Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie uznania, że zespół składników majątkowych wchodzący w skład Segmentu A.  stanowić będzie na dzień jego sprzedaży na rzecz Nowej Spółki zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a tym samym czynność ta będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

B. S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest polską spółką kapitałową, zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym (pełne prawo do odliczenia VAT). Spółka jest polskim rezydentem podatkowym i podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: PDOP), podlegającym opodatkowaniu w Polsce od całości dochodów, bez względu na miejsce osiągania tych dochodów.

Działalność Wnioskodawcy

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie sprzedaży detalicznej usług restauracyjnych w punktach gastronomicznych (restauracjach) funkcjonujących pod markami handlowymi i/lub świadczenia usług franczyzy w odniesieniu do sieci restauracji działających pod markami gastronomicznymi takimi jak A.,(…), (…), a także w zakresie świadczenia usług takich, jak m.in. wynajem powierzchni biurowej, najem i podnajem powierzchni handlowych, usługi informatyczne, usługi organizacji zakupów do restauracji, usługi księgowo-kadrowe, usługi marketingowe.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, Spółka co do zasady osiąga przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych (czyli przychody operacyjne). W ograniczonym zakresie, np. kiedy w ramach usług franczyzowych udziela licencji na korzystanie z wcześniej nabytych znaków towarowych lub udziela licencji/sublicencji na oprogramowanie, Spółka rozpoznaje również przychody z zysków kapitałowych.

Jednocześnie, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, Spółka co do zasady osiąga przychody podlegające opodatkowaniu VAT (rozpoznaje sprzedaż podlegającą opodatkowaniu VAT). W sporadycznych przypadkach (głównie refaktury), Spółka może wykazywać sprzedaż usług czy towarów, objętą zwolnieniem VAT.

Funkcje wyodrębnione w ramach działalności Wnioskodawcy

Na moment złożenia wniosku Wnioskodawca realizuje swoje funkcje gospodarcze w opisany poniżej sposób. Realizacja zadań gospodarczych następuje poprzez segmenty operacyjne (linie biznesowe), które mają odzwierciedlenie w wewnętrznej strukturze Wnioskodawcy, w definiowaniu planów biznesu oraz w raportowaniu zarządczym.

Wnioskodawca realizuje swoje funkcje gospodarcze w następujący sposób:

1.prowadzi działalność gospodarczą pod marką A., w tym rozwija sieć restauracji, prowadzi lokale restauracyjne samodzielnie lub udziela franczyzy na ich prowadzenie, udziela licencji na korzystanie ze znaków towarowych A. , a także nabywa (dla potrzeb własnych i dla potrzeb franczyzobiorców) i sprzedaje na rzecz franczyzobiorców towary lub pośredniczy w nabywaniu tych towarów przez franczyzobiorców i inne podmioty, z którymi łączy Spółkę umowa współpracy w zakresie organizacji zakupów (umowy centralne) dotyczące działalności restauracji (dalej: Segment A. ),

2.prowadzi działalności gospodarczą pod markami (…), (…), (…), w tym rozwija sieci restauracji, udziela franczyzy na ich prowadzenia oraz rozwija działalności w sektorze e-commerce - program marketingowy (projekty w fazie rozwoju, dalej: Segment Rozwoju),

3.realizuje wsparcie gospodarcze na rzecz ww. segmentów zarządzanych i prowadzonych przez Wnioskodawcę jak również świadczy usługi wsparcia gospodarczego na rzecz innych podmiotów oraz realizuje funkcje wewnętrzne dla potrzeb zarządzania Wnioskodawcą, m.in. z uwagi na jego obecność na rynku regulowanym giełdy papierów wartościowych w (...) (dalej: Funkcje Wsparcia lub Centrala).

Segment A.  

Segment A. obejmuje, prowadzenie lokali restauracyjnych pod marką A.  samodzielnie przez Wnioskodawcę bądź też przez franczyzobiorców, którym Wnioskodawca na podstawie umów franczyzowych udziela licencji na korzystanie z znaku A., Know-How oraz świadczy usługi wsparcia. W ramach Segmentu A. Wnioskodawca zarządza umowami z podmiotami prowadzącymi restauracje pod marką A., w tym z franczyzobiorcami, definiuje założenia do oferty sprzedaży produktów i usług (do klienta końcowego) w restauracjach działających pod marką A., zarządza kwestiami marketingowymi w obrębie danej linii biznesowej (marki) oraz lokali, samodzielnie prowadzi efektywną sprzedaż usług restauracyjnych do klienta końcowego, nadzoruje sprzedaż do klienta końcowego prowadzoną przez franczyzobiorców prowadzących restauracje pod marką A. , a także pośredniczy w nabywaniu towarów na potrzeby restauracji przez podmioty współpracujące, w tym w szczególności franczyzobiorców oraz nabywa takie towary i je odsprzedaje. Ponadto w tej linii biznesowej udzielana jest licencja na korzystanie ze znaku towarowego A.  dla oznaczenia wyrobów gotowych sprzedawanych głównie w sieciach detalicznych. Segment A.  świadczy również usługi wsparcia w zakupach towarów do restauracji prowadzonych przez podmioty trzecie nie będące franczyzobiorcami Wnioskodawcy (w tym w szczególności wsparcie przy negocjacji umów, monitoring kompletności i jakości dostaw itp.)

Ten segment biznesu obejmuje również sporządzanie planów i strategii biznesowej dla marki A., a także dla sieci sprzedaży, w tym sieci franczyzowej prowadzącej sprzedaż pod marką A.  (w tym strategii marketingowej, sposobu wyposażania lokali, innych elementów Know-How związanych w prowadzeniem restauracji pod marką A.  itd.). Obejmuje również definiowanie parametrów finansowych dla mierzenia efektywności biznesowej (i finansowej) tego segmentu.

Na moment złożenia wniosku Wnioskodawca, w ramach segmentu A., realizuje sprzedaż gastronomiczną poprzez sieć franczyzową, a także poprzez lokale własne (własna sprzedaż usług gastronomicznych). Wnioskodawca jest jednak w procesie konwersji lokali własnych na sieć franczyzową, co oznacza, że niezależni przedsiębiorcy zawierają z Wnioskodawcą (w ramach segmentu A. ) umowy franczyzowe (a także uzyskują umowy na najem lokali gastronomicznych, w formie cesji i/lub podnajmu od Wnioskodawcy), w rezultacie czego sprzedaż gastronomiczna w lokalach jest realizowana przez tych przedsiębiorców, a nie przez Wnioskodawcę (Wnioskodawca uzyskuje przychody z franczyzy i świadczeń okołofranczyzowych, które są alokowane do Segmentu A. ).

Segment Rozwoju

Spółka oprócz zarządzania i rozwoju dojrzałego biznesu jakim jest działalność pod marką A.  (Segment A. ) prowadzi inne projekty biznesowe, które na ten moment nie osiągnęły jeszcze masy krytyczniej pozwalającej na utrzymanie dedykowanych zasobów i działania jako niezależne segmenty (Segment Rozwoju). W tym obszarze projekty współdzielą zasoby odpowiedzialne za produkt, marketing i sprzedaż.

Do takich projektów należą m.in. inne sieci gastronomiczne, w tym: (…), (…), (…), czy projekt marketingowy (...). Spółka nie wyklucza, że po osiągnięciu dojrzałości tych projektów zostaną one również wyodrębnione do osobnych segmentów. W Segmencie Rozwoju są również umowy najmu lokali gastronomicznych (zarządzanie tymi umowami, rozliczanie ich oraz podnajem na rzecz franczyzobiorców z Segmentu A. oraz Segmentu Rozwoju.

Funkcje Wsparcia

Realizacja funkcji wsparcia gospodarczego segmentów biznesowych obejmuje m.in. kwestie prawne, finansowo-księgowe (zapewnianie obsługi księgowej, windykacja), jak również raportowanie na giełdę papierów wartościowych, kadrowe oraz organizacyjno-prawne.

Funkcje Wsparcia to również zapewnianie odpowiedniego oprogramowania i systemów dla potrzeb zarządczych oraz dla potrzeb segmentów biznesowych, w tym udostępnianie tego oprogramowania franczyzobiorcom, którzy są związani umowami franczyzy z Wnioskodawcą (w ramach poszczególnych segmentów). To centrala Wnioskodawcy m.in. negocjuje warunki umów dotyczących np. oprogramowania wspomagającego zarządzanie restauracjami, nabywa takie oprogramowanie i udostępnia je poszczególnym segmentom biznesowym.

Na ten moment, pomimo, iż Funkcje Wsparcia na rzecz Segmentu A. i Segmentu Rozwoju są realizowane w ramach Wnioskodawcy, koszty generowane przez Funkcje Wsparcia nie są formalnie alokowane na poszczególne segmenty (natomiast w ramach wewnętrznych alokacji, Spółka jest w stanie określić, jaka część kosztów Centrali jest związane z poszczególnymi segmentami).

Planowana sprzedaż Segmentu A.  

Wnioskodawca rozważa przeniesienie działalności prowadzonej pod marką A.  (Segment A.) do innego podmiotu (niezależnego lub powiązanego kapitałowo/osobowo ze Spółką) (dalej: Nowa Spółka), z zamiarem udzielania wsparcia temu podmiotowi (w zamian za wynagrodzenie) z wykorzystaniem zasobów pozostałych w Spółce w ramach Funkcji Wsparcia. Przeniesienie to ma zostać zrealizowane w formie sprzedaży (tj. w zamian za zapłatę ceny) – środki uzyskane ze sprzedaży Segmentu A.  mają zostać wykorzystane na dalszy rozwój Spółki (w pozostałych segmentach) oraz na spłatę zobowiązań kredytowych Spółki.

Dla potrzeb sprzedaży Segmentu A., z całością kluczowych zasobów i zobowiązań, Wnioskodawca podjął dodatkowe kroki przygotowawcze, które sformalizowały wyżej wskazany podział w ramach Spółki i mają umożliwić sprzedaż Segmentu A.  do odrębnego podmiotu (i precyzyjnie wskazać potencjalnemu niepowiązanemu inwestorowi, jak Segment A.  będzie zorganizowany w Nowej Spółce, po transakcji).

Zakres wyodrębnienia Segmentu A.  

W ramach wyodrębnienia zostały podjęte formalne i faktyczne działania mające na celu wyodrębnienie organizacyjne, funkcjonalne oraz finansowe Segmentu A. Formalnie wyodrębnienie zostało zatwierdzone przez Zarząd Wnioskodawcy, zaś regulamin organizacyjny Spółki (z uwzględnieniem formalnie wyodrębnionego Segmentu A.), został zaakceptowany przez Radę Nadzorczą Spółki.

Do Segmentu A. zostały jednoznacznie przypisane konkretne jednostki organizacyjne (w ramach formalnego wyodrębnienia). Główne zadania, jakie zostały przypisane i powierzone tym jednostkom organizacyjnym to zarządzanie i rozwijanie sieci restauracji pod marką A., w tym w szczególności: przygotowywanie planów biznesu dla tego segmentu biznesowego, identyfikacja potencjalnych lokali dla nowych restauracji pod marką A.  (spełniających właściwe parametry), pozyskiwanie restauratorów, w tym franczyzobiorców, operacyjne zarządzanie siecią sprzedaży, zarządzanie ofertą i polityką cenową w ramach określonej przez strategii marketingowej, organizowanie zakupów do sieci restauracji (w przypadku umów z dostawcami, dedykowanymi głównie dla Segmentu A.), udzielanie licencji na korzystanie ze znaków towarowych A.

Przypisanie obejmuje również stanowiska (osoby), które zajmują się realizacją powyższych funkcji   w ramach przypisanych jednostek organizacyjnych. Założeniem jest, iż Segment A.  ma samodzielność decyzyjną w zakresie operacyjnym, korzysta ze wsparcia zapewnianego przez Segment Wsparcia (w ramach Wnioskodawcy), takich jak usługi w obszarze IT, księgowości i kadr czy obsługi organizacyjno-prawnej.

Segment A. jest również partnerem w programie marketingowym (...) zarządzanym przez Segment Rozwoju. Oznacza to, że uczestnicy programu marketingowego (...) mogą korzystać z promocyjnych ofert w restauracjach partnerów (w tym również w sieci A.).

Segment A.  świadczy na rzecz innych linii biznesowych w Spółce i podmiotom zewnętrznym usługi organizacji zakupów dla innych mniejszych sieci restauracyjnych w postaci umożliwienia tym restauracjom dokonywania zakupów w ramach umów zawartych dla sieci A.

Wyodrębnienie organizacyjne

Segment A. został formalnie wyodrębniony na mocy uchwały Zarządu Spółki i stanowi piony (jednostki) biznesowe dedykowane do działalności operacyjnej prowadzonej pod marką A. Jednocześnie, został wprowadzony regulamin organizacyjny Spółki, uwzględniający wyodrębnienie Segmentu A. (zatwierdzony przez Radę Nadzorczą Spółki), który określa m.in. zakresy odpowiedzialności poszczególnych działów w ramach struktury Spółki, w tym wyodrębnionych pionów biznesowych A. Każdorazowo więc, możliwe jest określenie, czy dana osoba zajmująca się określonym tematem w Spółce jest przypisana do Segmentu A., czy do pozostałych części Spółki. Dodatkowo możliwe jest określenie, czy dane aktywo/dany przychód/dany koszt jest przypisywany do Segmentu A.  czy do pozostałych obszarów działalności Wnioskodawcy (względnie, czy jest związany ze wszystkimi częściami biznesu Spółki i podlega określonej alokacji).

Jednocześnie, wyodrębnienie organizacyjne w ramach Wnioskodawcy i powołanie Segmentu A.  spowodowało, iż stanowiska (osoby) w ramach tych pionów biznesowych/jednostek organizacyjnych (przypisanych do Segmentu A.) mają samodzielność decyzyjną w tematach związanych z działalnością operacyjną prowadzoną przez te piony.

Wyodrębnienie funkcjonalne

Do Segmentu A.  są przypisane elementy materialne i niematerialne, służące prowadzeniu działalności pod marką A. W szczególności, do Segmentu A.  zostały przypisane składniki materialne i niematerialne bezpośrednio związane z pionami biznesowymi A.:

i.umowy operatorskie (dotyczy lokali własnych), umowy franczyzowe i masterfranczyzy dotyczące marki A.,

ii.pozwolenia i koncesje dotyczące prowadzenia sprzedaży w lokalach restauracyjnych (dotyczy lokali własnych),

iii.środki trwałe i wyposażenie lokali restauracyjnych A.,

iv.znaki towarowe A., w tym również nabyte (oraz umowy i zgody związane z używaniem tych znaków),

v.autorskie prawa majątkowe i inne prawa do własności intelektualnych związane z Segmentem A.,

vi.dokumentacja związana z podstawową działalnością Segmentu A., w tym m.in. stosowane wzory umów, podręcznik operacyjny, materiały szkoleniowe,

vii.umowy z pracownikami/przedsiębiorcami świadczącymi pracę/usługi na rzecz Segmentu A.,

viii.aktywa i wyposażenie związane z pracownikami/przedsiębiorcami świadczącymi pracę/usługi na rzecz Segmentu A.,

ix.umowy handlowe i zamówienia dotyczące towarów, półproduktów (zapasów) i usług dotyczących Segmentu A.,

x.kasy rejestrujące i umowy z serwisantami kas (dotyczy lokali własnych),

xi.terminale płatnicze i umowy z dostawcami/serwisantami terminali (dotyczy lokali własnych),

xii.licencje na oprogramowanie zainstalowane na komputerach w sieci restauracji pod marką A. oraz w centrali wykorzystywane przez osoby przypisane do pionów biznesowych A.,

xiii.rachunki bankowe dotyczące działań Segmentu A.

Do Segmentu A.  nie są bezpośrednio alokowane te składniki materialne i niematerialne, w przypadku których w proces zarządzania i wykonywania jest istotnie zaangażowana centrala Spółki (realizowanie Funkcji Wsparcia są realizowane na zasadzie wsparcia wewnętrznego)

Do Segmentu A.  nie został również alokowany portfel historycznych należności spornych (dotyczących m.in. umów franczyzowych), gdyż założeniem jest, iż obsługa historycznych należności spornych zostanie dedykowana Spółce (centrali).

Jednocześnie, jeśli należności sporne będą powstawać w przyszłości, Wnioskodawca w ramach Centrali może przejmować działania prawne dotyczące tych należności (przejmować należności sporne i prowadzić postępowanie jako strona) bądź udzielać wsparcia merytorycznego na rzecz Segmentu A. w tym zakresie.

Dla pełnego obrazu, do Segmentu A.  nie jest alokowana Umowa kredytowa z (...) a (dalej: …) ani Umowa pomocy publicznej w postaci pożyczki uzyskanej na podstawie decyzji C. S.A. (dalej: C. S.A.).

Umowa kredytowa z (…) została zawarta w 2015 r. i dotyczyła pozyskania środków na spłatę wcześniej zaciąganych kredytów przez Spółkę, które były przeznaczone na różne cele w tym finansowanie działalności Spółki, zakup udziałów w innych podmiotów, wykup opcji walutowych oraz rozwój sieci pod różnymi markami.

W 2022 r. uprawomocniło się postanowienia Sądu o zatwierdzeniu układu zawartego   w uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym, zobowiązanie z tytułu Umowy kredytu z (...) zostało objętym układem i jest spłacane jako wierzytelność układowa pod nadzorem nadzorcy wykonania układu.

Przyczyną braku alokacji zobowiązań wynikających z Umowy kredytu z (…) są względy natury operacyjnej i biznesowej - w praktyce, w ocenie Spółki uzyskanie zgody banku, nadzorcy wykonania układu i sądu na dokonanie częściowej alokacji zobowiązań wynikających z Umowy kredytu z (…) wymagałoby podjęcia długiego procesu negocjacji, przy czym ostateczna decyzja w tym zakresie mogłaby być negatywna (co więcej, Wnioskodawca nie jest w stanie precyzyjnie określić, jaka część tego kredytu była wykorzystana na rozwój sieci A. , z uwagi m.in. na refinansowanie historycznych zobowiązań i brak „celowości” kredytu z (…), tj. nie był to kredy na zakup czy rozwój sieci A. ), co potwierdza zasadność uznania kredytu z (…) jako ogólnego zobowiązania Spółki.

Wnioskodawca posiada również zadłużenie z tytułu Umowy pomocy publicznej w postaci pożyczki uzyskanej na podstawie decyzji (…) S.A. oraz przepisów ustawy z 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. Pomoc ta została udzielona Spółce w 2021 r. celem pokrycia luki płynnościowej powstałej na całej działalności Spółki w związku z wprowadzanym zakazem prowadzenia działalności w lokalach gastronomicznych w okresie pandemii COVID-19 (nie była to pomoc celowana w utrzymanie sieci A., ale w utrzymanie płynności finansowej Wnioskodawcy). Ponadto z uwagi na ograniczenia prawne Spółka nie ma możliwości przeniesienia otrzymanej pomocy publicznej na inny podmiot (co potwierdza zasadność alokowania tej pomocy publicznej jako ogólne zobowiązanie Spółki).

Niezależnie od powyższego, do Segmentu A. przypisane są zobowiązania handlowe, funkcjonalnie związane z działalnością Segmentu A.

Podsumowując alokacja obejmuje zobowiązania (bezpośrednio i wyłącznie związane z Segmentem A.) wynikające z transakcji handlowych według stanu opisanego w księgach handlowych Spółki, natomiast nie obejmie zobowiązań podatkowych Spółki, w tym w zakresie podatku VAT i podatku dochodowego, które Spółka rozlicza w odniesieniu do całej działalności Spółki oraz zobowiązań, których nie można było przypisać tylko i wyłącznie do Segmentu A.

Sposób przypisania składników materialnych i niematerialnych do Segmentu A.  zapewnia pełną samodzielność biznesową tych pionów. Składniki, które nie zostały przypisane są możliwe do pozyskania z rynku (usługi wsparcia, licencje/sublicencje itp.). Zakładając więc samodzielność decyzyjną w ramach Segmentu A., wykorzystując bezpośrednio alokowane składniki materialne i niematerialne, jednostki te są wyposażone w wystarczające elementy do prowadzenia biznesu na rynku.

Wyodrębnienie finansowe

W związku z wyodrębnieniem Segmentu A.  w strukturach Spółki, zostały również wprowadzone odpowiednie informacje (częściowo w systemie finansowo-księgowym a częściowo w zestawieniach prowadzonych poza systemem księgowym) pozwalające na wyodrębnienie przychodów, kosztów, zobowiązań i należności w ramach Spółki, tak aby przypisać je do Segmentu A.  i pozostałej części Spółki.

Do Segmentu A.  są przypisane główne pozycje przychodów i kosztów związane z działalnością restauracyjną (o ile taka sprzedaż własna będzie prowadzona) oraz inną działalnością pod marką A., w tym m.in. przychody ze sprzedaży w lokalach restauracyjnych, przychody z umów franczyzowych, przychody od dostawców (w całości bezpośrednio związane z Segmentem A. oraz wynik na świadczonych usługach pośrednictwa w zakupach towarów do restauracji pod innymi markami) oraz w odpowiedniej proporcji przychody generowane przez Segment A.  i inne projekty), koszty własne sprzedaży usług restauracyjnych, wartość zapasów w lokalach restauracyjnych, koszty najmu lokali restauracyjnych (o ile sprzedaż własna będzie prowadzona). Pozycje przychodów i kosztów, które dotyczą nie tylko Segmentu A., ale całej Spółki, zostaną przypisane do Segmentu A.  z wykorzystaniem kluczy alokacji (najbardziej miarodajnych według Spółki) i ten proces jest w trakcie realizacji.

Do Segmentu A.  zostały przypisane główne pozycje aktywów i pasywów związane   z działalnością restauracyjną prowadzoną pod marką A., w tym m.in. znaki towarowe, środki trwałe i wyposażenie lokali, zobowiązania z tytułu umów najmu (o ile sprzedaż własna będzie prowadzona) czy dostaw towarów i usług, zobowiązania pracownicze i operatorskie, gotówka, należności z kart kredytowych, należności z tytułu umów franczyzowych, itd. Alokacja głównych pozycji aktywów i pasywów została dokonana w sposób bezpośredni, w niektórych przypadkach (np. gotówka) alokacja zostanie dokonana w sposób proporcjonalny (według klucza najbardziej miarodajnego) i ten proces jest w trakcie realizacji.

Jednocześnie dla Segmentu A. są sporządzane odrębne plany finansowe (obejmujących również dane i prognozy finansowe) oraz bieżącej oceny ich wykonania - został zmieniony sposób raportowania zarządczego w ramach Spółki, tak aby informacja zarządcza prezentowała całą Spółkę, jak również sytuację w wyodrębnionym Segmencie A.

W rezultacie, możliwe jest uzyskanie informacji – dla celów zarządczych – o wynikach Segmentu A.  a także o pozostałej części Spółki. Efektywnie więc, Zarząd Spółki może dokonać maksymalnie obiektywnej oceny kondycji finansowej poszczególnych pionów (jednostek) biznesowych.

Powyższe wyodrębnienie i możliwość prezentowania odrębnych danych finansowych o Segmencie A.  jest istotne w kontekście rozważanej sprzedaży tego segmentu do podmiotu trzeciego (proces wyodrębniania danych finansowych, które pośrednio obejmują Segment A.  jest   w trakcie realizacji i zakłada się, że zostanie zakończony w najbliższych tygodniach) – niezbędne będzie przekazanie podmiotowi trzeciemu wiarygodnych informacji na temat segmentu, żeby był on w stanie określić spodziewane wyniki tego segmentu i niezbędne nakłady inwestycyjne/poziomy gotówki.

Sprzedaż Segmentu A.  do Nowej Spółki

Spółka planuje, kilka miesięcy po formalnym wyodrębnieniu Segmentu A., sprzedać go do Nowej Spółki (polska spółka kapitałowa) na podstawie umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmującej Segment A.  (zgodnie z powyższym opisem). Na moment sprzedaży, proces wyodrębniania danych finansowych, które pośrednio obejmują Segment A. będzie zakończony.

Nowa Spółka może być podmiotem powiązanym ze Spółką albo całkowicie niepowiązanym (spółka nowego inwestora) możliwe, że podmiot ten będzie już prowadził działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży gastronomicznej. Sprzedaż ma nastąpić za rynkowym wynagrodzeniem (wysokość wynagrodzenia będzie częściowo uzależniona od wyników finansowych i planów finansowych Segmentu A.  prezentowanych w związku z wyodrębnieniem finansowym).

Zakłada się, iż całość zasobów i zobowiązań przypisanych (zgodnie z opisem powyżej) do Segmentu A.  zostanie przeniesiona (sprzedana) o Nowej Spółki. Nowa Spółka będzie kontynuować działalność gospodarczą Segmentu A., zaś Spółka tej działalności zaprzestanie.

Możliwe są jednak sytuacje, kiedy przeniesienie niektórych zasobów będzie niemożliwe prawnie (np. koncesje, licencje), utrudnione prawnie (zgody kontrahentów) albo też będzie to niecelowe, z uwagi na fakt, iż takie zasoby występują już w Nowej Spółce. Z tej przyczyny, możliwa jest sytuacja, kiedy dla potrzeb efektywnego przeniesienia Segmentu A.  będą zawierane umowy warunkowe pomiędzy Spółką i Nową Spółką (dla zabezpieczenia sytuacji, w której dla efektywnego przeniesienia funkcji biznesowych, niezbędne jest zabezpieczenie pewnego poziomu współpracy/realizacji pomiędzy Spółką i Nową Spółką), z warunkiem zawieszającym, jakim będzie sprzedaż Segmentu A.  do Nowej Spółki. W przypadku umów z kontrahentami, wspólnych dla całej Spółki (np. umowa dostawy półproduktów – nie dotyczy to umów dostaw dedykowanych wyłącznie dla Segmentu A. ), zakłada się albo podział tych umów na Spółkę i Nową Spółkę, albo też umożliwienie Nowej Spółce nabywania określonych usług i towarów za pośrednictwem Spółki albo też umożliwienie Spółce nabywania określonych usług i towarów za pośrednictwem Nowej Spółki, do momentu podpisania nowej odrębnej umowy.

W przypadku umów najmu, nie zostaną one przeniesione na Nową Spółkę, lecz zostanie wprowadzony podnajem pomiędzy Spółką i Nową Spółką (analogicznie, jak funkcjonuje to aktualnie z franczyzobiorcami) do momentu, do którego umowa najmu zostanie w pełni scedowana na Nową Spółkę lub franczyzobiorcę sieci A.

Jednocześnie w zakresie, w którym wsparcie Spółki będzie niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej przez Nową Spółkę (Funkcje Wsparcia, Centrala), zostanie podpisana umowa wsparcia, regulująca sposób świadczenia usług przez Spółkę na rzecz Nowej Spółki. Zakłada się, że w długim okresie (szczególnie przy niepowiązanym inwestorze) te funkcje, (które nie są kluczowe z uwagi na działalność Segmentu A.) będą realizowane przez inny podmiot niż Spółka.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług

Czy, w świetle art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, Segment A.  będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym, w świetle art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, sprzedaż Segmentu A.  nie będzie przedmiotem opodatkowania VAT?

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług

Państwa zdaniem, w świetle art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, Segment A.  będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym, w świetle art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, sprzedaż Segmentu A.  nie będzie przedmiotem opodatkowania VAT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 2 ust. 27e ustawy o VAT przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA) z 13 września 2023 r. sygn.   I FSK 710/19 z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT wynika, że organizacyjne i finansowe wyodrębnienie musi zachodzić już w ramach istniejącego przedsiębiorstwa (u zbywcy), w trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

Brak zaistnienia którejkolwiek z tych przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu tego przepisu.

Art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zaznaczyć należy, że jest to szeroko zastosowane pojęcie „zbycia”, a istota regulacji sprowadza się do tego, że nie należy opodatkowywać VAT czynności przeniesienia zespołu składników majątku, w ramach którego w dalszym ciągu taki zespół będzie jako całość wykorzystywany do wykonywania działalności gospodarczej. Jest to związane w bezpośredni sposób z tym, że na takim etapie działania nie występuje konsumpcja, która byłaby opodatkowana VAT. Co ważne, z istoty takiej regulacji wynika, iż winna ona mieć zastosowanie w każdej sytuacji, w której faktycznie dochodzi do zbycia przedsiębiorstwa bądź zorganizowanej części przedsiębiorstwa, bez względu na formę.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

W opisanym zdarzeniu przyszłym, przesłanka zorganizowania Segmentu A.  pod kątem funkcjonalnym, organizacyjnym oraz finansowym będzie spełniona (co zostanie wykazane poniżej). Dodatkowo, skoro zamiarem jest, aby w rezultacie sprzedaży Segmentu A.  do Nowej Spółki (możliwe, iż kontrolowanej przez podmiot niepowiązany zamierzający przejąć prowadzenie działalności w zakresie zarządzania franczyzą A.), działalność tego segmentu była kontynuowana bez przeszkód i nieprzerwanie (przez Nową Spółkę), to spełnienie tych wszystkich warunków powinno pozwolić na uznanie, iż Segment A.  to zorganizowana część przedsiębiorstwa, której sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT.

Wyodrębnienie organizacyjne

Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych przedstawianym w interpretacjach indywidualnych, organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące część przedsiębiorstwa powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w istniejącym przedsiębiorstwie, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa (tak np.: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 25 stycznia 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.770.2022.1.AND czy interpretacji indywidualnej z 25 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.581.2021.1.AP).

Segment A. został formalnie wyodrębniony na mocy uchwały Zarządu Spółki i stanowi piony (jednostki) biznesowe dedykowane do działalności operacyjnej prowadzonej pod marką A. Jednocześnie, został wprowadzony regulamin organizacyjny Spółki, uwzględniający wyodrębnienie Segmentu A.  (zatwierdzony przez Radę Nadzorczą Spółki), który określa m.in. zakresy odpowiedzialności poszczególnych działów w ramach struktury Spółki, w tym wyodrębnionych pionów biznesowych A. Każdorazowo więc, możliwe jest określenie, czy dana osoba zajmująca się określonym tematem w Spółce jest przypisana do Segmentu A., czy do pozostałych części Spółki. Dodatkowo możliwe jest określenie, czy dane aktywo/dany przychód/dany koszt jest przypisywany do Segmentu A.  czy do pozostałych obszarów działalności Wnioskodawcy (względnie, czy jest związany ze wszystkimi częściami biznesu Spółki i podlega określonej alokacji).

Jednocześnie, wyodrębnienie organizacyjne w ramach Wnioskodawcy i powołanie Segmentu A.  spowodowało, iż stanowiska (osoby) w ramach tych pionów biznesowych/jednostek organizacyjnych (przypisanych do Segmentu A.) mają samodzielność decyzyjną w tematach związanych   z działalnością operacyjną prowadzoną przez te piony.

Państwa zdaniem jest to wystarczające do uznania, że sprzedawany Segment A.  jest wyodrębniony organizacyjne w ramach Spółki.

Ocena Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w następujących interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego:

Wyodrębnienie funkcjonalne

Przyjmuje się, że składniki majątkowe i niemajątkowe (w tym zobowiązania) tworzą zorganizowaną część przedsiębiorstwa, jeśli są one w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego (tak przykładowo: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 czerwca 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.633.2021.1.AW).

Warunek realizacji określonych zadań gospodarczych zawarty w definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa oznacza, iż składniki materialne i niematerialne (ich zespół) muszą być przeznaczone w obrębie istniejącego przedsiębiorstwa do realizacji określonych zadań gospodarczych (por. wyrok NSA z 6 października 2020 sygn. akt II FSK 1472/18, wyrok NSA z 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 79/17). Aby składniki majątku mogły być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, muszą one rzeczywiście służyć prowadzeniu działalności gospodarczej. Nie mogą być natomiast zbędnym składnikiem majątku zbywcy.

Jak wskazano powyżej, do Segmentu A.  są przypisane elementy materialne i niematerialne, służące prowadzeniu działalności pod marką A., w szczególności: umowy operatorskie (dotyczy lokali własnych), umowy franczyzowe i masterfranczyzy dotyczące marki A. , pozwolenia   i koncesje dotyczące prowadzenia sprzedaży w lokalach restauracyjnych (dotyczy lokali własnych), środki trwałe i wyposażenie lokali restauracyjnych A. , znaki towarowe czy umowy handlowe i zamówienia dotyczące towarów, półproduktów (zapasów) i usług dotyczących Segmentu A., kasy rejestrujące i umowy z serwisantami kas (dotyczy lokali własnych), terminale płatnicze i umowy z dostawcami/serwisantami terminali (dotyczy lokali własnych), licencje na oprogramowanie zainstalowane na komputerach w sieci restauracji pod marką A.  oraz w centrali wykorzystywane przez osoby przypisane do pionów biznesowych A., rachunki bankowe dotyczące działań Segmentu A.

Te elementy, które zostały przypisane do Segmentu A., są właściwe i wystarczające, żeby prowadzić działalność gospodarczą w zakresie zarządzania restauracjami A.  i franczyzą w zakresie marki A. Są to elementy funkcjonalnie powiązane, o określonym celu biznesowym.

Brak przypisania do Segmentu A.  czy to kredytu (...) czy pożyczki z C. S.A. nie ma wpływu na funkcjonalne wyodrębnienie tego segmentu – nie jest to bowiem zadłużenie funkcjonalnie związane z tą konkretną działalnością, a z działalnością całej Spółki. Analogicznie – brak przypisania należności spornych czy podlegających windykacji do tego segmentu ma uzasadnienie biznesowe – tą są należności, które obecnie i w przyszłości mają być odzyskiwane przez Centralę (tak więc Nowa Spółka będzie miała możliwość przekazywania czy cedowania takich należności do Spółki, dla celów windykacji).

W tym kontekście, stoją Państwo na stanowisku, iż sposób wyodrębnienia Segmentu A.  jest wystarczający dla uznania, że warunek wyodrębnienia funkcjonalnego jest spełniony.

Wyodrębnienie finansowe

Zgodnie z przyjętą praktyką organów podatkowych, wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie danych finansowych do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Powyższe poparte jest również licznymi wyrokami sądów administracyjnych, w tym także Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 stycznia 2017 r., sygn. akt II FSK 2463/16; wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 stycznia 2017 r., sygn. akt II FSK 2991/15; wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego   z 11 grudnia 2019 r., sygn. akt I FSK 1797/17; wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 7 września 2021 r., sygn. akt I SA/Gd 534/21).

Jak wskazano powyżej, w przypadku Segmentu A., do segmenty są przypisane główne pozycje przychodów i kosztów związane z działalnością restauracyjną (o ile taka sprzedaż własna będzie prowadzona) oraz inną działalnością pod marką A. Do Segmentu A. zostały przypisane główne pozycje aktywów i pasywów związane z działalnością restauracyjną prowadzoną pod marką A. Jednocześnie dla Segmentu A. są sporządzane odrębne plany finansowe (obejmujących również dane i prognozy finansowe) oraz bieżącej oceny ich wykonania. Ten sposób wyodrębnienia daje obecnie możliwość prezentowania odrębnych danych finansowych o Segmencie A.

Państwa zdaniem, powyższe elementy przesądzają jednoznacznie o wyodrębnieniu finansowym Segmentu A.  w ramach Spółki. Państwa ocena znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np.:

• w interpretacji indywidulanej z 22 lutego 2024 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.741.2023.4.MŻ,
• w interpretacji indywidualnej z 6 września 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.390.2023.2.KW,
• w interpretacji indywidualnej z 25 kwietnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.7.2022.3.DP,
• w interpretacji indywidualnej z 4 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.49.2022.2.ŚS,
• w interpretacji indywidualnej z 8 grudnia 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.365.2020.4.AT.

Mając na względzie powyższe, w Państwa ocenie, sposób wyodrębnienia Segmentu A. w ramach Spółki oraz fakt, że segment ten ma zostać sprzedany do innego podmiotu (Nowej Spółki) z zamiarem (i możliwością) kontynuowania podstawowej działalności gospodarczej tego segmentu, jest wystarczający do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Tym samym sprzedaż tego segmentu nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT na gruncie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.

Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku umowy sprzedaży przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa to mamy do czynienia   z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być   w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów   i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy   w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

• zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
• faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie   i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01 Zita-Modes, TSUE stwierdził, że:

Ponadto TSUE zauważył, że przejmującego należy traktować jako następcę zbywającego, przy czym, aby przejmujący mógł zostać uznany za następcę zbywającego, musi on kontynuować działalność prowadzoną przez zbywcę.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że:

O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzą Państwo działalność gospodarczą m.in. w zakresie sprzedaży detalicznej usług restauracyjnych w punktach gastronomicznych pod markami A., (…), (…) oraz świadczenia usług franczyzy dla sieci tych restauracji. Dodatkowo świadczą Państwo usługi wynajmu powierzchni biurowej i handlowych, usługi informatyczne, organizację zakupów dla restauracji, usługi księgowo-kadrowe oraz marketingowe. Realizują Państwo funkcje gospodarcze poprzez trzy obszary, tj.:

• Segment A. w ramach którego prowadzicie działalność pod marką A., rozwija sieć restauracji oraz zarządza lokalami samodzielnie lub na zasadzie franczyzy. Udzielacie licencji na korzystanie ze znaków towarowych A. Nabywacie i sprzedajecie towary zarówno dla siebie, jak i dla franczyzobiorców, a także pośredniczycie w zakupach na podstawie umów centralnych dotyczących działalności restauracji;
• Segment Rozwoju, w ramach którego prowadzicie działalność pod markami (…), (…) (…), rozwijając sieci restauracji i udzielając franczyzy. Ponadto rozwijają działalność w sektorze e-commerce, realizując program marketingowy oraz projekty w fazie rozwoju;
• Funkcje Wsparcia (Centrala), w ramach którego świadczą Państwo wsparcie gospodarcze dla wyżej wymienionych segmentów oraz innych podmiotów oraz realizują Państwo również funkcje wewnętrzne związane z zarządzaniem.

Rozważają Państwo przeniesienie działalności prowadzonej pod marką A.  - Segment A.  do innego podmiotu – Nowej Spółki. Przeniesienie Segmentu A.  planowane jest w formie sprzedaży, czyli w zamian za zapłatę ceny. Środki uzyskane ze sprzedaży Segmentu A.  zostaną przeznaczone na dalszy rozwój Spółki, szczególnie w pozostałych segmentach działalności, jak również na spłatę zobowiązań kredytowych Spółki.

W przedmiotowej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy zespół składników majątkowych wykorzystywanych do prowadzenia działalności SEGMENTU A. będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w związku z tym jego sprzedaż na rzecz Nowej Spółki będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 ustawy.

Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej.

Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po przeniesieniu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Nabywcę, w oparciu o nabyte składniki.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego prowadzi do wniosku, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych, służących do prowadzenia działalności pod marką A. – Segment A. będzie na dzień sprzedaży na rzecz Nowej Spółki stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ będzie odznaczać się odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym, a także obejmować zobowiązania handlowe związane z tym Segmentem.

W aspekcie organizacyjnym o wyodrębnieniu działalności Segmentu A.  świadczy fakt, że został on wyodrębniony na mocy uchwały Zarządu Spółki i stanowi jednostkę biznesową służącą do prowadzenia działalności pod marką A. Jednocześnie wprowadzili Państwo regulamin organizacyjny (zatwierdzony przez Radę Nadzorczą), który uwzględnia wyodrębnienie Segmentu A. oraz określa m.in. zakresy odpowiedzialności poszczególnych działów w ramach struktury Państwa Spółki, w tym wyodrębnionych pionów biznesowych A. Dzięki temu – zgodnie z Państwa wskazaniem – możliwe jest więc każdorazowe określenie, czy dana osoba realizująca określone zadania w Spółce jest przypisana do Segmentu A., czy też do pozostałych części organizacji. Analogicznie, możliwe jest jednoznaczne ustalenie, czy dane aktywo, przychód lub koszt należy do Segmentu A. , czy do innych obszarów działalności Państwa Spółki, bądź też dotyczy całości biznesu i podlega stosownej alokacji. Wyodrębnienie organizacyjne oraz powołanie Segmentu A.  spowodowało, że osoby zajmujące stanowiska w ramach tych pionów biznesowych posiadają samodzielność decyzyjną w zakresie zagadnień związanych z działalnością operacyjną prowadzoną przez Segment A. Segment A.  obejmuje jednostki organizacyjne odpowiedzialne za zarządzanie i rozwój sieci restauracji A.  – w tym planowanie biznesowe, pozyskiwanie franczyzobiorców, zarządzanie ofertą, cenami, zakupami oraz udzielanie licencji na znaki towarowe. Segment posiada samodzielność decyzyjną w zakresie operacyjnym. Segment A.  uczestniczy w programie marketingowym oraz świadczy usługi zakupowe dla innych sieci restauracyjnych w ramach umów zawartych dla sieci A.

Wyodrębnienie finansowe Segmentu A.  w ramach Państwa struktury przejawia się w tym, że zostały wprowadzone odpowiednie rozwiązania umożliwiające przypisanie danych finansowych do tego Segmentu. W strukturach Państwa Spółki, zostały wprowadzone odpowiednie informacje – częściowo w systemie finansowo-księgowym, a częściowo w zestawieniach prowadzonych poza systemem księgowym – pozwalające na wyodrębnienie przychodów, kosztów, zobowiązań   i należności w ramach Spółki, tak aby przypisać je do Segmentu A. oraz pozostałej części Spółki. Do Segmentu A. – jak Państwo wskazali - przypisano główne pozycje przychodów i kosztów związane z działalnością restauracyjną (o ile taka sprzedaż własna będzie prowadzona) oraz inną działalnością pod marką A, w tym m.in. przychody ze sprzedaży w lokalach restauracyjnych, przychody z umów franczyzowych, przychody od dostawców (w całości bezpośrednio związane   z Segmentem A.  oraz wynik na świadczonych usługach pośrednictwa w zakupach towarów do restauracji pod innymi markami), a także w odpowiedniej proporcji przychody generowane wspólnie przez Segment A. i inne projekty. Ujęto również koszty własne sprzedaży usług restauracyjnych, wartość zapasów w lokalach restauracyjnych, koszty najmu lokali (jeżeli sprzedaż własna będzie prowadzona). Do Segmentu A.  przypisano również główne pozycje aktywów i pasywów związane z działalnością restauracyjną prowadzoną pod marką A., w tym m.in. znaki towarowe, środki trwałe i wyposażenie lokali, zobowiązania z tytułu umów najmu (o ile sprzedaż własna będzie prowadzona) oraz zobowiązania wobec dostawców towarów i usług, zobowiązania pracownicze   i operatorskie, gotówkę, należności z kart kredytowych, należności z tytułu umów franczyzowych itp. Alokacja głównych pozycji aktywów i pasywów została dokonana w sposób bezpośredni, natomiast w niektórych przypadkach (np. w odniesieniu do gotówki) alokacja zostanie przeprowadzona w sposób proporcjonalny. Co ważne, dla Segmentu A. – jak wskazali Państwo - opracowywane są odrębne plany finansowe, obejmujące zarówno dane historyczne, jak i prognozy finansowe, a także prowadzona jest bieżąca ocena ich realizacji. W związku z tym zmieniono sposób raportowania zarządczego w Spółce, tak aby raporty prezentowały zarówno sytuację całej Spółki, jak i wyodrębnionego Segmentu A. W rezultacie możliwe jest uzyskanie – dla celów zarządczych – informacji o wynikach finansowych Segmentu A., jak również o sytuacji pozostałej części Państwa Spółki. Dzięki temu Zarząd Spółki może dokonywać obiektywnej oceny kondycji finansowej poszczególnych jednostek biznesowych.

W analizowanej sprawie należy podkreślić, że spełniony zostanie warunek wyodrębnienia funkcjonalnego. Z przedstawionych okoliczności wynika bowiem, że do Segmentu A.  zostały przypisane składniki materialne i niematerialne, które łącznie pozwalają na samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w ramach marki A. W szczególności do Segmentu A.  przypisano elementy bezpośrednio związane z działalnością operacyjną restauracji i franczyz A., w tym m.in.: umowy operatorskie, franczyzowe i masterfranczyzy dotyczące marki A., pozwolenia i koncesje związane z prowadzeniem sprzedaży w lokalach, środki trwałe i wyposażenie restauracji A., znaki towarowe A. wraz z umowami i zgodami na ich używanie, prawa autorskie i inne prawa własności intelektualnej dotyczące Segmentu, dokumentację operacyjną, wzory umów, podręczniki, materiały szkoleniowe, umowy z pracownikami i współpracownikami świadczącymi usługi na rzecz Segmentu, umowy handlowe dotyczące towarów, półproduktów i usług, kasy rejestrujące, terminale płatnicze, umowy serwisowe, licencje na oprogramowanie wykorzystywane w sieci restauracji i w centrali, rachunki bankowe związane z działalnością Segmentu A.

Co prawda wskazaliście Państwo, że do Segmentu A.  nie są przypisane składniki, które dotyczą funkcji wsparcia realizowanych centralnie przez Spółkę, a także nie alokowano historycznych należności spornych, których obsługa pozostaje po stronie centrali. Również Umowa kredytowa z (…) oraz Umowa pomocy publicznej z C. nie zostały przypisane do Segmentu A., gdyż mają one charakter ogólny, dotyczący całokształtu działalności Spółki, a nie wyłącznie działalności pod marką A.

Jednak - co istotne w sprawie - do Segmentu przypisano zobowiązania handlowe bezpośrednio związane z działalnością operacyjną A. natomiast nie przypisano zobowiązań podatkowych ani innych zobowiązań ogólnych, których nie można jednoznacznie powiązać z tym segmentem.

Niemniej jednak, sposób dokonanej alokacji zapewnia Segmentowi A.  zdolność do samodzielnego funkcjonowania jako niezależna jednostka. Segment ten posiada bowiem przypisane składniki materialne i niematerialne, a także pracownicze i finansowe, umożliwiające samodzielne prowadzenie działalności w zakresie działalności lokali restauracyjnych pod marką A. Tym samym należy uznać, że Segment A.  spełnia przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego, gdyż stanowi zespół składników pozwalający na samodzielne realizowanie zadań gospodarczych, niezależnie od pozostałej Państwa działalności.

Dodatkowo istotne jest, że przypisanie składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład Segmentu A.  obejmuje również stanowiska (osoby) realizujące określone funkcje w ramach przypisanych jednostek organizacyjnych, a także umowy z pracownikami i współpracownikami świadczącymi usługi na rzecz Segmentu.

Warto zaznaczyć, że sposób przypisania składników materialnych i niematerialnych do Segmentu A. zapewnia pełną samodzielność operacyjną tej jednostki. Przy pełnej samodzielności decyzyjnej Segment A., korzystając z alokowanych składników materialnych i niematerialnych, będzie dysponował wszystkimi niezbędnymi elementami do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia lokali pod marką A. Wszystkie zasoby i zobowiązania przypisane Segmentowi A. - zgodnie z Państwa wskazaniem - zostaną w ramach transakcji sprzedaży przekazane na rzecz Nowej Spółki, która będzie kontynuować działalność Segmentu A.

Co prawda, wskazali Państwo, że niektóre zasoby mogą nie być możliwe do przeniesienia wprost na Nową Spółkę z uwagi na ograniczenia prawne (np. koncesje, licencje) lub wymogi zgód kontrahentów, a w niektórych przypadkach przeniesienie może być niecelowe, np. jeśli zasoby te już występują w Nowej Spółce. W takich sytuacjach, w celu efektywnego przeniesienia Segmentu A., mogą być zawierane umowy warunkowe pomiędzy Spółką a Nową Spółką, z warunkiem zawieszającym w postaci sprzedaży Segmentu A.  do Nowej Spółki. W odniesieniu do umów z kontrahentami wspólnych dla całej Spółki (np. umowy dostawy półproduktów – z wyłączeniem umów dedykowanych wyłącznie Segmentowi A.), możliwy jest podział umów pomiędzy Państwem i Nową Spółkę lub tymczasowe nabywanie określonych usług i towarów za pośrednictwem drugiej strony do czasu podpisania odrębnych umów. W przypadku umów najmu, nie przewidują Państwo ich bezpośredniego przeniesienia na Nową Spółkę. W takiej sytuacji wprowadzony zostanie podnajem pomiędzy Spółką i Nową Spółką, analogicznie jak funkcjonuje to obecnie z franczyzobiorcami, do momentu całkowitego scedowania umowy najmu na Nową Spółkę lub franczyzobiorcę sieci A. Jednocześnie, w zakresie niezbędnym do prowadzenia działalności gospodarczej przez Nową Spółkę, zostanie zawarta umowa wsparcia regulująca świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Nowej Spółki (Funkcje Wsparcia, Centrala). Jednak usługi będą miały charakter pomocniczy i ukierunkowane będą wyłącznie na zapewnienie bieżącej obsługi Segmentu A. , bez ingerencji w jej strukturę organizacyjną czy funkcjonalną. Należy jednak podkreślić, że świadczenie usług wsparcia na rzecz Nowej Spółki przez Państwa Spółkę nie wpłynie na ocenę, że sprzedawany Segment A. stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Usługi te mają charakter pomocniczy i są ukierunkowane wyłącznie na zapewnienie bieżącej obsługi operacyjnej Segmentu A.  bez ingerencji w jej strukturę organizacyjną czy funkcjonalną. Nowa Spółka będzie posiadała zdolność do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo i będzie realizowała działalność lokali restauracyjnych pod marką A. z wykorzystaniem składników będących przedmiotem sprzedaży. W skład sprzedawanych składników wejdą również zobowiązania.

Z uwagi zatem na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników majątkowych wchodzący w skład Segmentu A. stanowić będzie na dzień jego sprzedaży na rzecz Nowej Spółki zorganizowaną części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, a tym samym czynność ta będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 dotyczącego podatku od towarów i usług uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług w zakresie pytania oznaczonego jako pytanie nr 1. W zakresie pytań nr 2 i 3 dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy   z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.