Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT usług w zakresie organizacji wystąpień artysty. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Fundacja (...) jest podmiotem, który działa w oparciu o Ustawę z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach oraz Ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Fundacja jest czynnym podatnikiem VAT. Fundacja (...) prowadzi działalność gospodarczą i figuruje w rejestrze przedsiębiorców. Nie jest Organizacją Pożytku Publicznego. Jest instytucją o charakterze kulturalnym.

Głównym celem Fundacji (...) jest wsparcie rozwoju twórczego dzieci, osób dorosłych i seniorów, poprzez organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej, terapeutycznej oraz edukacyjnej. W ramach realizacji swoich celów statutowych, Fundacja (...) regularnie organizuje i współorganizuje różnego rodzaju przedstawienia, wystąpienia, wydarzenia kulturalne i artystyczne, takie jak warsztaty artystyczne, czy zajęcia edukacyjne.

Znaczącym przedmiotem działalności Fundacji jest:

1)organizowanie warsztatów, szkoleń, kursów, obozów, wykładów, konferencji oraz innych wydarzeń mających na celu realizację celów statutowych Fundacji;

2)organizowanie festiwali, warsztatów, konkursów, koncertów, animacji i innych wydarzeń mieszczących się w obszarze działania Fundacji;

3)tworzenie i koordynowanie projektów artystycznych profesjonalnych artystów oraz podopiecznych Fundacji.

Dla realizacji celów statutowych, Fundacja (...), współpracuje z artystą i edukatorem, który pełni jednocześnie funkcję Prezesa Zarządu Fundacji. Z osobą tą, Fundacja zawiera umowy o dzieło na wykonanie konkretnych wystąpień o charakterze artystycznym. Umowy te precyzują przedmiot dzieła, termin wykonania oraz ustalone wynagrodzenie. Kompetencje i doświadczenie tego wykonawcy pozwalają na realizację celów statutowych Fundacji.

W związku z organizacją wydarzeń, Fundacja dokonuje uzgodnień z podmiotami trzecimi (np. instytucjami kultury, firmami, osobami prywatnymi), które są zainteresowane uczestnictwem Fundacji w ich wydarzeniach i wystąpieniem tego artysty.

W takich przypadkach, faktury są wystawiane przez Fundację (...) na te osoby trzecie, a płatność za wykonane przez Fundację działania jest dokonywana przez te osoby trzecie na rzecz Fundacji.

Przychody uzyskiwane z działalności artysty można zakwalifikować do usług kulturalnych ze względu na element upowszechniania i ochrony kultury.

Fundacja jest zainteresowana korzystaniem ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Fundacja (...) została ustanowiona i działa na podstawie ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach oraz ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Fundacja nie jest podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury.

Fundacja (...) może być uznana za instytucję o charakterze kulturalnym na podstawie jej celów statutowych i świadczonych przez nią usług. Jest podmiotem posiadającym odrębną podmiotowość prawną, której statutowa działalność opiera się o przepisy ww. ustaw, tj. ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach oraz ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.

Zgodnie ze statutem, jej celem jest działalność kulturalna i artystyczna.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, działalność kulturalna w rozumieniu tejże ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.

Fundacja organizując różnego rodzaju przedstawienia, wystąpienia, wydarzenia kulturalne i artystyczne, takie jak warsztaty, czy zajęcia edukacyjne, spełnia kryteria podmiotowe.

Fundacja (...) może być uznana za instytucję o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT, ponieważ prowadzi działalność statutową w zakresie kultury, sztuki oraz edukacji kulturalnej.

Wskazać również należy, iż zgodnie z art. 132 ust. 1 pkt n Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U.UE.L 2006, Nr 347, poz. 1; dalej jako „dyrektywa 112”), państwa członkowskie zwalniają od podatku od towarów i usług między innymi świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawę towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „prawodawca unijny określając analizowane zwolnienie w zakresie świadczenia usług kulturalnych na równi traktuje podmioty prawa publicznego oraz pozostałe instytucje kultury. W tym samym wyroku zgodził się również z Wojewódzkim Sądem Administracyjnym, że „odrębnymi przepisami” wskazanymi w art. 43 ust. 1 pkt 33a ustawy o VAT nie musi być tylko ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Zwłaszcza, że prawodawca unijny w art. 132 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 112 stanowi o „innych instytucjach kulturalnych uznanych przez dane państwo członkowskie” (…).

Zgodnie z ustawą z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 ze zm.) podmioty te mogą być ustanowione dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

Zatem ustawodawca krajowy uznaje za instytucje kulturalne również fundacje, czyniąc to w ustawie o fundacjach”. (Wyrok NSA z 4 marca 2014 r., I FSK 535/13, LEX nr 1463747).

Fundacja (...) organizuje działania o charakterze artystycznym, rozwojowym i terapeutycznym. Są one skierowane przede wszystkim do osób z niepełnosprawnościami oraz ich rodzin.

W zakresie wystąpień artysty, usługi Fundacji (...) obejmują całość organizacji występu artystycznego, czyli zarówno działania organizacyjne, jak i zapewnienie wykonania wystąpienia artysty. Świadczone przez Fundację usługi w zakresie organizacji wystąpień artysty polegają na tym co wskazują Państwo poniżej.

Usługa - organizacja i realizacja wystąpienia artysty (usługa kulturalna). Kompleksowe przygotowanie i przeprowadzenie wystąpienia o charakterze artystycznym (tj. wystąpienie publiczne), którego głównym celem jest tworzenie i upowszechnianie kultury poprzez bezpośredni kontakt publiczności z kulturą. Zrealizowane wystąpienie artystyczne o określonej długości i programie. Wystąpienia łączą ze sobą elementy stand-up’u, prelekcji oraz wystąpienia motywacyjnego. W ich trakcie, artysta opowiada o podróżach, kontakcie z osobami z niepełnosprawnościami oraz o rozwoju osobistym. Spotkania mają charakter otwarty.

Usługa nie obejmuje „wstępu” w rozumieniu art. 43 ust. 19 pkt 2 ustawy o VAT oraz nie stanowi produkcji filmowej/nagrania (pkt 1 i 4). Usługi wykonywane przez Fundację są w interesie publicznym.

W ramach realizacji powyższych usług Fundacja wykonuje następujące czynności organizacyjne i koordynacyjne w ramach usług organizacji wystąpień artysty:

• przygotowanie koncepcji programowej i opracowanie scenariusza;
• dobór repertuaru i środków wyrazu (muzyka, ruch, tekst, multimedia w zakresie niezbędnym do występu);
• przygotowanie merytoryczne i próby z udziałem artysty współpracującego z Fundacją (umowa o dzieło);
• uzgodnienia z podmiotem zamawiającym (instytucja kultury/szkoła/firma/osoba prywatna) co do miejsca, czasu, długości i warunków technicznych;
• koordynacja wydarzenia „na żywo” (harmonogram, wejścia, przebiegi, bezpieczeństwo merytoryczne);
• zapewnienie podstawowych materiałów niezbędnych do występu;
• merytoryczny nadzór artystyczny nad przebiegiem;
• rozliczenie przedsięwzięcia (faktura, rozliczenie wynagrodzenia artysty).

Celem organizowania wystąpień artysty przez Fundację (...) jest tworzenie, upowszechnianie i ochrona kultury. Wystąpienia umożliwiają uczestnikom kontakt z kulturą poprzez opowieści, refleksje i formę artystycznej narracji. Spotkania sprzyjają rozwijaniu wrażliwości społecznej, emocjonalnej i kulturowej uczestników, a także poszerzają ich horyzonty poprzez odniesienia do podróży, doświadczeń z osobami z niepełnosprawnościami czy zagadnień związanych z rozwojem osobistym. Organizacja takich wydarzeń przyczynia się do ochrony i podtrzymywania wartości kulturowych - zwłaszcza w zakresie budowania otwartości, empatii oraz dialogu społecznego.

Działalność kulturalna Fundacji (...) w odniesieniu do usług organizacji wystąpień artysty przejawia się przede wszystkim w tym, że każde wystąpienie ma charakter artystyczny, a jego celem jest umożliwienie publiczności bezpośredniego kontaktu z kulturą.

O kulturalnym charakterze usług przesądzają w szczególności następujące czynniki:

1)Treść i cel wystąpień - program artystyczny jest przygotowywany i realizowany w taki sposób, aby stanowił formę twórczości artystycznej (tworzenie) oraz pozwalał na szerokie udostępnienie sztuki różnym grupom odbiorców (upowszechnianie).

2)Edukacyjny i społeczny wymiar usług - wydarzenia kierowane są do szerokiego kręgu odbiorców, w tym do dzieci, młodzieży, osób starszych czy grup zagrożonych wykluczeniem. Celem jest budowanie wrażliwości estetycznej, poszerzanie wiedzy i rozwój kompetencji kulturowych.

3)Organizacja w interesie publicznym - środki finansowe uzyskane z tytułu organizacji wystąpień są w całości przeznaczane na działalność statutową, tj. dalsze prowadzenie i rozwój działalności kulturalnej, co potwierdza, że działania Fundacji mają charakter prospołeczny.

4)Dbałość o wartości kulturowe - Fundacja, przygotowując programy i repertuar, dąży do zachowania i promowania wartości artystycznych oraz kulturowych, a tym samym realizuje funkcję ochrony kultury.

Wykonywane czynności w ramach usług organizacji wystąpień artysty przyczyniają się do rozwijania i rozpowszechniania kultury poprzez:

• przygotowanie koncepcji programowej i scenariusza, co skutkuje powstaniem nowych dzieł lub form artystycznych;
• dobór repertuaru i środków wyrazu artystycznego, które umożliwiają twórcze przedstawienie treści;
• prowadzenie prób i pracy twórczej, co pozwala rozwijać warsztat oraz tworzyć dzieła o wysokiej wartości kulturalnej;
• organizację i koordynację wydarzenia na żywo, co zapewnia bezpośredni dostęp publiczności do kultury;
• działania edukacyjne i animacyjne skierowane do odbiorców, dzięki którym sztuka staje się bardziej dostępna i zrozumiała.

Podsumowując, o kulturalnym charakterze świadczonych usług przesądza to, że wszystkie czynności wykonywane przez Fundację są podporządkowane celowi rozwoju i rozpowszechniania kultury oraz służą realizacji interesu publicznego.

Odbiorcami usług Fundacji są domy kultury, biblioteki, a także urzędy miast lub gmin. Artysta podpisuje z Fundacją (...) umowę o dzieło. A na wyżej wymienione osoby trzecie, Fundacja (...) wystawia fakturę. Organizator, czyli dom kultury, biblioteka, itd. wpłaca pieniądze na konto Fundacji.

Natomiast, uczestnikami wydarzeń są osoby prywatne. Spotkania mają charakter otwarty, interaktywny.

Fundacja (...) osiąga dochody z usług organizacji wystąpień artysty w sposób systematyczny. Dochody uzyskane z tytułu organizacji wystąpień artysty są w całości przeznaczane na działalność statutową Fundacji (...). Środki te w całości są reinwestowane w realizację celów statutowych, takich jak:

• prowadzenie i rozwój działalności kulturalnej,
• organizacja kolejnych wydarzeń artystycznych,
• finansowanie wynagrodzeń artystów i edukatorów współpracujących z Fundacją,
• pokrywanie kosztów związanych z przygotowaniem i realizacją wydarzeń,
• rozwijanie projektów edukacyjnych i społecznych w zakresie upowszechniania kultury, w tym zapewnianie dostępu do wydarzeń kulturalnych grupom o ograniczonych możliwościach uczestnictwa (osoby zagrożone wykluczeniem).

W ten sposób wszystkie uzyskiwane przez Fundację przychody służą bezpośrednio realizacji celów w zakresie kultury, sztuki i edukacji kulturalnej. Dochód w całości wzmacnia działalność Fundacji w obszarze upowszechniania i ochrony kultury.

Świadczone przez Fundację usługi nie mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 19 pkt 1-8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Przedmiotem wniosku są wyłącznie usługi w zakresie organizacji wystąpień artysty. Wniosek nie obejmuje innych usług Fundacji.

Pytanie

Czy opłaty pobierane przez Fundację (...) za prowadzone zajęcia kulturalne podlegają zwolnieniu z podatku VAT, które to zwolnienie zostało opisane w art. 43 ust. 1 pkt 33 Ustawy o podatku od towarów i usług(dalej jako „ustawa”)?

Państwa stanowisko w sprawie

Mając na względzie przedstawiony stan faktyczny, według Wnioskodawcy, Fundacja (...) może skorzystać ze zwolnienia z VAT w ramach prowadzonych wydarzeń, gdyż świadczone usługi mają charakter usług kulturalnych i zmierzają wprost do rozpowszechniania dorobku kulturalnego.

Fundacja spełnia warunki art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy, ponieważ po pierwsze jest instytucją o charakterze kulturalnym, na podstawie Ustawy o fundacjach oraz Ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, a po drugie świadczona usługa jest usługą kulturalną, gdyż polega na upowszechnianiu i ochronie kultury.

Za wykonanie usługi Fundacja wystawia faktury na rzecz podmiotów trzecich. Ww. usługi Fundacja realizuje za wynagrodzeniem ryczałtowym, płatnym przez inne instytucje. W kwocie tej zawarte jest wynagrodzenie dla realizatora wystąpienia.

W ustawie o VAT brak jest definicji kultury dlatego też należy odnieść się do definicji „kultura” dostępnej w internetowym słowniku PWN - jako materialnej i umysłowej działalności społeczeństw oraz jej wytworów i działalności kulturalnej polegającej na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Zgodnie z literaturą, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryje się „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności”. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja, i duchową - ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość itp. (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmuller „Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska” Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999).

Obciążenie wyżej wymienionych usług Fundacji (...) w zakresie VAT czyniłoby droższym (o stawkę tego podatku) dostęp do wydarzeń kulturalnych organizowanych przez fundację w zakresie wystąpień artysty.

Zgodnie z art. 13 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Dz.U.UE.C z dnia 14 grudnia 2007 r. poz. 303, s.1, przewidującym wolność sztuki, czyli wolność tworzenia i odbioru jej dzieł, dostęp do kultury nie powinien być ograniczony przy pomocy instrumentów prawnych i ekonomicznych, w tym także podatków.

Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej definiuje w art. 1 pojęcie działalności kulturalnej jako działalności polegającej na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. W art. 2 tejże ustawy ustawodawca wymienił szczególne formy organizacyjne działalności kulturalnej, jednak nie jest to katalog zamknięty.

Natomiast w art. 3 pkt 1 tejże ustawy zaznaczone jest, że działalność kulturalną mogą prowadzić osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Fundacja (...) jest osobą prawną i prowadzi ww. wystąpienia, realizując tym samym działalność statutową w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, Fundacja (...) jest podmiotem uznanym za instytucję o charakterze kulturalnym, a więc w analizowanym przypadku spełniona jest przesłanka określona w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy:

w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy:

zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:

a)podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,

b)indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy:

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1)nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub

2)ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

W świetle art. 43 ust. 17a ustawy:

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Jak wynika z art. 43 ust. 18 ustawy:

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a, stosuje się, pod warunkiem że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

W myśl art. 43 ust. 19 ustawy:

zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:

1)usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;

2)wstępu:

a)na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,

b)do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,

c)do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;

3)wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;

4)usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;

5)działalności agencji informacyjnych;

6)usług wydawniczych;

7)usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;

8)usług ochrony praw.

Odnosząc się do zwolnienia od podatku VAT wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy należy wskazać, że przepis ten stanowi odzwierciedlenie regulacji zawartych w art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), który stanowi, że:

państwa członkowskie zwalniają od podatku od towarów i usług świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawę towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.

Należy podkreślić, że ustawodawca zwalnia od podatku usługi kulturalne świadczone przez ściśle określone grupy podmiotów. Polski prawodawca określił te podmioty, wymieniając je w ww. przepisie, jako: podmioty prawa publicznego; podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym; podmioty wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej; indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. Jeśli chodzi o drugą grupę podmiotów, tj. inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym należy podkreślić, że art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy nie odsyła do ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Czyni to jedynie w odniesieniu do grupy podmiotów wpisanych do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Zatem odrębne przepisy, które uznają dany podmiot za instytucje o charakterze kulturalnym, nie muszą być tożsame z wspomnianą wyżej ustawą.

Określając katalog podmiotów, które mogą na podstawie odrębnych przepisów zostać uznane za instytucje o charakterze kulturalnym, w rozumieniu cytowanego art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT, należy przywołać regulacje ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 87), definiujące pojęcie działalności kulturalnej, jak i krąg podmiotów, które mogą tę działalność prowadzić.

Na podstawie art. 1 ust. 1 ww. ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.

W myśl art. 2. ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury.

Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może wspierać finansowo, w ramach mecenatu państwa, realizację planowanych na dany rok zadań związanych z polityką kulturalną państwa, prowadzonych przez instytucje kultury i inne podmioty nienależące do sektora finansów publicznych.

Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

działalność kulturalną mogą prowadzić osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej:

osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, których podstawowym celem statutowym nie jest prowadzenie działalności kulturalnej, mogą prowadzić taką działalność w szczególności w formie klubów, świetlic, domów kultury i bibliotek.

Wskazać należy, że ww. ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej dopuszcza świadczenie usług kulturalnych przez inne podmioty.

Mając to na uwadze uzasadnione jest przy określeniu katalogu ww. podmiotów również odwołanie się do treści ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t. j. Dz. U. z 2025 poz. 1338). W świetle bowiem art. 1 ust. 1 pkt 1 i art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 pkt 16 tej ustawy reguluje ona m.in. zasady prowadzenia działalności pożytku publicznego, gdzie działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie, co w szczególności obejmuje zadania w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie:

organizacjami pozarządowymi są:

1)niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,

2)niedziałające w celu osiągnięcia zysku

- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.

Uwzględniając charakter działalności pożytku publicznego (obejmujący m.in. zadania w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego) oraz dookreślenie zakresu podmiotowego dla tego typu działalności należy uznać, że działalność określona w ww. ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzona przez takie podmioty wpisuje się w przesłanki art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT, uprawniające do zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 166):

Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy:

Fundacje mogą ustanawiać osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granicą.

Jak wynika z powołanych przepisów, pod pojęciem innych podmiotów uznanych na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT uznaje się również fundacje oraz podmioty wymienione w art. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzące działalność pożytku publicznego, tj. działalność w sferze zadań publicznych mieszczących się w pojęciu usług kulturalnych pod warunkiem, że podmioty te nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

Analiza art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy prowadzi do wniosku, że regulacja ta zgodna jest z art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy, gdyż podobnie jak w przepisie Dyrektywy, skorzystanie ze zwolnienia na podstawie polskiej ustawy wymaga spełnienia warunku o charakterze przedmiotowym i podmiotowym. Zwalnia się bowiem od podatku usługi kulturalne oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną (przesłanka przedmiotowa) świadczone przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (przesłanka podmiotowa). Ponadto, podmioty te nie powinny osiągać w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia powinny je przeznaczać w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

Jednocześnie należy wskazać, że ustawa nie podaje definicji pojęcia „usług kulturalnych”. Jego znaczenie należy zatem ustalić na podstawie dostępnej metody wykładni. W prawie podatkowym pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia językowa. Zatem zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu „usługi kulturalne” w języku potocznym, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury itp. Natomiast kultura to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości, zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja, i duchową - ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość itp.” (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtműller „Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska” Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999). Encyklopedia Popularna w haśle „kultura” podaje, że jest to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania” (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).

Przez potoczne rozumienie pojęcia „kultura” możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności.

Zgodnie z regułami wykładni prawa, w sytuacji, gdy wykładnia językowa nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wskazanym jest sięgniecie do wykładni systemowej oraz funkcjonalnej. Wykładnia systemowa pozwala na ustalenie zakresu rozumienia pojęcia w znaczeniu w jakim posługują się nim inne akty prawne należące do systemu prawa (wykładnia systemowa zewnętrzna). W tym celu należy sięgnąć do ustawy wprost lub pośrednio odnoszącej się do działalności prowadzonej w sferze kulturalnej, tj. ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Co prawda definicja działalności kulturalnej w języku prawnym, skonstruowana w oparciu o powyższy akt prawny nie będzie pełna, jednak pozwoli na sprecyzowanie terminów „kultura” oraz „usługi kulturalne” na potrzeby niniejszej interpretacji.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanych z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym).

Reasumując, za usługi kulturalne możemy uznać usługi polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki.

W opisie sprawy podali Państwo informacje, z których wynika, że:

• działają Państwo na podstawie ustawy o fundacjach oraz ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie;
• nie są Państwo podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury;
• nie są Państwo Organizacją Pożytku Publicznego;
• są Państwo instytucją o charakterze kulturalnym;
• zgodnie ze statutem, Państwa celem jest działalność kulturalna i artystyczna;
• prowadzą Państwo działalność statutową w zakresie kultury, sztuki oraz edukacji kulturalnej;
• Państwa głównym celem jest wsparcie rozwoju twórczego dzieci, osób dorosłych i seniorów, poprzez organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej, terapeutycznej oraz edukacyjnej;
• w ramach realizacji swoich celów statutowych, regularnie organizują i współorganizują Państwo różnego rodzaju przedstawienia, wystąpienia, wydarzenia kulturalne i artystyczne, takie jak warsztaty artystyczne, czy zajęcia edukacyjne;
• znaczącym przedmiotem Państwa działalności jest:
• organizowanie warsztatów, szkoleń, kursów, obozów, wykładów, konferencji oraz innych wydarzeń mających na celu realizację celów statutowych Fundacji;
• organizowanie festiwali, warsztatów, konkursów, koncertów, animacji i innych wydarzeń mieszczących się w obszarze działania Fundacji;
• tworzenie i koordynowanie projektów artystycznych profesjonalnych artystów oraz podopiecznych Fundacji;
• osiągają Państwo dochody z usług organizacji wystąpień artysty w sposób systematyczny. Dochody uzyskane z tytułu organizacji wystąpień artysty są w całości przeznaczane na Państwa działalność statutową. Środki te w całości są reinwestowane w realizację celów statutowych, takich jak:
• prowadzenie i rozwój działalności kulturalnej,
• organizacja kolejnych wydarzeń artystycznych,
• finansowanie wynagrodzeń artystów i edukatorów współpracujących z Fundacją,
• pokrywanie kosztów związanych z przygotowaniem i realizacją wydarzeń,
• rozwijanie projektów edukacyjnych i społecznych w zakresie upowszechniania kultury, w tym zapewnianie dostępu do wydarzeń kulturalnych grupom o ograniczonych możliwościach uczestnictwa (osoby zagrożone wykluczeniem);
• w ten sposób wszystkie uzyskiwane przez Fundację przychody służą bezpośrednio realizacji celów w zakresie kultury, sztuki i edukacji kulturalnej. Dochód w całości wzmacnia działalność Fundacji w obszarze upowszechniania i ochrony kultury.

Zatem mając na względzie całokształt okoliczności sprawy stwierdzić należy, że są Państwo podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym, a więc w analizowanym przypadku spełniona będzie przesłanka podmiotowa określona w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy w związku z art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy.

Ponadto w opisie sprawy wskazali Państwo, że:

• Państwa usługi w zakresie wystąpień artysty, obejmują całość organizacji występu artystycznego, czyli zarówno działania organizacyjne, jak i zapewnienie wykonania wystąpienia artysty;
• organizacja i realizacja wystąpienia artysty polega na kompleksowym przygotowaniu i przeprowadzeniu wystąpienia o charakterze artystycznym, którego głównym celem jest tworzenie i upowszechnianie kultury poprzez bezpośredni kontakt publiczności z kulturą. Wystąpienia łączą ze sobą elementy stand-up’u, prelekcji oraz wystąpienia motywacyjnego. W ich trakcie, artysta opowiada o podróżach, kontakcie z osobami z niepełnosprawnościami oraz o rozwoju osobistym;
• usługa nie obejmuje „wstępu” w rozumieniu art. 43 ust. 19 pkt 2 ustawy o VAT oraz nie stanowi produkcji filmowej/nagrania (pkt 1 i 4);
• usługi wykonywane przez Państwa są w interesie publicznym;
• celem organizowania wystąpień artysty przez Fundację (...) jest tworzenie, upowszechnianie i ochrona kultury. Wystąpienia umożliwiają uczestnikom kontakt z kulturą poprzez opowieści, refleksje i formę artystycznej narracji. Spotkania sprzyjają rozwijaniu wrażliwości społecznej, emocjonalnej i kulturowej uczestników, a także poszerzają ich horyzonty poprzez odniesienia do podróży, doświadczeń z osobami z niepełnosprawnościami czy zagadnień związanych z rozwojem osobistym. Organizacja takich wydarzeń przyczynia się do ochrony i podtrzymywania wartości kulturowych - zwłaszcza w zakresie budowania otwartości, empatii oraz dialogu społecznego;
• w odniesieniu do usług organizacji wystąpień artysty działalność kulturalna przejawia się przede wszystkim w tym, że każde wystąpienie ma charakter artystyczny, a jego celem jest umożliwienie publiczności bezpośredniego kontaktu z kulturą;
• świadczone przez Państwa usługi nie mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 19 pkt 1-8 ustawy.

Z powyższych okoliczności wynika, że świadczone przez Państwa usługi polegające na organizacji wystąpień artysty stanowią usługi kulturalne, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy. Przy czym, z opisu sprawy wynika, że dochody uzyskane z tytułu organizacji wystąpień artysty są w całości przeznaczane na Państwa działalność statutową. Jednocześnie, jak wskazali Państwo we wniosku, usługi polegające na organizacji wystąpień artysty, nie będą należały do żadnej z czynności wymienionych w art. 43 ust. 19 ustawy.

W konsekwencji, z uwagi na spełnienie w niniejszej sprawie wymaganych przesłanek określonych w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy oraz fakt, że nie świadczą Państwo usług wymienionych w art. 43 ust. 19 ustawy, należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa usługi polegające na organizacji wystąpień artysty korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.