Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.457.2025.1.AM

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 23 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.457.2025.1.AM

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania odpłatnego udostępnienia Świetlic, prawa do odliczenia części podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych dotyczących budowy przydomowych oczyszczalni ścieków przy Świetlicach oraz braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych dotyczących budowy przydomowych oczyszczalni ścieków przy Szkole.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina  (dalej: „Gmina” lub „JST”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm., dalej: „Ustawa o samorządzie gminnym”) JST jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. JST wykonuje zadania własne (określone w art. 7 Ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.

W strukturze organizacyjnej JST znajdują się jednostki organizacyjne mające status jednostek budżetowych, zajmujące się m.in. oświatą i opieką społeczną.

Jednocześnie, JST nie wyklucza w przyszłości likwidacji ww. jednostek organizacyjnych, jak również utworzenia innych jednostek budżetowych lub też samorządowych zakładów budżetowych celem realizacji jej zadań, jako jednostki samorządu terytorialnego. Wszystkie jednostki organizacyjne JST będą dalej zwane łącznie jako: Jednostki organizacyjne.

Mając na uwadze wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE, Trybunał) z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 (dalej: wyrok TSUE) Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzi wspólne rozliczanie VAT wraz ze wszystkimi Jednostkami organizacyjnymi.

W ramach wykonywania zadań własnych Gmina w latach 2022-2024 zrealizowała inwestycję pn. „(…)” (dalej: „Inwestycja”). Inwestycja była realizowana przez Gminę zarówno ze środków własnych, jak również ze środków zewnętrznych.

Realizując Inwestycję Gmina poniosła wydatki na:

a) przydomowe oczyszczalnie ścieków (dalej: „POŚ”) przy należących do Gminy obiektach tj.:

· świetlicach wiejskich w miejscowościach A, B, C (dalej: „Świetlice”);

· Zespole (…) w (…) (dalej: „Szkoła”);

b) infrastrukturę wodociągową.

Poniesione w ramach Inwestycji wydatki inwestycyjne zostały udokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/usługodawców fakturami VAT, na których Gmina została oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług, z podaniem NIP Gminy.

W ramach poniesionych kosztów Gmina jest w stanie wyodrębnić poniesione w ramach Inwestycji wydatki poniesione wyłącznie na POŚ, jak i wydatki poniesione wyłącznie na infrastrukturę wodociągową.

Tym samym, Gmina wskazuje, że przedmiotem niniejszego wniosku są wyłącznie te wydatki inwestycyjne, które zostały poniesione przez Gminę na budowę POŚ (dalej: „Wydatki inwestycyjne”). Przedmiotem niniejszego wniosku nie są zatem koszty związane z infrastrukturą wodociągową.

W przypadku Wydatków inwestycyjnych Gmina jest dodatkowo w stanie wydzielić odrębnie wydatki przypadające na POŚ wybudowaną przy każdym z wyżej wymienionych obiektów, tj. przy Świetlicach oraz przy Szkole.

Gmina wskazuje, że jednostką odpowiedzialną za działalność Świetlic jest Urząd Gminy (…) (dalej: „Urząd”), zaś Szkołą zarządza powołana przez Gminę jednostka budżetowa.

Zasady korzystania ze Świetlic należących do Gminy zostały uregulowane w obowiązującym Zarządzeniu nr (…) Wójta Gminy (…) z dnia grudnia 2024 r. w sprawie (…) (dalej: „Regulamin”), zastępującym Zarządzenie nr (…) Wójta Gminy (…), z dnia czerwca 2023 r. w sprawie (…).

Zgodnie z Regulaminem, Gmina na podstawie umów cywilnoprawnych udostępnia Świetlice na organizacje imprez zbiorowych i uroczystości rodzinnych, za co pobiera opłaty zgodnie z obowiązującym cennikiem. Jednocześnie, Świetlice mogą być udostępnione przez Gminę nieodpłatnie na potrzeby działalności statutowej sołectwa i gminy a także organizacjom społecznym, zarejestrowanym na terenie Gminy prowadzącym działalność społeczną w ramach organizowanych inicjatyw społecznych.

Natomiast, Szkoła jest wykorzystywana wyłącznie do działalności oświatowej. W tym zakresie Gmina nie wykorzystuje przedmiotowego obiektu do działalności komercyjnej, ani nie planuje w przyszłości zmiany charakteru jej korzystania, w tym udostępnienia za odpłatnością na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Zrealizowane w ramach Inwestycji POŚ przy Świetlicach oraz Szkole są funkcjonalnie związane z tymi obiektami. Tym samym, wybudowane przez Gminę POŚ są wykorzystywane w sposób analogiczny jak budynki Świetlic oraz Szkoła.

Zgodnie z powyższym, wydatki poniesione na POŚ przy Świetlicach związane są zarówno z odpłatnymi czynnościami wykonywanymi na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, jak i z czynnościami mającymi charakter nieodpłatny, niekomercyjny.

Jednocześnie, POŚ przy Szkole jest wykorzystywany wyłącznie na cele oświatowe, związane z wykonywaniem zadań własnych Gminy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, Gmina powzięła wątpliwość co do możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ wybudowane przy Świetlicach oraz Szkole.

Pytania

1.Czy odpłatne udostępnianie Świetlic na podstawie umów cywilnoprawnych stanowi po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5 w zw. z art. 8 ustawy o VAT?

2.Czy w odniesieniu do Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Świetlicach, Gminie przysługuje prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu preproporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w związku z § 3 ust. 2 Rozporządzenia?

3.Czy w odniesieniu do Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Szkole, Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

1.  Odpłatne udostępnienie Świetlic na podstawie umów cywilnoprawnych stanowi po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, w rozumieniu art. 5 w zw. z art. 8 ustawy o VAT.

2.  W odniesieniu do Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Świetlicach, Gminie przysługuje prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu preproporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w związku z § 3 ust. 2 Rozporządzenia.

3.   W odniesieniu do Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Szkole, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Ad 1

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, że spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem, w przypadku, gdy Gmina wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – powinna być ona traktowana, jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa de facto w sposób analogiczny do tych podatników.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Analizując treść powołanych powyżej regulacji prawnych, dokonywane przez Gminę czynności odpłatnego udostępniania Świetlic powinny być traktowane jako podlegające opodatkowaniu VAT – na podstawie art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem w tym zakresie Gmina działa jako podatnik VAT stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji indywidualnych, przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej jako: „DKIS” lub „Organ”) z dnia 18 listopada 2024 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.661.2024.1.AR, w której Organ wskazał, że „Świadczone przez Państwa usługi odpłatnego udostępniania Świetlic na rzecz zainteresowanych podmiotów (odpłatne usługi najmu) będą stanowiły czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia od tego podatku”. Analogiczne stanowisko zostało przedstawione w interpretacji indywidualnej z dnia 20 marca 2024 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.33.2024.2.AM.

Mając na uwadze powyższe, odpłatne udostępnienie Świetlic na podstawie umów cywilnoprawnych stanowi po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, w rozumieniu art. 5 w zw. z art. 8 ustawy o VAT.

Ad 2

Prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu pre-współczynnika

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Jak Gmina wskazała w uzasadnieniu do pytania nr 1, odpłatne udostępnienie Świetlic na podstawie umów cywilnoprawnych stanowi po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

Jednocześnie, jak zostało wskazane w stanie faktycznym, Świetlice są udostępniane przez Gminę również nieodpłatnie na potrzeby działalności statutowej sołectwa i gminy a także organizacjom społecznym, zarejestrowanym na terenie Gminy. W ocenie Gminy, czynności te pozostają poza zakresem opodatkowania VAT – mają charakter nieodpłatny, niekomercyjny, związany z realizacją zadań własnych Gminy z ustawy o samorządzie gminnym.

Prawidłowość podejścia, zgodnie z którym wskazane czynności nie podlegają opodatkowaniu VAT, znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 20 sierpnia 2025 r., sygn. 0112-KDIL1.1.4012.507.2025.1.JKU, gdzie DKIS wskazał, że „(…) świetlica wiejska, na potrzeby której została wybudowana przydomowa oczyszczalnia ścieków będzie miała charakter ogólnodostępny i jest przeznaczona wyłącznie do użytku niekomercyjnego, służy ona nieodpłatnie mieszkańcom Gminy, jak i innym osobom korzystającym z budynku świetlicy. W analogiczny sposób jest/będzie wykorzystywana przydomowa oczyszczalnia ścieków, która jest funkcjonalnie związana z budynkiem świetlicy. W szczególności Gmina nie osiąga/nie będzie osiągała jakichkolwiek dochodów z tytułu wykorzystania zrealizowanej w ramach Zadania infrastruktury. (…) Zatem czynności, w ramach których nastąpi wykorzystywanie efektów realizacji ww. Inwestycji będą realizowane poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, wykonując te czynności nie będą występowali Państwo w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie będą działali Państwo jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy. W konsekwencji, czynności te nie będą czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT”.

W konsekwencji, skoro Wydatki inwestycyjne poniesione na POŚ przy Świetlicach, dotyczące Inwestycji, związane są zarówno z czynnościami opodatkowanymi VAT oraz czynnościami pozostającymi poza zakresem opodatkowania VAT i nie jest możliwe ich jednoznaczne przyporządkowanie do czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego (czynności opodatkowanych VAT) oraz czynności niedających takiego prawa (czynności poza VAT), zdaniem Gminy, powinno jej przysługiwać prawo do częściowego odliczenia VAT naliczonego od tych wydatków. Do rozstrzygnięcia pozostaje natomiast kwestia, w jaki sposób ustalić wysokość podatku, który będzie przez Gminę odliczany.

Gmina dodatkowo wskazuje, że częściowe odliczenie podatku naliczonego gwarantuje zachowanie zasady neutralności VAT, będącej podstawową cechą krajowego i wspólnotowego systemu VAT. Zasada ta stanowi, że podatek VAT powinien być dla podatników neutralny na każdym etapie wykonywania działalności gospodarczej. Realizacji tego celu służy wprowadzenie podstawowego mechanizmu, jakim jest prawo podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zasada ta wielokrotnie była przywoływana w orzeczeniach krajowych sądów administracyjnych oraz w orzeczeniach TSUE.

W sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność podlegającą opodatkowaniu VAT, a także działalność spoza zakresu regulacji ustawy o VAT – przypadek Gminy, odliczenie podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tego tytułu jest możliwe tylko w takim zakresie, w jakim wydatki te da się przyporządkować działalności podlegającej VAT (w szczególności potwierdzają to wyroki TSUE w sprawach C-437/06 oraz C-515/07).

Do sytuacji takiej odnosi się, w szczególności art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Stosownie do treści wymienionego przepisu, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie zaś do art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zdaniem Gminy, Wydatki inwestycyjne poniesione na POŚ przy Świetlicach, mają w części związek z wykonywaną przez Gminę działalnością gospodarczą. Bowiem jak Gmina wskazała, w zakresie czynności opodatkowanych VAT (tj. czynności wykonywanych przez Urząd na podstawie umów cywilnoprawnych) Gmina działa jako podatnik VAT w ramach prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej (w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT w związku z art. 15 ust. 2 cyt. ustawy).

Ponadto, wskazane powyżej wydatki są ponoszone również w części w związku z czynnościami pozostającymi poza zakresem opodatkowania VAT (tj. czynnościami wykonywanymi nieodpłatnie, niekomercyjnie). Nie ulega zatem wątpliwości, że tego rodzaju wydatki dotyczą towarów i usług wykorzystywanych także do celów innych niż działalność gospodarcza.

Gmina zaznacza, że nabywane w opisywanym zakresie towary i usługi nie służą celom osobistym, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Zdaniem Gminy, w związku z Wydatkami inwestycyjnymi poniesionymi na POŚ przy Świetlicach, które w pewnej części są także związane z obszarem działalności Gminy, obejmującym zdarzenia spoza zakresu VAT, niewątpliwie nie dojdzie do przekazania towarów lub ich zużycia na cele osobiste Gminy ani jej pracowników, ani też do darowizn.

Jednocześnie, w przypadku nieodpłatnego udostępniania Świetlic nie ulega wątpliwości, że czynności te nie podlegają opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji, Gmina stoi na stanowisku, że w analizowanym przypadku, przysługuje jej prawo do odliczenia odpowiedniej części podatku naliczonego od Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Świetlicach, ustalonej zgodnie ze sposobem określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Ponadto, zgodnie z art. 86 ust. 22 ustawy o VAT, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

W konsekwencji, na mocy powyższej delegacji Minister Finansów wydał Rozporządzenie, w którym wskazał m.in. dla jednostek samorządu terytorialnego sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej działalności.

Zgodnie z § 3 ust. 2 Rozporządzenia za sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:

X = A x 100/DUJST

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

Dujst – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Zdaniem Gminy, w celu określenia w jakiej części Wydatki inwestycyjne poniesione na POŚ służą działalności gospodarczej, należy wykorzystać wskazaną preproporcję.

W związku z powyższym, w odniesieniu do ww. wydatków w celu określenia części podatku naliczonego do odliczenia, właściwe będzie zastosowanie preproporcji (tj. stosunku obrotów związanych z działalnością gospodarczą do całości dochodów Gminy).

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego.

Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 1 października 2024 r., sygn. 0113‑KDIPT1-3.4012.575.2024.1.KS, DKIS wskazał, iż: „Przechodząc natomiast do wydatków związanych z realizacją inwestycji w części dotyczącej budowy indywidualnych oczyszczalni ścieków (w tym za opracowanie dokumentacji projektowej) przy Szkole Podstawowej (...), wskazali Państwo, że nabywane towary i usługi w związku z realizacją inwestycji w ww. zakresie będą przez Państwa wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT oraz nie mają Państwo możliwości przyporządkowania wydatków do poszczególnych czynności.

Zatem w odniesieniu do ww. wydatków stwierdzam, że powinni Państwo dokonać wyliczenia kwoty podatku naliczonego przypisanego do działalności gospodarczej z zastosowaniem tzw. preproporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r.

Podsumowując, od wydatków ponoszonych w związku z realizacją inwestycji w części dotyczącej budowy indywidualnych oczyszczalni ścieków (w tym za opracowanie dokumentacji projektowej) przy Szkole Podstawowej (...), mają Państwo prawo do odliczenia części podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zw. z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r. Przy czym, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje, pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy o VAT”.

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 18 listopada 2024 r. sygn. 0112-KDIL1-1.4012.661.2024.1.AR, z dnia 2 sierpnia 2024 r. sygn. 0114‑KDIP4-1.4012.316.2024.1.KSA oraz z dnia 23 września 2024 r. oraz z dnia 23 września 2024 r., sygn. 0113‑KDIPT1-2.4012.660.2024.1.AJB.

Podsumowując, zdaniem Gminy, w odniesieniu do Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Świetlicach, takich które związane są z czynnościami opodatkowanymi VAT oraz występującymi po stronie Gminy zdarzeniami spoza zakresu VAT, celem ustalenia możliwej do odliczenia części podatku naliczonego od tych wydatków, Gmina powinna zastosować preproporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w związku z § 3 ust. 2 Rozporządzenia.

Ad 3

Zważywszy na fakt, że wybudowana przez Gminę POŚ przy Szkole jest przeznaczona do użytku niekomercyjnego, w ocenie Gminy nie jest ona wykorzystywana do jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT. Gmina wykorzystuje wskazaną infrastrukturę w ramach zadań własnych związanych ze sprawami edukacji publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym). Tym samym nie dochodzi tu do odpłatnej dostawy towarów, czy odpłatnego świadczenia usług, a wskazana infrastruktura wykorzystywana jest wyłącznie w ramach zadań własnych Gminy (czynności o charakterze publicznym, niepodlegające opodatkowaniu VAT).

Jak Gmina wskazała w uzasadnieniu do pytania nr 2, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Gminy, brak jest bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami, które zostały poniesione na POŚ przy Szkole, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przedstawionym uzasadnieniem do pytania nr 1, na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie). 

Tym samym zdaniem Gminy, wydatki poniesione na POŚ przy Szkole nie są związane z wykonywaniem czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji warunek związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi nie jest spełniony i tym samym Gmina nie jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na POŚ przy Szkole.

Stanowisko Gminy znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 1 października 2024 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.575.2024.1.KS, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) stwierdził, iż: „W odniesieniu natomiast do wydatków związanych z realizacją inwestycji w części dotyczącej budowy indywidualnych oczyszczalni ścieków (w tym za opracowanie dokumentacji projektowej) przy Szkole Podstawowej (...), wskazali Państwo, że wydatki ponoszone w tej części projektu będą służyły czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu. Zatem w odniesieniu do wydatków dotyczących realizacji ww. części projektu nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonywanymi zakupami, a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Zatem nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową indywidualnych oczyszczalni ścieków (w tym za opracowanie dokumentacji projektowej) przy Szkole Podstawowej”.

Analogiczne stanowisko przedstawił DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 25 września 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.490.2023.1.AG, oraz interpretacji indywidualnej z dnia 20 sierpnia 2025 r. sygn. 0112-KDIL1-1.4012.507.2025.1.JKU.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Szkole, z uwagi na brak związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 2 pkt 6 i 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:

6) towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;

22) sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Świadczenie to określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego. W przypadku świadczenia usługi istnieje odbiorca (nabywca usługi) oraz podmiot świadczący usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą oraz za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda jednak czynność, która jest dostawą towarów lub świadczeniem usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są podatnikami VAT w przypadku wykonywanych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności:

‒   czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników,

‒   czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7 ust. 1 pkt 3, pkt 9 i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują m. in. sprawy:

3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz;

9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;

15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Wskazali Państwo, że są zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT). W ramach wykonywania zadań własnych w latach 2022-2024 zrealizowali Państwo inwestycję pn. „(…)” (Inwestycja). Inwestycja była realizowana przez Państwa zarówno ze środków własnych, jak również ze środków zewnętrznych.

Realizując Inwestycję ponieśli Państwo wydatki m.in. na przydomowe oczyszczalnie ścieków (POŚ) przy należących do Gminy obiektach tj.:

·  świetlicach wiejskich w miejscowościach A, B, C (Świetlice);

·  Zespole (…) w (…) (Szkoła);

Poniesione w ramach Inwestycji wydatki zostały udokumentowane fakturami.

Zasady korzystania ze Świetlic zostały uregulowane w obowiązującym Zarządzeniu (Regulamin). Zgodnie z Regulaminem, na podstawie umów cywilnoprawnych udostępniają Państwo Świetlice na organizacje imprez zbiorowych i uroczystości rodzinnych, za co pobierają Państwo opłaty zgodnie z obowiązującym cennikiem. Jednocześnie, Świetlice mogą być udostępnione przez Państwa nieodpłatnie na potrzeby działalności statutowej sołectwa i gminy, a także organizacjom społecznym, zarejestrowanych na terenie Gminy prowadzącym działalność społeczną w ramach organizowanych inicjatyw społecznych.

Zrealizowane w ramach Inwestycji POŚ przy Świetlicach oraz Szkole są funkcjonalnie związane z tymi obiektami. Tym samym, wybudowane przez Państwa POŚ są wykorzystywane w sposób analogiczny jak budynki Świetlic oraz Szkoła.

Zgodnie z powyższym, wydatki poniesione na POŚ przy Świetlicach związane są zarówno z odpłatnymi czynnościami wykonywanymi na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, jak i z czynnościami mającymi charakter nieodpłatny, niekomercyjny.

Jednocześnie, POŚ przy Szkole jest wykorzystywana wyłącznie na cele oświatowe, związane z wykonywaniem zadań własnych Gminy.

W pierwszej kolejności mają Państwo wątpliwości, czy odpłatne udostępnianie Świetlic na podstawie umów cywilnoprawnych stanowi działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Umowa najmu jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie rzeczy przez jej najemcę.

Najem stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatne usługi udostępnienia Świetlic na organizacje imprez zbiorowych i uroczystości rodzinnych, na podstawie umów cywilnoprawnych, które świadczą Państwo na rzecz podmiotów korzystających ze Świetlic są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Zatem umowy udostępnienia Świetlic, za które przewidziano zapłatę dotyczą czynności cywilnoprawnych, które wykonują Państwo jako podatnik w myśl art. 15 ust. 1 ustawy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

W ramach ww. usług odpłatnego udostępnienia Świetlic nie korzystają Państwo z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy.

Czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Przepisy ustawy, ani rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na wynajmie pomieszczeń użytkowych, za które pobierane jest wynagrodzenie. Zatem odpłatne czynności udostępnienia Świetlic, na organizacje imprez zbiorowych i uroczystości rodzinnych na rzecz zainteresowanych podmiotów, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu niekorzystające ze zwolnienia od tego podatku na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy w związku z § 3 ust. 2 Rozporządzenia od Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Świetlicach.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit a) ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy:

  • odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz
  • towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Ta zasada wyłącza jednocześnie możliwość odliczania podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych. Przy odliczeniu częściowym pomija się tę część podatku, w jakiej zakupione towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W każdym przypadku należy ocenić, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Art. 88 ustawy zawiera listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.

Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Wnioskodawca ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Art. 86 ust. 2b ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Art. 86 ust. 2d ustawy:

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Art. 86 ust. 2g ustawy:

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a, 10 i 10c-10g stosuje się odpowiednio.

Art. 86 ust. 2h ustawy:

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Art. 86 ust. 22 ustawy:

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.

§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:

Rozporządzenie:

1)określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”;

2)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.

Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

§ 2 pkt 8 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to:

a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,

b)jednostkę budżetową,

c)zakład budżetowy.

Rozporządzenie wprowadza wzory, według których będą wyznaczane sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć.

§ 3 ust. 1 rozporządzenia:

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostki samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jej poszczególnych jednostek organizacyjnych.

W rozporządzeniu ustawodawca podał ustalone według wzoru sposoby określania proporcji m.in. w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, w przypadku jednostki budżetowej oraz zakładu budżetowego.

§ 3 ust. 2 rozporządzenia:

Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:

X = A x 100/DUJST

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

DUJST - dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT. Natomiast przez cele inne, rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).

W celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik powinien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości.

Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik powinien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz (w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku) w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

Wskazali Państwo, że są zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jednostką odpowiedzialną za działanie Świetlic jest Urząd Gminy (Urząd). W ramach Wydatków Inwestycyjnych są Państwo w stanie wyodrębnić wydatki poniesione wyłącznie na POŚ, wybudowaną przy każdym z wymienionych obiektów, tj. przy Świetlicach.

Zgodnie z wprowadzonym przez Państwa Regulaminem, na podstawie umów cywilnoprawnych udostępniają Państwo Świetlice na organizacje imprez zbiorowych i uroczystości rodzinnych, za co pobierają Państwo opłaty zgodnie z obowiązującym cennikiem. Jak wskazano powyżej czynności odpłatnego udostępnienia Świetlic na rzecz podmiotów zainteresowanych podlegają opodatkowaniu i nie korzystają ze zwolnienia. Jednocześnie, Świetlice mogą być udostępnione przez Państwa nieodpłatnie na potrzeby działalności statutowej sołectwa i gminy, a także organizacjom społecznym, zarejestrowanych na terenie Gminy prowadzącym działalność społeczną w ramach organizowanych inicjatyw społecznych.

W celu odliczenia podatku naliczonego od wydatków dotyczących budowy POŚ przy Świetlicach powinni Państwo w pierwszej kolejności przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem).

W przypadku wydatków bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego. W przypadku wydatków bezpośrednio związanych z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Jeżeli nie są Państwo w stanie przyporządkować Wydatków inwestycyjnych dotyczących budowy POŚ przy Świetlicach tylko do działalności wyłącznie opodatkowanej podatkiem VAT lub tylko do działalności niepodlegającej opodatkowaniu, są Państwo zobowiązani do obliczenia podatku VAT naliczonego podlegającego odliczeniu przypisanego do działalności gospodarczej zgodnie ze „sposobem określenia proporcji”, o którym mowa art. 86 ust. 2a i nast. ustawy, z uwzględnieniem zasad określonych w § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, tj. Urzędu Gminy.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do Wydatków inwestycyjnych poniesionych na POŚ przy Szkole.

Wskazali Państwo, że zrealizowana w ramach Inwestycji umiejscowiona przy Szkole POŚ wiąże się funkcjonalnie z tym obiektem i podlega wykorzystaniu w sposób analogiczny jak budynek Szkoły.

Szkoła jest wykorzystywana wyłącznie do działalności oświatowej. Nie wykorzystują Państwo tego obiektu do działalności komercyjnej, ani nie planują w przyszłości zmiany charakteru tego wykorzystania, w tym udostępnienia za odpłatnością na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Dodatkowo w ramach poniesionych wydatków są Państwo w stanie wyodrębnić poniesione w ramach Inwestycji wydatki poniesione wyłącznie na POŚ i dodatkowo wydzielić wydatki przypadające na POŚ wybudowaną przy Szkole.

W analizowanej sprawie odnośnie wydatków dotyczących budowy POŚ przy Szkole nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zatem, nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją przez Państwa inwestycji pn. „(…)”, w zakresie budowy POŚ przy Szkole.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno‑skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy od przedstawionego we wniosku opisu sprawy interpretacja nie wywoła skutków prawnych. 

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.