Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 października 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości dokonania korekty VAT w przypadku zaewidencjonowania w kasie fiskalnej sprzedaży dla osób prywatnych z zawyżoną stawką VAT, która była udokumentowana paragonem.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

I.Wnioskodawca oraz jego działalność

A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) (dalej: „Wnioskodawca” oraz „Spółka”) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka jest polską rezydentką podatkową.

Aktualnie Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w dwóch głównych obszarach:

• handlu artykułami spożywczymi, w szczególności słodyczami,
• usług kosmetycznych - w zakresie makijażu permanentnego.

Działalność w zakresie handlu artykułami spożywczymi odbywa się głównie w relacji z innymi przedsiębiorcami i dokumentowana jest fakturami, natomiast usługi kosmetyczne skierowane są głównie do podmiotów indywidualnych nieprowadzących działalności gospodarczej, a sprzedaż dokumentowana jest paragonami fiskalnymi.

Ceny usług kosmetycznych oferowanych klientom indywidualnym podawane są przez Wnioskodawcę w kwocie brutto, tj. obejmują należny podatek od towarów i usług.

II.Zmiana przepisów

W związku z wejściem w życie z dniem 1 kwietnia 2024 r. Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2023 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 2670 ze zm.) obniżono stawkę podatku od towarów i usług m.in. na:

• usługi kosmetyczne, manicure i pedicure (PKWiU 96.02.13.0),
• usługi kosmetyczne, manicure i pedicure, świadczone w domu (PKWiU ex 96.02.14.0),
• pozostałe usługi kosmetyczne (PKWiU 96.02.19.0).

Usługi kosmetyczne wykonywane przez Spółkę mieszczą się w PKWiU 96.02.13.0, co należy przyjąć jako element opisywanego zdarzenia przyszłego.

Powyższe oznacza, że od 1 kwietnia 2024 r. Spółka powinna stosować obniżoną, 8% stawkę VAT na wykonywane przez siebie usługi kosmetyczne. Niestety, ze względu na błąd, prawidłowa 8% stawka VAT była stosowana przez Spółkę dopiero od września 2025 r. Do tego czasu sprzedaż usług kosmetycznych była ewidencjonowana na kasie fiskalnej z zastosowaniem 23% stawki VAT.

III.Planowana korekta

Ujawniony błąd w stosowanej stawce VAT Wnioskodawca chciałby poprawić dokonując korekty złożonych rozliczeń VAT, w tym przede wszystkim jednolitych plików kontrolnych JPK_V7M za błędnie rozliczone okresy w zgodzie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) (dalej: „Ordynacja podatkowa”).

Na podstawie danych zawartych w pamięci kasy fiskalnej, dobowych raportów kasowych Wnioskodawca planuje wykonać stosowne wyliczenia różnic w podatku VAT ujmując je jednocześnie w dodatkowym rejestrze korekt wraz ze wskazaniem zastosowania błędnej stawki VAT jako przyczyny korekty.

Zapisy w pamięci kasy umożliwiają jednoznaczną identyfikację i precyzyjne podliczenie - dla każdego miesiąca oddzielnie - obrotów brutto (z VAT). Wnioskodawca zamierza wyliczyć prawidłową wartość obrotu netto (podstawy opodatkowania), obrotu brutto i kwoty podatku należnego.

Mając na uwadze sposoby korygowania sprzedaży wskazany w § 3 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2025 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. poz. 845) (dalej: „Rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących”), Wnioskodawca zamierza sporządzić stosowną ewidencję dotyczącą korygowanych rozliczeń w okresach miesięcznych, w której wykaże błędnie ujętą w ewidencji sprzedaży: wartość sprzedaży brutto, wartość sprzedaży netto, wysokość podatku należnego wraz z prawidłowymi wartościami wynikającymi z dokonanych wyliczeń za każdy korygowany miesiąc.

IV.Dodatkowe informacje

Wnioskodawca nie będzie w stanie zidentyfikować nabywców usług kosmetycznych udokumentowanych paragonami fiskalnymi. Między innymi z tego też powodu Spółka nie dokona zwrotu różnicy w cenie odpowiadającej wysokości zawyżonego podatku VAT.

Niemniej stosowane przez Wnioskodawcę ceny brutto usług kosmetycznych nie były uzależnione od stosowanych stawek VAT, ale były cenami, które według swojej najlepszej wiedzy, Wnioskodawca mógł stosować na wolnym rynku usług kosmetycznych. Oznacza to, że stosowana od 1 kwietnia 2024 r. błędna stawka 23% VAT na oferowane usługi kosmetyczne, po prostu obniżyła wysokość przychodu (w tym zysku) Spółki.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym może on dokonać korekty stawki VAT z 23% na 8% oraz odpowiadającej jej kwoty podatku należnego od sprzedaży usług kosmetycznych, ewidencjonowanej przy użyciu kasy rejestrującej, poprzez korektę struktur jednolitego pliku kontrolnego JPK_V7M za poszczególne okresy rozliczeniowe?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że może on dokonać korekty stawki VAT z 23% na 8% oraz odpowiadającej jej kwoty podatku należnego od sprzedaży usług kosmetycznych, ewidencjonowanej przy użyciu kasy rejestrującej, poprzez korektę struktur jednolitego pliku kontrolnego JPK_V7M za poszczególne okresy rozliczeniowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) (dalej: „ustawa o VAT”) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

„Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.”

Stosowanie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

„Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.”

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT przez sprzedaż na potrzeby stosowania ustawy o VAT należy rozumieć „odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.”

Stosownie do art. 111 ust. 1 ustawy o VAT:

„Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.”

Natomiast w myśl art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT:

„Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży:

a)w postaci papierowej lub

b)za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony, w tym przy użyciu systemu teleinformatycznego Szefa Krajowej Administracji Skarbowej pośredniczącego przy wydawaniu paragonów fiskalnych w postaci elektronicznej nabywcy, bez konieczności podawania jego danych osobowych.”

Zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 8 ustawy o VAT:

„Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani wystawiać przy zastosowaniu kas rejestrujących dokumenty inne niż określone w pkt 1 dotyczące sprzedaży lub pracy tych kas.”

Stosownie do § 3 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

„Podatnicy prowadzą ewidencję każdej czynności sprzedaży, w tym sprzedaży zwolnionej od podatku, przy użyciu kas, które zostały nabyte w okresie obowiązywania potwierdzenia, że kasa spełnia funkcje wymienione odpowiednio w art. 111 ust. 6a lub w art. 145a ust. 2 ustawy oraz wymagania techniczne (kryteria i warunki techniczne) dla kas, wyłącznie w trybie fiskalnym pracy tej kasy, po dokonaniu jej fiskalizacji.”

Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

„Podatnicy, prowadząc ewidencję wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności, z zastrzeżeniem § 12; zamiast paragonu fiskalnego podatnicy mogą wystawić fakturę przy użyciu kasy i wydać ją nabywcy.”

Stosownie do § 2 pkt 16 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

„Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o pamięci operacyjnej - rozumie się przez to pamięć wielokrotnego zapisu zawartą w kasie, pracującą pod bezpośrednią kontrolą programu pracy kasy, w której są przechowywane dane pochodzące z bieżącej czynności kasowej, do czasu zapisu danych z tej czynności, bezpośrednio po jej zakończeniu, w pamięci fiskalnej lub pamięci chronionej, albo na informatycznym nośniku danych, albo do czasu ich usunięcia przez procedurę awaryjnego zerowania pamięci operacyjnej, niedostępną dla użytkownika kasy”.

Natomiast zgodnie z § 2 pkt 14 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

„Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o pamięci chronionej - rozumie się przez to urządzenie trwale zawarte w kasie on-line, zawierające elektroniczny nośnik danych, umożliwiające zapis i odczyt dokumentów fiskalnych i niefiskalnych wystawianych przy użyciu tej kasy i innych danych związanych z używaniem kasy pod bezpośrednią kontrolą programu pracy kasy, w sposób uniemożliwiający ich zmianę bez wykrycia tego zdarzenia podczas sprawdzenia zapisów z zawartością pamięci fiskalnej.”

Wyżej wymieniona cecha pamięci fiskalnej powoduje brak możliwości zarejestrowania na kasie fiskalnej zwrotu bądź reklamacji towarów, co zostało również potwierdzone zapisem § 3 ust. 2 Rozporządzeniu w sprawie kas fiskalnych, który stanowi, że: „W ewidencji nie ujmuje się zwrotów towarów i uznanych reklamacji towarów i usług.”

Ponieważ niemożliwe jest dokonanie korekty danych zapisanych w pamięci fiskalnej po wydrukowaniu paragonu fiskalnego, to ustawodawca przewidział inne sposoby ewidencjonowania korekt, które wskazane są w § 3 ust. 3 i ust. 4 Rozporządzenia w sprawie kas fiskalnych.

Zgodnie z § 3 ust. 3 Rozporządzenia w sprawie kas fiskalnych:

„Zwroty towarów i uznane reklamacje towarów i usług, które skutkują zwrotem całości albo części należności (zapłaty) z tytułu sprzedaży, ujmuje się w odrębnej ewidencji zwrotów i uznanych reklamacji zawierającej:

1)datę sprzedaży;

2)nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację i ewentualnie opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy;

3)termin dokonania zwrotu towaru lub reklamacji towaru lub usługi;

4)wartość z podatkiem (brutto) zwracanego towaru lub wartość brutto towaru lub usługi będących przedmiotem reklamacji oraz wysokość podatku należnego - w przypadku zwrotu całości należności z tytułu sprzedaży;

5)wysokość zwracanej należności (brutto) oraz odpowiadającą jej wysokość podatku należnego - w przypadku zwrotu części należności z tytułu sprzedaży;

6)dokument potwierdzający dokonanie sprzedaży, a w przypadku gdy dokonanie sprzedaży potwierdza paragon fiskalny lub faktura w postaci elektronicznej - numer tego paragonu lub tej faktury oraz numer unikatowy;

7)protokół przyjęcia zwrotu towaru lub reklamacji towaru lub usługi podpisany przez sprzedawcę i nabywcę albo notatkę służbową lub protokół z nabycia sprawdzającego.”

Natomiast w myśl § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

„W przypadku wystąpienia oczywistej pomyłki w ewidencji podatnik dokonuje niezwłocznie jej korekty przez ujęcie w odrębnej ewidencji oczywistych pomyłek:

1)błędnie ujętej w ewidencji sprzedaży (wartość sprzedaży brutto i wysokość podatku należnego);

2)krótkiego opisu przyczyny i okoliczności wystąpienia oczywistej pomyłki oraz dołączenie oryginału paragonu fiskalnego potwierdzającego dokonanie sprzedaży, przy której wystąpiła oczywista pomyłka, a w przypadku gdy dokonanie sprzedaży potwierdza paragon fiskalny w postaci elektronicznej - podanie numeru tego paragonu oraz numeru unikatowego.”

Zgodnie z § 3 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących:

„W przypadku, o którym mowa w ust. 4, podatnik ewidencjonuje przy użyciu kasy sprzedaż w prawidłowej wysokości.”

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT:

„Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.”

W myśl art. 29a ust. 10 ustawy o VAT:

„Podstawę opodatkowania obniża się o:

1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2)wartość zwróconych towarów i opakowań;

3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.”

Natomiast zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT:

„Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.”

Stosownie do art. 99 ust. 12 ustawy o VAT:

„Zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że organ podatkowy określi je w innej wysokości.”

Zgodnie z art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej:

„Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.”

W myśl art. 81 § 2 Ordynacji podatkowej:

„Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.”

Natomiast zgodnie z art. 3 pkt 5 Ordynacji podatkowej, jeśli w przepisach tej ustawy mowa jest o deklaracjach, to „rozumie się przez to również zeznania, wykazy, zestawienia, sprawozdania oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.”

Stosownie do art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej:

„Za nadpłatę uważa się kwotę:

1)nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;

2)podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;

3)zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji, o której mowa w art. 30 § 4, określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej;

4)zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.”

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą możliwości skorygowania własnych rozliczeń w podatku od towarów i usług w sytuacji, w której doszło do zawyżenia stawki VAT w związku ze sprzedażą zaewidencjonowaną przy wykorzystaniu kasy rejestrującej.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że korekta sprzedaży dokumentowanej przy wykorzystaniu kasy fiskalnej w przypadku zawyżenia stosowanej stawki VAT jest możliwa, a aktualne przepisy nie stoją temu na przeszkodzie. Przeciwnie, korekta rozliczeń (deklaracji, zeznań, ewidencji) jest dopuszczona wprost przez art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej i służy poprawieniu błędu, który został popełniony przez sporządzającego rozliczenie podatnika (tak m.in. WSA w Rzeszowie w wyroku z 4 czerwca 2020 r., sygn. akt I SA/Rz 263/20).

Poza wątpliwościami pozostaje kwestia technicznej możliwości dokonania korekty, tj. niemożliwość skorygowania sprzedaży dokumentowanej paragonami fiskalnymi przy wykorzystaniu kasy rejestrującej oraz konieczność skorzystania z innych ewidencyjnych możliwości, np. sporządzenia rejestru lub ewidencji, pozwalających na jednoznacznie opisanie błędu i jego korektę.

Niemniej Spółce znane jest stanowisko niektórych organów podatkowych, które kwestionowały możliwość dokonania korekty ze względu na brak możliwości identyfikacji drugiej strony transakcji.

W ocenie tych organów brak takiej identyfikacji uniemożliwiałby dokonanie przez nabywcę równoległej korekty własnych rozliczeń, a w konsekwencji powodowałby, że wpływ korekty w relacji „sprzedawca - nabywca” nie przekładałby się na neutralny bilans rozliczeń z budżetem państwa. Tym samym organy podatkowe odmawiały dopuszczenia możliwości korekty sprzedaży dokumentowanej paragonami fiskalnymi, wskazując, że mogłoby to prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia po stronie sprzedawcy.

Powyższe sprowadza się w istocie do rozstrzygnięcia, czy w sytuacji wykazania i zapłaty podatku od towarów i usług w kwocie wyższej niż należna - w następstwie zastosowania nieprawidłowej, zawyżonej stawki podatku przy sprzedaży udokumentowanej paragonami fiskalnymi - istnieje możliwość dokonania korekty rozliczenia skutkującej powstaniem nadpłaty oraz prawa do jej zwrotu.

Problem ten nabiera szczególnego znaczenia wobec braku możliwości identyfikacji nabywców usług i zwrotu im ewentualnej różnicy w cenie, co oznacza, że środki te pozostaną u sprzedawcy.

Możliwość skorygowania rozliczenia w opisanej sytuacji była już wielokrotnie przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, który dopuścił taką ewentualność. W wyroku z 27 września 2018 r., sygn. akt I FSK 1753/16, NSA wskazał, że „(…) że skarżąca ma możliwość dokonania korekty w sytuacji zawyżonej stawki VAT, w przypadku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej.”

Jednocześnie NSA wielokrotnie wskazywał, że podatnik VAT dokonujący korekty sprzedaży dokonywanej przy wykorzystaniu kasy rejestrującej ze względu na zawyżenie stosowanej stawki VAT, nie ma obowiązku wykazywania uszczerbku majątkowego w związku z nienależnie zapłaconym lub nadpłaconym podatkiem VAT - tak m.in. NSA w wyroku z 18 grudnia 2015 r., sygn. akt I FSK 116/15 oraz w wyroku z 11 września 2024 r., sygn. akt I FSK 1109/20.

Istotne jest również, że w przedmiocie zwrotu nadpłaty kilkukrotnie wypowiadał się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wprawdzie TSUE akceptuje rozwiązania krajowe, które warunkują zwrot nadpłaconego podatku od braku bezpodstawnego wzbogacenia po stronie podatnika wnioskującego o zwrot, jednak każdorazowo uzależnia to ograniczenie od spełnienia określonych warunków. W oparciu o orzecznictwo TSUE (w tym m.in. w sprawie 68/79 Hans Just; w sprawie C-343/96 Dilexport; w sprawie C-309/06 Marks & Spencer) NSA ustrukturyzował i wskazał na pięć najistotniejszych warunków, jakie musi spełniać ustawodawstwo krajowe uzależniające zwrot nadpłaty od poniesienia ekonomicznego ciężaru nadpłaconego przez podatnika podatku, aby było ono zgodnie z prawodawstwem unijnym - za wyrokiem NSA z 18 grudnia 2015 r., sygn. akt I FSK 1168/15

• należą do nich:

1)„organy krajowe mają obowiązek ustalenia, czy ciężar ekonomiczny podatku został przerzucony na inne podmioty;

2)niedopuszczalne jest przyjmowanie domniemania, że jeśli wniosek dotyczy zwrotu podatku pośredniego, to kwota tego podatku została w całości przerzucona na kontrahenta;

3)sprzeczne z prawem UE są reguły dowodowe, przenoszące na podatnika ciężar udowodnienia, że podatek nie został przerzucony na inny podmiot;

4)ustalenie, że w danym przypadku nastąpiło przerzucenie całości kwoty podatku nie uprawnia do wyłączenia prawa podatnika do otrzymania zwrotu, ponieważ konieczne jest wówczas wykazanie, że zwrot wnioskowanej opłaty doprowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia podatnika;

5)nawet w sytuacji, gdy zostanie wykazane, że obciążenie nienależnym podatkiem zostało przerzucone na osoby trzecie, jego zwrot na rzecz podmiotu gospodarczego nie prowadzi koniecznie do jego bezpodstawnego wzbogacenia, gdyż zwiększenie stosowanych cen o kwotę rzeczonego podatku może powodować powstanie po jego stronie szkody związanej ze zmniejszeniem się wielkości sprzedaży.”

Ważne jednak, co podkreślają sądy administracyjne, że przepis art. 72 Ordynacji podatkowej, nie uzależnia wprost powstania nadpłaty podatku od tego, czy nie spowoduje ona bezpodstawnego wzbogacenia po stronie podatnika. Niemniej gdyby według organów podatkowych, wniosek taki należało wysnuć z istoty przepisów dotyczących nadpłaty, to orzecznictwo unijne stoi w sprzeczności przyjmowaniu domniemania, że nadpłata nie jest należna, gdy w przypadku podatków pośrednich ich ciężar został przerzucony na nabywcę. Co więcej, nawet gdyby doszło do przerzucenia ciężaru podatku na nabywcę, to zwrot nadpłaty nie musi koniecznie oznaczać, że doszło do wzbogacenia sprzedawcy. Możliwe jest bowiem, że ewentualne zwiększenie cen o zawyżony podatek w rzeczywistości doprowadziło do zubożenia podatnika ze względu na spadek wysokości jego sprzedaży.

Ponadto, w wyroku z 11 września 2024 r., sygn. akt I FSK 1109/20 NSA wskazał, że przy ustalaniu prawa do korekty i zwrotu nadpłaty w omawianych przypadkach istotne znaczenie ma analiza ceny usługi przedstawianej konsumentowi. Cena ta, jako kwota brutto, jest akceptowana przez konsumenta niezależnie od wysokości zawartej w niej stawki VAT. W konsekwencji błędne zastosowanie zawyżonej stawki VAT nie prowadzi do zubożenia klienta, który i tak zapłaciłby za usługę tę samą kwotę brutto. Oznacza to natomiast, że ciężar ekonomiczny zawyżonej stawki VAT obciąża majątek sprzedawcy (podatnika), który przy ustalonej cenie brutto zobowiązany jest do odprowadzenia wyższej kwoty podatku VAT, niż gdyby zastosował stawkę prawidłową, obniżoną.

Nie jest również prawdą, że w przypadku podatków pośrednich sprzedawca zawsze przerzuca ciężar podatku na klienta. Należy mieć na uwadze, że rynek, na którym oferowane są towary i usługi, ma charakter rynku wolnego, opartego na mechanizmach konkurencji. W odniesieniu do usług powszechnie dostępnych, takich jak usługi kosmetyczne, wiedzą notoryjną jest, że ceny kształtują się w określonym przedziale, wyznaczanym również przez obecność konkurencji.

Jeżeli Wnioskodawca konkuruje z innymi usługodawcami także ceną, to - niezależnie od obciążeń podatkowych - jego cena brutto musi pozostawać zbliżona do cen oferowanych przez konkurencję, niezależnie od tego, czy inni usługodawcy stosowali prawidłową, obniżoną stawkę VAT, czy też korzystali ze zwolnienia podmiotowego.

W konsekwencji oczywiste jest, że w przypadku stosowania zawyżonej stawki VAT, przy jednoczesnym oferowaniu klientom określonej ceny brutto, Spółka osiągała niższy dochód, niż gdyby stosowała stawkę prawidłową.

Mając na względzie powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że może on dokonać korekty stawki VAT z 23% na 8% oraz odpowiadającej jej kwoty podatku należnego od sprzedaży usług kosmetycznych, ewidencjonowanej przy użyciu kasy rejestrującej, poprzez korektę struktur jednolitego pliku kontrolnego JPK_V7M za poszczególne okresy rozliczeniowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń. Jeżeli nabywcą danej usługi jest podmiot inny niż wymieniony w art. 111 ust. 1, to taka sprzedaż nie jest objęta obowiązkiem ewidencjonowania jej przy użyciu kasy rejestrującej.

W myśl art. 111 ust. 1b ustawy:

W ewidencji, o której mowa w ust. 1, wykazuje się dane o sprzedaży, zawarte w dokumentach wystawianych przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym określające przedmiot opodatkowania, wysokość podstawy opodatkowania i podatku należnego oraz dane służące identyfikacji poszczególnych sprzedaży, w tym numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku albo podatku od wartości dodanej.

Szczegółowe zasady dotyczące stosowania kas rejestrujących zostały określone w art. 111 ust. 3a pkt 1 i 8 ustawy.

I tak, zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy:

Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani:

1) wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży:

a) w postaci papierowej lub

b) za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony, w tym przy użyciu systemu teleinformatycznego Szefa Krajowej Administracji Skarbowej pośredniczącego przy wydawaniu paragonów fiskalnych w postaci elektronicznej nabywcy, bez konieczności podawania jego danych osobowych.

W myśl natomiast art. 111 ust. 3a pkt 8 ustawy:

Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani wystawiać przy zastosowaniu kas rejestrujących dokumenty inne niż określone w pkt 1 dotyczące sprzedaży lub pracy tych kas.

Sposób prowadzenia przez podatników ewidencji oraz warunki używania kas rejestrujących określono w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2025 r. w sprawie kas rejestrujących (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 845), zwanego dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:

Podatnicy prowadzą ewidencję każdej czynności sprzedaży, w tym sprzedaży zwolnionej od podatku, przy użyciu kas, które zostały nabyte w okresie obowiązywania potwierdzenia, że kasa spełnia funkcje wymienione odpowiednio w art. 111 ust. 6a lub w art. 145a ust. 2 ustawy oraz wymagania techniczne (kryteria i warunki techniczne) dla kas, wyłącznie w trybie fiskalnym pracy tej kasy, po dokonaniu jej fiskalizacji.

Natomiast w myśl § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia;

Podatnicy, prowadząc ewidencję wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności, z zastrzeżeniem § 12; zamiast paragonu fiskalnego podatnicy mogą wystawić fakturę przy użyciu kasy i wydać ją nabywcy.

W myśl § 2 pkt 17 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o paragonie fiskalnym albo fakturze - rozumie się przez to dokument fiskalny wystawiany przy użyciu kasy i wydawany nabywcy podczas sprzedaży, potwierdzający dokonanie sprzedaży.

Jak stanowi § 2 pkt 15 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o pamięci fiskalnej - rozumie się przez to urządzenie trwale zawarte w kasie, zawierające elektroniczny nośnik danych, umożliwiające:

a) jednokrotny i niezmienialny zapis danych pod bezpośrednią kontrolą programu pracy kasy, które są nieusuwalne bez zniszczenia samego urządzenia,

b) wielokrotny odczyt tych danych.

Ww. cecha pamięci fiskalnej powoduje brak możliwości zarejestrowania na kasie fiskalnej zwrotu bądź reklamacji towarów, co zostało również potwierdzone zapisem § 3 ust. 3 rozporządzenia, który mówi, że nie ewidencjonuje się zwrotów towarów i uznanych reklamacji towarów i usług.

Skoro zatem kasa rejestrująca nie pozwala na korektę danych zapisanych w pamięci fiskalnej (tj. po wydrukowaniu paragonu), to korekta taka powinna być dokonywana za pomocą innych urządzeń księgowych. W takim przypadku należy prowadzić odrębną ewidencję, o której mowa § 3 ust. 3 i ust. 5 rozporządzenia.

Zgodnie z § 3 ust. 3 rozporządzenia:

Zwroty towarów i uznane reklamacje towarów i usług, które skutkują zwrotem całości albo części należności (zapłaty) z tytułu sprzedaży, ujmuje się w odrębnej ewidencji zwrotów i uznanych reklamacji zawierającej:

1) datę sprzedaży;

2) nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację i ewentualnie opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy;

3) termin dokonania zwrotu towaru lub reklamacji towaru lub usługi;

4) wartość z podatkiem (brutto) zwracanego towaru lub wartość brutto towaru lub usługi będących przedmiotem reklamacji oraz wysokość podatku należnego - w przypadku zwrotu całości należności z tytułu sprzedaży;

5) wysokość zwracanej należności (brutto) oraz odpowiadającą jej wysokość podatku należnego - w przypadku zwrotu części należności z tytułu sprzedaży;

6) dokument potwierdzający dokonanie sprzedaży, a w przypadku gdy dokonanie sprzedaży potwierdza paragon fiskalny lub faktura w postaci elektronicznej - numer tego paragonu lub tej faktury oraz numer unikatowy;

7) protokół przyjęcia zwrotu towaru lub reklamacji towaru lub usługi podpisany przez sprzedawcę i nabywcę albo notatkę służbową lub protokół z nabycia sprawdzającego.

W myśl § 3 ust. 4 rozporządzenia:

W przypadku wystąpienia oczywistej pomyłki w ewidencji podatnik dokonuje niezwłocznie jej korekty przez ujęcie w odrębnej ewidencji oczywistych pomyłek:

1) błędnie ujętej w ewidencji sprzedaży (wartość sprzedaży brutto i wysokość podatku należnego);

2) krótkiego opisu przyczyny i okoliczności wystąpienia oczywistej pomyłki oraz dołączenie oryginału paragonu fiskalnego potwierdzającego dokonanie sprzedaży, przy której wystąpiła oczywista pomyłka, a w przypadku gdy dokonanie sprzedaży potwierdza paragon fiskalny w postaci elektronicznej - podanie numeru tego paragonu oraz numeru unikatowego.

Stosownie do § 3 ust. 5 rozporządzenia:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4, podatnik ewidencjonuje przy użyciu kasy sprzedaż w prawidłowej wysokości.

Jak stanowi § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia:

Podatnicy używający kas dokonują sprawdzenia poprawności pracy kasy, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego zaprogramowania nazw towarów i usług, stawek podatku, waluty ewidencyjnej wraz z jej symbolem i wartością przelicznika, wskazań daty i czasu oraz właściwego przypisania do nazw towarów i usług stawek podatku lub zwolnienia od podatku.

Należy zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek rzetelnego udokumentowania prowadzonych transakcji w urządzeniach księgowych, tak by odzwierciedlały faktyczny ich przebieg. Prowadzone przez podatnika urządzenia księgowe powinny w sposób rzetelny odzwierciedlać przebieg zaistniałych zdarzeń związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym zawierać między innymi dane niezbędne do ustalenia przyczyn zaistniałej korekty zapisów w prowadzonych wcześniej ewidencjach.

W świetle przedstawionych unormowań prawnych, kasa rejestrująca, a w szczególności pamięć fiskalna kasy, zostały skonstruowane w sposób uniemożliwiający jakąkolwiek ingerencję podatnika (również podmiotów wykonujących serwis techniczny kas rejestrujących), co oznacza, że dane raz wprowadzone do kasy (transakcja zakończona wydrukowaniem paragonu) nie podlegają już modyfikacji. Korekta danej transakcji (treści paragonu fiskalnego) jest możliwa jedynie przed wydrukowaniem paragonu, czyli zapisaniem danych w pamięci fiskalnej. Jednakże zakaz ingerencji w pamięć fiskalną nie oznacza zakazu korekty samej transakcji sprzedaży, gdyż to dokumentacja kasowa transakcji nie podlega korekcie, a nie sama transakcja sprzedaży (w istocie obowiązuje jedynie zakaz zmiany treści paragonu). Dotyczy to zarówno kas z elektroniczną lub papierową kopią paragonu, jak i kas fiskalnych on-line.

Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Aktualnie prowadzicie Państwo działalność gospodarczą w dwóch głównych obszarach: handlu artykułami spożywczymi, w szczególności słodyczami oraz usług kosmetycznych - w zakresie makijażu permanentnego. Działalność w zakresie handlu artykułami spożywczymi odbywa się głównie w relacji z innymi przedsiębiorcami i dokumentowana jest fakturami, natomiast usługi kosmetyczne skierowane są głównie do podmiotów indywidualnych nieprowadzących działalności gospodarczej, a sprzedaż dokumentowana jest paragonami fiskalnymi. Usługi kosmetyczne wykonywane przez Spółkę mieszczą się w PKWiU 96.02.13.0. Powyższe oznacza, że od 1 kwietnia 2024 r. Spółka powinna stosować obniżoną, 8% stawkę VAT na wykonywane przez siebie usługi kosmetyczne. Niestety, ze względu na błąd, prawidłowa 8% stawka VAT była stosowana przez Spółkę dopiero od września 2025 r. Do tego czasu sprzedaż usług kosmetycznych była ewidencjonowana na kasie fiskalnej z zastosowaniem 23% stawki VAT. Ujawniony błąd w stosowanej stawce VAT chcieliby Państwo poprawić dokonując korekty złożonych rozliczeń VAT, w tym przede wszystkim jednolitych plików kontrolnych JPK_V7M za błędnie rozliczone okresy w zgodzie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości dokonania korekty VAT w przypadku zaewidencjonowania w kasie fiskalnej sprzedaży dla osób prywatnych z zawyżoną stawką VAT, która była udokumentowana paragonem.

Na podstawie art. 103 ust. 1 ustawy:

Podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

W myśl art. 99 ust. 7c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.

Zgodnie z art. 99 ust. 11c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

Natomiast zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy:

Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 albo art. 113a ust. 1, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:

1) rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;

2) kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;

3) kontrahentów;

4) dowodów sprzedaży i zakupów.

Jak stanowi art. 109 ust. 3b ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.

Powyższy przepis obliguje czynnych podatników podatku VAT do wykazywania w ewidencji sprzedaży dostawy określonych czynności. Dodatkowo należy zauważyć, że podatnicy VAT czynni są obowiązani przesyłać za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję prowadzoną na potrzeby podatku od towarów i usług, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.

Zgodnie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.), zwanej dalej „Ordynacją podatkową”:

Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Stosownie do art. 81 § 2 Ordynacji podatkowej:

Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.

Korekta deklaracji (złożonych plików JPK_VAT z deklaracją) ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy jej sporządzeniu. Może on dotyczyć określenia wysokości zobowiązania podatkowego, wysokości nadpłaty lub zwrotu podatku oraz innych danych zawartych w treści deklaracji (złożonym pliku JPK_VAT z deklaracją). Skorygowanie deklaracji polega na ponownym, poprawnym już wypełnieniu deklaracji. Natomiast korekta pliku JPK_VAT z deklaracją podatkową zastępuje poprzednio złożony plik JPK_VAT z deklaracją, czyli za prawidłowe uważane są te dane, które zostały wykazane w skorygowanym pliku JPK_VAT z deklaracją. Zatem skorzystanie przez podatnika z wprowadzonej przez ustawodawcę instytucji korekty pliku JPK_VAT z deklaracją powoduje, że złożony przez niego korygujący plik JPK_VAT z deklaracją zastępuje pierwotny (korygowany) plik JPK_VAT z deklaracją podatkową i pociąga za sobą skutki prawne, pozbawiając jednocześnie pierwotny pliku JPK_VAT z deklaracją mocy prawnej.

Jednakże w tym miejscu należy wskazać, iż cechą podatku od towarów i usług jest to, że po stronie podatników istnieje przewidziana prawem możliwość „przerzucania” ekonomicznego ciężaru opodatkowania na inne podmioty (konsumentów, nabywców towarów/usług) wynikająca z obowiązku wliczenia podatku w cenę towaru/usługi. Może więc dojść do sytuacji, w której koszt wadliwego opodatkowania nie zostanie poniesiony przez podatnika lecz przez osoby trzecie. W tej sytuacji przyznanie prawa do zwrotu podatku podatnikowi - a więc podmiotowi innemu niż podmiot, który rzeczywiście poniósł koszt podatku na skutek wadliwego opodatkowania - nie znajdowałaby uzasadnienia.

Zgodnie z art. 72 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa,

Za nadpłatę uważa się kwotę:

1)nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;

2)podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;

3)zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji, o której mowa w art. 30 § 4, określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej;

4)zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Przepis art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, należy rozumieć w ten sposób, że nie jest nadpłatą kwota podatku, jeżeli ten kto ją uiścił nie poniósł z tego tytułu bezpośredniego uszczerbku majątkowego.

Jeżeli zatem w konkretnej sytuacji okaże się, że podatnik występujący o zwrot nadpłaty, wynikającej z nadpłacenia podatku lub nienależnego zapłacenia podatku, na skutek skorzystania z dostępnych środków prawnych uniknął poniesienia ekonomicznego ciężaru opodatkowania (a zatem uniknął zubożenia), to wówczas odpada konstytucyjne uzasadnienie dla przyznania ochrony roszczeniu restytucyjnemu takiego podatnika.

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale I GPS 1/11, odniósł się do problematyki zwrotu podatku zapłaconego z naruszeniem prawa Unii Europejskiej. Wskazał mianowicie, że orzecznictwo TSUE dopuszcza wyłączenie zwrotu świadczenia pobranego niezgodnie z prawem UE, jeżeli prowadziłoby to do nieuprawnionego wzbogacenia świadczącego. Prawo UE nie zakazuje, że niezgodne z tym prawem świadczenia mogły podlegać wliczeniu w cenę i w ten sposób zostać przerzucone na konsumentów (por. wyrok TSUE z 27 lutego 1980 r. w sprawie C-68/79 Hans Just I/S przeciwko Danish Ministry for Fiscal Affairs, pkt 26; wyrok TSUE z 27 marca 1980 r. w sprawie C-61/79 Amministrazione delle finanze dello Stato przeciwko Denkavit Italiana Srl., pkt 26; wyrok TSUE z 9 listopada 1983 r. w sprawie C-199/82 Amministrazione delle Finanze dello Stato przeciwko SpA San Giorgio, pkt 13; wyrok TSUE z 14 stycznia 1997 r. w sprawach C-192/95 do C-218/95 Société Comateb i inni przeciwko Directeur général des douanes et droits indirects, pkt 21; wyrok TSUE z 9 lutego 1999 r. w sprawie C-343/96 Dilexport Srl przeciwko Amministrazione delle Finanze dello Stato, pkt 47; wyrok TSUE w sprawach C-441/98 i C-442/98 Kapniki Mikhailidis AE and Idrima Kinonikon Asphaliseon (IKA), pkt 31). W orzecznictwie TSUE wskazano, że może wówczas wystąpić sytuacja, w której ciężar opodatkowania jest w rzeczywistości ponoszony nie przez przedsiębiorcę, lecz przez konsumenta, na którego ciężar ten został przerzucony.

W konsekwencji przekazanie przedsiębiorcy kwoty już przez niego odzyskanej (od konsumenta) prowadziłoby do uzyskania podwójnego zwrotu, co może być postrzegane jako nieuzasadnione wzbogacenie (por. wyrok TSUE w sprawie Comateb, pkt 22).

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, kiedy ciężar podatku VAT związanego ze świadczeniem usług został poniesiony przez ostatecznych konsumentów, tj. Państwa klientów. Zatem - wbrew Państwa twierdzeniom - to nie Państwo byli podmiotem, który ostatecznie poniósł ciężar ekonomiczny podatku od towarów i usług lecz osoby trzecie (nabywcy usług - od których został ten podatek pobrany w cenie za usługę). Zwrot zapłaconego podatku od towarów i usług na Państwa rzecz, który nie poniósł ekonomicznego ciężaru podatku oznaczałoby nieuzasadnione przysporzenie na Państwa rzecz. Zwrot podatku od towarów i usług na rzecz podatnika, który tylko formalnie, a nie faktycznie go zapłacił, prowadziłby do bezpodstawnego wzbogacenia po Państwa stronie.

Dodatkowo należy wyjaśnić, że podatek VAT ma charakter cenotwórczy i jego ciężar ponosi co do zasady ostateczny konsument. Natomiast dla podatnika podatek ten jest neutralny. Strony transakcji przeważnie umawiają się na kwotę brutto, szczególnie w przypadku gdy sprzedaż podlega opodatkowaniu stawką podstawową.

Późniejsza zmiana stawki na stawkę obniżoną (lub zwolnienie od podatku) w przypadku sprzedaży udokumentowanej fakturą powinna zatem skutkować co do zasady zwrotem różnicy w podatku na rzecz nabywcy (ostatecznego konsumenta). W konsekwencji dokonanie zwrotu podatku VAT na rzecz podatnika bez uprzedniego wykazania powstania zubożenia po jego stronie mogłoby prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia tego podatnika. W sytuacji gdy podatnik nie przerzucił całego podatku na konsumenta sam ponosząc ciężar ekonomiczny podatku lub doznał innego uszczerbku na swoim majątku w związku ze stosowaniem niewłaściwej stawki VAT może wystąpić z roszczeniem o zwrot nienależnie zapłaconego podatku. Sposób postępowania w takich sytuacjach wyznaczył NSA w wyżej wymienionej uchwale z 22 czerwca 2011 r. sygn. akt I GPS 1/11.

W przypadku sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych dla których nie były wystawiane faktury, podatnik może wystąpić z wnioskiem o zwrot w sytuacji gdy dokonanie zwrotu nie doprowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia podatnika realizującego dostawę towarów/świadczenie usług.

W omawianej sytuacji zwrot kwoty podatku VAT bezsprzecznie należy się temu, kto wartość tę utracił, a zatem osobie, która faktycznie poniosła ekonomiczny ciężar podatku.

Mając na względzie powołane przepisy prawa, odnosząc się do kwestii możliwości skorygowania wartości sprzedaży z tytułu świadczonych usług kosmetycznych w zakresie makijażu permanentnego, należy wskazać, że w odniesieniu do świadczonych usług, które zostały przez Państwa zaewidencjonowane przy użyciu kasy rejestrującej - a Państwo nie będziecie dokonywać zwrotu części ceny, która została pobrana z powodu niewłaściwej stawki VAT klientom indywidualnym, niezależnie od tego czy cena brutto byłaby na takim samym poziomie - nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do skorygowania stawki podatku VAT z 23% na stawkę 8%.

Jak już wskazano wcześniej w niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, kiedy ciężar podatku VAT został poniesiony przez ostatecznych konsumentów, tj. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Zatem to nie Państwo byli podmiotem, który ostatecznie poniósł ciężar ekonomiczny podatku od towarów i usług lecz osoby trzecie, od których został ten podatek pobrany w cenie za usługę.

Zwrot zapłaconego podatku od towarów i usług na rzecz Spółki, w sytuacji gdy nie ponieśliście Państwo ekonomicznego ciężaru podatku oznaczałby nieuzasadnione przysporzenie ze strony Skarbu Państwa na Państwa rzecz. Zatem zwrot podatku od towarów i usług na rzecz podatnika, który tylko formalnie, a nie faktycznie go zapłacił prowadziłby do bezpodstawnego wzbogacenia się po Państwa stronie.

Tym samym nie można się z Państwem zgodzić, że stosowane przez Państwa ceny brutto usług kosmetycznych nie były uzależnione od stosowanych stawek VAT, ale były cenami, które według Państwa najlepszej wiedzy mogliście stosować na wolnym rynku usług kosmetycznych. Oznacza to, że stosowana od 1 kwietnia 2024 r. błędna stawka 23% VAT na oferowane usługi kosmetyczne, po prostu obniżyła wysokość przychodu (w tym zysku) Spółki. Bowiem w tej sprawie nie ponieśliście Państwo ekonomicznego ciężaru podatku co oznacza, że odnieśliście Państwo nieuzasadnione przysporzenie na Państwa rzecz.

W związku z powyższym nie będziecie Państwo mogli skorygować nienależnie zadeklarowanego podatku VAT, tym samym dokonać korekty deklaracji (złożonego plik JPK_VAT z deklaracją), w której naliczyli i wpłacili podatek VAT z tytułu świadczonych usług kosmetycznych w zakresie makijażu permanentnego udokumentowanych paragonami z kasy fiskalnej, gdyż jak Państwo wskazali nie są Państwo w stanie zidentyfikować osób fizycznych, które nabyły przedmiotową usługę z zastosowaną stawką podatku VAT w wysokości 23% i tym samym nie będzie w stanie zwrócić im różnicy w cenie odpowiadającej wysokości zawyżonego podatku VAT.

Zatem w związku z powyższym nie będziecie mieli Państwo prawa, w przypadku niewłaściwie stosowanej stawki podatku VAT, do korekty stawki podatku VAT z 23% na 8% stawki podatku VAT oraz kwoty należnego podatku od towarów i usług dla świadczonych usług osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej ewidencjonowanej przy użyciu kasy rejestrującej. Nie będzie dopuszczalne zatem dokonanie korekt uprzednio złożonych deklaracji (plików JPK_VAT z deklaracją), ponieważ nie będziecie Państwo mieli możliwości skorygowania nienależnie zadeklarowanego podatku VAT. Nie zachodzą tym samym przesłanki do powstania nadpłaty podatku VAT i wystąpienia do urzędu skarbowego o jej zwrot.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa wyroków sądu, wskazać należy, że wyroki sądu nie mają mocy powszechnie obowiązującej. Sąd wyrokiem lub postanowieniem rozstrzyga wyłącznie konkretną sprawę co do stwierdzenia naruszenia prawa i skutków prawnych tego naruszenia i jedynie w tej sprawie ma moc wiążącą. Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia, o czym stanowi art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Zatem powołane wyroki nie posiadają waloru wykładni powszechnej, co w praktyce oznacza, że nie stanowią one podstawy dla analogicznego rozstrzygnięcia przez organy podatkowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.