. poz. 685; dalej: „ustawa o VAT”) i w związku z tym, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, Podział nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: „VAT”)?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług (we wniosku jako stanowisko w zakresie pytania 2)

Państwa zdaniem, składniki majątkowe (w tym aktywa, zobowiązania, umowy oraz pracownicy) związane z przenoszoną w ramach Podziału Działalnością Wydzielaną będą stanowiły ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w związku z tym, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, Podział nie będzie podlegał opodatkowaniu VAT w Polsce.

Zgodnie z ustawą o VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP. W konsekwencji, transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP nie podlega opodatkowaniu VAT.

Wyrażenie „transakcja zbycia” użyte w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel (np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego).

Takie stanowisko zostało potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 13 sierpnia 2018 r. (sygn. 0114- KDIP4.4012.349.2018.1.AKO) stwierdził, że: „Użyte przez ustawodawcę w powyższym przepisie pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Zatem „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, darowizna, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej”.

Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 KSH podział przez wydzielenie powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku spółki dzielonej, co oznacza że na gruncie ustawy o VAT powinien być rozumiany jako transakcja zbycia.

Wnioskodawcy wskazują, że transakcja będzie obejmować przeniesienie składników majątkowych (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) związanych z Działalnością Wydzielaną przez […] na rzecz Spółki Przejmującej w ramach podziału przez wydzielenie, jak opisano powyżej.

Należy zatem stwierdzić, że - zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT - transakcja polegająca na wydzieleniu składników majątkowych związanych z Działalnością Wydzielaną poprzez przeniesienie ich na Spółkę Przejmującą, nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT, jeżeli przenoszone składniki stanowią ZCP.

Stanowisko Wnioskodawców znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych, m.in.:

-  z dnia 21 marca 2018 r., o sygn. 0112-KDIL1-3.4012.91.2018.1.JN,

-  z dnia 8 marca 2018 r. o sygn. 0111-KDIB3-2.4012.836.2017.3.M,

-  z dnia 19 lutego 2018 r. o sygn. 0114-KDIP1-1.4012.39.2018.1.KBR,

-  z dnia 11 grudnia 2017 r. o sygn. 0114-KDIP1-3.4012.413.2017.1.KC,

-  z dnia 14 kwietnia 2017 r. o sygn. 2461-IBPP3.4512.40.2017.2.KG,

-  z dnia 28 marca 2017 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.9.2017.1.AK.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ZCP oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zwrócili Państwo uwagę, że powyższa definicja jest tożsama z definicją zawartą w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. ZCP na gruncie ustawy o CIT oraz na gruncie ustawy o VAT należy rozumieć tak samo, a uznanie określonego zespołu składników majątkowych za ZCP na gruncie ustawy o CIT będzie powodowało, że zespół ten stanowić będzie ZCP także na gruncie ustawy o VAT. W związku z tym, jeśli składniki majątkowe związane z Działalnością Wydzielaną przenoszoną w ramach Podziału będą stanowiły ZCP, Podział nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT w Polsce.

Na gruncie powyższych regulacji, w oparciu o doktrynę prawa podatkowego i dotychczasową praktykę organów podatkowych, jak również orzecznictwo sądów administracyjnych, przesłankami uznania danego zespołu składników majątkowych za ZCP są zatem:

-  istnienie powiązanego funkcjonalnie zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym aktywów, zobowiązań, umów) i pracowników przeznaczonego do realizacji określonych zadań gospodarczych,

-  wyodrębnienie organizacyjne zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie,

-  wyodrębnienie finansowe zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie,

-  wykazanie, że zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

W celu wykazania, że dane składniki majątkowe stanowią ZCP konieczne jest odniesienie się do każdej z tych przesłanek osobno. Co więcej, należy zauważyć, że organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych wielokrotnie podkreślały, że ZCP nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których można prowadzić działalność, lecz jest to pewien określony zespół tych składników. Tym samym, podstawowym wymogiem dla uznania ZCP jest to, aby stanowił on zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym aktywów, zobowiązań, umów) i pracowników.

W ocenie Wnioskodawców, w opisanym zdarzeniu przyszłym, składniki (w tym aktywa, zobowiązania, umowy i pracownicy) związane z Działalnością Wydzielaną będą stanowić na dzień Podziału zespół składników wyodrębnionych funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo w ramach […], który będzie mógł funkcjonować jako samodzielne, autonomicznie działające przedsiębiorstwo, zdolne do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych. Tym samym w momencie Podziału, Działalność Wydzielana będzie stanowiła ZCP w rozumieniu ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawców (biorąc pod uwagę zgodność definicji ZCP zawartej w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT z definicją zawartą w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT), prawidłowość takiego stanowiska Wnioskodawców (dotyczącego uznania Działalności Wydzielanej za ZCP na dzień Podziału zgodnie z ustawą o VAT) potwierdzają fakty i argumenty opisane w uzasadnieniu w zakresie pytania nr 1. W szczególności, wskazali Państwo na przedstawione wcześniej fakty i argumenty potwierdzające wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne w rozumieniu ustawy o CIT Działalności Wydzielanej, która z dniem Podziału ma zostać przeniesiona do […].

Mając na uwadze przedstawione powyżej fakty i argumenty, podkreślili Państwo, że w Państwa opinii Działalność Wydzielana przeniesiona w ramach Podziału będzie stanowiła ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ponieważ:

-  do Działalności Wydzielanej został przypisany zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym aktywa, zobowiązania oraz umowy) oraz personel,

-  Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za funkcjonalnie wyodrębnioną w ramach istniejącego przedsiębiorstwa (tj. Spółki Dzielonej),

-  Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za organizacyjnie wyodrębnioną w ramach istniejącego przedsiębiorstwa (tj. Spółki Dzielonej),

-  Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za finansowo wyodrębnioną w ramach istniejącego przedsiębiorstwa (tj. Spółki Dzielonej),

-  zespół składników (w tym aktywa, zobowiązania, umowy i pracownicy) przypisanych do Działalności Wydzielanej jest przeznaczony do realizacji konkretnych zadań gospodarczych, odrębnych od Działalności Spalinowej funkcjonującej w ramach Spółki Dzielonej, oraz

-  Działalność Wydzielana może funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo.

Uwzględniając powyższe fakty i argumenty, stoją Państwo na stanowisku, że składniki majątkowe (w tym aktywa, zobowiązania i umowy) związane z Działalnością Wydzielaną, które zostaną przeniesione w ramach Podziału, będą stanowiły ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W związku z tym, zgodnie z art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT, Podział nie będzie podlegał opodatkowaniu VAT w Polsce.

Z uwagi na zawarte przez Państwa odniesienie do Państwa stanowiska w zakresie uznania za zorganizowaną część przedsiębiorstwa na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych zasadne jest przywołanie stanowiska odnośnie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 w ww. zakresie tj. faktów i argumentów dotyczących uznania Działalności Wydzielanej za ZCP.

(…)

Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, ZCP oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Na gruncie powyższych regulacji, w oparciu o doktrynę prawa podatkowego i dotychczasową praktykę organów podatkowych oraz orzecznictwo sądów administracyjnych, przesłankami uznania danego zespołu składników majątkowych za ZCP są:

-  istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) powiązanych funkcjonalnie oraz przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych,

-  wyodrębnienie organizacyjne zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie,

-  wyodrębnienie finansowe zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie,

-  wykazanie, że zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

W celu wykazania, że dane składniki majątkowe stanowią ZCP konieczne jest odniesienie się do każdej z ww. przesłanek osobno.

Należy także zauważyć, że organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych wielokrotnie podkreślały, że ZCP nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których może być prowadzona dana działalność, lecz jest to pewien określony zespół tych składników przeznaczony do prowadzenia tej działalności. Tym samym, podstawowym wymogiem dla rozpoznania ZCP jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

Powyższe podejście znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych w przeszłości. Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 12 grudnia 2017 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.388.2017.1.IZ) wskazał, że: „zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie całość)”.

Podobne stanowisko zostało także zaprezentowane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych:

-  z dnia 12 czerwca 2017 r. o sygn. 0111-KDIB1-3.4010.38.2017.2.JKT,

-  z dnia 8 czerwca 2018 r. o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.133.2018.1.BS,

-  z dnia 20 lutego 2018 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.419.2017.3.AK,

-  z dnia 9 października 2020 r. o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.325.2020.3.AW.

Ponadto, podobne stanowisko zostało również wyrażone przez sądy administracyjne w następujących wyrokach:

-  wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 marca 2018 r., sygn. akt II FSK 808/16,

-  wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Po 988/17,

-  wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 8 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Go 6/17,

-  wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1823/15.

W ocenie Wnioskodawców, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w dniu Podziału składniki majątkowe (w tym aktywa, zobowiązania, umowy oraz pracownicy) związane z Działalnością Wydzielaną oraz składniki majątkowe (w tym aktywa, zobowiązania, umowy oraz pracownicy) związane z Działalnością Spalinową będą stanowiły wyodrębnione funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo w ramach […] zespoły składników, które będą mogły stanowić dwa niezależne, autonomicznie działające przedsiębiorstwa, zdolne do samodzielnego wykonywania swoich zadań gospodarczych. Tym samym, na moment Podziału będą one stanowiły ZCP w rozumieniu ustawy o CIT.

W szczególności, Wnioskodawcy wskazali na:

Wyodrębnienie funkcjonalne

W zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego - aby uznać dany zespół składników (w tym aktywa, zobowiązania, umowy i pracowników) za ZCP, składniki te powinny pozostawać między sobą w takich wzajemnych interakcjach, by można było traktować je jako zorganizowany, autonomiczny zespół składników (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) powiązanych funkcjonalnie, nie zaś za zespół przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest to, że pozostają własnością jednego podmiotu. Dodatkowo, ZCP obejmująca te składniki powinna stanowić funkcjonalnie wyodrębnioną całość, poprzez którą możliwe jest wykonywanie działań gospodarczych, którym służy ona w strukturze przedsiębiorstwa.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 19 lutego 2018 r. o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.207.2017.1.MG Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że „wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa”.

Jak przedstawiono w opisie zdarzenia przyszłego, funkcjonujące obecnie w strukturze […] Działalność Wydzielana i Działalność Spalinowa realizują określone zadania biznesowe, tj. są odpowiedzialne za różne segmenty działalności - produkty związane z (…) wytwarzane przez Działalność Wydzielaną obejmuje w szczególności falowniki, konwertery, system zarządzania baterią (…), jednostki sterujące pracą silnika (…), jednostki sterujące pracą skrzyni biegów (…) oraz inne samochodowe elektroniczne jednostki sterujące, podczas gdy Działalność Spalinowa jest odpowiedzialna za działalność w zakresie napędów spalinowych, która dotyczy m.in. pomp, wtryskiwaczy, układów paliwowych i kompletnych systemów, sprzętu do konserwacji i testowania oraz diagnostyki pojazdów, obejmując działalność segmentów […] (ang. […]), […] (ang. …) oraz […] (ang. […]), a także […].

Wyodrębnienie poszczególnych […] w strukturze i działalności Spółki Dzielonej wiąże się z tym, że poszczególne […] mają już przypisane do siebie środki trwałe (m.in. maszyny, linie produkcyjne, wyposażenie techniczne, komputery i sprzęt biurowy), wartości niematerialne i prawne, zapasy, należności, zobowiązania, a także odpowiednio wykwalifikowane zasoby ludzkie niezbędne do realizacji swoich funkcji.

Wyodrębnienie poszczególnych […] jest odzwierciedlone w działalności operacyjnej i księgach rachunkowych Spółki, gdzie można zidentyfikować odrębne budżety oraz rachunki zysków i strat dla każdego […]. W szczególności, jednostki wchodzące w skład Działalności Wydzielanej są samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi […] dla celów wewnątrzgrupowej sprawozdawczości finansowej, budżetowania, planów finansowych, planów sprzedaży i celów organizacyjnych.

O wyodrębnieniu funkcjonalnym Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej świadczyć będą również oddzielne produkty, zadania biznesowe, personel oraz materialne i niematerialne składniki majątkowe, w tym aktywa i zobowiązania przypisane wyłącznie do ww. działalności, które umożliwią im osiągnięcie wyznaczonych im celów biznesowych.

Biorąc pod uwagę powyższe, według Wnioskodawców, zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, zespół składników majątkowych (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) wchodzących w skład Działalności Spalinowej nie stanowi zbioru przypadkowych elementów, lecz jest zbiorem elementów (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) powiązanych ze sobą w sposób funkcjonalny i celowy, pozostających we wzajemnych relacjach. Zespół składników majątkowych (w tym aktywów, zobowiązań, umów i pracowników) wchodzących w skład Działalności Wydzielanej także nie stanowi zbioru przypadkowych elementów, lecz jest zbiorem elementów powiązanych ze sobą w sposób funkcjonalny i celowy, pozostających we wzajemnych relacjach. Składniki te (w tym aktywa, zobowiązania, umowy i pracownicy) będą wydzielane jako w pełni wyodrębniona jednostka w ramach […]. Co więcej, będą one stanowić funkcjonalną całość, która jest zdolna do podejmowania samodzielnej działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie funkcjonalne Działalności Wydzielanej potwierdza fakt, że Działalność Wydzielana jest traktowana jako samodzielna jednostka organizacyjna […] dla celów wewnątrzgrupowej sprawozdawczości finansowej, budżetowania, planów finansowych, planów sprzedaży i celów organizacyjnych. Działalność Wydzielana podlega globalnej strukturze Grupy […] w odniesieniu do linii biznesowej związanej z (…), tj. segmentu […].

W związku z tym należy uznać, że zarówno Działalność Wydzielana, jak i Działalność Spalinowa powinny być traktowane jako wyodrębnione funkcjonalne w ramach […].

Wyodrębnienie organizacyjne

Ustawa o CIT nie określa, co należy rozumieć przez wyodrębnienie organizacyjne. W doktrynie podkreśla się, że „wyodrębnienie organizacyjne oznacza zazwyczaj wyodrębnienie części majątku przedsiębiorstwa (wraz ze składnikami niematerialnymi) w strukturze organizacyjnej całego podmiotu [które - przyp.] może przybrać formę m.in. oddziału, biura, zakładu, wydziału, departamentu, działu” (K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Wyd. 3, Warszawa 2019).

W ocenie Wnioskodawców, zarówno Działalność Wydzielana, jak i Działalność Spalinowa będą spełniały wymogi do uznania ich za wyodrębnione organizacyjnie w ramach […].

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, zarówno Działalność Spalinowa jak i Działalność Wydzielana są już uznawane za samodzielne jednostki organizacyjne […] dla celów wewnątrzgrupowej sprawozdawczości finansowej, budżetowania, planów finansowych, planów sprzedaży i celów organizacyjnych.

Dodatkowo, zarówno Działalność Wydzielana, jak i Działalność Spalinowa samodzielnie opracowują własne strategie biznesowe, plany sprzedaży i plany finansowe, które są zbieżne z ich celami biznesowymi. Autonomia Działalności Wydzielanej w tym zakresie znajduje odzwierciedlenie w dokumentach, które […] przygotowuje na potrzeby sprawozdawczości zarządczej (np. w budżetach i prognozach sporządzanych odrębnie dla Działalności Wydzielanej).

Odnosząc się do wyodrębnienia organizacyjnego należy wskazać, że sprzedaż prowadzona przez Działalność Wydzielaną jest już w większości uregulowana odrębnymi umowami z klientami, a Działalność Wydzielana co do zasady zawiera niezależne umowy związane z bieżącą działalnością. Jak wskazano powyżej, w celu realizacji swoich zadań, […] wydzieliła również odrębne środki trwałe (np. pomieszczenia, linie produkcyjne, maszyny, urządzenia techniczne, komputery i sprzęt biurowy) przeznaczone dla Działalności Spalinowej i Działalności Wydzielanej. W szczególności, pomieszczenia, które przed Reorganizacją były użytkowane wspólnie przez Działalność Spalinową i Działalność Wydzielaną, zostaną zmodyfikowane w celu wyodrębnienia - za pomocą stałych ścian - powierzchni przeznaczonej dla każdej z tych działalności. Ponadto, po Reorganizacji, Działalność Spalinowa i Działalność Wydzielana będą dysponować odrębnymi zespołami pracowników.

W świetle tego, co zostało opisane powyżej, w ocenie Wnioskodawców, Działalność Wydzielana i Działalność Spalinowa będą stanowiły dwa odrębne zespoły składników (obejmujące aktywa, zobowiązania, umowy oraz pracowników) wyodrębnione organizacyjnie w ramach […]. Tym samym, obie Działalności spełniają kryterium odrębności organizacyjnej niezbędnej dla zaistnienia ZCP.

Wyodrębnienie finansowe

W ustawie o CIT nie zdefiniowano również pojęcia „wyodrębnienia finansowego zespołu składników w istniejącym przedsiębiorstwie”. W literaturze poświęconej prawu podatkowemu podkreśla się, że „w zakresie wyodrębnienia finansowego, warunkiem jest aby do zorganizowanej części przedsiębiorstwa mogły zostać przypisane związane z nim koszty, przychody, należności i zobowiązania” (K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Wyd. 3, Warszawa 2019). Zgodnie z dominującą praktyką organów podatkowych, uznaje się, że niniejsza przesłanka jest spełniona, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej danego podmiotu pozwala na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów do ZCP.

Stanowisko takie wyraził m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 19 kwietnia 2018 r. o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.49.2018.2.NL, w której potwierdził, że „wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych:

-  z dnia 10 stycznia 2014 r. o sygn. ILPP2/443-1044/12-4/EN,

-  z dnia 20 sierpnia 2013 r. o sygn. IBPBl/2/423-557/13/PH,

-  z dnia 3 lipca 2012 r. o sygn. IPTPP2/443-303/12-5/IR,

-  z dnia 9 października 2020 r. o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.325.2020.3.AW.

Pojęcia „wyodrębnienie finansowe” nie należy jednak utożsamiać z pełną samodzielnością finansową, która ze względów oczywistych nie może być osiągnięta - jako że jednostki organizacyjne nie mają odrębnej od osoby prawnej podmiotowości prawnej w stosunkach z osobami trzecimi. Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych.

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 9 lutego 2018 r. o sygn. 0114-KDIP2-1.4010.367.2017.1.JF Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że: „o wyodrębnieniu finansowym można zatem już mówić w przypadku istnienia samej możliwości wyodrębnienia podstawowych informacji o sytuacji finansowej i majątkowej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyodrębnienia finansowego nie należy utożsamiać zatem z pełną samodzielnością finansową”.

W świetle powyższego, w opinii Wnioskodawców Działalność Wydzielana i Działalność Spalinowa powinny być traktowane jako odrębne finansowo jednostki funkcjonujące w ramach […].

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, dla celów wewnątrzgrupowej sprawozdawczości finansowej, budżetowania, planowania finansowego, planowania sprzedaży i celów organizacyjnych Działalność Wydzielana i Działalność Spalinowa są już autonomicznymi jednostkami organizacyjnymi […]. Działalność Wydzielana samodzielnie opracowuje własne strategie biznesowe, plany sprzedaży i plany finansowe, które są zbieżne z celami biznesowymi globalnego segmentu […]. Autonomia Działalności Wydzielanej w tym zakresie znajduje odzwierciedlenie w dokumentach, które […] przygotowuje na potrzeby sprawozdawczości zarządczej (np. w budżetach i prognozach sporządzanych odrębnie dla Działalności Wydzielanej).

Także koszty ogólne (pośrednie) […] są rozdzielane pomiędzy Działalność Wydzielaną, a Działalność Spalinową.

Dodatkowo, Spółka prowadzi oddzielne konta księgowe przeznaczone do ewidencjonowania wyników finansowych Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej. Na podstawie aktualnej ewidencji możliwe jest przypisanie przychodów, kosztów, aktywów, zobowiązań i należności oddzielnie do Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej.

Dlatego też, zdaniem Wnioskodawców, przesłanka finansowego wyodrębnienia zespołów składników majątkowych w ramach istniejącego przedsiębiorstwa zostanie spełniona zarówno w odniesieniu do Działalności Wydzielanej, jak i Działalności Spalinowej.

Możliwość funkcjonowania jako odrębne przedsiębiorstwo

Ostatnim warunkiem uznania danego zespołu składników materialnych i niematerialnych za ZCP jest zdolność do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwa zdolne do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych.

W opinii Wnioskodawców, zespoły składników (w tym aktywa, zobowiązania, umowy oraz pracownicy), które tworzą Działalność Wydzielaną i Działalność Spalinową, będą miały możliwość funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwa zdolne do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych.

Jako kryterium potwierdzające zdolność do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo w praktyce wskazuje się możliwość samodzielnego działania na rynku jako odrębny podmiot prowadzący zadania gospodarcze realizowane w obecnym przedsiębiorstwie. Taką argumentację można znaleźć w licznych interpretacjach prawa podatkowego oraz wyrokach sądów administracyjnych. Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 17 sierpnia 2018 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.481.2018.1.JP stwierdził, że: „Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy). Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa”.

Podobne stanowisko potwierdzają również m.in. następujące interpretacje indywidualne:

-  z dnia 20 lutego 2018 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.419.2017.3.AK,

-  z dnia 16 maja 2016 r. o sygn. ILPB3/4510-1-42/16-4/EK, oraz

-  z dnia 9 października 2020 r. o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.325.2020.3.AW.

W ocenie Wnioskodawców, Działalność Wydzielana i Działalność Spalinowa stanowią wyodrębnione części przedsiębiorstwa (Spółki Dzielonej), które samodzielnie będą mogły realizować określone zadania gospodarcze wykorzystując przypisany im zespół składników (m.in. aktywów, pasywów, umów i pracowników).

Działalność Wydzielana i Działalność Spalinowa działają w odrębnych sektorach rynkowych: (…) oraz (…) i […]. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, rozdzielenie działalności w zakresie elektromobilności oraz napędów spalinowych i […] jest widoczne w działalności operacyjnej i księgach rachunkowych Spółki, w ramach których można zidentyfikować budżetowanie oraz księgowanie zysków/strat poszczególnych […]. Dane finansowe dotyczące Działalności Wydzielanej są konsolidowane za pomocą narzędzia […]. Dane finansowe dotyczące Działalności Spalinowej są natomiast ewidencjonowane w systemie […]. Ponadto, zespół składników wykorzystywanych do prowadzenia zarówno Działalności Wydzielanej, jak i Działalności Spalinowej spełnia definicję przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. W szczególności, zarówno zespół składników majątkowych Działalności Wydzielanej, jak i Działalności Spalinowej jest wystarczający do samodzielnego kontynuowania przez […] oraz […] działalności gospodarczej prowadzonej uprzednio w ramach Spółki Dzielonej.

Wnioskodawcy wskazują również na fakt, że obie jednostki już teraz - na poziomie Grupy oraz na lokalnym poziomie, w Polsce - niezależnie opracowują własne strategie biznesowe, plany sprzedaży i plany finansowe, które są zgodne z celami biznesowymi odpowiednich globalnych segmentów biznesowych. Ich sprzedaż jest już uregulowana odrębnymi umowami z klientami, przy czym obie jednostki co do zasady zawierają niezależne umowy dotyczące ich bieżącej działalności. Ponadto, obu jednostkom przydzielono oddzielne środki trwałe, wartości niematerialne i prawne i personel, a także korzystają one z oddzielnych przestrzeni biurowych.

Zatem, zdaniem Wnioskodawców z przedstawionych powyżej faktów wynika, że zespoły składników przypisanych do zarówno do Działalności Spalinowej jak i Działalności Wydzielanej powinny zostać uznane za niezależne przedsiębiorstwa zdolne do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych.

Mając na uwadze całą przytoczoną powyżej argumentację, Wnioskodawcy wskazali, że ich zdaniem Działalność Wydzielana przenoszona na skutek Podziału będzie stanowiła ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, ponieważ:

-  do Działalności Wydzielanej został przypisany zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym aktywa, zobowiązania i umowy) oraz personel,

-  Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za funkcjonalnie wyodrębnioną w ramach istniejącego przedsiębiorstwa (tj. Spółki Dzielonej),

-  Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za organizacyjnie wyodrębnioną w ramach istniejącego przedsiębiorstwa (tj. Spółki Dzielonej),

-  Działalność Wydzielana powinna zostać uznana za finansowo wyodrębnioną w ramach istniejącego przedsiębiorstwa (tj. Spółki Dzielonej),

-  zespół składników przypisanych do Działalności Wydzielanej jest przeznaczony do realizacji konkretnych zadań gospodarczych, odrębnych od Działalności Spalinowej funkcjonującej w ramach Spółki Dzielonej, oraz

-  Działalność Wydzielana może funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo.

(…)

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy art. 6 wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w cyt. przepisie sformułowanie „transakcje zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a  zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Należy zauważyć, że powyższa regulacja stanowi implementację art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady.

W świetle art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Jak już wskazano, ustawodawca na mocy art. 6 pkt 1 ustawy wyłączył od opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r., poz. 1360 ), zwanej dalej „Kodeks cywilny”. Zgodnie z tym przepisem:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Natomiast definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 pkt 27e ustawy, pod którym to pojęciem rozumie się:

Organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki, a więc pracowniczy. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Podsumowując, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

1)istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;

2)zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3)składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4)zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Zorganizowana część przedsiębiorstwa winna mieć również zdolność zaistnienia jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ k.c.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zatem należy wskazać, że fakt wyłączenia niektórych składników materialnych i niematerialnych może pozostawać bez wpływu na kwalifikację zbywanych składników jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp. na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowych realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu możliwe musi być kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

W wyroku z dnia 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Trybunał uznał również, że regulacja art. 19 Dyrektywy 112 może znaleźć zastosowanie także w sytuacji przekazania aktywów przedsiębiorstwa bez prawa własności nieruchomości, jeżeli działalność gospodarcza nie wymaga użytkowania konkretnych pomieszczeń lub pomieszczeń wyposażonych w stałe instalacje konieczne do jej prowadzenia. Oznacza to, zdaniem TSUE, że wspomniany przepis obejmuje również sytuacje, w których lokal handlowy zostanie udostępniony nabywcy w drodze dzierżawy lub jeżeli nabywca dysponuje odpowiednią nieruchomością, do której może przenieść całość przejętych aktywów i gdzie może kontynuować działalność gospodarczą. Doprowadziło to Trybunał do wniosku, że: „przeniesienie własności zapasu towarów oraz wyposażenia sklepu z jednoczesnym oddaniem nabywcy w dzierżawę lokalu handlowego na podstawie umowy na czas nieoznaczony, ale możliwej do rozwiązania przez każdą ze stron z zachowaniem krótkiego terminu wypowiedzenia, stanowi przekazanie całości lub części aktywów w rozumieniu tego przepisu, pod warunkiem iż przekazane aktywa są wystarczające do prowadzenia przez nabywcę w sposób trwały samodzielnej działalności gospodarczej”.

W kontekście uregulowań wspólnotowych oraz orzecznictwa TSUE należy wskazać, że nie ma podstaw do przyjęcia, że tylko przeniesienie wszystkich składników materialnych i niematerialnych jest okolicznością decydującą o uznaniu danego zespołu składników materialnych i niematerialnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, ponieważ jeśli dany zespół składników będzie zdolny do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej, to spełnione zostaną przesłanki pozwalające uznać, z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności, że doszło do wydzielenia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto, w wyroku z 21 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 1586/11 NSA zauważył, że „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (…) Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”.

W przedmiotowej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy opisana we wniosku Działalność wydzielana stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym, czy jej przeniesienie na inną Spółkę będzie opodatkowane podatkiem od VAT.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Z opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo (spółka dzielona – Zainteresowany będący stroną postępowania) działalność związaną z (…) i napędami spalinowymi pojazdów w ramach odrębnych jednostek, które są częścią tego samego podmiotu. Te jednostki to:

-  Działalność wydzielana, która obejmuje działalność w zakresie (…),

-  Działalność pozostająca, tzw. działalność spalinowa, która obejmuje działalność w zakresie napędów spalinowych i […],

W związku z planowaną reorganizacją składniki majątkowe związane z Działalnością Wydzielaną zostaną przeniesione do Spółki Przejmującej.

Planuje Państwo, że w dniu Podziału składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania podlegające Podziałowi i przeniesieniu na […] będą obejmować wszystkie aktywa i zobowiązania związane obecnie z Działalnością Wydzielaną, w szczególności:

1.Personel (w tym pracowników i osoby świadczące usługi na rzecz […] w ramach innego stosunku prawnego niż stosunek pracy) związany z Działalnością Wydzielaną, posiadający odpowiednie kompetencje i doświadczenie, wraz z prawami, zobowiązaniami, należnościami i obowiązkami wynikającymi z umów o pracę lub z innych umów (w tym świadczeniami pracowniczymi związanymi z przenoszonym personelem), na podstawie których osoby te wykonywały pracę lub świadczyły usługi związane z Działalnością Wydzielaną w […].

2.Środki trwałe w tym związane z Działalnością Wydzielaną linie produkcyjne, komputery, sprzęt biurowy, maszyny i wyposażenie techniczne oraz nieruchomości związane z prowadzeniem Działalności Wydzielanej, w tym własność nieruchomości w […].

3.Wartości niematerialne i prawne związane z Działalnością Wydzielaną.

4.Zapasy związane z Działalnością Wydzielaną (tzn. surowce, półprodukty, opakowania, wyroby gotowe, części zamienne).

5.Prawa i obowiązki, należności i zobowiązania wynikające z umów zawartych z klientami […], które dotyczą Działalności Wydzielanej.

6.Umowy dotyczące wyłącznie Działalności Wydzielanej zostaną przeniesione na […] w ramach tzw. sukcesji uniwersalnej zgodnie z art. 531 KSH, tj. stroną tych umów w miejsce […] zostanie […] - prawa i obowiązki wynikające z przenoszonych umów zostaną automatycznie przejęte przez […], bez konieczności uzyskania zgody od kontrahentów na ich przeniesienie (jednakże, umowy te mogą określać specyficzne obowiązki, które powinny zostać spełnione w związku z planowanym Podziałem).

7.Prawa i obowiązki, należności i zobowiązania wynikające z umów zawartych z dostawcami […], które dotyczą Działalności Wydzielanej.

8.Umowy dotyczące wyłącznie Działalności Wydzielanej zostaną przeniesione na […] w ramach tzw. sukcesji uniwersalnej zgodnie z art. 531 KSH, tj. stroną tych umów w miejsce […] zostanie […]- prawa i obowiązki wynikające z przenoszonych umów zostaną automatycznie przejęte przez […], bez konieczności uzyskania zgody od dostawców na ich przeniesienie (jednakże, umowy te mogą określać specyficzne obowiązki, które powinny zostać spełnione w związku z planowanym Podziałem).

9.Jeżeli chodzi o umowy z dostawcami dotyczące zarówno Działalności Wydzielanej, jak i Działalności Spalinowej, to po dacie Podziału […] oraz […] będą stronami odrębnych umów z dostawcami.

10.Przedpłaty na poczet wydatków związanych z Działalnością Wydzielaną.

11.Rezerwy związane z bieżącą działalnością Działalności Wydzielanej.

12.Rezerwy i zobowiązania (jeżeli będą istnieć w dacie Podziału), które są bezpośrednio związane z Działalnością Wydzielaną, zostaną przeniesione do […] (w zakresie, w jakim ich przeniesienie będzie możliwe na mocy obowiązującego prawa).

13.(Kopie) ksiąg i dokumentów dotyczących Działalności Wydzielanej.

14.Decyzje, zezwolenia, koncesje, oceny techniczne, atesty i certyfikacje dotyczące Działalności Wydzielanej (w tym decyzje / umowy związne z uzyskiwaną pomocą publiczną) - jeżeli możliwe jest ich przeniesienie na podstawie odrębnych przepisów prawa. Jeżeli byłoby to niemożliwe ze względu na ograniczenia prawne, […] będzie się ubiegać o uzyskanie odpowiednich decyzji administracyjnych po Podziale.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że Działalność Wydzielana, stanowi zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych.

Wskazali Państwo również, że już w maju 2018 działalność związana z (…) została wyodrębniona w dokumentach korporacyjnych Spółki jako […] (w regulaminie organizacyjnym, który wszedł w życie uchwałą z dnia 11 maja).

W związku z powyższym stwierdzić należy, że Działalność Wydzielana jest wydzielona w istniejącym przedsiębiorstwie pod względem organizacyjnym.

Wskazać również należy, że można zidentyfikować odrębne budżetowanie oraz księgowanie zysków i strat poszczególnych jednostek organizacyjnych („…”). W szczególności, dla celów wewnątrzgrupowej sprawozdawczości finansowej, budżetowania, planów finansowych, planów sprzedaży i celów organizacyjnych […] wchodzące w skład Działalności Wydzielanej są samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi.

W szczególności, prowadzą Państwo odrębne konta księgowe w celu ewidencjonowania wyników finansowych poszczególnych […], obejmujących zarówno Działalność Wydzielaną, jak i Działalność Spalinową.

Na podstawie aktualnej ewidencji możliwe jest przypisanie do Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej ich przychodów, kosztów, aktywów, zobowiązań i należności. Są Państwo w posiadaniu odpowiednich dokumentów wyszczególniających dane pozycje finansowe Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej. Dokumentacja ta jest wystarczająco szczegółowa, aby ustalić wartość aktywów i zobowiązań przypisanych do Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej, tak aby możliwe było przygotowanie sprawozdań finansowych (bilansów, rachunków zysków i strat) odrębnie dla Działalności Wydzielanej i Działalności Spalinowej.

Tym samym stwierdzić należy, że Działalność Wydzielana jest również wydzielona pod względem finansowym

Działalność wydzielona jest wyodrębniona funkcjonalnie w prowadzonym przedsiębiorstwie, co wprost wskazali Państwo w opisie sprawy. O powyższym wyodrębnieniu świadczą następujące okoliczności:

1.działalność wydzielana i spalinowa stanowią odrębne segmenty działalności - jeden skupiony na wytwarzaniu produktów związanych z (…), a drugi na produkcji związanej z napędami spalinowymi;

2.Oba […] stanowią odrębne otoczenie konkurencyjne;

3.różne są ryzyka biznesowe związane np. z ograniczeniem dostępu do paliw kopalnych oraz regulacjami środowiskowymi dla napędów spalinowych. Odrębność funkcjonalną obu linii biznesowych potwierdza też fakt, że przykładowe ryzyka dla napędów spalinowych mogą stanowić dodatkowe możliwości wzrostu dla (…).

W opisie sprawy wskazali Państwo również, że Działalność Wydzielana ma zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące własne zadania gospodarcze. Ponadto wskazali Państwo, że po nabyciu Działalności Wydzielanej możliwe będzie wykonywanie przez Spółkę Przejmującą działalności związanej z (…) bez angażowania dodatkowych środków po stronie tej spółki.

Biorąc powyższe pod uwagę uznać należy, że Działalność Wydzielana, która w ramach Podziału ma zostać przeniesiona do Spółki przejmującej będzie stanowiła ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Spełnione są łącznie wszystkie przesłanki wynikające z tego przepisu, ponieważ w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki Dzielonej:

-  Działalność Wydzielana obejmuje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania oraz personel,

-  Działalność Wydzielana jest wyodrębniona w sposób organizacyjny oraz finansowy

-  Składniki Działalności Wydzielanej służą do realizacji określonych zadań gospodarczych,

-  Działalność Wydzielana mogłaby funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo, które realizuje określone zadania gospodarcze

i jednocześnie Spółka Przejmująca przy pomocy składników Działalności Wydzielanej ma zamiar oraz faktyczną możliwość kontynuowania działalności dotychczas prowadzonej przez Spółkę Dzieloną z jego wykorzystaniem

Mając to na uwadze stwierdzić należy, że skoro przedmiotem wydzielenia z Państwa struktury będzie zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci Działalności Wydzielanej (Działalności elektrycznej), to wydzielenie Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa i jego zbycie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy wyłącznie Państwa zapytania w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Podkreślić ponadto należy, że ewentualna ocena zasadności zwrotu różnicy podatku VAT leży w kompetencji właściwego dla nabywcy organu podatkowego tj. Naczelnika Urzędu Skarbowego/Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

−Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

−Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1.z zastosowaniem art. 119a;

2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

−Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

[…] (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w […]. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

1.w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

2.w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).