Wnioskodawca nabywa usługi finansowania od podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium Polski ale na terytorium Unii Europejskiej, Wnioskodawca nabywa usługi na własne potrzeby i nie refakturuje ich na inne podmioty.

Wnioskodawca nabywa usługi finansowania od podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium Polski ale na terytorium Unii Europejskiej, przy czym część nabywanych usług będzie nabywana we własnym imieniu, ale na rzecz podmiotów trzecich, będących polskimi podatnikami. Koszt części usług finansowych Wnioskodawca będzie przenosił na ich ostatecznego odbiorcę poprzez refakturę. Usługi finansowe refakturowane będą wyłącznie na rzecz podmiotów, które posiadają siedzibę działalności na terenie Polski i są polskimi podatnikami.

Planując transakcje opisane w Modelu Pierwszym oraz Modelu Drugim, Wnioskodawca chciałby potwierdzić, czy wybór opodatkowania usług finansowych, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, może mieć zastosowanie w obu Modelach i czy w każdym przypadku Wnioskodawca będzie rozliczał import usług finansowych z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT.

Przed nabyciem usług finansowych zarówno w Modelu Pierwszym jak i Modelu Drugim Wnioskodawca zamierza złożyć zawiadomienie o wyborze ich opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 22 pkt 2 Ustawy o VAT.

Pytania

1.Czy nabywając usługi finansowe w Modelu Pierwszym, Wnioskodawca może skorzystać z możliwości ich opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT i rozliczyć ich nabycie opodatkowując import usług podstawową stawką podatku VAT?

2.Czy refakturując usługi w Modelu Drugim, Wnioskodawca może skorzystać z możliwości opodatkowania świadczenia usług na terytorium kraju na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT i rozliczyć ich nabycie opodatkowując import usług podstawową stawką podatku VAT?

Pana stanowisko w sprawie

1)Zdaniem Wnioskodawcy, w Modelu Pierwszym, Wnioskodawca może skorzystać z opodatkowania nabycia usług finansowych, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT i rozliczyć ich nabycie opodatkowując import usług podstawową stawką podatku VAT.

2)W opinii Wnioskodawcy, refakturując usługi finansowe na rzecz polskich podatników, Wnioskodawca może wybrać opodatkowanie tych usług, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT i rozliczyć ich nabycie opodatkowując import usług podstawową stawką podatku VAT.

UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY

Część wspólna dla obu pytań

Na podstawie art. 135 ust. 1 lit. b-g dyrektywy 2006/112/WE usługi finansowe korzystają zasadniczo ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Państwa członkowskie mogą jednak wprowadzić możliwość wyboru przez podatnika opodatkowania świadczonych przez niego usług finansowych. Na podstawie art. 137 ust. 1 lit. a dyrektywy 2006/112/WE państwa członkowskie mogą przyznać podatnikom prawo wyboru opodatkowania transakcji finansowych, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b-g.

Co do zasady, na gruncie polskiej ustawy o VAT, usługi finansowe, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy o VAT, podlegają zwolnieniu z podatku VAT. Z dniem 1 stycznia 2022 r. do ustawy o VAT został dodany art. 43 ust. 22, który wprowadza możliwość rezygnacji ze zwolnienia z podatku VAT dla usług finansowych.

Stosownie do art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 28b ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W niniejszym przypadku Wnioskodawca, będący nabywcą, posiada siedzibę działalności gospodarczej na terenie Polski. W rezultacie, miejscem świadczenia usług finansowych na rzecz Wnioskodawcy będzie Polska.

Należy pamiętać, że w przypadku importu usług podatnikiem jest usługobiorca. Art. 17 ust. 1 pkt 4 polskiej ustawy o VAT wprowadza mechanizm odwrotnego obciążenia, który polega na przerzuceniu obowiązku rozliczania podatku VAT ze sprzedawcy na nabywcę. Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, w przypadku nabycia usług, to nabywca jest odpowiedzialny za rozliczenie podatku należnego od tych usług, o ile spełnione są wszystkie następujące warunki:

a)usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

b)usługobiorcą jest:

-w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,

-w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,

-w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, Wnioskodawca jako nabywca usług będzie podatnikiem odpowiedzialnym za rozliczenie podatku należnego z tytułu świadczonych usług finansowych przez podmiot nieposiadający siedziby w Polsce.

Jak już zostało powyżej wspomniane, co do zasady usługi finansowe są zwolnione z opodatkowania. Warunkiem rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania usług finansowych jest, aby usługi były świadczone na rzecz podatnika. Należy zwrócić uwagę, że art. 43 ust. 22 ustawy o VAT w sposób ogólny odwołuje się do pojęcia podatnika. Przepis nie zawęża znaczenia podatnika do określonych sytuacji. Jak zostało powyżej ustalone, podatnikiem może być także nabywca rozliczający podatek w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia. Jest to szczególna sytuacja, w której nabywca usług jest jednocześnie podmiotem zobowiązanym do opodatkowania tych usług. Nabywca usług rozliczający podatek, w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia, spełnia definicję podatnika, o której mowa w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT. Wobec czego, warunek świadczenia usług na rzecz podatnika zostaje spełniony. Literalne brzmienie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT wskazuje, że możliwość rezygnacji ze zwolnienia z podatku VAT usług finansowych, będzie miało zastosowanie do nabycia usług finansowych przez nabywcę, rozliczającego te usługi w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia. Nabywca, rozliczający te usługi w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia, który złożył rezygnację na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, będzie zobowiązany opodatkować usługi na terenie Polski. Zatem, złożenie rezygnacji ze zwolnienia z podatku i wyborze opodatkowania usług finansowych ma zastosowanie zarówno w przypadku świadczenia przez polskich podatników usług finansowych na rzecz podatników, jak i w przypadku nabywania przez nich takich usług, rozliczanych w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia. Treść art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, nie wyklucza stosowania tego przepisu w przypadku usług rozliczanych w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia.

Mając na uwadze powyższe, rezygnacja ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług finansowych na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, ma zastosowanie do nabywania usług finansowych przez polskiego podatnika, rozliczanych w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia.

Podsumowując, w przypadku o którym mowa w Modelu Pierwszym oraz Drugim, rozliczając nabycie usług finansowych w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia, Wnioskodawca może wybrać opodatkowanie usług finansowych na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT. W konsekwencji, w przypadku złożenia zawiadomienia o wyborze opodatkowania, Wnioskodawca będzie zobowiązany opodatkować usługi finansowe, nabyte od niemieckiego kontrahenta i opodatkować je stawką podstawową.

Dodatkowe uzasadnienie do pytania 2

W Modelu Drugim Wnioskodawca nabywa usługi finansowe od niemieckiego podatnika, który posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Niemiec. Usługi nabywane są w imieniu Wnioskodawcy, ale na rzecz podmiotów trzecich. Wnioskodawca występuje jako podatnik i rozlicza podatek z tytułu importu usług. Następnie koszt usług refakturowany jest na właściwych odbiorców, którzy posiadają siedzibę działalności na terenie Polski i są polskimi podatnikami.

W Modelu Drugim usługi rozliczane są dwuetapowo. W pierwszym etapie Wnioskodawca rozlicza nabycie usług od niemieckiego podatnika w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia. W wyniku wyboru opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, Wnioskodawca nalicza podatek należny z tytułu nabycia usług finansowych. W drugim etapie, usługi finansowe refakturowane są przez Wnioskodawcę na ostatecznego nabywcę.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Refakturowanie polega na odsprzedaży osobie trzeciej usług, które wcześniej podatnik nabył we własnym imieniu. Oznacza to, że podatnik nabywa usługę, której nie konsumuje, tylko odsprzedaje podmiotowi trzeciemu.

Charakter prawny refakturowania usług został poruszony między innymi w wyroku WSA w Warszawie z 8.01.2019 r., sygn. akt: III SA/Wa 864/18, w którym Sąd stwierdził, że „Prawidłowa wykładnia art. 8 ust. 2a w związku z art. 8 ust. 1 ustawy VAT powinna prowadzić do wniosku, że art. 8 ust. 2a ustawy o VAT stanowi rozszerzenie art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Przepis ten tworzy swoistą fikcję prawną, w ramach której za usługobiorcę nabywającego usługi podlegające opodatkowaniu VAT uznaje się również pośredników, którzy nabywają usługi we własnym imieniu na rzecz osoby trzeciej. Inaczej mówiąc, biorąc udział w świadczeniu usług przez jeden podmiot na rzecz rzeczywistego beneficjenta usług, pośrednicy działają w relacjach z pierwotnym usługodawcą we własnym imieniu, tj. pod własną firmą, ale na rzecz osoby trzeciej. Zasadniczo to właśnie osoba trzecia pełni rolę beneficjenta usługi, odnoszącego korzyści z jej wykonania. Chociaż pośrednik nie konsumuje bezpośrednio przedmiotowej usługi, to w oparciu o art. 8 ust. 2a ustawy VAT przypisuje mu się jednocześnie rolę zarówno nabywcy, jak i dostawcy usługi, w świadczeniu której brał udział.”

Podatnik refakturujący usługi jest traktowany jako dostawca tych usług. Miejscem świadczenia będzie miejsce w którym podatnicy posiadają siedzibę działalności gospodarczej. W niniejszym przypadku ostatecznymi odbiorcami będą podmioty posiadające siedzibę na terenie Polski. W związku z czym miejscem opodatkowania będzie terytorium Polski.

Podatnik refakturujący usługi jest jednocześnie nabywcą i dostawcą tych usług. Co do zasady, usługi refakturowane przez podatnika będą zwolnione z podatku VAT. Natomiast, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia usług finansowych i wybrać ich opodatkowanie pod warunkiem że:

1.jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2.złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Wnioskodawca refakturując usługi finansowe na rzecz podatników, spełnia warunki przewidziane w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, tj. świadczy usługi finansowe na rzecz podatników oraz jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Wobec powyższego, zwolnienie będzie mieć zastosowanie w przypadku refakturowania usług finansowych na rzecz ostatecznych nabywców, będących podatnikami. Podmiot refakturujący usługi działa w tym przypadku jako usługodawca.

Podsumowując, Wnioskodawca może skorzystać z wyboru opodatkowania usług finansowych działając w ramach modelu drugiego. W przypadku złożenia rezygnacji, o której mowa w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, Wnioskodawca będzie zobowiązany opodatkować usługi finansowe nabywane od kontrahenta niemieckiego w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia. Rezygnacja będzie mieć także zastosowanie do usług świadczonych na rzecz polskich podatników. Refakturując usługi na ostatecznych beneficjentów, będących polskimi podatnikami, Wnioskodawca będzie zobowiązany opodatkować je podatkiem VAT na terytorium Polski.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

-nieprawidłowe w części dotyczącej możliwości wyboru opcji opodatkowania podatkiem VAT dla rozliczenia importu usług finansowych w Modelu Pierwszym (kwestia objęta pytaniem nr 1),

-prawidłowe w części dotyczącej możliwości wyboru opcji opodatkowania podatkiem VAT refakturowanych usług finansowych w Modelu Drugim (kwestia objęta pytaniem nr 2),

-nieprawidłowe w części dotyczącej możliwości wyboru opcji opodatkowania podatkiem VAT dla rozliczenia importu usług finansowych w Modelu Drugim (kwestia objęta pytaniem nr 2).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą,

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy,

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenia innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania ww. rozdziału:

Wskazany art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:

Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a,  art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy:

Z kolei w świetle art. 17 ust. 2 ustawy:

Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy:

Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, jeśli dokonał on nabycia usługi od usługodawcy spoza terytorium kraju. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę.

Należy wskazać, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:

Z kolei zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy:

Stosowanie zwolnień od podatku lub stawek preferencyjnych ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług lub stawki obniżonej.

Ponadto, w myśl art. 43 ust. 15 ustawy:

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu, również obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.:

Zgodnie natomiast z ust. 24 cyt. przepisu:

Zgodnie z powyższymi regulacjami podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku i wybrać opodatkowanie usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12, 38, 39, 40, 40a, 41, tj.:

-transakcji, łącznie z pośrednictwem, dotyczących walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy,

-zarządzania funduszami,

-usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług oraz zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę,

-usług w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzania gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę,

-usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług,

-usług, w tym także usług pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach lub w innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają osobowość prawną,

-usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, oraz usług pośrednictwa w tym zakresie.

Możliwość wyboru opodatkowania dotyczy przypadków, gdy usługi te są wykonywane na rzecz innych podatników. Warunkiem wyboru opodatkowania usług finansowych jest zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT czynnego oraz złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego zawiadomienia o wyborze opodatkowania tych usług.

Podatnik rezygnujący ze zwolnienia i wybierający opodatkowanie, będzie zobowiązany do opodatkowania wszystkich świadczonych przez niego usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12, 38, 39, 40, 40a oraz pkt 41 świadczonych na rzecz podatników. Nie będzie przy tym możliwa rezygnacja ze zwolnienia w odniesieniu tylko do wybranych rodzajów usług, np. usług udzielania kredytów, a do pozostałych stosowanie zwolnienia od podatku.

Wybór przez podatnika opodatkowania usług finansowych skutkuje obowiązkiem stosowania tej opcji przez co najmniej dwa lata. Po upływie dwóch lat stosowania opodatkowania usług finansowych, podatnik może powrócić do stosowania zwolnień od podatku w odniesieniu do tych usług. Warunkiem ponownego skorzystania ze zwolnień od podatku w przypadku usług finansowych jest złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego stosownego pisemnego zawiadomienia, przed początkiem okresu rozliczeniowego od którego podatnik chce ponownie skorzystać ze zwolnień. W przypadku rezygnacji z opodatkowania i ponownego skorzystania ze zwolnień od podatku w przypadku usług finansowych, przewiduje się obowiązek korzystania ze zwolnień przez okres 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego podatnik ponownie skorzystał ze zwolnień.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą z siedzibą na terenie Polski, polegającą na świadczeniu usług opodatkowanych podatkiem VAT. Jest Pan zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Planuje Pan rozwinąć swoją działalność gospodarczą (na handel towarami), w związku z czym będzie Pan potrzebował dodatkowych środków pieniężnych oraz usług zarządzania łańcuchem płatności. Rozważa Pan korzystanie z finansowania z zagranicy (od podmiotu z siedzibą w Niemczech zajmującego się profesjonalnie świadczeniem usług finansowych - np. E.D.). Usługi finansowania, które zamierza Pan nabywać, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 i 39 ustawy o VAT podlegają pod zwolnienie z podatku VAT a będzie Pan zobowiązany do rozliczenia nabycia tych usług w Polsce zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 oraz art. 28b ustawy o VAT. Rozważa Pan wdrożenie dwóch modeli związanych z nabywaniem usług finansowych:

1)Model Pierwszy – nabywa Pan usługi finansowania od podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium Polski ale na terytorium Unii Europejskiej, nabywa Pan usługi na własne potrzeby i nie refakturuje ich na inne podmioty;

2)Model Drugi  - nabywa Pan usługi finansowania od podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium Polski ale na terytorium Unii Europejskiej, przy czym część nabywanych usług będzie nabywana we własnym imieniu, ale na rzecz podmiotów trzecich, będących polskimi podatnikami. Koszt części usług finansowych będzie Pan przenosił na ich ostatecznego odbiorcę poprzez refakturę. Usługi finansowe refakturowane będą wyłącznie na rzecz podmiotów, które posiadają siedzibę działalności na terenie Polski i są polskimi podatnikami.

Przed nabyciem usług finansowych zarówno w Modelu Pierwszym jak i Modelu Drugim zamierza Pan złożyć zawiadomienie o wyborze ich opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 22 pkt 2 Ustawy o VAT.

Pana wątpliwości w niniejszej sprawie w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy nabywając usługi finansowe w Modelu Pierwszym, może Pan skorzystać z możliwości ich opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, opcja wyboru opodatkowania usług finansowych dotyczy czynności zwolnionych od podatku VAT, a więc takich które zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT na terytorium kraju, jednak ze względu na przyznane w przepisach ustawy lub rozporządzenia zwolnienie nie skutkują obowiązkiem naliczenia należnego podatku VAT.

W przypadku nabycia usług finansowych od podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium Polski (tj. na terytorium UE lub poza UE), ze względu na miejsce świadczenia określone w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, po stronie podatnika mającego siedzibę na terytorium kraju powstanie obowiązek rozliczenia podatku należnego z tytułu importu usług na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. Import usług w tym przypadku będzie korzystał ze zwolnienia od podatku VAT określonego w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy o VAT.

Rozpatrując możliwość rezygnacji ze zwolnienia od podatku i wyboru opcji opodatkowania usług finansowych należy wskazać, że ww. przepis art. 43 ust. 22 ustawy o VAT w swojej treści odnosi się do usług finansowych „świadczonych” wyłącznie na rzecz podatników. Z brzmienia ww. przypisu wynika zatem, że opcję opodatkowania należy odnieść do czynności świadczonych (wykonywanych) przez podatnika na rzecz konkretnych podmiotów (tj. innych podatników). Natomiast w wyniku importu usług, nabywca nie świadczy (nie wykonuje) żadnej usługi, lecz jest wyłącznie zobowiązany do rozliczenia podatku VAT z tytułu jej nabycia. To wskazuje, że podatnik nie może zrezygnować ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy o VAT w przypadku nabycia usług rozliczanych w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia jako import usług, tylko ze względu na fakt, że świadczenie to następuje w relacji pomiędzy dwoma podatnikami (B2B) oraz miejscem świadczenia tych usług jest terytorium kraju.

Opcję opodatkowania usług finansowych określoną w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT należy zatem traktować „wąsko” jako przypisaną do usług finansowych świadczonych (wykonywanych) na terytorium kraju, co znajduje również potwierdzenie w uzasadnieniu do projektu ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105), na mocy której wprowadzono opcję opodatkowania usług finansowych poprzez dodatnie w artykule 43 przepisu ust. 22.

W uzasadnieniu tym wskazano bowiem, że cyt.: „Proponowane do wprowadzenia rozwiązania zakładają, że podatnik rezygnujący ze zwolnienia i wybierający opodatkowanie, będzie zobowiązany do opodatkowania wszystkich świadczonych przez niego usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12, 38, 39, 40, 40a oraz pkt 41 świadczonych na rzecz podatników” oraz cyt.: „Możliwość wyboru opodatkowania będzie dotyczyła przypadków, gdy usługi te będą wykonywane na rzecz innych podatników”.

Należy zatem przyjąć, że w Modelu Pierwszym, tj. w przypadku gdy nabywa Pan usługi finansowania od podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium Polski (ale na terytorium Unii Europejskiej) na własne potrzeby i nie refakturuje ich na inne podmioty, nie będzie Pan mógł zastosować opcji opodatkowania dla rozliczenia importu usług.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1, dotyczące możliwości opodatkowania w Modelu Pierwszym importu usług finansowych nabywanych od podatników unijnych, jest nieprawidłowe.

Pana wątpliwości dotyczą również kwestii, czy refakturując nabyte usługi finansowe w Modelu Drugim może Pan skorzystać z możliwości opodatkowania importu usług finansowych oraz świadczenia tych usług na terytorium kraju na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy:

Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, s. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, który stanowi, że w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi.

Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” usług. W związku z nim nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie.

Przepis ten reguluje zatem takie sytuacje, kiedy podatnik działając we własnym imieniu zawiera umowę, na podstawie której zobowiązuje się do zrealizowania pewnego świadczenia, jednak faktycznie świadczenie to realizowane jest przez podmiot trzeci. W takim przypadku, gdy podmiot nabywa usługę, a następnie odsprzedaje ją kontrahentowi w tzw. „stanie nieprzetworzonym”, uznawany jest za podatnika, który usługę taką świadczy. Świadczenie takich usług powinno zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług wg stawki właściwej dla danego rodzaju usług.

Z treści wniosku wynika, że w Modelu Drugim jako czynny podatnik podatku VAT będzie Pan przenosił koszt części usług finansowych na ich ostatecznego odbiorcę poprzez refakturę. Usługi finansowe refakturowane będą wyłącznie na rzecz podmiotów, które posiadają siedzibę działalności na terenie Polski i są polskimi podatnikami.

Dokonując refakturowania usług finansowych na rzecz podatników posiadających siedzibę działalności na terytorium Polski (czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT na terytorium kraju) będzie Pan zatem traktowany jako podmiot, który świadczy/wykonuje usługę finansową na rzecz tych podmiotów. To z kolei pozwala na przyjęcie stanowiska, że dla tych czynności ma Pan możliwość rezygnacji ze zwolnienia od podatku i wyboru opcji opodatkowania refakturowanych usług finansowych.

Należy zatem przyjąć, że w Modelu Drugim będzie Pan mógł zastosować opcję opodatkowania wyłącznie w stosunku do refakturowanych usług finansowych na rzecz innych podatników posiadających siedzibę działalności na terytorium Polski, natomiast nie może Pan zastosować tej opcji w stosunku do nabywanych usług finansowych, które będzie Pan rozliczał jako import usług.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2, w części dotyczącej możliwości wyboru opcji opodatkowania podatkiem VAT refakturowanych usług finansowych w Modelu Drugim jest prawidłowe, natomiast w części dotyczącej możliwości wyboru opcji opodatkowania podatkiem VAT dla rozliczenia importu usług finansowych w Modelu Drugim jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii, czy nabycie przez Pana usług od podatnika unijnego będzie stanowić import usług, czy usługi, które będzie Pan nabywał od podatników unijnych stanowią usługi finansowe korzystające ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i 39 ustawy o VAT oraz czy przenoszenie przez Pana kosztu części usług finansowych na ich ostatecznego odbiorcę będzie stanowić refakturowanie usług, gdyż nie było to przedmiotem wniosku, nie zadano pytania w tym zakresie. Stwierdzenia te przyjęto jako elementy zdarzenia przyszłego i nie były one przedmiotem oceny.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy wyłącznie możliwości opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT:

- importu usług finansowych w Modelu Pierwszym,

- importu usług finansowych oraz świadczenia usług w postaci refakturowania nabytych usług finansowych w Modelu Drugim.

W zakresie zastosowania podstawowej stawki podatku VAT dla importu usług finansowych w Modelu Pierwszym i Modelu Drugim zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).