2.Partner będzie przyjmował Odpady i przygotowywał je do sprzedaży hurtowej poprzez sortowanie, belowanie i magazynowanie do czasu dalszej sprzedaży, już jako surowca.

Z uwagi na fakt, że to Lider posiada kontakty biznesowe z Kontrahentami, i to Kontrahentami zainteresowanymi zarówno usługą odbioru odpadu w postaci makulatury jak i zakupem surowca, to w zakresie obowiązków Lidera będzie leżało bieżące informowanie Partnera o zawieranych z Kontrahentami umowach oraz o ilości odpadów objętych umowami.

Wszystkie czynności zarówno Partner, jak i Lider będą wykonywali samodzielnie bez podzlecania całości lub jakiejkolwiek ich części na rzecz jakichkolwiek podmiotów trzecich. Zarówno Lider jak i Partner dysponują odpowiednimi uprawnieniami wynikającymi z przepisów prawa, pozwalającymi na wykonywanie przypisanych im czynności objętych Umową Konsorcjum.

Zgodnie z postanowieniami Umowy, umowy z Kontrahentami będą zawierane wyłącznie przez Lidera, jednak w imieniu i na rachunek stron. Lider będzie w związku z tym posiadał umocowanie do prowadzenia wszelkich negocjacji z Kontrahentami, zawierania z nimi umów, koordynacji działań związanych z realizacją zawartych umów, w szczególności poprzez składanie oświadczeń woli i przyjmowanie oświadczeń woli od Kontrahentów.

Lider będzie posiadał również wyłączne uprawnienie do dokonywania rozliczeń z Kontrahentami, a w szczególności do wystawiania faktur VAT na rzecz Kontrahentów oraz przyjmowania od nich wynagrodzenia z tytułu zawartych Umów.

Zarówno Lider, jak i Partner są wpisani do Bazy Danych o Produktach, definiowanej w art. 79 Ustawy o odpadach z 14 grudnia 2012 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 779).

Przy wykonywaniu czynności według wskazanego podziału rzeczowego, strony zobowiązane będą do odpowiedniego wypełnienia Karty Przekazania Odpadów oraz Karty Ewidencji Odpadów zgodnie z przepisami obowiązującego prawa, a ponadto strony będą ponosiły całość kosztów związanych z wykonywanymi przez siebie czynnościami.

Lider oraz Partner w celu wykonywania umów zawieranych z Kontrahentami będą indywidualnie ponosili koszty związane z realizacją czynności w przypisanym im zakresie.

Strony będą dokumentowały wynikające z tego zakresu koszty faktycznie poniesione w związku z realizacją powierzonych czynności indywidualnie, ujmując i rozliczając je każdy z nich w swojej ewidencji księgowej.

Strony będą ponosiły całkowitą odpowiedzialność za realizację czynności wynikających z Umowy, przy czym wobec osób trzecich każda ze stron będzie ponosiła odpowiedzialność we własnym zakresie.

Zarówno Wnioskodawca, jak i Partner są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług oraz są upoważnieni do wystawiania i otrzymywania faktur VAT.

Zgodnie z Umową Lider będzie uprawniony do pobrania całości wynagrodzenia należnego od Kontrahentów, wynikającego z zawartych z Kontrahentami umów. W tym celu Lider będzie wystawiał na rzecz Kontrahentów faktury VAT, obejmujące całość wynagrodzenia wynikającego z Umowy zwartej pomiędzy Konsorcjum, a Kontrahentem.

W ramach rozliczeń wewnątrz Konsorcjum Lider będzie dokonywał podziału i wypłaty otrzymanego od Kontrahenta wynagrodzenia pomiędzy siebie i Partnera za wykonany przez każdego z nich zakres czynności określony w Umowie. Kwota należnego Partnerowi wynagrodzenia będzie wynikała z faktury VAT wystawionej przez Partnera na rzecz Lidera. Zysk lub strata Lidera bądź Partnera będzie wynikała z kosztów i wpływów z tytułu realizacji przydzielonych im czynności zgodnie z ustalonym w Umowie rzeczowym podziałem.

Strony nie będą uczestniczyły łącznie w zysku ani w stracie osiągniętej w wyniku realizacji umowy zwartej przez Konsorcjum z Kontrahentem ani w związku z zawartą Umową konsorcjum.

Podsumowując:

1.Lider będzie wystawiał na rzecz Kontrahenta fakturę VAT obejmującą całość wynagrodzenia wnikającego z zawartej z Kontrahentem umowy,

2.Partner będzie wystawiał na rzecz Lidera faktur VAT z tytułu wynagrodzenia za wykonane przez Partnera czynności w wysokości wynikającej z Umowy Konsorcjum.

Ze względu na rzeczowy podział czynności wykonywanych w ramach Umowy Konsorcjum, strony nie ustalają procentowego udziału Lidera i Partnera w zysku lub stracie wynikających z realizacji umowy z Kontrahentem.

Dodatkowo, w uzupełnieniu z 7 września 2022 r. (wpływ 12 września 2022 r.) wskazał Pan, że:

1.Czynności wykonywane przez Lidera oraz Konsorcjanta na rzecz Kontrahenta, których sprzedaż będzie dokumentował Lider, będą opodatkowane według podstawowej stawki podatku VAT (23%).

2.Dla świadczonych przez Konsorcjanta na rzecz Lidera usług znajduje zastosowanie podstawowa stawka VAT (23%).

3.Usługi nabywane od Konsorcjanta Lider będzie wykorzystywał wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, które nie korzystają ze zwolnienia.

Pytania

1.Czy biorąc pod uwagę okoliczność, że zgodnie z Umową Konsorcjum, Kontrahent będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Lidera Konsorcjum całego wynagrodzenia z tytułu wykonania umowy zawartej pomiędzy Kontrahentem a Konsorcjum, prawidłowym działaniem jest wystawienie z tego tytułu przez Lidera na rzecz Kontrahenta faktury VAT obejmującej całą kwotę wynagrodzenia, doliczając do niej należny podatek VAT i wykazując ten podatek w swojej deklaracji VAT?

2.Czy w celu rozliczenia wynagrodzenia pomiędzy konsorcjantami w ramach Umowy Konsorcjum Partner wystawia na rzecz Lidera fakturę VAT, obejmującą wynagrodzenie Partnera wynikające z Umowy Konsorcjum, za wykonane przez niego czynności? Czy Lider Konsorcjum ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z wystawionych na niego przez Partnera faktur VAT dokumentujących części wynagrodzenia przypadającego na Partnera w związku z wykonaniem przez niego przydzielonego mu w ramach Umowy Konsorcjum zakresu czynności?

Pana stanowisko w sprawie

W opinii Wnioskodawcy, Lider Konsorcjum powinien wystawiać fakturę VAT na całą kwotę wynagrodzenia otrzymywanego od Kontrahenta z tytułu wykonania umowy zawartej pomiędzy Kontrahentem a Konsorcjum, naliczając od niej należny podatek VAT i wykazując ten podatek w swojej deklaracji VAT.

Umowa konsorcjum nie została wyszczególniona w przepisach ustawy Kodeks cywilny z 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740), a więc w ocenie Wnioskodawcy jest umową nienazwaną, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia gospodarczego przekraczającego możliwości jednego podmiotu, dla odniesienia wspólnych korzyści.

Zawarcie przez Wnioskodawcę Umowy Konsorcjum nie będzie miało na celu powstania nowego podmiotu gospodarczego, lecz będzie stanowiło porozumienie stron umowy dla osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego – realizacji umów zawieranych przez Lidera z Kontrahentami.

Konsorcjum nie jest więc podatnikiem podatku od towarów i usług, gdy nie spełnia ustawowej definicji podatnika, zawartej w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z 11 marca 2004 r. ( Dz. U. z 2022 r. poz. 931), zwanej w dalszej części „Ustaw o VAT”. Zgodnie z treścią wskazanego przepisu Ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei działalność gospodarcza, o której mowa w art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, to wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, przy czym działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przypadku przedmiotowej Umowy Konsorcjum, Lider będzie upoważniony do rozliczania się z Kontrahentami, w tym do odbierania wynagrodzenia i wystawiania faktur VAT na rzecz Kontrahenta i będzie otrzymywał od niego całe wynagrodzenie z tytułu wszystkich czynności wykonanych na rzecz Kontrahenta (wykonanych zarówno przez Lidera, jak i Partnera) w ramach zawartej umowy. Kolejno, Lider w ramach rozliczeń wewnątrz konsorcjum będzie dokonywał podziału wypłaty wynagrodzenia otrzymanego od Kontrahenta pomiędzy siebie i Partnera za wykonany przez każdego z nich zakres czynności określony w Umowie konsorcjum.

W ocenie Wnioskodawcy podatnikami, w zakresie czynności opodatkowanych podatkiem VAT, wykonywanych na podstawie Umowy konsorcjum, będą więc Lider Konsorcjum oraz Partner – jako równorzędne podmioty, w takim zakresie, jaki wynika z rzeczowego podziału czynności określonego w Umowie.

W związku z powyższym należy wskazać, że Ustawa o VAT nie zawiera szczegółowych regulacji w zakresie wzajemnych rozliczeń pomiędzy przedsiębiorcami, którzy zawarli Umowę Konsorcjum. W szczególności należy mieć na uwadze, że art. 5 Ustawy o VAT nie przewiduje uznania za jednego podatnika większej liczby przedsiębiorców pozostających w bliskich związkach o charakterze ekonomicznym.

Wskazane stanowisko zostało uznane za prawidłowe w szczególności przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w Interpretacji indywidualnej nr IPPP1/443-1316/09-5/AW z 24 lutego 2010 r., w której podzielił równie (analogiczne do wskazanego) stanowisko zawarte w piśmie Ministra Finansów z 23 lutego 2004 r., stanowiącego odpowiedź na interpelację poselską nr 5849 oraz zawarte w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w nr ILPP2/443-635/08-7/MR z 15 października 2006 r.

Istotną okolicznością jest fakt, iż w relacjach z Kontrahentami będzie występował wyłącznie Lider, który będzie zawierał umowy z Kontrahentami w imieniu i na rachunek Stron. Zaś wykonanie tych umów będzie miało charakter wspólnych działań Lidera oraz Partnera, mających na celu realizację wspólnego przedsięwzięcia, którego nie mogliby zrealizować bez podjęcia współpracy w tym zakresie.

Kontrahent zaś będzie nabywał od Konsorcjum jedną kompleksową usługę, która nie będzie podzielona na poszczególne elementy. Rolą wybranego przez strony Lidera Konsorcjum będzie wykonanie czynności określonych w rzeczowym podziale wynikającym z Umowy Konsorcjum oraz reprezentowanie Konsorcjum wobec Kontrahentów.

Powyższe znajduje odzwierciedlenie w fakcie, iż rozliczenie wynagrodzenia należnego każdemu z członków Konsorcjum będzie polegało na wystawieniu przez Partnera faktury VAT na rzecz Lidera za wykonane przez Partnera konkretne czynności wynikające z umowy z Kontrahentem, zaś Lider będzie uprawniony do wystawienia na rzecz Kontrahenta faktury za łącznie wszystkie czynności wykonane przez Konsorcjum w celu realizacji jednej kompleksowej usługi.

Mając to na względzie należy uznać, iż Lider pełni w konsorcjum rolę quasi-pośrednika w świadczeniu usług pomiędzy uczestnikami konsorcjum (Partnerem i Liderem), a Kontrahentami, w związku z czym rozliczenie pomiędzy Liderem, a Partnerem powinno przyjąć formę refakturowania.

Pomimo braku ustawowej definicji refakturowania powszechnie przyjmuje się, iż jest to proces polegający na przeniesieniu kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzysta. W przypadku umowy konsorcjum beneficjentem usług jest Kontrahent, natomiast poszczególne jej elementy nie są nabywane bezpośrednio od Uczestników Konsorcjum, ale w formie całej usługi od Lidera Konsorcjum, który reprezentuje Konsorcjum.

Tym samym należy uznać, że Lider Konsorcjum powinien wystawić fakturę VAT na całą kwotę wynagrodzenia należnego z tytułu prac wykonanych przez wszystkich Uczestników Konsorcjum, naliczając od niej należny podatek VAT i wykazując ten podatek w swojej deklaracji VAT.

Pośrednio wskazuje na takie rozwiązanie także art. 30 ust. 3 ustawy o VAT. Rozwiązanie to jest jednocześnie zgodne z zamiarem stron (Uczestników i Lidera Konsorcjum, a także Kontrahenta) oraz z ekonomicznym sensem analizowanej transakcji.

Potwierdza je równie fakt, że Konsorcjum nie jest podatnikiem VAT i nie może wystawiać faktur VAT (Pismo z 24 lutego 2010 r., Interpretacja Indywidualna, Izba Skarbowa w Warszawie, IPPP1/443-1316/09-5/AW, Rozliczenie umowy konsorcjum, Pismo z 4 maja 2011 r., Izba Skarbowa w Warszawie, lPPP3/443-179/11-3/JF, publ. SIP LEX).

Równie takie stanowisko prezentowane jest w nauce prawa. Jak wskazuje Łukasz Matusiakiewicz (vide „Status konsorcjum na gruncie VAT”, Matusiakiewicz Łukasz, publ. SIP LEX) w określonych sytuacjach uczestnicy konsorcjum decydują, iż lider wystawia zbiorczą fakturę kontrahentowi konsorcjum, najczęściej zamawiającemu w umowie o roboty budowlane itp., która to faktura uwzględnia wszystkie kwoty należne dla konsorcjum.

We wskazanym modelu Lider ma prawo otrzymywać płatności zarówno w swoim własnym imieniu, jak i w imieniu pozostałych uczestników umowy konsorcjum. Generalnie lider konsorcjum powinien w takim przypadku wystawić fakturę VAT na całą kwot wynagrodzenia przysługującego konsorcjum, naliczając na niej należny VAT oraz wykazując obrót i VAT w swojej deklaracji.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2

W ocenie Wnioskodawcy Partner w celu rozliczenia należnego mu wynagrodzenia winien wystawić na Lidera fakturę VAT. Lider konsorcjum będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, który będzie wynikał z faktur VAT wystawionych na niego przez Partnera, dokumentujących wykonane przez niego czynności, których rzeczowy zakres określony będzie w Umowie konsorcjum.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami, jak właściciel.

Z kolei, w myśl art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, świadczeniem usług, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT.

Nie może ujść uwadze, że czynności wykonywane przez Lidera oraz Partnera stanowią elementy składowe usługi, którą następnie nabywa Kontrahent. Przedmiot umów zawartych z Kontrahentami, tj. czynności, jakie będą wykonywane przez strony, będzie spełniał także definicję świadczenia usług określoną w Ustawie o VAT.

Ponadto niewątpliwym jest, iż będą to czynności odpłatne, a co za tym idzie opodatkowane podatkiem VAT.

Biorąc pod wzgląd, iż Konsorcjum samo w sobie nie może być podatnikiem podatku VAT, zaś są nimi w tej sytuacji strony Umowy Konsorcjum, a także fakt, i zgodnie z postanowieniami Umowy Konsorcjum, Kontrahent jest zobowiązany do zapłaty całości wynagrodzenia wynikającego z zawartej z nim umowy na rzecz Lidera Konsorcjum, a następnie to Lider dokonuje podziału i wypłaty tego wynagrodzenia pomiędzy siebie i Partnera, w ocenie Wnioskodawcy prawidłowym działaniem będzie wystawianie przez Partnera na rzecz Lidera faktur VAT dokumentujących przypadającą mu część wynagrodzenia za wykonanie w ramach konsorcjum kompleksowej usługi na rzecz Kontrahenta.

Jak zostało wskazane w uzasadnieniu interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPP1/443-1316/09-5/AW z 24 lutego 2010 r., w odniesieniu do analogicznego stanu faktycznego, jak wskazany przez Wnioskodawcę: „Zgodnie z art. 86 VATU, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Tym samym w celu odliczenia podatku naliczonego spełnione muszą zostać dwa warunki:

·odliczenia dokonuje podatnik,

·towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Jak przedstawiono w stanie faktycznym Lider Konsorcjum jest czynnym podatnikiem VAT. Z kolei usługi dokumentowane fakturami od Uczestników Konsorcjum są bezpośrednio wykorzystywane do wykonywania przez Lidera Konsorcjum czynności opodatkowanej VAT, którą, w analizowanym przypadku, jest fakturowana przez Lidera w imieniu konsorcjum cała usługa wykonana przez konsorcjum na rzecz Klienta. Co więcej, zdaniem Wnioskodawcy nie zachodzą czynniki negatywne wykluczające możliwość odliczenia podatku naliczonego. W szczególności w analizowanym przypadku nie znajdzie zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 VATU, w myśl którego nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego, faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana taką fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Faktury otrzymywane przez Lidera Konsorcjum od Uczestników Konsorcjum dokumentują świadczenie przez Uczestników Konsorcjum usług opodatkowanych VAT i tym samym stanowi podstawę do odliczenia podatku naliczonego przez Lidera Konsorcjum”.

Mając to na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy Lider Konsorcjum będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na jego rzecz przez Partnera za wykonane przez niego czynności wynikające z Umowy.

Prawidłowość takiego postępowania potwierdzały w swoich wyjaśnieniach organy podatkowe, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 11 maja 2010 r. (nr ILPP1/443-175/10-2/AW) oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 4 maja 2011 r. (nr IPPP3/443-179/11-3/JF).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.

Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Kwestie dotyczące dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług uregulowane są w dziale XI ustawy.

W myśl art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

Stosownie natomiast do art. 106b ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Należy podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednocześnie, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że ani w prawie podatkowym, ani w prawie cywilnym nie występuje definicja pojęcia „konsorcjum”, jednakże przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 353¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji, strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

W analizowanym przypadku wątpliwości Pana dotyczą ustalenia, czy prawidłowym działaniem jest wystawienie przez Pana – Lidera na rzecz Kontrahenta faktury VAT obejmującej całą kwotę wynagrodzenia z tytułu wykonania czynności, o których mowa w zawartej pomiędzy Kontrahentem a Konsorcjum umowie oraz czy Partner (Konsorcjant) wystawia na rzecz Pana – Lidera fakturę VAT dokumentującą część wynagrodzenia przypadającą na niego za wykonane czynności w ramach zawartej umowy Konsorcjum, z której to faktury będzie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, że Lider oraz Partner mają zamiar podpisać Umowę Konsorcjum, której celem jest wspólna realizacja przedsięwzięcia gospodarczego, jakim jest świadczenie na rzecz wskazanych przez Lidera Kontrahentów usług polegających na odbiorze od tych Kontrahentów Odpadów, w postaci makulatury, a następnie przygotowanie ich do dalszej odsprzedaży hurtowej. W ramach przygotowania do dalszej odsprzedaży hurtowej odebrana makulatura jest odpowiednio sortowana, belowana i magazynowana, tak, aby mogła zostać sprzedana dalej, jako surowiec przeznaczony do wytwarzania produktów z papieru. Następnie surowiec ten ma być przedmiotem sprzedaży na rzecz kolejnych Kontrahentów, uzyskanych dzięki kontaktom Lidera. Poprzez zawarcie Umowy Konsorcjum strony nie będą zawierały spółki cywilnej, zaś zobowiązują się do wzajemnej ścisłej współpracy w celu realizacji konkretnego zamierzenia biznesowego. Wszystkie czynności objęte przedmiotem Umowy Konsorcjum będą wykonywane w oparciu o system rzeczowego podziału czynności, tj.:

1.Lider będzie dokonywał odbioru Odpadów od Kontrahentów i transportował je do Partnera,

2.Partner będzie przyjmował Odpady i przygotowywał je do sprzedaży hurtowej poprzez sortowanie, belowanie i magazynowanie do czasu dalszej sprzedaży, już jako surowca.

Z uwagi na fakt, że to Lider posiada kontakty biznesowe z Kontrahentami, i to kontrahentami zainteresowanymi zarówno usługą odbioru odpadu w postaci makulatury jak i zakupem surowca, to w zakresie obowiązków Lidera będzie leżało bieżące informowanie Partnera o zawieranych z Kontrahentami umowach oraz o ilości odpadów objętych umowami. Wszystkie czynności zarówno Partner, jak i Lider będą wykonywali samodzielnie bez podzlecania całości lub jakiejkolwiek ich części na rzecz jakichkolwiek podmiotów trzecich. Zarówno Lider jak i Partner dysponują odpowiednimi uprawnieniami wynikającymi z przepisów prawa, pozwalającymi na wykonywanie przypisanych im czynności objętych Umową Konsorcjum. Zgodnie z postanowieniami Umowy, umowy z Kontrahentami będą zawierane wyłącznie przez Lidera, jednak w imieniu i na rachunek stron. Lider będzie w związku z tym posiadał umocowanie do prowadzenia wszelkich negocjacji z Kontrahentami, zawierania z nimi umów, koordynacji działań związanych z realizacją zawartych umów, w szczególności poprzez składanie oświadczeń woli i przyjmowanie oświadczeń woli od Kontrahentów. Lider będzie posiadał również wyłączne uprawnienie do dokonywania rozliczeń z Kontrahentami, a w szczególności do wystawiania faktur VAT na rzecz Kontrahentów oraz przyjmowania od nich wynagrodzenia z tytułu zawartych Umów. Zarówno Lider, jak i Partner są wpisani do Bazy Danych o Produktach, definiowanej w art. 79 Ustawy o odpadach z 14 grudnia 2012 r. Przy wykonywaniu czynności według wskazanego podziału rzeczowego, strony zobowiązane będą do odpowiedniego wypełnienia Karty Przekazania Odpadów oraz Karty Ewidencji Odpadów zgodnie z przepisami obowiązującego prawa, a ponadto strony będą ponosiły całość kosztów związanych z wykonywanymi przez siebie czynnościami. Lider oraz Partner w celu wykonywania umów zawieranych z Kontrahentami będą indywidualnie ponosili koszty związane z realizacją czynności w przypisanym im zakresie. Strony będą dokumentowały wynikające z tego zakresu koszty faktycznie poniesione w związku z realizacją powierzonych czynności indywidualnie, ujmując i rozliczając je każdy z nich w swojej ewidencji księgowej. Strony będą ponosiły całkowitą odpowiedzialność za realizację czynności wynikających z Umowy, przy czym wobec osób trzecich każda ze stron będzie ponosiła odpowiedzialność we własnym zakresie. Zarówno Wnioskodawca, jak i Partner są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług oraz są upoważnieni do wystawiania i otrzymywania faktur VAT. Zgodnie z Umową Lider będzie uprawniony do pobrania całości wynagrodzenia należnego od Kontrahentów, wynikającego z zawartych z Kontrahentami umów. W tym celu Lider będzie wystawiał na rzecz Kontrahentów faktury VAT, obejmujące całość wynagrodzenia wynikającego z Umowy zwartej pomiędzy Konsorcjum, a Kontrahentem. W ramach rozliczeń wewnątrz Konsorcjum Lider będzie dokonywał podziału i wypłaty otrzymanego od Kontrahenta wynagrodzenia pomiędzy siebie i Partnera za wykonany przez każdego z nich zakres czynności określony w Umowie. Kwota należnego Partnerowi wynagrodzenia będzie wynikała z faktury VAT wystawionej przez Partnera na rzecz Lidera. Zysk lub strata Lidera bądź Partnera będzie wynikała z kosztów i wpływów z tytułu realizacji przydzielonych im czynności zgodnie z ustalonym w Umowie rzeczowym podziałem. Strony nie będą uczestniczyły łącznie w zysku ani w stracie osiągniętej w wyniku realizacji umowy zwartej przez Konsorcjum z Kontrahentem ani w związku z zawartą Umową konsorcjum. Podsumowując, Lider będzie wystawiał na rzecz Kontrahenta fakturę VAT obejmującą całość wynagrodzenia wynikającego z zawartej z Kontrahentem umowy, a Partner będzie wystawiał na rzecz Lidera faktur VAT z tytułu wynagrodzenia za wykonane przez Partnera czynności w wysokości wynikającej z Umowy Konsorcjum. Ze względu na rzeczowy podział czynności wykonywanych w ramach Umowy konsorcjum, strony nie ustalają procentowego udziału Lidera i Partnera w zysku lub stracie wynikających z realizacji umowy z Kontrahentem. Czynności wykonywane przez Lidera oraz Konsorcjanta na rzecz Kontrahenta, których sprzedaż będzie dokumentował Lider, będą opodatkowane według podstawowej stawki podatku VAT (23%). Dla świadczonych przez Konsorcjanta na rzecz Lidera usług znajduje zastosowanie podstawowa stawka VAT (23%). Usługi nabywane od Konsorcjanta Lider będzie wykorzystywał wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, które nie korzystają ze zwolnienia.

W odniesieniu do przedstawionych wątpliwości wskazać należy, że konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum. Powyższego nie zmienia okoliczność, że w przypadku umów konsorcjum dopuszczalne jest zawarcie ustaleń, że rozliczenia gospodarcze i księgowe, w tym dotyczące podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez uczestników konsorcjum na rzecz podmiotów zamawiających te prace na podstawie zawartego z nimi kontraktu – będzie dokonywał wytypowany przez uczestników konsorcjum podmiot wiodący.

Zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum, powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Jednocześnie, należy zwrócić uwagę, że to strony konsorcjum określają w umowie konsorcjum sposób rozliczeń między sobą, jak i zamawiającym (inwestorem), tj. sposób wystawiania faktur, należnego wynagrodzenia, terminów wykonania prac oraz kwestii odpowiedzialności za przydzielone im zadania z tytułu realizacji celu nałożonego na nich przez inwestora (zamawiającego) w ramach zlecenia/przetargu. W praktyce, w umowie konsorcjum strony mogą wyznaczyć lidera konsorcjum (który m.in. pełni funkcję reprezentacyjną oraz prowadzi rozliczenia z inwestorem), a także mogą ustanowić, że każdy podmiot – jako uczestnik konsorcjum – świadczy usługi bezpośrednio na rzecz inwestora.

Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawa oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum – partner konsorcjum, stwierdzić należy, że uczestnicy konsorcjum zobowiązani są do dokumentowania wzajemnych świadczeń oraz wyboru podmiotu, który będzie odpowiedzialny za rozliczenia ze zleceniodawcą.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku na gruncie podatku od towarów i usług uczestników konsorcjum, tj. Lidera oraz Partnera należy traktować jako odrębnych podatników podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie wskazać należy, że w opisanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie (świadczenie usług) w zamian za określone wynagrodzenie. W analizowanym przypadku Partner na rzecz Lidera w związku z realizacją zadania na rzecz Kontrahentów w ramach zawartej umowy Konsorcjum wykonuje usługi przyjmowania odpadów i przygotowania ich do sprzedaży hurtowej poprzez sortowanie, belowanie i magazynowanie do czasu dalszej sprzedaży jako surowca. Przyjęty przez strony sposób dokumentowania czynności wykonywanych przez poszczególnych uczestników w ramach Konsorcjum wskazuje na istniejący łańcuch świadczeń – Partner obciąża Lidera wynagrodzeniem należnym mu za wykonane usługi, natomiast faktury dokumentujące wynagrodzenie należne od Kontrahentów za wykonane usługi są wystawiane wyłącznie przez Lidera.

W konsekwencji, pomiędzy Partnerem a Liderem występuje czynność podlegająca opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – odpłatne świadczenie usług (sprzedaż w myśl definicji określonej w art. 2 pkt 22 ustawy).

Zatem Partner, stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, ma obowiązek wystawić fakturę dokumentującą tę sprzedaż.

Lider natomiast, jako podmiot reprezentujący Konsorcjum przed Kontrahentami, posiadający umocowanie do prowadzenia wszelkich negocjacji z Kontrahentami, zawierania z nimi umów, koordynacji działań związanych z realizacją zawartych umów, w szczególności poprzez składanie oświadczeń woli i przyjmowanie oświadczeń woli od Kontrahentów oraz posiadający wyłącznie uprawnienie do dokonywania rozliczeń z Kontrahentami i przyjmowania od nich wynagrodzenia z tytułu zawartych umów będzie zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawienia na rzecz Kontrahenta faktur VAT, dokumentujących całość usług wykonanych przez Konsorcjum.

Reasumując, wykonanie przez Partnera na rzecz Lidera usług przyjmowania odpadów i przygotowania ich do sprzedaży hurtowej poprzez sortowanie, belowanie i magazynowanie do czasu dalszej sprzedaży jako surowca podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów usług i Partner jest zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej wykonanie tych usług, Lider natomiast jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT dokumentującej całość usług wykonanych przez Konsorcjum na rzecz Kontrahenta, tj. odbiór od Kontrahenta odpadów w postaci makulatury, a następnie przygotowanie ich do sprzedaży hurtowej.

Jednocześnie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Liderowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez Konsorcjanta dokumentującej usługi wykonane na rzecz Lidera w ramach zawartej Umowy Konsorcjum.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Z powyższych regulacji wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jeden z nich wynika z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W odniesieniu zatem do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego stwierdzić należy, że w rozpatrywanej sprawie względem nabytych usług, Liderowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez Partnera, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy.

W analizowanym przypadku, jak ustalono powyżej, Partner wykonuje na rzecz Lidera usługi przyjmowania odpadów i przygotowania ich do sprzedaży hurtowej poprzez sortowanie, belowanie i magazynowanie do czasu dalszej sprzedaży jako surowca, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy oraz jest zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej wykonanie tych usług. Przy czym, we wniosku wskazano, że dla usług świadczonych przez Partnera na rzecz Lidera stosuje się 23% stawkę podatku VAT. Ponadto, usługi nabywane od Partnera, Lider wykorzystuje wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, które nie korzystają ze zwolnienia. Jednocześnie, Lider jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Tym samym w rozpatrywanej sprawie przysługuje Panu – Liderowi prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez Partnera dokumentujących nabycie usług przyjmowania odpadów i przygotowania ich do sprzedaży hurtowej poprzez sortowanie, belowanie i magazynowanie do czasu dalszej sprzedaży jako surowca, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy. Prawo to będzie przysługiwać pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·W myśl art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.).