Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od wykonawców dotyczących budowy kanalizacji sanitarnej w związku z realizacją zadania pn. „…” oraz z przyszłych faktur dotyczących budowy komory pomiaru przepływu ścieków wraz z zasilaniem energetycznym.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od wykonawców dotyczących budowy kanalizacji sanitarnej w związku z realizacją zadania pn. „…” oraz z przyszłych faktur dotyczących budowy komory pomiaru przepływu ścieków wraz z zasilaniem energetycznym. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 kwietnia 2023 r. (data wpływu 17 kwietnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina (…) z siedzibą w (…) jest samodzielną jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, powołaną do organizacji życia publicznego na swoim terytorium oraz do realizacji zbiorowych potrzeb wspólnoty należących do jej zakresu działania.

Gmina jest czynnym płatnikiem podatku VAT. Funkcjonowanie Gminy opiera się na założeniach ustawy o samorządzie gminnym. Jest to podmiot, który wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego, niezastrzeżone dla innych jednostek, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559). Do zadań Gminy należy zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy).

Gmina wnosi o wyjaśnienie (interpretację) przepisów w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od wykonawców w związku z realizacją projektu w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich na lata (…) i (…) pn. „…” oraz budowy komory pomiaru przepływu ścieków w miejscowości R. wraz z zasilaniem energetycznym w ramach zadania: „…”.

Zadanie dotyczy kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości porządku oraz urządzeń sanitarnych i unieszkodliwiania odpadów komunalnych.

Zadanie realizowane jest z dofinansowania środków unijnych.

Całkowity koszt operacji zgodnie z umową (…) zł, długość kanalizacji to (…) km. Na tym odcinku planuje się wykonanie (…) przyłączy kanalizacyjnych.

Inwestorem i właścicielem infrastruktury kanalizacyjnej projektu pozostanie Gmina.

Inwestycja (kanalizacja) nieodpłatnie, zarządzeniem wójta została przekazana w administrowanie jednostce budżetowej Gminy tj. (…).

Utrzymanie sprawności urządzeń kanalizacyjnych – kolektorów głównych będzie należało do zadań jednostki budżetowej Gminy tj. do (…).

Do sieci kanalizacyjnej podłączone zostaną budynki osób fizycznych nie prowadzących i prowadzących działalność gospodarczą, oraz budynki jednostki samorządowej jak: budynek OSP wraz z biblioteką i ośrodek zdrowia. Są to budynki Gminne. Podstawą do odbioru ścieków od mieszkańców i pozostałych użytkowników kanalizacji będą zawarte z nimi i jednostką budżetową Gminy tj. (…) umowy cywilnoprawne. (…) w imieniu Gminy będą wystawiać faktury. Za usługę oczyszczania ścieków koszty ponosić będą mieszkańcy, których nieruchomości zostaną podłączone do wykonanej kanalizacji.

Mieszkańcy wnoszą odpłatność na rzecz Gminy, a nie na rzecz miasta R.

Przedmiotowa instalacja będzie podłączona do systemu kanalizacji obsługiwanej przez (…) Sp. z o. o. Spółka ta będzie odbierać ścieki na podstawie zawartej z (...) umowy cywilnoprawnej, obciążając Gminę fakturami. Pomiar ścieków odbywać sią będzie w budowanej komorze przepływu ścieków (inwestycja jest realizowana z środków własnych Gminy).

Kanalizacja i komora będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych jak i czynności nieopodatkowanych, ale tylko w zakresie obsługi budynków jednostek budżetowych takich jak budynki: OSP wraz z biblioteką i ośrodkiem zdrowia, które są budynkami Gminy.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Gmina jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Powstała w ramach projektu infrastruktura będzie wykorzystywana do różnych kategorii czynności.

Kanalizacja i komora będą wykorzystywane do czynności

   - opodatkowanych (usługę oczyszczania ścieków koszty ponosić będą mieszkańcy, osoby fizyczne, których nieruchomości zostaną podłączone do wykonanej kanalizacji),

   - jak i czynności nieopodatkowanych (w zakresie obsługi budynków jednostek budżetowych takich jak budynki: OSP wraz z biblioteką i ośrodkiem zdrowia, które są budynkami Gminy).

Nabywane towary i usługi w ramach realizowanego projektu nie będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, będą wykorzystywane do celów mieszanych podatku.

Gmina nie ma możliwość przyporządkowania wydatków związanych z projektem w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust.2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług.

Pytanie

Czy Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od wykonawców:

  1. którzy realizowali roboty dotyczące budowy kanalizacji sanitarnej w Gminie na zadaniu pn. „…”,

  2. z przyszłych faktur otrzymanych w związku z realizacją robót dotyczących budowy komory pomiaru przepływu ścieków w miejscowości R. wraz z zasilaniem energetycznym w ramach zadania: „…”?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od wykonawców, którzy realizowali roboty dotyczące budowy kanalizacji sanitarnej w Gminie na zadaniu pn. „…” jak i faktur otrzymanych od wykonawców, którzy będą prowadzić roboty dotyczące budowy komory pomiaru przepływu ścieków w miejscowości R. wraz z zasilaniem energetycznym w ramach zadania „…”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

W myśl art. 86 ust. 1:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i realizuje zadanie polegające na budowie w miejscowości R. kanalizacji sanitarnej oraz budowie komory pomiaru przepływu ścieków wraz z zasilaniem energetycznym. Zadanie dotyczy kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Inwestycja została przekazana nieodpłatnie w administrowanie jednostce budżetowej Gminy, tj. (…). Podstawą do odbioru ścieków od mieszkańców i pozostałych użytkowników kanalizacji będą zawarte z nimi i (…) umowy cywilnoprawne. (…) w imieniu Gminy będą wystawiać faktury. Powstała w ramach projektu infrastruktura będzie wykorzystywana do różnych kategorii czynności. Kanalizacja i komora będą wykorzystywane do czynności:

   - opodatkowanych (usługę oczyszczania ścieków koszty ponosić będą mieszkańcy, osoby fizyczne, których nieruchomości zostaną podłączone do wykonanej kanalizacji),

   - jak i czynności nieopodatkowanych (w zakresie obsługi budynków jednostek budżetowych takich jak budynki: OSP wraz z biblioteką i ośrodkiem zdrowia, które są budynkami Gminy).

Nabywane towary i usługi w ramach realizowanego projektu nie będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Gmina nie ma możliwość przyporządkowania wydatków związanych z projektem w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Mając na uwadze cytowane wcześniej przepisy ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, że istnieje obowiązek przypisania konkretnych zakupów do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku. W konsekwencji, z tytułu zakupów, które można przyporządkować wyłącznie do czynności opodatkowanych przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego. Jednocześnie w odniesieniu do zakupów, które w całości będą służyły czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu, prawo do odliczenia nie przysługuje. W sytuacji natomiast zakupów, które są wykorzystywane zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (czynności niepodlegających opodatkowaniu), których nie da się powiązać z konkretnymi kategoriami czynności, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje w takim zakresie, w jakim nabyte towary i usługi będą służyły opodatkowanej podatkiem VAT działalności gospodarczej.

Zatem w świetle powołanych przepisów oraz przedstawionego opisu sprawy, należy stwierdzić, że w odniesieniu do wydatków poniesionych przez Państwa na budowę kanalizacji sanitarnej oraz budowę komory pomiaru przepływu ścieków wraz z zasilaniem energetycznym w związku z realizacją zadania pn. „…”, które będą wykorzystywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego będzie Państwu przysługiwało w takim zakresie, w jakim nabyte towary i usługi będą przez Państwa wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ponadto prawo to przysługiwało będzie pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych zawartych w art. 88 ustawy o VAT.

Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,

- zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).