W zakresie uznania przedmiotu sprzedaży składników majątkowych za ZCP. - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.260.2023.2.MŻ

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 29 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.260.2023.2.MŻ

Temat interpretacji

W zakresie uznania przedmiotu sprzedaży składników majątkowych za ZCP.

Interpretacja indywidualna– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania przedmiotu sprzedaży składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w konsekwencji wyłączenia tej transakcji z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 20 czerwca 2023 r. (data wpływu 22 czerwca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Firma A prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, polegającą przed dokonaniem sprzedaży, na produkcji betonu towarowego oraz mieszanek betonowych takich jak stabilizacja, zaprawy betonowe itp. Firma aktualnie wykonuje usługi transportowe. Spółka posiada swoją siedzibę w (…) gdzie wcześniej była prowadzona działalność produkcyjna. Od (…) do dnia sprzedaży betoniarni Spółka prowadziła działalność betoniarską (produkcja betonu i mieszanek betonowych) w (…) przy (…), tj. w miejscu wybudowania zakładu produkcji betonu.

Firma działa na rynku od 2003 r., wspólnicy Spółki A, postanowili sprzedać część przedsiębiorstwa (sprzedaż już została dokonana), zajmującą się produkcją betonu i mieszanek betonowych oraz usługami betonowania, pozostawiając w swojej działalności jedynie usługi transportowe.

Działalność betoniarska firmy, stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Tworzyła ona wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych zdolnych do prowadzenia niezależnej działalności. Realizacja tego samego profilu działalności była możliwa z wykorzystaniem już istniejących składników zarówno materialnych jak i niematerialnych, bez konieczności połączenia ich z innymi składnikami, czy inną działalnością. W skład działalności betoniarskiej firmy wchodził:

  • plac zabudowany płytą betonową, ogrodzony i położony na dwóch działkach, będących własnością spółki, wraz z parkingiem dla klientów i miejscami postoju samochodów ciężarowych,
  • węzeł betoniarski, który zawiera,
  • silosy na cement,
  • urządzenie do recyklingu betonu,
  • kontener grzewczy z kotłem olejowym,
  • magazyn kruszywa,
  • stacja transformatorowa,
  • instalacja elektryczna i wodno-kanalizacyjna,
  • stacja paliw (zbiornik na olej napędowy i dystrybutor),
  • zbiornik na wodę opadową i piaskownik,
  • flota samochodowa: gruszki, pompo-gruszki, samochody ciężarowe
  • maszyny budowlane: ładowarki,
  • materiały do produkcji betonu, takie jak: kruszywo, cement, plastyfikatory, itp,
  • kontenery biurowo-socjalne wraz z wyposażeniem meblowym,
  • zespół pracowników,
  • sieć dostawców i odbiorców,
  • umowy i zezwolenia,
  • receptury,
  • know-how.

Ponieważ ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji przedsiębiorstwa, w związku z tym należy przyjąć definicję przedsiębiorstwa zawartą w Kodeksie cywilnym. I tak, zgodnie z art. 55(1) KC (t. j. Dz. U. 2022 r. poz. 1360 ze zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5. koncesje, licencje i zezwolenia;

6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8. tajemnice przedsiębiorstwa;

9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Na potrzeby niniejszej sprawy należy również posłużyć się definicją zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zawartą w ustawie o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2. (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: 27e) zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Biorąc powyższe pod uwagę firma A. S.C. spełnia definicję przedsiębiorstwa ze względu na dwa nurty działalności:

a)betoniarską (do momentu sprzedaży betoniarni), oraz

b)transportową (przed sprzedażą betoniarni i nadal),

istnieje możliwość wyodrębnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zarówno betoniarskiej jak i transportowej.

Obydwie struktury organizacyjne mogą działać niezależnie. Posiadają wyodrębnione dla każdego rodzaju działalności składniki majątku. Jest też możliwość przypisania przychodów, kosztów, należności i zobowiązań do każdego rodzaju działalności. Składniki w poszczególnych strukturach organizacyjnych, pozostają ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, że można uznać je jako zespół, a nie jako zbiór pewnych elementów. Ponadto, ważne jest tu też stanowisko nabywcy, który deklaruje (także w postaci formy notarialnej) zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zarówno zapasów, jak i środków trwałych.

Wyodrębnienie funkcjonalne zakłada istnienie wzajemnych interakcji, które funkcjonują w sposób autonomiczny i zorganizowany. Nie są to więc przypadkowo dobrane składniki, lecz precyzyjnie określone. Wyodrębnienie funkcjonalne powinno umożliwiać zorganizowanej części przedsiębiorstwa samodzielne funkcjonowanie, jako niezależny podmiot (interpretacja Dyrektora KIS z 12 grudnia 2017 r., sygn. akt 0111-KDIB1-3.4010.388.2017.1.IZ). Wyodrębnienie organizacyjne to wyodrębnienie określonych składników majątku w strukturze przedsiębiorstwa.

Ponadto o wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa ma miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, oddział, wydział itp. Zatem w przypadku zespołu składników majątkowych i niemajątkowych spełniających powyższe kryteria, można stwierdzić, że mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa.

Uzupełnienie stanu faktycznego

W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Spółka w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nie wprowadzała statutów, ani innych dokumentów formalnych rozdzielających poszczególne działy prowadzonej działalności gospodarczej. Odstąpienie od tworzenia regulaminów, statutów, itp. wynikało przede wszystkim z wielkości przedsiębiorstwa oraz z faktu, że działalność transportowa oraz betoniarni dla możliwości rozdzielenia faktycznego nie wymagały żadnych specjalnych statutów. Były to na tyle odrębne w swojej specyfice rodzaje działalności, że nie było potrzeby wprowadzania specjalnego statutu. Szczególnie, że specyfika działalności pozwala niezależnie od regulaminów przypisać koszty i przychody do poszczególnych dwóch działów, czyli betoniarni i transportu.

Betoniarnia stanowiła na dzień sprzedaży potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze związane z produkcją betonu. Zakład posiadał całą infrastrukturę, niezbędną do produkcji i dowozu, m.in. betonu, mieszanek betonowych – do wykonywania usług betoniarskich oraz posiadał zaplecze osobowe, receptury, listę kontrahentów – dostawców i odbiorców.

Na podstawie prowadzonej przez spółkę ewidencji księgowej w postaci książki przychodów i rozchodów, możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań odrębnie do działalności betoniarskiej i transportowej.

Działalność transportowa – polegała na wykonaniu miesięcznie kilki usług transportowych. Kosztami był zakup paliwa do wyodrębnionego samochodu. Nr rejestracyjny wykazany na fakturach kosztowych daje pełną możliwość wyodrębnienia kosztów związanych z usługą transportową. Ponadto, dla pracownika wykonującego usługi transportu była osobna lista płac. Pozostałe koszty są kosztami działalności betoniarskiej.

Sprzedaż składników majątkowych, składających się na działalność betoniarską nastąpiła (…) 2023 r. na podstawie aktu notarialnego. Wykaz składników majątkowych stanowił załącznik nr 1 i 2 do ww. aktu notarialnego. Nabywcą jest B Sp. z o.o. z siedzibą (…).

Nabywca w momencie transakcji miał zamiar kontynuowania działalności gospodarczej, prowadzonej w takim samym zakresie, jak Wnioskodawca, i przy pomocy składników będących przedmiotem tej transakcji, co zostało odnotowane w akcie notarialnym § 6 ust. 4.

Nabywca w momencie transakcji miał faktyczną możliwość kontynuowania działalności betoniarskiej w oparciu o nabywane składniki, bez angażowania dodatkowych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych i prawnych, i taką działalność kontynuuje.

Po sprzedaży składników majątkowych, składających się na działalność betoniarską, Wnioskodawca nadal kontynuuje działalność transportową. Spółka uzyskuje z tego tytułu przychody. W ramach sprzedaży składników materialnych i niematerialnych, składających się na działalność betoniarską, doszło do przejścia pracowników, przypisanych do tej działalności, co stanowi załącznik nr 4 ww. aktu notarialnego.

Ani środki pieniężne w kasie, ani na rachunku bankowym nie przeszły na nabywcę w ramach transakcji sprzedaży. Nie przeszły również zobowiązania. Zgodnie z aktem notarialnym Spółka A miała uregulować swoje zobowiązania z pieniędzy otrzymanych ze sprzedaży części przedsiębiorstwa.

Pytanie

Czy podatnik - Wnioskodawca w związku z dokonaną transakcją sprzedaży opisanej w stanie faktycznym części przedsiębiorstwa podlega wyłączeniu z opodatkowania w oparciu o przepisy art. 6 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, ze względu na to, że sprzedaż dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa?

Państwa stanowisko

Zgodnie z przepisami art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast stosownie do przepisów art. 6 pkt 1 przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z opisem zdarzenia zawartym w niniejszym wniosku (patrz opis stanu faktycznego), Firma A do momentu sprzedaży była m.in. właścicielem zespołu składników materialnych oraz umów dotyczących gospodarczego wykorzystania tych składników, a także składników osobowych wykonujących czynności związane z produkcją i sprzedażą betonu.

Zespół składników betoniarni stanowił i może stanowić w przyszłości przedmiot odrębnej i autonomicznej działalności gospodarczej. Tym samym zdaniem Wnioskodawcy mamy w tym przypadku do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w świetle definicji z ustawy o VAT (art. 2 pkt 27e). Należy przy tym zauważyć, że ustawa podatkowa nie definiuje samego przedsiębiorstwa, dlatego w tym celu winniśmy posłużyć się definicją zawartą w art. 55(1) Kodeksu cywilnego, gdzie stwierdzono, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Ustawodawca wymienia także przykładowe składniki przedsiębiorstwa, takie jak nazwa, własność rzeczy, zobowiązania, koncesje, majątkowe prawa autorskie, prawa wynikające z umów najmu, dzierżawy itp.

Natomiast o ZCP mówimy, jeżeli w ramach jednego przedsiębiorstwa możliwe jest wydzielenie i wyodrębnienie (organizacyjne, finansowe oraz funkcjonalne) zespołu składników materialnych i prawnych, które mogą stanowić samodzielną jednostkę gospodarczą. Taka ZCP, co do zasady mogła być przedmiotem sprzedaży jako zorganizowana i wyodrębniona całość.

W konsekwencji sprzedaż betoniarni, o której mowa w opisie stanu faktycznego jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zdaniem Wnioskodawcy jest na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zgodnie z którym:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5. koncesje, licencje i zezwolenia;

6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8. tajemnice przedsiębiorstwa;

9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia doprowadzenia działalności gospodarczej”.

Potwierdza to art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” - wyrok NSA z 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).

Zatem, przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym.

Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa - w myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), wcześniej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L 145 str. 1 ze zm.):

W przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to, jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że:

„Celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów”.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że:

„Regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy”.

Mając na uwadze powyższe orzeczenia TSUE należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych.

Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

W rozpatrywanej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy sprzedany w lutym 2023 r. zespół składników materialnych i niematerialnych stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w konsekwencji, czy transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa była czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

W odniesieniu do przedstawionych wątpliwości wskazać należy, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki będące we wzajemnych relacjach takich, aby można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie zbycia określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy i obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku opisany przez Państwa zespół składników materialnych i niematerialnych, na który składają się: plac zabudowany płytą betonową, ogrodzony i położony na dwóch działkach, będący własnością spółki, parking dla klientów wraz miejscami postoju dla samochodów ciężarowych, węzeł betoniarski, który zawiera, silosy na cement, urządzenie do recyklingu betonu, kontener grzewczy z kotłem olejowym, magazyn kruszywa, stacja transformatorowa, instalacja elektryczna i wodno-kanalizacyjna, stacja paliw (zbiornik na olej napędowy i dystrybutor), zbiornik na wodę opadową i piaskownik, flota samochodowa: gruszki, pompo-gruszki, samochody ciężarowe, maszyny budowlane: ładowarki, materiały do produkcji betonu, takie jak: kruszywo, cement, plastyfikatory, itp., kontenery biurowo-socjalne wraz z wyposażeniem meblowym, zespół pracowników, sieć dostawców i odbiorców, umowy i zezwolenia, receptury, know-how klientów – na dzień jego sprzedaży posiada cechy wymienione w art. 2 pkt 27e ustawy, tj. stanowił funkcjonalnie, organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, które zarazem mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Jak bowiem wynika z wniosku składniki majątkowe będące przedmiotem sprzedaży przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych. W chwili zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa posiadał samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Na podstawie prowadzonej przez Państwa ewidencji księgowej w postaci książki przychodów i rozchodów możliwe było przyporządkowanie kosztów oraz należności i zobowiązań odrębnie dla działalności betoniarskiej i odrębnie dla działalności transportowej. Ponadto, wszystkie składniki materialne i niematerialne składające się na działalność betoniarską były przeznaczone do realizacji działalności gospodarczej w związaną z produkcją betonu, usług betoniarskich i były związane z tą działalnością gospodarczą (np. należności i przychody, zobowiązania i koszty). Transakcja sprzedaży składników materialnych i niematerialnych składających się na działalność betoniarską do spółki z o.o. wiązała się z przejściem pracowników. Składniki składające się na działalność betoniarską stanowiły autonomiczny zespół składników powiązanych ze sobą funkcjonalnie, a nie zbiór przypadkowych elementów.

Funkcjonalne powiązania i samodzielność składników składających się na działalność betoniarską wskazują, że działalność betoniarska stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Zespół ten był też w chwili transakcji wyodrębniony – w stosunku do reszty przedsiębiorstwa – na płaszczyźnie funkcjonalnej, a zatem na dzień sprzedaży stanowił potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Zespół składników materialnych i niematerialnych choć nie był w chwili transakcji wyodrębniony formalnoprawnie jako oddział, wydział na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu wewnętrznego Państwa Spółki, jednakże całość działalności betoniarskiej stanowiła wyodrębnioną na płaszczyźnie organizacyjnej całość w Państwa przedsiębiorstwie.

Na zespół składników materialnych i niematerialnych składały się wszystkie elementy potrzebne do wykonywania działalności betoniarskiej, w tym pracownicy przypisani do tej działalności. Oprócz składników o charakterze materialnym z opisywanym zespołem składników powiązane były nieodwracalnie i funkcjonalnie składniki niematerialne, np. umowy i zezwolenia, receptury, know-how związane z opisywaną działalnością betoniarską. Pomiędzy wyodrębnionymi składnikami istniał wyraźny związek funkcjonalny i celowy, bowiem wyodrębnienie działalności betoniarskiej służyło odseparowaniu działalności betoniarskiej od zupełnie innej od niej działalności, tj. działalności transportowej.

W oparciu o nabyte składniki materialne i niematerialne składające się na działalność betoniarską, spółka z .o.o. (nabywca) miał w momencie transakcji faktyczną możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w niezmienionym zakresie, bez angażowania dodatkowych składników majątkowych lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych i prawnych oraz miał zamiar kontynuowania w oparciu o nabyte składniki działalności gospodarczej w takim samym zakresie, w jakim była prowadzona ona w Państwa przedsiębiorstwie, tj. w ramach działalności betoniarskiej.

W konsekwencji wskazać należy, że zespół składników materialnych i niematerialnych przyporządkowany do opisanej we wniosku działalności betoniarskiej stanowił w chwili sprzedaży spółce z o.o. zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, i w związku z tym czynność ta, stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze stanem faktycznym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pańastwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm., dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA)

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.)