Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe oraz w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

• nieprawidłowe – w zakresie uznania usługi polegającej na przekazywaniu leadów za usługę elektroniczną (pytanie 1),
• prawidłowe – w zakresie uznania, że usługa polegająca na przekazywaniu leadów nie stanowi usługi związanej z nieruchomością (pytanie 2),
• prawidłowe – w zakresie opodatkowania usługi polegającej na przekazywaniu leadów z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia i obowiązku umieszczania na fakturze adnotacji „odwrotne obciążenie” (pytanie 3 i 4),
• prawidłowe – w zakresie dokumentowania usługi polegającej na przekazywaniu leadów w informacji podsumowującej (pytanie 5).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2025 r., za pośrednictwem systemu e-Doręczenia, wpłynął Państwa wniosek z 8 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania i dokumentowania usługi polegającej na przekazywaniu leadów. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 24 września 2025 r. (wpływ 24 września 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego sformułowany w uzupełnieniu wniosku

Wnioskodawczyni jest prostą spółką akcyjną z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym w bazie VIES.

W ramach prowadzonej działalności, Wnioskodawczyni oferuje swoim kontrahentom tzw. leady. Lead (zgodnie z przyjętymi przez Wnioskodawczynię ogólnymi warunkami umów o przekazywaniu leadów, stanowiącymi integralną część umów zawieranych z kontrahentami) to zestaw posiadanych przez Wnioskodawczynię informacji o osobie zainteresowanej sprzedażą nieruchomości, obejmujący jej podstawowe dane osobowe, kontaktowe oraz dane nieruchomości, która ma podlegać zbyciu.

Powyższe dane Wnioskodawczyni zbiera za pośrednictwem prowadzonych serwisów internetowych (np. dla rynku węgierskiego: (...) i dla rynku rumuńskiego: (...)).

W serwisach zamieszczone są formularze, za pomocą których użytkownicy serwisów mogą pozostawić swoje dane osobowe, z których następnie Wnioskodawczyni może wygenerować leady i przekazać je swoim kontrahentom. Lead stanowi zatem kontakt do osoby, która może być zainteresowana sprzedażą nieruchomości. Po jego pozyskaniu kontrahent Wnioskodawczyni może nawiązać kontakt z taką osobą i zaoferować jej swoje usługi - np. usługi pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, pozyskując w ten sposób kolejnego klienta i uzyskując możliwość zarobku.

Przekazanie leadów następuje odpłatnie i wynagrodzenie należne Wnioskodawczyni od kontrahenta może być ustalone w sposób ryczałtowy (stała stawka za lead), prowizyjny (wynagrodzenie należne Wnioskodawczyni stanowi procent wynagrodzenia uzyskanego przez jej kontrahenta z danego leadu) lub mieszany (część wynagrodzenia rozliczane jest w formule ryczałtowej, część stanowi prowizję).

Usługa polegająca na przekazywaniu leadów kontrahentowi realizowana jest za pomocą Internetu (lead jest przekazywany za pośrednictwem serwisu internetowego prowadzonego przez Wnioskodawczynię i dedykowanego do obsługi leadów), jest zasadniczo zautomatyzowana (lead jest generowany automatycznie w oparciu o dane wprowadzone przez użytkownika do formularza udostępnionego w serwisie internetowym, również przekazanie leadu następuje w sposób zautomatyzowany), wymaga minimalnego udziału człowieka (zarówno generowanie leadu jak i jego przekazanie jest zautomatyzowane i niezależne od woli i działania człowieka, jedynymi przejawami działalności człowieka są podanie danych umożliwiających wygenerowanie leadu oraz złożenie zamówienia na jego dostawę) i jej świadczenie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe (model biznesowy usługi przyjęty przez Wnioskodawczynię zakłada generowanie i przekazywanie leadów za pośrednictwem serwisów internetowych; Wnioskodawczyni nie zakłada przekazywania ich w inny sposób).

Wnioskodawczyni oferuje swoje usługi (leady) głównie kontrahentom mającym siedzibę lub prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce. Coraz częściej jednak jej kontrahentami są kontrahenci zagraniczni, głównie z Węgier i Rumunii. Tym kontrahentom Wnioskodawczyni oferuje leady pozyskane, odpowiednio, na rynku węgierskim lub rumuńskim, dotyczące nieruchomości położonych - odpowiednio - na Węgrzech lub Rumunii.

Charakter świadczonej usługi (dostarczanych leadów) sprawia, że jest to usługa dedykowana dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą związaną z rynkiem nieruchomości. Skoro bowiem lead to kontakt do potencjalnego klienta, to jego pozyskiwanie przez ewentualnych konsumentów byłoby bezcelowe - konsument nie ma bowiem usług do zaoferowania takiej osobie, bo nie prowadzi działalności gospodarczej, w ramach której lead mógłby wykorzystać. Tym samym można założyć, że nabywcą leada powinien być podmiot prowadzący działalność gospodarczą związaną z rynkiem nieruchomości (pośrednictwo w obrocie nieruchomościami, zarządzanie nieruchomościami, usługi remontowe etc., przy czym co do zasady kontrahentami Wnioskodawczyni są pośrednicy w obrocie nieruchomościami).

O ile kwestie dotyczące podatku od towarów i usług w przypadku polskich kontrahentów nie budzą wątpliwości (istnieje bowiem ujednolicony rejestr podatników VAT: https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka), o tyle w przypadku kontrahentów z innych krajów dla ustalenia, czy kontrahent jest podatnikiem VAT Wnioskodawczyni korzysta z bazy VIES (https://ec.europa.eu/taxation_customs/vies/#/vat-validation). Występują jednak sytuacje, w których kontrahent zagraniczny nie jest ujawniony w bazie VIES jako podatnik VAT, w związku z czym Wnioskodawczyni ma wątpliwości, jak w takiej sytuacji powinna opodatkować na gruncie podatku od towarów i usług usługę świadczoną na rzecz takiego kontrahenta. Wnioskodawczyni zdaje sobie przy tym sprawę, że w takich wypadkach nie jest w stanie ustalić powodu braku ujawnienia kontrahenta jako podatnika VAT w bazie VIES. Może jedynie przypuszczać, że może być to spowodowane kierowaniem przez niego usług na rynek lokalny i w konsekwencji brakiem uczestnictwa w transakcjach transgranicznych lub innymi kwestiami leżącymi po stronie kontrahenta.

Po negatywnej weryfikacji kontrahenta w bazie VIES Wnioskodawczyni, zgodnie z procedurą wewnętrzną, podejmuje działania celem ustalenia czy kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim kraju macierzystym poprzez np.:

1)sprawdzenie odpowiednich rejestrów państwowych dostępnych online i ustalenie czy kontrahent jest w nich ujawniony,

2)pozyskanie od kontrahenta dokumentu potwierdzającego prowadzenie przez niego działalności gospodarczej,

3)pozyskanie od kontrahenta dokumentu potwierdzającego jego rejestrację jako podatnika VAT w jego macierzystym kraju (np. na Węgrzech lub w Rumunii).

Czynności podejmowane przez Wnioskodawczynię w ramach procedury wewnętrznej podlegają dokumentowaniu np. skanem lub kopią zaświadczenia o wpisie do odpowiedniego rejestru podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, wykonaniem printscreenu z właściwego rejestru dostępnego online etc. Zasadniczo Wnioskodawczyni wymaga ww. dokumenty od swoich kontrahentów. Nie jest jednak wykluczone, iż w indywidualnych przypadkach sama będzie zmuszona podejmować działania celem zgromadzenia odpowiedniej dokumentacji.

Powyższe działania Wnioskodawczyni nie zawsze jednak pozwalać będą na ustalenie w stopniu pewnym, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w kraju macierzystym. A kwestia ta jest istotna dla sposobu rozliczenia VAT od transakcji z kontrahentem, w tym możności zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia.

Przedmiotowy wniosek nie dotyczy opisanych powyżej kwestii dowodowych, związanych z ustalaniem, czy dany kontrahent Wnioskodawcy prowadzi w kraju swojej siedziby działalność gospodarczą. Niniejszy wniosek dotyczy natomiast interpretacji i wykładni obowiązków Wnioskodawczyni w związku ze świadczeniem usług na rzecz kontrahentów z innych krajów członkowskich, niezarejestrowanych w bazie VIES.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku udzielili Państwo następujących odpowiedzi:

1.Czy nabywcą leada będzie podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT-UE na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego, w którym nabywca posiada siedzibę działalności gospodarczej i czy kontrahent poda Państwu ten numer. Jeśli nie, to dlaczego?

Przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną jest sytuacja, w której Wnioskodawczyni nie może ustalić w sposób pewny czy jej kontrahent jest podmiotem zarejestrowanym jako podatnik VAT-UE na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego, w którym posiada siedzibę działalności gospodarczej. Weryfikacja podanego przez kontrahenta numeru identyfikacyjnego w bazie VIES jest bowiem negatywna, co powinno skłaniać ku wnioskowi, że taki kontrahent podatnikiem VAT-UE nie jest (przy założeniu kompletności bazy VIES). Jak wskazano przy tym we wniosku, Wnioskodawczyni może przypuszczać, że może być to spowodowane kierowaniem przez niego usług na rynek lokalny i w konsekwencji brakiem uczestnictwa w transakcjach transgranicznych lub innymi kwestiami leżącymi po stronie kontrahenta.

2.Czy ww. kontrahent (nabywca leada) posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, które będzie uczestniczyło w nabywaniu ww. świadczeń?

Nie, kontrahent (nabywca leada) nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

3.Proszę dokładnie opisać sposób zdobywania przez Państwa informacji, o których mowa we wniosku oraz sposób ich przekazywania kontrahentom.

Wnioskodawczyni zakłada, że powyższe pytanie dotyczy informacji składających się na lead. Przy takim założeniu, Wnioskodawczyni wskazuje, że informacje składające się na lead uzyskuje za pośrednictwem prowadzonych przez siebie serwisów internetowych (np. dla rynku węgierskiego: (...) i dla rynku rumuńskiego: (...)). W serwisach zamieszczone są formularze, za pomocą których użytkownicy serwisu mogą pozostawić swoje dane osobowe, z których następnie Wnioskodawczyni może wygenerować leady i przekazać je swoim kontrahentom.

Pytania sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku

1)Czy świadczona przez Wnioskodawczynię na rzecz kontrahentów usługa przekazywania leadów, tj. danych potencjalnych klientów, w przypadku gdy leady są przekazywane w sposób zautomatyzowany, za pośrednictwem serwisu internetowego lub poczty elektronicznej, stanowi usługę elektroniczną w rozumieniu art. 2 pkt 26 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 r., poz. 361 z późn. zm. - dalej „u.vat” lub „Ustawa o VAT”) w zw. z art. 7 Rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wersja przekształcona) (Dz. U. UE. L. z 2011 r. Nr 77, str. 1 z późn. zm. - dalej „Rozporządzenie 282/2011”)?

2)Czy usługa przekazywania leadów stanowi usługę związaną z nieruchomościami, w rozumieniu art. 28e u.vat?

3)Czy opodatkowując podatkiem od towarów i usług świadczenie usługi dostarczania leadów na rzecz kontrahenta zagranicznego z Węgier lub Rumunii, gdy (a) kontrahent podał Wnioskodawczyni podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru przez Wnioskodawczynię w bazie VIES była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Wnioskodawczyni ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (np. dla Węgier w e-cegjegyzek.hu), Wnioskodawczyni zobowiązana jest zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia (reverse charge)?

4)Czy wystawiając fakturę za usługi dostarczania leadów na rzecz kontrahenta zagranicznego z Węgier lub Rumunii, gdy (a) kontrahent podał Wnioskodawczyni podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru przez Wnioskodawczynię w bazie VIES była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Wnioskodawczyni ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (np. dla Węgier w e-cegjegyzek.hu), Wnioskodawczyni powinna zamieścić w fakturze wyrazy „odwrotne obciążenie”, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18 u.vat?

5)Czy w sytuacji, gdy (a) kontrahent podał Wnioskodawczyni podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru przez Wnioskodawczynię w bazie VIES była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Wnioskodawczyni ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (np. dla Węgier w e-cegjegyzek.hu), Wnioskodawczyni powinna wykazać taką transakcję jako wewnątrzwspólnotowe świadczenie usług opodatkowane na zasadach określonych w art. 28b ust. 1 u.vat i ująć ją w informacji podsumowującej VAT-UE?

Państwa stanowisko w sprawie sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku

Ad 1

W ocenie Wnioskodawczyni, świadczona przez nią na rzecz kontrahentów usługa przekazywania leadów, tj. danych potencjalnych klientów, w przypadku gdy leady są przekazywane w sposób zautomatyzowany, za pośrednictwem serwisu internetowego, stanowi usługę elektroniczną w rozumieniu art. 2 pkt 26 u.vat. w zw. z art. 7 Rozporządzenia 282/2011.

Uzasadniając powyższe stanowisko Wnioskodawczyni wskazuje, że zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 26 u.vat, przez usługi elektroniczne należy rozumieć usługi świadczone drogą elektroniczną, o których mowa w art. 7 Rozporządzenia 282/2011.

Powołany przepis rozporządzenia wskazuje, że do usług świadczonych drogą elektroniczną należą usługi świadczone za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie - ze względu na ich charakter - jest zasadniczo zautomatyzowane i wymaga minimalnego udziału człowieka, a ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe. Katalog takich usług obejmuje w szczególności:

1)ogólnie dostawy produktów w formie cyfrowej, łącznie z oprogramowaniem, jego modyfikacjami lub nowszymi wersjami;

2)usługi umożliwiające lub wspomagające obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej, takich jak witryna lub strona internetowa;

3)usługi generowane automatycznie przez komputer i przesyłane poprzez Internet lub sieć elektroniczną w odpowiedzi na określone dane wprowadzone przez usługobiorcę;

4)odpłatne przekazywanie prawa do wystawiania na aukcji towarów lub usług za pośrednictwem witryny internetowej działającej jako rynek online, na którym potencjalni kupujący przedstawiają swoje oferty przy wykorzystaniu automatycznych procedur oraz na którym strony są informowane o dokonaniu sprzedaży za pomocą poczty elektronicznej generowanej automatycznie przez komputer;

5)pakiety usług internetowych oferujące dostęp do informacji, w których element telekomunikacyjny ma charakter pomocniczy i drugorzędny (to znaczy pakiety wykraczające poza oferowanie samego dostępu do Internetu i obejmujące inne elementy, takie jak strony, które umożliwiają dostęp do aktualnych wiadomości, informacji meteorologicznych lub turystycznych, gier, umożliwiają hosting witryn internetowych, dostęp do grup dyskusyjnych; itp.);

6)usługi wyszczególnione w załączniku I do Rozporządzenia 282/2011.

Prawodawca jako usługi elektroniczne wyklucza natomiast m.in. usługi reklamowe, w szczególności w gazetach, na plakatach i w telewizji. Zgodnie przy tym z pkt 3 załącznika II do Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. z 2006 r. Nr 347, str. 1 z późn. zm.), przykładowymi usługami świadczonymi drogą elektroniczną jest dostarczanie obrazów, tekstu i informacji oraz udostępnianie baz danych.

Zasadniczo zatem dla uznania danej usługi za elektroniczną w powyższym rozumieniu wystarczające jest to, by nie była to m.in. usługa reklamowa, była świadczona za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, w sposób zasadniczo zautomatyzowany i wymagający minimalnego udziału człowieka i przy użyciu technologii informacyjnej, bez której jej świadczenie nie byłoby możliwe.

Usługa przekazywania leadów jest świadczona przez Wnioskodawczynię na rzecz kontrahentów w sposób zautomatyzowany, za pośrednictwem serwisu internetowego. Udział człowieka w przekazywaniu leadów jest zazwyczaj minimalny lub w ogóle wyłączony. Zazwyczaj lead bezpośrednio po pozyskaniu jest przekierowywany do określonego kontrahenta i odbierany przez niego w udostępnianym mu serwisie internetowym. Nie jest to jednak jedyna droga dostawy leady - Wnioskodawczyni może je dostarczać również np. za pośrednictwem poczty elektronicznej, choć z takiej możliwości nie korzysta z uwagi na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa przekazywanych danych.

Z uwagi na konieczność zapewnienia szybkiej reakcji na lead przez kontrahenta, a więc potrzebę skrócenia czasu pomiędzy pozyskaniem leadu a jego przekazaniem do kontrahenta, nie wchodzi w grę przekazywanie leadów w inny sposób np. za pośrednictwem poczty tradycyjnej, przesyłek kurierskich etc. A tym samym wykorzystanie technologii informacyjnej (serwis internetowy lub e-mail) jest konieczne i bez użycia takich narzędzi usługa nie mogłaby być świadczona na zakładanym, efektywnym poziomie.

Usługa przekazywania leadów nie wydaje się też stanowić usługi reklamowej. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie, reklamą jest każde działanie, które ma na celu zachęcenie potencjalnych klientów do zakupu konkretnych towarów lub do skorzystania z określonych usług (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 lutego 2023 r., II GSK 1326/19). Przekazanie leadu nie stanowi ani reklamy osób, których ten lead dotyczy, ani tym bardziej reklamy kontrahenta. Stanowi natomiast działanie, które w dalszej kolejności umożliwia skierowanie przez kontrahenta do osoby z leadu komunikacji reklamowej, promowania i oferowania świadczonych przez kontrahenta usług.

Ad 2

W ocenie Wnioskodawczyni, usługa przekazywania leadów nie stanowi usługi związanej z nieruchomościami w rozumieniu art. 28e u.vat, albowiem nie istnieje bezpośredni związek tej usługi z nieruchomością.

Uzasadniając powyższe na uwadze wskazać należy, że zgodnie z art. 28e u.vat, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Powyższe doprecyzowuje przepis art. 31a ust. 1 Rozporządzenia 282/2011, zgodnie z którym usługi związane z nieruchomościami obejmują jedynie te usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością.

Usługi uważa się za mające wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością w następujących przypadkach (i) gdy wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług lub (ii) gdy są świadczone w odniesieniu do nieruchomości lub dla niej przeznaczone i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości.

Dodatkowo w art. 31a ust. 2 i 3 Rozporządzenia 282/2011 zawarto katalog usług, które - odpowiednio - stanowią usługi związane z nieruchomościami lub też nie, a w art. 31b akapit pierwszy Rozporządzenia 282/2011 przyjęto, że usługa wypożyczania sprzętu budowlanego jest świadczeniem usług związanych z nieruchomościami jedynie wtedy, gdy usługodawca ponosi odpowiedzialność za wykonane prace. Wymagany jest zatem bezpośredni związek pomiędzy nieruchomością a daną usługą.

Rdzeniem usługi przekazywania leadów jest udostępnienie kontrahentowi danych kontaktowych osoby potencjalnie zainteresowanej usługami świadczonymi przez kontrahenta i związanymi z rynkiem nieruchomości (przeważnie usług pośrednictwa w obrocie nieruchomościami). I jakkolwiek nieruchomość jest istotną cechą każdego leadu, to jego podstawowym elementem są dane osobowe i teleadresowe umożliwiające kontrahentowi nawiązanie kontaktu z daną osobą i zaoferowanie jej swych usług. Związek pomiędzy usługą przekazywania leadów a nieruchomością jakkolwiek występuje, to nie jest on na tyle bezpośredni, by zachodziły przesłanki z art. 31a ust. 1 Rozporządzenia 282/2011.

Ad 3

W ocenie Wnioskodawczyni, opodatkowując podatkiem od towarów i usług świadczenie usługi dostarczania leadów na rzecz kontrahenta zagranicznego z Węgier lub Rumunii, gdy (a) kontrahent podał Wnioskodawczyni podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru przez Wnioskodawczynię w bazie VIES była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Wnioskodawczyni ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (np. dla Węgier w e-cegjegyzek.hu), Wnioskodawczyni zobowiązana jest zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia (reverse charge).

Uzasadniając powyższe wskazać należy, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.vat, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W doktrynie i orzecznictwie wskazuje się, że VAT jest podatkiem o charakterze terytorialnym, któremu podlegają tylko czynności mające miejsce na określonym obszarze. W konsekwencji, VAT może być naliczany od transakcji, które mają miejsce bądź traktowane są jako mające miejsce, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. [tak A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVIII, Warszawa 2024, art. 5; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 18 lutego 2009 r., I SA/Kr 1560/08].

Zgodnie z art. 28b ust. 1 u.vat, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n u.vat.

Z kolei zgodnie z art. 28k ust. 1 u.vat, miejscem świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych i usług elektronicznych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Jak wskazuje natomiast przepis art. 28e u.vat, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Stosowanie tej regulacji jest jednak wykluczone z uwagi na fakt, iż zdaniem Wnioskodawczyni usługa przekazywania leadów nie stanowi usługi związanej z nieruchomościami, o czym mowa powyżej.

Kluczowe w tym zakresie jest ustalenie, czy wymieniony kontrahent jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a pkt 1 u.vat.

W tym zakresie Wnioskodawczyni wskazuje, że zgodnie z art. 28a pkt 1 i 2 u.vat, na potrzeby stosowania rozdziału 3 ustawy pod tytułem „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług”, ilekroć jest mowa o podatniku rozumie się przez to (a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 u.vat, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6 u.vat, (b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. (a), która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej. Dodatkowo, podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1 u.vat, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Powyższy przepis wprowadza rozszerzoną, stosowaną wyłącznie do przepisów o miejscu świadczenia usług, definicję podatnika. Z powyższej definicji wynika, że podatnikiem jest zarówno podatnik polski, jak i podatnik z innego państwa członkowskiego oraz podatnik z kraju trzeciego (będący podatnikiem podatku o podobnym charakterze do VAT).

W orzecznictwie wskazuje się, że podatnikiem w rozumieniu art. 28a u.vat jest nie tylko podatnik mający siedzibę na terytorium Polski, lecz także każdy podmiot mający siedzibę w innym państwie Unii Europejskiej lub państwie trzecim, jeżeli tylko prowadzi samodzielnie w dowolnym miejscu działalność gospodarczą. [A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVIII, Warszawa 2024, art. 28a, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 marca 2014 r., I FSK 586/13].

Powyższe oznacza, że na potrzeby stosowania rozdziału 3 działu V Ustawy o VAT traktujących o miejscu świadczenia przy świadczeniu usług, ustawodawca utworzył odmienną od podstawowej, rozszerzoną definicję podatnika. W konsekwencji, podatnikiem może być każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu polskiej ustawy o VAT, albo też działalność odpowiadającą tej działalności w rozumieniu prawa kraju swojej siedziby. Co więcej, podatnikami na potrzeby ustalenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług są również inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą, nawet wówczas, gdy istota tej działalności, tzn. transakcje w ramach niej dokonywane, nie podlegają opodatkowaniu jako dostawa towarów lub świadczenie usług (tak interpretacja indywidualna z dnia 31 maja 2017 r., 2461-IBPP4.4512.20.2017.2.LG, interpretacja indywidualna z dnia 9 października 2020 r., 0114-KDIP1-2.4012.241.2020.3.RM).

Przepisy Ustawy o VAT nie zawierają wytycznych, które pozwalałyby na jednoznaczne ustalenie, czy danego kontrahenta można traktować jako podatnika czy też nie. Wspomniana regulacja de iure nie wymaga bowiem posiadania lub posługiwania przez dany podmiot określonym numerem identyfikacyjnym na potrzeby VAT ani też rejestracji w odpowiednim rejestrze, skupiając się na materialnoprawnej regulacji tej problematyki. Stąd też jak zauważa M. Woźniak, jeśli usługodawca posiada inne informacje potwierdzające podatkowy status klienta, może traktować takiego klienta jako podatnika pomimo braku indywidualnego numeru identyfikacyjnego VAT. Choć, jak zaznacza, w takim przypadku ciężar dowodowy będzie spoczywał na usługodawcy i będzie musiał on posiadać wiarygodne dowody określające status nabywcy usługi. [M. Woźniak, VAT - określanie miejsca konsumpcji usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych od 1 stycznia 2015 r., Biul.Skarb. 2014, nr 5, s. 10-14].

Dyrektywy interpretacyjne pomocne przy ustalaniu podatników w rozumieniu przepisu art. 28a u.vat zawiera art. 18 ust. 1 Rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wersja przekształcona) (Dz. U. UE. L. z 2011 r. Nr 77, str. 1 z późn. zm. - dalej „Rozporządzenie 282/2011”), wskazując na kilka przypadków. Zgodnie z wymienionym przepisem można uznać za podatnika usługobiorcę, który:

1)przekazał usługodawcy swój indywidualny numer identyfikacyjny VAT i usługodawca uzyskał potwierdzenie ważności tego numeru identyfikacyjnego, a także nazwiska/nazwy i adresu przypisanych temu numerowi zgodnie z art. 31 rozporządzenia Rady (WE) nr 904/2010 z dnia 7 października 2010 r. w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej, a więc w bazie VIES. Taki przypadek jednak nie zachodzi w na gruncie niniejszego wniosku;

2)nie otrzymał jeszcze indywidualnego numeru identyfikacyjnego VAT, ale poinformował usługodawcę, że zwrócił się z wnioskiem o jego nadanie i usługodawca uzyskał dowolny inny dowód potwierdzający, że usługobiorca jest podatnikiem lub osobą prawną niebędącą podatnikiem, w stosunku do której wymagana jest identyfikacja do celów VAT, oraz jeżeli dokona w rozsądnym zakresie weryfikacji rzetelności przedstawionych przez usługobiorcę danych za pomocą zwykłych, handlowych środków bezpieczeństwa, takich jak środki dotyczące kontroli tożsamości lub płatności.

Z kolei zgodnie z art. 18 ust. 2 Rozporządzenia 282/2011, usługodawca może uznać, że usługobiorca prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Wspólnoty ma status osoby niebędącej podatnikiem, jeżeli wykaże, że ten usługobiorca nie przekazał mu swojego indywidualnego numeru identyfikacyjnego VAT.

Warto ponadto zaznaczyć, że ww. dyrektywy interpretacyjne unijny prawodawca każdorazowo opatrzył zastrzeżeniem „o ile usługodawca nie ma odmiennych informacji”. Jeśli zatem takie informacje posiada, to jest zobowiązany do ich uwzględnienia w ocenie statusu danej osoby w kontekście podatku VAT. Co istotne, zgodnie z orzecznictwem, w celu ustalenia prawidłowego miejsca świadczenia usług konieczne jest staranne i zgodne z podwyższonymi standardami wynikającymi z racji prowadzenia działalności gospodarczej w określonej branży zweryfikowanie, czy kontrahent rzeczywiście zarejestrowany jest w odpowiednim rejestrze przedsiębiorców, czy sposób jego reprezentacji jest zgodny z tymi rejestrami, czy faktycznie osoba podająca się za upoważnioną do działania w imieniu przedsiębiorcy posiada stosowne pisemne umocowania oraz czy jest osobą, za którą się podaje (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 27 września 2023 r., I SA/Lu 83/23).

Przy tym, bez względu na informacje świadczące inaczej, dostawca usług świadczonych drogą elektroniczną może uznać usługobiorcę za osobę niebędącą podatnikiem, o ile usługobiorca ten nie podał usługodawcy swojego indywidualnego numeru identyfikacyjnego VAT.

W stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku Wnioskodawczyni uzyskuje od swojego zagranicznego kontrahenta jego podatkowy numer identyfikacyjny. Nie może natomiast go zweryfikować w bazie VIES, a co za tym idzie nie może skorzystać z dyrektywy interpretacyjnej zawartej w art. 18 ust. 1 lit. a Rozporządzenia 282/2011. Z kolei samo uzyskanie tego podatkowego numeru identyfikacyjnego wyklucza stosowanie przepisu art. 18 ust. 1 lit. b i ust. 2 Rozporządzenia 282/2011. Stąd też o statusie kontrahenta jako podatnika VAT Wnioskodawczyni zmuszona jest rozstrzygać na podstawie przepisu art. 28a pkt 1 u.vat.

W tym kontekście, pozyskanie przez nią informacji o prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej (np. w drodze przejrzenia strony internetowej kontrahenta, wywiadu telefonicznego) oraz sprawdzenie, że jest ujawniony w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, w ocenie Wnioskodawczyni pozwala na uznanie, że mimo braku możliwości weryfikacji podatkowego numeru identyfikacyjnego kontrahenta w bazie VIES jest on podatnikiem w rozumieniu art. 28a pkt 1 u.vat.

Ustalenie przez Wnioskodawczynię, że kontrahent jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a pkt 1 u.vat, choć niezweryfikowanym w bazie VIES, oraz kwalifikacja usługi przekazywania leadów jako usługi elektronicznej sprawiają, że miejsce świadczenia usługi przekazywania leadów określić należy według ogólnej zasady z art. 28b ust. 1 u.vat. Miejscem świadczenia przedmiotowej usługi będzie w konsekwencji miejsce, w którym ww. kontrahent ma siedzibę działalności gospodarczej. W przypadku kontrahentów z Węgier lub Rumunii będzie to - odpowiednio - Węgry lub Rumunia.

Powyższe znajduje potwierdzenie także w orzecznictwie. Jak wskazano w interpretacji indywidualnej z dnia 19 maja 2016 r. (1061-IPTPP2.4512.102.2016.2.KW): Miejscem opodatkowania usług elektronicznych świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz kontrahenta unijnego - podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy, posiadającego siedzibę działalności gospodarczej w kraju Unii Europejskiej innym niż Polska i niemającego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, jest miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Skoro bowiem kontrahenci Wnioskodawcy są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy, to nieaktywność numeru identyfikacji podatkowej kontrahenta w systemie VIES lub w ogóle brak numeru identyfikacji podatkowej przy jednoczesnym wskazaniu, iż zakup ma służyć działalności gospodarczej oraz nazwy firmy tego kontrahenta, nie może wiązać się z innym sposobem określenia miejsca świadczenia usług i zobowiązaniem do rozliczenia podatku od towarów i usług przez świadczącego te usługi.

Analogiczne stanowisko wynika interpretacji indywidualnej z dnia 31 maja 2017 r. (2461-IBPP4.4512.20.2017.2.LG): Tym samym należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że jeśli kontrahent Wnioskodawcy będzie prowadził w kraju swojej siedziby działalność gospodarczą odpowiadającą definicji działalności gospodarczej z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, względnie definicji na gruncie przepisów unijnych i zgromadzona dokumentacja potwierdza ten fakt, Wnioskodawca ma prawo przyjąć, iż miejscem świadczenia, stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy, będzie kraj siedziby takiego kontrahenta. Powyższe ma zastosowanie bez względu na to czy kontrahent dokonał rejestracji na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych. Zobowiązanym wówczas do opodatkowania i rozliczenia podatku należnego będzie kontrahent Wnioskodawcy.

Ad 4

W ocenie Wnioskodawczyni, wystawiając fakturę za usługi dostarczania leadów na rzecz kontrahenta zagranicznego z Węgier lub Rumunii, gdy (a) kontrahent podał Wnioskodawczyni podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru przez Wnioskodawczynię w bazie VlEs była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Wnioskodawczyni ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (np. dla Węgier w e-cegjegyzek.hu), Wnioskodawczyni powinna zamieścić w fakturze wyrazy „odwrotne obciążenie”, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18 u.vat.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18 u.vat, w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi, faktura powinna zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Jak wcześniej stwierdzono, kontrahenta, o którym mowa w pytaniu, traktować należy jako podatnika w rozumieniu art. 28a pkt 1 u.vat, a miejscem wykonania usługi jest miejsce jego siedziby działalności gospodarczej (w realiach niniejszej sprawy Węgry lub Rumunia). W konsekwencji, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 u.vat, skoro Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia (reverse charge), to również na fakturze jest zobowiązana do umieszczenia zwrotu „odwrotne obciążenie”, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18 u.vat.

Powyższe znajduje uzasadnienie także w orzecznictwie - m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 9 października 2020 r. (0114-KDIP1-2.4012.241.2020.3.RM) stwierdzono, że: (...) skoro Kontrahent z Estonii, na rzecz którego Wnioskodawca świadczy usługę polegającą na wypełnieniu dokumentu celnego T1 jest podatnikiem, w rozumieniu art. 28a ustawy posiadającym siedzibę działalności gospodarczej w innym niż Polska kraju Unii Europejskiej, miejscem świadczenia i opodatkowania tej usługi - zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy - jest terytorium państwa, w którym Kontrahent ma siedzibę działalności gospodarczej, tj. Estonia. Tym samym przedmiotowa usługa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski. Przy czym świadczenie usługi na rzecz Kontrahenta z Estonii Wnioskodawca zobowiązany jest udokumentować fakturą, która stosownie do art. 106e ust. 5 pkt 1 w zw. z art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy - może nie zawierać m.in. stawki i kwoty podatku oraz sumy wartości sprzedaży netto, natomiast powinna zawierać adnotację „odwrotne obciążenie”.

Ad 5

Zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 4 u.vat, podatnicy, o których mowa w art. 15 u.vat, zarejestrowani jako podatnicy VAT-UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych usługach, do których stosuje się art. 28b u.vat, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca (informacje podsumowujące VAT-UE). W związku z powyższym, w przypadku, gdy zagraniczni kontrahenci (usługobiorcy) są zobowiązani do zapłaty podatku od wartości dodanej z tytułu nabywanych usług, które są opodatkowane zgodnie z art. 28b ust. 1 u.vat i nie są opodatkowane stawką 0% ani zwolnione od podatku od wartości dodanej w państwach kontrahentów (usługobiorców), należy stwierdzić, że są spełnione przesłanki wynikające z art. 100 ust. 1 pkt 4 u.vat.

Wnioskodawczyni zaznacza jednak, że w informacji podsumowującej VAT-UE należy wskazać numer identyfikacyjny VAT kontrahenta (usługobiorcy). W przypadku, gdy weryfikacja tego numeru przez Wnioskodawczynię w bazie VIES będzie negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), może nie być możliwe prawidłowe wskazanie numeru identyfikacyjnego VAT kontrahenta (usługobiorcy) w informacji podsumowującej VAT-UE, co może stanowić przeszkodę dla należytego wypełnienia informacji podsumowującej.

Wnioskodawczyni zna poniższe interpretacje indywidualne:

1. Interpretacja indywidualna z dnia 26 września 2018 r., wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.395.2018.1.RM: Wnioskodawca prawidłowo wykazał świadczoną usługę w poz. 11 i 12 deklaracji VAT-7, a z uwagi na brak numeru VAT usługobiorcy nie wykazał tej transakcji w informacji podsumowującej VAT-UE powiadamiając jednocześnie urząd skarbowy o przyczynie braku wykazania tej transakcji w informacji podsumowującej VAT-UE.

2. Interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2017 r., wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.257.2017.2.KM: W przypadku gdy usługobiorcy Wnioskodawcy (nieposiadający numeru VAT-UE) z tytułu nabywanych usług elektronicznych (opodatkowanych zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy, które nie są zwolnione, ani opodatkowane stawką 0% w państwach usługobiorców) są/będą zobowiązani do zapłaty podatku od wartości dodanej, to Wnioskodawca ma/będzie miał obowiązek wykazywać świadczenie ww. usług w informacji podsumowującej VAT-UE. Wnioskodawca nie wykaże/nie będzie wykazywał jednak tych usług w informacji podsumowującej ze względu na to, że system informatyczny nie przyjmuje informacji bez podania numeru VAT-UE usługobiorcy. Świadczenie tych usług Wnioskodawca wykazuje/będzie wykazywał zarówno w poz. 11 jak i w poz. 12 deklaracji VAT-7.

3. Interpretacja indywidualna z dnia 20 czerwca 2017 r., wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.110.2017.1.JŻ: Jak stwierdzono w niniejszej interpretacji dla usług hostingowych świadczonych przez Wnioskodawcę znajduje zastosowanie art. 28b ust. 1 ustawy. Niemniej jednak jak wskazał Wnioskodawca klienci prowadzą działalność gospodarczą posiadając siedzibę w innym kraju UE, ale nie posiadają numeru VAT-UE. Zatem w przedstawionej sytuacji, z uwagi na brak numeru VAT usługobiorców przedmiotowych usług nie należy wykazywać w informacji podsumowującej, bowiem złożenie informacji podsumowującej, która nie zawiera numeru VAT usługobiorcy jest niemożliwe.

Bazując na ww. interpretacjach podatkowych, w ocenie Wnioskodawczyni:

1)ma ona co do zasady obowiązek wykazać w informacji podsumowującej VAT-UE wewnątrzwspólnotowe świadczenie usług, także w sytuacji, gdy (a) kontrahent podał Wnioskodawczyni podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru przez Wnioskodawczynię w bazie VIES była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Wnioskodawczyni ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (np. dla Węgier w e-cegjegyzek.hu),

2)w przypadku, gdy weryfikacja numeru identyfikacyjnego VAT kontrahenta (usługobiorcy) w bazie VIES będzie negatywna, powinna złożyć informację podsumowującą VAT-UE bez wskazania numeru identyfikacyjnego VAT kontrahenta (usługobiorcy),

3)jeżeli działanie systemu teleinformatycznego lub programu księgowego nie będzie umożliwiało sporządzenia informacji podsumowującej VAT-UE bez wskazania numeru identyfikacyjnego VAT kontrahenta (usługobiorcy) negatywnie zweryfikowanego w bazie VIES, wówczas Wnioskodawczyni może nie wykazać w informacji podsumowującej VAT-UE transakcji z takim kontrahentem, powiadamiając jednocześnie urząd skarbowy o przyczynie braku wykazania transakcji z takim kontrahentem w informacji podsumowującej VAT-UE.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe oraz w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie, z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.

Przy tym, w myśl art. 2 pkt 1 i 4 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy:

Wskazany art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy, która ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika więc, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy, inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy, podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

Zatem, prawidłowe rozliczenie podatku VAT z tytułu świadczenia usług wymaga określenia rodzaju świadczonej usługi oraz miejsca jej świadczenia.

Z wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka oferuje kontrahentom tzw. leady, tj. zestaw informacji o osobie zainteresowanej sprzedażą nieruchomości (kontakt do takiej osoby). Spółka zbiera ww. informacje za pośrednictwem serwisów internetowych (np. dla rynku węgierskiego: (...) i dla rynku rumuńskiego: (...)). Świadczenie usługi przebiega w ten sposób, że użytkownik serwisu pozostawia swoje dane osobowe/kontaktowe na formularzu dostępnym w serwisie. Na tej podstawie Spółka może wygenerować leady i przekazać swoim kontrahentom (m.in. z Węgier i Rumunii). Po pozyskaniu leada, kontrahent Spółki może skontaktować się z taką osobą i zaoferować swoje usługi np. zakresu pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Przekazanie leadów jest odpłatne. Wynagrodzenie należne Spółce od kontrahenta może być ustalone w sposób ryczałtowy, prowizyjny lub mieszany. Usługa dedykowana jest dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą związaną z rynkiem nieruchomości (pośrednictwo w obrocie nieruchomościami, zarządzanie nieruchomościami, usługi remontowe etc.). Spółka weryfikuje status podatkowy kontrahentów z innych krajów UE, a w przypadku negatywnej weryfikacji numeru identyfikacji podatkowej podanego przez klienta w bazie VIES podejmuje działania zmierzające do ustalenia, czy kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w kraju siedziby.

Ad 1 i 2

Wątpliwości Spółki dotyczą m.in. kwalifikacji usługi polegającej na przekazywaniu leada.

Spółka uważa, że usługa polegająca na przekazywaniu leada stanowi usługę elektroniczną oraz, że nie stanowi usługi związanej z nieruchomością, o której mowa w art. 28e ustawy.

W myśl art. 2 pkt 26 ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77 str. 1 ze zm.) – zwanego dalej „rozporządzeniem 282/2011”:

Według art. 7 ust. 2 rozporządzenia 282/2011:

Przy czym, stosownie do art. 7 ust. rozporządzenia 282/2011:

Z powołanych przepisów wynika, że warunkiem koniecznym dla uznania usługi za usługę elektroniczną jest to, aby była ona świadczona za pomocą Internetu lub podobnej sieci elektronicznej. Warunek ten jednak nie jest wystarczający do uznania usługi za usługę elektroniczną w rozumieniu powołanych powyżej przepisów. Istotne jest aby:

‒usługa była realizowana za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej,

‒świadczenie usługi było zautomatyzowane, a udział człowieka w jej świadczeniu był niewielki,

‒wykonanie usługi bez wykorzystania technologii informatycznej było niemożliwe oraz aby

‒usługa nie była objęta wyłączeniami zawartymi w art. 7 ust. 3 rozporządzenia 282/2011.

Z opisu sprawy wynika, że usługa polegająca na przekazywaniu leadów realizowana jest za pomocą Internetu, tj. za pośrednictwem prowadzonych przez Spółkę serwisów internetowych dedykowanych do obsługi leadów. Jak wskazuje Spółka, zarówno generowanie leadu jak i jego przekazanie kontrahentowi jest zautomatyzowane i niezależne od woli i działania człowieka. Jedynymi przejawami działalności człowieka jest podanie danych umożliwiających wygenerowanie leadu oraz złożenie zamówienia na jego dostawę. Lead jest generowany automatycznie, w oparciu o dane wprowadzone przez użytkownika do formularza udostępnionego w serwisie internetowym. Również przekazanie leadu następuje w sposób zautomatyzowany i wymaga minimalnego udziału człowieka. W ocenie Spółki, świadczenie tej usługi bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe.

Należy jednak zauważyć, że we własnym stanowisku w sprawie Spółka wskazuje, że kontrahent odbiera lead w udostępnianym mu serwisie internetowym, ale nie jest to jedyna droga dostawy leada ponieważ Spółka może dostarczać leady również np. za pośrednictwem poczty elektronicznej. Spółka nie korzysta z tej możliwości jedynie z uwagi na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa przekazywanych danych oraz konieczność szybkiej reakcji na lead przez kontrahenta. Tylko z tego powodu, Spółka nie przekazuje leadów w inny sposób np. za pośrednictwem poczty, kuriera itd.

Powyższe oznacza, że w praktyce wykonanie usługi przekazywania leadów bez wykorzystania technologii informatycznej nie jest niemożliwe. Wykorzystanie technologii informatycznej jedynie podnosi efektywność świadczonej usługi, tj. skraca czas pomiędzy pozyskaniem leada a jego przekazaniem do kontrahenta oraz zapewnia bezpieczeństwo danych. Zatem pomimo tego, że usługa przekazywania leadów świadczona jest za pomocą Internetu, w sposób zautomatyzowany i udział człowieka w jej świadczeniu jest niewielki, to z uwagi na fakt, że wykorzystanie technologii informatycznej do wykonania usługi przekazywania leadów nie jest konieczne, nie można uznać, że jest to usługa elektroniczna, w rozumieniu art. 2 pkt 26 ustawy w zw. z art. 7 rozporządzenia 282/2011.

Tym samym stanowisko w zakresie pytania 1 jest nieprawidłowe.

Natomiast należy zgodzić się ze Spółką, że usługa przekazywania leadów nie stanowi usługi związanej z nieruchomością, w rozumieniu art. 28e ustawy.

Zgodnie z art. 28e ustawy:

Powołany przepis stanowi wyjątek od zasady, przyjmując jako kryterium nie usytuowanie podmiotu, lecz przedmiotu, którym jest nieruchomość. Usługi, które jej wprost dotyczą, mają być opodatkowane według jej miejsca położenia. Kryterium położenia nieruchomości jest tu zatem decydujące i determinuje ono miejsce opodatkowania usługi związanej z daną nieruchomością. Co istotne, zasada wyrażona w art. 28e ustawy obejmuje wyłącznie usługi, które dotyczą konkretnej nieruchomości – jedynie wówczas można w praktyce zastosować opodatkowanie w miejscu położenia nieruchomości.

Ustawa nie zawiera definicji pojęcia „nieruchomość” oraz pojęcia „usługi związanej z nieruchomościami”. Definicje te zawiera rozporządzenie 282/2011.

Zgodnie z art. 13b rozporządzenia 282/2011:

Jednocześnie w myśl art. 31a ust. 1 rozporządzenia 282/2011:

Jak stanowi art. 31a ust. 2 rozporządzenia 282/2011:

W art. 31a ust. 3 rozporządzenia 282/2011 zdefiniowano katalog przesłanek negatywnych, tj. usług które nie są uznawane za związane z nieruchomościami. I tak, zgodnie z art. 31a ust. 3 rozporządzenia 282/2011:

Zatem szczególne miejsce świadczenia określone w art. 28e ustawy dotyczy wyłącznie takich usług, które ściśle odnoszą się do konkretnej określonej co do miejsca położenia nieruchomości. W konsekwencji usługą związaną z nieruchomością nie jest każda dowolna usługa wykazująca chociażby najmniejszy związek z daną nieruchomością, lecz jedynie usługa, która wprost odnosi się do konkretnej (określonej co do położenia) nieruchomości będącej też centralnym punktem usługi bądź też, ma na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu konkretnej (określonej co do położenia) nieruchomości.

Z powołanych przepisów wynika, że dla uznania usługi za związaną z nieruchomością istotne są cechy, które można ująć w następujący sposób:

‒usługa powinna odnosić się do konkretnie określonej nieruchomości, czyli takiej, która jest identyfikowalna co do jej indywidualnego położenia;

‒przedmiotem usługi powinna być skonkretyzowana nieruchomość lub usługa powinna być świadczona na/wobec konkretnej nieruchomości, a nie jakiejkolwiek;

‒ta konkretna nieruchomość powinna być wpisana w istotę świadczonej usługi, być jej centralnym elementem, nadając główny sens usłudze i determinować jej treść, co należy rozumieć w ten sposób, że usługa może być wykonana tylko i wyłącznie w bezpośrednim związku z tą a nie inną nieruchomością;

‒zmiana takiego miejsca, polegająca na ukierunkowaniu usługi na inną nieruchomość, powinna niweczyć istotę i sens pierwotnie świadczonej usługi.

Usługa przekazywania leadów świadczona przez Spółkę nie spełnia ww. kryteriów. Charakter usługi przekazywania leadów wskazuje, że nie jest ona ściśle związana z nieruchomością. Co prawda jest ona świadczona przy wykorzystaniu nieruchomości, jednak nie sama nieruchomość jest przedmiotem tej usługi. Z opisu sprawy wynika, że podstawowym elementem leadu są dane osobowe/kontaktowe pozyskane z formularza wypełnionego przez osobę zainteresowaną np. sprzedażą nieruchomości, które Spółka przekazuje kontrahentowi zajmującemu się np. usługami pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Spółka przekazuje leady kontrahentom z Węgier i Rumunii, pozyskane - odpowiednio, na rynku węgierskim lub rumuńskim, dotyczące nieruchomości położonych w tych krajach. Zatem, usługa objęta wnioskiem nie odnosi się do konkretnej, określonej co do położenia nieruchomości. Ponadto, celem tej usługi nie jest również zmiana prawnego ani fizycznego stanu konkretnej (określonej co do położenia) nieruchomości. Przedmiotem usługi jest jedynie przekazanie kontrahentowi danych kontaktowych osoby zainteresowanej sprzedażą nieruchomości. Zatem, należy zgodzić się ze Spółką, że w tym przypadku związek pomiędzy usługą przekazywania leadów a nieruchomością nie jest na tyle bezpośredni, aby uznać ją za usługę związaną z nieruchomością, o której mowa w art. 31a ust. 1 rozporządzenia 282/2011.

Tym samym, stanowisko w zakresie pytania 2 jest prawidłowe.

Ad 3 i 4

Wątpliwości Spółki dotyczą również kwestii opodatkowania i fakturowania usługi dostarczania leadów z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia.

Z okoliczności sprawy wynika, że Spółka otrzymuje od kontrahentów z Węgier i Rumunii ich numer identyfikacji podatkowej. Niemniej jednak zdarza się, że weryfikacja numeru identyfikacyjnego podanego przez kontrahenta w bazie VIES jest negatywna. W takiej sytuacji, zgodnie z procedurą wewnętrzną, Spółka podejmuje działania zmierzające do ustalenia, czy kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim kraju macierzystym, tj. sprawdza odpowiednie rejestry państwowe dostępne online, pozyskuje od kontrahenta dokument potwierdzający prowadzenie przez niego działalności gospodarczej oraz dokument potwierdzający jego rejestrację jako podatnika VAT w kraju siedziby. W niektórych przypadkach Spółka nie może jednak jednoznacznie ustalić, czy kontrahent jest zarejestrowany jako podatnik VAT-UE w państwie, w którym posiada siedzibę działalności gospodarczej.

W związku z tym Spółka powzięła wątpliwości, czy ma obowiązek opodatkować świadczenie usługi dostarczania leadów na rzecz kontrahenta z Węgier lub Rumunii z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia w sytuacji, gdy (a) kontrahent podał Spółce podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru w bazie VIES była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Spółka ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w kraju siedziby i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.

Należy zgodzić się ze Spółką, że aby prawidłowo ustalić miejsce opodatkowania świadczonych usług konieczna jest identyfikacja statusu podatkowego nabywcy usługi (kontrahenta).

Stosownie do art. 18 ust. 1 rozporządzenia 282/2011:

Według art. 18 ust. 2 rozporządzenia 282/2011:

Mając na uwadze powyższe przepisy należy stwierdzić, że wystarczającym dla uznania usługobiorcy prowadzącego działalność gospodarczą za podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy byłby fakt posiadania i przekazanie przez niego numeru VAT wydanego przez instytucję właściwą dla tego podmiotu oraz zweryfikowanie ważności tego numeru przez usługodawcę. Jeśli jednak nabywca usług nie przekazuje usługodawcy numeru VAT nadanego przez państwo członkowskie, w którym ma siedzibę bądź stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, to konieczne jest uzyskanie informacji, że nabywca usługi prowadzi działalność gospodarczą, przez co zostanie spełniona definicja podatnika zawarta w art. 28a ustawy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347 str. 1 ze zm.):

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalność rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Należy zauważyć że o tym, czy dany podmiot jest podatnikiem podatku od wartości dodanej (podobnie jak podatku od towarów i usług) czy też nie, nie decyduje fakt zarejestrowania się podmiotu dla celów tego podatku, lecz charakter czynności jakie wykonuje. Nawet jeśli podmiot nie jest zarejestrowany w państwie członkowskim jako podatnik podatku od wartości dodanej, to występuje jako taki podatnik z uwagi na fakt wykonania czynności podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem.

Spółka świadczy usługę przekazywania leadów na rzecz kontrahentów z Węgier i Rumunii, którzy są pośrednikami w obrocie nieruchomościami. Jak Państwo wskazują, charakter świadczonej usługi sprawia, że jest to usługa kierowana do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą związaną z rynkiem nieruchomości (np. pośrednictwo w obrocie nieruchomościami, zarządzanie nieruchomościami, usługi remontowe itd.). Pozyskiwanie leada przez konsumentów byłoby bezcelowe ponieważ konsument nie prowadzi działalności gospodarczej, w ramach której mógłby taki lead wykorzystać. Co do zasady kontrahentami Spółki są pośrednicy w obrocie nieruchomościami.

W świetle powołanych przepisów prawa należy uznać, że skoro, kontrahenci z Rumunii i Węgier prowadzą działalność gospodarczą na terytorium Rumunii i Węgier (pośrednictwo w obrocie nieruchomościami) i Spółka dysponuje numerem identyfikacji podatkowej tych kontrahentów, to okoliczności te są wystarczające do przyjęcia, że Spółka świadczy usługę przekazywania leadów na rzecz podatnika, w rozumieniu art. 28a ustawy. Sam fakt, że weryfikacja numeru identyfikacji podatkowej kontrahenta w bazie VIES jest negatywna nie oznacza, że podmiot ten nie wpisuje się w definicję podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy.

Spółka (usługodawca) - będąca czynnym podatnikiem podatku VAT świadczy usługę na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą (pośrednictwo w obrocie nieruchomościami). Nabywca usług (kontrahent) posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Rumunii i Węgier i nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, które uczestniczy w nabywaniu ww. usług. Jednocześnie, do ww. usług nie znajdują zastosowania szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia wynikające z art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy. Oznacza to, że miejsce świadczenia usług polegających na przekazywaniu leadów należy ustalić na podstawie art. 28b ustawy. Zatem, stosownie do art. 28b ustawy - miejscem świadczenia usług polegających na przekazywaniu leadów na rzecz kontrahentów będzie miejsce, w którym kontrahenci posiadają siedzibę działalności gospodarczej, tj. terytorium Rumunii i Węgier. W konsekwencji, usługi świadczone przez Spółkę nie będą opodatkowane w Polsce.

Tym samym, stanowisko w zakresie pytania 3, z którego wynika, że opodatkowując podatkiem VAT świadczenie usługi dostarczania leadów na rzecz kontrahenta z Węgier lub Rumunii, gdy (a) kontrahent podał Spółce podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru w bazie VIES była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Spółka ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, Spółka zobowiązana jest zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia jest prawidłowe.

Przechodząc do wątpliwości wyrażonych w pytaniu 4 dotyczących obowiązku wykazywania na fakturze adnotacji „odwrotne obciążenie” należy wskazać, że zgodnie z art. 106a pkt 2 lit. a) ustawy:

Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Dane, które powinna zawierać faktura wskazano w art. 106e ust. 1 ustawy, w tym w pkt 10, 12-14 wymieniono:

Faktura powinna zawierać:

10) kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

12) stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.

Stosownie do art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy:

Faktura powinna zawierać w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi - wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Według art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy:

Faktura może nie zawierać w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a - danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12-14.

Jak ustaliłem powyżej, stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem opodatkowania świadczonych przez Spółkę usług polegających na przekazywaniu leadów na rzecz kontrahentów z Rumunii i Węgier będzie miejsce, w którym kontrahenci posiadają siedzibę działalności gospodarczej (Rumunia i Węgry).

Zatem skoro, miejscem świadczenia usług realizowanych przez Spółkę na rzecz podatników z siedzibą w Rumunii i na Węgrzech będzie terytorium Rumunii i Węgier, to stosownie do art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy - faktura wystawiona przez Spółkę może nie zawierać danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 10 i 12-14 ustawy, w tym m.in. stawki i kwoty podatku VAT. Faktura wystawiona przez Spółkę powinna natomiast zawierać adnotację „odwrotne obciążenie” (art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy).

Zatem, stanowisko w zakresie pytania 4, z którego wynika, że na fakturze dokumentującej świadczenie usługi dostarczania leadów na rzecz kontrahenta z Węgier lub Rumunii, gdy (a) kontrahent podał Spółce podatkowy numer identyfikacyjny, (b) weryfikacja tego numeru w bazie VIES była negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), (c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Spółka ustaliła, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w dostępnym online rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - Spółka powinna zamieścić w fakturze wyrazy „odwrotne obciążenie”, na podstawie art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy jest prawidłowe.

Ad 5

Wątpliwości Spółki dotyczą również kwestii wykazywania usługi przekazywania leadów w informacji podsumowującej VAT-UE.

Zgodnie z art. 97 ust. 1 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15 i art. 15a, podlegający obowiązkowi zarejestrowania jako podatnicy VAT czynni, są obowiązani przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym, o którym mowa w art. 96, o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności.

W myśl art. 97 ust. 3 pkt 2 ustawy:

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio również do podatników, o których mowa w art. 15, innych niż wymienieni w ust. 1 i 2, którzy świadczą usługi, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4, dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej.

Stosownie do art. 97 ust. 10 pkt 3 ustawy:

Podmioty, o których mowa w ust. 1-3, zarejestrowane jako podatnicy VAT-UE, które uzyskały potwierdzenie zgodnie z ust. 9, podając numer, pod którym są zidentyfikowane na potrzeby podatku, przy świadczeniu usług, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4, dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej - są obowiązane do posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej poprzedzonym kodem PL.

Ponadto, zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, zarejestrowani jako podatnicy VAT-UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych usługach, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca - zwane dalej „informacjami podsumowującymi”.

Stosownie do art. 100 ust. 8 pkt 2 ustawy:

Informacja podsumowująca powinna zawierać następujące dane:

2) właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany przez państwo członkowskie właściwe dla podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej takim podatnikiem, nabywających towary lub usługi, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej.

W myśl art. 100 ust. 10 ustawy:

Na potrzeby ust. 1 pkt 4 zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego, na którym, zgodnie z art. 28b, ma miejsce świadczenie usług, jest usługobiorca, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 15, będący usługodawcą nie posiada na terytorium tego państwa członkowskiego:

1) siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej;

2) siedziby działalności gospodarczej, posiada natomiast na tym terytorium stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy, jeżeli usługodawca posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na tym terytorium, nie uczestniczy w tych transakcjach.

Zgodnie z powołanym art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15 ustawy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT-UE mają obowiązek składać informacje podsumowujące o usługach dokonanych na rzecz zagranicznych kontrahentów, opodatkowanych na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy. Jednocześnie należy wskazać, że przez podatnika, o którym mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy należy rozumieć podatnika, o którym mowa w powołanym art. 28a ustawy, tj. również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich. Istotą przepisu art. 28a ustawy, jest bowiem odróżnienie podmiotów znajdujących się w sferze aktywności gospodarczej od konsumentów. Zatem, dla potrzeb stosowania przepisów o miejscu świadczenia usług, podatnikiem jest każdy przedsiębiorca, zarówno z Polski, jak i z innego państwa członkowskiego, oraz z kraju trzeciego.

Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT i jest zarejestrowana w bazie VIES. W ramach prowadzonej działalności Spółka będzie świadczyła usługę przekazania leada na rzecz kontrahentów z Rumunii i Węgier. Jak wskazałem, miejscem opodatkowania ww. usług będzie, zgodnie z art. 28b ustawy, miejsce w którym usługobiorca (będący podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy) posiada siedzibę działalności gospodarczej (Rumunia, Węgry). Skoro usługobiorcą będzie podatnik podatku od wartości dodanej z innego niż Polska państwa członkowskiego UE, na Spółce będzie ciążył obowiązek składania informacji podsumowujących o dokonanych usługach.

Przy czym, zgodnie z opisem sprawy, nabywca usług: a) poda podatkowy numer identyfikacyjny, b) weryfikacja tego numeru przez Spółkę w bazie VIES będzie negatywna (m.in. wystąpił komunikat „Nieważny numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE”), c) przed zawarciem umowy lub niezwłocznie po jej zawarciu Spółka ustali, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w swoim macierzystym kraju i figuruje w rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą dostępnym online.

W świetle obowiązujących przepisów prawa należy uznać, że Spółka ma obowiązek wykazać usługę przekazania leada w informacji podsumowującej w sytuacji, gdy będzie posiadała ważny numer identyfikacyjny nadany dla transakcji wewnątrzwspólnotowych zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej przez właściwe państwo członkowskie (Rumunia, Węgry) usługobiorcy.

Jeżeli jednak, Spółka nie będzie posiadała ważnego numeru identyfikacyjnego, o którym mowa powyżej np. weryfikacja numeru usługobiorcy w bazie VIES będzie negatywna i system teleinformatyczny lub program księgowy uniemożliwi sporządzenie informacji podsumowującej VAT-UE bez wskazania numeru identyfikacyjnego VAT usługobiorcy negatywnie zweryfikowanego w bazie VIES wówczas, nie należy wykazywać usługi przekazania leada w informacji podsumowującej. Należy jednak zaznaczyć, że świadcząc usługę, dla której miejsce świadczenia będzie określone poza terytorium kraju, Spółka powinna wykazać podstawę opodatkowania z tytułu świadczenia ww. usług w pliku JPK_VAT i jednocześnie odrębnie złożyć pisemne wyjaśnienie rozbieżności zaistniałych pomiędzy danymi zawartymi w złożonej deklaracji i informacji podsumowującej, informując o dokonanej transakcji, o braku identyfikacji kontrahenta oraz podając szczegółowe dane identyfikacyjne nabywcy usług.

Tym samym, stanowisko w zakresie pytania 5 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Podkreślam, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Jednocześnie informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii uznania usługi przekazania leadu za usługę reklamową.

Przy tym zastrzegam, że ustalenie czy podatnik działa w dobrej wierze i z należytą starannością, może być stwierdzone ostatecznie jedynie w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź kontroli celno-skarbowej, przeprowadzonej przez właściwy organ podatkowy, a nie w postępowaniu dotyczącym wydania interpretacji indywidualnej.

W odniesieniu do Państwa sytuacji oznacza to, że w wydanej dla Państwa interpretacji nie mogę ocenić, czy pozyskiwanie danych dotyczących statusu podatkowego kontrahenta będzie postępowaniem prawidłowym i wystarczającym do stwierdzenia, że nabywca usług jest podatnikiem i czy posiada ważny numer identyfikacji podatkowej nadany w państwie siedziby (Rumunia, Węgry). Ocena prawidłowości postępowania podatnika w okolicznościach opisanych powyżej może być weryfikowana jedynie przez właściwe organy podatkowe. W wydanej interpretacji odniosłem się wyłącznie do spełnienia przesłanek prawa materialnego w zakresie opodatkowania opisanej usługi. Jako element stanu faktycznego przyjąłem informację, że kontrahent prowadzi działalność gospodarczą w państwie siedziby i podał Spółce numer identyfikacji podatkowej.

Zgodnie z art. 14f § 2b Ordynacji podatkowej:

Opłata za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega zwrotowi wyłącznie w przypadku:

1) wycofania wniosku - w całości;

2) wycofania części wniosku w odniesieniu do przedstawionego w nim odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego - w odpowiedniej części;

3) uiszczenia jej w kwocie wyższej od należnej - w odpowiedniej części.

8 sierpnia 2025 r. dokonali Państwo wpłaty w wysokości 240 zł tytułem wydania interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy 5 zdarzeń przyszłych, należna opłata wynosi więc 200 zł. Zatem pozostała kwota w wysokości 40 zł stanowi nadpłatę i zgodnie z art. 14f § 2b pkt 3 Ordynacji podatkowej, zostanie zwrócona na rachunek bankowy wskazany we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.