Skutki podatkowe dla najmu nieruchomości - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.36.2023.1.IK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 10 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.36.2023.1.IK

Temat interpretacji

Skutki podatkowe dla najmu nieruchomości

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 2 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie skutków dla najmu nieruchomości. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego składa M.P., prowadzący od dnia 03 lutego 2020 roku jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: M.P. w …, gdzie działalnością przeważającą jest: Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach (PKD nr 47.19.Z), został wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod numerem NIP: 8721635603, REGON: 385470380.

Z dniem 1 lutego 2022 r. M.P. zrezygnował ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U. z 2022r., poz. 931 z późn. zm.) i od tego dnia jest czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Opłata od wniosku została uiszczona w wysokości określonej w art. 14f § 1 i 2 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 z późn. zm. i z 2022 r., poz. 835 z późn. zm.).

W dniu 31 marca 2022 r. wnioskodawca M.P. wraz z żoną E.M.-P., z którą pozostaje w ustawowej wspólności małżeńskiej, zakupili od M. spółka jawna … całą, zabudowaną nieruchomość gruntową położoną w K., objętą księgą wieczystą o nr … Sądu Rejonowego. Małżonkowie M.P. i E.M.-P. opisaną wyżej nieruchomość nabyli do majątku wspólnego objętego ustawową wspólnością, za środki pochodzące z tego majątku, co jest potwierdzone aktem notarialnym …. Wnioskodawca M.P. wraz z żoną wstąpili z mocy prawa w stosunek najmu z dnia 10 października 2018  r. - łączący, dotychczasowego właściciela przedmiotowej nieruchomości, M. spółka jawna z najemcą: M. Sp. z o.o. - na miejsce zbywcy, zgodnie z art. 678 §1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. 2022 poz. 1360). Ten stosunek najmu nie został wypowiedziany z uwagi na zakaz zawarty w art. 678 §2 cytowanej ustawy Kodeks cywilny.

W dniu 20 czerwca 2022r. małżonkowie M.P. i E. M.-P. złożyli do Naczelnika Urzędu Skarbowego oświadczenie, w którym podali, że całość przychodu/dochodu osiągniętego w 2022 roku, z tytułu najmu zabudowanej nieruchomości położonej w K., będzie opodatkowana przez E. M.-P. Data pierwszego przychodu/dochodu, o którym mowa powyżej przypada na miesiąc kwiecień 2022r.

W wyżej opisanym budynku z lokalami użytkowymi, położonym w K., wynajmowane są pomieszczenia na potrzeby różnego rodzaju działalności medyczne kilkunastu najemcom, których usługi mają charakter medyczny. Wynajmem - zgodnie z powyższym oświadczeniem - zajmuje się żona wnioskodawcy E. M.-P. W przypadku przejętej umowy z datą pewną (której nie można wypowiedzieć) z najemcą M. Sp. z o.o., po stronie wynajmującego występuje zarówno M.P. jak i jego żona E.M.-P. Natomiast w pozostałych umowach najmu tej nieruchomości stroną wynajmującą jest już tylko E.M.-P. Comiesięczne faktury za najem, wyżej opisanych lokali użytkowych, wystawiane są przez E.M.-P., a wpłaty z tego tytułu wnoszone są na jej konto prywatne. Ewa M.-P. podejmuje wszelkie czynności związane z wynajmowaniem nieruchomości położonej w K., takie jak na przykład: poszukiwanie najemców, negocjowanie warunków najmu, wystawianie faktur za wynajem. Faktyczne władztwo nad tą nieruchomością wykonuje E. M.-P.

W dniu 07 kwietnia 2022 r. wnioskodawca M.P. w imieniu swoim oraz w imieniu i na rzecz swojej żony E.M.-P. zakupił nieruchomość stanowiącą lokal mieszkalny, znajdujący się w budynku położonym w P., dla którego to lokalu Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą ... Z powyższym lokalem związany jest udział w nieruchomości wspólnej, to jest we własności nieruchomości objętej księgą wieczystą … oraz w częściach wspólnych budynku i urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, wynoszący 849/45.345 części. Niniejsza czynność prawna została dokonana przed, w formie aktu notarialnego, w którym Pan M.P. zapewnił, że „własność przedmiotowego lokalu wraz ze związanym z nim udziałem kupuje z majątku wspólnego” oraz „że w ich związku małżeńskim panuje ustrój wspólności majątkowej ustawowej”. Ponieważ ta nieruchomość, w chwili jej zakupu przez M.P., była wynajmowana przez poprzedniego właściciela na cele mieszkaniowe siedmiu najemcom, małżeństwo M.P. i E.M.-P. wstąpili z mocy prawa w stosunek najmów - na miejsce zbywcy nieruchomości, zgodnie z art. 678 §1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. 2022 poz. 1360). Małżonkowie oddali powyższą nieruchomość w zarząd firmie P. Osobą wskazaną przez małżonków do zajmowania się sprawami najmu jest M.P.

W dniu 20 maja 2022 r. małżonkowie M.P. i E. M.-P. złożyli do Naczelnika Urzędu Skarbowego oświadczenie, w którym podali, że całość przychodu/dochodu osiągniętego w 2022 roku, z tytułu najmu nieruchomości położonej w P., będzie opodatkowana przez M.P. Pierwsza faktura z tego najmu została wystawiona w kwietniu 2022 r., a zapłatę za nią M.P. otrzymał w maju 2022 r.

Wnioskodawca M.P. wykazuje faktyczną aktywność w realizacji zawartych umów najmu nieruchomości. Najemcy wpłat za czynsz i media dokonują na konto, które jest kontem wspólnym małżonków M.P. i E. M.-P. Jednak są to przychody M. P. i tylko on odprowadza w związku z tym podatki do urzędu skarbowego.

Pytanie

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego podatnikiem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług za czynności związane z wynajmem nieruchomości w P., jest tylko wnioskodawca M.P., a czynsz najmu osiągany z tytułu najmu tej nieruchomości zwiększa wartość sprzedaży dokonywanej tylko w działalności gospodarczej M.P., natomiast wynajem części nieruchomości w K. najemcy M. Sp. z o.o. z siedzibą w K. nie spowoduje obowiązku podatkowego VAT po stronie M.P., a czynsz najmu opłacany przez tego najemcę nie będzie zwiększał wartości sprzedaży dokonywanej przez wnioskodawcę w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem wnioskodawcy podatnikiem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług za czynności związane z wynajmem nieruchomości w P., jest tylko wnioskodawca M. P., a czynsz najmu - w 100% wysokości - osiągany z tytułu najmu tej nieruchomości zwiększa wartość sprzedaży dokonywanej w działalności gospodarczej M.P.

Wynajem części nieruchomości w K. w stosunku do najemcy M. Sp. z o.o., gdzie M.P. jest stroną wynajmującą w umowie najmu, lecz faktycznie nie podejmuje żadnych czynności związanych z wynajmowaniem tej nieruchomości, nie spowoduje obowiązku podatkowego VAT po stronie M.P., a czynsz najmu opłacany przez tego najemcę nie będzie zwiększał wartości sprzedaży dokonywanej przez wnioskodawcę w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U. z 2022r., poz. 931 z późn. zm.) odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, „przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.”

Zgodnie z art. 15 ust. 1 cyt. ustawy o VAT „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2. bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.”

Natomiast, według art. 15 ust. 2 cyt. ustawy o VAT, „działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Dany podmiot wykonuje czynności w ramach działalności gospodarczej, jeśli wykonuje je w ramach profesjonalnej działalności, którą uznaje się jako działalność wykonywaną w sposób ciągły, zarobkowy oraz zorganizowany.

Natomiast przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się do oddania rzeczy do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz (art. 659 § 1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r Kodeks cywilny (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 1360)). Umowa najmu jest umową wzajemną, odpłatną, konsensualną i zobowiązującą, a więc oddanie rzeczy w najem stanowi odpłatne świadczenie usług - w rozumieniu art. 8 ust. 1 cyt. ustawy o VAT i podlega, wobec tego, opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli wykonywane jest w ramach profesjonalnej działalności.

Wnioskodawca M.P. dokonuje czynności wynajmu nieruchomości w P. w sposób ciągły, zarobkowy i zorganizowany, jego żona - choć jest właścicielem nieruchomości - to nie podejmuje aktywnych działań związanych z najmem tej nieruchomości, więc tylko M.P. można uznać za podatnika opodatkowanego podatkiem od towarów i usług, któremu jednak Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r., poz. 931 z późn. zm.) przyznaje zwolnienie przedmiotowe w art. 43 ust. 1 pkt. 36, gdyż są to usługi wynajmowania nieruchomości o charakterze mieszkalnym. Małżonkowie M.P. i E.M.-P. wstąpili w stosunek najmów z mocy prawa - na miejsce zbywcy nieruchomości, zgodnie z art. 678 §1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. 2022, poz. 1360) - więc Pani E.M.-P. nie podjęła żadnej czynności kształtującej te umowy najmu, nie miała na nich żadnego wpływu. Tylko M.P. interesuje się wynajmem tej nieruchomości i podejmuje aktywne działania w tym kierunku i wszelkie bieżące czynności związane z najmem oraz decyzje podejmuje tylko M.P. Tylko M.P. faktycznie włada tą nieruchomością na potrzeby swojej działalności.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej nr 0114-KDIP4-2.4012.62.2021.2.KS z dnia 28 maja 2021r. (https://sip.lex.pl/orzeczenia- i-pisma-urzedowe/pisma-urzedowe/0114-kdip4-2-4012-62-2021-2-ks-vat-od-sprzedazy-185151813) potwierdza stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z dnia 16 stycznia 2013 r. (sygn. akt I FSK 143/12), w którym stwierdził on, że „regulacje ustawy o VAT nie wymieniają małżonków jako odrębnej kategorii podatników: dla określenia zakresu podmiotowego opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności dokonanej formalnie przez współmałżonków istotne jest zatem ustalenie, kto faktycznie dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, działając przy tym w charakterze wskazanym w art. 15 ust. 2 (zob. wyrok NSA z dnia 23 stycznia 2013 r., I FSK 301/12, CBOSA). Oznacza to, że status podatnika VAT może uzyskać jedno z małżonków, jak i oboje, tj. każde z osobna. Brak jest natomiast podstaw, aby traktować małżonków jako jeden podmiot podlegający obowiązkowi podatkowemu. Pogląd ten, prezentowany w orzecznictwie jeszcze na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, zachowuje aktualność na tle omawianych regulacji ustawy o VAT. Ustawodawca podatkowy konsekwentnie traktuje bowiem małżonków jako co do zasady odrębnych podatników: nie można w szczególności małżonków wspólnie prowadzących działalność gospodarczą uznać za jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT (zob. np. wyrok NSA z dnia 6 grudnia 2006 r., I FSK 349/06, CBOSA)”. W wyżej wymienionej interpretacji indywidualnej Dyrektor KIS przytoczył również stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku 24 lipca 2018 r. (sygn. akt I FSK 1498/16), w którym ten stwierdził, że „ponieważ małżeństwo nie ma statusu podatnika podatku od towarów i usług, konieczność ustalenia, kto jest podatnikiem tego podatku odnosi się do każdego z małżonków z osobna. W orzecznictwie za dopuszczalne uznaje się przyjęcie, iż podatnikiem podatku od towarów i usług jest tylko jeden z małżonków, mimo że obrót gospodarczy dotyczy majątku wspólnego małżonków (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 marca 2012 r. sygn. akt I FSK 1704/12, (...). W (...) sytuacji, gdy faktyczną aktywność w realizacji zawartej umowy najmu nieruchomości wykazuje jedynie jedno z małżonków, a drugie poza formalnym umożliwieniem zawarcia umowy, polegającym na udzieleniu stosownego pełnomocnictwa w tym zakresie, pozostaje całkowicie bierne w jej wykonaniu, brak jest podstaw do uznania tegoż drugiego małżonka za podatnika podatku od towarów i usług w sensie materialnym, czyli że w odniesieniu do tej usługi działa on w charakterze podatnika. Skład orzekający w niniejszej sprawie podzielił analogiczny pogląd wyrażony w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 listopada 2013 r., sygn. akt I FSK 1681/12 oraz z 12 października 2017 r., sygn. akt I FSK 2324/15.”

Dyrektor KIS wydał interpretację o numerze 0114-KDIP1-3.4012.70.2019.1.ISK. w której przyjął, że skoro zgodnie z art 36 § 1 i 2 Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r., poz.1359) każdy z małżonków uprawniony jest do dokonania czynności prawnych, których przedmiotem są rzeczy wchodzące w skład majątku wspólnego, to podatnikiem podatku VAT będzie ten z małżonków, który wykonuje daną czynność samodzielnie, we własnym imieniu i na własny rachunek (z zastrzeżeniem, że skuteczność czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga akceptacji drugiego małżonka).” Wynika z tego, że w przypadku wykorzystania majątku wspólnego - objętego małżeńską wspólnością majątkową, podatnikiem jest tylko ten z małżonków, który faktycznie wykorzystuje ten majątek. Potwierdzone to zostało również w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 stycznia 2009 r. nr IPPP3/443-14/08-6/RK i z dnia 26 kwietnia 2016 r., IPPP3/4512-80/16-2/ISK, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 marca 2014 r., nr ILPP2/443-8/13-3/AD, interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 września 2018 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.436.2018.2.AW.

Dyrektor KIS w interpretacji nr 0114-KDIP4-2.4012.62.2021.2.KS z dnia 28 maja 2021 r. (https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/pisma-urzedowe/0114- KDIP4-2.4012.62.2021.2.ks-vat-od-sprzedazy-185151813). w ślad za interpretacją KIS 24 marca 2020 r (0112-KDIL1-3.4012.539.2019.2.TK, UNP: 944628), „stwierdził, że w przypadku sprzedaży przez męża nieruchomości inwestorowi, tylko mąż będzie podatnikiem VAT z tytułu tej transakcji, mimo że formalnie współwłaścicielem tej nieruchomości jest również żona oraz mimo tego, że żona prowadzi działalność gospodarczą oraz mimo tego, że żona wynajmowała sporadycznie mieszkania na cele mieszkaniowe. Jednak KIS uznał, że dla celów VAT liczy się to, że faktycznie to mąż władał nieruchomością na potrzeby swojej działalności opodatkowanej VAT-em, w sposób opisany w stanie faktycznym przywołanej interpretacji, a działalność gospodarcza żony oraz wynajem mieszkań nie miał nic wspólnego ze sprzedażą przez męża nieruchomości - poza tym, że formalnie jej współwłaścicielką jest żona”.

Żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 Ustawy o VAT „zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.”

Natomiast zgodnie z art. 113 ust. 9 Ustawy o VAT „Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym kwoty określonej w ust. 1.”

Mając powyższe na uwadze, wnioskodawca jest zdania, że tylko on sam jest podatnikiem podatku VAT w odniesieniu do czynności wynajmu nieruchomości na cele mieszkaniowe w P. Jego żona wyraziła zgodę na to, by jedynie on dokonywał czynności faktycznych związanych z wynajmem tej nieruchomości i by to on uzyskiwał przychody z tego tytułu. Ponieważ wnioskodawca M.P. wykazuje faktyczną aktywność w realizacji zawartych umów najmu nieruchomości, tj. mieszkania położonego w P. w konsekwencji on jest podatnikiem podatku VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych w ramach tego wynajmu, a czynsz najmu w 100% wysokości - osiągany z tytułu najmu tej nieruchomości zwiększa wartość sprzedaży dokonywanej w działalności gospodarczej M.P.

Konsekwencje podatkowe występujące na gruncie wyżej wymienionej Ustawy o VAT, związane z wynajmowaniem części nieruchomości położonej w K. w stosunku do najemcy M. Sp. z o.o., nie dotkną M.P., ponieważ tylko jego żona E.M.-P. ma faktyczne władztwo nad tą nieruchomością, on zgodził się na to by ona dokonywała wszelkich czynności związanych z wynajmowaniem tej nieruchomości i czerpała dochody z tej działalności. Fakt ujęcia w tej umowie najmu jako strony wynajmującej obok E.M.-P., również M.P., nie ma znaczenia dla ustaleń, kto będzie podatnikiem podatku VAT w stosunku do czynności wynajmu, gdyż na gruncie Ustawy o VAT ważne jest, kto faktycznie włada tą nieruchomością na potrzeby swojej działalności. Jest to bowiem tylko wymóg przepisów Kodeksu cywilnego, nakładający obowiązek wstąpienia w dotychczasowy stosunek najmu nowych właścicieli nieruchomości na miejsce zbywcy. W związku z powyższym, nie można wnioskodawcy-M.P. w tym stanie faktycznym uznać za podatnika w stosunku do czynności wynajmowania nieruchomości w K., gdyż nie sprawuje on faktycznego władztwa nad tą nieruchomością, nie dokonuje żadnych czynności związanych z tym wynajmem, nie pobiera opłat czynszu za ten najem, nie poszukuje nowych najemców, nie ustala i nie ustalał warunków tej umowy najmu. Wstąpienie w stosunek najmu było dokonane z mocy prawa - na miejsce zbywcy nieruchomości, zgodnie z art. 678 §1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. 2022, poz. 1360) - w związku z czym M.P. nie podjął żadnej czynności kształtującej tę umowę najmu, nie miał na nią żadnego wpływu. Nie jest on aktywnie zainteresowany wynajmowaniem tej nieruchomości.

Wskazać również należy, że na gruncie Ustawy z 20 listopada 1998r o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jednolity Dz. U. z 2021 r., poz. 1993 z późn. zm.) przepis art. 12 ust. 13 wskazuje, że „w przypadku osiągania przez małżonków przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1 a, kwota przychodów określona w ust. 1 pkt 4 lit.a dotyczy łącznie obojga małżonków.” Nie ma na gruncie Ustawy o VAT przepisu, który można odnieść na zasadzie analogii do przytoczonego artykułu, w skutek czego na potrzeby obliczenia limitu przychodów ze sprzedaży, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 Ustawy o VAT, należy odnieść osobno do każdego z małżonków będącego podatnikiem podatku VAT. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej 24 października 2017 r. sygn. 0114-KDIP1-3.4012.286.2017.1.MK potwierdził, że każdemu z małżonków będzie przysługiwać limit wynikający z art. 113 ust. 1 Ustawy o VAT osobno. Ponieważ M.P. nie można uznać za podatnika podatku od towarów i usług co do czynności wynajmu części nieruchomości położonej w K. w stosunku do najemcy M. Sp. z o.o., to czynsz najmu płacony przez najemcę nie będzie zwiększał wartości sprzedaży dokonywanej w działalności gospodarczej M.P.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT,

Według art. 15 ust. 2 ww. ustawy,

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą, gdzie działalnością przeważającą jest: Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach. Jest Pan czynnym podatnikiem VAT i polskim rezydentem podatkowym podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

W dniu 31 marca 2022 r. Pan wraz z żoną, z którą pozostajecie w ustawowej wspólności małżeńskiej, kupili Państwo … całą, zabudowaną nieruchomość gruntową położoną w K. Pan wraz z żoną opisaną wyżej nieruchomość nabyli do majątku wspólnego objętego ustawową wspólnością, za środki pochodzące z tego majątku. Pan wraz z żoną wstąpili z mocy prawa w stosunek najmu łączący, dotychczasowego właściciela przedmiotowej nieruchomości z najemcą - na miejsce zbywcy.

W dniu 20 czerwca 2022r. Pan wraz z żoną złożyli do Naczelnika Urzędu Skarbowego oświadczenie, w którym podali, że całość przychodu/dochodu osiągniętego w 2022 roku, z tytułu najmu zabudowanej nieruchomości położonej w K., będzie opodatkowana przez E.M-P.

W budynku w K., wynajmowane są pomieszczenia na potrzeby różnego rodzaju działalności kilkunastu najemcom. Wynajmem - zgodnie z powyższym oświadczeniem - zajmuje się Pana żona. W przypadku przejętej umowy, po stronie wynajmującego występuje Pan i żona. Natomiast w pozostałych umowach najmu tej nieruchomości stroną wynajmującą jest już tylko Pana żona. Comiesięczne faktury za najem, wyżej opisanych lokali użytkowych, wystawiane są przez Pana żonę, a wpłaty z tego tytułu wnoszone są na jej konto prywatne. Pana żona podejmuje wszelkie czynności związane z wynajmowaniem nieruchomości położonej w K. (poszukiwanie najemców, negocjowanie warunków najmu, wystawianie faktur za wynajem).

7 kwietnia 2022 r. kupił Pan w imieniu swoim oraz w imieniu i na rzecz żony nieruchomość stanowiącą lokal mieszkalny, znajdujący się w budynku położonym w P. Z powyższym lokalem związany jest udział w nieruchomości wspólnej. Zapewnił Pan, że „własność przedmiotowego lokalu wraz ze związanym z nim udziałem kupuje z majątku wspólnego” oraz „że w ich związku małżeńskim panuje ustrój wspólności majątkowej ustawowej”. Ponieważ ta nieruchomość, w chwili jej zakupu, była wynajmowana przez poprzedniego właściciela na cele mieszkaniowe siedmiu najemcom, Pan i żona wstąpili z mocy prawa w stosunek najmów. Małżonkowie oddali powyższą nieruchomość w zarząd firmie P. Osobą wskazaną przez małżonków do zajmowania się sprawami najmu jest M.P. Najemcy wpłat za czynsz i media dokonują na konto, które jest kontem wspólnym Pana i żony. Jednak są to przychody Pana i tylko Pan odprowadza w związku z tym podatki do urzędu skarbowego.

20 maja 2022 r. Pan i żona złożyli do Naczelnika Urzędu Skarbowego oświadczenie, w którym podali, że całość przychodu/dochodu osiągniętego w 2022 roku, z tytułu najmu nieruchomości położonej w P., będzie opodatkowana przez M.P.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.),

przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Z powyższych przepisów wynika, że umowa najmu/dzierżawy jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego/wydzierżawiającego polegającego na oddaniu rzeczy do używania/pobierania pożytków, jest świadczenie najemcy/dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. A zatem, umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i pobierania pożytków, w związku z czym stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu najmu/dzierżawy przez najemcę/dzierżawcę.

Zatem najem/dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W świetle art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. .j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1359 ze zm.),

z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Zgodnie z treścią art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,

oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

W myśl art. 36 § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,

przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności.

W konsekwencji ww. przepisów, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Wobec tego podmiot świadczący usługę najmu/dzierżawy będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem/dzierżawę będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem najmu/dzierżawy jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje wynajmu/dzierżawy we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej).

Zatem w sytuacji gdy wynajmowana/dzierżawiona nieruchomość jest własnością obojga małżonków, podatnikiem będzie ten, który faktycznie dokonuje czynności związanych z najmem/dzierżawą, np. zawarł umowę, otrzymuje czynsz.

W okolicznościach niniejszej sprawy w przypadku nieruchomości położonej w K., umowę najmu dla części nieruchomości zawarł Pan wspólnie z małżonką, w przypadku pozostałej części tej nieruchomości umowę zawarła wyłącznie Pana żona. Natomiast w przypadku nieruchomości położonej w P. Pan razem z żoną wstąpili z mocy prawa w stosunek najmów. Zatem czynności najmu dokonał Pan razem z żoną dla nieruchomości w K. (w tej części gdzie w umowie występujecie w dwójkę) oraz dla nieruchomości w P. 

Zatem należy stwierdzić, że z tytułu wynajmu nieruchomości w K., w tej części gdzie jako wynajmujący są Pan i Pana żona, podatnikiem podatku VAT jest również Pan. W stosunku do nieruchomości położonej w P. jest Pan obok żony również osobą dokonującą wynajmu, zatem jest  Pan z tego tytułu podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT,

zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

W konsekwencji, czynsz z najmu opłacany przez najemcę zwiększa wartość sprzedaży dokonywanej przez Pana, czyli wartość sprzedaży z tytułu najmu nieruchomości położonej w K. (z tej części nieruchomości, w której widnieje Pan jako wynajmujący) oraz z tytułu najmu nieruchomości położonej w P.

Tym samym Pana stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych, informujemy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Wskazujemy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Pana. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze fakt, że stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest Pan, zaznacza się, że niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla Pana żony.

W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.