Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania otrzymanych środków w ramach zawartej umowy prewencyjnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 3 września 2025 r. (wpływ 3 września 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT), zarejestrowanym jako podatnik czynny.

W strukturze organizacyjnej Gminy funkcjonuje aktualnie 7 jednostek budżetowych oraz 1 zakład budżetowy (dalej: Jednostki) w tym:

(...)

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (dalej: Ustawa centralizacyjna), najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r. wszystkie jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane zostały do dokonywania scentralizowanych rozliczeń VAT wraz ze swoimi jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi.

Jednostki nie stanowią zatem odrębnych od Wnioskodawcy podatników VAT - obroty osiągane przez Jednostki są wykazywane w skonsolidowanych rozliczeniach VAT Gminy. Gmina podjęła wspólne rozliczenia w VAT z funkcjonującymi w jej strukturze Jednostkami począwszy od 1 stycznia 2017 r.

Wnioskodawca pragnie wyjaśnić, iż do zadań własnych Gminy, stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.), należy w szczególności zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.

Zgodnie z art. 4 ust. 9 pkt 4 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2024 r. poz. 838 ze zm.) czynnościami ubezpieczeniowymi są także zapobieganie powstawaniu albo zmniejszenie skutków zdarzeń losowych oraz finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego, jeżeli są wykonywane przez zakład ubezpieczeń.

Z kolei na podstawie art. 278 ww. ustawy zakład ubezpieczeń i zakład reasekuracji mogą tworzyć w ciężar kosztów fundusz prewencyjny, a także fundusze i rezerwy specjalne określone w statucie, fundusz prewencyjny jest tworzony w wysokości nieprzekraczającej 1% składki przypisanej na udziale własnym w ostatnim roku obrotowym.

Gmina zawarła w 2021 roku umowę z X (dalej: Ubezpieczyciel lub X) w zakresie ubezpieczenia pojazdów mechanicznych w okresie od 20 czerwca 2021 r. do 19 czerwca 2024 r. (dalej: Umowa). Ubezpieczenie to dotyczy w szczególności floty samochodów pożarniczych. Umowa została zawarta w wyniku rozstrzygnięcia postępowania (tj. zamówienia publicznego), prowadzonego przez Gminę. W związku z zawarciem umowy, oraz zgodnie ze złożoną ofertą, Ubezpieczyciel zaakceptował tzw. klauzulę fakultatywną funduszu prewencyjnego, wskazaną przez Gminę w specyfikacji warunków przedmiotowego zamówienia.

Zgodnie z ww. klauzulą, Ubezpieczyciel zadeklarował przyznanie jednorazowego dofinansowania ze środków funduszu prewencyjnego w wysokości 10% przypisu składki dla Ubezpieczającego w okresie od 20 czerwca 2021 r. do 19 czerwca 2024. r., przy założeniu, że cel prewencyjny, na który zostaną przekazane środki zostanie zaakceptowany przez Ubezpieczyciela, a wszystkie czynności, które zostaną podjęte w związku z przyznaniem środków zrealizowane zostaną w oparciu o uregulowania wewnętrzne Ubezpieczyciela obowiązujące w dniu podpisania umowy prewencyjnej.

W związku z powyższym, Gmina uzyskała możliwość skorzystania z wypłaty przez X środków z funduszu prewencyjnego. Ubezpieczyciel oczekuje od Gminy sugestii, jaki rodzaj sprzętu zamierza ona nabyć z przedmiotowych środków. Otrzymane dofinansowanie może zostać przeznaczone wyłącznie na wskazane i zaakceptowane przez Ubezpieczyciela wydatki, które muszą mieć związek z działalnością ubezpieczonej floty (tj. sprzętu pożarniczego lub ratowniczego – np. gaśnice, GPS, defibrylatory). Dofinansowanie zostanie przekazane po złożeniu przez Gminę wniosku o przyznanie jednorazowego dofinansowania ze środków z funduszu prewencyjnego na podstawie faktur za zakup wybranego przez Gminę sprzętu.

Środki, które Gmina otrzyma w ramach funduszu prewencyjnego nie mają związku ze świadczeniem przez Gminę żadnych usług. Mają one wyłącznie związek z zadaniami Gminy w zakresie ochrony przeciwpożarowej, które wykonywane są nieodpłatnie, na podstawie ustawy o samorządzie gminnym.

W związku z powyższym Gmina powzięła wątpliwości czy środki pieniężne pochodzące z utworzonego przez Ubezpieczyciela funduszu prewencyjnego, jakie Gmina otrzyma w ramach jednorazowego dofinansowania, będą stanowiły obrót objęty zakresem opodatkowania VAT.

Pytanie

Czy środki pieniężne pochodzące z utworzonego przez Ubezpieczyciela funduszu prewencyjnego, które Gmina otrzyma w ramach jednorazowego dofinansowania, będą podlegały opodatkowaniu VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Środki pieniężne pochodzące z utworzonego przez Ubezpieczyciela funduszu prewencyjnego, które Gmina otrzyma w ramach jednorazowego dofinansowania, nie będą podlegały opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem świadczenia usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy o VAT. Zasadniczo, poza nieistotnymi dla niniejszej analizy wyjątkami, świadczenie to ma charakter odpłatny, czyli w zamian za świadczenie usługi usługodawca otrzymuje świadczenie wzajemne, najczęściej w formie pieniężnej.

Zatem dla istnienia odpłatnej usługi podlegającej opodatkowaniu VAT niezbędne jest istnienie:

1)pewnego zachowania (działania lub zaniechania) usługodawcy wynikającego z jego relacji prawnej z usługobiorcą;

2)adresata tego zachowania, czyli bezpośredniego konsumenta lub odbiorcy, który odnosi korzyść o charakterze majątkowym, z tytułu świadczenia lub zaniechania usługodawcy;

3)adekwatnego świadczenia wzajemnego usługobiorcy na rzecz usługodawcy w postaci najczęściej pieniężnej (choć również rzeczowej/usługowej – wówczas określa się to jako barter usług).

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunały Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał lub TSUE) wynika, iż świadczenie usług jest dokonywane odpłatnie w rozumieniu dyrektywy VAT tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi faktyczne odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy (wyrok z 22 czerwca 2016 r., Český rozhlas, C-11/15 C:2016:470, pkt 21).

Trybunał orzekł, że ma to miejsce, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za możliwą do wyodrębnienia usługę świadczoną w ramach takiego stosunku prawnego (wyrok z 18 lipca 2007 r., Société thermale d'Eugénie-les-Bains, C-277/05, EU:C:2007:440, pkt 19).

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym, nie sposób uznać, że środki pochodzące z funduszu prewencyjnego TUW, stanowią, w myśl ww. przepisów oraz orzecznictwa TSUE, wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług na rzecz Ubezpieczyciela. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, otrzymane przez Gminę środki będą służyć jej mieszkańcom, poprzez sfinansowanie zakupu towarów służących do prewencji przeciwpożarowej Gminy, a tym samym poprawy bezpieczeństwa w Gminie. Gmina nie będzie zobowiązana do wykonania na rzecz Ubezpieczyciela świadczenia w zamian za te pieniądze. Jedynym beneficjentem uzyskującym korzyść z tytułu nabytych przez Gminę towarów będą więc mieszkańcy Gminy. W opinii Wnioskodawcy trudno więc uznać, iż w zamian za przekazane środki Gmina wyświadczy na rzecz Ubezpieczyciela usługę mającą wymiar materialny.

Zatem zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie nie dojdzie do odpłatnego świadczenia usług przez Gminę na rzecz Ubezpieczyciela.

Stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl ust. 6 tego artykułu, podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z powołanego wyżej przepisu art. 29a ustawy wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze (w tym także rekompensaty), które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi. Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, wpływające bezpośrednio na cenę usług, a nie te, które mają charakter zakupowy (ogólny).

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje, dopłaty, rekompensaty) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast rekompensaty niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zatem podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie rekompensaty, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Istotnym dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia "subwencja bezpośrednio związana z ceną". Pojęcie to zostało wyjaśnione m.in. w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State), w którym Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją, a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie.

Należy zatem uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji, rekompensaty, dopłaty) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu podatku od towarów i usług. Nie wszystkie subwencje (dotacje, rekompensaty, dopłaty) stanowią element podstawy opodatkowania tym podatkiem. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami, rekompensatami, dopłatami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje, rekompensaty, dopłaty) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z opisanym we wniosku zdarzeniem przyszłym, środki pieniężne przekazane Wnioskodawcy z funduszu prewencyjnego w ramach jednorazowego dofinansowania służyć będą wyłącznie pokryciu wydatków Gminy na nabycie sprzętu pożarniczego/ratowniczego, który ma służyć mieszkańcom i zwiększyć bezpieczeństwo w Gminie. Gmina pragnie podkreślić, że zadania z zakresu ochrony przeciwpożarowej są wykonywane przez nią nieodpłatnie i stanowią one obowiązki nałożone na nią odrębnymi ustawami. Nie można więc uznać, że środki otrzymane z funduszu prewencyjnego będą miały jakikolwiek wpływ na cenę świadczonych przez Gminę usług.

Mając na uwadze powyższe oraz okoliczności faktyczne sprawy, zdaniem Wnioskodawcy, środki pieniężne pochodzące z utworzonego przez Ubezpieczyciela funduszu prewencyjnego, które Gmina otrzyma w ramach jednorazowego dofinansowania, nie będą stanowiły wynagrodzenia za odpłatną usługę, ani też nie będą stanowiły podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ustawy o VAT. Nie będą one zatem w ogóle podlegały opodatkowaniu VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council TSUE stwierdził, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z 5 lutego 1981 r. w sprawie C‑154/80 Staatssecretaris van Financien przeciwko Coöperatieve Aardappelenbewaarplaats GA ETS, które zapadło na tle przepisów Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu - jak wskazał Trybunał - świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R.J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie podkreślono, że dla wystąpienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług konieczne staje się zaistnienie bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością oraz istnienie konsumenta tej czynności.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W konsekwencji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Konieczność implementacji przepisów prawa wspólnotowego do prawa krajowego wymusiła na ustawodawcy odrębne określenie statusu organów władzy publicznej.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo przedmiotowy. W celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:

• czynności – co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT – muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
• ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

Należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Powyższy przepis odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy, zgodnie z którym:

Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy:   

Podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik czynny.

W 2021 roku, zawarli Państwo umowę z X w zakresie ubezpieczenia pojazdów mechanicznych w okresie od 20 czerwca 2021 r. do 19 czerwca 2024 r. Ubezpieczenie to dotyczy w szczególności floty samochodów pożarniczych. Umowa została zawarta w wyniku rozstrzygnięcia postępowania (tj. zamówienia publicznego), prowadzonego przez Państwa. W związku z zawarciem umowy, oraz zgodnie ze złożoną ofertą, Ubezpieczyciel zaakceptował tzw. klauzulę fakultatywną funduszu prewencyjnego, wskazaną przez Państwa w specyfikacji warunków przedmiotowego zamówienia.

Zgodnie z ww. klauzulą, Ubezpieczyciel zadeklarował przyznanie jednorazowego dofinansowania ze środków funduszu prewencyjnego w wysokości 10% przypisu składki dla Ubezpieczającego w okresie od 20 czerwca 2021 r. do 19 czerwca 2024. r., przy założeniu, że cel prewencyjny, na który zostaną przekazane środki zostanie zaakceptowany przez Ubezpieczyciela, a wszystkie czynności, które zostaną podjęte w związku z przyznaniem środków zrealizowane zostaną w oparciu o uregulowania wewnętrzne Ubezpieczyciela obowiązujące w dniu podpisania umowy prewencyjnej.

W związku z powyższym, uzyskali Państwo możliwość skorzystania z wypłaty przez X środków z funduszu prewencyjnego. Ubezpieczyciel oczekuje od Państwa sugestii, jaki rodzaj sprzętu zamierzają Państwo nabyć z przedmiotowych środków. Otrzymane dofinansowanie może zostać przeznaczone wyłącznie na wskazane i zaakceptowane przez Ubezpieczyciela wydatki, które muszą mieć związek z działalnością ubezpieczonej floty. Dofinansowanie zostanie przekazane po złożeniu przez Państwa wniosku o przyznanie jednorazowego dofinansowania ze środków z funduszu prewencyjnego na podstawie faktur za zakup wybranego przez Państwa sprzętu.

Mają Państwo wątpliwości, czy środki pieniężne pochodzące z utworzonego przez Ubezpieczyciela funduszu prewencyjnego, które otrzymają Państwo w ramach jednorazowego dofinansowania, nie będą stanowiły wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz powołanych w tym zakresie przepisów prawa, prowadzi do stwierdzenia, że realizacja umowy prewencyjnej zawartej przez Państwa z Ubezpieczycielem, która z założenia ma na celu finansowanie działań prowadzących do zapobiegania powstawaniu i zmniejszenia skutków zdarzeń losowych, będzie powodowała po Państwa stronie obowiązek podatkowy. Okoliczności faktyczne sprawy wskazują bowiem, że otrzymane dofinansowanie przeznaczą Państwo na cel prewencyjny przy założeniu, że zostanie on zaakceptowany przez Ubezpieczyciela, a wszystkie czynności, które zostaną podjęte w związku z przyznaniem środków zrealizowane zostaną w oparciu o uregulowania wewnętrzne Ubezpieczyciela obowiązujące w dniu podpisania umowy prewencyjnej. Ubezpieczyciel oczekuje od Państwa sugestii, jaki rodzaj sprzętu zamierzają Państwo nabyć z przedmiotowych środków. Otrzymane dofinansowanie może zostać przeznaczone wyłącznie na wskazane i zaakceptowane przez Ubezpieczyciela wydatki, które muszą mieć związek z działalnością ubezpieczonej floty. Dofinansowanie zostanie przekazane po złożeniu przez Państwa wniosku o przyznanie jednorazowego dofinansowania ze środków z funduszu prewencyjnego na podstawie faktur za zakup wybranego przez Państwa sprzętu. Ubezpieczyciel w ten sposób uzyska wymierną korzyść poprzez zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia szkód w ubezpieczonej flocie oraz ograniczenie rozmiaru tych szkód. Istnieje zatem związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz Ubezpieczyciela, który ma charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, że należy uznać, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Tym samym, dofinansowanie wypłacone przez Ubezpieczyciela – wbrew Państwa stanowisku – w rzeczywistości będzie stanowiło wynagrodzenie za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, świadczoną przez Państwa na jego rzecz, która na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, otrzymane przez Państwa środki z funduszu prewencyjnego będą stanowić wynagrodzenie za świadczone usługi, a zatem będą stanowiły podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Państwa stanowisko jest zatem nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.