Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek (brak daty sporządzenia pisma) o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT czynności, w ramach których wykorzystywany jest majątek zakupiony w ramach Projektu oraz braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizację Projektu. Uzupełnili go Państwo pismem z 1 października 2025 r. (wpływ 6 października 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Realizując zadania własne Gminy, określone w art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym   (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”), w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego, Gmina, jako jeden z partnerów, zrealizowała projekt pn. „(…)” (dalej: „Projekt”). Projekt został realizowany w formule partnerskiej przez Województwo A – Lidera Projektu oraz partnerów.

Cel Projektu stanowiło wzmocnienie potencjału służb pełniących kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w regionie. Realizacja Projektu przyczyniła się ponadto do poprawy gotowości bojowej A jednostek ochotniczej straży pożarnej w zakresie prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków katastrof.

Przedmiotowy Projekt został zrealizowany przy współudziale środków pochodzących ze źródeł zewnętrznych – tj. z udziałem środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, (...).

W ramach Projektu Gmina zakupiła średni samochód specjalny, pożarniczy, ratowniczo-gaśniczy wraz z wyposażeniem (dalej samochód wraz z wyposażeniem będzie określany w niniejszym wniosku, jako: „Samochód”).

Gmina wskazuje, że wydatki inwestycyjne związane z realizacją Projektu zostały udokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/wykonawców fakturami.

Zakupiony w ramach Projektu Samochód stanowi majątek Gminy, niemniej Samochód na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy Gminą a działającą na terenie Gminy Ochotniczą Strażą Pożarną w Piotrowicach (dalej: „OSP”) został nieodpłatnie przekazany do używania przez OSP w celu działań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych przez OSP.

W konsekwencji powyższego, efekty Projektu są przeznaczone do użytku niekomercyjnego (nieodpłatnego), zgodnie ze wskazanymi wyżej celami, dla których zostały one zakupione. W związku z powyższym, Gmina nie osiąga oraz nie będzie osiągać jakichkolwiek przychodów z tytułu korzystania z efektów rzeczowych Projektu. Gmina nie planuje przy tym zmiany charakteru korzystania z efektów rzeczowych Projektu, w tym ich udostępniania za odpłatnością na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

1.Jak zostało wskazane w stanie faktycznym wniosku, realizacja Projektu pn. „(…)” miała miejsce w ramach wykonywania zadań własnych Gminy (...), o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadań własnych z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.

2.Według najlepszej wiedzy Gminy, Porozumienie zawarte między Gminą a OSP spełnia przesłanki umowy użyczenia, o której mowa w art. 710 ustawy Kodeks cywilny, tj. określa warunki bezpłatnego używania Samochodu oddanego w tym celu OSP, a zatem aplikuję się do niej postanowienia ustawy Kodeks cywilny dot. umowy użyczenia w rozumieniu art. 710 tej ustawy.

W szczególności w § 2 ust. 1 Porozumienia zostało wskazane, że „Gmina przekazuje wymieniony w §1 pojazd do używania przez OSP B”. Używanie Samochodu przez OSP jest bezpłatne.

Na marginesie Gmina zwraca uwagę, że umowa użyczenia nie musi nazywać się „umowa użyczenia”, ponieważ o charakterze umowy decyduję zawarte w niej postanowienia oraz zamiar stron, a nie jej nazwa.

OSP korzysta z zakupionego przez Gminę Samochodu na warunkach wskazanych w Porozumieniu, tj. w szczególności nieodpłatnie i zgodnie z jego przeznaczeniem określonym w Porozumieniu jako „działania ratowniczo-gaśnicze prowadzone przez OSP B”. Co istotne, Porozumienie nie przewiduje wykorzystania Samochodu w jakimkolwiek innym celu niż działania ratowniczo-gaśnicze. Celem kontroli/weryfikacji tego wykorzystania, zgodnie z Porozumieniem, zawarto w Porozumieniu zapis, zgodnie z którym „corocznie, w terminie do 31 grudnia, OSP składa Gminie pisemne sprawozdanie dotyczące korzystania z przedmiotowego pojazdu”.

Gmina wskazuje, że zakup Samochodu jest realizacją kompetencji (zadań) Gminy w zakresie ochrony przeciwpożarowej określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych. Zapewnienie OSP pojazdu i sprzętu specjalistycznego, poprzez użyczenie OSP Samochodu, wpisuje się w realizację tych zadań.

Pytania

1.Czy w opisanym stanie faktycznym, czynności, w ramach których Gmina wykorzystuje majątek zakupiony w ramach Projektu, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT?

2.Czy Gminie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizację Projektu (poniesionych w szczególności na nabycie Samochodu)?

Państwa stanowisko w sprawie

1.W opisanym stanie faktycznym, czynności, w ramach których Gmina wykorzystuje majątek zakupiony w ramach Projektu, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy o VAT.

2.Gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu (poniesionych w szczególności na nabycie Samochodu).

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1 i 2

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa   w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści tego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik VAT, a nabywane przez niego towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (a więc czynności, których następstwem jest określenie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy podmiot posiada status podatnika VAT oraz czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, w szczególności pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Gminy, brak jest bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami, które zostały poniesione na realizację Projektu, a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż na gruncie przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wyłącznie wówczas, gdy mają one charakter odpłatny (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi nieodpłatnych świadczeń zrównanych z czynnościami świadczonymi odpłatnie, które nie znajdują zastosowania w przedmiotowej sprawie).

Gmina nieodpłatnie udostępnia majątek zakupiony w ramach Projektu na rzecz OSP, w konsekwencji czego nie uzyskuje i nie będzie ona uzyskiwała żadnych dochodów z tytułu wykorzystania efektów rzeczowych Projektu. Ponadto, Gmina nie planuje przy tym zmiany charakteru korzystania z omawianych zakupów, w tym ich udostępniania za odpłatnością na podstawie umów cywilnoprawnych. Dodatkowo, jak wynika z opisu stanu faktycznego, efekty rzeczowe Projektu są wykorzystywane przez Gminę – za pośrednictwem OSP – do wykonywania zadań własnych Gminy w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego, tj. realizacja Projektu ma na celu wykonywanie (za pośrednictwem OSP) zadań własnych Gminy.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej okoliczności faktyczne sprawy należy wskazać, iż w ocenie Gminy sposób wykorzystania efektów rzeczowych Projektu ma zatem charakter publicznoprawny (niekomercyjny), a zatem należy uznać, że ww. nabycia wykorzystywane są przez Gminę wyłącznie na potrzeby czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) w analogicznych stanach faktycznych, tj. przykładowo w interpretacji z dnia 18 kwietnia 2025 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.243.2025.1.EW, gdzie wskazano: „Efekty projektu, tj. zakup samochodu pożarniczego nie będą w żadnym zakresie związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Wnioskodawca, tj. Gmina, jak również przyszły użytkownik, tj. OSP (...), nie będą wykonywać żadnej działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, przy wykorzystaniu samochodu pożarniczego. Podatnikiem podatku VAT, a zarazem Wnioskodawcą i podmiotem realizującym projekt, na który będą wystawione faktury VAT w ramach przedmiotowego projektu, jest Gmina (...). Po dokonaniu zakupu samochód zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych Gminy (...). Po przekazaniu samochodu do bezpłatnego użytkowania OSP (...), samochód pozostanie w ewidencji środków trwałych Gminy (...). Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Gminie, w odniesieniu do realizowanego projektu pn.: nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanego z realizacją ww. projektu”.

Analogiczne stanowisko zostało przedstawione również m.in. w interpretacjach indywidualnych DKIS z dnia:

-7 stycznia 2025 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.927.2024.1.MK;

-21 listopada 2024 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.651.2024.1.TK;

-17 lipca 2024 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.314.2024.1.DS;

-14 maja 2024 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.192.2024.1.AR;

-2 września 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.565.2021.1.UNR.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy:

-majątek będący przedmiotem Projektu nie jest wykorzystywany przez Gminę do jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu VAT;

-Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu z uwagi na brak związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług   (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy:

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazania oraz darowizny wskazane w art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) – w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego,   to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazanie), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Jak wyżej wskazano nieodpłatnie przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa (nieodpłatne przekazanie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, jak również wszelkie inne darowizny) podlega opodatkowaniu po łącznym spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy, tj. jeżeli:

·       dokonujący nieodpłatnego przekazania jest podatnikiem podatku od towarów i usług,

·       przekazane towary należą do jego przedsiębiorstwa,

·       przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub jego części składowych.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Ponadto, w myśl art. 8 ust. 2 ustawy:

Zatem, opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie   ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, podatnik nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Ponadto należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym:

W tym miejscu należy zauważyć, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 20 marca 2014 r. wydał postanowienie w sprawie C-72/13 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów, w którym orzekł, że „dyrektywę 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się ona opodatkowaniu podatkiem VAT transakcji takich jak te zamierzone przez gminę Wrocław, o ile sąd odsyłający stwierdzi, iż transakcje te stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 tej dyrektywy oraz, iż nie są wykonywane przez rzeczoną gminę w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu art. 13 ust. 1 akapit pierwszy owej dyrektywy. Jeśli jednak należałoby uznać te transakcje za wykonywane przez wspomnianą gminę działającą w charakterze organu władzy publicznej, przepisy dyrektywy 2006/112 nie sprzeciwiałyby się ich opodatkowaniu, gdyby sąd odsyłający stwierdził, że ich zwolnienie mogłoby prowadzić do znaczących zakłóceń konkurencji w rozumieniu art. 13 ust. 2 tej dyrektywy”.

Mając na względzie powyższe należy pamiętać, że w każdym przypadku konieczna jest ocena spełniania przesłanek art. 9 i 13 Dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednio art. 15 ustawy) w konkretnych okolicznościach stanu faktycznego sprawy.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, w świetle powołanych wyżej przepisów należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że realizacja danej inwestycji ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców Gminy. Zatem, każde działanie podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu tych jednostek, a dotyczące mienia Gminy, należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Tak więc, czynności wynikające z realizacji zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, podejmowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których Gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez Gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując te czynności, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego   w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

Zaznaczyć należy, że zgodnie art. 10 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 244):

W tym miejscu należy również wskazać, że w myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy czynności, w ramach których Gmina wykorzystuje majątek zakupiony w ramach Projektu, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Rozpatrując Państwa wątpliwości należy przede wszystkim rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa ww. Projektu będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

W analizowanej sprawie wskazali Państwo, że realizując zadania własne Gminy, określone w art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym, w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego, jako jeden z partnerów, zrealizowali Państwo projekt pn. „(…)”. W ramach Projektu zakupili Państwo średni samochód specjalny, pożarniczy, ratowniczo-gaśniczy wraz z wyposażeniem. Zakupiony Samochód stanowi majątek Państwa Gminy, niemniej Samochód na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy Państwa Gminą a działającą na terenie Gminy Ochotniczą Strażą Pożarną (OSP) został nieodpłatnie przekazany do używania przez OSP w celu działań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych przez OSP. Zaznaczyli Państwo, że zawarte Porozumienie spełnia przesłanki umowy użyczenia, w którym wskazano, że – OSP korzysta z zakupionego przez Państwa Gminę Samochodu na warunkach wskazanych w Porozumieniu, tj. w szczególności nieodpłatnie i zgodnie z jego przeznaczeniem określonym w Porozumieniu jako „działania ratowniczo-gaśnicze prowadzone przez OSP B”. Co istotne, Porozumienie nie przewiduje wykorzystania Samochodu w jakimkolwiek innym celu niż działania ratowniczo-gaśnicze. Wskazali również Państwo, że celem kontroli/weryfikacji tego wykorzystania zgodnie z Porozumieniem, w Porozumieniu zawarto zapis, zgodnie z którym „corocznie, w terminie do 31 grudnia, OSP składa Gminie pisemne sprawozdanie dotyczące korzystania z przedmiotowego pojazdu. Zaznaczyli Państwo, że zakup Samochodu jest realizacją kompetencji (zadań) Gminy w zakresie ochrony przeciwpożarowej określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych. Zapewnienie OSP pojazdu i sprzętu specjalistycznego, poprzez użyczenie OSP Samochodu, wpisuje się w realizację tych zadań. Ponadto, zauważyć należy, że – jak wskazali Państwo we wniosku – efekty Projektu są przeznaczone do użytku niekomercyjnego (nieodpłatnego), zgodnie ze wskazanymi wyżej celami, dla których zostały one zakupione. Nie będą Państwo osiągać jakichkolwiek przychodów z tytułu korzystania z efektów rzeczowych Projektu. Nie planują Państwo przy tym zmiany charakteru korzystania z efektów rzeczowych Projektu, w tym ich udostępniania za odpłatnością na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze.

Zatem, realizując Projekt nie wykonują Państwo działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (nie są tu bowiem spełnione przesłanki określone w tym przepisie, a więc wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych), tym samym nie można Państwa uznać za podatnika podatku od towarów i usług z tego tytułu.

W konsekwencji, świadczenie polegające na nieodpłatnym udostępnieniu przez Państwa Gminę ww. Samochodu działającej na terenie Gminy Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP), które odbywa się w ramach wykonywania przez Państwa Gminę zadań własnych, niewątpliwie stanowi sprawę publiczną, należącą do sfery działalności jednostki samorządowej.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że nieodpłatne udostępnienie ww. Samochodu działającej na terenie Gminy Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP) jest poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwa Gmina wykonując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa   w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie Państwa Gmina działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

Zatem, Państwa działania w związku z realizacją Projektu nie stanowią ani dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z czym czynności, w ramach których wykorzystują Państwo majątek zakupiony w ramach Projektu, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5, 7 lub 8 ustawy.

Podsumowując, w opisanym stanie faktycznym, czynności, w ramach których Gmina wykorzystuje majątek zakupiony w ramach Projektu, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT w rozumieniu art. 5, 7 lub 8 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia, czy Gminie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, w których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie obowiązku podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, których nie będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych (czyli czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi).

W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Jak wynika z okoliczności sprawy, nabycie towarów i usług w związku realizacją Projektu nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Jak rozstrzygnięto wyżej, czynności, w ramach których wykorzystują Państwo majątek zakupiony w ramach Projektu, nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5, 7 lub 8 ustawy.

W konsekwencji, nie jest spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizację Projektu (poniesionych w szczególności na nabycie Samochodu).

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zauważam, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Podkreślam, że ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·     Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·     Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·     Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·       w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·       w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.